Chăm sóc người bệnh vết thương mạch máu

CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH
VẾT THƯƠNG MẠCH MÁU
Giảng viên: Hoàng Viết Thái


MỤC TIÊU HỌC TẬP
1. Trình bày triệu chứng vết thương mạch máu.
2. Nêu cách xử trí vết thương mạch máu và kỹ thuật đặt
garo cầm máu.
3. Trình bày cách lập kế hoạch chăm sóc người bệnh
vết thương mạch máu


1. ĐẠI CƯƠNG
- Vết thương mạch máu có hai
mối nguy hiểm chính
- Công tác xử trí vết thương
- Vết thương mạch máu là
một cấp cứu ngoại khoa


2. TRIỆU CHỨNG
2.1. Máu chảy ra ngoài
- Toàn thân
- Tại chỗ.
+ Máu động mạch.
+ Máu mao mach.
+ Máu tĩnh mạch.


2.2. Bọc máu

- Mạch máu bị vỡ chảy vào tổ
chức xung quanh tạo thành bọc
máu, nhìn thấy sưng nề, nắn đau.

3. BIẾN CHỨNG
3.1. Biến chứng sớm
3.2. Biến chứng muộn


4. XỬ TRÍ VẾT THƯƠNG MẠCH MÁU
4.1. Tại tuyến cơ sở:
- Với vết thương tĩnh mạch chỉ
cần băng ép chặt.
- Với vết thương động mạch phải
đặt garo, cố định chi.
4.2. Tại tuyến điều trị thực thụ.
- Bồi phụ khối lượng tuần hoàn.
- Phẫu thuật.


5. CHĂM SÓC
5.1. Nhận định
- Trước mổ
+ Toàn thân?
+ Tại chỗ
- Sau mổ
+ Tình trạng mất máu, dấu hiệu sinh tồn, da và niêm mạc?
+ Tình trạng nuôi dưỡng ngọn chi sau mổ thế nào?
+ Vết mổ có thấm dịch, máu không?

Chẩn đoán CS trước mổ

Lập và thực hiện KHCS
+ Băng ép hoặc garo cầm máu
+ Tiêm thuốc giảm đau theo y lệnh

* Nguy cơ sốc do - Phòng và
chống sốc
mất máu nhiều

+ Truyền máu tươi hay các loại dịch
thay thế
+ Lập bảng theo dõi sát DHST
+ Theo dõi nước tiểu qua sonde bàng
quang theo giờ
+ Để NB nằm đầu thấp nếu huyết áp
thấp
+ Nới dây garo theo đúng quy định

* Nguy cơ hoại tử - Theo dõi
garo
chi do garo quá lâu

+ Sau khi garo xong phải có phiếu ghi
theo dõi garo
+ Garo cần đảm bảo vết thương không
còn chảy máu và đúng nguyên tắc
+ Chỉ chuyển người bệnh khi không có
sốc và garo cầm máu tốt

Lập và thực hiện KHCS

Chẩn đoán CS sau mổ

- Theo dõi sát DHST 30 phút /lần
* Nguy cơ biến loạn
DHST

Giảm
N/cơ

- Theo dõi sát lượng dịch vào – ra
- Thực hiện đầy đủ, kịp thời y lệnh
dịch truyền cho NB

* NB đau tại vết mổ

* Nguy cơ tắc mạch do
cục máu đông

Giảm đau

Giảm
N/cơ
tắc mạch

- Để NB nằm tư thế thích hợp
- Thực hiện y lệnh thuốc giảm đau

- Gác cao chi, Sưởi ấm chi
- TD màu sắc, cảm giác, vận động
ngọn chi

* Nguy cơ nhiễm trùng vết mổ

- Thực hiện thuốc chống huyết khối

* Dinh dưỡng

lòng mạch

* Vệ sinh


5.4. Đánh giá
Người bệnh được đánh giá là tốt khi:
- Người bệnh không có sốc.
- Người bệnh đến sớm điều trị bảo tồn tốt.
- Không có biến chứng về tắc mạch


Tài liệu tham khảo
1.

Đọc từ trang 166 – trang 169, Bài giảng Bệnh học
ngoại khoa, tập 1 – Nhà xuất bản y học, 2010