Việt Nam với biến đổi khí hậu

Đây là khẳng định của các nhà nghiên cứu đưa ra trong Báo
cáo Phát triển con người 2008 do UNDP tại VN và Bộ TN – MT
công bố ngày 28/11 tại Hà Nội.
Biến đổi khí hậu: 22 triệu người Việt Nam sẽ bị mất nhà cửa
Thế giới đối mặt với nguy cơ thảm họa hai lần
Ông Bernard O’Callaghan, Điều phối viên chương trình của Tổ chức Bảo tồn
thiên nhiên thế giới cho biết bản báo cáo nhan đề “Cuộc chiến chống lại biến
đổi khí hậu: Đoàn kết nhân loại trong một thế giới phân cách”, cho thấy những
thách thức về khí hậu trong thế kỷ 21 đặt thế giới trước nguy cơ thảm họa hai
lần. Đó là nguy cơ trước mắt đối với phát triển con người và những thảm họa
sinh thái đe dọa hành tinh.
Biến đối khí hậu còn làm cho các hệ thống nông nghiệp bị phá vỡ do ngày càng
phải hứng chịu hạn hán, nhiệt độ tăng và lượng mưa càng càng thất thường.
Điều này khiến thêm 600 triệu người nữa sẽ phải đối mặt với nạn suy dinh
dưỡng.
Các khu vực nửa khô hạn ở châu Phi cận Sahara, với tỉ lệ nghèo đói vào loại cao
nhất thế giới, sẽ phải đối mặt với nguy cơ năng suất sụt giảm tới 26% vào năm
2060.
Báo cáo cũng dự đoán sẽ có thêm 1,8 tỷ người phải đối mặt với sự khan hiếm
nước tính đến năm 2080, trong đó các khu vực rộng lớn ở Nam Á và miền Bắc
Trung Quốc sẽ phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng sinh thái hết sức nghiêm
trọng do mất dần các dòng sông băng và thay đổi về lượng mưa.
Cùng với đó 332 triệu người sống ở các khu vực ven biển và đất trũng sẽ bị mất
nhà ở do lũ lụt hoặc các cơn bão nhiệt đới. Biến đổi khí hậu cũng làm nảy sinh
các nguy cơ đối với sức khỏe, khiến thêm 400 triệu người phải đối mặt với nguy
cơ bị sốt rét.
“Biến đổi khí hậu sẽ là mối đe dọa tới toàn thể nhân loại. Nhưng những người
nghèo, một bộ phận không hề chịu trách nhiệm về món nợ sinh thái mà chúng
ta đang mắc phải lại là những người đang phải đối mặt với những thiệt hại sớm
nhất và nghiêm trọng nhất về phát triển con người” - Ông Kernal Dervis, Giám
đốc UNDP nói.

Về công tác giảm thiểu các tác động của biến đổi khí hậu, các tác giả bản báo
cáo kêu gọi các nước phát triển thể hiện vai trò đi đầu bằng cách tới năm 2050
cắt giảm phát thải khí nhà kính ít nhất 80% và đến năm 2020 ít nhất 30% so với
mức của năm 1990.
Bản báo cáo cũng khuyến nghị thực hiện kết hợp các biện pháp như đánh thuế
carbon, các chương trình mua bán phát thải chặt chẽ hơn, có các giải pháp về
quản lý và điều tiết năng lượng…
22 triệu người Việt Nam sẽ bị mất nhà cửa
Cũng theo ông O’Callaghan, biến đổi khí hậu sẽ gây ra những thiệt hại lớn cả về
tài sản và môi trường. Một số mô hình dự báo biến đổi khí hậu cho thấy khi
nhiêt độ tăng 3- 4 độ C, số người phải chịu ngập lụt ở vùng duyên hải là 134 –
332 triệu người.
Hoạt động của bão nhiệt đới gia tăng cũng có thể làm tăng số người bị tác động
lên 371 triệu người vào cuối thế kỷ 21. Theo đó, khi mực nước biển dâng cao
thêm 1 m, ở vùng thấp thuộc Ai Cập, 6 triệu người có thể mất nhà cửa và ngập
lụt 4.500 km
2
đất canh tác.
Riêng ở Việt Nam, nước biển dâng sẽ khiến 22 triệu người Việt Nam mất
nhà cửa với thiệt hại lên tới 10% GDP. Lũ lụt và bão tố mạnh hơn cũng có thể
làm chậm những tiến bộ trong phát triển con người ở những vùng dân cư chính
yếu, kể cả Đồng bằng sông Cửu Long.
Báo cáo cũng cho thấy, biến đổi khí hậu gây đe dọa với Việt Nam ở nhiều cấp.
Lượng mưa dự kiến sẽ gia tăng và Việt Nam sẽ đối mặt với những trận bão
nhiệt đới mạnh hơn. Mực nước biển dự kiến sẽ dâng cao 33 cm vào năm 2050
và 1 m vào năm 2100.
“Với ĐBSCL thấp trũng, đây là một dự báo rất ảm đạm. Mực nước biển dâng
cao như dự báo vào năm 2030 sẽ khiến khoảng 45% diện tích đất của khu vực
này có nguy cơ nhiễm mặn cực độ và thiệt hại mùa màng do lũ lụt. Năng suất
lúa dự báo sẽ giảm 9%. Nếu mực nước biển dâng cao 1m, phần lớn ĐBSCL sẽ

hoàn toàn ngập trắng nhiều thời gian dài trong năm”- Ông Bernard
O’Callaghan cho biết.
Biến đổi khí hậu cũng làm một diện tích rộng lớn của đồng bằng sông Mê Công,
sông Hồng và ven biển miền Trung bị ngập lụt do nước biển dâng. Nước biển
dâng cũng ảnh hưởng đến vùng đất ngập nước của bờ biển Việt Nam, nghiêm
trọng nhất là các khu vực rừng ngập mặn của Cà Mau, TP.HCM, Vũng Tàu và
Nam Định.
Về khí hậu, nhiệt độ trung bình năm tăng khoảng 0,1 độ C / thập kỷ. Trong một
số tháng mùa hè, nhiệt độ tăng khoảng 0,1 – 0,3 độ C / thập kỷ. Mưa lớn thường
xuyên hơn.
Báo cáo cũng cho biết sự biến đổi này còn gây những tác động lớn đối với phát
triển con người ở ĐBSCL. Theo đó, dù mức đói nghèo đã và đang giảm nhưng
hiện vẫn còn 4 triệu người đói nghèo ở ĐBSCL. Đối với nhóm này, sự sụt giảm
nhỏ về thu nhập hay mất cơ hội việc làm do lũ lụt sẽ gây hậu quả nghiêm trọng
đối với dinh dưỡng, sức khỏe và giáo dục.
Trong đó người nghèo sẽ phải chịu nguy cơ gấp đôi. Khả năng những người này
sinh sống ở những vùng dễ ngập lụt là cao hơn, song khả năng sống trong
những ngôi nhà kiên cố, vững chắc thì thấp hơn.
Theo Phạm Tuyên, Tiền phong