Giáo án tổng hợp Lịch sử 6 tuần 21

Ngày soạn
Tiết 20
Bài 18

Tuần 21
TRƯNG VƯƠNG VÀ CUỘC KHÁNG CHIẾN
CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC HÁN

I. Mục tiêu:
1. Kiến thức: Giúp HS nắm được:
- Sau khi cuộc khởi nghĩa thắng lợi, HBT đã tiến hành công cuộc xây dựng đất nước
và giữ gìn nền độc lập vừa giành được. Đó là những việc làm thiết thực đem lại
quyền lợi cho nhân dân, tạo nên sức mạnh để tiến hành cuộc kháng chiến chống quân
xâm lược Hán.
- Cuộc kháng chiến chống xâm lược Hán (42 – 43) nêu bật ý chí bất khuất của nhân
dân ta.
2. Tư tưởng:
Giáo dục cho HS tinh thần bất khuất của dân tộc, mãi mãi ghi nhớ công lao của
các anh hùng dân tộc thời Hai Bà Trưng.
3. Kĩ năng:
- Rèn luyện cho HS kĩ năng đọc bản đồ lịch sử.
- Tập cho HS bước đầu làm quen với phương pháp kể chuyện lịch sử.
II. Chuẩn bị:
GV: SGK, SGV, giáo án, Lược đồ cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán;
Tranh ảnh đền thờ Hai Bà Trưng.
HS: Sgk, xem trước nội dung, trả lời câu hỏi sgk.
III. Tiến trình lên lớp:
1. Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số.
2. Kiểm tra bài cũ:
? Đất nước và nhân dân âu Lạc dưới thời thuộc Hán có gì thay đổi ?
? Nguyên nhân, diễn biến và kết quả cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng?

? Ý nghĩa thắng lợi của khởi nghĩa Hai Bà Trưng ?
1. Bài mới:
GTB: Ở bài trước, chúng ta đã nhận biết được nguyên nhân, diễn biến, kết quả và ý
nghĩa của cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng. Ngay sau đó, nhân dân ta tiến hành cuộc
kháng chiến trong điều kiện vừa mới giành được độc lập, đất nước còn nhiều khó
khăn. Cuộc kháng chiến diễn ra rất gay go và quyết liệt.→ vào bài.
Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

Nội dung
1. Hai Bà Trưng đã
làm gì sau khi giành
lại được độc lập ?
? Hai Bà Trưng đã làm gì sau → Lên làm vua lấy - Trưng Trắc được suy
khi giành lại được độc lập.
hiệu là Trưng Vương, tôn làm vua (Trưng
đóng đô ở Mê Linh.
Vương), đóng đô ở Mê
? Việc Trưng Trắc được suy - Suy nghĩ, trả lời: Linh.
tôn làm vua đã nói lên được Chứng tỏ ý thức muốn
1


điều gì.
? Hãy nêu những việc làm cụ
thể để xây dựng đất nước, gìn
giữ độc lập thời Trưng Vương

? Tác dụng và ý nghĩa từng

việc làm đó.

? Được tin cuộc khởi nghĩa Hai
Bà Trưng thắng lợi, vua Hán đã
làm gì.
? Vì sao nhà Hán chỉ hạ lệnh
chuẩn bị, mà không đán áp
ngay cuộc khởi nghĩa.

khẳng định quyền độc
lập và sự đồng lòng
nhất trí của các Lạc
tướng → Trao vinh
dự và quyền điều
khiển đất nước cho
người phụ nữ có công
đầu cùng toàn dân
đánh đuổi quân đô
hộ.
- Kể theo sgk: Phong
chức tước, Cử chức
vụ quan trọng, xá
thuế cho dân, bãi bỏ
các thứ lao dịch nặng
nề.
→ ổn định trật tự xã
hội, bồi dưỡng sức
dân, củng cố lực
lượng, gìn giữ độc
lập.

→ Hạ lệnh cho các
quận miền Nam Trung
Quốc chuẩn bị xe,
thuyền, lương thực để
sang đàn áp nghĩa
quân.
→ Vì lúc này ở Trung
Quốc, nhà Hán còn
phải lo đối phó với
các cuộc đấu tranh
của nông dân và thực
hiện bành trướng lãnh
thổ về phía tây và
phía bắc.

*Thuyết trình:
- Dùng lược đồ kháng chiến
chống quân xâm lược Hán
(H.44) để trình bày cuộc kháng
chiến?
? Năm 42 quân Đông Hán đã
tấn công vào nước ta như thế
nào.
- Mô tả lực lượng và đường
tiến quân của nhà Hán khi sang
xâm lược nước ta: đầy đủ
lương thực, vũ khí, Mã Viện là
tướng chỉ huy.
? Vì sao Mã Viện được chọn - Dựa vào sgk trình
làm chỉ huy đạo quân xâm bày.

- Phong tước cho những
người có công, lập lại
chính quyền. Bãi bỏ
luật pháp của chính
quyền đô hộ cũ, xá thuế
hai năm liền cho dân

2. Cuộc kháng chiến
chống quân xâm lược
Hán (42 – 43) đã diễn
ra như thế nào ?

- Tháng 4 năm 42, quân
Hán tấn công Hợp Phố,
quân ta chống trả rồi rút
lui.

2


lược.
- Giải thích bổ sung: Mã Viện
là một viên tướng lão luyện,
nổi tiếng gian ác lại lắm mưu
nhiều kế, quen chinh chiến ở
phương Nam.
? Sau khi Mã Viện chiếm được - Trả lời theo sgk.
Hợp Phố, quân Hán tiến vào
nước ta như thế nào.

- Nghe
? Khi nghe tin quân Hán kéo
đến Lãng Bạc, Hai Bà Trưng
đã kéo quân đến để nghênh → Chia quân thành 2
chiến, việc này chứng tỏ điều đạo thuỷ và bộ tiến
gì.
vào nước ta.
? Tại sao Mã Viện lại nhớ về
cùng đất này như vậy, có phải
vì thời tiết ở đây quá khắc → Hai Bà Trưng
nghiệt không.
quyết chiến đấu bảo
- Bổ sung: Xuất phát từ nỗi sợ vệ độc lập vừa mới
hãi trước tinh thần chiến đấu giành được.
anh dũng, bất khuất của nhân - Đọc đoạn chữ nhỏ
dân ta, một tên tướng đã bỏ SGK/51 giới thiệu về
mạng.
vùng đất Lãng Bạc.
? Trước sức mạnh của giặc, Hai - Giải thích theo hiểu
Bà Trưng đã có kế hoạch như biết.
thế nào.
→ Lui quân về Cổ
? Vì sao quân ta phải lui về Loa Mê Linh
Cổ Loa, Mê Linh.
Thảo luận cặp.
- Giải thích: Tương
quan so sánh lực
lượng nghiêng về
quân địch, quân ta tuy
? Ý nghĩa cuộc khởi nghĩa chiến đấu dũng cảm

Hai Bà Trưng Ý nghĩa cuộc nhưng không thể
khởi nghĩa Hai Bà Trưng.
thắng địch.
- Suy nghĩ, trả lời:
Tiêu biểu cho ý chí
quật cường bất khuất
của dân tộc ta, nêu
cao gương yêu nước
quyết giành độc lập.
4. Củng cố:
- Câu hỏi 1, 2/52.

- Hai Bà Trưng cho
quân nghênh chiến ở
Lãng Bạc. Cuộc chiến
đấu diễn ra quyết liệt.

- Thế giặc mạnh, quân
ta lui về giữ Cổ Loa và
Mê Linh rồi về Cấm
Khê.
- Cuối tháng 3 năm 43,
HBT hi sinh. Cuộc
kháng chiến còn tiếp tục
đến tháng 11 năm 43.
- Mùa thu năm 44, Mã
Viện thu quân về nước.

3

? Vì sao ở khắp nơi trên đất nước ta, nhân dân đều lập đền thờ Hai Bà Trưng
→ Để tỏ lòng biết ơn Hai Bà Trưng  tỏ rõ ý chí quyết tâm bảo vệ độc lập.
- GV kết luận: Cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng và cuộc kháng chiến chống quân xâm
lược Hán thời Trưng Vương tiêu biểu cho ý chí quật cường, bất khuất của dân tộc ta.
Hai Bà Trưng là những vị anh hùng dân tộc. Các thế hệ con cháu luôn cảm phục,
biết ơn Hai Bà Trưng. Nhiều nơi lập đền thờ Hai Bà Trưng. Hằng năm, chúng ta kỷ
niệm Hai Bà Trưng vào các ngày 6 và 8 tháng 2 (âm lịch) và vào dịp kỷ niệm ngày 8
tháng 3.
5. Hướng dẫn:
Học bài, chuẩn bị bài Từ sau Trưng Vương đến trước Lý Nam đế (giữa TK I
– giữa TK VI)
IV. Rút kinh nghiệm:
………………………………………………… Trình ký:
…………………………………………………
…………………………………………………
…………………………………………………
…………………………………………………
............................................................................

4