Giao an VB lang t61 thi huyen de day

GV: Nguyễn Thị Mai Hơng
Trờng
THCS Yên Bình
giáo an dự thi giáo viên giỏi huyện
Có thể thiết kế tiết 2 theo mẫu thiết kẻ ngang phân tích
cùng một lúc các biểu hiện của ông hai ở tất cả các sự việc
Các sự việc Hàng
Cử chỉ
Lời nói
Thái độ...
động
Khi
vừa
nghe
tin
làng theo
giặc
Khi ông trở
về nhà
Mờy ngày
sau đó
Khi bà chu
dánh tiếng
đuổi đi
Khi
trò
truyện với
đứa con
=> nghệ thuật:...

BI 13

Tit 61

Vn bn

LNG

( Tip theo)
( Kim Lõn )

Ngy son: 21- 11- 2014
A. Mc tiờu:
1. Kin thc:
- Giỳp hs cm nhn c tỡnh yờu lng quờ thm thit thng nht vi lũng yờu
nc v tinh thn khỏng chin nhõn vt ụng Hai. Qua ú thy c mt biu hin c
th, sinh ng v tinh thn yờu nc ca nhõn dõn ta trong thi kỡ khỏng chin chng
Phỏp.
Thy c nhng nột c sc trong NT xõy dng truyn: xõy dng tỡnh hung,
miờu t sinh ng din bin tõm trng, ngụn ng nhõn vt...
Tớch hp Ting vit : chng trỡnh a phng; TLV: i thoi, c thoi ni tõm
trong vn bn t s.
2. Thỏi :
- Giỏo dc tỡnh yờu lng quờ, yờu quờ hng t nc.
Giáo án Ngữ văn 9
học 2014 - 2015

1

Năm

GV: NguyÔn ThÞ Mai H¬ng
Trêng
THCS Yªn B×nh
3. Kĩ năng:
- Rèn luyện kĩ năng phân tích nhân vật trong tác phẩm tự sự. Đặc biệt là phân tích
diễn biến tâm lí nhân vật, kể và tóm tắt truyện.
B. Chuẩn bị:
- GV: Soạn giáo án, máy tính, máy chiếu, loa, phiếu học tập
- HS: Chuẩn bị kĩ bài trước khi học.
C. Tiến trình dạy học:
* Ổn định lớp:
* Kiểm tra bài cũ:
?Em hãy cho biết tâm trạng của ông Hai trước khi nghe tin làng chợ Dầu theo
giặc?
HS trả lời: Tâm trạng ông Hai nhớ làng, luôn nghĩ về làng, vui mừng, phấn khởi tự
hào về làng.
*.Vào bài mới: ở phần I qua lời kể của tác giả chúng ta đã được biết nhân vật ông
Hai là một người nông dân hiền lành, chất phát, gắn bó với làng quê, luôn tự hào về
làng. Nhưng truyện sẽ trở nên hấp dẫn hơn khi tác giả đặt nhân vật vào một tình
huống đặc biệt. Tình huống đặc biệt đó là gì? Diễn biến tâm trạng của nhân vật Ông
Hai ra sao? chúng ta cùng tìm hiểu tiếp ở tiết học ngày hôm nay.
Gv ghi đầu bài.
Hoạt động của thầy - trò
Nội dung
GV nhắc lại, chiếu và ghi đề mục tiết A.Giới thiệu chung:
trước lên bảng
B. Đọc, tìm hiểu VB:
I. Đọc và kể tóm tắt:
II. Tìm hiểu văn bản:
? Em hãy nhắc lại những tình huống

1. Tình huống truyện:
cơ bản của truyện.
Hs: Có 2 tình huống
- Khi nghe tin đồn làng chợ Dầu giặc.
- Khi nghe tin làng được cải chính.
?Trong hai tình huống đó thì tình
huống nào là cơ bản?
HS: Tình huống thứ nhất
?Em hãy nhắc lại nhân vật chính trong
truyện là ai? Nhân vật ông Hai
2. Nhân vật ông Hai:
GV: Ở giờ học trước các em đã tìm hiểu
tâm trạng của nhân vật ông hai trước khi
nghe tin làng chợ Dầu theo giặc.
GV chiếu và ghi đề mục a
a. Tâm trạng của ông hai trước khi nghe
Tiết học hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu tin làng theo giặc:
Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9
häc 2014 - 2015

2

N¨m


GV: Nguyễn Thị Mai Hơng
THCS Yên Bình
din bin tõm trng nhõn vt ễng Hai
qua hai tỡnh hung truyn. Trc tiờn
chỳng ta cựng tỡm hiu tỡnh hung th

nht.
GV chiu v ghi mc ( b )
GV: Cỏc em quan sỏt vo phn 2 ca
vn bn( t trang 164 n trang 170)
xem khi nghe tin n lng ch Du theo
gic, din bin tõm trng ca nhõn vt
ụng Hai c din t c th nh th no.
? Khi va nghe tin lng ch Du theo
gic ụng Hai cú nhng biu hin thỏi
, c ch nh th no ?
- HS tr li.
- GV chiu cỏc chi tit:
- C nghn ng, da mt tờ rõn rõn.
- Lng i tng khụng th c.
- Rn ố ố, ging lc hn i.
- V lng ra ch khỏc, i thng.
?Qua nhng chi tit ú cho thy tõm
trng ca ụng Hai nh th no ?
? Vỡ sao ụng li cú tõm trng nh vy ?
HS tr li
GV bỡnh: Ch mt vi cõu vn ngn, tỏc
gi ó c th húa cỏi biu hin sng s,
ngc nhiờn cao n hong ht, n
nghn ging, lc ging, n khú th khi
nghe tin d t ngt - mt cỏi tin ng
tri m trc ú ụng khụng th tin,
khụng th ng li cú th xy ra nh th.
Vỡ ụng vn yờu v t ho v cỏi lng quờ
ca mỡnh, cỏi gỡ cng p, cng hay,
cng nht.

GV: Tõm trng ca ụng Hai s din bin
nh th no khi ụng Hai tr v nh.
? Cỏc em quan sỏt vo on vn bn t
trang 166 - 170 v tỡm chi tit miờu t
tõm trng ca ụng Hai khi v nh ?
HS tr li
GV chiu chi tit:
Giáo án Ngữ văn 9
học 2014 - 2015

Trờng

b. Din bin tõm trng ca ụng Hai khi
nghe tin lngch Du theo gic:

*. Khi va nghe tin:

Ngc nhiờn, bng hong, sng s, b bng

* Khi tr v nh :

3

Năm


GV: Nguyễn Thị Mai Hơng
Trờng
THCS Yên Bình
- Cỳi gm mt xung m i.

- Nm vt ra ging.
- Nc mt gin ra
- Nm cht tay, rớt lờn.
- Kim im tng ngi li lng
- Gt vi v
- Trn trc khụng ng c
- Trng ngc ụng lóo p thỡnh thch...
? Qua nhng chi tit ú cho thy tõm
trng ca ụng Hai ra sao ?
HS tr li
Gv ghi bng
Xu h, au n, ti nhc, bn khon, chỏn
nn, ut c, tc gin.
? Qua din bin ú em thy tõm trng
ca ụng Hai cú thay i khụng ?
- HS tr li: cú thay i
GV bỡnh: Nh vy, rừ rng tin lng ch
Du theo gic ó tỏc ng mnh m lm
cho ụng Hai vụ cựng kh tõm, au n,
ti nhc, bi vỡ nú ó ng chm n
iu thiờng liờng, nhy cm nht trong
con ngi ụng. Bi ụng cng yờu lng,
hónh din, t ho v lng bao nhiờu thỡ
bõy gi ụng Hai cng thy au n, ti
h by nhiờu.c nh ụng hai sng trong
bu khụng khớ m m, n khụng ngon,
ng khụng yờn.
GV: Tõm trng ca ụng Hai tip tc din * My ngy sau ú:
bin nh th no trong my ngy tip
theo. Cỏc em quan sỏt vo vn bn t

trang 168 -> 170.
Trong my ngy sau ú tõm trng
nhõn vt ụng Hai din ra nh th no?
Tỡm nhng chi tit miờu t tõm trng
ụng Hai ?
- HS tr li
GV chiu chi tit:
- Khụng bc chõn ra ngoi
- Quanh qun trong nh
- Nghe ngúng binh tỡnh bờn ngoi
Giáo án Ngữ văn 9
học 2014 - 2015

4

Năm


GV: NguyÔn ThÞ Mai H¬ng
Trêng
THCS Yªn B×nh
- Lúc nào cũng chột dạ, nơm nớp
?Qua những biểu hiện đó cho thấy tâm
trạng của ông Hai như thế nào?
HS trả lời
GV ghi bảng
Lo sợ, ám ảnh, day dứt.
GV bình: cái tin làng theo giặc đã ám
ảnh tâm trí ông Hai nặng nề đến mức trở
thành nỗi sợ hãi thường xuyên, động cái

gì cũng làm ông đau đớn, xấu hổ.
GV: Tâm trạng của ông Hai càng trở nên
căng thẳng, kịch tính hơn khi nào ?
HS trả lời: Khi bà chủ nhà đánh tiếng
đuổi đi
GV ghi bảng
- Khi bà chủ nhà đánh tiếng đuổi gia đình
? Khi bà chủ nhà đánh tiếng đuổi gia ông đi.
đình ông đi thì thái độ và suy nghĩ của
ông Hai như thế nào ?
- HS trả lời.
- GV chiếu chi tiết miêu tả biểu hiện:
- Ngồi lặng đi, suy nghĩ
- Nước mắt giàn ra.
- Đấu tranh nội tâm.
- Ý nghĩ: Làng thì yêu thật nhưng làng
theo Tây mất rồi thì phải thù.
GV: chiếu sơ đồ cuộc đấu tranh nội
tâm của ông Hai
Qua những suy nghĩ đó em thấy tâm
trạng của ông Hai lúc này ra sao?
HS trả lời
GV ghi bảng
Bế tắc, tuyệt vọng, tủi nhục
GV bình: Ta thấy càng yêu làng, tự hào
về làng, thì khi làng theo Tây càng tỏ nỗi
đau, nỗi nhục ở ông Hai, cái đau, cái
nhục ấy cũng chính là lòng yêu làng, yêu
nước của ông. Lúc này, tình yêu quê và
tình yêu Tổ quốc xung đột dữ dội trong

lòng ông. Nhà văn đã vận dụng triệt để
ngôn ngữ độc thoại nội tâm để diễn tả
những suy nghĩ của ông hai. Cuối cùng
trong suy nghĩ của ông, ông đã xác định
Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9
häc 2014 - 2015

5

N¨m


GV: Nguyễn Thị Mai Hơng
Trờng
THCS Yên Bình
mt cỏch au n v dt khoỏt.
?Trong tõm trng b tc tuyt vng ụng - Khi trũ chuyn vi a con:
Hai ó lm gỡ ? Biu hin ca ụng hai
khi trũ chuyn vi con c din t nh
th no ?
-HS tr li
- GV chiu chi tit:
- ễm con vo lũng.
- Trũ chuyn vi con:
- Th nh con õu ?
- Nh ta lng ch Du.
- Th con ng h ai ?
- ng h c H Chớ Minh muụn nm!
- Nc mt gin ra
- Núi nh ng lũng mỡnh.

Vỡ sao ụng Hai li trũ chuyn vi a
con nh ? Qua ú cho thy tõm trng
ca ụng Hai lỳc ny nh th no?
HS tr li
GV ghi bng
au kh, bun ti.
? Em hiu v cm nhn c gỡ v tm
lũng ca ụng Hai mi khi trũ chuyn
vi con?
HS tr li:
- Khng nh ụng vn yờu lng ch Du
tha thit.
- Tin tng tuyt i vo c H, Tm
lũng thu chung vi t nc, vi khỏng
chin vi cỏch mng.
GV bỡnh: õy l on truyn bc l mt
cỏch cm ng v tõm trng ca ụng
Hai. ễng mun khc sõu vo trỏi tim bộ
nh ca con tỡnh cm vi lng, vi khỏng
chin, vi C H. ú cng chớnh l
nhng tỡnh cm tõm huyt, gan rut ca
ụng, mt ngi ly danh d ca lng quờ
lm danh d ca chớnh mỡnh, mt ngi
son st mt lũng thy chung trc sau
nh mt vi cỏch mng, vi khỏng chin,
vi C H.
Giáo án Ngữ văn 9
học 2014 - 2015

6

Năm


GV: NguyÔn ThÞ Mai H¬ng
Trêng
THCS Yªn B×nh
GV chiếu sơ đồ khái quát về diễn biến
tâm lí nhân vật ông Hai
Quan sát vào sơ đồ diễn biến tâm trạng
của ông hai trong tình huống khi nghe
tin đồn làng chợ Dầu theo giặc và nhận
xét tâm trạng ông Hai ở thời điểm nào
là khó khăn và tâm lí bị đẩy lên cao trào
nhất ?
- HS trả lời: ở thời điểm cuối tâm trạng
bế tắc, tuyệt vọng, đau khổ và tủi nhục
GV: Theo em tình huống khi nghe tin
làng theo giặc có vai trò gì trong việc
thể hiện diễn biến nội tâm nhân vật ?
HS: Tình huống có tác dụng tạo thắt nút
trong kết cấu truyện, đẩy diễn biến tâm lí
lên cao căng thẳng và đầy kịch tính -> Là
thử thách đối với nhân vật.
GV: Tình yêu, niềm tin về làng cùng nỗi
đau khổ, tuyêt vọng, day dứt và lo lắng
của ông Hai chỉ thực sự được giải tỏa khi
nào ?
HS trả lời: Khi nghe tin cải chính về làng c. Tâm trạng của ông Hai khi tin làng theo
GV ghi đề mục C.

giặc được cải chính:
GV: Đến đỉnh điểm của câu chuyện, tác
giả tìm cách giải quyết mâu thuẫn và tâm
trạng của nhân vật ông Hai như thế nào?
?Tâm trạng và thái độ, cử chỉ, lời nói
của ông Hai khi biết được sự thật về
Làng mình ra sao?
- HS trả lời
- Gv chiếu chi tiết :
- Mặt tươi vui rạng rỡ hẳn lên.
- Chia quà cho con.
- Lật đật đi đến mọi nhà, múa tay lên mà
Vui mừng, sung sướng, hạnh phúc, tự hào
khoe tin làng cải chính và nhà ông bị về làng.
Tây đốt.
?Thái độ cử chỉ của ông Hai cho thấy
tâm trạng của ông lúc này như thế
nào ?
?Theo em tại sao ông Hai lại khoe với
Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9
häc 2014 - 2015

7

N¨m


GV: NguyÔn ThÞ Mai H¬ng
THCS Yªn B×nh
bác Thứ " Tây nó đốt nhà tôi rồi bác

ạ."?
HS: Đây là bằng chứng khẳng định ông
Hai, gia đình ông và làng ông không theo
giặc tây.
GV bình: Thái độ của ông Hai thật vui
mừng, sung sướng và hạnh phúc. Ông
Hai dường như không tiếc ngôi nhà bị
Tây đốt mà còn đi khoe tin nhà mình bị
đốt. Thì ra cái nhà- cơ nghiệp của cả đời
ông không quý bằng danh dự của làng,
cái tiếng được trở lại trong sạch, không
phải cái tiếng của ông mà của cả dân
làng ông, trong đó có ông và cả gia đình
ông,. Niềm vui và niềm tin, niềm tự hào
về làng lại trở lại trong ông.
GV chiếu diễn biến tâm trạng ông Hai
qua 2 tình huống truyện
? Quan sát vào hai tình huống truyện
hãy nhận xét về cách miêu tả diễn biến
tâm trạng của nhân vật ông Hai ?
HS trả lời
GV bình

Trêng

=> NT: miêu tả tâm lí nhân vật qua cử chỉ,
hành động, lời nói và diễn biến nội tâm,
ngôn ngữ đối thoại, độc thoại và độc thoại
nội tâm. Đặt nhân vật vào tình huống truyện
giàu kịch tính

?Qua diễn biến tâm trạng của nhân vật =>Ông Hai là người có tình yêu làng, yêu
ông Hai đã bộc lộ phẩm chất gì ?
nước, trung thành với kháng chiến, với cách
HS trả lời
mạng, với Bác Hồ . Đây là nét tâm lí mới, là
GV bình
tình cảm đáng quý của người nông dân
trong thời kì kháng chiến.
? Em hãy cho biết trong chương trình
Ngữ văn lớp 8 ở cụm VB truyện kí Việt
Nam hiện đại đã học những tác phẩm
nào cùng đề tài với truyện ngắn Làng
(viết về người nông dân và nông thôn
Việt Nam)
HS : Tắt đèn ( Ngô Tất Tố )
Lão Hạc ( Nam Cao)
HS thảo luận nhóm
GV chia lớp thành 3 nhóm, mỗi nhóm
thảo luận 1 câu hỏi, hình thức thảo luận
Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9
häc 2014 - 2015

8

N¨m


GV: NguyÔn ThÞ Mai H¬ng
THCS Yªn B×nh
theo bàn HS.

GV phát câu hỏi bằng phiếu học tập
cho các nhóm và chiếu câu hỏi.
Câu hỏi thảo luận :
Câu 1 : Từ 2 văn bản « Tức nước vỡ
bờ » trích Tắt đèn của Ngô Tất Tố và
« Lão Hạc » của Nam Cao, kết hợp
quan sát hình ảnh, em có suy nghĩ gì về
hình tượng người nông dân trước cách
mạng tháng tám ?
Gv chiếu câu hỏi kèm theo hình ảnh
HS : Qua 2 VB đặc biệt là qua hình
tượng nhân vật chị Dậu và lão Hạc em
có suy nghĩ về hình tượng người nông
dân trước cách mạng tháng tám đó là họ
có phẩm chất hiền lành, cần cù, chất
phác, giàu lòng nhân ái và lòng tự trọng,
gắn bó với làng quê.
Câu 2 : Qua hình tượng nhân vật ông
Hai trong truyện ngắn Làng của Kim
Lân, và qua 1 số hình ảnh, em có suy
nghĩ gì về hình tượng người nông dân
sau cách mạng tháng tám ( trong thời
kì đầu của cuộc kháng chiến chống
TDP) ?
GV chiếu câu hỏi kèm theo hình ảnh
HS : Qua hình tượng nhân vật ông Hai
trong truyện ngắn Làng của Kim Lân,và
qua 1 số hình ảnh em có suy nghĩ về
người nông dân sau cách mạng tháng
tám đó là họ vẫn giữ được nét đẹp phẩm

chất truyền thống : Thật thà, chất phác,
có tình cảm yêu làng quê, luôn tin tưởng
và tự hào về làng, gắn bó với lòng yêu
nước, trung thành với kháng chiến, với
cách mạng, với cụ Hồ.
Câu 3 : Quan sát vào một số hình ảnh
em có suy nghĩ gì về người nông dân
hiện nay ?
GV chiếu câu hỏi kèm theo hình ảnh
Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9
häc 2014 - 2015

Trêng

9

N¨m


GV: Nguyễn Thị Mai Hơng
Trờng
THCS Yên Bình
HS : Quan sỏt vo 1 s hỡnh nh em cú
suy ngh v ngi nụng dõn hin nay, h
vn gi gỡn v phỏt huy nhng nột phm
cht truyn thng,luụn yờu lng, yờu
nc, luụn cú s sỏng to v i mi phự
hp vi tỡnh hỡnh xu th hin nay, thi ua
xõy dng phỏt trin nụng thụn mi, i
sng ngy cng phỏt trin, xõy dng gia

ỡnh, quờ hng, t nc ngy cng
giu p.
GV chiu 3 cõu hi tho lun
GV chiu s so sỏnh v hỡnh nh
ngi nụng dõn qua 3 thi kỡ
? Quan sỏt vo s so sỏnh v nhn
xột im ging v khỏc nhau v hỡnh
nh ngi nụng dõn qua 3 thi kỡ ?
GV bỡnh : Dự trong hon cnh no thỡ
nột p trong phm cht ca ngi nụng
dõn vn c k tha v phỏt huy, ỏng
ca ngi v t ho. iu ỏng quý v cm
ng v nột riờng ca tỡnh yờu lng
nhõn vt ụng Hai l yờu lng n say mờ,
hónh din, t ho, thnh thúi quen khoe
lng. Tỡnh yờu lng t trong tỡnh yờu
nc, thng nht vi tinh thn khỏng
chin, kiờn quyt chng gic n cựng
bo v lng quờ, t nc. ú l hỡnh
nh tiờu biu v ph bin ca ngi
nụng dõn Vit Nam thi kỡ khỏng chin C. Tng kt-luyn tp:
chng Phỏp.Chỳng ta cn hc tp v noi 1. Tng kt:
gng.
a. Ngh thut:
GV chuyn ý
- Xõy dng tỡnh hung truyn sỏng to,
cng thng th thỏch ni tõm nhõn vt.
Nhng NT no c tỏc gi vn dng - Mt din bin tõm lớ nhõn vt (S bin i
thnh cụng trong vic XD truyn ngn ni tõm ca nhõn vt qua hon cnh, thi
"Lng"?

gian, ngụn ng)
- Ngụn ng i thoi, c thoi, c thoi
ni tõm, Ngụn ng nhõn vt (nv ụng Hai, b
ch nh)
- Cỏch k (trn thut) linh hot, t nhiờn
Giáo án Ngữ văn 9
học 2014 - 2015

10

Năm


GV: NguyÔn ThÞ Mai H¬ng
THCS Yªn B×nh

Qua phần tìm hiểu em hãy khái quát về
giá trị nội dung VB ?

Em hãy giải thích về ý nghĩa nhan đề
tác phẩm? Tại sao nội dung tác phẩm
nói về làng Chợ Dầu mà tác giả lại đặt
nhan đề là “ Làng” mà không đặt là “
làng Chợ Dầu” hay “ Làng Dầu” ?

Trêng
b.Nội dung:
Truyện đã xây dựng thành công nhân vật
ông Hai, một người nông dân thật thà chất
phác với tình cảm yêu làng, yêu nước sâu

sắc , nhiệt thành và cảm động . Đó là phẩm
chất đẹp là tinh thần đáng ca ngợi và tự hào
của người nông dân trong thời kì kháng
chiến.( là nét tâm lí đẹp và mới)
2. Luyện tập:
*. Nhan đề VB :
Làng là một danh từ chung có tác dụng tạo
ý nghĩa khái quát cho tác phẩm. Tác giả
muốn nói đến mọi ngôi làng trên đất nước
Việt Nam nói chung và tình yêu làng của
mọi người dân trong cuộc kháng chiến.
Nhan đề làng có ý nghĩa nhấn mạnh làm
nổi bật ý nghĩa tư tưởng chủ đề của tác
phẩm.

HS trả lời
GV chiếu
D. Củng cố, dặn dò:
1. Củng cố:
- GV chiếu sơ đồ tư duy củng cố bài học.
- 2 HS trả lời
- GV chốt lại nội dung cần ghi nhớ và hướng dẫn học sinh học bài ngay trên sơ
đồ tư duy.
2. Dặn dò:
- Học bài cũ:
+ Năm chắc thông tin về tác giả, tác phẩm, tóm tắt tác phẩm,
+ làm bài tập 1,2 trong SGK.
+ Viết đoạn văn trình bày cảm nhận về nhân vật ông Hai và người nông dân trong thời
kì đầu cuộc kháng chiến chông Pháp.
- tiết sau học Tiếng việt : Chương trình địa phương phần Tiếng Việt.

Sưu tầm từ ngữ địa phương 3 miền: Bắc, Trung, Nam điền vào bảng theo mẫu trong
SGK ở bài tập 1, soạn trước bài 2, 3, 4 trong SGK
Để chia sẻ về tâm trạng, cảm xúc của người nông dân với làng quê khi phải dời
làng đi tản cư vì đất nước có chiến tranh trong thời kì kháng chiến chống Pháp.
Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9
häc 2014 - 2015

11

N¨m


GV: NguyÔn ThÞ Mai H¬ng
Trêng
THCS Yªn B×nh
Sau đây cô mời các em lắng nghe 1 đoạn trong nhạc phẩm “ làng Tôi” của nhạc sĩ
Văn Cao.
GV mở cho HS nghe 1 đoạn bài hát “ Làng tôi” của nhạc sĩ Văn Cao
Bài hát làng tôi đã kết thúc tiết học ngày hôm nay, xin chúc các thầy cô giáo mạnh
khỏe, chúc các em HS mạnh khỏe, chăm ngoan, học giỏi.

Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9
häc 2014 - 2015

12

N¨m