bài thi liên môn: phát triển du lịch gắn với bảo vệ môi trường tại vườn quốc gia bến en

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA
TRƯỜNG THPT NHƯ THANH 2

BÀI DỰ THI

VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN ĐỂ
GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG THỰC TIỄN

Trường THPT Như Thanh 2
Địa chỉ: Thanh Tân – Như Thanh – Thanh Hóa
Điện thoại: 0373557012
Email:
1. Họ và tên: Lê Văn Thanh
Ngày sinh: 5/11/2001

Lớp:10A1

2. Họ và tên: Quách Thị Tuyết
Ngày sinh: 25/01/2001

Lớp:10A1

Như Thanh, tháng 12 năm 2016

Lê Văn Thanh, Quách Thị Tuyết: Lớp 10A1 trường THPT Như Thanh 2

1


I. TÊN TÌNH HUỐNG

“PHÁT TRIỂN DU LỊCH GẮN VỚI BẢO TỒN TÍNH ĐA DẠNG SINH HỌC VÀ
BẢO VỆ MƠI TRƯỜNG SINH THÁI Ở VƯỜN QUỐC GIA BẾN EN”
II. MỤC TIÊU GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG
Giới thiệu, đánh giá những tiền năng, lợi thế du lịch của Vườn quốc gia Bến En.
Đưa ra một số giải pháp nhằm phát triển bền vững khu du lịch Bến En – Phát
triển du lịch sinh thái mang tính cộng đồng, gắn liền với trách nhiệm bảo tồn tính đang
dạng sinh học, bảo vệ mơi trường sinh thái, cảnh quan thiên nhiên.
Nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ môi trường, bảo tồn thiên nhiên. Bảo
tồn và phát triển tài nguyên rừng, bảo vệ động vật hoang dã tại Vườn quốc gia Bến En.
III. TỔNG QUAN VỀ CÁC NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN VIỆC GIẢI
QUYẾT TÌNH H́NG
Trong quá trình giải qút tình huống chúng em sử dụng kiến thức các môn sau:
1. Về địa lý
Vườn quốc gia Bến En nằm ở phía Tây - Nam tỉnh Thanh Hóa, cách thành phố
Thanh Hóa 46 km về phía Tây Nam, tọa độ địa lý từ 19 028' đến 19041' độ vĩ bắc,
từ105020' đến 105035' kinh đông, thuộc địa bàn 2 huyện Như Xuân và Như Thanh.
Vườn quốc gia Bến En thuộc vùng đồi thấp xung quanh hồ nước nhân tạo. Độ cao dao
động từ 20 đến 497m, hầu hết địa hình dưới 200m. Địa chất khu vực đặc trưng bởi đá
trầm tích, đặc biệt là đá than bùn. Có một diện tích nhỏ núi đá vơi, vùng có diện tích
lớn núi đá vơi thuộc vùng đệm phía Đông Bắc ranh giới vườn.

Vườn quốc gia Bến En
M ột góc V ườn qu ốc gia B ến En
Trong vùng lõi của vườn có hệ thuỷ lớn là Sông Mực. Trong vùng có lượng
mưa cao, khí hậu thuận lợi cho quá trình và phát triển của cây rừng, phục hồi các hệ
sinh thái, là môi trường sống thuận lợi cho nhiều loài động vật. Vườn Quốc gia Bến
En có hồ sông Mực rộng 4.000ha, sâu hàng chục mét, là thủy vực của bốn con suối lớn
trong vùng. Hồ sông Mực còn chia ra làm hai hồ, hồ Thượng rộng hơn 3.000ha và hồ
Hạ rộng chừng 800ha. Trên mặt hồ có 24 hòn đảo lớn, nhỏ tạo nên một bức tranh sơn
thủy hữu tình, lại có thêm nhiều hang động kỳ ảo chẳng khác nào chốn bồng lai tiên

cảnh.

Lê Văn Thanh, Quách Thị Tuyết: Lớp 10A1 trường THPT Như Thanh 2

2


Xung quanh khu vực vườn Quốc quốc gia Bến En có 4 dân tộc chính sinh sống
đó là: Kinh, Mường, Thái và Thổ. Phân bố dân cư giữa các xã trong vùng không đồng
đều, phần lớn tập trung dọc các trục đường giao thơng. Đời sống người dân trong vùng
cịn rất nhiều khó khăn, tập quán canh tác lạc hậu, phụ thuộc nhiều vào tự nhiên, năng
suất thấp. Thu nhập bình quân đầu người rất thấp khoảng ( 6.500.000 /người/năm).
Các dân tộc anh em trong vùng có những truyền thống văn hóa đặc sắc, phong phú và
đa dạng.

Múa sạp ở Bản Vơn

Múa Xịe hoa –Văn hóa dân gian Thái

2. Về sinh học

Lê Văn Thanh, Quách Thị Tuyết: Lớp 10A1 trường THPT Như Thanh 2

3


Rừng nhiệt đới thường xanh trên núi đá vôi

Rừng tre nứa xen với cây lá r ộng

Sân cò
H ệ sinh thái ao h ồ
b) Đa dạng loài thực vật
Thực vật rừng quốc gia Bến En thuộc hệ sinh thái rừng nhiệt đới, nguồn gen
chính mà vườn đang chú ý bảo tồn là các loại cây thuộc kiểu rừng thường xanh chiếm
ưu thế như: Lim xanh, săng le, lát hoa, táu mật, gội nếp, trai lý, bản xe…với 1.357
loài, 902 chi, 196 họ của 6 ngành thực vật bậc cao, trong đó có 34 loài thực vật quý
hiếm, đặc biệt là cây Lim xanh (Ery thsophloeum fordii) thuộc loài cây chiếm ưu thế.

Lê Văn Thanh, Quách Thị Tuyết: Lớp 10A1 trường THPT Như Thanh 2

4


Lim xanh
Thực vật thân mền - Vườn quốc gia Bến En
Với hệ sinh thái đặc biệt, Vườn quốc gia Bến En là nơi có số lượng thực vật
sống quần cư thuộc diện phong phú bậc nhất Việt Nam. Ở đây có các lồi cây gỗ q
hiếm như chị chỉ, vù hương, sến mật, vàng tâm, lim, lát hoa, trai lý; những nhóm cây
thân mềm như song, mây, giang, tre; họ cây có dầu như trẩu, sến, màng tang…
c) Đa dạng loài động vật
Hệ động vật ở Vườn quốc gia Bến En cũng rất đa dạng. Đây là nơi ẩn náu rất
thuận lợi cho nhiều nhóm cơn trùng, các lồi chim, các loài gặm nhấm, móng guốc và
các loài thú ăn thịt phát triển, sinh sôi. Kết quả nhiều đợt khảo sát, điều tra cho thấy,
động vật Vườn quốc gia Bến En có 50 bộ, 177 họ, 216 giống và hơn 1.000 loài động
vật, trong đó có 91 loài thú, 201 lồi chim, 54 lồi bị sát, 31 lồi ếch nhái, 68 lồi cá,
499 lồi cơn trùng. Có nhiều lồi động vật quý hiếm nằm trong sách đỏ Việt Nam như
voi, bò tót, gấu ngựa, báo lửa, khỉ mặt đỏ, vượn bạc má, rùa vàng...

Rắn và cò lạo Ấn Độ trong khu vực Vườn quốc gia Bến En

Culi nhỏ, loài động vật quý hiếm

Khỉ và vượn bạc má

Lê Văn Thanh, Quách Thị Tuyết: Lớp 10A1 trường THPT Như Thanh 2

5


Với sự đa dạng sinh học như trên, Vườn quốc gia Bến En là nơi lưu giữ nhiều
nguồn gen quý, đặc biệt là loài cây Lim xanh (Ery thsophloeum fordii).
3. Về giáo dục công dân
Trong bài 12 giáo dục công dân 11 phần trách nhiệm của công dân đối với chính
sách bảo vệ tài ngun và mơi trường nêu rõ:
Bảo vệ tài nguyên, môi trường là yêu cầu bức thiết của toàn nhân loại nói chung
và của Việt Nam nói riêng; có ý nghĩa đối với cả hiện tại và tương lai; là sự nghiệp của
toàn đảng, toàn quân, toàn dân ta. Vì vậy, mỗi chúng ta đều phải:
Chấp hành chính sách và pháp luật về bảo vệ tài nguyên và mơi trường.
Tích cực tham gia vào các hoạt động bảo vệ tài nguyên, môi trường ở địa
phương và ở nơi mình hoạt động như: Tham gia trồng rừng phủ xanh đất trống, đồi núi
trọc, mở rộng diện tích rừng, bảo vệ rừng đầu nguồn, gìn giữ, phát triển các khu bảo
tồn thiên nhiên, Vườn quốc gia, tham gia vệ sinh môi trường, thực hiện các quy định
về vệ sinh công cộng, phê phán việc săn bắt, tiêu thụ động vật hoang dã quý hiếm.
Vận động mọi người cùng thực hiện, đồng thời chống các hành vi vi phạm pháp
luật về tài nguyên và bảo vệ môi trường.
IV. GIẢI PHÁP GIẢI QÚT TÌNH H́NG
- Tìm hiểu, nghiên cứu, sưu tầm tài liệu trong sách giáo khoa, trên báo chí,
truyền hình, mạng Internet các kiến thức về vườn Quốc gia Bến En, kiến thức về bảo
vệ môi trường, bảo tồn thiên nhiên,...

- Vận dụng kiến thức của các môn học như: Địa lý, sinh học, giáo dục công dân
để giải quyết tình huống .
-Tìm hiểu các ngun nhân gây ơ nhiễm môi trường ở Vườn quốc Gia Bến En
sẽ đối mặt khi phát triển du lịch từ đó đề xuất các giải pháp bảo vệ môi trường , bảo vệ
hệ sinh thái, tính đa dạng sinh học tại Vườn quốc gia Bến En.
- Tìm hiểu các loại hình du lịch khác nhau như: Du lịch sinh thái, du lịch cộng
đồng, du lịch trải nghiệm,…Từ đó đề xuất loại hình du lịch thích hợp cũng như đề
xuất các biện pháp bảo tồn thiên nhiên, bảo vệ mơi trường.
- Tìm hiểu về tập quán văn hóa của cộng đồng dân cư sinh sống quanh khu vực
Vườn quốc gia Bến En, từ đó có những giải pháp trồng rừng, bảo vệ rừng, nuôi trồng
thủy sản cũng như bảo vệ môi trường dựa vào cộng đồng.

Lê Văn Thanh, Quách Thị Tuyết: Lớp 10A1 trường THPT Như Thanh 2

6


V. THUYẾT MINH TIẾN TRÌNH GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG

Tuy
nhiên,
khiduBến
tầng,du
trang
hiệnBđại,
du lịch
Quy
hoạ
ch khu
lịchEn

Bếđược
n En đầu tư cở sở hạ
Khách
lịch thiết
khámbịphá
ến En
phát triển thì các hoạt động du lịch sẽ có những tác động xấu, ảnh hưởng đến môi
trường tự nhiên, đến hệ sinh thái. Các hoạt động du lịch làm ảnh hưởng đến môi
trường, hệ sinh thái như: Hoạt động vận chuyển đón tiếp khách du lịch, hoạt động
phục phụ ăn uống sinh hoạt, vui chơi giải trí, hoạt động đi bộ, cắm trại, hoạt động
thăm quan, soi thú ban đêm của khách và hoạt động xây dựng nhà hàng, khách sạn,
khu nghỉ dưỡng, cở sở hạ tầng du lịch. Các hoạt động trên sẽ làm phát sinh khí thải,
tiếng ồn, phát sinh bụi, rị rỉ xăng, dầu thải xuống sơng, hồ, biển hoặc xuống mặt
đường, phát sinh nước thải; phát sinh ra chất thải rắn; phát sinh ra mùi do thức ăn và

Hoạt động đưa đón khách, sinh hoạt của khách du lịch gây ô nhiễm môi trường

Lê Văn Thanh, Quách Thị Tuyết: Lớp 10A1 trường THPT Như Thanh 2

7


Cắm trại, đốt lửa ban đêm ảnh hưởng đến
không gian sinh tồn của các loài vật

Xây dựng cở sở hạ tầng du lịch tạo ra gây
bụi gây ô nhiễm không khí

triển du lịch mà vẫn đảm bảo vệ sinh mơi trường, bảo tồn tốt tính đa dạng sinh học,
các hệ sinh thái và bảo vệ tính đa dạng, phong phú nguồn gen ở vườn quốc gia Bến en

là vấn đề cấp thiết lúc này. Để đáp ứng nhu cầu trên nhóm chúng em đưa ra một số
giải pháp sau:
Một là, thành lập một bệnh viện sinh học ngay trong khu vực Vườn quốc gia
Bến En. Bệnh viện này bao gồm những bác sĩ thú y giỏi, những chuyên gia về động
thực vật học, các nhà sinh thái học, những nhà hoạt động về môi trường kết hợp với
ban quản lý nhằm mục đích cứu chữa những động, thực vật bị tổn thương, bị ốm trong
khu vực Vườn quốc gia do tác động của hoạt động du lịch hoặc tự nhiên gây ra. Ngồi
ra, bệnh viện sinh học này cịn có mục đích lai tạo, ni và cấp ghép nhằm bảo tồn
những nguồn gen, những loại động thực vật quý hiếm đang bị đe dọa nghiêm trọng, có
nguy cơ tuyệt chủng cao.

Lê Văn Thanh, Quách Thị Tuyết: Lớp 10A1 trường THPT Như Thanh 2

8


Bác sĩ đang phẫu thuật xương cho một con chim ưng biển tại bệnh viện động vật
hoang dã ở Ramat Gan (Israel) năm 2010.

Bác sĩ thú y đang cho hưu cao cổ bú tại Chú khỉ vàng bị liệt nửa người được bác sĩ
vườn thú
- Siberia
thúy
y Trung
Quđón
ốc massage
chữthiện
a bệvới
nh môi
HaiRoyev

là, SửRuchey
dụng các
phương tiện vận
chuyển,
đưa
khách thân
trường như : Xe điện, thuyền chèo tay, xe, thuyền chở khách chạy bằng nằng lượng
mặt trời. Các phương tiện này vừa không gây ô nhiễm môi trường lại có thể sử dụng
lực lượng người dân địa phương trong vùng tham gia hoạt động du lịch. Điều này đem
lại lợi ích kinh tế cho người dân đồng thời chính người dân sẽ trực tiếp tham gia bảo
vệ mơi trường. Khún khích sử dụng năng lượng tiết kiệm, năng lượng sạch, thân
thiện với môi trường trong khu du lịch và các nhà hàng, khách sạn phục phụ khách du
lịch như: Năng lượng mặt trời, năng lượng gió, năng lượng tái tạo, Năng lượng sinh
học, khí sinh học bioga…để thay thế các loại năng lượng gây ô nhiễm môi trường cao.

Lê Văn Thanh, Quách Thị Tuyết: Lớp 10A1 trường THPT Như Thanh 2

9


Lắp đặt năng lượng gió và năng lượng mặt trời

Lê Văn Thanh, Quách Thị Tuyết: Lớp 10A1 trường THPT Như Thanh 2

10


Thuyền chạy bằng năng lượng mặt trời

Bếp năng lượng mặt trời

Người dân tham gia trồng rừng

Lê Văn Thanh, Quách Thị Tuyết: Lớp 10A1 trường THPT Như Thanh 2

11


Các tình nguyện viên tham gia trồng rừng tại Vườn quốc gia Bến En - 2015

Bảy là, Sử dụng các thiết bị, sản phẩn, dịch vụ du lịch hữu cơ dễ phân hủy thân
thiện với môi trường như: Các sản phẩn từ thiên nhiên làm từ luồng, nứa, tràm,…Hạn
chế sử dụng các sản như túi nilon, đồ nhựa khó phân hủy, đồ chứa axit, chứa chất
phóng xạ cao trong khu du lịch Bến En. Các sản phẩn, thiết bị, dịch vụ phục phụ
khách du lịch nên được sản xuất tại chỗ tốt nhất là sử dụng các sản phẩm của người
dân địa phương phương xung quanh khu du lịch. Điều này vừa đem lại lợi ích cho
người dân địa phương- một đối tượng quan trọng trong quá trình phát triển du lịch bền
vững của khu du lịch Bến En lại vừa khơng tốn cơng vận chuyển làm giảm chi phí
dịch vụ và đặc biệt đỡ gây ô nhiễm môi trường do việc vận chuyển gây ra. Muốn làm
được như trên, huyện Như Thanh cần quy hoạch các làng nghề chuyên sản xuất các
Lê Văn Thanh, Quách Thị Tuyết: Lớp 10A1 trường THPT Như Thanh 2

12


sản phẩm, dịch vụ, thiết bị du lịch kết hợp với các nhà hàng, khách sạn để phục phụ
khách du lịch. Các nhà hàng, khách sạn nên được thiết kế theo hướng thân thiện với
môi trường.

Người dân tham gia làm nem – Một đặc sản của Bến En

Chín là, Tích cực tuyên truyền bằng nhiều hình thức khác nhau cho người dân,
du khách về ý thức, trách nhiệm bảo vệ môi trường, bảo vệ cảnh quan thiên nhiên, bảo
vệ các loài động thực vật khi tham gia các hoạt động du lịch tại vườn quốc gia Bến En.
Làm cho du khách có ý thức, trách nhiệm bảo vệ môi trường trong quá trình du lịch
của mình. Làm sao để mỗi du khách đến thăm quan du lịch xem mình như là một cá
thể có chung môi trường sống với các cá thể sinh học khác trong vườn quốc gia. Các
hoạt động tuyên truyền hiệu quả như: Treo khẩu hiệu trong khu vực, treo biển hướng
Lê Văn Thanh, Quách Thị Tuyết: Lớp 10A1 trường THPT Như Thanh 2

13


dẫn khách du lịch tuân thủ các biện pháp bảo vệ mỗi trường. Phát tờ dơi tranh, ảnh về
vấn đề bảo vệ môi trường, bảo vệ động vật hoang dã cho du khách, tuyên truyền qua
loa phóng thanh. Tổ chức các cuộc thi tìm hiểu về vệ sinh mơi trường về bảo tồn thiên
nhiên cho người dân địa phương và học sinh trong vùng nhằm nâng cao nhận thức về
bảo vệ rừng, tài ngun mơi trường, bảo tồn tính đa dạng sinh học....

Thông điệp bảo vệ động vật hoang dã, bảo vệ mơi trường trong
buổi ngoại khóa của các bạn học sinh trường THPT Như Thanh II
VI. Ý NGHĨA CỦA VIỆC GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG

2) Ý nghĩa đối với đời sống xã hội
Việc giải quyết tình huống đã nêu tổng quan về điều kiện địa lý, khí hậu, kinh
tế, xã hội của dân cư xung quang khu vực Vườn quốc gia Bến En. Tình huống nêu
khái quát hiện trạng tính đa dạng sinh học, đa dạng các loài động thực vật tại vườn
quốc gia Bến En và đưa ra một số nguyên nhân sẽ gây ô nhiễm môi trường ở khu vực

Lê Văn Thanh, Quách Thị Tuyết: Lớp 10A1 trường THPT Như Thanh 2

14


một khi du lịch ở đây được đầu tư, phát triển. Từ đó, đề xuất một số giải pháp bảo vệ
mơi trường, bảo tồn tính đa dạng sinh học, bảo vệ hệ sinh thái.
Việc giải quyết tình tình huống đã góp phần vào việc nâng cao ý thức cộng đồng
về vấn đề bảo vệ rừng, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, bảo tồn động vật hoang dã, bảo
tồn tính đa dạng sinh học, bảo vệ môi trường ở Vườn quốc gia Bến En.
Tình huống đã tạo điều kiện cho các cấp chính quyền huyện Như Thanh có cơ
sở hoạch định chính sách, quy hoạch phát triển du lịch, quy hoạch các nhà hàng khách
sạn theo hướng thân thiện với môi trường, lựa chọn loại hình du lịch thích hợp mang
lại hiệu quả, ít bị tác động đến mơi trường và thiên nhiên, quy hoạch vùng sản xuất
dịch vụ du lịch, tạo cơ hội cho cộng đồng địa phương được tham gia các hoạt động du
lịch từ đó nâng cao đời sống nhân dân trong vùng.
Trên đây là toàn bộ bài thuyết minh của chúng em về tình huống “Phát triển du
lịch gắn với bảo tồn tính đa dạng sinh học và bảo vệ môi trường sinh thái ở Vườn quốc
gia Bến En”. Chúng em xin chân thành cảm ơn Ban Giám Hiệu, các thầy cô và các
bạn học sinh trong trường THPT Như Thanh 2 đã giúp đỡ chúng em hoàn thành đề tài
này. Chúng em rất mong sau bài thuyết minh này mỗi chúng ta cần có ý thức hơn
trong việc bảo tồn thiên nhiên, bảo vệ môi trường. Đồng thời, khu du lịch Bến En sẽ
được du khách trong và ngoài nước biết đến nhiều hơn.
Như Thanh, ngày 17 tháng 12 năm 2016
Trưởng nhóm

Lê Văn Thanh

Lê Văn Thanh, Quách Thị Tuyết: Lớp 10A1 trường THPT Như Thanh 2

15