Giáo án tổng hợp Lịch sử 9 tuần 2

Ngày soạn: 12/08/2015

Tuần 2
Tiết 2
Bài 1
(tt)

LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU
TỪ NĂM 1945 ĐẾN GIỮA NHỮNG NĂM 70
CỦA THẾ KỈ XX

I. Mục tiêu:
1. Kiến thức: Giúp HS nắm được:
- Những thẵng lợi có ý nghĩa lịch sử của nhân dân các nước Đông Âu
sau năm 1945: giành thắng lợi trong cuộc cách mạng giải phóng dân tộc,
thiết lập chế độ dân chủ nhân dân và tiến hành công cuộc xây dựng CNXH.
- Sự hình thành hệ thống XHCN thế giới.
2. Tư tưởng:
- Khẳng định những thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử của công cuộc
xây dựng CNXH ở các nước Đông Âu.
- Mặc dù ngày nay tình hình đã thay đổi và không tránh khỏi có lúc bị
gián đoạn tạm thời, mối quan hệ hữu nghị truyền thống giữa nước ta và các
nước Đông Âu trước đây vẫn được duy trì và gần đây đã có những bước
phát triển mới. Cần trân trọng mối quan hệ truyền thống quý báu đó, nhằm
tăng cường tình đoàn kết hữu nghị và đẩy mạnh sư hợp tác phát triển, thiết
thực phục vụ công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước ta.
3. Kĩ năng:
Rèn luyện cho học sinh kĩ năng phân tích và nhận định các sự kiện,
các vấn đề lịch sử.
II. Chuẩn bị:
GV: SGK, SGV, giáo án, bản đồ các nước Đông Âu trong giai đoạn từ

sau năm 1945 đến năm 1970.
HS: SGK, đọc nội dung, trả lời câu hỏi sgk.
III. Tiến trình lên lớp:
1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số.
2.Kiểm tra bài cũ:
? Hãy nêu những thành tựu chủ yếu của LX trong công cuộc xây
dựng CNXH từ 1945 đến đầu những năm 70 của thế kỉ XX.
3.Bài mới:
GTB: CTTG I kết thúc đã sản sinh ra một nước XHCN duy nhất đó là LX,
thế thì sau CTTG 2 kết thúc đã có những nước XHCN nào ra đời? Quá trình
xây dựng CNXH ở các nước này diễn ra và đạt được kết quả ra sao? Để có
câu trả lời chúng ta cùng đi vào tìm hiểu nội dung bài học hôm nay.


Hoạt động của GV

Hoạt động của
HS

- Sử dụng bản đồ các nước - Theo dõi.
Đông Âu giới thiệu các nước
Đông Âu.
- Dựa vào nội
? Các nước dân chủ nhân dân dung sgk và
Đông Âu ra đời trong hoàn kiến thức đã
cảnh nào.
học trả lời.
- Nghe, ghi vào
- Nhận xét, bổ sung, chú ý đến tập.
vai trò của nhân dân, lực lượng

vũ trang và của Hồng quân
LX: Trước CTTG 2, hầu hết
các nước Đông Âu đều bị lệ
thuộc vào các nước Tư bản tây
Âu. Trong chiến tranh, họ bị
bọn phát xít chiếm đóng và nô
dịch tàn bạo. Khi Hồng quân
LX truy đuổi phát xít Đức về
tận sào huyệt của nó là Beclin, nhân dân Đông Âu đã nổi
dậy phối hợp với Hồng quân
LX khởi nghĩa vũ trang giành
chính quyền.
Dưới sự lãnh đạo của ĐCS
các nước, một loạt các nước - Thực hiện
dân chủ nhân dân Đông Âu theo yêu cầu.
giành được chính quyền.
- Đọc đoạn chữ
? Đó là những nước nào
nhỏ /6.
- Yêu cầu HS lên bảng chỉ tên - Theo dõi.
các nước dân chủ nhân dân
Đông Âu trên bản đồ.
- Dùng bản đồ phân tích hoàn
cảnh ra đời nhà nước Cộng

Nội dung
II. Đông Âu:
1. Sự ra đời của các
nước dân chủ nhân dân
Đông Âu:

a. Hoàn cảnh:

Hầu hết các nước
Đông Âu tiến hành cuộc
đấu tranh chống phát xít
và giành thắng lợi: giải
phóng đất nước, thành
lập các nhà nước dân chủ
nhân dân (sgk)


hòa dân chủ Đức: Sau CTTG
2, để tiêu diệt tận gốc CNPX
Đức, nước Đức bị chia thành 4
khu vực chiếm đóng của 4
cường quốc: LX, Mĩ, Anh,
Pháp theo chế độ quân quản,
thủ đo Bec-lin cũng bị chia
thành 4 phần và quân của 4
nước chiếm đóng. Khu vực
của LX chiếm đóng sau này
trở thành lãnh thổ của cộng
hòa dân chủ Đức (10/1949)
và khu vực của Mĩ, Anh,
b. Thực hiện nhiệm
Pháp chiếm đóng trở thành - Trả lời theo vụ của cuộc cách mạng
lãnh thổ của cộng hòa liên sgk.
dân tộc dân chủ:
bang Đức (9/1949). Thủ đô
- Xây dựng bộ máy chính

Bec-lin cũng chia thành Đông
quyền dân chủ nhân dân.
Bec-lin và Tây Bec-lin.
- Tiến hành cải cách
ruộng đất.
- Quốc hữu hóa những xí
? Để hoàn thành cuộc cách - Nghe
nghiệp lớn của tư bản.
mạng dân chủ nhân dân, các
- Thực hiện các quyền tự
nước Đông Âu đã thực hiện
do dân chủ và cải thiện
những nhiệm vụ gì.
đời sống của nhân dân.

- Nhấn mạnh: việc hoàn thành
2. Tiến hành xây dựng
nhiệm vụ trên là trong hoàn
CNXH (từ năm 1950 đến
cảnh cuộc đấu tranh giai cấp
đầu những năm 70 của
quyết lệt, đã đập tan mọi mưu
thế kỉ XX)
đồ của các thế lực đế quốc - Thảo luận (Đọc thêm)
phản động.
nhóm (2/)
III. Sự hình thành hệ
thống xã hội chủ nghĩa:

- Nhấn mạnh: Sau chiến CTTG

2, CNXH trở thành hệ thống
thế giới.
→ Các nước


? Tại sao hệ thống XHCN lại
ra đời.
- Gợi ý: Các nước XHCN có
điểm chung: đều có ĐCS và
công nhân lãnh đạo, lấy CN
Mác-Lênin làm nền tảng, cùng
có mục tiêu xây dựng CNXH.
Có cần giúp đỡ, hợp tác với
nhau không?
? Hệ thống các nước XHCN ra
đời trong hoàn cảnh nào.

? Hệ thống các nước XHCN
được hình thành trên cơ sở
nào.
? Về quan hệ kinh tế, văn hóa,
khoa học – kĩ thuật các nước
XHCN có những hoạt động gì.
? Mục đích ra đời của hội đồng
tương trợ kinh tế là gì.

? Những thành tựu tiêu biểu
của khối SEV đã đạt được.

Đông Âu cần

có sự giúp đỡ
cao hơn, toàn
diện của LX;
có sự phân
công sản xuất
theo
chuyên
ngành giữa các
nước.
- Đọc đoạn chữ
nhỏ /8
- Dựa vào sgk
trả lời về sự ra
đời của khối
SEV
 Mục đích:
nhằm
đẩy
mạnh sự hợp
tác, giúp đỡ
lẫn nhau của
các
nước
XHCN.
- Đọc đoạn
chữ nhỏ /8 và
trả lời:
 Thành tích:
Tốc độ tăng
trưởng

công
nghiệp
đạt
10% /năm, thu
nhập quốc dân
(1950 – 1973)
tăng 5,7 lần,
LX cho các
nước
trong
khối vay 13 tỉ
rúp, viện trợ

1. Cơ sở hình thành:
(sgk /8)
2. Sự hình thành hệ
thống xã hội chủ nghĩa:
- Ngày 8-1-1949, Hội
đồng tương trợ kinh tế
(SEV) ra đời gồm các
nước: LX, An-ba-ni, Ba
Lân, Bun-ga-ri,…


không hoàn lại
20 tỉ rúp.
- Nghe

- Minh họa thêm: Từ 1951
-1973, tỉ trọng công nghiệp

của SEV so với thế giới tăng từ
18% đến 33%.
Tuy vậy, SEV bộc lộ nhiều
hạn chế và thiếu sót. Hoạt
động khép kín không hòa nhập
được với kinh tế thế giới đang
ngày càng quốc tế hóa cao độ.
Nạn trao đổi hàng hóa mang
tính chất bao cấp. Cơ chế
quan liêu bao cấp. Phân công
sản xuất chuyên ngành có chỗ
chưa hợp lí.
- SEV hoat động từ 8-11-1949
→ 28-6-1991 tuyên bố giải
thể. Sau đó, LX và các nước
XHCN ở Đông Âu đã thỏa
thuận cùng nhau thành lập Tổ
chức Hiệp ước Vac-sa-va.

→ Mục đích:
chống lại sự
hiếu chiến của
Mĩ và khối
NATO, để bảo
vệ an ninh
châu Âu và thế
giới.
? Tổ chức Hiệp ước Vac-sa-va - Nghe
ra đời với mục đích gì.

- Nhấn mạnh: Đây là một liên
minh mang tính chất phòng
thủ về quân sự và chính trị
của các nước XHCN ở Đông
Âu, nhằm bảo vệ công cuộc

- Ngày 14-5-1955 Tổ
chức Hiệp ước Vac-sa-va
thành lập.


xây dựng CNXH của các nước
này, góp phần to lớn trong việc
duy trì nền hòa bình, an ninh
của Châu Âu và thế giới.
- Giải thích thêm: Tổ chức
Hiệp ước Va-sa-va cũng như
khối SEV đã tan rã cùng với sự
khủng hoảng và tan rã của các
nước XHCN, đây là sự khủng
hoảng to lớn của các nước
XHCN, hiện nay họ đang tìm
cách khắc phục và đi lên.
4. Củng cố:
- Dùng bản đồ yêu cầu HS xác định rõ vị trí của các nước Đông Âu.
- Nhấn mạnh các ý:
+Những thành tựu của LX trong công cuộc khôi phục kinh tế sau
chiến tranh và tiếp tục xây dựng cơ sở vật chất – kĩ thuật của CNXH.
+ Thắng lợi của cuộc cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân và những
thành tựu xây dựng CNXH ở các nước Đông Âu.

→ Như thế, sau năm 1945 CNXH từ phạm vị một nước đã trở thành hệ
thống thế giới.
5. Hướng dẫn:
Học bài, tìm hiểu nội dung bài Liên Xô và các nước
Trình ký: 15/8/2015
Đông Âu từ giữa những năm 70 đến đầu những năm
90 của thế kỉ XX.
IV. Rút kinh nghiệm:
…………………………………………………………..
…………………………………………………………..

Huỳnh Thị Thanh Tâm