skkn một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động âm nhạc cho trẻ 4 5 tuổi thông qua vận động theo nhạc, trường mầm non đa lộc

1. Mở đầu
1.1. Lí do chọn đề tài
Giáo dục mầm non là cấp học đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân,
đặt nền móng cho sự phát triển về thể chất, nhận thức, tình cảm xã hội và thẩm
mỹ cho trẻ em. Những kỹ năng mà trẻ được tiếp thu qua chương trình chăm sóc
giáo dục mầm non sẽ là nền tảng cho việc học tập và thành công sau này của trẻ.
Do vậy, phát triển giáo dục mầm non, tăng cường khả năng sẵn sàng đi học cho
trẻ là yếu tố quan trọng trong việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho
đất nước.
Trong nền giáo dục của xã hội văn minh, chúng ta giáo dục một cách toàn
diện với đầy đủ tri thức khoa học, kỹ thuật của nhân loại, trong đó không thể
thiếu giáo dục thẩm mỹ, giáo dục nhân cách của con người, âm nhạc có đầy đủ ý
nghĩa để hướng cho con người hướng tới cái hay, cái đẹp trong cuộc sống.
Âm nhạc đối với trẻ là một thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc, âm nhạc tác
động vào con người ngay từ khi còn nằm trong nôi khi được nghe tiếng hát ru à
ơi của bà, của mẹ. Tâm hồn trẻ ngây thơ trong sáng, luôn luôn vui vẻ, cho nên
tiếp xúc với âm nhạc là nhu cầu không thể thiếu với trẻ. Bởi chính ở đây âm
nhạc được coi như một phương tiện giáo dục toàn diện nhân cách trẻ.
Trong chương trình giáo dục mầm non, giáo dục âm nhạc là một hoạt động
nghệ thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được thực hiện mọi lúc, mọi nơi
mà trẻ không nhàm chán, là nguồn hứng thú mạnh mẽ để trẻ cảm thụ nghệ thuật
và nó còn là phương tiện thiết thực cho các hoạt động giáo dục khác. Có thể coi
âm nhạc là một bộ phận không thể tách rời với công tác chăm sóc, giáo dục trẻ.
Trẻ em ở tuổi mầm non rất nhạy cảm với âm nhạc. Trẻ thích nghe nhạc và
hứng thú tham gia vào các hoạt động âm nhạc. Âm nhạc ảnh hưởng đến quá
trình hoàn thiện cơ thể trẻ. Trước hết, âm nhạc được coi là phương tiện hữu hiệu
để phát triển tai nghe cho trẻ. Tính chất đa dạng của âm nhạc gợi ra những phản
ứng gắn với sự thay đổi nhịp tim mạch, sự trao đổi máu. Vì vậy giáo dục âm
nhạc đối với trẻ mầm non là vô cùng cần thiết, đòi hỏi người giáo viên phải có
trình độ chuyên môn, yêu nghề. Trong quá trình dạy và học cần cho trẻ làm quen
với âm nhạc trong tất cả các hoạt động.

Đối với trẻ 4-5 tuổi, đây là giai đoạn trẻ biết hình thành nhiều về kỹ năng
vận động âm nhạc. Về ngôn ngữ trẻ đã nói được câu dài rõ ràng hơn. Các vận
động cơ bản đã hoàn thiện, khả năng vận động của các cơ lớn được phát triển.
Trẻ biết làm các động tác phối hợp với bạn, động tác 1 chân, giữ thăng bằng. Trẻ
biết xoay xung quanh bạn, biết múa theo đội hình, các động tác vận động và
múa phong phú hơn, biết chuyển đội hình đơn giản, nhảy chân sáo, đá chéo
chân. Ở trẻ xuất hiện sự hứng thú với âm nhạc, đôi khi trẻ hứng thú với một
dạng âm nhạc hoặc với một tác phẩm âm nhạc nào đó. Tuy nhiên cảm xúc và
hứng thú âm nhạc vẫn chưa ổn định, nhanh chóng xuất hiện và cũng rất dễ mờ
nhạt. Trẻ có thể vận động tự do, vận động nhịp nhàng theo giai điệu, nhịp điệu
hoặc thể hiện sự sáng tạo khi tham gia vận động theo nhạc. Trẻ biết làm quen
với một số nhạc cụ, dụng cụ tập sử dụng gõ đệm theo nhịp, phách, tiết tấu bài
hát, vận động múa…Từ những vận động nhẹ nhàng giáo dục âm nhạc đã đem lại
cho trẻ những ấn tượng, những khái niệm âm nhạc tiền đề, dần hình thành trong
1


tâm hồn trẻ, tạo điều kiện phát triển thị hiếu âm nhạc. Đây là bước khởi đầu giúp
trẻ biết lựa chọn, đánh giá tác phẩm âm nhạc và biết thể hiện tính độc lập cao và
hiểu được yêu cầu thể hiện bài hát, múa và khả năng ghi nhớ.
Trên thực tế, những biện pháp phát triển kỹ năng vận động theo nhạc cho
trẻ 4-5 tuổi của giáo viên đã được quan tâm, nhưng do giáo viên chưa chú trọng
rèn luyện nề nếp, thói quen cho trẻ trong vận động theo nhạc. Đồ dùng đồ chơi
phục vụ cho hoạt động âm nhạc đảm bảo theo danh mục quy định, tuy nhiên
chưa phong phú, đa dạng, không bền và hạn chế về thẩm mỹ. Lựa chọn loại hình
vận động và xây dựng các động tác vận động chưa phù hợp. Luyện tập vận động
theo nhạc cho trẻ chưa được thường xuyên. Chưa chú trọng công tác phối kết
hợp với phụ huynh để phát triển thêm kỹ năng vận động theo nhạc cho trẻ.
Nhận thức được tầm quan trọng của việc dạy trẻ vận động theo nhạc, tôi
nghiên cứu để tìm ra “Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động âm

nhạc “vận động theo nhạc” cho trẻ 4 - 5 tuổi, trường mầm non Đa Lộc”. Để
làm đề tài viết sáng kiến kinh nghiệm.
1.2. Mục đích nghiên cứu:
Đề ra một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động âm nhạc “vận
động theo nhạc” cho trẻ 4 - 5 tuổi, trường mầm non Đa Lộc.
1.3. Đối tượng nghiên cứu:
Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động âm nhạc “vận động theo
nhạc” cho trẻ 4 - 5 tuổi, trường mầm non Đa Lộc.
1.4. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp khảo sát.
- Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Điều tra, trực quan, đàm thoại, thu
thập và xử lý thông tin.
- Nhóm phương pháp quan sát, so sánh, tổng hợp.
- Nhóm phương pháp thực hành, trải nghiệm.
- Phương pháp thống kê, xử lý số liệu.
1.5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm:
- Áp dụng chương trình giáo dục “lấy trẻ làm trung tâm”.
- Tổ chức phong phú các hình thức, loại hình vận động phát triển kỹ năng vận
động theo nhạc.
- Làm tốt việc sưu tầm, sáng tạo nhiều đồ dùng, đồ chơi đẹp, hấp dẫn, gây hứng
thú cho trẻ tham gia và hoạt động vận động theo nhạc.
- Làm tốt công tác phối hợp với phụ huynh trong việc phát triển kỹ năng vận
động theo nhạc cho trẻ.

2. Nội dung
2.1. Cơ sở lí luận:
Chúng ta đã biết, ở mọi thời đại, giáo dục chiếm một vị trí rất quan trọng.
Cùng với một số ngành khác, giáo dục góp phần nâng cao nhận thức về đời sống
xã hội của con người. Tuy nhiên ở mỗi giai đoạn, giáo dục lại được tổ chức theo
những cách thức khác nhau. Do đặc điểm lứa tuổi, việc giáo dục cho trẻ mầm

non được triển khai theo phương châm “Học bằng chơi, chơi mà học.”
Âm nhạc là nghệ thuật âm thanh được xếp là loại hình nghệ thuật thời
gian. Những dòng âm thanh nối tiếp nhau xuất hiện theo thời gian để biểu hiện
2


tất cả những gì trong cuộc sống nội tâm con người như niềm vui sướng và nỗi
đau thương; cuộc đấu tranh sống còn và những tâm tư thầm kín; những khát
vọng... và ước mơ sáng lạn về hạnh phúc, tương lai.
Hoạt động âm nhạc là nhu cầu cuộc sống, là món ăn tinh thần không thể
thiếu được đối với đời sống con người. Âm nhạc là ngôn ngữ chung của nhân
loại. Nếu cuộc sống mà thiếu âm nhạc thì chẳng khác gì thiếu ánh sáng mặt trời.
Đặc biệt đối với trẻ mầm non thì những nốt nhạc trầm bổng, những giai điệu
mượt mà vui tươi, trong trẻo của các tác phẩm âm nhạc như là dòng sữa ngọt
ngào nuôi dưỡng cho tâm hồn trẻ thơ, qua đó giúp trẻ phát triển toàn diện nhân
cách của mình. Âm nhạc có vai trò rất lớn trong đời sống mỗi con người, mỗi
bài hát, bản nhạc gợi bao điều mới lạ, dẫn dắt tư duy tới sự tưởng tượng và sự
rung cảm phong phú, âm nhạc đã làm giàu tâm hồn và trí tuệ của con người
thông qua các âm thanh đặc trưng, nghĩa là những âm thanh đã được tổ chức
một cách chặt chẽ, tạo thành hệ thống có logic bằng cao độ (là sự trầm bổng,
cao, thấp), trường độ (là sự ngân nga, nhanh chậm), cường độ (là sự nhấn nhá,
mạnh, nhẹ) và bằng màu sắc để hình thành nên một giai điệu tinh tế, làm rung
cảm người thưởng thức.
Giữa âm nhạc và vận động có mối liên hệ trực tiếp, xuất phát từ cơ sở
sinh lý, đó là cơ quan thính giác và cơ quan cảm giác về chuyển động và thăng
bằng. Nhà tâm lý học B.N Chep-lô-va cho rằng: “Việc tri giác âm nhạc sảy ra
cùng lúc hoàn toàn trực tiếp với phản ứng vận động âm nhạc theo diễn biến thời
gian”. Phát triển vận động theo nhạc gắn liền với quá trình phát triển vận động
của trẻ. Đặc biệt vận động theo nhạc là hoạt động phối hợp giữa âm nhạc và
động tác nhảy múa hoặc sử dụng đồ chơi âm nhạc, gõ đệm theo bài hát tạo cho

con người có được sự cảm nhận về nhịp điệu.
Hoạt động vận động theo nhạc ở lứa tuổi mầm non có thể chia làm hai
nhóm trên cơ sở tri giác âm nhạc và tái tạo các phương tiện truyền cảm trong
động tác.
- Nhóm thứ nhất: Là những động tác đơn giản biểu hiện cảm xúc theo tính chất,
nhịp điệu âm nhạc như vỗ tay, gõ đệm, nhún nhảy…
- Nhóm thứ hai: Hướng vào những kỹ năng chuyển động trong quá trình vận
động theo nhạc.
2.2. Thực trạng:
Đa Lộc là vùng nông thôn, kinh tế thuộc xã đặc biệt khó khăn nên trẻ
chưa được quan tâm phát triển về các kĩ năng, năng khiếu âm nhạc. Nhiều trẻ
chưa có kĩ năng vận động theo nhạc, trẻ còn nhút nhát, chưa mạnh dạn tự tin khi
vận động nên các kỹ năng vận động của trẻ còn đơn điệu, chưa mang tính nghệ
thuật... Từ thực trạng trên tôi đã trăn trở không ngừng để tìm ra nguyên nhân và
biện pháp khắc phục.
Hơn nữa khi được đi thăm lớp dự giờ đồng nghiệp của mình tôi càng thấy
được rõ đây là tình trạng chung của trẻ chứ không chỉ ở lớp mình. Đa số trẻ chỉ
nhớ tên bài hát, thuộc lời bài hát, vận động các động tác đơn điệu cứng nhắc chứ
chưa biết thể hiện các động tác linh hoạt sáng tạo và có nghệ thuật. Từ đó tôi
thấy rằng việc nâng cao chất lượng hoạt động âm nhạc “vận động theo nhạc”
cho trẻ là hết sức cần thiết. Là một giáo viên mầm non, tôi mong muốn trẻ có
3


một nền tảng tốt nhất để phát huy hết kĩ năng vận động, năng khiếu tiềm ẩn ở
trẻ. Người giáo viên phải là người biết lựa chọn cách học tốt nhất để làm giàu kĩ
năng cho trẻ. Vì vậy việc học tập và nghiên cứu ra những biện pháp phù hợp với
chương trình chăm sóc giáo dục trẻ là hết sức cần thiết của người giáo viên mầm
non. Trong năm học 2016 - 2017 tôi được phân công đứng lớp 4 - 5 tuổi, với sĩ
số lớp là 30 cháu (Trong đó có 16 cháu nam và 14 cháu nữ). Qua thực trạng tôi

gặp những thuận lợi và khó khăn sau:
* Thuận lợi.
- Được Ban giám hiệu bồi dưỡng về phương pháp tổ chức hoạt động âm nhạc
cho trẻ.
- Được sự đầu tư cơ sở vật chất, đồ dùng đồ chơi, tạo điều kiện thuận lợi cho
việc tổ chức các hoạt động âm nhạc cho trẻ.
- Với yêu cầu sử dụng công nghệ thông tin, đổi mới hình thức phương pháp dạy
học, tôi đã chủ động những trò chơi mới lạ, cách làm một số đồ chơi từ nguyên
vật liệu mở để kích thích trẻ hứng thú tham gia các vận động trong âm nhạc, cập
nhật kịp thời những đổi mới trong việc tổ chức hoạt động âm nhạc cho trẻ để áp
dụng cho lớp mình.
- Bản thân là giáo viên và cũng là con em địa phương nên việc nắm bắt được
tâm lí, phong tục tập quán của phụ huynh và thói quen sinh hoạt của các cháu dễ
dàng, tuyên truyền rộng rãi tới các phụ huynh được các phụ huynh nhiệt tình
ủng hộ.
* Khó khăn.
- Giáo viên chưa thực sự đầu tư về nghệ thuật.
- Các tác phẩm giới thiệu đến trẻ còn nghèo nàn, đơn điệu và phụ thuộc vào
chương trình chung. Giáo viên chưa chịu khó sưu tầm các bài hát hay, có tiết tấu
hấp dẫn phù hợp với lứa tuổi của trẻ ở bên ngoài đưa vào dạy trẻ.
- Phần lớn các cháu rất hiếu động, chưa vào nề nếp.
- Đa số trẻ chưa tích cực, chưa mạnh dạn tự tin khi tham gia các hoạt động âm
nhạc.
- Khi hát và vận động vỗ nhịp, tiết tấu…chưa đồng đều, chưa hòa quyện vận
động của mình vào với vận động tập thể.
- Một số phụ huynh chưa hiểu hết ý nghĩa quan trọng của hoạt động âm nhạc đối
với trẻ nên chưa nhiệt tình hỗ trợ nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương để cô và
trẻ cùng làm dụng cụ âm nhạc bổ sung cho góc chơi và hoạt động âm nhạc.
Hiện nay, chuyên đề âm nhạc là một trong những chuyên đề trọng tâm
trong trường mầm non nhằm giúp cho việc thực hiện giáo dục âm nhạc cho trẻ

một cách linh hoạt mà vẫn theo chương trình giáo dục, giúp giáo viên tạo cơ hội
và điều kiện cho trẻ thể hiện khả năng của mình. Chính vì những lý do trên mà
năm học này tôi đi sâu nghiên cứu “Một số biện pháp nâng cao chất lượng
hoạt động âm nhạc “vận động theo nhạc” cho trẻ 4 - 5 tuổi, trường mầm
non Đa Lộc”.
* Kết quả khảo sát thực trạng:
Để có được các biện pháp phát triển kỹ năng vận động theo nhạc phù hợp,
hiệu quả, tôi tiến hành khảo sát đánh giá thực trạng âm nhạc của trẻ 4 - 5 tuổi,
kết quả như sau:
4


Bảng 1. Kết quả khảo sát thực trạng:
Kết quả
TT

1

2
3

Nội dung khảo sát

Số
trẻ

Trẻ vận động nhịp
nhàng theo giai
điệu, nhịp điệu của 30
các bài hát, bản

nhạc.
Trẻ sử dụng các
dụng cụ gõ đệm
30
theo tiết tấu chậm.
Trẻ hứng thú
30

Đạt yêu cầu
Chưa đạt yêu cầu
Tốt
Khá
Trung
Yếu
Kém
bình
SL TL SL TL SL TL SL TL SL TL
%
%
%
%
%
6

20

10

33

11

37

3

10

0

0

6

20

9

30

11

37

4

13

0

0

6

20

10

33

10

34

4

13

0

0

* Nguyên nhân:
Qua khảo sát đánh giá kết quả tôi tìm thấy một số nguyên nhân dẫn tới tỉ
lệ đạt được của trẻ còn thấp đó là:
+ Đối với giáo viên:
- Đã có phương pháp và hình thức tổ chức các hoạt động nhưng chưa linh hoạt,
sáng tạo chưa kích thích hứng thú cho trẻ khi tham gia vào hoạt động.
- Đồ dùng trực quan, dụng cụ học tập đã đầy đủ theo danh mục quy định tối
thiểu tuy nhiên chưa đa dạng, phong phú, chưa khoa học, đẹp mắt, giá trị sử

dụng chưa cao.
- Chưa làm tốt công tác tuyên truyền nên phụ huynh chưa quan tâm đến năng
khiếu âm nhạc của trẻ.
+ Đối với trẻ:
- Do trẻ thiếu hụt kiến thức âm nhạc từ gia đình.
- Do nề nếp học tập của trẻ còn hạn chế, một số trẻ còn nhút nhát, không mạnh
dạn thể hiện bài tập.
- Trẻ chưa được thường xuyên thực hiện ôn luyện vận động theo nhạc.
2.3. Các giải pháp và biện pháp:
2.3.1. Các giải pháp.
- Học tập nghiên cứu tài liệu.
- Nâng cao hiệu quả phát triển kỹ năng vận động theo nhạc cho trẻ.
- Sử dụng linh hoạt các hình thức vận động theo nhạc cho trẻ.
2.3.2. Các biện pháp tổ chức thực hiện:
Biện pháp 1: Chú ý rèn luyện nề nếp, thói quen cho trẻ trong vận động theo
nhạc.
Bên cạnh việc nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục trẻ thì việc tiến hành tổ
chức để đưa các cháu đi vào nề nếp là vấn đề quan trọng, nhất là đối với trẻ 4 - 5
tuổi phần nhiều trẻ rất hiếu động, tự ý hoạt động theo ý của mình, thích thể hiện
cái tôi mạnh mẽ. Vì thế tôi phải nghiên cứu lập ra chương trình, kế hoạch riêng
5


cho nhóm, lớp của mình để giúp các cháu đi vào nề nếp thực hiện được hết các
yêu cầu về hoạt động vận động theo nhạc và các hoạt động ở lớp.
Trước hết là phân nhóm đối tượng sắp xếp chỗ ngồi cho các cháu một
cách hợp lý. Trẻ nhút nhát ngồi cạnh trẻ nhanh nhẹn mạnh dạn, trẻ hạn chế về
năng khiếu sắp xếp gần trẻ có năng khiếu, trẻ hiếu động và cá biệt sắp xếp cho
trẻ cạnh cô giáo để tiện cho việc điều hành trẻ được tốt hơn. Cô động viên khích
lệ sự tiến bộ đối với trẻ hiếu động khi thấy trẻ ngoan hơn. Trong vận động theo

nhạc trẻ thường thực hiện không đồng đều, đặc biệt là vận động theo nhịp, vỗ
tay theo tiết tấu chậm: có trẻ vỗ to, trẻ vỗ nhỏ, trẻ vỗ trước, trẻ vỗ sau, trẻ vỗ
nhanh, trẻ vỗ chậm… cô phải thường xuyên uốn nắn và tập cho trẻ theo tín hiệu
của cô để trẻ biết bắt đầu và kết thúc (Ảnh 1 - Phụ lục).
Bằng các hình thức trên tôi đã dần dần ổn định đưa trẻ vào nề nếp thói
quen trong vận động theo nhạc, ở mọi lúc, mọi nơi. Khuyến khích trẻ nhút nhát
thường xuyên lên cùng hoạt động tập thể, dần dần cho trẻ thực hiện theo cá nhân
để trẻ có được tính tự tin, mạnh dạn khi đứng trước tập thể. Cô cho trẻ được hoạt
động nhiều với các đồ dùng dụng cụ học tập như là: xắc xô, trống cơm, phách
tre…để trẻ hoạt động được thành thạo hơn. Không ngừng bồi dưỡng thêm các
hoạt động vận động âm nhạc cũng như các hoạt động học khác cho trẻ yếu vào
các thời điểm thích hợp trong ngày.
Với cách thực hiện như trên, tôi đã dần đưa các cháu vào nề nếp. Những
cháu nhút nhát giờ đã mạnh dạn tự tin, những cháu không có năng khiếu cũng đã
có nhiều tiến bộ, những cháu hiếu động nghịch ngợm đã ngoan và chú ý vào
hoạt động hơn. Trẻ biết thực hiện theo yêu cầu của cô khi cần thiết, biết sử dụng
các dụng cụ âm nhạc phù hợp, vỗ (gõ) đồng đều theo tiết tấu… Nhờ vậy mà trẻ
đã có thói quen, nề nếp tốt trong vận động theo nhạc.
Biện pháp 2: Sưu tầm, sáng tạo nhiều đồ dùng, đồ chơi đẹp, hấp dẫn, xây
dựng góc âm nhạc gây hứng thú cho trẻ tham gia vận động theo nhạc.
Theo quan điểm của các nhà giáo dục đều phải thừa nhận rằng: “Cách
giáo dục tốt nhất cho trẻ đó là giáo dục lấy trẻ làm trung tâm và các phương
pháp dạy học tích cực để phát triển tính chủ động, khả năng tư duy phản biện
và giải quyết vấn đề cho trẻ. Các cách tiếp cận tốt thường thể hiện tính tích hợp
cao và kết nối việc học với đời sống thực tế của trẻ”. Để có được điều đó thì bản
thân tôi đã biết vận dụng để xây dựng môi trường hoạt động có nhiều đồ dùng,
đồ chơi khoa học, đẹp, hấp dẫn giúp cho trẻ hứng thú tham gia vào các hoạt
động học, đặc biệt là hoạt động vận động trong âm nhạc.
Hơn nữa, do đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi mẫu giáo, các cháu tuy còn nhỏ
tuổi nhưng rất thích cái đẹp, mầu sắc sặc sỡ, mới lạ. Vì vậy tôi luôn cố gắng tạo

nhiều đồ dùng, đồ chơi đẹp, hấp dẫn trang trí xây dựng góc âm nhạc gây hứng
thú cho trẻ.
- Sử dụng đồ dùng điện tử hiện đại như: Đàn Oocgan, ti vi, đầu đĩa, vi tính…
- Tôi vẽ tranh, sưu tầm tranh ảnh từ hoạ báo, lịch…có nội dung về hoạt động âm
nhạc, nội dung bài sắp học để trang trí hoặc làm đồ dùng cho giảng dạy.
- Tôi chuẩn bị đồ chơi âm nhạc, bởi vì đồ chơi là nhu cầu tự nhiên không thể
thiếu đối với cuộc sống của trẻ. Đồ chơi có 2 loại chủ yếu:
+ Đồ chơi công nghiệp: Đàn, xắc xô, trống, kèn, mõ, trang phục…
6


+ Đồ chơi tự tạo: Đồ chơi tự tạo có muôn hình muôn vẻ bởi chúng được tạo ra
từ những vật sẵn có, dễ kiếm, dễ làm. Nguồn gốc của đồ chơi tự tạo là vô tận.
Làm đồ chơi tự tạo là hoạt động sáng tạo và độc đáo. Có thể dùng luôn những
đồ vật thông thường trong sinh hoạt hàng ngày, sử dụng trực tiếp những vật liệu
tự nhiên làm đồ chơi và bằng những vật liệu thu lượm được như là: Phách tre,
mô hình đàn, xúc xắc, trống cơm, hoa cài tay, mũ múa... Ví dụ:
+ Tận dụng những đoạn tre già để đẽo phách tre.
+ Tận dụng bìa cứng, trang trí giấy đề can để tạo thành nhiều cái đàn có hình
dáng khác nhau.
+ Tận dụng các vỏ lon bia, nước ngọt để làm trống, xúc xắc.
+ Làm đàn tơ rưng bằng tre nhỏ.
+ Vỏ hộp sữa làm trống cơm.
+ Tận dụng vải vụn của thợ may làm hoa cài tay.
+ Mút xốp, bìa cứng làm mũ múa..v.v.
Tôi xây dựng góc hoạt động âm nhạc với cách trang trí đẹp, nhiều đồ
dùng, đồ chơi đảm bảo an toàn, đa dạng về chủng loại, chất liệu (Ảnh 2 - Phụ
Lục). Các đồ chơi được sắp xếp sao cho gọn gàng, dễ lấy, dễ cất, có thể sử dụng
vào các hoạt động khác.
* Sử dụng vào các hoạt động một cách có hiệu quả:

Âm nhạc là hoạt động nghệ thuật, có tác dụng giáo dục thẩm mỹ, tạo ra
đời sống văn hóa lành mạnh. Vì vậy việc sớm hình thành tư duy trực quan và
kích thích những yếu tố ban đầu là rất cần thiết. Vai trò của cô giáo trong vấn đề
này là phải tạo được sự hứng thú say mê hoạt động nghệ thuật.
Ví dụ: Dạy trẻ gõ đệm theo nhịp bài Cháu vẽ ông mặt trời của tác giả Tân
Huyền. Cô tạo hứng thú cho trẻ bằng cách cho trẻ quan sát hình ông mặt trời từ
từ nhô lên khỏi dãy núi. Cô trò chuyện cùng trẻ về mặt trời, giáo dục trẻ khi đi ra
ngoài trời nắng to cần đội mũ, nón. Cô hỏi trẻ đã được làm quen với bài hát nào
nói về ông mặt trời? Ai sáng tác bài hát? Sau đó cô dạy trẻ vận động theo nhạc.
Trẻ được mặc trang phục và sử dụng đạo cụ và biểu diễn phù hợp với tính
chất âm nhạc và nội dung bài hát sẽ làm phong phú thêm đời sống văn hoá, có
tác dụng giáo dục tình cảm đạo đức, góp phần vào việc hình thành nhân cách trẻ
thơ.
Ví dụ: Dạy trẻ vận động minh hoạ bài Chú bộ đội của tác giả Hoàng Hà. Tôi cho
cả lớp làm động tác minh họa chú bộ đội. Tôi nhận thấy trên nét mặt vui tươi,
hồ hởi trên mỗi trẻ. Trẻ vui sướng ngỡ mình là chú bộ đội vác súng bước đi hùng
tráng. Trẻ được thể hiện tình cảm của mình đối với chú bộ đội.
Kết quả tôi thấy trẻ rất hứng thú, có ý thức, tích cực tham gia hoạt động,
đạt được những yêu cầu của bài soạn.
Biện pháp 3: Lựa chọn loại hình vận động và xây dựng các động tác vận
động phù hợp trong hoạt động có chủ đích.
Có nhiều cách dạy trẻ vận động theo nhạc, cô có thể căn cứ vào đặc điểm
cụ thể của lớp để chọn cách dạy cho phù hợp. Với 9 chủ đề trong năm học cô
dựa trên mức độ phát triển âm nhạc của trẻ để vận động phối hợp với các bài hát
bản nhạc có động tác đơn giản, mức độ tăng dần từ đơn giản đến phức tạp.
7


Vào đầu năm học mới tôi thường lựa chọn những bài hát dễ và vận động
nhẹ nhàng, có cấu trúc cân đối, vì thế tôi có thể lựa chọn hình thức vận động

theo nhịp. Cụ thể:
Vỗ tay theo nhịp 2/4:
Ví dụ: Chủ đề: Trường Mầm non
+ Nội dung trọng tâm: Vỗ tay theo nhịp bài “Trường chúng cháu là trường mầm
non”.
+ Kết hợp: Nghe hát bài “Đi hoc”.
Trò chơi: Ai nhanh nhất.
- Cách tiến hành: + Phần 1: Ổn định tổ chức, gây hứng thú! Cô cho trẻ đứng bên
cô xem các hình ảnh video về trường mầm non để gợi cảm xúc giúp trẻ thích thú
vào bài. Sau đó cô giới thiệu tên đề tài dạy.
+ Phần 2: Trọng tâm vỗ tay theo nhịp bài “Trường chúng cháu là trường mầm
non”
Cô cho trẻ nghe một đoạn nhạc bài hát “Trường chúng cháu là trường
mầm non”. Cô hỏi trẻ tên bài hát.
Cô làm mẫu lần 1: Trọn vẹn vận động không phân tích. Cô giới thiệu tên
vận động.
Cô làm mẫu lần 2: Kết hợp phân tích vận động vỗ tay theo nhịp 2/4.
Ai hỏi cháu cháu học trường nào đấy…
v nghỉ v
nghỉ
v nghỉ v nghỉ
Đầu tiên cô vỗ vào từ “Ai” và mở vào từ “hỏi” và cứ như thế cô thực hiện đến
hết lời bài hát.
Trẻ thực hiện: Cô lần lượt cho lớp, tổ, nhóm, cá nhân thực hiện. Cô chú ý
sửa sai cho trẻ.
Cô cho cả lớp thực hiện lại một lần.
Củng cố: Cô hỏi tên bài vận động
Giáo dục, tuyên dương trẻ: Cô lồng ghép tích hợp chuyên đề lễ giáo cho
trẻ. Giáo dục kĩ năng mạnh dạn, tự tin cho trẻ...
Còn những bài hát có hình tượng nghệ thuật đẹp, có giai điệu tình cảm tha

thiết, tôi lựa chọn hình thức múa.
Vận động minh họa/múa:
Ví dụ: Chủ đề “Gia đình”.
Đề tài: Vận động múa “Múa cho mẹ xem” (Nhạc và lời: Xuân Giao)
- Nội dung kết hợp:
+ Nghe hát: Cho con (Nhạc: Phạm Trọng Cầu - Lời: Tuấn Dũng)
+ Trò chơi âm nhạc: Nghe giai điệu đoán tên bài hát
Độ tuổi: Mẫu giáo 4-5 tuổi
Thời gian: 20 - 25 phút
Mục đích, yêu cầu:
Kiến thức:
+ Trẻ nhớ tên bài hát, tên tác giả. Trẻ biết vận động múa theo bài hát. Trẻ hát to,
rõ lời. Trẻ hiểu được nội dung của bài hát.
Kỹ năng
+ Trẻ biết vận động múa bài: “Múa cho mẹ xem” cùng cô. Trẻ hứng thú nghe cô
8


hát và thể hiện cảm xúc của mình.
+ Nghe và đoán đúng tên bài hát, thể hiện đúng nội dung bài hát đó.
Thái độ
+ Trẻ hứng thú, tích cực tham gia hoạt động cùng bạn.
+ Giáo dục trẻ biết vâng lời, ngoan ngoãn với cha mẹ, thầy cô.
Chuẩn bị:
Đối với cô
+ Chuẩn bị giáo án.
Đĩa nhạc không lời và đĩa nhạc có lời các bài hát:
+ Múa cho mẹ xem (Xuân Giao). Cho con (Nhạc: Phạm Trọng Cầu - Lời: Tuấn
Dũng). Cả nhà thương nhau (Phan Văn Minh). Cháu yêu bà (Xuân Giao). Đi học
về (Hoàng Long - Hoàng Lân). Ngày đầu tiên đi học (Nhạc: Nguyễn Ngọc Thiện

- Lời: Viễn Phương). Ngày vui của bé (Hoàng Văn Yến)
- Hoa đeo ở tay đủ cho trẻ
- 10 Nốt nhạc vàng
Đối với trẻ
- 3 xắc xô. Trang phục gọn gàng, tâm thế sẵn sàng bước vào hoạt động.
Cách tiến hành:
Hoạt động 1: Ổn định, trò chuyện, tạo hứng thú.
* Ổn định:
- Cho trẻ “xúm xít bên cô”. Cho trẻ đọc bài thơ “Mẹ và cô” và đi về chỗ ngồi
của mình.
* Trò chuyện:
- Các con vừa đọc bài thơ gì vậy?
- Trong bài thơ có nhắc đến ai?
- Trong gia đình ai là người dạy dỗ, chăm sóc từng bữa ăn giấc ngủ, giặt áo quần
cho các con?
- Các con có yêu mẹ của mình không?
- Yêu mẹ của mình thì các con phải làm gì?
Giới thiệu:
Để có một món quà thật đặc biệt và ý nghĩa dành riêng tặng mẹ, tặng gia đình
chúng mình. Thì bây giờ cô sẽ tập cho các con vận động bài múa, các con có
thích không nào?
Hoạt động 2: Nội dung
Dạy trẻ vận động múa bài “Múa cho mẹ xem”
- Cô xướng âm bài hát “Múa cho mẹ xem”.
- Cô vừa xướng âm giai điệu bài hát gì?
- Bài hát do ai sáng tác?
- Cô cho cả lớp hát bài hát (1 - 2 lần)
Các con ơi! Để bài hát “Múa cho mẹ xem” thêm hay thêm hấp dẫn cô còn có
vận động múa rất đẹp nữa bây giờ cô sẽ múa cho các con xem nhé!
- Lần 1: Cô múa không phân tích động tác.

- Lần 2: Cô múa phân tích từng động tác.
+ Câu 1: “Hai bàn tay của em đây em múa cho mẹ xem”.
9


Hai tay đưa ra trước và cuộn tròn, đưa qua bên trái cuộn tròn kéo xuống, đưa
qua bên phải cuộn tròn kéo xuống, kết hợp nhún chân.
+ Câu 2: “Hai bàn tay của em như hai con bướm xinh xinh”
Hai tay đưa ra trước cuộn tròn sau đó kéo nhẹ giang rộng hai bên. Vỗ lên, vỗ
xuống theo nhịp, kết hợp nhún chân
+ Câu 3: “Khi em đưa tay lên là bướm xinh bay múa”
Tay trái chống hông, tay phải đưa lên cao tạo thành hình cung ở trên đầu, lòng
bàn tay ngửa ra.Sau đó giữ nguyên tay phải đưa tay trái lên tạo thành hình cung
trên đỉnh đầu, lòng bàn tay ngửa ra. Hai tay vẫy nhẹ. Kết hợp nhún chân.
+ Câu 4: “Khi em đưa tay xuống là con bướm đậu trên cành hồng”
Hai tay giang ngang vỗ lên vỗ theo nhịp. Nghiêng người và bỏ hai tay trên đầu,
lòng bàn tay ngửa ra. Kết hợp nhún chân (Cho trẻ múa hai lần).
- Cô múa có đẹp không các con, các con có muốn cùng múa với cô không?
- Vậy, cô mời cả lớp đứng dậy và cùng múa với cô nào!
- Cô cho cả lớp múa cùng cô 2 - 3 lần ( Ảnh 3.1 - Phụ lục)
* Cho trẻ thi đua: Thi đua giữa 3 tổ. Thi đua giữa nhóm bạn trai với nhóm bạn
gái (Bạn trai múa, bạn gái hát và ngược lại). Nhóm 4 - 5 trẻ múa.
- Mời cá nhân (có thể cho nhiều trẻ múa tùy hứng thú của trẻ).
- Cô cho cả lớp múa hát lại lần nữa.
- Cô chú ý sửa sai cho trẻ
Nghe hát “Cho con” Nhạc: Phạm Trọng Cầu - Lời: Tuấn Dũng.
Vừa rồi cô thấy các con đã tham gia múa hát cùng cô, bạn nào cũng giỏi, bạn
nào múa cũng đẹp. Vì thế cô sẽ hát tặng cho các nghe bài “Cho con” Nhạc:
Phạm Trọng Cầu - Lời: Tuấn Dũng nhé.
- Lần 1: Cô hát thật tình cảm và kết hợp giao lưu với trẻ.

+ Cô vừa hát cho các con nghe bài gì? Do ai sáng tác?
- Lần 2: Cô mời trẻ múa cùng cô
Trò chơi: “Nghe giai điệu đoán tên bài hát”
- Các con học rất giỏi, lại múa đẹp nữa. Vì vậy cô sẽ thưởng cho các con một trò
chơi.
- Cô nêu cách chơi, luật chơi.
- Cách chơi: Chia lớp thành 3 đội. Mỗi đội chọn ra cho cô 1 bạn đội trưởng. Bạn
đội trưởng có nhiệm vụ cầm xắc xô. Khi nghe hết giai điệu bài hát, đội trưởng
lắc nhanh xắc xô để giành quyền trả lời cho đội của mình về tên bài hát và tên
tác giả.
- Luật chơi: Lắc xắc xô khi vừa nghe kết thúc giai điệu.
- Cô cho trẻ chơi
- Các giai điệu cho trẻ nghe:
+ Múa cho mẹ xem (Xuân Giao). Cho con (Phạm Trọng Cầu - Tuấn Dũng). Cả
nhà thương nhau (Phạm Văn Minh). Cháu yêu bà (Xuân Giao). Đi học về
(Hoàng Long - Hoàng Lân). Ngày đầu tiên đi học (Nguyễn Ngọc Thiện - Viễn
Phương). Ngày vui của bé (Hoàng Văn Yến).
Hoạt động 3: Kết thúc, tuyên dương
- Các con ơi, các con vừa vận động múa bài gì nào?
- Cô nhận xét, động viên, khen ngợi trẻ.
10


- Cho trẻ múa lại một lần nữa và kết thúc hoạt động.
Hay với chủ đề nghề nghiệp tôi lựa chọn vận động khó hơn. Đó là vận
động theo tiết tấu chậm. Cụ thể như:
Vận động theo tiết tấu chậm:
Ví dụ: Chủ đề: Nghề nghiệp
+ Trọng tâm vận động gõ đệm theo tiết tấu chậm bài hát “Cháu yêu cô chú công
nhân”

+ Nghe hát: Em đi giữa biển vàng.
+ Trò chơi âm nhạc: Phân biệt âm thanh to - nhỏ.
- Cách tiến hành: + Phần 1: Ổn định tổ chức, gây hứng thú! Cô cho trẻ chơi trò
chơi dân gian “Dệt vải”.
Cô hỏi trẻ: Các con vừa chơi trò chơi gì?
Dệt vải là công việc của ai?
Ai đoán xem có bài hát nào nói về cô chú công nhân?
Cô giới thiệu tên đề tài dạy.
+ Phần 2: Trọng tâm vận động gõ đệm theo tiết tấu chậm bài “Cháu yêu cô chú
công nhân”
Cô cho cả lớp hát lại một lần
Cô làm mẫu lần 1: Cô gõ đệm chậm, to rõ ràng từ đầu đến cuối bài hát.
Trọn vẹn vận động không phân tích. Cô giới thiệu tên vận động.
Cô làm mẫu lần 2: Kết hợp phân tích vận động.
Cô nhắc trẻ gõ đệm ngay vào ca từ “Chú” đầu tiên của bài hát.
Chú công nhân xây nhà cao tầng…
v
v
v nghỉ v v v nghỉ
Ghi chú: v: Vỗ tay. Nghỉ: Không vỗ tay.
Trẻ thực hiện: Cô lần lượt cho cả lớp, tổ, nhóm, cá nhân thực hiện. Cô chú
ý sửa sai cho trẻ.
Cô cho cả lớp thực hiện lại một lần.
Củng cố: Cô hỏi tên bài vận động?
Giáo dục, tuyên dương trẻ: Cô giáo dục trẻ biết quý trọng các nghề trong
xã hội.
Lần lượt đến cuối chủ đề cô lựa chọn hình thức hoạt động biểu diễn cho
trẻ. Nhằm cho trẻ nhớ và vận động lại các hình thức và các động tác vận động
theo nhạc mà trẻ đã được học ở các chủ đề trước. Cụ thể:
Hoạt động biểu diễn văn nghệ:

Ví dụ: Biểu diễn văn nghệ cuối chủ đề
Mục đích- yêu cầu:
Kiến thức:
+ Trẻ hát và vận động minh họa linh hoạt sáng tạo các bài hát đã được học.
+ Trẻ thể hiện cảm xúc theo nhịp điệu bài hát.
+ Nhớ lời Bác dạy cùng trồng và chăm sóc cây xanh.
Kỹ năng:
+ Ôn luyện củng cố các kỹ năng vận động theo nhạc.
+ Rèn luyện kĩ năng nghe nhạc cho trẻ
+ Trẻ chơi thành thạo trò chơi âm nhạc.
11


+ Phát triển tai nghe âm nhạc và khả năng phản xạ nhanh đối với cường độ âm
thanh bài hát.
Thái độ:
+ Trẻ hào hứng tham gia nhiệt tình vào các hoạt động biểu diễn, thích được biểu
diễn âm nhạc.
+ Qua nội dung buổi sinh hoạt văn nghệ, trẻ biết được tác dụng của thế giới thực
vật, biết chăm sóc cây, bảo vệ các loại cây.
Chuẩn bị:
Chuẩn bị cho cô: + Bài giảng trình chiếu Powerpoint.
+ 5 vòng thể dục.
Chuẩn bị cho trẻ:
+ Một số trang phục biểu diễn, dụng cụ âm nhạc.
Cách tiến hành:
* Ổn định
- Cho trẻ đọc bài thơ về Bác.
- Hôm nay trường mầm non Đa Lộc của chúng ta sẽ đi trồng cây xanh, thực hiện
lời dạy của Bác Hồ nhé!

- Các con có thích trồng cây không? Vì sao?
- Cô cũng thích trồng cây vì cây cho chúng ta bóng mát, cho gỗ làm bàn, ghế tủ,
cho hoa đẹp…Vì vậy cô đã trồng cây đấy! (Cho trẻ quan sát khu vườn trên màn
hình)
* Nội dung
Hoạt động chính
- Các con hãy thể hiện cho cô biết các con cũng rất yêu cây xanh nào! (Cô bật
nhạc đệm “Em yêu cây xanh”)
- Cho trẻ vỗ tay theo nhịp bài hát “Em yêu cây xanh” (Cô chú ý sửa sai lời ca
hoặc vận động cho trẻ)
- Cho trẻ nhắc lại tên bài hát, tên tác giả và nội dung bài hát.
- Cho từng nhóm hát và gõ đệm bằng nhạc cụ (gáo dừa, phách tre…)
- Cô dẫn dắt. (Cho trẻ xem hình ảnh về vườn hoa)
- Cô bật nhạc bài “Màu hoa” (Hỏi trẻ tên bài hát, tên tác giả).
- Cho trẻ biểu diễn hát múa: Cả lớp (Ảnh 3.2 - Phụ lục)
- Cho từng nhóm biểu diễn hát, múa.
- Cô nói: “Nhìn xem, nhìn xem” ( Cho trẻ xem hình ảnh hoa kết trái)
- Cho trẻ hát bài “Hoa kết trái” (Lần lượt 2, 3 cá nhân biểu diễn).
- Cô nhắc lại cho trẻ nhớ tên bài hát, tên tác giả.
- Cô nhấn mạnh và giáo dục trẻ: Trồng, chăm sóc, bảo vệ cây xanh.
Hoạt động kết hợp
- Nghe hát: “Mùa xuân” “Hoa thơm bướm lượn”
- Trò chơi âm nhạc “Giọng hát to - giọng hát nhỏ”
* Kết thúc.
- Cho trẻ đọc bài thơ “Bác Hồ của em”
- Giáo dục trẻ: Học tập theo tấm gương của Bác, làm theo lời Bác dạy.
Đối với những đoạn nhạc, những bài hát sôi động tôi thường cho trẻ tập
những bài thể dục nhịp điệu, hay các động tác erobic khỏe khoắn.
12

Ví dụ: Bài “Đu quay” “Con cào cào” hoặc bài “Trời nắng, trời mưa”
Sau khi lựa chọn các hình thức vận động, tôi cùng trẻ xây dựng các động
tác cụ thể phù hợp. Việc lựa chọn các loại hình vận động và các động tác phù
hợp với tính chất âm nhạc sẽ giúp cho quá trình lĩnh hội các kĩ năng vận động
của trẻ sẽ thuận lợi hơn, mang lại hiệu quả cao hơn. Và khi trẻ đã lĩnh hội được
những động tác đó sẽ giúp cho bản thân trẻ dần hình thành kỹ năng để biết tự
mình lựa chọn các động tác vận động phù hợp, không gây nhàm chán trong hoạt
động học cũng như trong các hoạt động khác.
Biện pháp 4: Làm mẫu chính xác vận động theo nhạc và có sáng tạo, tăng
cường vận động theo nhạc cho trẻ ở lớp.
Âm nhạc là trừu tượng nhưng có tính giáo dục nghệ thuật sâu sắc. Vì vậy
việc sớm tư duy trực quan và kích thích những yếu tố ban đầu là rất cần thiết.
Vai trò của cô giáo trong vấn đề này là phải tạo được sự hứng thú để trẻ say mê,
ham thích hoạt động nghệ thuật. Vì vậy trước khi cho trẻ hoạt động nghệ thật cô
cần có những hình thức gợi mở, dẫn dắt giới thiệu và được xem cô biểu diễn
mẫu với mức độ hoàn thiện nhất.
Làm mẫu là biện pháp quan trọng nhằm mục đích cho trẻ tri giác toàn vẹn
(Tri giác âm nhạc và vận động trong một khối thống nhất).
Làm mẫu chính xác vận động theo nhạc
- Dạy trẻ vỗ tay hoặc sử dụng đồ chơi âm nhạc gõ đệm theo bài hát cũng
có nhiều cách dạy. Giáo viên cần căn cứ vào loại nhịp, cấu trúc hình tiết tấu của
bài hát để chọn hình thức vỗ tay, gõ đệm và cách dạy cho phù hợp. Trong
chương trình cải cách của lớp Mẫu giáo 4 - 5 tuổi thường có cách:
- Day vỗ tay (hoặc gõ) theo nhịp: Vỗ tay hoặc gõ một tiếng vào phách
mạnh, (đầu ô nhip) phách nhẹ nghỉ.
Ví dụ: Trong bài Thật là hay có câu:
Nghe véo von
trong vòm cây
hoạ mi với sơn ca.

Vỗ nghỉ vỗ nghỉ vỗ nghỉ vỗ nghỉ vỗ nghỉ vỗ nghỉ vỗ nghỉ
- Dạy vỗ tay (hoặc gõ) tiết tấu chậm: Vỗ tay hoặc gõ 3 tiếng, mỗi tiếng
bằng một nốt đen, rồi nghỉ bằng một tiếng (Vỗ tay hoặc gõ vào phách mạnh ở
đầu ô nhịp)
Ví dụ: Trong bài Con chim non có câu:
Con chim non, - trên cành hoa, - hót véo von,
hót véo von. Vỗ vỗ vỗ nghỉ vỗ vỗ vỗ nghỉ vỗ vỗ vỗ nghỉ
vỗ vỗ vỗ nghỉ
Ví dụ: Dạy trẻ vỗ tay theo tiết tấu chậm bài Ai cũng yêu chú mèo
- Vào bài cô đố trẻ:
Con gì hai mắt trong veo
Thích nằm sưởi nắng, thích trèo cây cau?
- Cô hỏi trẻ:
+ Câu đố nói về con gì?
+ Các con đã được làm quen với những bài hát nào kể về con mèo?
+ Ai sáng tác bài Ai cũng yêu chú mèo?
- Cô nói: Để bài hát khi biểu diễn thêm vui, nhịp nhàng cô cùng các con vỗ tay
theo tiết tấu chậm kết hợp với lời ca nhé.
- Cả lớp cùng hát lại bài hát
13


- Cô làm mẫu. Cách vỗ tay như sau:
Nhà em có con mèo. Chú mèo kêu meo meo
v v
v nghỉ
v v
v nghỉ
- Cô giải thích cho trẻ: Các con vỗ tay 3 tiếng rồi nghỉ bằng một tiếng, vỗ tay 3
tiếng rồi nghỉ bằng một tiếng, cứ tiếp tục như vậy cho đến hết bài. Bắt đầu vỗ

vào tiếng “em”
- Cô hướng dẫn cho trẻ vỗ tay:
+ Đầu tiên cô cho trẻ vỗ tay kết hợp với đếm: 1 - 2 - 3 - nghỉ -1 - 2 - 3 - nghỉ …
+ Khi trẻ đã quen với cách vỗ theo tiết tấu chậm thì tôi cho trẻ vỗ tay kết hợp
với lời ca.
Để tạo sự hứng thú cho trẻ và trẻ tích cực vận động theo nhạc tôi có thể linh
hoạt, làm đa dạng các cách học thuộc.
- Dạy cả lớp vận động theo nhạc.
- Nối tiếp theo tổ (Cô nói: Cô giả làm nhạc trưởng, khi nhạc trưởng đưa tay về
phía tổ nào thì tổ đó vừa hát vừa gõ đệm theo nhịp)
- Theo nhóm bạn trai, nhóm bạn gái (Cô nói: Khi nhạc trưởng bắt nhịp cao tay
thì các bạn trai vừa hát vừa gõ đệm theo nhịp, khi thấy nhạc trưởng bắt nhịp thấp
tay thì các bạn gái thực hiện).
- Nhóm hát, nhóm vận động (Cô nói: Các bạn trai làm các nhạc công gõ đệm
theo nhịp cho các bạn gái cầm micro làm ca sĩ).
- Theo tốp nhỏ.
- Cá nhân.
Khi cô cho trẻ tập sử dụng một loại nhạc cụ nào đó để đệm cho bài hát, cô
cần nói rõ cách gõ cho âm thanh phát ra như thế nào thì phù hợp.
Ví dụ: Dạy trẻ cách sử dụng nhạc cụ là trống: Tay trái cầm trống, tay phải cầm
dùi, khi gõ thì gõ vào giữa mặt trống, sau đó đưa ra gõ vào thành trống. Hoặc
dạy trẻ sử dụng nhạc cụ là xắc xô thì tay phải cầm xắc xô (úp xắc xô vào trong
lòng bàn tay) khi gõ thì gõ xắc xô vào lòng bàn tay trái sau đó đưa hai tay rộng
ra nghỉ bằng một phách.
Trong tổ chức có nhiều người tham gia vận động, di chuyển đội hình, múa
động tác cháu trai khác động tác cháu gái…Muốn thể hiện toàn vẹn trong sự kết
hợp với âm thanh âm nhạc cùng một lúc là không thể được. Vì vậy để đảm bảo
tính toàn vẹn của tri giác, tôi cần sử dụng biện pháp trình bày cùng với lời giải
thích động tác của các cháu trai trước, động tác của các cháu gái sau. Có thể giải
thích dưới hình thức dựng hình ảnh mô phỏng hoặc chỉ dẫn ngắn gọn, dễ hiểu.

Ví dụ khi dạy trẻ vận động minh hoạ bài: Gà trống thổi kèn có câu “Con gà
trống đứng ngóng cổ dài…” có động tác gà vỗ cánh và dậm chân, cô có thể nói:
“Các con đứng thẳng, hai tay đánh theo nhịp vào cạnh sườn, hai chân dậm nhịp
nhàng điệu bộ của chú gà trống đấy các con ạ.”
Làm mẫu vận động theo nhạc và có sáng tạo.
Trong chương trình một số bài múa đã có biên soạn động tác múa gợi ý,
song cô có thể dạy trẻ phối hợp các động tác tay chân, thân hình và thể hiện qua
nét mặt kết hợp với âm nhạc.
Ví dụ: Trong sách “Chăm sóc giáo dục Mẫu giáo và hướng dẫn thực hiện”.
Không biên soạn động tác múa bài: Cháu yêu bà của tác giả Xuân Giao. Dựa
14


vào đặc điểm của lớp các cháu có khả năng múa được những động tác đơn giản,
dựa vào nội dung của bài hát tôi đã sáng tạo ra động tác cho phần dạo nhạc đầu,
động tác của 4 câu hát, phần nhạc kết.
- Phần dạo nhạc đầu: Đứng thẳng, hai tay đưa lên cao và đưa sang hai bên theo
nhịp bài hát.
- Động tác 1: “Bà ơi bà…lắm” Tay phải dang rộng từ từ ấp vào ngực vào từ “bà”
kết hợp nhún chân, tiếp theo dang rộng tay trái từ từ ấp vào ngực vào từ “lắm”
kết hợp nhún chân.
- Động tác 2: “Tóc bà trắng….mây” tay phải đưa trên đầu vuốt nhẹ xuống bên
phải kết hợp nhún chân và hơi nghiêng đầu sang bên phải vào từ “trắng”, tiếp
theo đưa tay trái lên trên đầu vuốt nhẹ xuống bên trái kết hợp nhún chân và hơi
nghiêng đầu sang bên trái vào từ “mây”.
- Động tác 3: “Cháu yêu bà, cháu nắm bàn tay”. Hai tay từ từ ấp lên ngực kết
hợp nhún chân vào từ “bà”. Sau đó đặt hai tay úp vào nhau và kết hợp với nhún
chân vào từ “tay”
- Động tác 4: “Khi cháu vâng lời ….vui.” Vỗ tay theo nhịp sang hai bên kết hợp
với chống gót chân.

- Phần nhạc kết: Hai tay đưa cao lên trên đầu, lắc cổ tay, kết hợp bước xoay tròn
tại chỗ một vòng.
Để tạo sự hứng thú cho trẻ và trẻ tích cực luyện tập múa, tôi có thể cho trẻ
múa dưới các hình thức và sắp xếp di chuyển đội hình như sau:
+ Cô cho cả lớp múa. (Đội hình đứng vòng tròn, cô cũng đứng ở vòng tròn múa
cùng trẻ).
+ Trẻ múa theo nhóm các bạn trai và các bạn gái đứng riêng theo từng vòng
tròn. (hai vòng tròn đồng tâm)
+ Trẻ múa từng đôi. (Hai trẻ quay mặt vào nhau hoặc tự chọn bạn để múa)
+ Trẻ múa theo nhóm nhỏ.
+ Cá nhân múa.
Do trẻ học thông qua bắt chước nên tôi phải làm mẫu nhiều lần. Trẻ bắt
chước có thể không như giáo viên, nhưng những gì nghe, nhìn qua mẫu giúp trẻ
khắc sâu ấn tượng, nhận biết một cách xúc cảm các động tác, bài múa. Như vậy,
áp dụng chương trình giáo dục làm trung tâm với nhiều hình thức sinh động, cô
sẽ hình thành tư duy trực quan, tạo được những yếu tố ban đầu cho mọi cảm
nhận nghệ thuật.
Ví dụ: Dạy trẻ vỗ tay theo nhịp bài “vì sao mèo rửa mặt”- Nhạc và lời: Hoàng
Long. Chủ đề: “Động vật nuôi trong gia đình”
- Cô làm mẫu:
+ Lần 1: Không phân tích. (Giới thiệu tên vận động: Cô vừa vỗ tay theo nhịp bài
“vì sao mèo rửa mặt”, hoặc cô có thể cho trẻ nhận xét cách vỗ của cô).
+ Lần 2: Cô phân tích cách vỗ: Tiếng vỗ tay đầu tiên cô vỗ vào tiếng “Meo” đầu
tiên
trong câu hát, cô vỗ 1 tiếng rồi mở tay ra, cứ như vậy cô vỗ nhịp nhàng theo
giai điệu bài hát.
+ Cả lớp hát và vỗ tay theo nhịp cùng cô 2-3 lần
+ Mời trẻ ở tổ “mèo trắng” lên hát và vỗ tay theo nhịp
15

+ Mời trẻ ở tổ “mèo đen” lên hát và vỗ tay theo nhịp
+ Mời tổ “mèo vàng” lên biểu diễn hát và vỗ theo nhịp
+ Mời 2 nhóm trẻ lên biểu diễn
+ Mời 1-2 trẻ lên biểu diễn
- Có thể cho trẻ vận động sáng tạo:
+ Cô hỏi: Bạn mèo ơi, bạn thấy các bạn lớp của chúng tôi biểu diễn có giỏi
không? Theo bạn, ngoài cách vỗ tay theo nhịp, bạn còn nghĩ ra cách vận động
theo nhịp nào khác? (Mèo hát và vận động sáng tạo theo nhịp 2 câu đầu)
+ Cô hát và vận động theo nhịp gợi ý cho trẻ
+ Yêu cầu trẻ cùng suy nghĩ các cách vận động theo nhịp khác nhau minh hoạ
cho bài hát “vì sao mèo rửa mặt”
+ Cho trẻ hát và vận động sáng tạo 1 lần theo ý thích.
Hiệu quả của phương pháp này là giúp trẻ tri giác chính xác từng vận
động cụ thể và dần cảm nhận ghi nhớ hoàn chỉnh các vận động để vận dụng sáng
tạo trong tất cả các hoạt động, đặc biệt là hoạt động âm nhạc.
Biện pháp 5: Tích hợp vận động theo nhạc vào các hoạt động khác:
Theo quan điểm sư phạm của tích hợp: Tích hợp không chỉ là đặt cạnh
nhau, liên kết với nhau, mà là xâm nhập, đan xen các đối tượng hay một bộ phận
của đối tượng vào nhau, tạo thành một chỉnh thể trong đó không có các giá trị
của từng bộ phận được bảo tồn và phát triển, mà đặc biệt là ý nghĩa thực tiễn của
toàn bộ cái chỉnh thể đó được nhân lên.
Tuổi Mẫu giáo là lứa tuổi “Học bằng chơi, chơi mà học” do đó phải sử
dụng nhiều biện pháp, thủ thuật trong giờ học để gây hứng thú và sự tập trung
vốn rất ngắn của trẻ. Cũng vì thế mà giờ học mang tính tổng hợp. Vận động theo
nhạc có thể tích hợp nhẹ nhàng được vào một số hoạt động học khác hoặc tích
hợp các hoạt động học khác vào vận động.
Ví dụ: Trong hoạt động tạo hình “vẽ con cá”. Sau khi trẻ trưng bày và nhận xét
sản phẩm, Cô có thể cho trẻ hát kết hợp với vận động minh hoạ trên nền nhạc
bài Cá vàng bơi.

Ví dụ: Trong hoạt động khám phá khoa học. Chủ đề: Gia đình “Người thân trong
gia đình bé”, để gây hứng thú cho trẻ trước khi vào bài học cô cho trẻ vận động
hát múa bài “múa cho mẹ xem”.
Chủ đề: Thế giới động vật “Tìm hiểu về một số con vật nuôi trong gia đình có 2
chân, 2 cánh, có mỏ, đẻ trứng” để gây hứng thú cho trẻ trước khi vào bài học cô
cho trẻ vận động hát múa bài “một con vịt”...
Ví dụ: Trong hoạt động văn học. Chủ đề: Gia đình truyện “Cháu ngoan của bà”,
để gây hứng thú cho trẻ trước khi vào bài học cô cho trẻ vận động hát múa bài
“Cháu yêu bà”.
Hoặc để ổn định tổ chức, gây hứng thú cho trẻ trước khi vào bài học cô
thường cho trẻ hát và vỗ tay theo nhịp bài hát có nội dung phù hợp với chủ đề và
đề tài.
Tích hợp các hoạt động học khác vào vận động theo nhạc.
Thực hiện lồng ghép giáo dục các hoạt động khác vào vận động theo nhạc
phải được diễn ra thường xuyên. Cô chú ý lồng ghép phù hợp để tránh làm loãng
đi kiến thức trọng tâm ở trẻ.
16


Ví dụ: Lồng ghép phát triển ngôn ngữ vào hoạt động vận đông theo nhạc. Phần
ổn định tổ chức cô cho trẻ đọc bài thơ để gây hứng thú cho trẻ trước khi vào vận
động theo nhạc.
Ví dụ: Lồng ghép phát triển nhận thức. Sau khi cho cả lớp vận động minh họa
bài “Cá vàng bơi” cô cho trẻ lên thực hiện theo nhóm và trẻ đếm số bạn lên thực
hiện.
Cô lồng ghép tích hợp được chuyên đề theo từng chủ đề.
Ví dụ: Chủ đề: Trường mầm non, Bản thân. Tích hợp chuyên đề “Kỹ năng sống”
Chủ đề: Gia đình, Nghề nghiệp. Tích hợp chuyên đề “bảo vệ môi trường”…
Chủ đề: Giao Thông. Tích hợp chuyên đề “Tiết kiệm năng lượng”…
Như vậy, ở trường mẫu giáo, từ lúc đến trường đến khi cha mẹ đến đón,

âm nhạc luôn xuất hiện bên trẻ tạo không khí tươi mát. Nếu vắng bóng lời ca,
điệu múa thì trường lớp đối với các cháu thật buồn tẻ. Âm nhạc là chu kỳ thời
gian, là nhịp sống hàng ngày của trẻ, là cho trẻ thêm linh hoạt, tươi vui. Âm
nhạc thực sự là người bạn thân của trẻ thơ.
Biện pháp 6: Tận dụng môi trường ở mọi lúc, mọi nơi:
- Vận động theo nhạc trong giờ đón trẻ, trả trẻ:
Vào đầu giờ đón trẻ hoặc cuối giờ trả trẻ cô có thể cho trẻ vận động theo
nhạc với từng nhóm và cá nhân trẻ, cô sẽ phát huy tính độc lập hoạt động của
trẻ, phát triển năng khiếu của trẻ và cô dễ dàng sửa sai cho trẻ.
- Vận động theo nhạc trong hoạt động ngoài trời:
Trong khi cho trẻ hoạt động ngoài trời cũng có thể cho trẻ vận động theo
nhạc nhằm tạo cho trẻ sự mềm dẻo, nhịp nhàng, làm thư giãn thần kinh, kích
thích óc sáng tạo và giúp trẻ hiểu biết hơn về thế giới xung quanh.
Ví dụ: Cho trẻ quan sát và đàm thoại về con chim xong. Cô có thể cho trẻ đứng
đội hình vòng tròn để múa hát bài Thật là hay (Ảnh 4- Phụ lục).
Biện pháp 7: Phối kết hợp với phụ huynh để phát triển thêm kỹ năng vận
động theo nhạc cho trẻ:
Phụ huynh có vai trò rất quan trọng trong tất cả các hoạt động giáo dục
trẻ. Việc tuyên truyền để phụ huynh nắm được tầm quan trọng của hoạt động âm
nhạc đối với trẻ mẫu giáo phải được thường xuyên, kịp thời và phù hợp, để làm
được điều đó giáo viên sẽ lên kế hoạch và phổ biến ngay trong buổi họp phụ
huynh đầu năm. Ở đây cô giáo cần tuyên truyền giúp phụ huynh hiểu được vấn
đề ở đây chính là hoạt động âm nhạc sẽ tạo tiền đề cho việc phát triển năng
khiếu âm nhạc, mạnh dạn tự tin đứng trước tập thể, phát triển đầy đủ các lĩnh
vực khác giúp trẻ phát triển toàn diện. Bên cạnh việc tuyên truyền sau buổi họp
phụ huynh và giáo viên cũng cần xây dựng góc tuyên truyền với nhiều nội dung
sinh động để phụ huynh trao đổi học hỏi và sưu tầm các bài hát, đĩa nhạc, các
dụng cụ âm nhạc cho trẻ nghe học ở nhà. Qua góc tuyên truyền với phụ huynh ở
lớp, qua trao đổi trực tiếp tôi đã không ngừng tuyên truyền về tất cả các hoạt
động dạy và học cho các bậc phụ huynh nắm rõ, đặc biệt với hoạt động âm nhạc

tôi đã có những kế hoạch phù hợp như: Khi bắt đầu chủ đề mới tôi thường thông
báo đến phụ huynh để nhận đựơc sự ủng hộ về các nguyên vật liệu, giúp cho cô
và trẻ cùng làm đồ dùng, dụng cụ âm nhạc, trang phục để trẻ tham gia hoạt động
âm nhạc thật tốt.
17


Cùng với sự tham gia hoạt động của trẻ tại lớp, trong quá trình thực hiện
tôi thường xuyên phô tô bài hát mới học gửi về cho phụ huynh có thể kiểm tra
con tại nhà và như những nghệ sĩ tí hon, biểu diễn ở gia đình cho bố mẹ xem
giúp trẻ nhanh thuộc và nhớ lâu các vận động đã học ở lớp.
Tạo điều kiện cho phụ huynh cùng với giáo viên dưới sự chỉ đạo của nhà
trường kết hợp tổ chức các cuộc thi, chương trình văn nghệ múa hát trong các
ngày hội ngày lễ, tạo cho phụ huynh nhìn nhận hơn về các hoạt động của nhà
trường, thu hút sự quan tâm ở phụ huynh đến hoạt động âm nhạc cũng như các
hoạt động khác.
Ngoài ra mỗi giờ đón và trả trẻ bản thân tôi luôn giành thời gian để trao đổi trực
tiếp với phụ huynh về đặc điểm, năng khiếu tiềm ẩn của từng cháu để phụ huynh
có thể định hướng phát huy năng khiếu của con em mình, là nền tảng tương lai
trong suốt cuộc đời của trẻ.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm:
Sau khi sử dụng các giải pháp và biện pháp trên kết quả đạt được như sau:
Bảng 2: Kết quả đạt được sau khi áp dụng các biện pháp:
Kết quả
Đạt yêu cầu
Chưa đạt yêu cầu
Nội dung khảo
Tốt
Khá
Trung

Yếu
Kém
TT
Số
sát
bình
trẻ
SL TL SL TL SL TL SL TL SL TL
%
%
%
%
%
1 Trẻ vận động
nhịp nhàng theo
giai điệu, nhịp
30 8 27 12 40 10 33 0
0
0
0
điệu của các bài
hát, bản nhạc.
2 Trẻ sử dụng các
dụng cụ gõ đệm
30 9 30 12 40 9 30 0
0
0
0
theo tiết tấu
chậm.

3 Trẻ hứng thú
30 9 30 13 43 8 27 0
0
0
0
Như vậy, với một số biện pháp cải tiến trong phát triển vận động theo
nhạc, tôi thấy kết quả đạt được so với thực trạng ban đầu như sau: Số trẻ đạt khá,
giỏi ở các tiêu chí khảo sát được tăng lên rõ rệt, số trẻ trung bình giảm, số trẻ ở
mức yếu không còn.
Tôi thấy những biện pháp cải tiến của mình đã đạt được những kết quả
đáng khích lệ.
Đối với trẻ:
100% trẻ thực sự thích thú khi học vận động âm nhạc, tích cực tham gia
biểu diễn, biết vận động bằng nhiều hình thức nhuần nhuyễn có sáng tạo, tạo
không khí vui tươi. Từ đó chất lượng Giáo dục âm nhạc đạt chất lượng cao
Đối với bản thân:
18


Bản thân tôi qua quá trình tổ chức cho trẻ kĩ năng vận động theo nhạc
cũng đã tích lũy thêm nhiều kinh nghiệm cho mình và được rèn luyện khả năng
âm nhạc của bản thân. Tôi đã thực hiện tốt việc kết hợp giáo dục âm nhạc vào
các hoạt động khác trong nhà trường, đã từng bước có sự lôgic, phù hợp, nhuần
nhuyễn và trẻ phát triển tốt các vận động thông qua các kĩ năng đó.
Đối với đồng nghiệp:
Cùng với đồng nghiệp, chúng tôi đã tham gia nhiều vào hoạt động thao
giảng dự giờ, xây dựng nhiều hoạt động vận động âm nhạc phong phú để giúp
trẻ phát triển kỹ năng vận động âm nhạc: Ví dụ “Chương trình Tiếng hát chim
sơn ca”, “Tài năng của bé” “Bước nhảy nghệ thuật”…
Đối với phụ huynh:

Các bậc phụ huynh đã biết quan tâm nhiều đến năng khiếu âm nhạc của
con. Thực hiện được các phong trào văn hóa văn nghệ tại các gia đình, các bậc
phụ huynh còn nhiệt tình sưu tầm các đĩa ca nhạc múa thiếu nhi để khơi dậy
thêm năng khiếu âm nhạc của trẻ. Các bậc phụ huynh đã tham gia cùng nhà
trường trong các hội diễn, thao giảng tại trường.
Đối với nhà trường:
- Đã tổ chức thao giảng, các chương trình áp dụng giáo dục âm nhạc theo biện
pháp nêu trên có hiệu quả.

3. Kết luận và kiến nghị
3.1. Kết luận:
Sau những khó khăn, trăn trở nghiên cứu tài liệu, học hỏi đồng nghiệp,
trau dồi kiến thức để tìm ra các biện pháp phát triển kỹ năng vận động theo nhạc
cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi tại lớp học của mình, bản thân tôi đã rút ra bài học để
đồng nghiệp cùng tham khảo, phụ huynh cùng kết hợp giúp cho trẻ có khả năng
hoạt động âm nhạc tốt hơn, tạo điều kiện thuận lợi giúp trẻ phát triển toàn diện
về mọi mặt một cách tốt nhất.
Giáo viên cần rèn nề nếp thói quen cho trẻ, cần lựa chọn loại hình vận
động và xây dựng các động tác vận động phù hợp.
Cô làm mẫu chính xác vận động theo nhạc và có sáng tạo. Tăng cường
luyện tập vận động theo nhạc cho trẻ.
Đưa âm nhạc đến với trẻ qua các hoạt động trong ngày như: hoạt động
đón, trả trẻ, hoạt động chủ đích, hoạt động chơi, hoạt động mọi lúc, mọi nơi. Với
nội dung này đòi hỏi cô giáo phải quan tâm và nắm được tâm lý của tất cả trẻ
trong lớp, đặc biệt quan tâm đến những cháu mới đi học, những cháu còn nhút
nhát, giúp trẻ yêu mến trường lớp và thích được đi học.
Cô luôn đi sâu tìm hiểu để đưa những ca khúc phù hợp vào các hoạt động
gây hứng thú cho trẻ.
Với nội dung giúp trẻ hoạt động âm nhạc có hiệu quả qua cách chọn bài
hát, cách bắt nhịp, cách lựa chọn hình thức tổ chức hoạt động âm nhạc thì cô cần

linh hoạt đưa ra các hình thức mới lạ thu hút trẻ, sưu tầm nhiều bài hát mới, bài
hát hay phù hợp với chủ đề cho trẻ làm quen và nghe hát, sáng tạo nhiều kiểu
vận động theo nhạc bằng cơ thể hoặc dụng cụ âm nhạc mới hấp dẫn, gây hứng
thú cho trẻ từ đó giúp trẻ yêu thích các giờ học âm nhạc để qua đó cung cấp kiến
thức về các hoạt động khác cho trẻ.
19


Sưu tầm, sáng tạo nhiều đồ dùng, đồ chơi đẹp, hấp dẫn, gây hứng thú cho
trẻ tham gia vào hoạt động âm nhạc.
Tìm ra các hình thức để tuyên truyền, vận động phụ huynh: Tuyên truyền
về tầm quan trọng của hoạt động âm nhạc đối với trẻ trong buổi họp phụ huynh,
tại góc trao đổi với phụ huynh, tại các buổi đón trả trẻ…Để phụ huynh hỗ trợ
xây dựng thêm dụng cụ âm nhạc tự tạo sẵn có ở địa phương, giúp phụ huynh có
đầy đủ kiến thức rèn luyện thêm cho con như về nhà kiểm tra các bài con đã
học, mua thêm băng đĩa các bài hát theo chủ đề cho con nghe…Để từ đó phụ
huynh chú tâm hơn tới việc rèn luyện năng khiếu tiềm ẩn thêm cho con, thấy
được tầm quan trọng của việc hoạt động âm nhạc đối với con em mình.
Trên đây là những gì bản thân tôi đã thực hiện và đạt được kết quả trong
năm học vừa qua, rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến chỉ đạo của cấp trên
và các bạn đồng nghiệp để tôi có thể làm tốt hơn trong những năm học tới.
3.2. Kiến nghị:
* Đối với nhà trường:
Đề nghị nhà trường tạo điều kiện cho giáo viên tham quan, học tập ở các
đơn vị bạn để trao đổi, học hỏi kinh nghiệm.
Đầu tư thêm về cơ sở vật chất, trang thiết bị như: Trang phục biểu diễn,
loa nhỏ phục vụ âm thanh cho lớp để tôi có thể xây dựng môi trường cho trẻ
hoạt động âm nhạc cũng như các hoạt động khác được tốt hơn.
* Đối với Phòng giáo dục:
Đề nghị Phòng giáo dục tham mưu với Sở giáo dục và Đào tạo tăng

cường hơn nữa các lớp tập huấn, bồi dưỡng kĩ năng ca hát, vận động theo nhạc,
tổ chức các lớp dạy đàn, dạy múa, khiêu vũ cho giáo viên.
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ

Đa Lộc, ngày 25 tháng 5 năm 2017
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết
không sao chép nội dung của người khác.
Người thực hiện

Đào Thị Hiền

20