Bài giảng Chuyên đề 1: Giới thiệu về kinh tế học ứng dụng trong quản trị doanh nghiệp PGS.TS Đỗ Phú Trần Tình

CHUYÊN  ĐỀ  1
GIỚI  THIỆU  VỀ  
KINH  TẾ  HỌC  ỨNG  DỤNG  TRONG  
QUẢN  TRỊ  DOANH  NGHIỆP  
(  KTH  QL)
1
PGS.TS    Đỗ  Phú  Trần  Tình


NỘI  DUNG
I. TỔNG  QUAN  VỀ  KINH  TẾ  HỌC
II. KINH  TẾ  HỌC  QUẢN  LÝ

2


I. TỔNG QUAN VỀ KINH TẾ HỌC

- Tại sao con người phải
quan tâm đến kinh tế ?
- Kinh tế là gì ?

3


1.  Một  số  khái  niệm
-­ Kinh  tế  học  :
Kinh tế học là môn khoa học
nghiên cứu cách thức phân bổ
và sử dụng nguồn tài nguyên
hữu hạn để đáp ứng nhu cầu vô

hạn của con người.
4


Chi  phí  cơ  hội  ???

5


Góc
độ
nghiên
cứu

Kinh
tế học
vi mô

Kinh tế
học vĩ
mô

nghiên cứu các bộ
phận hợp thành nền
kinh tế: hộ gia đình,
doanh nghiệp

nghiên cứu nền
kinh tế dưới góc
độ tổng thể

6


Phương
pháp

Kinh
tế học
thực
chứng

Mô tả và giải thích
các hiện tượng kinh
tế một cách khách
quan, khoa học

Kinh tế
học
chuẩn
tắc

Đưa ra những quan
điểm, chỉ dẫn mang
tính cá nhân, chủ
quan
7


2. Ba vấn đề cơ bản của kinh tế học

Sản xuất
cái gì?
Số lượng
bao nhiêu?

Sản xuất
như
thế
nào?
8

Sản  xuất
cho
ai  ?


3.  10  nguyên lý của Kinh tế học

Con
người ra
quyết
định
như thế
nào ?

Ø Nguyên lý 1 : Con người phải đối
mặt với sự đánh đổi.
Ø Nguyên lý 2 : Chi phí cơ hội của
một thứ là cái mà bạn phải từ bỏ để
có được nó.

Ø Nguyên lý 3 : Con người duy lý
suy nghĩ tại điểm cận biên.
Ø Nguyên lý 4 : Con người phản ứng
với các kích thích .
9
9


Con  
người  
tương  
tác  với  
nhau  
như  thế  
nào  ?  

Ø Nguyên lý 5 : Thương mại
làm cho mọi người đều có
lợi.
Ø Nguyên lý 6 : Thị trường
luôn là phương thức tốt để tổ
chức hoạt động kinh tế.
Ø Nguyên lý 7 : Đôi khi chính
phủ có thể cải thiện được kết
cục thị trường.
10
10


Ø

Nguyên lý 8 : Mức sống của một
nước phụ thuộc vào năng lực
sản xuất hàng hoá và dịch vụ
của nước đó.

Nền  kinh  
tế  vận  
Ø Nguyên lý 9 : Giá cả tăng lên khi
Chính phủ in quá nhiều tiền.
hành  như  
thế  nào  ?  
Ø Nguyên lý 10 : Chính phủ phải
đối mặt với sự đánh đổi ngắn
hạn giữa lạm phát và thất
nghiệp.
11
11


Phong  tục,  tập  quán,  
truyền  từ  đời  này  sang  đời  
khác

Hệ thống kinh
tế truyền thống

4.  
Cách  
giải  

quyết  
3  vấn  
đề

Hệ  thống  kinh  
tế  thị  trường

Quan  hệ  cung,  cầu,  
giá  cả

Hệ  thống  kinh  
tế  chỉ  huy

Hệ  thống  chỉ  tiêu  kế  
hoạch  pháp  lệnh

Hệ  thống  kinh  tế  
hỗn  hợp

Cơ  chế  thị  trường  +  sự  
can  thiệp  của  chính  phủ

12


II. KINH TẾ HỌC QUẢN LÝ
1. Mối quan hệ giữa kinh tế học quản lý với các
khoa học khác
Mục tiêu kinh tế học quản lý giúp lãnh đạo
trong quá trình ra quyết định.

Để ra quyết định nhà quản trị cần kết hợp giữa lý
thuyết kinh tế học với các khoa học ra quyết định.
Kinh tế học truyền thống (vi mô và vĩ mô) đặt nền
tảng cho kinh tế học quản lý.
Kinh tế học vi mô nặng về mô tả, ít chỉ ra sự vận
hành.
Kinh tế học quản lý nặng về ra quyết định. 13


Ví  dụ  1:  Những  bước  thăng  trầm  của  
hãng  Walt  Disney
- 1929: thành lập do một nhà nghệ thuật lớn.
Nổi tiếng với các phim hoạt hình: Bạch tuyết,
Vua sư tử…
- 1966: Người sáng lập mất, hãng kém năng
động. Tập trung vào kinh doanh các công viên
theo chủ đề như: Disneyland ở California và
Walt Disney World ở Florida.
- 1980: lượng khách giảm từ 15 triệu triệu
(1980) xuống còn 9,9 (1984)
14


- 1984: Micheal D. Eisner đảm nhận CEO
Nhờ những kỹ thuật khác nhau về phân
tích kinh tế ứng dụng trong doanh nghiệp.
Chẳng hạn như nhờ nghiên cứu chứng
minh rằng: tăng quảng cáo sẽ tăng số lượt
khách vào công viên và tăng lợi nhuận.
Hãng đã tiến hành thành công một loạt

chiến lượt quảng cáo.
Hãng đã có Kết quả rực rỡ. Lợi nhuận từ
100 triệu (1984) đã lên 800 triệu (1993).
15


-­ Quyết định mở của công viên mới ở
ngoại ô Pari, Euro Disneyland vào năm
1992 đã dẫn đến thất bại trong 2 năm
1993, 1994.
=> Dù rất có ích nhưng phân tích
kinh tế ứng dụng trong quản lý doanh
nghiệp không thể luôn luôn đảm bảo
chắc chắn thành công.

16


-­ Quyết định quản trị là hành
vi sáng tạo của nhà quản trị
nhằm giải quyết một vấn đề trên
cơ sở hiểu biết các qui luật vận
động khách quan và phân tích
thông tin về môi trường quản trị.


Các  bước  ra  quyết  định  quản  trị  
CÁC  BƯỚC  RA  
QUYẾT  ĐỊNH

NỘI  DUNG

BƯỚC 1: Xác định Giải quyết vấn đề gì?
vấn đề cần giải Giải quyết để làm gì?
quyết
BƯỚC 2: Liệt kê tất Phân tích SWOT
cả các yếu tố ảnh
hưởng
BƯỚC 3: thu thập Cần thu nhập những thông tin gì
và chọn lọc thông tin ? ở đâu? Kiểm tra, đánh giá
thông tin như thế nào?


CÁC  BƯỚC  RA  
QUYẾT  ĐỊNH

NỘI  DUNG

BƯỚC 4: Lựa Tìm kiếm các giải pháp, so sánh,
chọn giải pháp
đánh giá và lựa chọn giải pháp tốt
nhất.
BƯỚC 5: Thực Lập kế hoạch hành động. Xác định
hiện quyết định
: Ai thực hiện ? Tiến độ thực hiện?
Thực hiện bằng phương tiện nào?
BƯỚC 6: Đánh So sánh kết quả đạt được với mục
giá kết quả thực tiêu đề ra.
hiện
Tìm kiếm sai lệch, phân tích

nguyên nhân, đưa ra giải pháp
sửa chữa


Chức  năng  và  yêu  cầu  của  
quyết  định  quản  trị  
CHỨC  NĂNG

ĐỊNH  
HƯỚNG
BẢO  ĐẢM

NỘI  DUNG

Gắn với mục tiêu chung của
doanh nghiệp
Có đủ các nguồn lực khả thi để
thực hiện
PHỐI  HỢP Xác định rõ quan hệ, vai trò, của
từng đơn vị cá nhân
PHÁP  LỆNH Mệnh lệnh , buộc đối tượng bị
quản trị thi hành


YÊU  CẦU

NỘI  DUNG

TÍNH  KHOA  
HỌC

TÍNH  THỐNG  
NHẤT
ĐÚNG  THẦM  
QUYỂN
VỀ  THỜI  GIAN

Nhận thức đúng quy luật và dựa vào
nguồn thông tin chính xác
Không có sự mâu thuẫn và xung đột

Nằm trong phạm vi quyền hạn và
trách nhiệm của cấp bậc quản trị
Đúng lúc, kịp thời, thời điểm bắt đầu
và kết thúc
ĐỐI  TƯỢNG   Nơi ra và nơi thực hiện quyết định.
CỤ  THỂ
HÌNH  THỨC Rõ ràng, chính xác và đơn nghĩa


CÁC  VẤN  ĐỀ  QUẢN  
LÝ  ĐẶT  RA  YÊU  CẦU  
PHẢI  RA  QUYẾT  ĐỊNH

Lý thuyết
kinh tế
học

KÍNH  TẾ  HỌC  QUẢN  LÝ

Khoa học

ra quyết
định

QUYẾT  
ĐỊNH
22


2  chức  năng  của  KTHQL
- Là công cụ phân tích cơ bản cho
các môn học như marketing, tài
chính, sản xuất…
- Cho phép phối hợp các môn học
khác nhau thành một thể thống nhất
để thực hiện các mục tiêu của doanh
nghiệp.
23


Phân tích quyết định quản lý
DISNEY ĐÃ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ BẤT ĐỒNG
LỢI ÍCH NHƯ THẾ NÀO

1984: Micheal D. Eisner đảm nhận CEO. Hội
đồng QT của Disney chấp nhận trả cho Ông mức
lương 750,000 USD/Năm và khoản tiền thưởng
2% phần lợi nhuận ròng cao hơn tỷ suất sinh lời
9% trên vốn chủ sở hữu. Ngoài ra, Eisner còn
được quyền mua 2 triệu cổ phiếu của Disney với
giá 14USD/cổ phiếu trong suốt 5 năm hợp đồng ?

24


a. Vào cuối năm 1984, vốn chủ sở hữa của
Disney tăng lên tới khoảng 1,15 tỷ USD. Tiền
thưởng của Eisner là bao nhiêu nếu lợi nhuận
ròng trong năm là 100 triệu USD? 200 triệu $ ?
b. Tiền thương của Eisner năm 1986 là 2,6
triệu USD, năm 1987 là 6 triệu. Cộng với các
khoản có được từ mua cổ phiếu, thu nhập của
ông năm 1988 lên 41 triệu USD, năm 1993 lên
tới 202 triệu USD. Có phải các cổ đông của
Disney đã thúc đẩy Ông làm việc cật lực để tăng
lợi nhuận cho Hãng?
25