Bài 37. Các hiện tượng bề mặt của chất lỏng

BÀI
BÀI 37
37 .CÁC
.CÁC HIỆN
HIỆN TƯỢNG
TƯỢNG BỀ
BỀ MẶT
MẶT
CỦA
CỦA CHẤT
CHẤT LỎNG
LỎNG (tiếp)
(tiếp)


Nhận xét hình dạng của

giọt nước trên

lá và giải thích.


II. HIỆN TƯỢNG DÍNH ƯỚT.
HIỆN TƯỢNG KHÔNG DÍNH ƯỚT
Thí nghiệm 2

Dự đoán hình dạng của giọt
nước trên bản thủy tinh trong
hai trường hợp trên

II. HIỆN TƯỢNG DÍNH ƯỚT.
HIỆN TƯỢNG KHÔNG DÍNH ƯỚT

 Trường hợp 1: nước dính ướt thủy tinh.

 Trường hợp 2: nước không dính ướt thủy tinh.


II. HIỆN TƯỢNG DÍNH ƯỚT.
HIỆN TƯỢNG KHÔNG DÍNH ƯỚT
Trường hợp dính ướt

Mặt khum lõm

Trường hợp không dính ướt
Mặt khum lồi


II. HIỆN TƯỢNG DÍNH ƯỚT.
HIỆN TƯỢNG KHÔNG DÍNH ƯỚT

Kết luận:
- Trường hợp dính ướt: do Fr-l >Fl-l => mặt chất lỏng có dạng mặt khum
lõm.
- Trường hợp không dính ướt: do Fr-l < Fl-l => mặt chất lỏng có dạng mặt
khum lồi.


II. HIỆN TƯỢNG DÍNH ƯỚT.
HIỆN TƯỢNG KHÔNG DÍNH ƯỚT

Ứng dụng

Tuyển quặng


II. HIỆN TƯỢNG DÍNH ƯỚT.
HIỆN TƯỢNG KHÔNG DÍNH ƯỚT
Ứng dụng

Bọt khí

Khoáng có ích

Bẩn quặng

Tuyển quặng


III. HIỆN TƯỢNG MAO DẪN

Thí nghiệm 3

a. Dụng cụ

 Các ống thủy tinh hở hai đầu, có bán kính trong nhỏ và
khác nhau

 Một chậu nước nhuộm màu.
b. Tiến hành

 Nhúng thẳng đứng các ống thủy tinh vào chậu nước.


III. HIỆN TƯỢNG MAO DẪN

- Mức nước bên trong các ống dâng
cao hơn mức nước bên ngoài ống.
So sánh mức nước bên

- Ống có đường
kính trong càng nhỏ thì
trong các ống với nhau
mức nướcvàdâng
càng
cao.bên
với mức
nước
ngoài ống?


III. HIỆN TƯỢNG MAO DẪN


III. HIỆN TƯỢNG MAO DẪN

Khái niệm

 Các ống trong đó xảy ra hiện tượng mao dẫn: ống mao dẫn.

Hiện tượng mức chất lỏng bên trong các ống có đường kính nhỏ luôn dâng cao hơn,

hoặc hạ thấp hơn so với bề mặt chất lỏng ở bên ngoài ống gọi là hiện tượng mao dẫn.


III. HIỆN TƯỢNG MAO DẪN

Công thức tính mức chất lỏng dâng lên hay hạ xuống trong ống mao dẫn so với
mặt thoáng:

σ

ρ

4σ
h=
ρ .g.dσ
ρ

: Hệ số căng bề mặt chất lỏng (N/m)
: Khối lượng riêng của chất lỏng (kg/m3)

d: đường kính trong của ống (m)

g : gia tốc trọng trường (m/s2)
h: Chiều cao cột chất lỏng dâng lên hay hạ xuống trong ống
so với bên ngoài (m)


III. HIỆN TƯỢNG MAO DẪN

Bài tập: Một ống mao dẫn có đường kính trong d = 1mm, được nhúng thẳng

đứng vào chậu thuỷ ngân, thuỷ ngân hoàn toàn không dính ướt thành ống.
Tính độ chênh của mực thuỷ ngân trong ống và trong chậu. Thuỷ ngân có khối
lượng riêng 13,6.10^3 kg/m3 và sức căng bề mặt 0,47 N/m. Lấy g = 10 m/s2.


III. HIỆN TƯỢNG MAO DẪN

Áp dụng công thức:

4σ
4.0.47
h=
=
= 0.014(m)
3
ρ .g .d 13, 6.10 .0.001


III. HIỆN TƯỢNG MAO DẪN

Ứng dụng

Cây hút nước

Giấy thấm hút mực


III. HIỆN TƯỢNG MAO DẪN
Ứng dụng

Bấc đèn hút dầu


Phiếu học tập
Ghép nội dung ở cột bên trái với nội dung tương ứng ở cột bên
phải để thành một câu có nội dung đúng.
a) mặt khum (lõm hoặc lồi).
1. Hiện tượng giọt nước bị co tròn lại và hơi dẹt xuống khi rơi xuống mặt bản nhôm có
phủ lớp nilon mỏng là do

2. Hiện tượng giọt nước không bị co tròn lại mà chảy lan rộng ra khi rơi trên mặt thủy

b) hiện tượng mao dẫn.

tinh là do

3. Phần bề mặt thoáng chất lỏng ở sát thành bình bị uốn cong do hiện tượng dính ướt

c) hiện tượng dính ướt của chất

hoặc hiện tượng không dính ướt tạo thành

lỏng.

4. Hiện tượng mực chất lỏng trong ống nhỏ dâng cao hơn mặt thoáng của chất lỏng bên

d) hiện tượng không dính ướt của

ngoài ống (do dính ướt) hoặc thấp hơn bên ngoài ống (do không dính ướt) gọi là

chất lỏng


Đáp án: 1 – d
2–c
3–a
4–b


CÁC HIỆN TƯỢNG BỀ MẶT CỦA CHẤT LỎNG (tiết 2)
II. HIỆN TƯỢNG DÍNH ƯỚT. HIỆN TƯỢNG KHÔNG DÍNH ƯỚT

- Hiện tượng dính ướt: Fr-l < Fl-l => Mặt chất lỏng có dạng
mặt khum lõm.
σρ

- Hiện tượng không ướt: Fr-l > Fl-l => Mặt chất lỏng có dạng
mặt khum lồi.
* Ứng dụng: Công nghệ tuyển khoáng.
III. HIỆN TƯỢNG MAO DẪN

- Ống mao dẫn: Các ống trong đó xảy ra hiện tượng mao dẫn
gọi là các ống mao dẫn.
- Hiện tượng mao dẫn: là hiện tượng mức chất lỏng bên trong
các ống có đường kính trong nhỏ luôn dâng cao hơn,
hoặc hạ thấp hơn so với bề mặt chất lỏng ở bên ngoài ống.
* Ứng dụng:
- Bấc đèn
- Cây xanh dẫn nước từ rễ lên trên cành lá.

CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC
EM !!!