giáo án tổng hợp vật lý 10 tuần 16 (2)

Trường THPT Phan Đình Phùng
TUẦN 16
TIẾT 32

Năm học 2015 - 2016
NGÀY SOẠN: 07/12/2015
NGÀY DẠY: 09/12/2015

Bài 21: CHUYỂN ĐỘNG TỊNH TIẾN CỦA VẬT RẮN - CHUYỂN ĐỘNG
QUAY CỦA VẬT RẮN QUANH MỘT TRỤC CỐ ĐỊNH
I. MỤC TIÊU:
1. Về kiến thức:
Phát biểu được định nghĩa chuyển động tịnh tiến và nêu được ví dụ minh họa.
Việt được công thức định luật II Niu-tơn cho chuyển động tịnh tiến
Nêu được tác dụng của momen lực đối với một vật rắn quay quanh một trục.
Nêu được những yếu tố ảnh hưởng đến momen quán tính của vật.
2. Về kỹ năng và năng lực:
a. Kỹ năng:
Áp dụng được định luật II Niu-tơn cho chuyển động tịnh tiến thẳng, giải được các bài
tập SGK và các bài tập tương tự.
Vận dụng được khái niệm momen quán tính để giải thích sự thay đổi chuyển động quay
của các vật.
Củng cố kĩ năng đo thời gian chuyển động và kĩ năng rút ra kết luận.
b. Năng lực:
- Kiến thức : K1, K2, K3, K4
- Phương pháp: P1, P2, P5,P4,P6, P8
-Trao đổi thông tin: X1, X4, X5, X6, X8
- Cá thể: C1
3. Thái độ:
- Yêu thích môn học và vận dụng vào thực tế
4. Trọng tâm

- Định nghĩa chuyển động tịnh tiến, gia tốc của chuyển động tịnh tiến
II. CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên:
- Các thí nghiệm theo hình 20.2, 20.3, 20.4 và 20.6 SGK:
2. Học sinh:
- Ôn lại kiến thức về momen lực.
III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC:
- Phương pháp tìm tòi,điều tra, nêu vấn đề, giải quyết vấn đề, dạy học tương tác
IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
Hoạt động 1( 5 phút) : Ổn định lớp
- Kiểm tra sĩ số
- Kiểm tra bài cũ :
Thế nào là dạng cân bằng bền, không bền, phiếm định? Vị trí trọng tâm của vật
có vai trò gì với mỗi dạng cân bằng?
- Bài mới :
Hoạt động 2( 5 phút): Tổ chức tình huống học tập.
Các năng lực cần
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học
Nội dung
đặt
sinh
- Sau khi xét cân bằng - Quan sát gv biểu
Giáo án vật lý 10

GV: Nguyễn Thị Hà


Trường THPT Phan Đình Phùng

*P1-K1-K3-K4:Sau

khi xét cân bằng
của vật rắn chung ta
cùng nhau tìm hiểu
chuyển động của
vật rắn. Xét các vật
sau: Một bánh xe
đang
lăn
trên
đường, một miếng
gỗ hình hộp chuyển
động thẳng trên mặt
bàn nằm ngang, một
ròng rọc cố định
đang quay, hãy mô
tả chuyển động của
mỗi vật?

của vật rắn chung ta diễn Tn rồi trả lời.
cùng nhau tìm hiểu
chuyển động của vật
rắn. Xét các vật sau:
Một bánh xe đang lăn
trên đường, một miếng
gỗ hình hộp chuyển - Chú ý nhận thức
động thẳng trên mặt bàn vấn đề bài học.?
nằm ngang, một ròng
rọc cố định đang quay,
hãy mô tả chuyển động
của mỗi vật?

- Chuyển động thực của
vật rắn rất phúc tạp.
Trong đó chuyển động
tịnh tiến và chuyển
động quay quanh 1 trục
cố định là 2 chuyển
động đơn giản nhất. Ta
cùng nhau tìm hiểu 2
loại chuyển động này.
Hoạt động 3( 20 phút): Tìm hiểu chuyển động tịnh tiến của vật rắn.
Các năng lực cần
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học
đặt
sinh
- Chuyển động của miếng - Quan sát
*K4-P1-P5:Hãy
gỗ là chuyển động tịnh
nhận xét vị trí của tiến. Đánh dấu 2 điểm A,
đoạn AB khi
B trên miếng gỗ nối lại - Khi miếng gỗ
miếng gỗ chuyển thành đoạn thẳng AB, sau chuyển động AB
động? Hãy nêu
đó kéo miếng gỗ chuyển chuyển động và
định nghĩa
động. Hãy nhận xét vị trí luôn song song với
chuyển động tịnh của đoạn AB khi miếng chính nó.
tiến?Dựa vào
gỗ chuyển động?
- Chuyển động tịnh

định nghĩa đó, em - Hãy nêu định nghĩa tiến của một vật rắn
hãy trả lời câu
chuyển động tịnh tiến?
là chuyển động
C1.
- Dựa vào định nghĩa đó, trogn đó đường nối
em hãy trả lời câu C1.
2 điểm bất kỳ của
- Chú ý có chuyển động vật luôn song song
tịnh tiến thẳng, cong hoặc với chính nó.
tròn. Các em hãy lấy ví - C1: Là chuyển
*P2-P4-P6dụ:
động tịnh tiến và 2
K4:Trong chuyển - Trong chuyển động tịnh điểm bất kì trên vật
động tịnh tiến tất tiến tất cả các điểm trên luôn song song với
cả các điểm trên
vật đều chuyển động như chính nó.
vật đều chuyển
nhau, nghĩa là đều có - Thảo luận nhóm
động như nhau,
cùng một gia tốc. Vì vậy để tìm ví dụ.
Giáo án vật lý 10

Năm học 2015 - 2016

.

Nội dung
I. Chuyển động
tịnh tiến của vật

rắn.
1. Định nghĩa.
Chuyển động tịnh
tiến của 1 vật rắn
là chuyển động
trong đó đường
nối 2 điểm bất kỳ
của vật luôn song
song với chính
nó.
2. Gia tốc của vật
trong
chuyển
động
tịnh tiến.
r
r
F = ma

Trong
r r đó:
r

F = F1 + F2 + ... là

hợp lực tác dụng
lên vật, m là khối
lượng của nó.
GV: Nguyễn Thị Hà

Trường THPT Phan Đình Phùng

Năm học 2015 - 2016

nghĩa là đều có
cùng một gia tốc.
Vì vậy ta có thể
coi vật như một
chất điểm để tính
gia tốc của vật,
chúng ta có thể áp
dụng định luật II
Niu-tơn để tìm
gia tốc của vật
rắn.Chú
r r ý
r
F = F1 + F2 + ... là
hợp lực của các
lực tác dụng vào
vật.

ta có thể coi vật như một
chất điểm để tính gia tốc
của vật, chúng ta có thể
r
r
áp dụng định luật II NiuF = ma (1)
tơn để tìm gia tốc của vật

rắn.
r r r
- Chú ý F = F1 + F2 + ... là
hợp lực của các lực tác F = F1x + F2x + ... = ma
dụng vào vật.
- Trường hợp vật chuyển F = F1y + F2y + ... = 0
động
tịnh tiến thẳng,
chọn Ox cùng hướng
chuyển động, rồi chiều pt
vec tơ (1) lên trục tọa độ
đó.
- Chiếu lên phương Oy:
Hoạt động 4( 10 phút):: Tìm hiểu đặc điểm chuyển động quay của vật rắn quanh 1 trục cố
định.

Hoạt động 5 ( 5 phút ) : Củng cố và dặn dò
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Củng cố:
- Thế nào là chuyển động tịnh tiến, có mấy
loại chuyển động tịnh tiến
Ghi nhận và trả lời câu hỏi của GV
Giáo án vật lý 10

GV: Nguyễn Thị Hà


Trường THPT Phan Đình Phùng

Năm học 2015 - 2016

- Quỹ đ ạo của các loại chuyển động tịnh tiến
Dặn dò:
- Trả lời các câu hỏi trong SG
- Về nhà làm tất cả các bài còn lại, chuẩn
- Ghi nhận nhiệm vụ về nhà
bị thi học kỳ & bài tiếp theo
V. PHẦN PHỤ LỤC:
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
Câu 1: Chuyển động nào sau đây được coi là chuyển động tịnh tiến ?
A. Một bè gỗ trôi trên sông.
B. Quả cầu lăn trên máng nghiêng.
C. Cánh cửa quay quanh bản lề.
D. Chuyển động của mặt trăng quay quanh
trái đất.
Câu 2: Điền khuyết vào phần trống: “Chuyển động tính tiến của một vật rắn là chuyển động
trong đó đường nối hai điểm bất kỳ của vật luôn luôn .................... với chính nó”.
A. song song
B. cùng chiều
C. tịnh tiến
D. ngược chiều
VI. RÚT KINH NGHIỆM:
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................
.....................

Giáo án vật lý 10

GV: Nguyễn Thị Hà