Tiết 36- TH một số biện pháp tu từ cú pháp

Ngày soạn :
Ngày giảng :
Tiết 36 THỰC HÀNH MỘT SỐ PHÉP TU TỪ CÚ PHÁP
A.Mục tiêu cần đạt : Giúp học sinh :
- Củng cố và nâng cao nhận thức về một số phép tu từ cú pháp ( phép lặp cú pháp, phép liệt
kê, phép chêm xen ) : đặc điểm và tác dụng của chúng.
- Biết phân tích các phép tu từ cú pháp trong văn bản và biết sử dụng chúng khi cần thiết.
B. Phương pháp giảng dạy: Thảo luận nhóm , phát vấn, têch håüp
C. Phương tiện thực hiện:
D. Các bước lên lớp:
1. Ổn định lớp, điểm danh :
2. Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra bài tập về nhà phần tu từ ngữ âm
3. Bài mới :
Hoạt động của GV & HS Nội dung cần đạt
*Hoạt động 1 : Hướng dẫn hs thực hiện các bài
tập ở phép lặp cú pháp .
-Bài tập 1
-Hỏi : Cách nhận biết phép lặp cú pháp ?
-Hướng dẫn HS làm bài tập , chia HS thành từng
nhóm để thảo luận.
HS đọc ngữ liệu trong SGK và xác định yêu cầu
của bài tập.
HS thảo luận nhóm
Cử đại diện trình bày, các nhóm khác bổ sung.
Chốt lại đáp án của bài tập
Liãn hãû têch håüp âoüc hiãøu TPVH
vaì Laìm vàn
HS làm việc cá nhân và trình bày theo yêu cầu của
GV
-Bài tập 2 : Yêu cầu HS đọc ngữ liệu trong SGK
và xác định yêu cầu của bài tập.

- Sự sắp xếp nối tiếp những đơn vị cú pháp đồng
I . Phép lặp cú pháp :
1. Bài tập 1:
a,- Câu có hiện tượng lặp kết cấu cú pháp
( lặp cú pháp ) :
+ Hai câu bắt đầu từ “ Sự thật là ”.
+ Hai câu bắt đầu từ “ Dân ta”.
-Phân tích kết cấu cú pháp đó :
+ Kết cấu lặp ở hai câu bắt đầu từ “ Sự thật
là” “: P – C – V1 – V2. Kết cấu khẳng định ở
vế đầu và bác bỏ ở vế sau.
+ Kết cấu lặp ở hai câu bắt đầu từ “ Dân ta” :
C – V – Tr.
-Tác dụng : Tạo cho lời tuyên ngôn âm hưởng
đanh thép, hào hùng, thích hợp với việc khẳng
định nền độc lập của Việt Nam, đồng thời
khẳng định thắng lợi của CMT8 là đánh đổ
chế độ thực dân và chế độ phong kiến.
b,Các câu có lặp kết cấu cú pháp
- Câu 1 và câu 2
- Câu 3,4,5
- Tác dụng : Khẳng định mạnh mẽ chủ quyền
của chúng ta và bộc lộ cảm xúc sung sướng,
tự hào, sảng khoái đối với thiên nhiên, đất
nước khi giành được quyền làm chủ đất nước.
c, Đoạn thơ vừa lặp từ ngữ, vừa lặp cú pháp.
Ba cặp câu lục bát lặp các từ nhớ sao và lặp
kết cấu ngữ pháp của kiểu câu cảm thán.
- Tác dụng : Biểu hiện nỗi nhớ da diết của
người ra đi đối với những cảnh sinh hoạt và

cảnh vật thiên nhiên ở Việt Bắc.
loi ( nhng khỏc nhau v t ng ) nhm to ra
nhng ý ngha b sung v mt nhn thc hoc th
hin cỏch ỏnh giỏ, cm xỳc ch quan v cỏc s
vt c a ra.
-HS lm vic theo nhúm, c i din trỡnh by,
cỏc nhúm khỏc b sung.
-Laỡ nhổợng t ng ( cú khi l mt t hp t cú
dng mt cõu trn vn ) trong cõu, nhng khụng
coù quan h ng phỏp gia cõu ny vi phn cõu
cha chỳng nhm chi tit hoỏ s vic, lm cho li
vn linh hot
- Phn chờm xen trờn ch vit c tỏch ra bng
du ngang cỏch, du ngoc n hoc du phy.
-HS tho lun nhúm, c i din trỡnh
-Bi tp 3 : HS v nh lm.
Hot ng 2 : Hng dn HS thc hnh v phộp
lit kờ .
-Hng dn HS lm bi tp, chia nhúm HS
tho lun.
- GV cht li ỏp ỏn ca bi tp.
Lión hóỷ tờch hồỹp õoỹc hióứu TPVH
vaỡ Laỡm vn
*Hot ng 3 : Hng dn HS thc hnh v
phộp chờm xen .
-Hng dn HS lm bi tp 1, chia nhúm tho
lun
- GV cht li ỏp ỏn ca bi tp
2. Bi tp 2 : So sỏnh :
-a, mi cõu tc ng, hai v lp cỳ phỏp nh

phộp i cht ch v s lng ting, v t
loi, v kt cu ng phỏp ca tng v.
b, phộp i, phộp lp cỳ phỏp ũi hi mc
cht ch hn: s ting hai cõu bng nhau.
Hn na, phộp lp cũn phi hp vi phộp i
( i ng tng ting trong hai v v t loi, v
ngha; trong mi v cũn dựng t ng ngha,
trỏi ngha tng ng )
c, th ng lut, phộp lp cỳ phỏp cng
ũi hi mc cht ch cao : kt cu ng
phỏp ging nhau, s lng ting bng nhau,
cỏc ting i nhau v t loi v ngha ( c
bit gia hai cõu thc v hai cõu lun ca bi
tht ngụn bỏt cỳ )
d, vn bin ngu, phộp lp cỳ phỏp cng
thng phi hp vi phộp i. iu ú
thng tn ti trong mt cp cõu ( cõu trong
vn bin ngu cú th di, khụng c nh v s
ting )
II. Phộp lit kờ :
a, Phộp lit kờ ó phi hp vi phộp lp cỳ
phỏp. Tỏc dng : nhn mnh v khng nh s
i ói chu ỏo, y tỡnh ngha ca Trn Quc
Tun i vi tng s trong mi hon cnh.
b. Phộp lp cỳ phỏp ( cỏc cõu cú kt cu ng
phỏp ging nhau : C- V ( + ph ng ch i
tng ) phi hp vi phộp lit kờ vch ti
ỏc ca thc dõn Phỏp, ch mt vch tờn k thự
dõn tc. Cng cựng mc ớch y l cỏch tỏch
dũng liờn tip, dn dp.

III. Phộp chờm xen :
Bi tp 1 :
-Tt c cỏc b phn in m trong cỏc bi tp
a, b, c, d u v trớ gia cõu hoc cui cõu,
sau b phn c chỳ thớch.
- Cỏc b phn ú u c tỏch bng ng
iu khi núi, khi c. Cũn khi vit thỡ chỳng
c tỏch ra bng du phy, du ngoc n
hoc du gch ngang.
- Chỳng cú tỏc dng ghi chỳ hoc gii thớch
cho t ng i trc, b sung thụng tin thờm
sc thỏi v tỡnh cm, cm xỳc ca ngi vit.

Lión hóỷ tờch hồỹp õoỹc hióứu TPVH
vaỡ Laỡm vn
Bi tp 2 : HS v nh thc hin
Bi tp 2 : HS v nh thc hin.
4 . Cng c, dn dũ :
- Lổu yù hoỹc sinh vỏỷn duỷng õỷc õióứm, taùc duỷng cuớa caùc pheùp
tu tổỡ cuù phaùp õaợ thổỷc haỡnh õóứ õoỹc hióứu vn baớn vaỡ dióựn õaỷt
trong khi vióỳt õoaỷn vn, baỡi vn
- Lm cỏc bi tp v nh.
- Son bi th Súng ca Xuõn Qunh theo cỏc cõu hi 1,2,3 trong SGK.
5. Rỳt kinh nghim - B sung: