an ken NC

An ken
An ken
Danh pháp cấu trúc và đồng phân
Danh pháp cấu trúc và đồng phân
Tiết 53
Giáo viên: Trần Thị Xuân
Trường THPT Đình Lập




I - Đồng đẳng và danh pháp
I - Đồng đẳng và danh pháp




1
1
.Đồng đẳng
.Đồng đẳng
.
.

*C
*C
2
2
H
H
4
4
, C
, C
3
3
H
H
6
6
, C
, C
4
4
H
H
8
8
, ,C
, ,C
n
n
H
H

2n
2n
tạo thành dãy đồng đẳng
tạo thành dãy đồng đẳng
của etilen(gọi là anken hay olefin).
của etilen(gọi là anken hay olefin).




* ĐN: Anken là các hiđrocacbon
* ĐN: Anken là các hiđrocacbon
mạch hở, có một
mạch hở, có một
nối đôi
nối đôi
trong phân tử.
trong phân tử.


CTTQ
CTTQ
: C
: C
n
n
H
H
2n
2n

(n
(n


2)
2)






2.
2.
Danh pháp
Danh pháp
Xuất phát từ tên gọi của ankan tương ứng
Xuất phát từ tên gọi của ankan tương ứng
a .Tên thông thường
a .Tên thông thường
Đổi -an
Đổi -an




-ilen
-ilen

b. Tên thay thế: Đọc theo qui tắc
b. Tên thay thế: Đọc theo qui tắc
Số chỉ vị trí Tên nhánh
Số chỉ vị trí Tên nhánh
Tên mạch chính
Tên mạch chính
Số chỉ vị trí -
Số chỉ vị trí -
en
en
Ví dụ : C
Ví dụ : C
2
2
H
H
4
4
: Etilen hay Eten
: Etilen hay Eten


C
C
3
3
H
H
6
6

: Propilen hay propen
: Propilen hay propen
CH
CH
3
3
- CH
- CH
2
2
- CH = CH
- CH = CH
2
2
:But- 1 - en
:But- 1 - en


1. Cấu trúc
1. Cấu trúc


Cấu tạo etilen
-
Nhận xét: Các nguyên tử nằm trong cùng một mặt phẳng.
Góc HCH=HCC=CCC=120
0

Trong phân tử các anken có một liên kết đô
(gồm 1k bền vững và 1lk kém bền vững).

II. Cấu trúc và đồng phân
II. Cấu trúc và đồng phân




C
C
H
H
H
H
C
C
H
H
H
H
120
O
120
O
σ
σσ
σ
π
Liªn kÕt trong ph©n tö anken
Sù t¹o thµnh liªn kÕt
trong ph©n tö anken
π

2. Đồng phân
2. Đồng phân




-
-
Từ C
Từ C
4
4
H
H
8
8
trở lên có đồng phân.
trở lên có đồng phân.
a. Đồng phân cấu tạo
a. Đồng phân cấu tạo
: ( đồng phân mạch C và vị trí nối đôi )
: ( đồng phân mạch C và vị trí nối đôi )
CH
CH
3
3
- CH
- CH

2
2
- CH=CH
- CH=CH
2
2
CH
CH
3
3
- CH
- CH
2
2
- CH = CH
- CH = CH
2
2
(Buten-1)
(Buten-1)
CH
CH
3
3
- CH
- CH
2
2
= CH- CH
= CH- CH

3
3
(Buten-2
(Buten-2


Chú ý
Chú ý
:
:
Khi gọi tên phải chỉ rõ vị trí nối đôi.
Khi gọi tên phải chỉ rõ vị trí nối đôi.
(Đánh số nguyên tử C từ phía gần nối
(Đánh số nguyên tử C từ phía gần nối
đôi)
đôi)


CH
3
C CH
2
CH
3


b. ®ång ph©n h×nh häc:
Do thay ®æi vÞ trÝ cña c¸c nguyªn tö hoÆc nhãm nguyªn tö
trong kh«ng gian.

H
CH
3
H
CH
3
C
C
cis - Buten - 2
CH
3
H
H
CH
3
C
C
trans - Buten - 2


*
*
Điều kiện để có đồng phân cis,
Điều kiện để có đồng phân cis,
trans
trans


1.Phân tử có nối đôi

1.Phân tử có nối đôi
2.Hai nhóm thế ở cùng một C có nối đôi phải
2.Hai nhóm thế ở cùng một C có nối đôi phải
khác nhau
khác nhau
B
A
C
D
C
C
A B
C D


{
Lưu ý: cis: 2 nhóm thế nhỏ hơn cùng một phía nối đôi.
trans: 2 nhóm thế nhỏ hơn ở hai phía khác nhau.


* §ång ph©n xicloankan
(®ång ph©n kh¸c lo¹i)

C¸c ®ång ph©n cã thÓ cã cña C
3
H
6
?
CH
CH

2
CH
3
Propen
CH
2
CH
2
H
2
C
xiclopropan

ViÕt c¸c ®ång ph©n cã thÓ cã cña C
5
H
10
?


Cđng cè bµi
Câu hái
Viết và gọi tên quốc tế các công thức cấu tạo có thể có
của Anken C
4
H
8
và cho biết chất nào có đồng phân hình
học

Trả lời
CH
2
=CH CH
2
CH
3
But 1- en
CH
2
= C CH
3
2-metyl Prop -1 - en
CH
3
CH
3
CH =CH CH
3
But 2 - en ( buten 2 )
( coự ủong phaõn hỡnh hoùc )
CH
3
CH
3
CH
3
H

C = C C = C
H H H CH
3
Cis-Buten -2 Trans - Buten -2







An ken
An ken
tính chất, điều chế và ứng dụng
tính chất, điều chế và ứng dụng
Tiết 54, 55
Giáo viên: Trần Thị Xuân
Trường THPT Đình Lập