Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã người dân tộc thiểu số ở tỉnh Điện Biên trong điều kiện mới (tt)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ NỘI VỤ

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

NGUYỄN VĂN AN

NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ,
CÔNG CHỨC CẤP XÃ NGƯỜI DÂN TỘC THIỂU SỐ
Ở TỈNH ĐIỆN BIÊN TRONG ĐIỀU KIỆN MỚI

Chuyên ngành: Quản lý công
Mã số: 62 34 04 03

TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ
QUẢN LÝ CÔNG

Hà Nội - 2017


Công trình được hoàn thành tại:

DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
1. Nguyễn Văn An (2012), Thúc đẩy ứng dụng công nghệ thông tin
Người hướng dẫn khoa học:
1. GS.TS. Nguyễn Đăng Thành

trong điều hành công sở hiện nay, Tạp chí Quản lý nhà nước, số

198, tháng 7/2012.

2. PGS.TS. Đoàn Minh Huấn
2. Nguyễn Văn An (2014), Quản lý chất lượng đào tạo cán bộ,
công chức cấp xã người dân tộc thiểu số tỉnh Điện Biên, Tạp chí
Phản biện 1: …………………………………………

Dân tộc số 166, tháng 10/2014.
3. Nguyễn Văn An (2017), Yêu cầu đặt ra đối với bộ công cụ quản

Phản biện 2: …………………………………………
Phản biện 3:…………………………………………

lý chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức dân tộc thiểu số cấp xã
ở tỉnh Điện Biên, Tạp chí Dân tộc số 191, tháng 02/2017.
4. Nguyễn Văn An (2017), Xây dựng đội ngũ cán bộ công chức cấp
xã người dân tộc thiểu số ở tỉnh Điện Biên: Thực tiễn và những
vấn đề đặt ra, Tạp chí Cộng sản, số ra ngày 15-6-2017.

Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án cấp Học
viện

5. Nguyễn Văn An (2017), Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ,

Địa điểm: Phòng bảo vệ luận án tiến sĩ - Phòng họp….. Nhà ……,

công chức người dân tộc thiểu số cấp xã, ở tỉnh Điện Biên, Tạp

Học viện Hành chính Quốc gia, Số: 77 - Đường Nguyễn Chí Thanh -

chí nghiên cứu Dân tộc, số 18, tháng 6/2017.

Quận Đống Đa - Hà Nội.
Thời gian: vào hồi………giờ ngày… tháng… năm…

Có thể tìm hiểu luận án tại:
- Thư viện Quốc gia Việt Nam;
- Thư viện của Học viện Hành chính Quốc gia.


hiệu quả hoạt động cụ thể có thể kiểm chứng bằng những con số.
Luận án đã xuất phát từ cách nhìn đó để nghiên cứu, đề xuất giải pháp
với nhìn nhận cả cơ hội và thách thức, lực đẩy và rào cản, động lực và
phản lực, v.v. để tác động vào đối tượng một cách phù hợp, tạo đột
phá trong công tác CBCC cấp xã người DTTS tỉnh Điện Biên, giải
quyết các câu hỏi nghiên cứu đã giới thuyết ở phần mở đầu.
Hệ giải pháp được đề xuất bám sát và liên thông với những
phân tích đánh giá nguyên nhân khách quan và chủ quan, nội sinh và
ngoại sinh. Nhìn chung, hệ giải pháp tác động vào cả các yếu tố trực
tiếp và gián tiếp cho nâng cao chất lượng CBCC cấp xã người DTTS.
Tác động trực tiếp là tác động vào trình độ, năng lực, kỹ năng, phẩm
chất tâm lý – xã hội, hành vi của bản thân CBCC cấp xã người DTTS.
Tác động gián tiếp là tác động vào môi trường thể chế, chính sách,
nguồn lực, cơ chế, tập quán, văn hóa, v.v. để tạo động lực phát triển
hoặc tháo gỡ các rào cản đối với khả năng vươn lên của CBCC cấp xã
người DTTS tỉnh Điện Biên. Hệ giải pháp cũng đã chú ý cả những
giải pháp chung và những đặc thù trong xây dựng tiêu chuẩn (như
thành thạo tiếng Việt, tiếng dân tộc khác, hiểu biết và sử dụng tri thức
bản địa các tộc người, kỹ năng xử lý các tình huống quản lý ở vùng
đa tộc người, có ý thức công dân tiêu biểu, ý thức dân tộc chân chính,

chống chủ nghĩa dân tộc cực đoan, v.v.) và cơ cấu đội ngũ (như cơ
cấu giữa dân tộc đa số và thiếu số, giữa dân tộc có dân số lớn và dân
tộc có dân số ít); trong phương thức và mô hình triển khai tạo nguồn,
ĐTBD, đánh giá, sử dụng cán bộ; trong khắc phục tâm lý ỷ lại, trông
chờ, dựa dẫm, thụ động, biến ngoại lực thành nội lực, biến ưu tiên đầu
tư của nhà nước thành cơ hội tự phát triển, phát huy ý chí tự lực, tự
cường. Luận án cũng mạnh dạn đề xuất một số hướng mới như hợp
tác công tư trong một số khâu của công tác tăng cường năng lực
CBCC cấp xã người DTTS tỉnh Điện Biên, ủy quyền cho tư nhân,
chuyển giao cho cộng đồng, xây dựng mô hình đào tạo tri thức bản
địa hoặc lồng ghép tri thức bản địa cho CBCC cấp xã.
24

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Đội ngũ cán bộ, công chức (CBCC) hành chính bao gồm
những người thực thi công vụ trong bộ máy hành chính công quyền.
Nghị quyết Đại hội XI của Đảng đề ra mục tiêu xây dựng đội ngũ cán
bộ giai đoạn 2011-2020 là: “Xây dựng đội ngũ CBCC, viên chức có
phẩm chất đạo đức tốt, có bản lĩnh chính trị, có năng lực, có tính
chuyên nghiệp cao, tận tuỵ phục vụ nhân dân”. Qua đó cần phải “rà
soát, bổ sung, hoàn thiện quy chế quản lý CBCC; nâng cao chất
lượng đội ngũ CBCC cả về bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức,
năng lực điều hành, quản lý nhà nước”. CBCC cấp xã người dân tộc
thiểu số (DTTS) là một bộ phận trong đội ngũ CBCC cấp xã nhưng là
một đối tượng đặc thù. Xây dựng đội ngũ CBCC cấp xã người DTTS
không chỉ thuần tuý thuộc phạm trù "công tác tổ chức" mà bao hàm
cả mặt lượng lẫn mặt chất và "chính sách dân tộc" của thể chế cầm
quyền, đòi hỏi triển khai một hệ giải pháp đồng bộ.
Điện Biên là tỉnh miền núi cao với 19 dân tộc cùng sinh sống,

đang đẩy mạnh cải cách hành chính nhà nước (CCHCNN) sâu rộng,
do đó yêu cầu “Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp
xã người DTTS ở tỉnh Điện Biên trong điều kiện mới” là công việc
rất cần thiết và cấp bách.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục đích:
Trên cơ sở khung lý thuyết về chất lượng đội ngũ CBCC cấp
xã nói chung, CBCC cấp xã người DTTS nói riêng, Luận án tập trung
làm rõ thực trạng và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ
CBCC người DTTS ở tỉnh Điện Biên trong điều kiện mới.
2.2. Nhiệm vụ:

1


- Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài, từ
đó chỉ ra những giá trị có thể kế thừa, những khoảng trống cần khỏa
lấp, những vấn đề cần tiếp tục phát triển trong nghiên cứu.
- Hệ thống hoá và làm rõ cơ sở lý luận về chất lượng đội ngũ
CBCC cấp xã nói chung và CBCC cấp xã người DTTS nói riêng;
- Nghiên cứu kinh nghiệm nâng cao chất lượng CBCC cấp xã
người DTTS ở một số địa phương, từ đó rút ra các giá trị tham khảo
có thể áp dụng để nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã người
DTTS tỉnh Điện Biên;
- Đánh giá thực trạng chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã người
DTTS ở tỉnh Điện Biên, làm rõ những ưu điểm, hạn chế và nguyên
nhân của hạn chế;
- Đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC
cấp xã người DTTS ở tỉnh Điện Biên nhằm đáp ứng được yêu cầu
phát triển KTTT hiện đại, xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN và

hội nhập quốc tế.
3. Đối tượng, khách thể và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là chất lượng đội ngũ CBCC
cấp xã người DTTS ở tỉnh Điện Biên trong điều kiện mới.
Khách thể nghiên cứu của đề tài là đội ngũ CBCC cấp xã
người DTTS tỉnh Điện Biên.
Phạm vi nội dung: Chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã người
DTTS được nghiên cứu bao gồm các nội dung về phẩm chất chính
trị, trình độ, kỹ năng, kinh nghiệm công tác.
Phạm vi khách thể nghiên cứu chỉ là nhóm CBCC chính quyền
cấp xã là người DTTS. Theo đó, đội ngũ CBCC cấp xã người DTTS
được đề cập trong đề tài bao gồm nhóm cán bộ được hình thành do bầu
cử (Chủ tịch, Phó Chủ tịch HĐND và Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND) và
nhóm công chức chuyên môn được hình thành do tuyển dụng.
2

chế phát triển, nhưng quan trọng hơn là từ chính thực tiễn đời sống.
Đó chính là thực tiễn một tỉnh Điện Biên điều kiện kinh tế, tự nhiên
khó khăn, đa tộc người cư trú xen kẽ, tính tộc người và tính địa
phương tác động nghịch chiều và thuận chiều đến đội ngũ CBCC
cấp xã người DTTS. Công tác nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC
cấp xã người DTTS phải bảo đảm vừa thực thi những nguyên tắc
thống nhất có tính thể chế từ trên xuống, vừa dung nạp, tính toán
đầy đủ tính tộc người, tính địa phương. Đánh giá, phân tích thực
trạng của luận án đã đi theo hướng đó, làm rõ những kết quả đạt
được của sự chuyển biến chất lượng từ trình độ, năng lực, kỹ năng,
hành vi, v.v. thông qua các tư liệu sơ cấp mà tác giả thu thập bằng
các phương pháp nghiên cứu độc lập, đối chiếu với các nguồn tư
liệu thứ cấp khác, để làm nổi bật đặc trưng, cấu trúc, hành vi, quá
trình tăng cường, nâng cao chất lượng CBCC cấp xã người DTTS

tỉnh Điện Biên. Các nguyên nhân chủ quan và khách quan, bên
trong và bên ngoài, v.v. đều được nhìn nhận đầy đủ, phân tích thấu
đáo, cho cái nhìn đa diện về đối tượng nghiên cứu.
Nâng cao chất lượng CBCC cấp xã người DTTS là công việc
thường xuyên, liên tục, nhưng trong điều kiện KTTT hiện đại,
CCHCNN, hội nhập quốc tế và cách mạng KH&CN thì đặt ra những
yêu cầu mới. Nó chi phối đến việc xác định cơ cấu và tiêu chuẩn cán
bộ, các yếu tố “đầu vào” cho hình thành một đội ngũ cán bộ đạt chuẩn
và đầu ra của một sản phẩm cụ thể được đo kiểm bằng các công cụ,
phương pháp khoa học. Khung lý thuyết được xác định ở chương 1 đã
được triển khai nhất quán trong phân tích đánh giá thực trạng ở
chương 3 cũng như đề xuất quan điểm, mục tiêu, giải pháp trong
chương 4. Các yếu tố “đầu vào” đảm bảo chất lượng CBCC cấp xã
người DTTS bao gồm từ tạo nguồn, tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng,
luân chuyển đến nguồn lực đầu tư đều được nhìn nhận đầy đủ; chu
trình cho bảo đảm chất lượng với những mâu thuẫn, xung đột phải
giải quyết được phân tích, đánh giá; đầu ra thể hiện bằng hành vi và
23


4.3. Các điều kiện bảo đảm để thực hiện các giải pháp
Điều kiện môi trường chính trị
Điều kiện môi trường pháp lý
Điều kiện môi trường kinh tế
Điều kiện môi trường tài chính
Điều kiện môi trường công nghệ
Kết luận chương 4
KẾT LUẬN
Lượng và chất là các phạm trù có quan hệ biện chứng, phản
ánh bản chất của mọi sự vật, hiện tượng trong xã hội. Đội ngũ

CBCC cấp xã người DTTS vừa là một thực thể sinh học, vừa là một
thực thể xã hội, mặt chất lượng được phản ánh từ thể lực, trí lực đến
phẩm chất tâm lý – xã hội. Nâng cao chất lượng CBCC cấp xã
người DTTS nhằm làm cho cơ cấu bộ máy hệ thống bảo đảm tính
đồng bộ khi truyền lực từ trên xuống, phản hồi nhanh nhạy từ dưới
lên. Nó còn liên quan đến tầng sâu của vấn đề quyền hiện diện chính
trị của tộc người, bao gồm cả quyền cá nhân con người và quyền tập
thể tộc người. Một khi chỉ cơ cấu đủ số lượng CBCC người DTTS
mà không quan tâm đầy đủ đến năng lực, từ năng lực nhận thức,
năng lực pháp lý đến năng lực hành vi, thì người cán bộ đó không
thể thực hiện được đầy đủ quyền cá nhân con người và quyền của
tập thể tộc người mà họ đại diện. Do đó, nâng cao chất lượng CBCC
cấp xã người DTTS đụng chạm đến cả những vấn đề lý luận cơ bản
và thực tiễn phong phú của tỉnh Điện Biên nói riêng và vùng DTTS
nói chung. Khung phân tích chất lượng của luận án đã giải quyết
những vấn đề khái niệm cơ bản, những quan hệ lớn thuộc cấu trúc
bên trong và bên ngoài của CBCC cấp xã người DTTS, những yêu
cầu cần làm trong điều kiện mới, đặc biệt là quá trình CCHCNN.
Nâng cao chất lượng CBCC cấp xã người DTTS ở tỉnh Điện Biên
liên quan đến khoa học con người, khoa học tổ chức, khoa học thể

Phạm vi không gian - địa bàn: Đề tài nghiên cứu chất lượng
đội ngũ CBCC cấp xã ở 112 xã của tỉnh Điện Biên.
Phạm vi thời gian: Đề tài tổng kết, đánh giá các dữ liệu từ khi
chia tách tỉnh Điện Biên (11/2003) đến 2016 và đề xuất giải pháp cho
những năm tiếp theo.
Phạm vi điều kiện mới: Chất lượng CBCC cấp xã người DTTS
ở tỉnh Điện Biên được đặt trong điều kiện mới là điều kiện phát triển
nền KTTT hiện đại, xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN, hội nhập
quốc tế và CCHCNN.

4. Câu hỏi nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu của luận án
4.1. Câu hỏi nghiên cứu
4.2. Giả thuyết nghiên cứu
5. Phương pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp thu thập thông tin
5.1.1. Phương pháp phân tích tài liệu thứ cấp
5.1.2. Phương pháp nghiên cứu định tính
Luận án sử dụng 2 kỹ thuật cơ bản trong phương pháp nghiên
cứu định tính đó là PVS cá nhân và TLN tập trung. Bên cạnh đó, luận
án còn sử dụng phương pháp chuyên gia.
5.1.3. Phương pháp nghiên cứu định lượng
Luận án sử dụng bảng hỏi bán cấu trúc để phỏng vấn trực tiếp
CBCC cấp xã và người dân, nhằm thu thập các số liệu, thông tin định
lượng để chủ yếu đánh giá thực trạng chất lượng đội ngũ CBCC cấp
xã người DTTS ở tỉnh Điện Biên.
5.2. Các phương pháp xử lý thông tin, số liệu
6. Những đóng góp mới của luận án
6.1. Về mặt khoa học
Hình thành khung lý thuyết và định dạng các đặc điểm của
CBCC cấp xã người DTTS tỉnh Điện Biên; rút ra các nhận xét, kết

22

3


luận mới về chất lượng CBCC người DTTS tỉnh Điện Biên; hình
thành hệ tri thức mới về cấu trúc, chức năng, động thái của CBCC
cấp xã người DTTS tỉnh Điện Biên trong tương quan với bối cảnh
phát triển KTTT định hướng XHCN, xây dựng nhà nước pháp quyền

XHCN, hội nhập quốc tế và CCHCNN.
6.2. Về mặt thực tiễn
Hình thành bộ tiêu chí công cụ đánh giá, kiểm định, kiểm soát,
ĐTBD, nâng cao chất lượng CBCC cấp xã người DTTS; đề xuất giải
pháp với những hình thức, phương pháp, cách thức, nguồn lực, xác
định chủ thể và nguồn lực cụ thể để nâng cao chất lượng CBCC cấp
xã người DTTS tỉnh Điện Biên đáp ứng yêu cầu.
7. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài
7.1. Ý nghĩa lý luận:
7.2. Ý nghĩa thực tiễn:
8. Cấu trúc của luận án
Nội dung chính của luận án có cấu trúc gồm 4 chương.
Chương 1. Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề
tài luận án.
Chương 2. Cơ sở khoa học về nâng cao chất lượng đội ngũ cán
bộ, công chức cấp xã người dân tộc thiểu số trong điều kiện mới.
Chương 3. Thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức
cấp xã người dân tộc thiểu số ở tỉnh Điện Biên.
Chương 4. Mục tiêu, quan điểm và giải pháp nâng cao chất
lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã người dân tộc thiểu số ở tỉnh
Điện Biên.
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN
QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
1.1. Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Các công trình nghiên cứu về cơ sở lý luận và thực tiễn liên
4

4.1.2. Quan điểm nâng cao chất lượng CBCC cấp xã người
DTTS tỉnh Điện Biên trong điều kiện mới
4.1.3. Dự báo biến động của các nhân tố, điều kiện có thể tác

động tới chất lượng CBCC cấp xã người DTTS ở tỉnh Điện Biên
4.2. Các giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ,
công chức cấp xã người dân tộc thiểu số ở tỉnh Điện Biên
4.2.1. Đổi mới nhận thức, cách tiếp cận vấn đề nâng cao chất
lượng đội ngũ CBCC cấp xã người DTTS ở tỉnh Điện Biên
4.2.2. Hoàn thiện hệ thống pháp luật và chính sách cho
CBCC cấp xã nói chung và CBCC cấp xã người DTTS nói riêng
4.2.3. Đổi mới công tác quản lý CBCC cấp xã người DTTS
4.2.3.1. Đối với quy hoạch, tạo nguồn
4.2.3.2. Đối với công tác bầu cử, tuyển dụng
4.2.3.3. Đối với công tác đào tạo, bồi dưỡng
4.2.3.4. Đối với công tác đánh giá
4.2.3.5. Đối với công tác bố trí, sử dụng
4.2.4. Nhóm giải pháp khai thác, phát huy, sử dụng tri thức
bản địa các dân tộc Thái, Mông, Dao, Khơ Mú, Hà Nhì, v.v. trong
tăng cường năng lực CBCC cấp xã người DTTS tỉnh Điện Biên
4.2.5. Mở rộng hợp tác công tư (PPP) hoặc xã hội hóa một số
hoạt động nâng cao chất lượng CBCC cấp xã người DTTS
4.2.6. Tạo môi trường làm việc tốt, xây dựng văn hoá tổ
chức, nâng cao nhận thức và năng lực tự hoàn thiện của đội ngũ
CBCC cấp xã là người DTTS
4.2.7. Tổ chức và thực hiện quản lý chất lượng đội ngũ
CBCC cấp xã người DTTS ở tỉnh Điện Biên
Một là, xây dựng được các tiêu chuẩn, chuẩn mực về chất
lượng đội ngũ CBCC cấp xã người DTTS để làm cơ sở cho việc kiểm
soát chất lượng.
Hai là, về công tác quản lý và tổ chức kiểm soát chất lượng đội
ngũ CBCC cấp xã người DTTS.
21

cứu và thống nhất với khung lý thuyết, chương ba đã làm rõ thực trạng

quan đến đề tài luận án khá đa dạng về phương pháp và góc độ tiếp

đội ngũ và công tác nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã người

cận; có thể khái quát thành một số nhóm sau:

DTTS tỉnh Điện Biên. Hệ thống số liệu, bảng biểu cùng mô hình đồ

1.1.1. Các nghiên cứu về xây dựng và nâng cao chất lượng

họa giúp thuận lợi hơn cho nhận thức thực trạng. Các mặt ưu điểm và

đội ngũ CBCC và kinh nghiệm nâng cao chất lượng CBCC người

hạn chế, cơ hội và thách thức đều được mổ xẻ, phân tích thấu đáo từ

DTTS ở nước ngoài

năng lực đến phẩm chất, tố chất và kỹ năng – nghiệp vụ, yếu tố chủ
quan và khách quan, nội sinh và ngoại cảnh, v.v. gắn với yêu cầu
nhiệm vụ cụ thể của cấp xã tỉnh Điện Biên có nhiều đặc thù. Nâng cao
chất lượng CBCC cấp xã người DTTS tỉnh Điện Biên được đánh giá

Nhóm 1: Những nghiên cứu chung về xây dựng và nâng cao
chất lượng đội ngũ CBCC
Nhóm 2: Các nghiên cứu về các công cụ xây dựng và nâng cao
chất lượng đội ngũ CBCC và kinh nghiệm nước ngoài

khách quan từ ĐTBD, bố trí, sử dụng, luân chuyển, chế độ, chính sách,

Các công trình này chủ yếu tập trung nghiên cứu các công cụ

nguồn lực đầu tư, v.v. với những kết quả đạt được và bất cập cần khắc

chủ yếu để xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC như:

phục trong thời gian tới. Phương pháp thống kê, điều tra xã hội học

tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng; quy hoạch; sử dụng CBCC. Những

cùng các công cụ kỹ thuật tương ứng được sử dụng tối đa cho nghiên

nghiên cứu trên đây có ý nghĩa tham khảo tốt. ĐTBD CBCC theo vị

cứu chương này, cố gắng lượng hóa những vấn đề xã hội trừu tượng.

trí việc làm là một định hướng lớn trong quá trình CCHCNN, hội

CHƯƠNG 4: MỤC TIÊU, QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP NÂNG

nhập quốc tế, do đó có thể được xem là một đề xuất giải pháp quan

CAO CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP

trọng nhằm nâng cao chất lượng ĐTBD CBCC; qua đó nâng cao chất

XÃ NGƯỜI DÂN TỘC THIỂU SỐ Ở TỈNH ĐIỆN BIÊN

4.1. Mục tiêu, quan điểm nâng cao chất lượng đội ngũ cán
bộ, công chức cấp xã người DTTS ở tỉnh Điện Biên

lượng của CBCC trong quá trình CCHCNN và hội nhập quốc tế.
1.1.2. Các nghiên cứu về xây dựng và nâng cao chất lượng
nguồn nhân lực nói chung và đội ngũ CBCC người DTTS nói riêng
- Nhóm nghiên cứu chung về xây dựng và nâng cao chất lượng

4.1.1. Mục tiêu
Xây dựng đội ngũ CBCC cấp xã người DTTS là bảo đảm đủ
về số lượng và hợp lý về cơ cấu, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có
đủ kiến thức, kỹ năng về quản lý và chuyên môn nghiệp vụ, đáp ứng
yêu cầu phát triển KTXH trên địa bàn tỉnh trong thời kỳ thực hiện
CCHCNN, đẩy mạnh hội nhập quốc tế, xây dựng Nhà nước pháp
quyền. Chỉ tiêu tỉnh đề ra đến năm 2020 là: 60% CBCC cấp xã có
trình độ THPT; 65% có trình độ trung cấp LLCT trở lên; 100% được
ĐTBD chuyên môn, nghiệp vụ.

đội ngũ CBCC người DTTS
- Các công trình nghiên cứu về các phương thức, công cụ nâng
cao chất lượng đội ngũ CBCC là người DTTS
1.1.3. Các công trình nghiên cứu về xây dựng và nâng cao
chất lượng CBCC cấp cơ sở/cấp xã
1.1.4. Các công trình nghiên cứu về xây dựng và nâng cao
chất lượng đội ngũ CBCC cấp cơ sở /cấp xã là người DTTS
1.1.5. Các công trình nghiên cứu về nâng cao chất lượng CBCC
cấp xã nói chung và CBCC cấp xã người DTTS ở tỉnh Điện Biên

20

5


1.2. Đánh giá chung về các công trình đã tổng quan và
hướng nghiên cứu tiếp theo của luận án
1.2.1. Các giá trị có thể kế thừa
1.2.2. Các vấn đề liên quan đến luận án nhưng chưa được đề
cập, luận giải trong các công trình đã tổng quan
Từ những nhận xét, đánh giá trong phần tổng quan có thể thấy,
nhìn chung các nghiên cứu trong và ngoài nước về chất lượng đội
ngũ CBCC rất phong phú ở tầm vĩ mô và vi mô. Tuy nhiên, các

Cơ cấu dân tộc: Cơ cấu dân tộc trong đội ngũ CBCC cấp xã
người DTTS hợp lý so với tỷ trọng người DTTS trong dân số.
Cơ cấu độ tuổi: Công chức cấp xã người DTTS có cơ cấu tuổi
trẻ hơn so với cán bộ chính quyền cấp xã người DTTS.
Cơ cấu giới tính: Tỷ lệ nữ trong CBCC chính quyền cấp xã
thấp (11% trong nhóm cán bộ và 32,7% trong nhóm công chức).
3.3.7. Khả năng phối hợp trong công việc của CBCC cấp xã
người DTTS

nghiên cứu về chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã người DTTS nói

Sự hợp tác, phối hợp, hiệp đồng trong công việc, sự chia sẻ

chung và CBCC cấp xã người DTTS ở miền núi phía Bắc nói riêng

thông tin, tinh thần và phương pháp làm việc nhóm của CBCC cấp xã

còn hạn chế. Đặc biệt chưa có nghiên cứu riêng ở tầm chuyên khảo

người DTTS còn thấp. Một số công chức cấp xã chưa làm tốt công

hay luận án tiến sĩ về chất lượng CBCC cấp xã người DTTS và đề

tác phối hợp, tham mưu cho UBND xã.

xuất giải pháp toàn diện để nâng cao chất lượng CBCC cấp xã người
DTTS ở tỉnh Điện Biên. Hơn nữa, các công trình đó ít gắn với điều

3.3.8. Kết quả thực hiện nhiệm vụ QLNN ở địa phương của
CBCC cấp xã người DTTS và sự hài lòng của người dân

kiện phát triển KTTT, xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN và hội

Trong 10 lĩnh vực QLNN của CBCC cấp xã người DTTS

nhập quốc tế. Tính đặc thù trong các tiêu chí đánh giá và các yếu tố

không có lĩnh vực QLNN nào được CBCC cấp xã người DTTS đánh

ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ CBCC người DTTS ở tỉnh Điện

giá là hiệu quả cao; hiệu quả trung bình nhiều nhất, sau đến hiệu quả

Biên cũng chỉ mới đề cập một cách giản lược. Mối quan hệ và sự

thấp và ít nhất là hiệu quả khá.

khác biệt giữa chất lượng CBCC cấp xã người DTTS và chất lượng

đội ngũ CBCC cấp xã ở tỉnh Điện Biên cũng chưa được giải thích rõ

3.4. Đánh gía chung về chất lượng đội ngũ cán bộ, công
chức người dân tộc thiểu số tỉnh Điện Biên

ràng. Đây chính là những vấn đề đặt ra cần tiếp tục nghiên cứu trên

3.4.1. Ưu điểm và nguyên nhân của ưu điểm

cả phương diện lý luận và thực tiễn.

3.4.1.1. Ưu điểm

1.2.3. Hướng nghiên cứu tiếp theo của đề tài

3.4.1.2. Nguyên nhân của ưu điểm

Một là, sử dụng cách tiếp cận hệ thống và gắn liền với tính đặc

3.4.2.Hạn chế và nguyên nhân của hạn chế

thù của đội ngũ CBCC cấp xã người DTTS để nghiên cứu chất lượng

3.4.2.1. Hạn chế

đội ngũ CBCC cấp xã người DTTS ở tỉnh Điện Biên.

3.4.2.2. Nguyên nhân của hạn chế

Hai là, đặt trong điều kiện mới là phát triển KTTT hiện đại,

Kết luận chương 3

xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN, hội nhập quốc tế để xác định

Bằng nguồn dữ liệu sơ cấp, thứ cấp được thu thập, xử lý và phân

những yêu cầu về chất lượng đối với đội ngũ CBCC cấp xã là người

tích, đánh giá, có so sánh, đối chiếu, sử dụng cho các mục tiêu nghiên

6

19


Kỹ năng giải quyết khiếu nại, tố cáo và giải quyết tranh chấp:

DTTS ở tỉnh Điện Biên, từ đó xây dựng các tiêu chí để đo lường,

CBCQ cấp xã người DTTS chưa thành thạo còn cao (chiếm 80% số ý

đánh giá chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã người DTTS tỉnh Điện

kiến trả lời).

Biên đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ thời kỳ mới.

Kỹ năng đối thoại và thuyết trình: CBCQ cấp xã người DTTS
chưa thành thạo còn cao (chiếm 70% số ý kiến trả lời).

Kỹ năng phân công công việc: CBCQ cấp xã người DTTS
chưa thành thạo chiếm 40% số ý kiến trả lời.
Kỹ năng kiểm tra, giám sát, đánh giá: CBCQ cấp xã người
DTTS chưa thành thạo còn cao (chiếm 65% số ý kiến trả lời).
3.3.4. Về kinh nghiệm công tác

Ba là, xem xét, nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng
đội ngũ CBCC cấp xã người DTTS ở tỉnh Điện Biên, đặc biệt nhấn
mạnh vào các yếu tố gắn với bối cảnh phát triển nền KTTT hiện đại,
CCHCNN và hội nhập quốc tế sâu rộng, với đặc thù cấp xã ở tỉnh
Điện Biên - một tỉnh miền núi phía Bắc và đội ngũ CBCC cấp xã là
người DTTS.
Bốn là, tìm kiếm những giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ

Cán bộ chính quyền cấp xã ở nhóm tuổi 45-60 chiếm 47,7% có

CBCC cấp xã người DTTS ở tỉnh Điện Biên đáp ứng yêu cầu của

nhiều kinh nghiệm công tác. Đội ngũ công chức xã lại chủ yếu ở độ

thời kỳ mới trong đó đặc biệt chú trọng đến các giải pháp đặc thù và

tuổi trẻ, dưới 30 chiếm 53,3%. Số năm kinh nghiệm của nhóm này

có tính đột phá.

thường chỉ không quá 8 năm, có thể nói là còn ít kinh nghiệm. Một

Kết luận chương 1

khảo sát khác cho biết kinh nghiệm công tác và tính chuyên nghiệp

CHƯƠNG 2: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ NÂNG CAO CHẤT

của đội ngũ cán bộ chính quyền đáp ứng tốt chiếm 18%, khá chiếm

LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ NGƯỜI

22%, trung bình chiếm 40% và 20% cho rằng còn hạn chế nhất định;

DÂN TỘC THIỂU SỐ TRONG ĐIỀU KIỆN MỚI

đội ngũ công chức có tỷ lệ tương ứng là 15% tốt, 25% khá, trung
bình 35% và 25% còn những hạn chế nhất định.
3.3.5.Nhận thức về sự thay đổi trong tương lai và mức độ sẵn

2.1. Khái niệm, đặc điểm và vai trò, vị trí của đội ngũ cán
bộ, công chức cấp xã người dân tộc thiểu số
2.1.1. Khái niệm CBCC cấp xã người DTTS
Khái niệm cán bộ, công chức: Luật CBCC năm 2008 quy định

sàng đáp ứng sự thay đổi
CBCC cấp xã đã nhận thức được sự thay đổi công việc trong
tương lai (5 năm), với 75,8% số ý kiến. Chỉ có 15,1% số ý kiến tỏ ra
“khó thích nghi nếu không được ĐTBD”, khả năng thích ứng tốt là

khái niệm cán bộ và công chức.
Khái niệm cán bộ, công chức cấp xã: Luật CBCC năm 2008
quy định khái niệm cán bộ, công chức cấp xã.

45,4% và ở mức độ bình thường là 30,3%; có 71% người có chuẩn

Khái niệm CBCC cấp xã người DTTS: CBCC cấp xã người

bị, 20% người hoàn toàn không chuẩn bị và 9% người không có ý

DTTS là những CBCC trong một tổ chức xác định của hệ thống

kiến về sự chuẩn bị sẵn sàng đối với những đòi hỏi của công việc

chính trị cấp xã, có thành phần xuất thân từ các dân tộc – tộc người

trong tương lai.

thiểu số Việt Nam, được phân biệt trong tương quan với dân tộc Kinh
là dân tộc đa số, v.v.

3.3.6. Về cơ cấu
18

7


2.1.2. Đặc điểm đội ngũ CBCC cấp xã người DTTS

Công chức cấp xã có 32,4% đã được bồi dưỡng kiến thức AN-QP,

Đội ngũ CBCC cấp xã người DTTS là một bộ phận của đội ngũ

trong đó công chức được bồi dưỡng về AN chiếm 8,7% và được bồi

CBCC cấp xã nên vừa mang đầy đủ đặc điểm của đội ngũ CBCC cấp xã

dưỡng về QP chiếm 23,7%.

vừa có những đặc điểm riêng gắn liền với đối tượng là người DTTS.

3.3.3. Về kỹ năng nghề nghiệp

*Đặc điểm chung của CBCC cấp xã
*Đặc điểm riêng của CBCC cấp xã là người DTTS
2.1.3.Vị trí, vai trò của đội ngũ CBCC cấp xã người DTTS
2.2. Khái niệm và yêu cầu về chất lượng đội ngũ cán bộ,
công chức câp xã người dân tộc thiểu số trong điều kiện mới
2.2.1. Khái niệm chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã người DTTS
Khái niệm chất lượng: Chất lượng của một đối tượng là giá trị
của đối tượng đó, thể hiện qua các chỉ tiêu mang tính đặc trưng của
đối tượng và được xác định bằng khả năng đáp ứng nhu cầu về đối
tượng đó.

3.3.3.1. Nhóm kỹ năng chung của CBCC cấp xã là người
DTTS
Kỹ năng soạn thảo văn bản: CBCC cấp xã người DTTS chưa
thành thạo còn cao (chiếm 73% số ý kiến trả lời).
Kỹ năng lập kế hoạch cá nhân: CBCC cấp xã người DTTS
chưa thành thạo còn cao (chiếm 73% số ý kiến trả lời).
Kỹ năng giao tiếp: CBCC cấp xã người DTTS chưa thành thạo
còn cao (chiếm 54% số ý kiến trả lời).
Kỹ năng tiếp nhận và xử lý thông tin: CBCC cấp xã người
DTTS chưa thành thạo còn cao (chiếm 67% số ý kiến trả lời).

Khái niệm chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã người DTTS: là
những giá trị tốt đẹp của đội ngũ CBCC cấp xã người DTTS được thể
hiện thông qua phẩm chất, trình độ, kỹ năng, thái độ và mức độ hoàn
thành nhiệm vụ được giao của CBCC cấp xã người DTTS; khả năng
phối hợp hoạt động, tính đồng bộ, hợp lý nhằm tạo ra sức mạnh tổng
hợp của cả tập thể để thực hiện tốt nhiệm vụ QLNN ở địa phương,
đáp ứng nhu cầu xã hội và thỏa mãn sự hài lòng của người dân.
2.2.2. Điều kiện mới và yêu cầu chất lượng đối với đội ngũ

Kỹ năng phân tích và giải quyết công việc: CBCC cấp xã
người DTTS chưa thành thạo còn cao (chiếm 55% số ý kiến trả lời).
Kỹ năng phối hợp trong công việc: CBCC cấp xã người DTTS
chưa thành thạo còn cao (chiếm 80% số ý kiến trả lời).
Kỹ năng xử lý tình huống: CBCC cấp xã người DTTS chưa
thành thạo còn cao (chiếm 75% số ý kiến trả lời).
3.3.3.2. Nhóm kỹ năng gắn liền với cán bộ chính quyền cấp xã
người DTTS
Kỹ năng xây dựng và chỉ đạo thực hiện chương trình, kế hoạch

CBCC câp xã người DTTS
2.2.2.1. Điều kiện mới đặt ra các yêu cầu đối với chất lượng
đội ngũ CBCC cấp xã người DTTS tỉnh Điện Biên
2.2.2.2. Yêu cầu về chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã người
DTTS trong điều kiện mới

phát triển KTXH, đảm bảo AN - QP ở địa phương: CBCQ cấp xã
người DTTS chưa thành thạo chiếm 40% số ý kiến trả lời.
Kỹ năng điều hành công sở: CBCQ cấp xã người DTTS chưa
thành thạo còn cao (chiếm 67% số ý kiến trả lời).

2.2.3. Sự cần thiết nâng cao chất lượng đội ngũ CBCC cấp

Kỹ năng tổ chức và điều hành cuộc họp: CBCQ cấp xã người
DTTS chưa thành thạo còn cao (chiếm 88% số ý kiến trả lời).

xã người DTTS
8

17


Trình độ chuyên môn: Cán bộ chính quyền cấp xã chưa qua
đào tạo chiếm 27,3%. Công chức cấp xã chưa qua đào tạo chuyên
môn chiếm 0,6%, tỷ lệ công chức có chứng chỉ cũng thấp (0,8%).
Theo quy định tiêu chuẩn, cán bộ chính quyền cấp xã không đủ
điều kiện về trình độ chuyên môn là 28,1% (dưới chuẩn quy định),
tương tự ở công chức cấp xã là 2,8%. Đến 30/6/2016 đội ngũ cán bộ
chính quyền cấp xã và công chức cấp xã của tỉnh Điện Biên chưa đạt
được kế hoạch về ĐTBD CBCC, 2006-2010.
Trình độ lý luận chính trị: 32,4% số cán bộ xã chưa qua đào

2.3. Hệ tiêu chí đánh giá chất lượng đội ngũ cán bộ, công
chức cấp xã người dân tộc thiểu số
2.3.1. Nhóm tiêu chí về phẩm chất
Bao gồm phẩm chất chính trị và phẩm chất đạo đức.
Phẩm chất chính trị là tiêu chí quan trọng nhất quyết định
năng lực QLNN của CBCC.
Phẩm chất đạo đức là khả năng nhận thức và tự giác thực hiện
những hành vi phù hợp với giá trị đạo đức, nhân văn của dân tộc; là

quan niệm một cách đúng đắn về cái tốt, cái xấu, lương tâm, trách

tạo LLCT; 84,9% công chức cấp xã chưa qua đào tạo LLCT. Đến

nhiệm, hạnh phúc và công bằng xã hội.

30/6/2016 mới có 33,6% số CBCC cấp xã có trình độ LLCT trung

2.3.2. Nhóm tiêu chí về trình độ

cấp trở lên, không đạt mục tiêu 2015 của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ

Trình độ học vấn

tỉnh Điện Biên lần thứ XII.

Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ

Trình độ quản lý hành chính nhà nước: 39,6% cán bộ chính
quyền và 76,1% công chức cấp xã chưa qua đào tạo về QLNN.
Trình độ ngoại ngữ: Cán bộ chính quyền cấp xã có chứng chỉ

Trình độ lý luận chính trị
Trình độ quản lý nhà nước
Trình độ tiếng Việt, ngoại ngữ, tin học

ngoại ngữ chiếm 5% tổng số cán bộ, chủ yếu trình độ A (1,9%), B

2.3.3. Nhóm tiêu chí về kỹ năng nghề nghiệp

(2,4%) và rất ít trình độ C (0,7%). Công chức cấp xã có 13,3% đã có

*Những kỹ năng chung cần thiết cho cả hai nhóm cán bộ lãnh

chứng chỉ về ngoại ngữ.

đạo, quản lý chính quyền cấp xã người DTTS và nhóm công chức

Trình độ tin học: Cán bộ chính quyền cấp xã có 48,7% đã

cấp xã người DTTS bao gồm: (i) Kỹ năng soạn thảo văn bản; (ii) Kỹ

được đào tạo tin học, trong đó chủ yếu trình độ A (35,4%); trình độ B

năng lập kế hoạch công tác cá nhân; (iii) Kỹ năng giao tiếp với nhân

ít hơn (13,3%); Công chức cấp xã có trình độ tin học chiếm 73,8%,

dân; (iv) Kỹ năng tiếp nhận và xử lý thông tin; (v) Kỹ năng phân tích

trình độ A chiếm 35,4% và B chiếm 38,4%. Công chức cấp xã ở tỉnh

và giải quyết công việc; (vi) Kỹ năng phối hợp; (vii) Kỹ năng xử lý

Điện Biên vẫn chưa đảm bảo được yêu cầu của thông tư số

tình huống; (viii) Kỹ năng tham mưu.

06/2012/TT-BNV.

Tất cả các kỹ năng nêu trên đều chịu ảnh hưởng quan trọng của

Kiến thức an ninh – quốc phòng (AN-QP): 86,9% số cán bộ
chính quyền cấp xã được bồi dưỡng kiến thức AN-QP, chỉ có 13,1%

trình độ chuyên môn, khả năng cá nhân và kinh nghiệm công tác của
CBCC trong quá trình thực thi công vụ.

chưa qua bồi dưỡng AN-QP, trong đó tỷ lệ cán bộ chính quyền cấp

*Đối với nhóm cán bộ lãnh đạo, quản lý chính quyền cấp xã,

xã được bồi dưỡng AN là 37,1% và được bồi dưỡng QP là 49,8%.

cần có thêm những kỹ năng gắn liền với chức trách và hoạt động của

16

9


họ, cụ thể là: (i) Kỹ năng xây dựng và chỉ đạo thực hiện chương

nâng cao chất lượng CBCC người DTTS ở tỉnh Điện Biên thì cần

trình, kế hoạch phát triển KTXH, đảm bảo AN-QP ở địa phương; (ii)

bám sát những đặc điểm này để lựa chọn những giải pháp phù hợp.

Kỹ năng điều hành công sở; (iii) Kỹ năng thu thập, xử lý thông tin, ra

quyết định quản lý hành chính nhà nước; (iv) Kỹ năng giải quyết

3.2. Đặc điểm đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã người dân
tộc thiểu số ở tỉnh Điện Biên

khiếu nại, tố cáo và tranh chấp; (v) Kỹ năng đối thoại và thuyết trình;

3.2.1. Số lượng CBCC cấp xã người DTTS ở tỉnh Điện Biên

(vi) Kỹ năng phân công; (vii) Kỹ năng tổ chức và điều hành cuộc

3.2.2. Đặc điểm đội ngũ CBCC cấp xã người DTTS ở tỉnh

họp; (vii) Kỹ năng kiểm tra, giám sát, đánh giá.
Trong bối cảnh đẩy mạnh CCHCNN, sẽ có nhiều sự thay đổi
trong hoạt động của chính quyền địa phương, đội ngũ CBCC cấp xã

Điện Biên
3.3. Thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp
xã người dân tộc thiểu số ở tỉnh Điện Biên hiện nay

nói chung và CBCC cấp xã người DTTS và nhất là cán bộ lãnh đạo,

3.3.1. Về phẩm chất

quản lý còn phải có thêm kỹ năng quản lý sự thay đổi để sẵn sàng

Đội ngũ CBCC cấp xã người DTTS ở tỉnh Điện Biên nhìn

ứng phó và đáp ứng với các yêu cầu CCHCNN.

chung có bản lĩnh chính trị vững vàng, trung thành với chủ nghĩa

2.3.4. Tiêu chí về kinh nghiệm công tác

Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, kiên định mục tiêu độc lập

Kinh nghiệm làm việc thể hiện sự trải nghiệm trong công việc

dân tộc và CNXH; đoàn kết gắn bó giữa các tầng lớp dân cư; có ý

qua thời gian, còn gọi là thâm niên của CBCC.
2.3.5. Nhóm tiêu chí về khả năng nhận thức và mức độ sẵn
sàng đáp ứng sự thay đổi của CBCC cấp xã người DTTS
Nhóm tiêu chí này rất quan trọng bởi vì trong bối cảnh

thức trách nhiệm, nhiệt tình trong công tác. Trung thực và đang từng
bước cải tiến phương cách làm việc, đưa hoạt động quản lý điều hành
ở cơ sở đi vào nề nếp, đạt kết quả tốt. Tuy nhiên, đội ngũ CBCC cấp
xã người DTTS ở tỉnh Điện Biên còn bộc lộ một số nhược điểm.

CCHCNN luôn có sự thay đổi tích cực để hướng đến tính hiệu lực,

3.3.2. Về trình độ

hiệu quả cao hơn.

Trình độ học vấn: Cán bộ chính quyền cấp xã chủ yếu tốt

2.3.6. Nhóm tiêu chí về cơ cấu

nghiệp THCS (53,1%) tập trung nhiều ở các chức vụ Chủ tịch và

Chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã người DTTS thể hiện thông

PCT HĐND; tỷ lệ tốt nghiệp THPT chiếm 42,9%, tỷ lệ cao nhất là

qua cơ cấu dân tộc, độ tuổi, giới tính.
2.3.7. Nhóm tiêu chí phản ánh sự phối hợp giữa các CBCC
cấp xã trong thực hiện nhiệm vụ

với chức vụ PCT UBND (58,4%); còn 4% số cán bộ chỉ tốt nghiệp
tiểu học, tập trung nhiều ở chức vụ PCT và Chủ tịch HĐND. Tỷ lệ
công chức tốt nghiệp tiểu học chỉ còn 0,9%. Đối chiếu với tiêu chuẩn,

Đội ngũ muốn có chất lượng thì các cá nhân phải có khả năng

ở tỉnh Điện Biên vẫn còn 4% số cán bộ chính quyền cấp xã dưới

phối hợp trong công việc một cách hiệu quả nhất. Vì vậy, một trong các

chuẩn về văn hóa và 0,9% số công chức cấp xã dưới chuẩn về văn

nội dung đánh giá CBCC cấp xã người DTTS là sự phối hợp chặt chẽ,

hóa. Đến 30/6/2016, ở tỉnh Điện Biên vẫn chưa đạt được tỷ lệ 100%

có hiệu quả với đồng nghiệp khi thực hiện các nhiệm vụ được giao.

CBCC cơ sở có trình độ từ THCS trở lên.

10

15


3.1.2. Đặc điểm dân cư, dân tộc, hành chính
Dân số tỉnh Điện Biên có gần 53 vạn người gồm 19 dân tộc,

2.3.8. Nhóm tiêu chí phản ánh kết quả thực hiện nhiệm vụ
của CBCC cấp xã và sự hài lòng của người dân

trong đó Thái 37,9%, Mông 34,8%, Kinh 18,43%, Khơ Mú 3,96%,

Sự hài lòng của người dân về 4 nội dung: (1) Tiếp cận dịch vụ;

còn lại là các dân tộc khác. Mật độ dân số thấp, phân bố không đồng

(2) Thủ tục hành chính; (3) Sự phục vụ của công chức và (4) Kết quả

2

đều, bình quân 53 người/km ; ở vùng cao biên giới, có nơi trung bình
2

giải quyết công của cơ quan hành chính nhà nước cấp xã được đo

chỉ 7 người/km . Đến tháng 6/2016, tỉnh Điện Biên có 10 đơn vị hành

bằng thang đánh giá 5 mức gồm: (1) Rất hài lòng; (2) Hài lòng; (3)

chính cấp huyện (8 huyện, 1 TP và 1 thị xã); 130 đơn vị hành chính

Bình thường; (4) Không hài lòng và (5) Rất không hài lòng.

cấp xã (116 xã, 9 phường và 5 thị trấn). Toàn tỉnh có 91 xã trọng
điểm về an ninh và 29 xã biên giới. Tỉnh có 5 huyện, 62 xã thuộc

2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ CBCC
cấp xã người DTTS

chương trình 30a của Chính phủ; 2 huyện với 31 xã thụ hưởng

2.4.1. Các yếu tố khách quan

chương trình 30a theo quyết định số 293/QĐ-TTg; 96 xã đặc biệt khó

2.4.1.1. Cơ chế hình thành, tuyển dụng, bổ nhiệm và sử dụng

khăn; 1.776 thôn, bản, tổ dân phố, trong đó có 315 thôn, bản ở khu
vực biên giới.

CBCC cấp xã người DTTS
2.4.1.2. Công tác ĐTBD CBCC cấp xã người DTTS
2.4.1.3. Chế độ, chính sách đối với đội ngũ CBCC chính quyền

3.1.3. Đặc điểm kinh tế
- Trình độ phát triển kinh tế thấp
- Hạ tầng kỹ thuật kém phát triển
3.1.4. Đặc điểm văn hóa – xã hội

Điện Biên có nền văn hóa rất đa dạng, giàu bản sắc với nhiều
nhóm ngôn ngữ, phong tục, tập quán khác nhau
Thiết chế xã hội truyền thống có ảnh hưởng sâu đậm trong đời
sống tộc người

cấp xã người DTTS
2.4.1.4. Cơ sở vật chất, phương tiện, công nghệ cho đội ngũ
CBCC cấp xã người DTTS
2.4.1.5. Công tác quản lý, kiểm tra, giám sát CBCC cấp xã
người DTTS
2.4.1.6. Công tác đánh giá đội ngũ CBCC cấp xã người DTTS
2.4.1.7. Yếu tố điều kiện tự nhiên và kinh tế địa phương

3.1.5. Hệ thống giáo dục – y tế

2.4.1.8. Yếu tố đặc điểm văn hoá - xã hội của địa phương

- Hệ thống giáo dục - đào tạo

2.4.2. Các yếu tố chủ quan

- Hệ thống y tế

2.4.2.1. Tinh thần trách nhiệm trong công tác

Nhìn chung, các đặc điểm địa lý tự nhiên, dân cư, kinh tế, văn

2.4.2.2. Ý thức tổ chức kỷ luật và tác phong công vụ của

hoá và xã hội của tỉnh Điện Biên đã tác động trên cả chiều cạnh tích

cực và tiêu cực tới chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã người DTTS.

CBCC cấp xã
2.4.2.3. Tinh thần tự học tập nâng cao trình độ, kỹ năng

Nó chế định chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã người DTTS. Muốn

14

11


2.5. Kinh nghiệm nâng cao chất lượng cán bộ, công chức
câp xã là người dân tộc thiểu số ở một số địa phương và các bài
học rút ra
2.5.1. Kinh nghiệm nâng cao chất lượng CBCC cấp xã
người DTTS
2.5.1.1. Kinh nghiệm của tỉnh Bắc Giang
2.5.1.2. Kinh nghiệm của tỉnh Nghệ An
2.5.1.3. Kinh nghiệm của tỉnh Gia Lai
2.5.1.4. Kinh nghiệm của tỉnh Lào Cai
2.5.1.5. Kinh nghiệm của tỉnh Điện Biên
2.5.2. Một số bài học rút ra từ nghiên cứu kinh nghiệm nâng
cao chất lượng CBCC cấp xã người DTTS ở một số địa phương
Một là, đẩy mạnh công tác ĐTBD, không ngừng nâng cao trình
độ, kiến thức mọi mặt để phát triển cả số lượng và chất lượng của đội
ngũ CBCC cấp xã. Tổ chức bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho
CBCC cấp xã theo hướng yếu lĩnh vực nào, bồi dưỡng lĩnh vực đó.
CBCC cấp xã vừa học tại các cơ quan, ban, ngành của huyện, vừa
thực hành, ứng dụng ngay kiến thức, kỹ năng được bồi dưỡng vào

công việc tại cấp xã dưới sự giám sát, đánh giá của thủ trưởng cơ
quan, đơn vị.
Hai là, đổi mới công tác quy hoạch cán bộ lãnh đạo, quản lý
cấp xã, đẩy mạnh công tác luân chuyển cán bộ từ cấp huyện về cấp
xã và ngược lại; biệt phái sĩ quan đồn biên phòng cho Đảng bộ, chính
quyền các xã vùng biên giới; trẻ hóa đội ngũ CBCC cấp xã, luân
chuyển người trẻ, năng động, có triển vọng, phát huy được khả năng

đồng thời nâng cao trách nhiệm và phân định rõ ràng nhiệm vụ, quyền
hạn của CBCC cấp xã. Thể chế hóa các quy định lề lối, giờ giấc,
phương pháp làm việc, nêu cao tinh thần trách nhiệm, đạo đức công vụ
của CBCC cấp xã để từng bước tạo mức độ hài lòng cao của nhân dân
và thân thiện với yêu cầu phục vụ nhân dân, nhằm cải thiện nền hành
chính công ở cấp xã. Có chính sách thay thế CBCC cấp xã trì trệ, năng
lực yếu, uy tín thấp, đồng thời có cơ chế ưu đãi để thu hút cán bộ trẻ có
trình độ, chuyên ngành phù hợp về công tác tại địa phương.
Bốn là, thực hiện đồng bộ các giải pháp từ khâu tuyển dụng
đến ĐTBD, nhận xét, đánh giá CBCC cấp xã trong quá trình sử dụng.
Đặc biệt đối với công tác đánh giá CBCC cấp xã là người DTTS, các
nội dung, tiêu chí đánh giá, phân loại phải được định lượng, dễ dàng
so sánh kết quả thực hiện nhiệm vụ giữa các công chức, góp phần
động viên CBCC cấp xã có động cơ làm việc, chấp hành quy định
của Nhà nước và chức trách, nhiệm vụ được giao. Đẩy mạnh ứng
dụng CNTT trong công tác đánh giá CBCC cấp xã.
Năm là, xác định được khu vực các xã trọng điểm về an ninh
để tập trung củng cố, kiện toàn bộ máy chính quyền cơ sở bằng cách
có các chính sách ưu tiên trong ĐTBD, xét tuyển, luân chuyển, điều
động CBCC là người DTTS chủ thể trong khu vực để đảm bảo tăng
cường và nâng cao số lượng, chất lượng đội ngũ CBCC cấp xã là
người DTTS, trong đó chú trọng đối tượng cán bộ là người Mông,

đảm bảo hài hòa cơ cấu trong các cơ quan chính quyền cơ sở.
Kết luận chương 2.
CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG ĐỘI NGŨ CÁN
BỘ, CÔNG CHỨC CẤP XÃ NGƯỜI DÂN TỘC THIỂU SỐ Ở
TỈNH ĐIỆN BIÊN

tại cơ sở, góp phần tạo nguồn cán bộ trước mắt và lâu dài. Tích cực
tuyển chọn những sinh viên người DTTS tại địa phương đã tốt nghiệp
cao đẳng, đại học có chuyên môn phù hợp trở về công tác tại cấp xã.
Ba là, xây dựng chính sách bố trí, sử dụng khoa học, hợp lý,
12

3.1. Khái quát về tự nhiên, kinh tế, văn hóa, xã hội tỉnh
Điện Biên
3.1.1. Điều kiện tự nhiên
13