giáo án tổng hợp vật lý 10 tuần 11

Trường THPT Phan Đình Phùng

Năm học 2015 - 2016

TUẦN 11
TIẾT 21

NGÀY SOẠN: 02/11/2015
NGÀY DẠY: 04/11/2015

Bài 12: LỰC ĐÀN HỒI CỦA LÒ XO - ĐỊNH LUẬT HÚC
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Nêu được những đặc điểm về điểm đặt và hướng lực đàn hồi của lò xo.
- Phát biểu được định luật Húc và viết được công thức tính độ lớn lực đàn hồi của lò
xo.
- Nêu được những đặc điểm của lực căng của dây và của áp lực giữa hai bề mặt tiếp
xúc.
2. Kỹ năng và năng lực
a. Kĩ năng:
- Giải thích được sự biến dạng đàn hồi của lò xo.
- Biểu diễn được lực đàn hồi của lò xo khi bị dãn hoặc bị nén.
- Sử dụng được lực kế để đo lực, biết xem xét giới hạn đo của dụng cụ trước khi sử
dụng.
- Vận dụng được định luật Húc để giải các bài tập tương tự như trong bài học.
b. Năng lực:
- Kiến thức :K3
- Trao đổi thông tin:,X5,X6,X8
- Cá thể: C1
3. Thái độ
- Thận trọng khi xem xét giới hạn đo của dụng cụ trước khi sử dụng.

4. Trọng tâm
- Hướng, điểm đặt của lực đàn hồi
- Định luật Húc
5. Tích hợp
Chỉ mục II.2 Giới hạn đàn hồi của lò xo
GV tích hợp giáo dục sử dụng các vật dụng có tính đàn hồi cần chú ý đến giới hạn đàn
hồi để bảo quản, sử dụng lâu dài hơn.
II. CHUẨN BỊ
1.Giáo viên: 3 lò xo giống nhau có giới hạn đàn hội thỏa mãn với yêu cầu của TN; một
Giáo án vật lý 10

GV: Nguyễn Thị Hà


Trường THPT Phan Đình Phùng

Năm học 2015 - 2016

vài quả nặng; thước thẳng độ chia nhỏ nhất đến mm ( Nếu không có có thể thế bằng thí
nghiệm ảo trực quan)
+ Một vài lực kế có giới hạn đo khác nhau, kiểu dáng khác nhau.
2.Học sinh: Ôn lại những kiến thức về lực đàn hồi của lò xo và lực kế đã học ở lớp 6.
III. PHƯƠNG PHÁP
- Đặt vấn đề, thuyết trình, đàm thoại, thực nghiệm trực quan, thảo luận nhóm.
IV. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. Ổn định lớp.( 1 phút)
2. Kiểm tra bài cu.( 6 phút)
- Các em hãy phát biểu lại ĐLVVHD và viết hệ thức của lực dấp dẫn? Nêu tên gọi
và đơn vị của từng đại lượng có mặt trong biểu thức đó? Tại sao gia tốc rơi tự do và trọng
lượng của vật càng lên cao càng giảm?

3. Bài mới.
Hoạt động 1: Nhắc lại khái niệm về lực đàn hồi của lò xo. Xác định hướng và điểm
đặt của lực đàn hồi.(15 phút)
Các năng lực Hoạt động của GV Hoạt động của HS
Kiến thức cơ bản
cần đạt được
- Dùng hai tay lần - HS quan sát và I. Hướng và điểm đặt
lượt kéo dãn và nén nhận xét.
của lực đàn hồi của lò
K3- Sử dụng
lò xo.
xo.
được kiến thức - Hai tay có chịu tác + HS trả lời
- Lực đàn hồi của lò
vật lí để thực
dụng của lò xo
xo xuất hiện ở cả 2 đầu
hiện các nhiệm không? Đó là lực gì? + HS trả lời
của lò xo tác dụng vào
vụ học tập→
- Khi tay ta thôi tác
các vật tiếp xúc (hay
để trả lời các
dụng, vì sao lò xo + HS nhận xét
gắn) với nó làm nó
câu hỏi.
lấy lại chiều dài ban (Lực đàn hồi có biến dạng.
đầu?
hướng
sao

cho - Lò xo giãn: lực đàn
- Khi một vật đàn chống lại sự biến hồi hướng vào trong.
hồi bị biến dạng thì dạng)
- Lò xo nén: lực đàn
ở vật xuất hiện một
hồi hướng ra ngoài.
lực gọi là lực đàn
hồi.
- Nhận xét gì về
hướng của lực đàn
hồi ở 2 đầu lò xo?
Hoạt động 2: TN tìm hiểu mối quan hệ giữa độ dãn của lò xo và độ lớn của lực ĐH.
(10 phút)
Các năng lực
Hoạt động của GV
Hoạt động của
Kiến thức cơ bản
cần đạt được
HS

Giáo án vật lý 10

GV: Nguyễn Thị Hà


Trường THPT Phan Đình Phùng

K3- Sử dụng
được kiến thức
vật lí để thực

hiện các nhiệm
vụ học tập→
để trả lời các
và câu hỏi C2.
X8-X5:tham
gia hoạt động
nhóm trong
học tập vật lí
và ghi lại được
các kết quả từ
các hoạt động
học tập vật lí
của mình (nghe
giảng, tìm
kiếm thông tin,
thí nghiệm,
làm việc
nhóm… )→ để
trả lời các câu
hỏi của GV và
ghi lại kết quả
thí nghiệm
X6: trình bày
các kết quả từ
các hoạt động
học tập vật lí
của mình (nghe
giảng, tìm
kiếm thông tin,
thí nghiệm,

làm việc
nhóm… ) một
cách phù
hợp→ để đưa
ra nội dung
định luật.

Năm học 2015 - 2016

- Giới thiệu mục đích
của phần thực hành:
tìm mối quan hệ định
lượng giữa lực đàn hồi
của lò xo và độ biến
dạng của lò xo.
- Giới thiệu dụng cụ,
cách tiến hành thí
nghiệm và ghi kết quả.
-Y/C HS trả lời câu C2.
- Trọng lượng của các
quả cân cho biết độ lớn
của lực đàn hồi.
Chia lớp thành các
nhóm tiến hành thí
nghiệm hình 12.2
- Nhận xét kết quả thí
nghiệm.
- Nếu treo quá nhiều
quả cân thì sao?
- GV tiến hành TN để

kiểm tra nhận xét trên.
- Đó chính là do chúng
ta kéo vượt quá GHĐH
của lò xo.
- Gv tích hợp giáo dục
phần giới hạn đàn hồi
- Thông báo nội dung
định luật: trong giới
hạn đàn hồi, độ lớn của
lực đàn hồi của lò xo tỉ
lệ thuận với độ biến
dạng của lò xo.

- Hs tiếp thu, ghi II. Độ lớn của lực đàn
nhận
hồi của lò xo. Định
luật Húc.
1. Thí nghiệm.
a. Bố trí
b. Kết quả: F ~ Δl
(Δl = l - l0)
- Trả lời câu C2.
- Hs làm việc theo
nhóm:
+ Ghi lại kết quả
TN để trả lời C3
- Lò xo vẫn tiếp
tục dãn nhưng
không co lại như
ban đầu.

- HS lắng nghe và
ghi nhận.
2. Giới hạn đàn hồi
- HS tiếp thu ghi của lò xo.
nhân
3. Định luật Húc
Trong giới hạn đàn hồi,
độ lớn của lực đàn hồi
của lò xo tỉ lệ thuận với
độ biến dạng của lò xo.
Fñh = k ∆l

Trong đó: k là hệ số
đàn hồi hoặc độ cứng
của lò xo (N/m)
∆l

là độ biến dạng của
lò xo. (m)
- Chú ý Δl = l - l0 đối
với TH lò xo bị giãn.
Δl = l0 - l TH lò xo bị
nén

Hoạt động 3: Tìm hiểu về lực đàn hồi trong một vài trường hợp cụ thể.( 10 phút)
Các năng lực
Giáo án vật lý 10

Hoạt động của GV

Hoạt động của

GV: Nguyễn Thị Hà

Kiến thức cơ bản


Trường THPT Phan Đình Phùng

Năm học 2015 - 2016

cần đạt được
K3- Sử dụng
được kiến thức
vật lí để thực hiện
các nhiệm vụ học
tập→ để trả lời
câu hỏi lực đàn
hồi của dây cao
su và dây thép
xuất hiện trong
trường hợp nào ?
C1: Xác định
được trình độ
hiện có về kiến
thức, kĩ năng ,
thái độ của cá
nhân trong học
tập vật lí→ để lên
bảng vẽ hình xác

định lực căng
X5: Ghi lại được
các kết quả từ các
hoạt động học tập
vật lí của mình
(nghe giảng, tìm
kiếm thông tin,
thí nghiệm, làm
việc nhóm… )

HS
- Cho hs quan sát 1
dây cao su và một lò
xo.
- Lực đàn hồi ở dây
cao su và ở dây thép
xuất hiện trong
trường hợp nào?

Ở lò xo lực đàn
hồi xuất hiện khi
lò xo giãn hoặc
nén.
- Dây cao su lực
đàn hồi chỉ xuất
hiện khi dây bị
kéo căng.
- Vì vậy lực đàn hồi - Hs lên bảng vẽ
của dây gọi là lực ur
căng.

T
- Gọi HS lên bảng
vẽ các vectơ lực
ur
căng của dây cao su.
P
Nhận xét về điểm
đặt và hướng của lực
căng?
- KL: Điểm đặt và
hướng của lực căng:
giống như lực ĐH
r
r
của lò xo.
Fñh ≡ N
- TH các mặt tiếp
xúc ép vào nhau: lực
ĐH vuông góc với
mặt tiếp xúc.

ur
T
ur
P

r
r
Fñh ≡ N

ur
P
ur
P

Hoạt động 4 (3 phút) : Củng cố, giao nhiệm vụ về nhà.
Các năng lực cần đạt
Hoạt động của giáo
viên
C1: Xác định được trình độ hiện
+ GV yêu cầu HS tóm
có về kiến thức vật lý
tắt lại nội dung chính
à Tóm tắt lại kiến thức trọng tâm của bài.
bài
K3: Sử dụng được kiến thức vật lí
để thực hiện các nhiệm vụ học tập
à Làm bài tập vận dụng phần
PHỤ LỤC
X5- X6: Ghi lại được các kết quả + Yêu cầu HS về nhà
từ các hoạt động học tập vật lí của làm các bài tập SGK và
mình (nghe giảng, tìm kiếm thông ghi các BT do GV đưa
Giáo án vật lý 10

4. Chú ý:
- Lực đàn hồi ở sợi
dây:
+ Chỉ xuất hiện khi dây
bị giãn
- Điểm đặt và hướng:

như lò xo khi bị giãn.
- Trường hợp các mặt
tiếp xúc ép vào nhau:
lực đàn hồi vuông góc
với mặt tiếp xúc.

GV: Nguyễn Thị Hà

Hoạt động của học
sinh
- Tóm tắt những kiến
thức cơ bản.
- HS giải bài tập vận
dụng phần phụ lục

- Ghi các bài tập về
nhà.


Trường THPT Phan Đình Phùng

Năm học 2015 - 2016

tin, thí nlàm việc nhóm… ).Trình ra.
- Chuẩn bị bài mới.
bày các kết quả từ các hoạt động
học tập vật lí của mình (nghe + Yêu cầu: HS chuẩn bị
giảng, tìm kiếm thông tin, thí bài sau.
nghiệm, làm việc nhóm… ) một
cách phù hợp. à Để hoàn thành

bài tập về nhà.
V. PHỤ LỤC
Bài 1: Một lò xo có chiều dài tự nhiên 10cm và độ cứng 40N/m. Giữ cố định một đầu và
tác dụng vào đầu kia một lực 1N để nén lò xo. Khi ấy chiều dài của lò xo bằng bao
nhiêu?
A. 7,5 cm
B. 7,0 cm
C. 5,6 cm
D. 5,9 cm
Bài 2: Phải treo một vật có trọng lượng bằng bao nhiêu vào lò xo có độ cứng k =100N/m
để nó dãn ra được 10 cm?
A. 1000N.
B. 100N.
C. 10N
.
D. 1N.
VI. RÚT KINH NGHIỆM GIỜ DẠY
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………

Giáo án vật lý 10

GV: Nguyễn Thị Hà