Giáo án tổng hợp Lịch sử 6 tuần 13

Ngày soạn:
Tuần 13
Tiết 13
Bài 12

NƯỚC VĂN LANG

I. Mục tiêu:
1. Kiến thức: Giúp HS:
- Nắm sơ bộ được những nét cơ bản về điều kiện hình thành nhà nước Văn Lang.
- Nhà nước Văn Lang tuy còn sơ khai nhưng đó là một tổ chức quản lí đất nước bền
vững, đánh dấu giai đoạn mở đầu thời kì dựng nước.
2. Tư tưởng, tình cảm:
Bồi dưỡng cho HS long tự hào dân tộc và tình cảm cộng đồng.
3. Kĩ năng:
Bồi dưỡng kĩ năng vẽ sơ đồ một tổ chức quản lí.
II. Chuẩn bị:
GV: SGK, SGV, giáo án, tranh ảnh có liên quan, bản đồ (chủ yếu ở phần Bắc Bộ
và Bắc Trung Bộ), sơ đồ tổ chức nhà nước thời Hùng Vương.
HS: SGK, xem bài trước, trả lời câu hỏi sgk.
III. Tiến trình lên lớp:
1. Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số.
2. Kiểm tra bài cũ:
? Sự phân công lao động được hình thành như thế nào.
? Xã hội có gì đổi mới. Bước phát triển mới về xã hội được nảy sinh như thế nào.
GTB: những chuyển biến lớn trong sản xuất và xã hội đã dẫn đến sự kiện có ý
nghĩa hết sức quan trọng đối với người dân Việt cổ - đó là sự ra đời của nhà nước
Văn Lang, mở đầu cho một thời đại mới của dân tộc. vào bài.
Hoạt động của GV
Hoạt động của
Nội dung

HS
- Gọi HS đọc mục 1 sgk.
- Đọc sgk.
1. Nhà nước Văn Lang
? Vào thế kỉ VIII-VII TCN, trên → sản xuất phát ra đời trong hoàn cảnh
vùng đất Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ triển, đã hình nào?
có những điểm gì mới.
thành sự phân
công lao động,
hình thành người
giàu,
người
nghèo,
hình
thành nhiều làng
bản và một số bộ
lạc.
→ nghề nông
trồng lúa nước ở
vùng đồng bằng
ven các con song
lớn gặp nhiều
khó khăn.
1


? Theo em, truyện Sơn Tinh-Thủy → Truyện Sơn
Tinh nói lên hoạt động gì của nhân Tinh-Thủy Tinh
dân hồi đó.
kể rằng: Thủy

Tinh ganh ghét
sơn Tinh, đã
dâng nước lên và
cho các thủy
quái đánh phá
vùng đất của sơn
Tinh. Sơn Tinh
đã cho đắp đất
cao lên, huy
động mọi người
cùng chống lại.
Truyện
này
chứng tỏ bấy giờ
đã xảy ra lũ lụt
và hàng năm
nhân dân ta đã
phải đắp đất
ngăn
nước,
chống lũ lụt, bảo
vệ xóm làng, mùa
màng
? Sự xuất hiện của nhiều loại vũ → đây là các
khí ở H.31, 32 nói lên điều gì.
loại vũ khí thời
Đông Sơn, gồm
các lưỡi giáo
đồng, các con
dao đồng … sự

xuất hiện của rất
nhiều loại vũ khí
đã nói lên sự
phát triển của
săn bắt, nhưng
chủ yếu chứng tỏ
rằng: trong xã
hội đã có sự
tranh chấp, xung
đột giữa vùng
này với vùng
khác.
- Liên hệ các loại vũ khí ấy với - Nghe
truyện Thánh Gióng cũng phản
ánh điều này: giặc Ân xâm lược,
2


Thánh Gióng dã cưỡi ngựa lên
đường cùng nhân dân chiến đấu
? Theo em, có mấy nguyên nhân
dẫn đến sự ra đời của nhà nước
Văn Lang.
- Sơ kết: Nhà nước Văn Lang ra
đời trong hoàn cảnh khá phức tạp,
cư dân luôn phải đấu tranh với
thiên nhiên, chống noại xâm để
bảo vệ cuộc sống bình yên.
? Nếu một làng, chạ cần có người
đứng đầu thì tình hình xã hội mới

đòi hỏi một tổ chức như thế nào
- Giải thích thêm: Trong hoàn
cảnh đó, các bộ lạc họ có nhu cầu
thống nhất với nhau, muốn vậy
cần có một người chỉ huy có uy tín
và tài năng. Nhà nước Văn Lang
ra đời trong hoàn cảnh đó.
- Sử dụng bản đồ chỉ cho HS các
khu vực phát triển: vùng sông Cả
(Nghệ An), sông Mã(Thanh Hóa)
và nhấn mạnh: vùng đấtt ven
sông Hồng từ Ba Vì đến Việt trì –
nơi bộ lạc Văn Lang sinh sống là
phát triển hơn cả.
- Nói thêm về trình độ phát triển
của bộ lạc Văn Lang: họ là một
trong những bộ lạc hùng mạnh và
giàu có nhất thời đó. Di chỉ làng
Cả (Việt Trì) cho chúng ta biết, ở
địa bàn cư trú của bộ lạc Văn
Lang nghề đúc đồng phát triển
sớm, dân cư đông đúc.
? Dựa vào thế mạnh của mình, thủ
lĩnh bộ lạc Văn Lang đã làm gì.

- Tổng hợp, trả
lời.
- Cuộc sống định cư, làng
chạ được mở rộng, sản
xuất phát triển, mâu thuẫn

giữa người giàu và người
- Nghe
nghèo ngày càng tăng
thêm.
- Bảo vệ sản xuất vùng
lưu vực các sông lớn.
- Mở rộng giao lưu và tự
→ muốn có an vệ.
ninh, yên ổn làm
ăn phải có nhà
nước.

- Nghe, theo dõi

2. Nhà nước Văn Lang
thành lập

- Nghe
→ thủ lĩnh các
bộ lạc Văn Lang
đã thống nhất
các bộ lạc ở
đồng bằng Bắc
Bộ và Bắc trung
bộ thành liên
minh bộ lạc. Đó
? Nhà nước Văn Lang ra đời vào là nhà nước Văn
thời gian nào, ai đứng đầu, đóng Lang.
3

đô ở đâu.
→ vào khoảng
- Giải thích thêm về từ Hùng thế kỉ VII TCN,
Vương: Hùng: mạnh, Vương: vua thủ lĩnh là Hùng
Vương, đóng đô
? Truyền thuyết Âu Cơ – Lạc ở Bạch Hạc, đặt
Long Quân nói lên điều gì.
tên nước là Văn
Lang.
- Nhấn mạnh: Đây là một cách → sự ủng hộ của
phản ánh quá trính hình thành mọi người và vị
của nhà nước Văn Lang với ý trí của nước Văn
nghĩa đại diện cho cả cộng đồng Lang ở vùng cao.
các dan tộc trên đất nước ta.
- Nghe
- Tóm tắt quá trình ra đời của nhà
nước Văn Lang (từ tên bộ lạc
thành tên nước), thời điểm ra đời
là thế kỉ VII TCN, phù hợp với
những bằng chứng khảo cổ học
(văn hóa Đông Sơn).
- Trực quan sơ đồ (sgk/37)

Vào thế kỉ VII TCN, thủ
lĩnh bộ lạc Văn Lang hợp
nhất các bộ lạc lập ra
nước Văn Lang, tự xưng
là Hùng Vương, đóng đô
ở Bạch Hạc, đặt tên nước

là Văn Lang.

? Sau khi nhà nước Văn Lang ra
đời, Hùng Vương tổ chức nhà
nước như thế nào.
- Đọc sgk.
? Nhà nước Văn Lang chưa có luật
pháp. Vậy ai giải quyết mọi việc.
→ chia nước ra
làm 15 bộ.
- Liên hệ truyện Thánh Gióng
để nói về quân đội.
→ tùy theo việc
lớn hay nhỏ đều
có người giải
quyết khác nhau,
người có quyền
cao nhất là Hùng
? Em có nhận xét gì về nhà nước Vương.
thời Hùng Vương.
- Nghe
3. Nhà nước Văn Lang
được tổ chức như thế
→ Nhà nước rất nào?
đơn giản, chỉ có - Chia nước ra làm 15 bộ.
vài chức quan,
chưa có quân - Chính quyền trung
đội, chưa có luật ương: đứng đầu là vua,
pháp, nhưng đẫ giúp việc có lạc hầu, lạc
có các cấp từ tướng

trung ương đến - Ở địa phương: chia nước
4


làng xã, có người ra làm 15 bộ, dưới bộ là
chỉ huy tất cả và chiềng, chạ
có người chỉ huy
từng bộ phận.
→*Sự ra đời
của nhà nước
Văn Lang chứng
? *Sự ra đời của nhà nước Văn tỏ rằng cách đây
Lang có ý nghĩa như thế nào đối hơn 2500 năm,
với người Việt Nam chúng ta.
người VN chúng
ta đã có một
nước riêng do → Nhà nước Văn Lang
mình làm chủ và tuy chưa có luật pháp,
do mình thành quân đội, nhưng đã là một
lập, không còn tổ chức chính quyền cai
là những làng quản cả nước.
bản, chiềng, chạ
riêng rẽ không
có quan hệ với
nhau.
4. Củng cố:
- GV sơ kết: Ở thế kỉ VII TCN, trên vùng đất Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ đã hình
thành một quốc gia của người Việt – nước Văn Lang. Nhà nước do vua Hùng (Hùng
Vương) đứng đầu, có tổ chức từ trên xuống dưới, lấy làng, chạ làm cơ sở.
- Liên hệ với câu nói của chủ tịch HCM, đó là trách nhiệm của thế hệ sau, đặc

biệt là thế hệ trẻ.
5. Hướng dẫn:
Học bài và tìm hiểu trước nội dung bài Đời sống vật chất và tinh thần của cư
dân Văn Lang.
6. Lưu ý:
Bài tập * dành cho lớp điểm sáng:
-Hãy vẽ sơ đồ tổ chức nhà nước Văn Lang và nêu nhận xét.
- Hãy liên hệ các hình 31,32 trang 34 với truyền thuyết Thánh Gióng.
IV. Rút kinh nghiệm:
Trình ký: ………………….
……………………………………………………….
……………………………………………………….
……………………………………………………….
……………………………………………………….

5