Giáo án tổng hợp Lịch sử 6 tuần 20

Giáo án Ngữ Văn 6

HỌC KÌ II
Tuần 20

Ngày soạn:
Chương III

THỜI KÌ BẮC THUỘC
VÀ ĐẤU TRANH GIÀNH ĐỘC LẬP
Bài 11

CUỘC KHỞI NGHĨA HAI BÀ TRƯNG
(NĂM 40)
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức: Giúp HS nắm được:
- Sau thất bại của ADV, đất nước ta bị phong kiến phương Bắc thống trị, sử gọi là
thời Bắc thuộc. Ách thống trị tàn bạo của thế lực phong kiến phương Bắc đối với
nước ta là nguyên nhân dẫn tới cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng.
- Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng được toàn thể nhân dân ủng hộ, nên đã nhanh chóng
thành công. Ách thống trị tàn bạo của phong kiến phương Bắc bị lật đổ, đất nước ta
giành lại độc lập dân tộc.
2. Tư tưởng:
Giáo dục cho HS lòng khâm phục, kính yêu đối với Chủ tịch HCM và các chiến sĩ
cách mạng.
3. Kĩ năng:
- Rèn luyện cho HS kĩ năng quan sát tranh, ảnh, lược đồ.
- Tập cho HS biết phân tích, so sánh, đánh giá sự kiện lịch sử.
II. Chuẩn bị:
GV: SGK, SGV, giáo án, ảnh NAQ tại đại hội Tua, những tài liệu về hoạt động của
NAQ

HS: SGK, tìm hiểu nội dung, trả lời câu hỏi SGK.
III. Tiến trình lên lớp:
1. Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số.
2. Kiểm tra bài cũ: không tiến hành.
1. Bài mới:
GTB: Trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Triệu Đà, An Dương Vương do
chủ quan, thiếu phòng bị nên đã thất bại, từ đó đất nước ta bị phong kiến phương
Bắc thống trị đô hộ. Chính sách cai trị tàn bạo của nhà Hán đã đẩy nhân dân ta đến
những thử thách nghiêm trọng: đất nươc bị mất tên, dân tộc có nguy cơ bị mất bởi
chính sách đồng hoá. Nhưng nhân dân ta quyết tâm không chịu sống trong cảnh nô
lệ, đã liên tục nổi dậy, mở đầu là cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng năm 40. Đây là cuộc
khởi nghĩa lớn tiêu biểu cho ý chí quật cường của dân tộc ta → vào bài.
Hoạt động của GV

Hoạt động của
HS

Nội dung
1. Nước âu Lạc từ thế kỷ II
TrCN đến thế kỷ I có gì đổ
1


Giáo án Ngữ Văn 6

? Từ sau thất bại của An Dương - Nhớ lại kiến
Vương năm 179 TrCN, Tình hình thức, trả lời: Triệu
nước ta như thế nào.
Đà sáp nhập âu
Lạc vào Nam Việt,

chia thành hai
quận là Giao Chỉ
và Cửu Chân.
→
Nhà
Hán
? Đến năm 111 TrCN tình hình chiếm AL, Chia
âu Lạc như thế nào.
âu Lạc thành 3
quận: Giao Chỉ,
Cửu Chân và
Nhật Nam, gộp
với 6 quận của
Trung Quốc thành
Châu Giao.
- Theo dõi.
- Dùng bản đồ Nam Việt và AL
TK III để HS thấy rõ chính sách
thâm độc của nhà Hán (biến
nước ta thành quân, huyện của
TQ)
? Nhà Hán gộp âu Lạc với 6
quận của Trung Quốc, lập
thành Châu Giao nhằm mục
đích gì.

thay ?
- Sau thất bại của An Dương
Vương năm 179 TrCN, Triệu
Đà sáp nhập âu Lạc vào

Nam Việt, chia thành hai
quận là Giao Chỉ và Cửu
Chân.
- Năm 111 TrCN, nhà Hán
chiếm âu Lạc và chia thành
3 quận: Giao Chỉ, Cửu Chân
và Nhật Nam, gộp với 6
quận của Trung Quốc thành
Châu Giao.

- Trao đổi, trả lời:
Nhà Hán muốn
chiếm đóng lâu
dài và xoá tên
nước ta, biến
nước ta thành một
bộ phận của lãnh
thổ Trung Quốc.
- Trả lời theo sgk:

? Sau khi nhà Hán chiếm nước
ta, chúng đã tổ chức việc cai trị
như thế nào.
- Hình thành thành sơ đồ cho HS
quan sát:
Thứ sử
Châu

- Sắp đặt bộ máy cai trị,
đứng đầu là người Hán.

Thái thú
Quận
Quận

Huyện

Đô uý
Lạc tướng

- Nhận xét: Chúng
áp dụng chính
sách cai trị của
người Hán, Nhà
2


Giáo án Ngữ Văn 6

? Em có nhận xét gì về cách đặt Hán chỉ mới cai
quan lại của nhà Hán.
trị đến cấp quận,
còn huyện xã
buộc phải để
người âu Lạc trị
dân như cũ.
- Nghe
- Nhấn mạnh: Bộ máy cai trị rập - Trả lời theo sgk
khuôn của người Hán nhưng từ
huyện trở xuống bộ máy như cũ,

tức là người Hán vẫn phải thông - Nghe
qua người Việt để thực hiện chín
sách cai trị.
? Chính sách cai trị của nhà Hán
đối với nhân dân ta như thế nào.
- Nhấn mạnh: Chịu nhiều thứ
thuế, cống nạp nặng nề. Chúng
đưa người Hán sang ở lẫn với
dân ta, bắt nhân dân ta phải theo
phong tục Hán. Bọn quan lại
tham lam, tàn bạo. Đối xử rất
tàn tệ với dân ta, phải nộp nhiều → Nhằm mục
loại thuế, lên rừng, xuống biển đích đồng hoá
rất nguy hiểm đến tính mạng để nhân dân ta.
tìm kiếm của quý hiếm đem nộp
cống.
- Nghe
?* Nhà Hán đưa người Hán
sang ở Châu Giao nhằm mục
đích gì?
- Nhấn mạnh: chúng thực hiện
chính sách đồng hóa đối với
dân ta, bắt dân ta ăn, mặc, ở,
sinh hoạt giống người Hán, cho
người Hán di cư sang nước ta
lập nghiệp, bắt phụ nữ nước ta
lấy người Hán...
- Kết luận: dân tộc ta bước vào
tình trạng 1000 năm Bắc thuộc

- Nhân dân phải nộp nhiều
loại thuế nặng nề.

- Đưa người Hán sang nhằm
đồng hóa dân tộc ta.

- Giới thiệu vài nét về Hai Bà
Trưng: là 2 chị em Trưng Trắc và
2. Cuộc khởi nghĩa Hai Bà
Trưng Nhị, con gái Lạc tướng
Trưng bùng nổ
huyện Mê Linh thuộc dòng dõi
Hùng Vương. Chồng là Thi Sách
con trai của lạc tướng chu Diên → Do chính sách
3


Giáo án Ngữ Văn 6

(vùng ngoại thành Hà Nội)

bóc lột tàn bạo
của nhà Hán.
? Nguyên nhân nào dẫn tới cuộc Thi Sách bị Tô
khởi nghĩa Hai Bà Trưng
Định giết.
- Trình bày theo
hiểu biết.
- Nghe
? Em biết gì về Thái thú Tô

Định.
- Giới thiệu thêm: Năm 34, tô
Định được cử làm thái thú quân
Giao Chỉ. Hắn rất gian ác, tham
lam, khiến cho dân ta vô cùng
cực khổ.
- Chốt lại: Để trả nợ nước, thù
nhà, HBT đã nổi dậy khởi nghĩa.
? Cuộc khởi ngĩa HBT diễn ra
như thế nào.
- Gọi HS đọc 4 câu thơ (sgk/48)
? Qua 4 câu thơ trên, em hãy cho
biết mục tiêu của cuộc khởi
nghĩa.

a.Nguyên nhân:
Do ách thống trị tàn bạo
của nhà Hán.

- Trả lời theo sgk.
- Đọc 4 câu thơ

→ Mục tiêu chủ
yếu của cuộc khởi
nghĩa là giành lại
độc lập cho dân
tộc, sau đó là khôi
b.Diễn biến:
phục lại sự nghiệp - Mùa xuân năm 40, Hai Bà
họ Hùng (HBT Trưng dựng cờ khởi nghĩa ở

thuộc dòng dõi Hát Môn (Hà Tây)
HV). Sau đó mới
là mục tiêu trả thù
chồng (kẻo oan ức
lòng chồng) và
góp phần cồng
hiến sức mình cho
đất nước.
- Đọc đoạn chưc
nghiêng / 48
- Theo dõi.
→ Ách thống trị
tàn bạo của nhà
? Cuộc khởi nghĩa phát triển như Hán khiến mọi
thế nào.
người đều căm
- Kết hợp sử dụng lược đồ.
giận và nổi dậy.
? Việc khắp nơi kéo về Mê Linh Cuộc khởi nghĩa
đã nói lên điều gì
HBT đã được
đông đảo nhân
dân cả nước
hưởng ứng, tạo ra
4


Giáo án Ngữ Văn 6

- Trình bày: sau khi làm lễ tế cờ,

được dân chún ủng hộ, nghĩa
quân đã liên tiếp thắng lợi.
? Hãy kể tên một số lực lượng
của nhân dân ta lúc đó tham gia
cuộc khởi nghĩa và những chiến
thắng đó (kết hợp chỉ trên lược
đồ)

thực lực để đánh
bại kẻ thù.
→ Nhân dân các
quận: Giao Chỉ,
Cửu Chân, Nhật
Nam và cả Hợp
Phố.
Hát Môn Mê
Linh Cổ Loa
Luy Lâu

→ Cuộc khởi
? Kết quả của cuộc k/n như thế nghĩa đã giành
nào?
được thắng lợi.
- Nghe
- Nói thêm: Tô định hoảng hốt
bỏ chạy. Hắn phải cắt tóc cạo
râu chay trốn về nước.
→ Sự lãnh đạo tài
? Nguyên nhân thắng lợi của tình của Hai Bà
cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng Trưng. Sự ủng hộ

của nhân dân.

- Nghĩa quân nhanh chóng
làm chủ Mê Linh, tiến đánh
Cổ Loa, Luy Lâu. Tô Định
hoảng sợ trốn về nước.
c.Kết quả:
Cuộc khởi nghĩa thắng lợi
hoàn toàn.

4. Củng cố:
- Câu hỏi 1,2 / 49.
- Gọi HS đọc lời nhận xét của Lê Văn Hưu và nêu suy nghĩ về lời nhận xét này: Đây
là cuộc khởi ngĩa thu hút được đông đảo dân chúng tham gia chống lại ách thống trị
của nhà Hán (người chỉ huy là HBT, hô một tiếng là 65 thành đều hưởng ứng).
- GV kết luận: Dưới ách bóc lột tàn bạo của nhà Hán, nhân dân ta khắp nơi sẵn sàng
nổi dậy. Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng báo hiệu rằng bọn phong kiến phương Bắc
không thể cai trị vĩnh viễn nước ta, nhất định nhân dân ta sẽ giành được độc lập chủ
quyền cho Tổ quốc.
5. Hướng dẫn:
Học bài, chuẩn bị bài Trưng Vương và cuộc kháng chiến chống quân xâm
lược Hán.
IV. Rút kinh nghiệm:
…………………………………………………
…………………………………………………
…………………………………………………
…………………………………………………
BGH ký duyệt:
TTCM ký duyệt:

5