Tổ chức hoạt động giáo dục Âm nhạc ở trường Mầm non

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

ThS. Hồng Cơng Dụng – Vụ GDMN

Hà Nội, tháng 7 năm 2010


2

1. Mục đích, yêu cầu và các nội dung
chính về giáo dục âm nhạc trong cấp học
2. Một số khái niệm về âm nhạc thường
được sử dụng trong chương trình GDMN
3. Phương pháp tổ chức hoạt động âm
nhạc theo hướng tích hợp


3

a. Mục đích
Trẻ có khả năng cảm nhận, có
biểu hiện tích cực khi tiếp xúc, làm
quen với âm nhạc
Có khả năng thể hiện cảm xúc,
sáng tạo trong các hoạt động âm
nhạc
Tạo cho trẻ yêu thích, hào
hứng tham gia vào các hoạt động
âm nhạc

Mục đích, yêu cầu và các hoạt động chủ yếu
về GDAN trong CTGDMN
4

b. Các hoạt động giáo dục âm nhạc chủ
yếu
 Hát
 Nghe nhạc, nghe hát
 Vận động theo nhạc
 Trò chơi âm nhạc
 Làm quen tiết tấu
 Hoạt động Â/N mọi lúc mọi nơi
 Biểu diễn văn nghệ


5

Thảo luận nhóm các vấn đề sau: khái niệm, ưu,tồn tại
 Nội dung trọng tâm
 Nội dung kết hợp
 Hát đúng giai điệu, lời ca và thể hiện sắc thái, tình cảm
của bài hát
 Nghe nhạc, nghe hát
 Vận động theo nhạc
 Tiết tấu; Gõ đệm theo nhịp, phách, tiết tấu


6

1. Nội dung trọng tâm

Với việc tổ chức hoạt động AN, ND trọng tâm có thể là hát
hoặc nghe nhạc, nghe hát hay vận động theo nhạc. GV căn cứ
vào mục tiêu cần đạt và khả năng của trẻ để xác định ND
trọng tâm. (VD)
2. Nội dung kết hợp
Trong quá trình tổ chức thực hiện hoạt động học trên lớp,
ngồi việc tập trung vào các hoạt động cho nội dung trọng
tâm, gv cần kết hợp thêm một số ND khác. Có thể chọn hát,
vận động theo nhạc, trị chơi âm nhạc hay nghe nhạc, nghe
hát làm ND kết hợp (VD)


7

3. Hát đúng giai điệu, lời ca và thể hiện sắc thái, tình cảm
của bài hát


Khả năng âm nhạc của trẻ khác nhau; tâm sinh lí độ tuổi của trẻ.



Muốn cho trẻ hát gần hơn với độ chính xác của bài, gv nên cho trẻ
hát theo cô, theo giai điệu trên đàn, băng, đĩa.

4. Nghe nhạc, nghe hát


Cho trẻ nghe nhạc, nghe hát là giúp trẻ tiếp cận với tác phẩm A.N
bằng những hình thức khác nhau.



Có hai mức độ chính cho trẻ nghe là nghe khơng có chủ đích và
nghe có chủ đích

5. Vận động theo nhạc


Thể hiện sự vận động theo các phương tiện diễn tả âm nhạc bằng
những động tác đơn giản.


8

6. Tiết tấu. Gõ đệm theo nhịp, phách và tiết tấu
Có hai cách cho trẻ làm quen với tiết tấu:
Cách thứ nhất: cho trẻ thực hiện các tiết tấu từ dễ đến
khó. Xuất phát điểm từ 3 âm hình tiết tấu mẫu như sau:
1)

2)

3)


9

Cách thứ hai: cho trẻ gõ tiết tấu theo lời bài hát
đã được học:

Thí dụ: Bài hát Một con vịt (Kim Định)


10

Gõ theo nhịp, phách
Thí dụ:


11

Các phương pháp chủ yếu để tổ
chức các hoạt động A.N cho trẻ MN
Phương pháp và hình thức tổ chức
HĐAN theo hướng tích hợp chủ đề
Xây dựng một HĐAN theo chủ đề
Bác Hồ với thiếu nhi.


12

a. Phương pháp dùng lời
Trình bày, giới thiệu tác phẩm, hướng dẫn cách thể hiện, trò
chuyện về ND âm nhạc, kể chuyện A.N, đặt câu hỏi, gợi mở, nhắc nhở
những chỗ trẻ quên, hay khích lệ, động viên trẻ.
Dùng lời đúng lúc, đúng chỗ và vừa đủ.
b. Phương pháp trình bày tác phẩm
Đây là cách thức để trẻ làm quen với A.N, cảm thụ A.N trong lúc
nghe.
Trẻ nghe nhạc phải nhìn rõ mọi biểu hiện của gv, cảm thấy cả

những xúc động của gv.


13

c. Phương pháp hướng dẫn thực hành, luyện tập
TH nghe nhạc: gv sắp xếp chỗ cho trẻ, sao cho mọi em đều
nghe rõ, nhìn thấy mọi biểu hiện trên nét mặt và động tác của gv.
TH các hoạt động hát, vận động theo nhạc: gv hát múa là chủ
yếu và hướng dẫn trẻ làm theo.
Bố trí thay đổi các dạng thực hành HĐAN từ tĩnh (nghe nhạc,
cảm thụ) sang động (ca hát, vận động, trò chơi).
Chú ý đến sức khỏe, khả năng chịu đựng của trẻ mỗi độ tuổi.
Mỗi dạng hoạt động khơng nên kéo dài, trẻ chóng mệt.


14

d. Phương pháp sử dụng phương tiện dạy học âm nhạc
Tận dụng một cách có hiệu quả các phương tiện dạy
học Â.N. Đối với các thiết bị điện tử, đòi hỏi phải chuẩn bị
chu đáo, thành thạo, thận trọng và tránh lạm dụng.
Sử dụng đồ chơi âm nhạc, đạo cụ kết hợp với phương
pháp dùng lời để giới thiệu tác phẩm, giới thiệu các loại
nhạc cụ giúp trẻ làm quen với âm nhạc sẽ rất có tác dụng,
tăng hứng thú hoạt động ở trẻ.


15

Tổ chức hoạt động giáo dục âm nhạc trên lớp
Ở độ tuổi nhà trẻ: gv lựa chọn cho trẻ các bài hát
đơn giản, ngắn gọn. Nhạc khơng lời có thể là các ca khúc
hoặc các bản nhạc rất nổi tiếng và quen thuộc
Trẻ 3-12 tháng: có thể nghe những lúc ngủ, chơi…
Trẻ 12-36 tháng: nghe nhạc, tập hát các bài hát có ca
từ đơn giản, dễ hiểu. GV kết hợp gõ theo phách, nhịp
hoặc tiết tấu của bài bằng cách vỗ tay, dùng các vật
phát ra âm thanh khác nhau.


16

Trẻ ở tuổi mẫu giáo
-Dạy hát
Làm quen bài hát: Có thể vào bài trực tiếp hoặc gián tiếp.
Dạy trẻ hát: Dạy trẻ hát đúng, thuộc bài hát và thể hiện tình
cảm, kết hợp rèn kỹ năng hát.
Luyện tập, củng cố: hát kết hợp các động tác vận động nhẹ
nhàng, đơn giản theo hướng dẫn của gv hoặc do trẻ tự sáng tạo
ra. gv chú ý tới việc phát âm chính xác lời ca của trẻ, giúp trẻ hát
đều, nhịp nhàng hơn.


17

Thí dụ: Dạy bài hát Trời mưa (Trần Chinh)

Lộp

Chạy đi thơi,

Lộp

bộp,

Nhìn mà xem,

bộp,

lộp bộp,

chạy đi

lộp

bộp,

có những hạt nước

thơi,

trời đổ cơn mưa

có những hạt

nhìn mà xem

nước

mưa ướt cả sân

rơi.

đấy.

rơi.

rồi.


18

Mục đích yêu cầu: Trẻ thuộc bài hát, hiểu biết thêm về thiên nhiên.
Chuẩn bị: 3 bức tranh về quá trình tạo mưa: nước bốc hơi, mây nhiều,
mưa; đàn organ.
Tiến hành:
GV cho trẻ xem 3 bức tranh và trò chuyện với trẻ về từng bức tranh. Sau
đó cho trẻ xếp quá trình tạo ra mưa.
GV tổ chức cho trẻ chơi trò chơi “Mưa to-mưa nhỏ”
GV cho trẻ nghe 1 lần, giới thiệu tên bài hát, tên tác giả.
GV đệm đàn, hát lần hai để trẻ nắm rõ hơn giai điệu của bài. Hỏi 1-2 trẻ
tên bài hát, tác giả.
Dạy cả lớp hát 3-4 lần. Sau đó hướng dẫn trẻ hát theo tay gv 2-3 lần
GV sửa cho trẻ hát đúng lời và giai điệu.
GV gợi ý cho trẻ vận động minh họa theo cảm nhận của trẻ về nội dung
và giai điệu bài hát. Cho trẻ hát theo tổ, cá nhân.
GV cho trẻ gõ phách, timberine… theo phách, tiết tấu lời ca của bài hát.

19

-Nghe nhạc, nghe hát: MG nghe



nhạc sẽ có chủ đích hơn. GV mở rộng
hình thức tổ chức cho trẻ nghe. GV
không “độc diễn” khi cho trẻ nghe
nhạc. GV luôn quan sát thái độ của trẻ,
hướng trẻ vào bài, khuyến khích trẻ
vận động, múa hát theo nếu trẻ muốn
cùng tham gia. Nếu nhiều trẻ miễn
cưỡng nghe hoặc bỏ ra khỏi vị trí, GV
có thể chuyển đổi sang hình thức khác.


20

-Tổ chức trò chơi âm nhạc: giúp trẻ
cảm nhận về âm thanh A.N tốt hơn. Lúc
tham gia chơi, trẻ được hịa vào với
khơng khí chung của nhóm, lớp, được
vận động, sáng tạo …
Ví dụ trị chơi Đi tìm xuất xứ bài hát
 Kết hợp hoạt động âm nhạc với các
hoạt động giáo dục khác: làm quen
với toán, chữ viết, LQVH, môi trường, kết
hợp vận động …


21



Lưu ý: trong một tiết hoạt động âm nhạc ,
giáo viên không nhất thiết phải thực hiện
đầy đủ các nội dung trên và theo đúng
trình tự mà có thể thực hiện một cách linh
hoạt trên cơ sở kế hoạch lâu dài,tổng thể
trong một kì, một năm, đảm bảo tiếp cận
được kết quả mong đợi như mục tiêu
chương trình.


22

Nghe hát: CỊ LẢ (Dân ca Bắc
Bộ)
Kết hợp:
 Trị chơi ghép tranh: Cánh đồng quê hương
 Làm quen tiết tấu của bài Cò lả
1. Yêu cầu
 Cho trẻ làm quen với làn điệu dân ca Bắc Bộ; nhớ tên bài hát Cò lả - dân ca Bắc
Bộ; biết chú ý nghe nhạc, nghe hát.
2. Chuẩn bị
 Bức tranh cánh đồng lúa với những cánh cò chao lượn;
 Mõ, phách, đàn organ;
 Đĩa nhạc hòa tấu, đơn ca, tốp ca bài Cò lả;

 Một chiếc mỏ dài bằng vật liệu cứng như bìa, giấy các tơng dán/sơn màu đỏ, có
dây đeo vào tai hoặc qua đầu, một túm lông làm đuôi bằng giấy hoặc bơng, vải
trắng buộc phía sau. Những thứ này có thể dùng cho giáo viên hoặc cháu vào
những lúc thích hợp;
 Khoảng 10-20 con cị nhỏ nhắn gấp bằng giấy hoặc vật liệu khác.


23

Hoạt động âm nhạc mọi lúc
mọi nơi:
Đón trẻ, tập thể dục, lúc ăn trưa,
khi nghỉ ngơi. Âm nhạc cịn có
thể làm hiệu lệnh cho trẻ thực
hiện các sinh hoạt, hoạt động.
Đối với mỗi sinh hoạt cụ thể,
gv, nhà trường chọn những bài
hát có nội dung, tính chất âm
nhạc sao cho phù hợp.



24

Biểu diễn văn nghệ: Gồm có biểu diễn sau mỗi
chủ đề và biểu diễn vào các ngày lễ hội.
Lựa chọn, sử dụng phù hợp:
- Tiết mục.
- Trang phục
- Đạo cụ, âm thanh, ánh sáng và các thiết bị khác




Xây dựng tiết HĐAN theo chủ đề
Bác Hồ với thiếu nhi
25

3 nhóm xây dựng theo 3 nội dung
như sau, nội dung kết hợp do nhóm tự
chọn:
 Hát
 Nghe hát
 Kịch bản chương trình biểu
diễn văn nghệ nhân ngày sinh nhật
Bác 19/5.