Sử dụng phương pháp dạy học dự án giáo dục du lịch bễn vững cho HS 12 THPT qua môn địa lý

MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài.
Phương pháp dự án (Project method) là một trong những lựa chọn tối ưu
nhằm đáp ứng mục tiêu giáo dục và đào tạo của Việt Nam trong giai đoạn mới
[2]. Sau hai mươi năm đổi mới phương pháp dạy học nhìn chung, các trường
phổ thông ở Việt Nam đã hội đủ điều kiện để ứng dụng phương pháp dự án ở
các cấp học và mọi môn học. Hiệu quả do PP dự án mang lại cho HS là vô cùng
to lớn, đặc biệt việc hình thành cho HS cuối cấp các “kĩ năng mềm” – những kĩ
năng thật sự cần thiết cho ngưỡng cửa vào đời. Vận dụng thường xuyên PP này
sẽ giúp cho GV và HS biết tích hợp kỹ năng vi tính vào việc dạy - học (thiết kế
phần trình diễn Power Point, tạo các Newsletter, thực hiện các trang web), góp
phần hiện đại hoá quá trình dạy học, tiếp cận với các phương tiện hiện đại và
phương pháp dạy học tiên tiến của thế giới. Thực hiện tốt phương pháp dạy học
dựa trên dự án sẽ tạo điều kiện tối đa cho việc thực hiện phương châm “Học đi
đôi với hành, lý luận gắn liền với thực tiễn ”. Môn Địa lí, về bản chất khoa học,
chương trình, nội dung là một môn học hội đủ các điều kiện để ứng dụng PP dự
án; trong đó, điển hình nhất là nội dung, chương trình Địa lí lớp 12.
Được mệnh danh là thiên đường du lịch, với bãi cát chạy dài, mịn và đẹp
vừa phải Sầm Sơn đang ngày càng khẳng định vị thế trong nước và trên thế
giới, được nhiều du khách lựa chọn điểm đến. Tuy nhiên vãn còn nhiều HS chưa
biết trọng trách của mình trong việc phát triển du lịch ở địa phương, chưa đóng
góp gì cho phát triển của địa phương. Do vậy giáo dục du lịch bền vững cho HS
là vô cùng cần thiết.
Hiện nay phương pháp dạy học dự án đang còn mới là đối với nhiều GV
bậc THPT và chưa có nhiều kĩ năng thực hiện phương pháp này. Từ lí do trên,
tôi đã mạnh dạn chọn đề tài “Sử dụng phương pháp dạy học dự án giáo dục
du lịch bễn vững cho HS 12 THPT qua môn Địa Lý” nhằm thiết kế một số
1


giáo án sử dụng phương pháp dự án, giới thiệu với đồng nghiệp, làm tư liệu dạy

học cho mai sau.
2. Mục tiêu nghiên cứu.
Sử dụng phương pháp dạy học dự án giáo dục du lịch bền vững cho học
sinh 12 qua đó góp phần nâng cao chất lượng dạy học Địa lí trong nhà trường
THPT.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu.
- Tìm hiểu cơ sở lí luận Sử dụng phương phương pháp dạy học dự án giáo
dục du lịch bền vững cho học sinh trong dạy học Địa lí 12.
- Tiến hành điều tra thực trạng Sử dụng phương phương pháp dạy học dự
án giáo dục du lịch bền vững cho học sinh 12 tại trường THPT Sầm Sơn.
- Tiến hành kiểm nghiệm để kiểm chứng hiệu quả của việc sử dụng
phương phương pháp dạy học dự án giáo dục du lịch bền vững cho học sinh 12
THPT.
4. Giới hạn nghiên cứu.
- Đề tài nghiên cứu chỉ sử dụng phương phương pháp dạy học dự án và
đói tượng cho học sinh 12.
- Thời gian từ tháng 12-2016 đến tháng 5-2017.
- Địa điểm nghiên cứu tại trường THPT Sầm Sơn.

2


CHƯƠNG 1
CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY
HỌC DỰ ÁN GIÁO DỤC DU LỊCH BỀN VỮNG CHO HỌC SINH 12
THPT
1.1. Phương pháp dạy học dự án.
1.1.1. Khái niệm phương pháp dạy học dự án.
Thuật ngữ dự án, tiếng Anh là “Project”, được hiểu theo nghĩa phổ thông
là một đề án, một dự thảo hay một kế hoạch, cần được thực hiện nhằm đạt mục

đích đề ra
Dạy học dự án là một hình thức dạy học hay PPDH phức hợp, trong đó
dưới sự hướng dẫn của giáo viên, người học tiếp thu kiến thức và hình thành kỹ
năng thông qua việc giải quyết một bài tập tình huống (dự án) có thật trong đời
sống, theo sát chương trình học, có sự kết hợp giữa lý thuyết với thực hành và
tạo ra các sản phẩm cụ thể. Nhiệm vụ này được người học thực hiện với tính tự
lực cao trong toàn bộ quá trình học tập, từ việc xác định mục đích, lập kế
họach, đến việc thực hiện dự án, kiểm tra, điều chỉnh, đánh giá quá trình và kết
quả thực hiện. Làm việc nhóm là hình thức cơ bản của dạy học dự án.[1]
1.1.2. Những đặc trưng của phương pháp dạy học dự án
1.1.2.1. Người học
- Người học là trung tâm của dạy học dự án, người học không hoạt động
độc lập mà làm việc theo nhóm, đóng vai là những người thuộc các lĩnh vực
khác nhau, có nhiệm vụ hoàn thành vai trò của mình theo mục tiêu đã đề ra.
- Khi thực hiện nhiệm vụ được giao, người học tự quyết định cách tiếp
cận vấn đề và các hoạt động cần phải tiến hành để giải quyết vấn đề.
- Trong dạy học dự án người học cần hoàn thành dự án với những sản
phẩm cụ thể có ý nghĩa và giá trị nhất định đối với bản thân và xã hội.[1]

3


1.1.2.2. Giáo viên
- Trong suốt quá trình dạy học, GV định hướng, tổ chức, tư vấn, giám sát,
giúp đỡ, tạo điều kiện thuận lợi cho người học thực hiện dự án.
- Giáo viên tạo điều kiện cho người học lựa chọn và thể hiện vai trò phù
hợp với nội dung chủ đề học; hỗ trợ người học hoàn thành vai trò đó.
- Tạo môi trường học tập, chỉ dẫn, gợi lên những nghi vấn và thúc đẩy sự
hiểu biết sâu hơn của người học.
- Hướng dẫn người học tập trung vào tìm hiểu, giải quyết vấn đề .

- Khuyến khích người học tự kiến tạo nên kiến thức của họ.[1]
1.1.3. Xây dựng đề cương cho một dự án
Một bản dự án có các phần chính như sau:
TÊN DỰ ÁN
I. Tổng quan
1. Mục tiêu của dự án
2. Người thực hiện
3. Phạm vi nghiên cứu dự án:
4.Thời gian:
II. Nội dung dự án
Hoạt động 1, hoạt động 2, hoạt dộng 3…..
III. Kế hoạch thực hiện dự án
IV. Phương tiện dạy học
V. Các bước tiến hành bài dạy
VI. Phụ lục. [1]
1.2. Du lịch bền vững.
1.2.1. Khái niệm du lịch bền vững.
Du lịch bền vững là việc đáp ứng các nhu cầu hiện tại của du khách và
vùng dùng du lịch mà vẫn bảo đảm những khả năng đáp ứng nhu cầu cho các thế
hệ tương lai [8].

4


Phát triển du lịch bền vững là sự đáp ứng đầy đủ nhất, tiện nghi nhất các
nhu cầu của khách du lịch, tạo sức hút du khách đến vùng, điểm du lịch ngày
nay đồng thời bảo vệ và nâng chất lượng cho tương lai. Nó được định ra để
hướng việc quản lý toàn bộ các tài nguyên, các điều kiện tự nhiên, môi trường
sinh thái và các điều kiện kinh tế, xã hội, văn hoá kèm theo, theo cách mà chúng
ta có thể thoả mãn các nhu cầu về kinh tế, xã hội và thẩm mỹ, đồng thời duy trì

tính toàn vẹn về văn hoá, các quá trình sinh thái chủ yếu, sự đa dạng sinh học và
các hệ thống duy trì nuôi dưỡng sự sống.
1.2.2. Bản chất của du lịch bền vững.
- Phát triển, gia tăng sự đóng góp của du lịch vào kinh tế và môi trường.
- Cải thiện tính công bằng xã hội trong phát triển.
- Cải thiện chất lượng cuộc sống của cộng đồng bản địa.
- Ðáp ứng cao độ nhu cầu của du khách.
- Duy trì chất lượng môi trường.[8]
1.2.3. Ý nghĩa của phát triển du lịch bền vững
- Phát triển du lịch bền vững giúp bảo vệ môi trường sống. Vì bảo vệ môi
trường sống không chỉ đơn giản là bảo vệ các loài động thực vật quý hiếm sống
trong môi trường đó, mà nhờ có việc bảo vệ môi trường sống mà con người
được hưởng lợi từ đó: Không bị nhiễm độc nguồn nước, không khí và đất. Đảm
bảo sự hài hòa về môi trường sinh sống cho các loài động thực vật trong vùng
cũng là giúp cho môi trường sống của con người được đảm bảo.
- Phát triển du lịch bền vững còn giúp phát triển kinh tế, ví dụ, từ việc
khai thác các đặc sản văn hóa của vùng, người dân trong vùng có thể nâng cao
đời sống nhờ khách du lịch đến thăm quan, sử dụng những dịch vụ du lịch và
sản phẩm đặc trưng của vùng miền, của vùng. Phát triển du lịch bền vững cũng
giúp người làm du lịch, cơ quan địa phương, chính quyền và người tổ chức du
lịch được hưởng lợi, và người dân địa phương có công ăn việc làm.
- Phát triển du lịch bền vững còn đảm bảo các vấn đề về xã hội, như việc
giảm bớt các tệ nạn xã hội bằng việc cung cấp công ăn việc làm cho người dân
5


trong vùng. Ở một cái nhìn sâu và xa hơn, du lịch bền vững giúp khai thác
nguồn tài nguyên một cách có ý thức và khoa học, đảm bào cho các nguồn tài
nguyên này sinh sôi và phát triển để thế hệ sau, thế hệ tương lai có thể được tiếp
nối và tận dụng.[8]

CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC DỰ
ÁN GIÁO DỤC DU LỊCH BỀN VỮNG CHO HS
2.1. Thực trạng sử dụng phương pháp dạy học dự án giáo dục du lịch bền
vững cho HS.
2.1.1. Đối tượng, phương pháp, địa điểm và thời gian tìm hiểu thực trạng.
Địa điểm: Trường THPT Sầm Sơn.
Thời gian: Từ tháng 12-2015 đến tháng 5-2017
Đối tượng: giáo viên Địa lí và học sinh lớp 12 của trường: 12A3
2.1.2. Phân tích thực trạng.
2.1.2.1. Nhận thức của GV về sử dụng phương pháp dạy học dự án cho HS.
Nhận thức của
giáo viên

1.Việc

Rất thường
xuy
ên
Số
Tỉ lệ

Thường
Số

xuy
ên
Tỉ lệ
(%)
0

Thỉnh
Số

Ít khi
tho
ảng
Tỉ lệ Số
(%)
0
3/3

Tỉ lệ

sử dụng 0
0
0
0
100
phương
pháp dạy
học dự
án
3. Tham khảo tư ¼
0.25 2/4
0.50 ¼
0.25 0
0
liệu
về
PPDH

dự
án
nhằm
nâng cao
kĩ năng
dạy học.
Tôi đã tiến hành điều tra các GV dạy Địa lí tại trường THPT Sầm Sơn,
tổng số 3 GV, kết quả điều tra như sau:
Bảng 2.1. Mức độ sử dụng phương pháp dạy học dự án của giáo viên.
6


Nhận thức của giáo
viên

Rất quan
tr
ọ
n
g
Số
Tỉ

Quan trọng

Bình

Số

Số

Tỉ lệ

Không quan
thư
trọ
ờng
ng
Tỉ lệ

Số

1. Giáo dục du lịch 3/3
100 0
0
0
0
0
bền vững
cho HS.
2. Tích hợp nội dung 2/3
70
1/3
30
0
0
0
giáo dục du
lịch
bền

vững trong
bài.
Bảng 2.2. Nhận thức của GV với giáo dục du lịch bền vững

Tỉ lệ
0
0

Qua điều tra bằng phiếu trắc nghiệm đối với GV tại trường THPT Sầm
Sơn, tôi nhận thấy các thầy cô ít quan tâm tới phương pháp dạy học dự án do
nhiều nguyên nhân khác nhau: thời gian và cơ sở vật chất nên GV ít có điều kiện
tiến hành thiết kế dạy học dự án cho HS. Mặt khác, nhiều GV còn thiếu các kĩ
năng sử dụng phương pháp dạy học dự án. Về giáo dục du lịch bền vững mặc dù
rất quan tâm tuy nhiên GV chưa tích hợp nhiều nội dung trong quá trình dạy.
2.1.2.2. Thái độ của học sinh trong việc tham gia dự án giáo dục du lịch bền
vững.
- Việc tổ chức hoạt dạy học dự án rất được học sinh ủng hộ và thích thú:
từ những HS năng nổ đến những HS trầm, những học sinh yêu thích môn Đia
lý, những học sinh lười học và cả những học sinh cá biệt. Tất cả các em học sinh
đều tham gia nhiệt tình, năng nổ.
- Học sinh hăng hái với các dự án, tiến hành thực hiện các dự án với tinh
thần hết mình.

2.1.2.3. Đánh giá chung về thực trạng.
- Ưu điểm của thực trạng:
7


+ Dạy học dự án làm cho nội dung học tập trở nên có ý nghĩa hơn: Nội
dung học tập trở nên có ý nghĩa hơn bởi vì nó được tích hợp với các vấn đề của

đời sống thực, từ đó kích thích hứng thú học tập của người học.
+ Dạy học dự án góp phần đổi mới phương pháp dạy học, thay đổi
phương thức đào tạo: Học tập dự án chuyển giảng dạy từ "giáo viên nói" thành
"học sinh làm".
+ Dạy học dự án tạo ra môi trường thuận lợi cho người học rèn luyện và
phát triển: Dạy học dự án giúp người học được nhiều hơn vì trong hầu hết các
dự án, HS phải làm những bài tập liên quan đến nhiều lĩnh vực.
- Dạy học dự án phát huy tính tích cực, tự lực, chủ động, sáng tạo của
người học: Người học là trung tâm của dạy học dự án, từ vị trí thụ động chuyển
sang chủ động, vì vậy dạy học dự án vừa tạo điều kiện, vừa buộc người học phải
làm việc tích cực hơn.
-Dạy học dự án giúp người học phát triển khả năng giao tiếp: Dạy học dự
án không chỉ giúp người học tiếp thu kiến thức, mà còn giúp họ nâng cao năng
lực hợp tác, khả năng giao tiếp với người khác.
.- Nhược điểm:
+ Dạy học dự án đòi hỏi nhiều thời gian. Đây là trở ngại lớn nhất, nếu
không được bố trí thời gian hoặc giáo viên không có sự linh hoạt thì buộc những
người thực hiện phải làm việc ngoài giờ. Điều này lí giải tại sao một phương
pháp dạy học có nhiều ưu điểm như dạy học dự án lại rất khó đi vào thực tiễn
dạy học ở nước ta.
+ Không thể áp dụng dạy học dự án tràn lan mà chỉ có thể áp dụng với
những nội dung nhất định trong những điều kiện cho phép. Dạy học dự án không
thể thay thế phương pháp thuyết trình trong việc truyền thụ những tri thức lý
thuyết hay việc thông báo thông tin.
- Dạy học dự án đòi hỏi có sự chuẩn bị và lên kế hoạch thật chu đáo thì
mới lôi cuốn được người học tham gia một cách tích cực.

8

- Hoạt động thực hành, thực tiễn khi thực hiện dạy học dự án đòi hỏi
phương tiện vật chất và tài chính phù hợp.
- Dạy học dự án khó áp dụng ở cả bậc đại học cũng như trung học, tiểu
học.
CHƯƠNG 3
THIẾT KẾ GIÁO ÁN SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC DỰ ÁN
GIÁO DỤC DU LỊCH BỀN VỮNG CHO HS 12 THPT
3.1. Khả năng thực sử dụng phương pháp dạy học dự án trong môn Địa lí
lớp 12.
Sẽ thật phiến diện nếu cho rằng chỉ có HS lớp 12 - HS cuối cấp THPT
mới đủ điều kiện và năng lực thực hiện các dự án học tập, vì ở các nước phương
Tây, dự án học tập được phổ biến từ bậc tiểu học, thậm chí từ cuối lớp mẫu giáo.
Mức độ phức tạp của các dự án học tập sẽ tăng dần theo cấp học, lớp học và độ
mềm dẻo, linh hoạt. Tuy nhiên, là một phương pháp dạy học phức hợp, khi thực
hiện dự án, HS phải đóng vai là những người lao động có thật trong xã hội để
tham gia tìm hiểu, phần nào giải quyết những vấn đề có thật trong cuộc sống, thì
rõ ràng là lứa tuổi thanh niên của học sinh THPT là phù hợp nhất, vì các em đã
phát triển khá toàn diện về thể chất, về nhận thức và tình cảm, đặc biệt về thế
giới quan và lí tưởng, về đường đời và xu hướng nghề nghiệp. Đó là “thời kì
phát triển cân đối, hài hòa, đẹp đẽ của con người, là thời kì năng lực trí tuệ, thế
giới quan và toàn bộ nhân cách của con người biến đổi lớn về chất lượng làm
cho các em sẵn sàng để bước vào đời” [6], và đỉnh cao của phát triển trí tuệ, tình
cảm lứa tuổi thanh niên THPT là ở lớp cuối cấp. HS cuối cấp THPT sau khi tốt
nghiệp sẽ trở thành một công dân thực thụ, đứng trước nhiều vấn đề cấp bách
của Việt Nam và thế giới, họ cần có những nhận thức và hành vi đúng đắn, cần
có sự lựa chọn nghề nghiệp sao cho phù hợp với năng lực của bản thân và nhu
cầu của xã hội, góp phần tham gia giải quyết những khó khăn còn tồn tại trong
xã hội… Các dự án học tập THPT nói chung và dự án Địa lí nói riêng sẽ được
9

HS cuối cấp thực hiện tốt nhất, đồng thời có thể nhận thức sâu sắc hơn về các
giá trị mà phương pháp dự án mang lại.
3.2. Các yêu cầu sử dụng phương pháp dạy học dự án.
3.2.1. Yêu cầu về mặt nội dung.
-Dự án gắn với thực tiễn, thời sự và hấp dẫn sự quan tâm của HS.
- Nội dung dự án liên quan đến kiến thức của nhiều môn học trong
chương trình.
- HS phải đối mặt với thách thức của tình huống (mơ hồ, phức tạp và
không tiên liệu trước được).
- Đảm bảo phát triển các kỹ năng (làm việc theo nhóm, về công nghệ, về
tư duy, tự tổ chức…) cho HS.[5]
3.2.2. Yêu cầu về phương pháp giảng dạy.
- Trong dạy học dự án người tổ chức có thể phối hợp nhiều PPDH khác
nhau: thuyết trình, đàm thoại, nghiên cứu, nêu vấn đề, làm việc theo nhóm …
- Học tập trong dự án là học tập trong hành động. Vì vậy, người học
không tiếp thu thông tin một cách bị động mà là người tích cực giành lấy kiến
thức. Như vậy, mỗi bài học đều thật sự hấp dẫn đối với người học vì đó là những
vấn đề có thật trong đời sống.[5]
3.2.3. Phương tiện dạy học
Phương tiện dạy học trong dạy học dự án là sách giáo khoa, tài liệu tham
khảo, máy tính, internet, các phương tiện trình chiếu… Người học cần được tạo
điều kiện sử dụng công nghệ thông tin khi sản xuất một ấn phẩm, khi trình bày
vấn đề...[5]
3.3. Sử dụng phương pháp dạy học dự án giáo dục du lịch bền vững.
3.3.1. Sử dụng phương pháp dự án nhỏ trong dạy học.

3.3.1.1. Khái niệm.
Dự án nhỏ là những dự án thực hiện trong tiết học. [1].

10


3.3.1.2. Thiết kế tiết dạy theo dạy học dự án.
Sử dụng phương pháp dạy học dự án bài 31 Vấn đề phát triển thương mại, du
lịch trang 137 SGK Địa lý 12.
PHÁT TRIỂN DU LỊCH BỀN VỮNG Ở ĐỊA PHƯƠNG
I. Tổng quan
1. Mục tiêu của dự án
Sau khi hoàn thành dự án HS có khả năng:
- Kiến thức:
+ Hiểu được khái niệm và giải pháp phát triển du lịch bền vững ở địa
phương.
- Kĩ năng:
+ Kỹ năng liên hệ thực tế.
+ Kỹ năng làm việc theo nhóm.
+ Kỹ năng thuyết trình trước lớp.
- Thái độ
+ Có ý thức tìm hiểu, tuyên phát triển du lịch ở địa phương.
2. Người thực hiện: Học sinh lớp 12A3
3. Phạm vi nghiên cứu dự án: du lịch bền vững địa phương.
4.Thời gian: 10 phút (trong 45 phút)
II. Nội dung dự án
GV quyết định một số dự án có liên quan đến bài học
Dự án 1: Với tư cách là hướng dẫn viên du lịch hãy tạo ra các sản phẩm
du lịch và giới thiệu du khách sản phẩm du lịch độc đáo của địa phương.
Dự án 2: Em hãy đề ra kế chiến lược bảo vệ tài nguyên du lịch của địa
phương.
IV. Kế hoạch thực hiện dự án
Dự án thực hiện 10 phút cuối bài:

- GV đưa ra dự án, chia nhóm: 1 phút.
- HS thảo luận: 4 phút.
11


- HS trình bày: 3 phút.
- GV tổng kết: 2 phút
V. Phương tiện dạy học
Sách giáo khoa
VI. Các bước tiến hành bài dạy
1. Hoạt động 1: GV giới thiệu dự án và hướng dẫn học sinh thực hiện dự án
- GV giới thiệu về nội dung bài học: Du lịch bền vững là mục tiêu quan
trọng của ngành du lịch nước ta.
Nhóm 1:dự án 1: Với tư cách là hướng dẫn viên du lịch hãy giới thiệu du
khách sản phẩm du lịch độc đáo của địa phương.
Nhóm 2: Dự án 2: Em đã làm gì bảo vệ tài nguyên du lịch biển của địa
phương.
2. Hoạt động 2: Triển khai dự án (Trong 4 phút)
HS làm việc theo nhóm được phân công, chủ động thực hiện các nhiệm vụ
cụ thể
3. Hoạt động 3: Báo cáo kết quả dự án (3 phút)
Tiến hành hội thảo. HS trình bày các dự án đã thực hiện
4. Hoạt động 4: Đánh giá tổng kết dự án (2 phút)
GV tổng kết nội dung nhận xét phần trả lời của các nhóm
3.3.2. Sử dụng phương án lớn trong dạy học.

3.3.2.1. Khái niệm.
Dự án lớn là những dự án: thực hiện với quỹ thời gian lớn, trên một tuần
và có thể kéo dài nhiều tháng. [1].

3.3.2.2. Thiết kế tiết dạy theo dạy học dự án.
Để phục vụ cho hai tiết tìm hiểu địa lý địa phương, nhằm khuyến khích
năng lực tự học, sáng tạo của học sinh . Tôi đã xây dựng dự án:
DỰ ÁN PHÁT TRIỂN DU LỊCH VÀ VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN DU LỊCH
BỀN VƯNG Ở THÀNH PHỐ SẦM SƠN
I. Tổng quan
12


1. Mục tiêu của dự án
Sau khi hoàn thành dự án HS có khả năng:
- Kiến thức:
+ Biết được khái niệm về tài nguyên du lịch, biết được tài nguyên du lịch
của địa phương: tài nguyên biển, tài nguyên văn hóa.
+ Biết được thực trạng phát triển du lịch ở địa phương twfddos đề xuất
được các giải pháp phát triển du lịch địa phương
- Kĩ năng:
+ Kĩ năng nghiên cứu khoa học
+ Kỹ năng phân tích bảng số liệu, biểu đồ.
+ Kỹ năng liên hệ thực tế.
+ Kỹ năng làm việc theo nhóm.
+ Kỹ năng thuyết trình trước lớp.
- Thái độ
+ Có ý thức tìm hiểu, tuyên phát triển du lịch ở địa phương.
+ Hình thành kĩ năng sống thân thiện khách du lịch, giúp đỡ khi cần thiết
hình thành thói quen làm du lịch.
2. Người thực hiện: Học sinh lớp 12A3
3. Phạm vi nghiên cứu dự án: Thành phố Sầm Sơn
4.Thời gian: 8 tuần học
II. Nội dung dự án

GV quyết định một số dự án có liên quan đến bài học
- Dự án 1: Giả sử em là chủ tịch Thành phố Sầm Sơn, hãy điều tra thực
trạng phát triển du lịch của thành phố từ đó đưa ra giải phát phát triển du lịch
bền vững
- Dự án 2: Em là hướng dẫn viên du lịch, có trọng trách tìm hiểu hiện
trạng nguồn tài nguyên du lịch của địa phương và tìm ra sản phẩm du lịch mới.
III. Kế hoạch thực hiện dự án
Dự án hoàn thành sau tuần học:
13


- Tuần 1: Trên lớp
+ GV phổ biến nội dung, kế hoạch, đưa ra yêu cầu và tiến hành phân
nhóm.
+ GV cung cấp tài liệu tham khảo cho HS và hướng dẫn HS khai thác tài
liệu trên internet và sách báo.
- Tuần 2: Tổ chức tham quan du lịch FLC
- Tuần 3 : Tham quan du lịch hòn trống mái, chùa, đền ở địa phương.
- Tuần 4 : Các nhóm lên kế hoạch hoạt động, phân công công việc, tiến
hành tìm hiểu thu thập tài liệu, xử lí thông tin.
- Tuần 5: GV hướng dẫn HS công nghệ để thiết kế trên Powerpoint.
- Tuần 6: Các nhóm hoàn thành bài dự án trên máy tính
- Tuần 7: Nhóm 1 trình bày kết quả, GV tổng kết, đánh giá
- Tuần 8: Nhóm 2 trình bày kết quả, GV tổng kết, đánh giá
Trong quá trình thực hiện, GV theo dõi, đôn đốc HS, định kỳ kiểm tra tiến
độ thực hiện. Các nhóm trao đổi, chia sẻ, thông báo cho nhau về những công
việc (kết quả) đã thực hiện được. GV gặp HS theo lịch để giải đáp các câu hỏi và
hỗ trợ HS về công nghệ.
IV. Phương tiện dạy học
- Các phần mềm ứng dụng như Word, PowerPoint; phần mềm xử lý ảnh,

phần mềm vẽ sơ đồ tư duy Imindmap, trình duyệt Web…
- Các thiết bị được sử dụng như: máy tính, máy in, máy chiếu
- Các biểu đồ, bản đồ, số liệu thống kê, các hình ảnh, đoạn video liên quan
đến nội dung bài học…
V. Các bước tiến hành bài dạy
1. Hoạt động 1: GV giới thiệu dự án và hướng dẫn HS thực hiện dự án.
- GV giới thiệu về nội dung bài học: “Sầm Sơn là thành phố biển nổi tiếng
với bãi biển đẹp, bãi cát vàng, mịn, là lựa chọn điểm đến của nhiều du khách
trong nước và thế giới. Vậy thu hút nhiều khách du lịch, Sầm Sơn phải có chiến
lược phát triển. Các em cùng tham gia dự án phát triển du lịch địa phương mình.
14


+) GV định nghĩa về phát triển du lịch bền vững: Sự bền vững được Ủy
ban thế giới về phát triển môi trường định nghĩa như là “sự phát triển đáp ứng
nhu cầu hôm nay mà không làm giảm bớt khả năng đáp ứng nhu cầu của các thế
hệ tương lai”. [2] Hơn thế nữa, phát triển bền vững liên quan đến việc sử dụng
dài hạn và khả năng có thể bảo tồn được của nguồn tài nguyên.
Phát triển du lịch bền vững phải đảm bảo và thỏa mãn ba yếu tố sau:
- Mối quan hệ giữa bảo tồn tài nguyên tự nhiên, môi trường và lợi ích
kinh tế, xã hội, văn hóa
- Quá trình phát triển diễn ra trong một thời gian lâu dài
- Đáp ứng được nhu cầu hiện tại, không ảnh hưởng các thế hệ tiếp theo.
+) GV: Để du lịch Sầm Sơn phát triển bền vững cần có sự chung tay của
cả cộng đồng trong đó có các em. Em tham gia phát triển du lịch bền vững ở địa
phương bằng những cách nào?
+) HS trả lời, GV kết luận:
+ Bảo vệ môi trường, tài nguyên du lịch: làm vệ sinh sạch sẽ, nhắc nhở
mọi người cùng tham gia bảo vệ môi trường.
+ Tham gia hoạt động du lịch của địa phương: làm hướng dẫn viên, cùng

gia đình làm du lịch.
+ Quảng bá hình ảnh bằng nhiều cách khác nhau.
+ Hình thành văn hóa du lịch: lịch sự, văn minh, giúp đỡ du khách.
- Phân công nhiệm vụ 2 nhóm làm dự án 1 và dự án 2.
2. Hoạt động 2: Triển khai dự án (Trong 6 tuần 1-2-3-4-5-6)
HS làm việc theo nhóm được phân công, thực hiện các nhiệm vụ cụ thể:
GV theo dõi, đôn đốc HS, định kỳ kiểm tra tiến độ thực hiện. Các nhóm
trao đổi, chia sẻ, thông báo cho nhau về những công việc đã thực hiện được.
GV gặp HS theo lịch để giải đáp các câu hỏi và hỗ trợ HS về công nghệ.
3. Hoạt động 3: Báo cáo kết quả dự án (tuần 7 và 8)
Tiến hành hội thảo, hs trình bày các dự án đã thực hiện trong hội thảo.

15


4. Hoạt động 4: Đánh giá tổng kết dự án (tuần 9)
- GV chủ trì cuộc họp rút kinh nghiệm, phát các phiếu đánh giá (phụ lục)
- HS tự đánh giá quá trình thực hiện dự án
- Các nhóm thảo luận, rút kinh nghiệm, đề nghị khen thưởng cá nhân có
đóng góp tích cực.
- GV tổng kết bài học, chốt lại những điểm chính của nội dung, đánh giá
quá trình làm việc thực hiện dự án của từng nhóm, đánh giá kết quả học tập theo
các sản phẩm sau: Các nhóm hoàn thành bản báo cáo dưới dạng file (Word) và
bản in trên giấy khổ A4 không quá 10 trang, báo cáo trình chiếu trong buổi hội
thảo bằng phần mềm Power Point (mỗi nhóm không quá 25 sile), các ấn phẩm
tuyên truyền: dưới dạng khẩu hiệu, băng rôn, tranh ảnh, báo bảng, phim video.
VI. Phụ lục.
(Phần phụ lục cuối đề tài)
CHƯƠNG 4. KIỂM NGHIỆM

4.1. Mục tiêu.
Tiến hành kiểm tra tính khả thi và hiệu quả của sử dụng phương pháp dạy
học dự án giáo dục du lịch bền vững cho HS 12 THPT qua tổ chức một số hoạt
động bộ môn Địa lí.
4.2. Nguyên tắc kiểm nghiệm.
- Đảm bảo tính khách quan.
- Đảm bảo tính toàn diện.
- Đảm bảo nội dung phù hợp với chương trình, tâm sinh lí của học sinh.
- Đảm bảo đúng đối tượng.
4.3. Nội dung thực nghiệm sư phạm.
Tiến hành tổ chức một dự án lớn cả lớp tham gia và có sản phẩm
4.4. Phương pháp thực nghiệm sư phạm.
Bước 1: Tiến hành chọn lớp: lớp 12A3 để kiểm nghiệm.
Bước 2: Chuẩn bị.
16


- Trao đổi với GV chủ nhiệm tổ chức hoạt động.
- Soạn câu hỏi để thu thập hiệu quả công việc của HS.
Bước 3: Tiến hành kiểm nghiệm.
- Các hoạt động kiểm nghiệm được chọn từ các bài thiết kế trong đề tài.
Bước 4: Xử lí kết quả.
Phát phiếu trắc nghiệm khách quan cho cả lớp, sau đó chấm điểm xử lí số
liệu thực nghiệm bằng một số công thức thống kê toán học.
4.5. Kết quả thực nghiệm sư phạm.
4.5.1. Thống kê định lượng
Đánh giá kết quả bằng phương pháp trắc nghiệm khách quan: cho HS làm
một bài test để xác định chất lượng, sau đó tiến hành thực hiện dự án và đánh giá
lại bằng một bài test .
Bài Test 1: + Sử dụng phần mềm powerpoin

Bài test 2: + Khái niệm du lịch bền vững, giải pháp phát triển du lịch bền
vững.
Kết quả 2 lần kiểm tra trước và sau thực nghiệm của cùng một nhóm HS
lớp 12A3 được phản ánh qua bảng 4.1 và 4.2
Giả thiết Ho: Điểm trung bình cộng của posttest và pretest không khác
nhau, thực nghiệm không hiệu quả.
Xác định đại lượng kiểm định t: Tiến hành lập bảng 4.3.
Bảng 4.1. Kết quả trước thực nghiệm của lớp 10C9
STT
1
2
3
4
5
6
7
8
9

Họ và tên
Nguyễn Mai Anh
Cao Thiện Cường
Phạm Thị Dung
Nguyễn Đức Hải
Văn Thị Diệu Linh
Nguyễn Thị Phương
Nguyễn Thị Quỳnh
Hoàng Minh Trung
Nguyễn Thị ThảoVân

1
1
1
2
3
1
2
3
1
2

Điểm số các bài
2
7
8
7
6
4
7
7
7
6

Tổng số
8
9
9
9
5
9

10
8
8
17


10
10

Hoàng Đức Việt
Tổng

1
17

7
66

8
83

Bảng 4.2. Kết quả sau thực nghiệm của lớp 10C9
STT Họ và tên
1
2
3
4
5
6
7

8
9
10
10

Nguyễn Mai Anh
Cao Thiện Cường
Phạm Thị Dung
Nguyễn Đức Hải
Văn Thị Diệu Linh
Nguyễn Thị Phương
Nguyễn Thị Quỳnh
Hoàng Minh Trung
Nguyễn Thị ThảoVân
Hoàng Đức Việt
Tổng

Điểm số các bài
1
2
5
8
6
9
4
8
5
9
3
9

4
8
5
9
4
9
5
9
6
9
47
87

Tổng số
13
15
12
14
12
12
14
13
14
15
134

Bảng 4.3. Xác định đại lượng kiểm định.
STT
1
2

3
4
5
6
7
8
9
10

Họ và tên
Nguyễn Mai Anh
Cao Thiện Cường
Phạm Thị Dung
Nguyễn Đức Hải
Văn Thị Diệu Linh
Nguyễn Thị Phương
Nguyễn Thị Quỳnh
Hoàng Minh Trung
Nguyễn Thị ThảoVân
Hoàng Đức Việt

Điểm
pretest
8
9
9
9
5
9
10

8
8
8
83

Điểm
posttest
13
15
12
14
12
12
14
13
14
15
134

Hiệu
số
xi
5
6
3
5
7
3
4
5

6
7
51
2606

Bình
phương
(xi)2
25
36
9
25
49
9
16
25
36
49
279

18


X=

=

t=

= 27,9

=

= 0,452

= 61,7

Tra bảng với độ tự do f = 9, mức α = 0.05, tìm được tα = 2,26. Như vậy t > tα.
Kết quả : Bác bỏ giả thiết Ho, trình độ học sinh sau khi học đã nâng cao rõ rệt có
ý nghĩa về phương diện xác suất thống kê. Thực nghiệm đạt kết quả tốt.
3.5.2. Kết quả định tính.
Qua thực nghiệm tôi thấy các tiết học dự án manglaij hiệu ủa nhất định
trong dạy học.
Học sinh cảm thấy thoải mái khi tham gia vào các dự án, cảm thấy giờ
học không bị gò bó, ép buộc, học sinh được thể hiện hết tài năng của bản thân,
tham gia hoạt động nhiệt tình nhằm đạt được mục tiêu đã xác định ngay từ đầu.
Các em hăng say trong tất cả các hoạt động, đặc biệt các em đã biết hànhđộng
bảo vệ tài nguyên của quê hương, biết góp sức mình trong phát triển du lịch của
Sầm Sơn nói riêng, Thanh Hóa nói chung . Các em có thái độ bảo vệ tài nguyên
môi trường, thiên nhiên. Đặc biệt thông qua hoạt động ngoại khoá các em đã
nắm bắt được nhiều kiến thức Địa lí. So với bài kiểm tra đầu vào, thì các bài
kiểm tra đầu ra có chất lượng tốt hơn nhiều, chứng tỏ rằng thông qua việc học
tập dự án, các em đã trưởng thành hơn nhiều trong suy nghĩ và bổ sung nhiều
kiến thức thứ yếu trong cuộc sống.
3.5.3. Kết luận chung về thực nghiệm.
Từ kết quả thực nghiệm trên cho thấy, việc dạy học dự án là rất cần thiết.
Môn Địa lí là môn học có nhiều cơ hội để sử dụng phương pháp dạy học dự án
giáo dục du lich bền vững cho các em. Do vậy, người giáo viên cần nỗ lực, sáng
19

tạo trong dạy học. Đặc biệt, phương pháp này giúp học sinh nâng cao trình độ
tin học, khả năng giao tiếp, khả năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Tuy hiên
do nhiều nguyên nhan khách quan việc sử dụng phương pháp dạy học dự án
không tổ chức thường xuyên được

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận.
Qua gần một năm nghiên cứu đề tài, tôi đã thu được những kết quả như
sau:
- Đề tài đã hệ thống hoá có chọn lọc những lí luận cơ về phương pháp dạy
học dự án, du lịch bền vững.
- Đề tài đã tiến hành nghiên cứu, điều tra và đánh giá được thực trạng sử
dụng phương pháp dạy học dự án giáo dục du lịch bền vững.
- Đề tài đã mang lại những kết quả khả quan ban đầu, nó mở ra cái nhìn
mới đối với phương pháp dạy học dự án.
- Đề tài đã đề xuất một số kiến nghị nằm nâng cao hiệu quả dạy học Địa lí
nói riêng, dạy học nói chung.
2. Hạn chế.
- Đề tài chỉ mới tiến hành một dự án lớn.
3. Kiến nghị.
Qua điều tra và tiến hành kiểm nghiệm, tôi có một số kiến như sau:
- Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo:
+ Cấn biên soạn nhiều tài liệu về phương pháp dạy học dự án và các thiết
kế bài giảng sử dụng phương pháp dạy học dự án để giáo viên và học sinh được
tiếp cận nhiều hơn với phương pháp tiến bộ này.
+ Khuyến khích HS tích cực tham gia hoạt động du lịch ở địa phương với
nhiều hình thức.
- Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo.
20

+ Cần tổ chức nhiều lớp bồi dưỡng về sử dụng phương pháp dạy học dự
án.
+ Tổ chức các cuộc thi về bảo vệ tài ngyên du lịch.
- Đối với nhà trường:
+ Tổ chức nhiều buổi thao giảng của các giáo viên nhằm nâng cao kĩ năng
sử dụng phương pháp dạy học dự án.
MỤC LỤC

MỞ ĐẦU.......................................................................................................................................................1

1. Lí do chọn đề tài...........................................................................................1
2. Mục tiêu nghiên cứu......................................................................................2
3. Nhiệm vụ nghiên cứu....................................................................................2
4. Giới hạn nghiên cứu.....................................................................................2
CHƯƠNG 1...................................................................................................................................................3
CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC DỰ ÁN GIÁO DỤC DU LỊCH BỀN
VỮNG CHO HỌC SINH 12 THPT...................................................................................................................3

1.1. Phương pháp dạy học dự án......................................................................3
1.1.3. Xây dựng đề cương cho một dự án.........................................................4
1. Mục tiêu của dự án.................................................................................................................................4
II. Nội dung dự án........................................................................................................................................4
Hoạt động 1, hoạt động 2, hoạt dộng 3…...................................................................................................4
III. Kế hoạch thực hiện dự án......................................................................................................................4
IV. Phương tiện dạy học..............................................................................................................................4
V. Các bước tiến hành bài dạy.....................................................................................................................4
1.2. Du lịch bền vững..................................................................................................................................4

CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC DỰ ÁN
GIÁO DỤC DU LỊCH BỀN VỮNG CHO HS...................................................6
2.1. Thực trạng sử dụng phương pháp dạy học dự án giáo dục du lịch bền vững
cho HS...............................................................................................................6
2.1.2.1. Nhận thức của GV về sử dụng phương pháp dạy học dự án cho HS...6
CHƯƠNG 3...................................................................................................................................................9

21


THIẾT KẾ GIÁO ÁN SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC DỰ ÁN GIÁO DỤC DU LỊCH BỀN VỮNG CHO HS
12 THPT........................................................................................................................................................9

3.1. Khả năng thực sử dụng phương pháp dạy học dự án trong môn Địa lí lớp
12.......................................................................................................................9
3.2. Các yêu cầu sử dụng phương pháp dạy học dự án..................................10
3.2.3. Phương tiện dạy học.............................................................................10
3.3. Sử dụng phương pháp dạy học dự án giáo dục du lịch bền vững............10
1. Mục tiêu của dự án...............................................................................................................................11
II. Nội dung dự án......................................................................................................................................11
IV. Kế hoạch thực hiện dự án....................................................................................................................11
V. Phương tiện dạy học.............................................................................................................................12

2. Hoạt động 2: Triển khai dự án (Trong 4 phút)............................................12
3. Hoạt động 3: Báo cáo kết quả dự án (3 phút)............................................12
4. Hoạt động 4: Đánh giá tổng kết dự án (2 phút).........................................12
3.3.2. Sử dụng phương án lớn trong dạy học..................................................12
1. Mục tiêu của dự án...............................................................................................................................13
4.Thời gian: 8 tuần học..............................................................................................................................13
II. Nội dung dự án......................................................................................................................................13

III. Kế hoạch thực hiện dự án....................................................................................................................13
IV. Phương tiện dạy học............................................................................................................................14
V. Các bước tiến hành bài dạy...................................................................................................................14

1. Hoạt động 1: GV giới thiệu dự án và hướng dẫn HS thực hiện dự án.......14
2. Hoạt động 2: Triển khai dự án (Trong 6 tuần 1-2-3-4-5-6)........................15
3. Hoạt động 3: Báo cáo kết quả dự án (tuần 7 và 8).....................................15
4. Hoạt động 4: Đánh giá tổng kết dự án (tuần 9).........................................16
CHƯƠNG 4. KIỂM NGHIỆM.......................................................................................................................16
4.1. Mục tiêu.............................................................................................................................................16

4.2. Nguyên tắc kiểm nghiệm..........................................................................16
4.3. Nội dung thực nghiệm sư phạm...............................................................16
4.4. Phương pháp thực nghiệm sư phạm........................................................16
4.5. Kết quả thực nghiệm sư phạm..................................................................17
22


4.5.1. Thống kê định lượng.............................................................................17
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...........................................................................................................................20

1. Kết luận.......................................................................................................20
2. Hạn chế.......................................................................................................20
3. Kiến nghị.....................................................................................................20

Phụ lục 1:
BIÊN BẢN LÀM VIỆC NHÓM
(LẬP KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU)
1. Thời gian, địa điểm, thành phần
- Địa điểm:............................................................................................

- Thời gian: từ......giờ.....đến ....giờ ..........Ngày.......tháng......năm .....
- Nhóm số: ……...;

Số thành viên: ....................

Lớp: ………..

Số thành viên có mặt............
Số thành viên vắng mặt..........
2. Nội dung công việc: (Ghi rõ tên chủ đề thảo luận hoặc nội dung thực hành)
……….................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
.............................................................................................................................
3. Bảng phân công cụ thể
STT
Họ và tên
Công việc được giao
Thời hạn
Ghi chú
hoàn thành
1
2
3
4
5
6
7
8
9

10
23


4. Kết quả làm việc
……….....................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
5. Thái độ tinh thần làm việc
……….....................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
6. Đánh giá chung
……….....................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
7. Ý kiến đề xuất
……….....................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
.................................................................................................................................
Thư kí

Nhóm trưởng

24

Phụ lục 2:
PHIẾU ĐÁNH GIÁ CÁC BÁO CÁO (ẤN PHẨM)
Nhóm thực hiện: ………………………..Ngày: ….......................
Nhóm đánh giá: ………………………………………..................
Người đánh giá
Nội
dung

1.
Bố
cục
2.
Nội
dung

3.
Hình
thức

4.
Trình
bày
của

Tiêu chí

- Tiêu đề rõ ràng, hấp dẫn người xem
- Cấu trúc mạch lạc, lôgic.
- Nhất quán trong cách trình bày tiêu

đề và nội dung
- Thể hiện được kiến thức cơ bản, có
chọn lọc. xác định được trọng tâm.
- Sử dụng thông tin chính xác.
- Có sự liên hệ mở rộng kiến thức
- Nội dung được trình bày rõ ràng,
khoa học, (không sai lỗi chính tả, các
slide đều có các tiêu đề cụ thể, mỗi
slide đều được thể hiện rõ ràng) có
tính thẩm mĩ.
- Phông chữ, màu chữ và cỡ chữ hợp
lý. Số lượng slide đúng quy định
- Hiệu ứng trình chiếu sinh động, hấp
dẫn
- Trình bày rõ ràng, mạch lạc, có điểm
nhấn, thu hút người nghe.
- Trả lời được hết các câu hỏi thêm từ
phía GV hoặc bạn học.
- Không bị lệ thuộc vào phương tiện,

Điểm

Nhóm Nhóm Đánh
thực đánh giá của
hiện
giá
GV

0,75
0,75

0,5
2
1
1
0,5

0,5
0,5
1
0,5

25