giáo án tổng hợp vật lý 10 tuần 12 (2)

Trường THPT Phan Đình Phùng
TUẦN 12
TIẾT 24

Năm học 2015 - 2016
NGÀY SOẠN: 10/11/2015
NGÀY DẠY: 14 /11/2015

BÀI 15: BÀI TOÁN VỀ CHUYỂN ĐỘNG NÉM NGANG
I. MỤC TIÊU:
1.Về kiến thức:
- Hiểu được khái niệm chuyển động ném ngang và nêu được một số đặc điểm chính của
chuyển động ném ngang
- Hiểu và diễn đạt được các khái niệm phân tích chuyển động,chuyển động thành phần,
chuyển động tổng hợp
- Viết được các phương trình của hai chuyển động thành phần của chuyển động ném ngang
và nêu được tính chất của mỗi chuyển động thành phần đó
- Viết được phương trình quỹ đạo của chuyển động ném ngang, các công thức tính thời gian
chuyển động và tầm ném xa
2.Về kỹ năng và năng lực:
a. Kĩ năng:
- Bước đầu biết dùng phương pháp toạ độ để khảo sát những chuyển động phức tạp, cụ thể
trong bài là chuyển động ném ngang
- Biết cách chọn hệ toạ độ thích hợp và biết phân tích chuyển động ném ngangtrong hệ toạ
độ đó thành các chuyển động thành phần (bước đầu biết chiếu các vectơ lên các trục toạ độ), biết
tổng hợp hai chuyển động thành phần thành chuyển động tổng hợp (chuyển động thực của vật)
- Biết áp dụng định luật II Newton để lập công thức cho các chuyển động thành phần của
chuyển động ném ngang
- Biết suy ra dạng quỹ đạo từ phương trình quỹ đạo của vật
- Vẽ được một cách định tính quỹ đạo của một vật ném ngang
b. Năng lực:

- Kiến thức : K1, K2, K3, K4
- Phương pháp: P1, P2, P5,P4,P6, P8
-Trao đổi thông tin: X1, X4, X5, X6, X8
- Cá thể: C1
3. Thái độ:
- Yêu thích môn học và vận dụng vào thực tế
II. CHUẨN BỊ:
1.Giáo viên:
- Ống bơm nước, dụng cụ TN kiểm chứng (thay thế bằng thí nghiệm ảo)
2.Học sinh:
- Ôn lại các công thức, phương trình của CĐTBĐĐ, CĐ rơi tự do, định luật II Newton
III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC:
- Phương pháp tìm tòi,điều tra, nêu vấn đề, giải quyết vấn đề, dạy học tương tác
- Diễn giảng, truyền thụ kiến thức một chiều, dạy học tích cực
IV. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
Hoạt động 1( 5 phút) : Ổn định lớp
- Kiểm tra sĩ số
- Kiểm tra bài cũ
- Bài mới :

Giáo án vật lý 10

GV: Nguyễn Thị Hà


Trường THPT Phan Đình Phùng

Năm học 2015 - 2016

Hoạt động 2( 5 phút): Khái quát về lực hướng tâm

Các năng lực cần
Hoạt động của GV
đặt
* K1 –P1: Đặt câu
Đặt vấn đề: chúng ta chắc
hỏi về các vấn đề
hẳn đã đặt rất nhiều câu hỏi
thường gặp xung
liên quan đến chuyển động
quanh như: làm thế
ném như: làm thế nào ném
nào ném bóng vào
bóng vào trúng rổ? Để súng
trúng rổ? Để súng
chếch một góc bằng bao
chếch một góc bằng
nhiêu để đạn trúng đích?
bao nhiêu để đạn
- Chuyển động ném thường
trúng đích?
có dạng thế nào?
- Chuyển động ném
- Khi nghiên cứu dạng CĐ
thường có dạng thế
này, người ta thường dùng
nào?
phương pháp toạ độ.

Hoạt động của
HS

Dựa vào kinh
nghiệm bản thân,
HS có thể trả lời:
- Đường cong
- Đường thẳng

Kết quả cần
đạt

Hoạt động 3: ( 10 phút) Tìm hiểu CĐ thành phần của CĐ ném ngang
Các năng lực cần
đặt
*P4 – P5 : Chọn hệ
toạ độ thích hợp,
dùng phép chiếu CĐ
xuống các trục toạ
độ đã chọn
- Nghiên cứu các
CĐ thành phần
- Phối hợp các lời
giải riêng rẽ thành
lời giải đầy đủ cho
CĐ thực
*P5- X6: Đưa ra bài
toán :khảo sát CĐ
của 1 vật ném ngang
từ O ở độ cao h với
VTBĐ là v0 với sức
cản của không khí
không đáng kể

*P1:-X6: chọn hệ
toạ độ thế nào? Vì
sao?
Giáo án vật lý 10

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

- Chọn hệ toạ độ
thích hợp, dùng
phép chiếu CĐ
xuống các trục toạ
độ đã chọn
- Nghiên cứu các
CĐ thành phần
- Phối hợp các lời
giải riêng rẽ thành
lời giải đầy đủ cho
CĐ thực
- Đưa ra bài toán
:khảo sát CĐ của 1
vật ném ngang từ O
ở độ cao h với
VTBĐ là v0 với sức
cản của không khí
không đáng kể
- Nên chọn hệ toạ độ
thế nào? Vì sao?

Gợi ý: chọn sao cho
khi chiếu, các CĐ
thành phần là một
trong những CĐ ta
đã nghiên cứu

Cá nhân tiếp thu, ghi
nhận ý nghĩa và các
bước tiến hành của
phương pháp toạ độ

Kết quả cần đạt
I.Khảo sát chuyển
động ném ngang:
1.Chọn hệ toạ độ:
Chọn hệ toạ độ Đềcác
có:
- Gốc tại O
- Ox hướng theo


v0

P

- Oy hướng theo
Nên chọn hệ toạ độ
2.Phân tích chuyển
Đêcác vì khi phân tích đôïng ném ngang:
sẽ được CĐ theo

CĐ của các hình
phương ngang và
chiếu MX và My là
phương thẳng đứng
các CĐ thành phần
của M
3.Xác định các CĐ
thành phần:
Thảo luận nhóm:
• Theo Ox: Mx CĐ
-Theo Ox: Fx = max =
thẳng đều
0 => ax= 0
ax = 0
vx = vo
Vx = v0x = v0
x = vot
; x = v0 t
• Theo Oy: My rơi
-Theo Oy: rơi tự do
tự do
ay=g ; vy= v0y + gt
ay = g
1 2
y
=
gt
vy = gt
= gt;
2

GV: Nguyễn Thị Hà


Trường THPT Phan Đình Phùng

Các năng lực cần
đặt
Yêu cầu HS hoàn
thành C1

Hoạt động của GV

Năm học 2015 - 2016

Hoạt động của HS

Kết quả cần đạt
y=

Yêu cầu HS hoàn
thành C1
Hoạt động 4: (12 phút) Xác định CĐ của vật ném ngang
Các năng lực
cần đặt
*P1 – P5: Để xác
định CĐ thực của
vật ta phải tổng
hợp 2 CĐ thành
phần bằng cách

nào? Tìm PT quỹ
đạo như thế nào?

*P1: Hãy xác định
thời gian rơi của
vật? khi vật chạm
đất thì vật đi hết độ
cao h
t có phụ thuộc vào
v0 không?v0 có vai
trò gì đối với CĐ
của vật?
*X6: L = xmax =
v0t
=
v0

Hoạt động của GV

1 2
gt
2

Hoạt động của HS

Kết quả cần đạt

Để xác định CĐ
Từ x = v0t suy ra t và
1 2

thực của vật ta phải
thế vào PT y = gt
tổng hợp 2 CĐ thành
2
phần bằng cách nào?
Tìm PT quỹ đạo như
thế nào?
Thay y = h vào
Gợi ý: PT quỹ đạo
1
y = gt2
là PT nêu lên sự phụ
2
thuộc của y vào x
Không phụ thuộc

II.Xác định CĐ của
vật:
1.Dạng của quỹ đạo:
y=

g 2
x
2v20

2.Thời gian chuyển
Hãy xác định thời
Ném càng mạnh
động:
gian rơi của vật?

thì vật bay càng xa.
2h
t=
Gợi ý:khi vật chạm
L = xmax = v0t = v0
g
đất thì vật đi hết độ
2h
cao h
g
3.Tầm ném xa:
t có phụ thuộc vào v0
2h
không?v0 có vai trò
L = xmax = v0t = v0
gì đối với CĐ của
g
vật?
Hãy xác định tầm
ném xa

2h
g

Hoạt động 5: (5 phút) Nghiên cứu thí nghiệm kiểm chứng
Các năng lực
cần đặt
*P2 - P5: Dùng
bảng phụ hình vẽ
15.3 và 15.4

Tại các thời điểm
khác nhau thì hai
viên bi ở những độ
Giáo án vật lý 10

Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Kết quả cần đạt

Dùng bảng phụ hình
vẽ 15.3 và 15.4

Tại các thời điểm III. Thí nghiệm kiểm
khác nhau, hai bi chứng:
luôn ở cùng độ cao
- Sau khi búa đập vào
Tại các thời điểm
thanh thép, bi A chuyển
khác nhau thì hai
động ném ngang, còn bi
viên bi ở những độ
B rơi tự do.
cao như thế nào?
- Cả hai đều chạm đất
cùng một lúc
GV: Nguyễn Thị Hà

Trường THPT Phan Đình Phùng

Năm học 2015 - 2016

Các năng lực
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
Kết quả cần đạt
cần đặt
cao như thế nào?
Hoạt động 6: (8 phút) Hướng dẫn, giao nhiệm vụ học tập ở nhà.
Hoạt động điểu khiển của
Hoạt động của HS
Kết quả cần đạt
GV
- Đặc điểm của chuyển động
- Ghi nhận và trả lời
ném ngang, đặc biệt là thời gian câu hỏi của GV
rơi trong chuyển động ném
Giải
ngang bằng thời gian rơi tự do ở
Thời gian chuyển động của
cùng độ cao, không phụ thuộc
vật là
vào vận tốc ném ngang
2h
Bài tập : Một vật được ném
Tóm tắt
= 2.80 = 4 (s)
t=
g

10
ngang ở độ cao h=80m với vận
h = 80m
tốc đầu V0=20m/s. Lấy
V0=20m/s
g=10m/s2.
g = 10m/s2
Tầm bay xa của vật là
a. Tính thời gian chuyển động
a. t = ?; L = ?
L = V0t =20.4 = 80(m)
và tầm bay xa
b. Lập PTQĐ của vật? PTQĐ của vật
b. Lập phương trình quỹ đạo của
g 2
10 2 1 2
y=
x =
x =
x
vật
2
2
2
V
2
.
20
80
0

- Ôn lại quy tắc hình bình hành,
điều kiện cân bằng của một chất
điểm
Đáp số: a. t=4s; L =
- Xem bài mới:" Cân bằng của
80m
một vật chịu tác dụng hai lực, ba
b,
1 2
lực không song song"
- Ghi nhận nhiệm vụ
y=
x
80
+ Cho biết trọng tâm của một số về nhà
dạng hình học đối xứng ?
V. PHẦN PHỤ LỤC:
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
Câu 1: Một vật được ném ngang ở độ cao h = 80 m với vận tốc đầu v 0 = 20 m/s. Lấy
g = 10 m/s2. Thời gian và tầm bay xa của vật là
A. 1s và 20m.
B. 2s và 40m.
C. 3s và 60m.
D. 4s và 80m.
Câu 2: Một máy bay bay theo phương ngang ở độ cao 10000m với tốc độ 200m/s. Viên
phi công thả quả bom từ xa cách mục tiêu là bao nhiêu để quả bom rơi trúng mục tiêu?
Biết g = 10m/s2
A. 8000m.
B. 8900m.
C. 9000m.

D.10000m.
Câu 3: Trong chuyển động ném ngang, chuyển động của vật được mô tả là
A. thẳng đều.
B. thẳng biến đổi đều.
C. rơi tự do.
D. thẳng đều theo chiều ngang, rơi tự do theo phương thẳng đứng.
VI. RÚT KINH NGHIỆM:
.........................................................................................................................................
.........................................................................................................................................
Giáo án vật lý 10

GV: Nguyễn Thị Hà


Trường THPT Phan Đình Phùng

Năm học 2015 - 2016

.........................................................................................................................................

Giáo án vật lý 10

GV: Nguyễn Thị Hà