Bài 48. Luyện tập: Rượu etylic, axit axetic và chất béo

Giáo viên : LÂM HỒNG SỪNG
Đơn vị: Trường THCS Trung Hưng


Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi 1: Viết công thức cấu tạo và nêu đặc điểm cấu
tạo phân tử của axit axetic?
Trả lời:
Công thức cấu tạo
hoặc
Trong phân tử axit axetic, nhóm –OH liên kết với nhóm
C=O tạo thành nhóm – COOH. Chính nhóm – COOH
làm cho phân tử có tính axit
Câu hỏi 2: Hãy viết các phương trình phản ứng thể hiện axit
axetic có tính chất như một axit?


Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi 2: Hãy viết các phương trình phản ứng thể hiện axit
axetic có tính chất như một axit?
Trả lời:
- Dung dịch CH3COOH làm quỳ tím chuyển sang màu đỏ
- Tác dụng với kim loại đứng trước H trong dãy hoạt động hh.
2CH3COOH + Mg  (CH3COO)2Mg +H2
-Tác dụng với oxit bazơ
2CH3COOH + CuO  (CH3COO)2Cu + H2O
-Tác dụng với bazơ (phản ứng trung hòa)
CH3COOH + NaOH  CH3COONa +H2O
-Tác dụng với muối của axit yếu hơn
CH3COOH + Na2CO3  CH3COONa + H2O + CO2

Bài 45: Axit axetic

I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ.
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Axit axetic có tính chất của axit không?
2. Axit axetic có tác dụng với rượu etylic
không?
Em hãy quan sát hình 5.5
nghiệm rượu etylic tác
Nútthí
cao su

dụng với axit axetic.


Bài 45: Axit axetic

I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ.
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Axit axetic có tính chất của axit không?
2. Axit axetic có tác dụng với rượu etylic
không?
Em hãycụcho
Dụng
sử biết
dụngdụng

trong
cụ thí
và
Nút cao su

nghiệm?
hóa chất sử dụng trong thí
nghiệm?
-Bộ giá đỡ bằng sắt
-2 ống nghiệm
-Cốc 500ml
-Đèn cồn
-Nút cao su có cắm ống dẫn khí
hình chữ L.


Bài 45: Axit axetic

I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ.
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Axit axetic có tính chất của axit không?
2. Axit axetic có tác dụng với rượu etylic
không?
Hóa chất sử dụng trong thí
Nút cao su

nghiệm
-Axit axetic nguyên chất
-Rượu etylic (tuyệt đối)

-Axit sunfuric (đặc).


Bài 45: Axit axetic

I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ.
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Axit axetic có tính chất của axit không?
2. Axit axetic có tác dụng với rượu etylic
không?
Một số lưu ý:

-Cẩn thận khi sử dụng H2SO4 đặc.
-Kiểm tra hệ thống phải kín.
-Chú ý đun hỗn hợp trong ống nghiệm A không sang ống
nghiệm B.
- Khi ngừng thí nghiệm, tháo nút ống dẫn khí, tắt đèn cồn, bỏ
ống dẫn khí khỏi ống nghiệm B.


Bài 45: Axit axetic

I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ.
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Axit axetic có tính chất của axit không?
2. Axit axetic có tác dụng với rượu etylic
Em
hãy tiến hành thí nghiệm.

không?

Rót vào ống nghiệm A 2ml C2H5OH 960, rót tiếp vào 2ml axit
axetic, cho thêm vào hỗn hợp phản ứng 1ml H2SO4 đậm đặc,
lắc nhẹ hỗn hợp phản ứng cho các chất trộn đều vào nhau. Đậy
ống nghiệm A bằng nút cao su có cắm ống dẫn khí hình chữ L,
đưa đầu ống dẫn khí vào ống nghiệm B, đầu ống dẫn khí gần
sát tới đáy của ống nghiệm B, toàn bộ ống nghiệm B này được
ngâm trong cốc đựng nước. Đun sôi hỗn hợp trong ống
nghiệm A một thời gian, sau đó ngừng đun. Thêm một ít nước
vào chất lỏng ngưng tựu trong ống nghiệm B, lắc nhẹ quan sát


Bài 45: Axit axetic

I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ.
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Axit axetic có tính chất của axit không?
2. Axit axetic có tác dụng với rượu etylic
không?
-Em hãy nêu hiện tượng quan sát?

- Trong ống nghiệm B có chất lỏng không màu, mùi thơm,
không tan trong nước, nổi trên mặt nước. Tên gọi là etyl
axetat.
- Etyl axetat là một este.
-Viết phương trình phản ứng?
H 2 SO4 ( d ),t 0


→ CH 3COOC2 H 5 + H 2O
CH 3COOH + HOC2 H 5 ¬




Axit axetic tác dụng với rượu etylic tạo ra
etyl axetat (phản ứng este hóa)

O
CH3-C-OH + HO-CH
+ 2-CH3
HOH


Bài 45: Axit axetic

I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ.
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Axit axetic có tính chất của axit không?
2. Axit axetic có tác dụng với rượu etylic
không?

Phương trình phản ứng:

Viết gọn:

H 2 SO4 ( d ),t 0


→ CH 3COOC2 H 5 + H 2O
CH 3COOH + HOC2 H 5 ¬




Bài 45: Axit axetic

I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ.
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Axit axetic có tính chất của axit không?
2. Axit axetic có tác dụng với rượu etylic
không?


Axit axetic tác dụng với rượu etylylic tạo thành este và nước

Phương trình phản ứng hóa học:
H 2 SO4 ( d ),t 0

→ CH 3COOC2 H 5 + H 2O
CH 3COOH + HOC2 H 5 ¬


Phản ứng giữa rượu và axit axetic gọi là phản ứng este hóa.

Bài 45: Axit axetic

I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ.
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
IV. ỨNG DỤNG

Em hãy quan sát hình và cho biết axit axetic có những ứng
dụng gì?
Chất dẻo
Dược phẩm

Tơ nhân tạo

CH3COOH
Phẩm nhuộm

Pha giấm ăn

Thuốc diệt côn trùng


Bài 45: Axit axetic

I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ.
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
IV. ỨNG DỤNG

Làm nguyên liệu điều chế tơ nhân tạo xenlulozơ triaxetat

Làm nguyên liệu điều chế chất dẻo như poly vinyl axetat
Làm nguyên liệu dược phẩm như: octho aspirin, giấm ăn,
phẩm nhuộm, sơn, thuốc diệt cỏ, côn trùng ,…


Bài 45: Axit axetic

I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ.
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
IV. ỨNG DỤNG
V. ĐIỀU CHẾ

Trong thực tế người ta điều
chế giấm ăn bằng cách nào?
Từ rượu, nước, chuối … lên
men.
Em viết PTHH cho phản ứng
trên?
Ngoài hai cách điều chế trên
ta còn có thể điều chế axit
axetic bằng cách cho natri
axetat tác dụng với axit
sunfuric. Viết PTHH?


Bi 45: Axit axetic

I. TNH CHT VT Lí.
II. CU TO PHN T

III. TNH CHT HểA HC
IV. NG DNG
V. IU CH

sn xut gim n, ngi ta dựng phng phỏp lờn men
dung dch ru etylic:
Men giaỏ
m
C2 H 5OH + O2
CH 3COOH + H 2O
Oxi húa butan vi cht xỳc tỏc thớch hp :
Xuự
t taự
c
2C4 H10 + O2

4CH 3COOH + 2 H 2O
Nhieọ
t ủoọ

Trong phũng thớ nghim t mui CH3COONa:
t
2CH 3COONa + H 2 SO4( d )
2CH 3COOH + Na2 SO4
0

T CH3OH (Phng phỏp hin i)
t
2CH 3OH + CO
2CH 3COOH

xt
0


CỦNG CỐ
Câu 1: Bằng phương pháp hóa học hãy nhận biết các
dung dịch không màu đựng trong các lọ mất nhãn sau:
CH3COOH, C2H5OH, C6H6


CỦNG CỐ
Câu 2: Có thể điều axit axetic từ khí etilen được không?
Nếu được viết các phương trình hóa học.


CỦNG CỐ
Câu hỏi 3: Cho 60g CH3COOH tác dụng với 100g C2H5OH
thu được 55g CH3COOC2H5.
a. Viết phương trình phản ứng và gọi tên sản phẩm
b. Tính hiệu suất của phản ứng trên.


DẶN DÒ
- Học bài
- Chuẩn bị nội dung bài 46 Mối liên hệ giữa etilen, rượu
etylic và axit axetic.


Giáo viên : LÂM HỒNG SỪNG