MỤC LỤC
Nội dung
Trang
1. Mở đầu
1
1.1. Lí do chọn đề tài
1
1.2. Mục đích nghiên cứu
2
1.3. Đối tượng nghiên cứu
2
1.4. Phương pháp nghiên cứu
2
2. Nội dung
2
2.1. Cơ sở lí luận
2
2.2. Thực trạng
3
2.3. Biện pháp
4
2.3.1. Xây dựng môi trường học tập cho trẻ theo hướng linh hoạt
4
2.3.2. Thay đổi các hình thức cho trẻ khám phá khoa học môi
trường xung quanh dưới nhiều hình thức khác nhau
2.3.3. Thông qua dạo chơi tham quan
7
10
2.3.4. Phối kết hợp với phụ huynh
11
2.4. Hiệu quả
11
3. Kết luận và đề xuất
13
3.1. Kết luận
13
3.2. Đề xuất
13
1.1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài.
Các nhà tâm lý học và giáo dục học đã chứng minh rằng, muốn trẻ em trở thành
người lớn theo đúng ý nghĩa, thì nhất định phải có tác động giáo dục của người lớn
ngay từ khi đứa trẻ cất tiếng khóc chào đời, dẫn dắt trẻ vào một cuộc sống, một cộng
đồng, một nền văn hóa- xã hội cụ thể…Qua đó mà trẻ học làm người, lĩnh hội được
môi trường tự nhiên, môi trường xã hội gần gũi xung quanh trẻ, từ những cái mà trẻ
cảm nhận được, sờ thấy, trông thấy, nghe thấy hoặc tưởng tượng ra được, nhằm kích
thích sự phát triển cao độ những tiềm năng ẩn tàng trong đứa trẻ và làm hạn chế
những yếu tố bất lợi.
Cho trẻ khám phá môi trường xung quanh, là một hoạt động thiết thực, góp
phần tích cực vào việc giáo dục toàn diện, đặc biệt về mặt giáo dục tình cảm trí tuệ,
tình cảm thẩm mĩ, đạo đức.
Khám phá môi trường xung quanh góp phần phát triển và hoàn thiện các giác
quan, các quá trình tâm lý, cảm giác, tri giác, tư duy, ngôn ngữ, ghi nhớ, chú ý... cho
trẻ khám phá khoa học về môi trường xung quanh chính là tạo điều kiện, cơ hội
và tổ chức các hoạt động đế trẻ tích cực tìm tòi phát hiện về các hiện tượng sự
vật xung quanh. Đây thực chất là quá trình tạo ra môi trường hoạt động, tạo ra
các tình huống và tổ chức các hoạt động cho trẻ tiếp xúc, trải nghiệm với các sự
vật hiện tượng của môi trường xung quanh, qua đó trẻ hiểu biết về đặc điểm,
tính chất, các mối quan hệ, sự thay đổi và phát triển của chúng giúp trẻ học được
các kỹ năng quan sát, phân nhóm, phân loại, đo lường, phán đoán và giải quyêt
vấn đề, chuyển tải ý kiến của mình và đưa ra kết luận về các sự vât hiện tượng
đã quan sát, tiếp xúc. Qua đó, hiểu biết của trẻ về đối tượng được củng cố và
chính xác hơn ngôn ngữ được phát triển. Cho trẻ vận dụng những kinh nghiệm
và những hiểu biết đã có về đối tượng và các hoạt động hàng ngày, vui chơi lao
động và các hoạt động khác. Nhờ vậy, trẻ sẽ có nhiều hiểu biết đầy đủ, sâu sắc
về đối tượng đã làm quen .
Cho trẻ khám phá khoa học sẽ mang lại nguồn biểu tượng vô cùng phong
phú, đa dạng, sinh động, đầy hấp dẫn với trẻ thơ, sẽ cung cấp cho trẻ vốn hiểu
biết những gì xung quanh mình, từ môi trường tự nhiên (cỏ, cây, hoa, lá) đến
môi trường xã hội(công việc của mỗi người trong xã hội, mối quan hệ của con
người với nhau)…..
Hoạt động khám phá khoa học là hoạt động giúp trẻ đi tìm kiếm và khai
thác tất cả những gì diễn ra xung quanh mình trong cuộc sống. Một hoạt động
mà ở đó có cả một sự sáng tạo phát triển và khai thác ở trẻ vốn ngôn ngữ phong
phú, óc tư duy sáng tạo, trí tưởng tượng. {1}
Hiểu được điều đó năm học 2016-2017 tôi tìm tòi và tìm ra những biện pháp
tốt nhất cho bài giảng của mình để phát huy hết khả năng hiểu biết của trẻ về thế
giới xung quanh. Vì vậy tôi chọn đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 45 tuổi học tốt hoạt động khám phá khoa học ở trường mầm non Đông Minh Huyện Đông Sơn - Tỉnh Thanh Hóa”. Để viết sáng kiến kinh nghiệm, trao đổi
cùng các đồng nghiệp.
1
1.2. Mục đích nghiên cứu.
Sáng kiến kinh nghiệm đưa ra những giải pháp nhằm giúp giáo viên tổ
chức các hoạt động cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi khám phá môi trường xung quanh
có hiệu quả cao. Giúp trẻ được trải nghiệm các hoạt động khám phá môi trường
xung quanh bằng các vật thật, đồ dùng thật, con vật, cảnh vật thật...Đồ dùng trực
quan xinh động, thông qua các hoạt động thực tiễn cụ thể. Cô là người đóng vai
trò hướng dẫn tổ chức tạo cơ hội cho trẻ tham gia. Từ đó nâng cao chất lượng,
hiệu quả trẻ khám phá thế giới xung quanh bằng những hình ảnh xinh động, giúp
trẻ khám phá thế giới xung quanh đạt kết quả cao nhất.
Sáng kiến giúp giáo viên tận dụng triệt để các sự vật hiện tượng xung
quanh trẻ, đồ dùng đồ chơi tự làm nhằm tạo hưng phấn tự tin cho trẻ khám phá
môi trường xung quanh hiệu quả thông qua các hoạt động thực tiễn.
Tạo ra sự phối hợp ăn ý giữa giáo viên với phụ huynh trong việc tạo
nhiều cơ hội cho trẻ khám phá môi trường xung quanh bằng vật thật thông qua
những hoạt động hàng ngày.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
Trẻ 4-5 tuổi lớp B1 trường mầm non Đông Minh, Đông Sơn, Thanh Hóa.
Giúp trẻ khám phá môi trường xung quanh một cách tích cực, đạt hiệu quả cao.
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
- Phương pháp nghiên cứu lý luận: Phân tích tổng hợp các tài liệu có liên
quan đến thực tiễn và công tác tổ chức
- Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin: Điều tra về
mức độ hiểu biết và hứng thú của trẻ.
- Phương pháp thống kê tìm nguyên nhân, tổng kết kinh nghiệm.
- Phương pháp trò chuyện: Trao đổi thông tin, kinh nghiệm.
- Phương pháp quan sát: Quan sát các biểu hiện, hành vi, nhận thức
2- NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1. Cơ sở lý luận:
Tâm hồn trẻ rất ngây thơ và trong sáng, trẻ “ Chơi mà học và học bằng
chơi” thế giới xung quanh qua “ lăng kính chủ quan” của trẻ, tất cả đều mới lạ “
với biết bao điều kỳ diệu!” và “Vì sao lại thế?” hay “Vì sao thế nhỉ?”…luôn là
những câu hỏi thắc mắc, là những điều trẻ luôn khao khát muốn biết, muốn tìm
hiểu và khám phá!...Có lẽ ngay từ lúc cất tiếng khóc chào đời cho tới khi biết
cầm nắm các vật trên tay, hay khi trẻ biết bước những bước đi chập chững đầu
tiên của cuộc đời, trẻ đã muốn tìm hiểu và khám phá về thế giới xung quanh?
Khám phá MTXQ là một quá trình tiếp xúc, tìm tòi tích cực từ phía trẻ
nhằm phát hiện những cái mới, những cái ẩn dấu trong các sự vật, hiện tượng
xung quanh, bao gồm các hoạt động đa dạng, tích cực hơn; nội dung khám phá
cũng phong phú sâu sắc hơn. Mục tiêu của khám phá MTXQ là: Giúp trẻ có
những hiểu biết đơn giản, chính xác, cần thiết về các sự vật, hiện tượng xung
quanh; phát triển các kỹ năng nhận thức, kỹ năng xã hội và hình thành cho trẻ
thái độ sống tích cực trong môi trường, trong đó mục tiêu phát triển kỹ năng là
mục tiêu cơ bản. Để đạt được các mục tiêu nêu trên rất cần sự hướng dẫn, giúp
2
đỡ phù hợp từ phía giáo viên. Trong những năm gần đây việc cho trẻ khám phá
MTXQ đã có những đổi mới đáng khích lệ. Có nhiều giáo viên đã mạnh dạn lựa
chọn những đề tài, nội dung khám phá rất mới so với những đề tài quen thuộc
trước đây. Đã có sự chú trọng nhất định trong việc tổ chức hoạt động trải
nghiệm cho trẻ. Tuy vậy trong quá trình khám phá MTXQ vẫn còn có những
hạn chế, thể hiện rõ nhất là việc ôm đồm quá nhiều nội dung khám phá trong
một hình thức tổ chức. Điều này làm cho các hoạt động khám phá trở nên nặng
nề, quá tải, trẻ không được tham gia những trải nghiệm phù hợp với khả năng, vì
vậy không có cơ hội phát triển ở trẻ các kỹ năng nhận thức, khám phá.
Cho trẻ vận dụng những kinh nghiệm và những hiểu biết đã có về đối tượng
và các hoạt động hàng ngày, vui chơi lao động và các hoạt động khác. Nhờ vậy,
trẻ sẽ có nhiều hiểu biết đầy đủ, sâu sắc về đối tượng đã làm quen.
2.2 Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng
a.Thuận lợi :
Bản thân tôi là một giáo viên yêu nghề, mến trẻ, luôn tận tình giảng dạy và
chăm sóc trẻ, luôn được sự tín nhiệm của ban giám hiệu nhà trường, đồng
nghiệp, phụ huynh, được học sinh yêu mến, điều này là nguôn động viên tinh
thần rất lớn cho bản thân tôi, tạo niềm tin yêu và niềm say mê trong nghề
nghiệp.
Trường mầm non Đông Minh là trường đạt chuẩn Quốc gia có bề dày về
chăm sóc giáo dục trẻ, có môi trường xanh - sạch - đẹp có đủ điều kiện về cơ sở
vật chất, môi trường cho các cháu học tập, vui chơi.
Năm học 2016-2017 này tôi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 4-5
tuổi với tổng số trẻ là 34, trong đó có 20 nữ và 14 nam, đa số các bậc phụ huynh
đều quan tâm tạo điều kiện và cùng với cô chăm sóc giáo dục trẻ giữa nhà
trường và gia đình. Vốn hiểu biết của trẻ về thế giới xung quanh phần nào cũng
được gia đình dạy từ bé, thêm vào đó hàng năm nhà trường luôn tạo điều kiện
cho giáo viên đi tập huấn học các lớp học để nhằm nâng cao về chất lượng, nhà
trường đã phân trẻ theo đúng độ tuổi nên tạo điều kiện thuận lợi cho các giáo
viên đứng lớp trong quá trình giảng dạy chăm sóc.
Bên cạnh những thuận lợi trên bản thân tôi còn gặp một số khó khăn sau:
b. Khó khăn :
Tuy cơ sở vật chất đã được cải thiện song vẫn còn thiếu một số trang thiết bị
để phục vụ trẻ. Bản thân tôi đứng lớp một mình với tổng số trẻ là 34 cháu trong
đó có những cháu chưa qua lớp bé, nên việc một mình đảm nhận chăm sóc các
cháu cũng gặp phải không ít khó khăn về nề nếp, học tập của trẻ không đồng
đều về chất lượng, phần đa trẻ chưa mạnh dạn tự tin trong giao tiếp, trẻ một
phần nào đã biết về môi trường xung quanh trẻ, nhưng chưa hiểu sâu và lĩnh hội
kiến thức một cách khoa học. Đông Minh là xã thuần nông, đa số phụ huynh trẻ
đều làm nông nghiệp nên nhận thức của cha mẹ các cháu không đồng đều, một
số cha mẹ ít quan tâm đến các cháu.
c. Khảo sát:
3
Trước khi thực hiện đề tài tôi đã có những hoạt động cho trẻ khám phá
khoa học, tôi thấy vốn hiểu biết về thế giới xung quanh của trẻ còn ít. Mặt khác
khả năng quan sát, phân loại của trẻ gặp rất nhiều khó khăn, trẻ chưa ham muốn
được khám phá môi trường xung quanh, chưa mạnh dạn trao đổi thông tin cùng
cô và người lớn những gì trẻ biết.
Thực trạng khảo sát giai đoạn I của lớp chồi B1 trường Mầm non
Đông Minh như sau:
Số trẻ đạt
Số trẻ không đạt
Nội dung khảo sát
Tổng số trẻ
Số trẻ
Tỷ lệ
Số trẻ
Tỷ lệ
Trẻ hứng thú với hoạt động học
34
16
47%
18
53%
Trẻ hiểu được mục đích yêu
34
14
41%
20
59%
cầu của hoạt động
Trẻ biết so sánh và phân loại
34
13
38%
21
62%
Trẻ biết suy luận và phán đoán
34
11
32%
23
68%
Sau khi tiến hành khảo sát tôi thấy chất lượng trẻ còn quá thấp nên bản
thân vô cùng lo lắng về chất lượng của lớp. Bởi vậy tôi đã đi sâu tìm tòi sách
báo, tham khảo các tài liệu, tập san, dự giờ, học hỏi kinh nghiệm của các đồng
nghiệp đi trước để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ và tìm ra phương
pháp, biện pháp giúp trẻ “Tham gia hoạt động Khám phá khoa học” một cách
dễ dàng và có hiệu quả hơn.
2.3. Các biện pháp và tổ chức thực hiện:
2.3.1 Biện pháp 1: xây dựng môi trường học tập cho trẻ theo hướng linh
hoạt:
Như chúng ta đều biết: Trẻ mầm non nói chung và đặc biệt là trẻ 4-5 tuổi nói
riêng, môi trường học tập có vị trí to lớn trong việc nhận thức của trẻ, vì môi
trường học tập là nơi để trẻ tiếp xúc hằng ngày, hàng giờ. Bởi vậy, tôi đã tổ chức
xây dựng môi trường có tác dụng mạnh mẽ lên trẻ, tạo cho trẻ hứng thú, thích
thú, thích tò mò, thích tìm hiểu khám phá thế giới xung quanh trẻ. Từ đó giúp trẻ
học tốt.
Đối với môi trường trong lớp.
Nhận thức được môi trường đồ dùng đồ chơi là vô cùng quan trọng trong
việc thực hiện đổi mới hình thức giáo dục và nâng cao hơn nữa là hình thức giáo
dục Mầm Non mới. Bản thân tôi luôn tích cực làm đồ dùng đồ chơi với nhiều
chủng loại khác nhau phong phú và đa dạng tận dụng tối đa các nguyên vật liệu
phế thải để làm đồ dùng đồ chơi như: Hộp đựng kem ăn tôi rửa sạch làm thành
đoàn tàu cho trẻ quan sát phương tiện giao thông đường sắt qua đồ chơi, vỏ lon
bia, các loại hộp đựng bánh kẹo, các loại vải vụn, len… làm thành các con vật
ngộ nghĩnh đáng yêu.
Để gây hứng thú cho trẻ trong các góc tuỳ theo từng chủ điểm mà tôi có
thể chuẩn bị mảng kiến thức và các đồ dùng nguyên vật liệu, phù hợp để trang
trí các góc phù hợp với nội dung của góc đó, như: Giấy màu, tranh ảnh cũ, báo,
tạp chí, sáp màu, màu nước, đất nặn, vải vụn, len sợi, lá cây, vỏ hạt dưa…
4
Những nguyên vật liệu này tôi sắp xếp ở góc tạo hình và luôn để ở các trạng thái
mở giúp trẻ dễ lấy, dễ sử dụng khi vào hoạt động… Hay góc học tập, góc sách
tôi bố trí trên giá chủ yếu là sách vẽ về các con vật, cây cối, hoa, lá, quả và các
loại tranh ảnh vừa tầm với trẻ để trẻ dễ xem, với các đồ dùng dưới các dạng hột
hạt, sỏi, vỏ hến … tôi đều đựng vào các hộp và mỗi hộp đều gắn mác bằng các
hình ảnh rõ ràng để trẻ dễ nhìn thấy và dễ lấy khi chơi, các tranh lô tô được phân
loại để vào các ô giá vừa dễ lấy vừa dễ tìm như lô tô con vật vào một ô, lô tô các
loại hoa quả vào một ô, đối với tranh đều có các ký hiêụ tương ứng để trẻ dễ
nhận biết.
Trang trí phòng nhóm lớp theo các chủ đề, sáng tạo, phong phú, tăng
cường đồ dùng đồ chơi, luôn sử dụng các sản phẩm do cô và trẻ làm ra.
Ví dụ: Mảng chủ đề tôi trang trí ở vị trí chính để trẻ dễ nhìn thấy, nội dung
của các mảng chủ đề thường tổng hợp các hình ảnh như chủ đề thế giới động vật
có động vật nuôi trong gia đình, có động sống trong rừng, các con vật sống dưới
nước, các loại côn trùng, được chia theo từng nhánh để trẻ dễ quan sát, so sánh
và khám phá.
Thường xuyên tận dụng sưu tầm các nguyên vật liệu, cây cảnh, hoa, các
giá đựng các sản phẩm đã hết hạn sử dụng mang lại cho lớp để tu sửa lại và
chuyển thành giá đựng đồ chơi cho lớp.
Trang trí bày các giá đựng đồ chơi :
- Sạch sẽ, đẹp mắt vừa tầm của trẻ. Dễ nhìn, dễ lấy, gọn gàng, thường xuyên
làm mới đồ chơi, làm thêm đồ chơi theo chủ đề cho trẻ chơi.
- Các biểu tượng ở các góc tôi trang trí theo chủ đề, thường xuyên thay đổi
các góc cho phong phú các hình ảnh, tôi luôn luôn tìm tòi và trang trí các hình
ảnh ngộ nghĩnh đáng yêu trong các góc tạo sự gần gũi giữa trẻ với các góc.
Ví dụ : Ở góc phân vai: “Bé với con vật đáng yêu” góc chơi có các con vật
do tay tôi tự may, cùng với trẻ tôi đã dạy trẻ tự làm từ các nguyên vật liệu có sẵn
tại địa phương, khi trẻ chơi ở góc này trẻ sẽ biết tạo ra các con vật đáng yêu gần
gũi xung quanh trẻ, qua đó trẻ biết được đặc điểm các con vật đó như: Tên gọi,
các đặc điểm nổi bật về con vật, sống ở đâu, hình dạng, kích thước, chúng
thường ăn gì...
( Xem phụ lục 1 ảnh cô và trẻ đang làm các con vật, các đồ chơi từ các nguyên
vật liệu)
Đối với các góc mở tôi cho trẻ chơi theo hướng linh hoạt ở từng chủ đề nhằm
cũng cố kiến thức trẻ đã được học ở giờ hoạt động học chính, sẽ ôn lại ở giờ
chơi, cứ thế hết chủ đề này tôi cất đi lại bày đồ chơi cho trẻ chơi cho trẻ ở chủ đề
mới, các góc mở luôn được thay đổi theo từng chủ điểm, đồ chơi đẹp hấp dẫn
phù hợp với chủ đề, khác hẵn với trước kia luôn để góc chết. Ở góc chơi phụ tôi
làm thêm các góc chơi mở tích cực cho trẻ chơi các hình ảnh trong các góc chơi
mở tôi cố gắng thu thập, hấp dẫn, làm sao cho trẻ chơi, đạt hiệu quả nhất, trẻ vừa
được chơi vừa được học một cách tích cực.
Ví Dụ: Ở chủ đề “Thế giới động vật” tôi làm góc chơi có hình ảnh ở góc
chơi mở “con vật đáng yêu’’ tôi cho trẻ chơi lô tô, tôi chia làm bốn loạị: Con vật
5
sống dưới nước, con vật sống trong rừng, con vật nuôi trong gia đình, những con
côn trùng, trẻ sẽ chọn lô tô phân loại theo từng nhóm theo yêu cầu của cô, bằng
cách này trẻ vừa được học, được chơi mà tạo được sự hứng thú cho trẻ, đồng
thời cũng cố lại bài học chính cho trẻ.
Thông qua hoạt động vui chơi tạo điều kiện cho trẻ khám phá đặc điểm, tính
chất của sự vật hiện tượng, hoạt động và mối quan hệ của con người diễn ra
xung quanh. Hoạt động chơi ở các góc là hình thức chơi thể hiện rõ khi cho trẻ
làm quen với môi trường xung quanh. Củng cố và mở rộng vốn tri thức của trẻ
về môi trường tự nhiên và xã hội nhằm hình thành biểu tượng chính xác, phong
phú. Tạo cơ hội cho trẻ vận dụng tri thức về môi trường xung quanh vào quá
trình chơi, góp phần củng cố các kỹ năng nhận thức, lao động cho trẻ. Tạo cơ
hội cho trẻ thể hiện tính tích cực sáng tạo hoạt động được định hướng theo nội
dung các chủ điểm, giáo dục trẻ mối quan hệ trong xã hội và thoã mãn nhu cầu
nhận thức riêng của từng trẻ.
Ví dụ: Tôi cho trẻ chơi trò chơi đóng vai chơi làm người bán hàng. Qua trò
chơi này trẻ được mô phỏng lại công việc của người bán và người mua, sự giao
tiếp giữa người bán với người mua, từ đó hình thành mối quan hệ xã hội cho trẻ.
( Xem phụ lục 2 cô và trẻ đang chơi trò chơi bán hàng)
Môi trường ngoài lớp, và các góc khám phá khoa học:
* Góc Khám phá khoa học:
Để tạo cho trẻ có môi trường và không gian tiếp xúc với các sự vật hiện
tượng một cách tốt nhất tôi đã chú trọng đến việc xây dựng góc thiên nhiên cho
trẻ. Trẻ được hoạt động chăm sóc cây, nhặt cỏ, tưới nước, làm các thí nghiệm…
Tôi đã sưu tầm các vỏ ống xà phòng, hộp bia, hộp kem, và mua các chậu bé, để
trẻ trồng các loại cây xanh, cây hoa, rau, …và lớp tôi đã trồng được giàn cây leo
bằng các cây vạn liên thanh,… Hàng ngày trẻ chăm sóc cây tưới nước, lau lá cây
… Để giúp trẻ làm các thí nghiệm tôi sưu tầm các hòn bi, hòn sỏi, các miếng gỗ,
các ống thổi, màu nước… Qua góc thiên nhiên này tôi thấy trẻ được trực tiếp với
các sự vật trẻ hứng thú học tập và nhận thức sâu sắc về các hiện tượng .
Ví dụ: Ở chủ điểm “ Nước và hiện tượng tự nhiên” tôi đã trực tiếp cho
trẻ quan sát thời tiết diễn ra trong ngày trẻ được trực tiếp quan sát và cảm nhận,
nói lên những gì trẻ biết, từ đó tôi cũng cố lại kiến thức cho trẻ về hiện tượng tự
nhiên có lợi và có hại, ngoài ra tôi còn cho trẻ quan sát các nguồn nước như
nước bẩn, nước sạch, hỏi trẻ về tác dụng của nước đối với con người và môi
trường sống… cho trẻ dùng nước tưới cho cây. Từ đó trẻ biết được cây đã lớn
lên như thế nào qua bàn tay chăm sóc trực tiếp của trẻ và sự cần thiết của nước
đối với cây. Biết yêu quý và bảo vệ thành quả lao động. Ngoài ra tôi còn trồng
một số cây hoa, cây cảnh quen thuộc của địa phương để cho trẻ quan sát và so
sánh giữa các cây, các loài hoa với nhau, tạo sự gần gũi giữa trẻ với thiên nhiên.
Từ đó giúp trẻ thêm yêu cây xanh và có ý thức bảo vệ chăm sóc, nó đã có ý
nghĩa giáo dục cho trẻ rất nhiều, trẻ có thể cùng cô chăm sóc cây, trẻ lĩnh hội
được nhiều biểu tượng cụ thể về sự tăng trưởng và phát triển của chúng.
6
Trong quá trình chăm sóc lao động đó sẽ hình thành ở trẻ kỹ năng sử dụng
các dụng cụ lao động, yêu lao đông, biết lao động tự phục vụ. Hình thành thái độ
đúng đắn của chúng đối với tự nhiên.
( Xem phụ lục 3 ảnh trẻ đang chăm sóc cây, khám phá góc kpkh)
* Môi trường ngoài lớp:
Ở hiên trước và sau của lớp tôi treo các hình ảnh nghộ nghĩnh như: Các
hiện tượng tự nhiên, các loài hoa, các con vật..., được tạo thành từng dây treo ở
hiên trước và hiên sau nhằm mục đích không chỉ tạo môi trường học tập cho trẻ
mà còn làm cho phòng lớp đẹp hơn, giúp trẻ yêu trường, yêu lớp. Ngoài ra tôi
còn trồng thêm một số loại cây cảnh ở hiên trước, những loại cây quen thuộc mà
ở gia đình trẻ hay có như: Cây vạn niên thanh, cây thiết mộc lan, cây hoa mào
gà…đồng thời không gây ảnh hưởng sức khỏe của trẻ, xắp xếp đẹp mắt, thu hút
tính tò mò khám phá của trẻ. Giúp trẻ quan sát dễ dàng, vừa học, vừa chơi, tiếp
thu kiến thức nhẹ nhàng mà sâu lắng.( Xem ảnh phụ lục 4)
Kết quả đạt được sau khi xây dựng môi trường cho trẻ hoạt động trong và
ngoài lớp là rất cao. Môi trường hoạt động của lớp được cải thiện đáng kể, luôn
luôn thay đổi, tạo được hứng thú cho trẻ, tạo môi trường hoạt động cho trẻ
phong phú hơn, trẻ năng động sáng tạo, hăng say trong học tập và lao động {2}
2.3.2. Biện pháp 2: Thay đổi các hình thức cho trẻ khám phá khoa học
MTXQ dưới nhiều hình thức khác nhau.
Với đặc điểm tâm lý “Học bằng chơi, chơi mà học”. Trẻ 4-5 tuổi tư duy
của trẻ là tư duy trực quan hành động, trẻ tri giác với đồ vật, sự vật qua các hình
ảnh, vật thật và nếu tổ chức cho trẻ tri giác quan sát các sự vật dưới nhiều hình
thức khác nhau thì trẻ hứng thú học tập và tiếp thu bài học tôt hơn, bằng kinh
nghiệm giảng dạy của bản thân tôi thấy nếu một tiết học đơn thuần cô chỉ cung
cấp kiến thức cô đưa tranh ra cho trẻ quan sát, đàm thoại và cung cấp kiến thức
cho trẻ thì tiết học trẻ học buồn chán, trẻ không tập trung, nhưng cũng tiết học
đó mà thay đổi hình thức dạy dưới các dạng trò chơi hay các hình thức thi đua
trẻ học tốt hơn nhất là môn khám phá khoa học thì yêu cầu cần phải chuẩn bị tốt
các điều kiện như đồ dùng dạy học và các không gian để để trẻ được thực hành
và trải nghiệm nhiều. Xuất phát từ tình hình trên tôi luôn luôn đặt ra cho mình là
phải luôn đổi mới các hình thức tổ chức và các thủ thuật khác nhau khi cho trẻ
làm quen MTXQ. Tuỳ vào mỗi yêu cầu bài dạy tôi tổ chức các dạy tiết học linh
hoạt dưới các hình thức khác nhau.
Ví dụ 1: Hoạt động cho trẻ làm quen với chủ đề “Gia đình thân yêu của
bé”: trước khi vào giờ học trẻ được trò chuyện về gia đình trẻ, trẻ ngắm nhìn
ảnh gia đình của mình được treo ở chủ đề, được ngắm nhìn những hình ảnh của
các thành viên trong gia đình, được trẻ ghi nhận lại để khi vào hoạt động trẻ tiếp
thu dễ dàng và hứng thú. Để giờ học đạt hiệu quả cao, tôi áp dụng phương pháp
phù hợp vào mỗi hoạt động, có thể kết hợp với hoạt động âm nhạc vào bài học
có nội dung về tình cảm gia đình như bài: Cả nhà thương nhau, tổ ấm gia đình…
trẻ vừa hát vừa cảm nhận được sự yêu thương gắn bó lẫn nhau giữa các thành
viên trong gia đình từ đó giúp trẻ yêu gia đình mình hơn bài hát gây sự hứng thú
7
khắc sâu kiến thức cho trẻ. Hoặc với hoạt động cho trẻ làm quen với một số loại
hoa, trẻ hát bài hát “ Màu hoa” trẻ nhớ đến màu sắc của hoa, trẻ được đi dạo ở
sân trường quan sát, trò chuyện, ngắm nhìn các loài hoa khác nhau, những hình
ảnh này, những bài hát được trẻ ghi nhận và đưa vào hoạt động một cách hứng
thú. Trẻ không những phân biệt về đặc điểm hình dáng, màu sắc khác nhau của
từng loài hoa mà trẻ còn biết tác dụng của các loài hoa đó như làm đẹp nhà, đẹp
trường, tặng cô, tặng bà, mẹ, ngoài ra trẻ còn biết được hoa còn làm thuốc chữa
bệnh. Đối với chủ đề “ Bé với phương tiện giao thông”. Tôi mặc trang phục
công an hướng dẫn trẻ một số luật giao thông phổ biến trẻ không chỉ hứng thú
trong học tập mà còn vui vẽ lĩnh hội kiến thức một cách nhẹ nhàng không gây áp
lực. khi áp dụng hình thức mới vào một số hoạt động tôi thấy trẻ rất hứng thú và
sôi nổi.
Ví dụ 2: Hoạt động học: “ Làm quen với một số loại quả”tôi cho trẻ làm
quen với một số quả thật ( Quả cam, quả na, quả chuối, quả xoài) trước khi vào
giờ học tôi cho trẻ thăm quan một số loại cây ăn quả trên máy tính để trẻ tri giác
được những đặc điểm nổi bật của loại quả mà tôi cần cho trẻ quan sát, sau đó tôi
cho trẻ quan sát trực tiếp quả thật để trẻ được sờ, ngửi có thể là ăn, khi cho trẻ
quan sát làm quen so sánh và nêu ra đặc điểm nổi bật, trong hoạt động học ở chủ
đề “Thế giới thực vật” cô có thể lồng ghép với các môn học khác như toán, âm
nhạc, tạo hình. Trẻ sẽ được gọi tên các loại quả để trẻ được tri giác trọn vẹn tôi
cho trẻ được sờ, nếm, ngửi, quan sát bên trong của quả và đếm số quả vừa học,
hoặc so sánh về chiều dài của quả chuối và quả cam, so sánh về độ lớn của quả
cam và quả táo cho trẻ biết về màu sắc mà không cứng nhắc, kiến thức làm quen
toán đưa vào một cách linh hoạt.
Sau khi đã cung cấp một cách đầy đủ và chính xác về một số loại quả đã
học trẻ còn phải kể thêm những loại quả khác, trẻ biết được mùa nào thì quả đó,
phổ biến cách ăn vệ sinh, trẻ nói lên được các loại quả còn cung cấp nhiều
Vitamin... ăn vào cơ thể khoẻ mạnh, da dẻ hồng hào, trẻ biết được trồng được
cây ăn quả rất vất vả và từ đó càng biết ơn các bác trồng cây. Cuối buổi học giúp
trẻ khắc sâu kiến thức và nhớ kỹ, cô chuyển trẻ sang trạng thái vui chơi theo tổ,
nhưng xoay quanh chủ đề các loại quả vừa học cô chuẩn bị nhiều góc chơi như:
Quầy bán quả, lô tô các loại quả, góc tạo hình vẽ quả, các góc chơi đều chuẩn bị
đồ dùng như lô tô, bút vẽ, giấy, đất nặn, để trẻ thực hiện được ý đồ của mình.
Qua buổi chơi như vậy vừa để trẻ ôn lại các loại quả, và trẻ ôn lại các màu sắc,
luyện nặn vẽ. Hình thức tổ chức không gò ép, không kéo dài thời gian mà mang
lại hứng thú học rất cao cho trẻ.
Mỗi nội dung học của “ Khám phá khoa học” cô có thể lồng ghép các nội
dung học khác sao cho phù hợp với nội dung bài học để giờ học đạt hiệu quả
cao.
Ví dụ 3: Trong tiết dạy làm quen với động vật sống dưới nước tôi cho trẻ
thi đố vui hai đội ra câu đố cho nhau và giải câu đố của đội bạn.
“ Nhà hình xoắn, ở dưới ao
8
Chỉ có một cửa ra vào mà thôi
Mang nhà đi khắp mọi nơi
Không đóng cửa nghỉ ngơi một mình”( Con ốc)
“ Con gì đầu bẹp
Hai ngạnh hai bên
Râu ngắn vểnh lên
Mình trơn bóng nhờn”
( con cá trê)
Như vậy trẻ đọc câu đố rất vui vẻ hào hứng kích thích tư duy và làm
phong phú vốn từ cho trẻ.
Ví dụ 4: Hoạt động “Tìm hiểu các loại phương tiện giao thông
+ Yêu cầu kiến thức đưa ra cho trẻ cần đủ nội dung sau:
- Tên gọi
- Phạm vi hoạt động
- Tiếng động cơ
Mỗi một nội dung phải có sự so sánh, nhận xét giữa các loại phương tiện
giao thông để cho trẻ nhớ lâu và nôi dung đưa lại một cách nhẹ nhàng.
Tuy nhiên đối với trẻ mẫu giáo nhỡ việc nắm hết các yêu cầu của một tiết
học thì nặng. Vậy nên cô giáo có thể cho trẻ được làm quen ở mọi lúc, mọi nơi
hay biết qua một hoạt động học thích hợp khác nên khi trên hoạt động học có
chủ định trẻ đã tích luỹ được một số khối kiến thức nhất định.
Ví dụ 5: Với đề tài: “Cho trẻ làm quen với trường mầm non”
Khi cho trẻ quan sát trường mầm non cô chỉ cần hỏi một câu tổng quát
như: Các con biết gì về ngôi trường này...? sau khi nghe trẻ trả lời cô gơi ý dần
lên trẻ phải suy nghĩ để khai thác đặc điểm nổi bật của trường. Sau đó cô nói
tổng quát một cách cụ thể chính xác, dễ hiểu, ngoài ra cô còn cung cấp thêm một
số kiến thức mới phù hợp với lứa tuổi. Trong ngôi trường còn có những gì?
(xem phụ lục 5 ảnh trẻ quan sát trường mầm non )
Một yếu tố quan trọng đó là trong hoạt động học việc đưa vật thật vào
trong giờ học là vô cùng cần thiết khi có vật thật trẻ được ngắm nhìn, được sờ
nắn, được ngửi, trẻ được tri giác hết tất cả các giác quan giúp cho việc dạy và
học thêm sinh động và hiệu quả hơn. Vật thật đưa vào giờ học phải sạch sẽ, đẹp
mắt, hấp dẫn, màu sắc rõ ràng.
Bên cạnh đó tôi luôn chú ý đến sự năng động và sáng tạo của trẻ, luôn chú
ý và phát huy tính tích cực sáng tạo của trẻ. Chú ý đến những sáng tạo của các
trẻ khá khuyến khích các sản phẩm mà trẻ trực tiếp làm ra và sử dụng chúng.
Đồng thời cũng động viên, hướng dẫn và quan tâm đến những trẻ nhút nhát và
còn kém để dần dần trẻ tiến bộ và hăng say trong hoạt động cá nhân cũng như
hoạt động tập thể.
9
Với cách thay đổi hình thức tiết học linh hoạt như vậy trẻ tiếp thu bài rất
nhanh, không gây nhàm chán cho trẻ, trẻ mạnh dạn tự tin trao đổi thông tin mình
biết với cô và các bạn, từ đó vốn hiểu biết của trẻ được cũng cố mở rộng hơn{3}
2.3.3 Biện pháp 3: Thông qua dạo chơi tham quan:
Để có hoạt động học “Khám Phá Khoa Học” đạt hiệu quả cao thì việc cho
trẻ làm quen ở mọi lúc, mọi nơi là rất cần thiết và quan trọng, giúp trẻ bước đầu
hình dung ra những nội dung sắp học. Việc trẻ được làm quen với mọi lúc, mọi
nơi có thể tiến hành trong những hoạt động hàng ngày thông qua tiếp xúc với
môi trường thiên nhiên phong phú được tận mắt nhìn thấy những bông hoa, cây
cảnh, con vật, thông qua tranh ảnh sẽ để lại trong trí nhớ của trẻ nhưng ấn tượng
lâu, sâu sắc trong trí nhớ của trẻ.
Ví dụ 1: Tôi đã cho trẻ đi dạo chơi tham quan vườn cổ tích của trường, trẻ rất
hào hứng vì khi cho trẻ tiếp xúc trẻ được sờ và ngửi những bông hoa cây cảnh,
từ đó trẻ biết thêm về những đặc điểm của chúng. Trẻ rất thích thú khi được
quan sát con vật được tạc hình ở vườn cổ tích, cô hỏi trẻ về các con vật có mấy
chân, trẻ biết được đặc điểm nổi bật của từng lòa vật, trẻ được sờ, được ngắm
nhìn tri giác toàn bộ con vật mình yêu thích qua sự hướng dẫn của cô, biết được
ích lợi của các con vật đối với con người, đối với môi trường sống. Từ đó trẻ
thêm gắn bó với các con vật, biết chăm sóc bảo vệ chúng, gìn giữ và bảo tồn các
loài vật, cỏ cây hoa lá.
( Xem phụ lục 6a ảnh trẻ đi thăm quan vườn cổ tích.)
Ngoài ra trẻ còn được làm quen với những người gần gũi và cuộc sống xã
hội, trẻ được quan sát, gặp gỡ, trò chuyện, giúp đỡ những người xung quanh, được
tham quan các nơi như trang trại chăn nuôi, cánh đồng lúa….. Được làm quen với
các đồ dùng qua tranh ảnh hoặc đồ chơi giúp trẻ biết được đồ dùng rất phong phú
và đa dạng. Do điều kiện việc đi thăm những danh lam, thắng cảnh du lịch, các di
tích... của trẻ còn chưa được thực hiện thì còn ảnh hưởng không nhỏ đến sự phát
triển của trẻ.
Ví dụ 2: Vào một ngày đẹp trời, tôi tổ chức cho trẻ đi bộ tham quan nghĩa
trang liệt sỹ nhằm giáo dục truyền thống cách mạng của cha ông tại quê hương,
giúp trẻ hiểu thêm về lòng yêu nước, tự hào truyền thống dân tộc và phát huy
truyền thống tốt đẹp đó, trẻ quan sát rất hứng thú, trên đường đi tôi còn giới thiệu
cho trẻ thấy khu nhà cao tầng đang xây cho trẻ biết có được khu nhà đó các cô
chú công nhân rất vất vả. Ngoài ra vừa đi tôi còn vừa dạy trẻ về luật giao thông,
đi bộ như cô và các con thì phải đi sát lề đường bên phải của mình hoặc đi trên
vỉa hè, xe ô tô thì đi giữa lòng đường, xe đạp, xe máy thì đi sát lề đường tay
phải. Khi đi trẻ còn được nhìn thấy những bác nông dân đang vất vã gặt lúa để
có những bát cơm ngon cho các con ăn, vì vậy các con phải thương yêu bác
nông dân, ăn hết suất cơm, không đánh rơi cơm. ( Xem phụ lục 6b cô và trẻ đi
bộ đi thăm quan)
Với những buổi đi tham quan như thế sẽ tạo được những hình ảnh thật, vật
thật, những cảm xúc khó quên đối với trẻ tạo cho trẻ hiểu biết được công việc
cuộc sống, thế giới xung quanh trẻ thật là hấp dẫn. Những sự vật, hiện tượng xảy
10
ra xung quanh buổi dạo chơi. Tạo cho trẻ không nhàm chán với tiết học cũ chỉ
ngồi trong lớp học
2.3.4. Biện pháp 4- Phối kết hợp với phụ huynh:
Để nâng cao chất lượng hoạt động của trẻ trong trường mầm non để có sự
giáo dục toàn bộ giữa gia đình và nhà trường là một việc làm hết sức cần thiết
tôi thấy rằng tất cả mọi khó khăn trong học tập không thể thiếu được vai trò giải
quyết khó khăn của phụ huynh vì thế ngay từ đầu năm học để phụ huynh hiểu
thêm về các hoạt động của trẻ trong trường mầm non trường tôi đã tổ chức họp
phụ huynh và tuyên truyền đến các bậc phụ huynh.
Bản thân tôi là một cộng tác viên tuyên truyền của nhà trường ngoài việc
tuyên truyền các chuyên đề của nhà trường giao về lớp tôi đã làm tốt công tác
tuyên truyền tới các bậc phụ huynh như thường xuyên trao đổi về tình hình sức
khoẻ của trẻ, tình hình học tập của trẻ đặc biệt qua các buổi đón trả trẻ tôi đã
trao đổi với các bậc phụ huynh về trang thiết bị đồ dùng đồ chơi mà nhà trường
đã cấp nhu cầu lớp còn thiếu những gì từ đó vân động các bậc phụ huynh cùng
tham gia đóng góp thêm các loại đồ dùng như có phụ huynh đã sưu tầm các loại
tranh ảnh về các con vật hoa quả, một số danh lam thắng cảnh để ủng hộ, có bậc
phụ huynh đã ủng hộ các cây cảnh, cây hoa và một số loại cây ăn quả để trồng ở
vườn trường và góc thiên nhiên. Qua tìm hiểu về nghề nghiệp của bố mẹ trẻ tôi
đã nắm được nghề của bố mẹ trẻ từ đó tôi có kế hoạch gặp gỡ và trao đổi nhờ
các bậc phụ huynh sưu tầm những vật liệu hỏng bỏ đi để gom lại mang về làm
đồ chơi như bố cháu Nhật làm nghề sửa chữa điện tử nhờ bác sưu tầm những
cục mam châm những hòn bi sắt để cho trẻ làm thí nghiệm, bác Triệu làm thợ
mộc nhờ bác sưu tầm các khối gỗ để làm đồ chơi xếp nhà, xếp ô tô...Hàng ngày
trước khi dạy một bài tìm hiểu nào tôi thường xuyên trao đổi với các bậc phụ
huynh về bài học ngày hôm nay về nhà các bậc phụ huynh cùng trò chuyện với
trẻ về bài học hoặc có thể cung cấp cho trẻ một số kiến thức để cho trẻ học tập
tốt hơn.
Ví dụ : Ở chủ đề “ Những con vật ngộ nghĩnh ” về đề tài“các con vật
sống trong gia đình” trước đó một tuần tôi đã thông báo cho phụ huynh biết về
hoạt động và biết chủ đề đang học để phụ huynh ủng hộ các loại vải vụn, các bìa
xốp, các vỏ chai nhựa… mang đến lớp cho cô giáo. Tôi đã dùng các phế thải đó
làm ra các con vật, để xây dựng mô hình cho trẻ. Kết quả là khi trẻ được trải
nghiệm với đồ chơi tự tạo sẽ lôi cuốn được sự chú ý của trẻ. {5}
(Xem phụ lục 7 phụ huynh đang góp các phế liệu cho cô và trẻ làm đồ chơi)
Từ đó thông qua các hoạt động có chủ đích, các hoạt động ngoại khoá tôi
đã cho trẻ được quan sát và thí nghiệm và tôi thấy được một điều là trẻ rất hứng
thú, và ở chủ đề đó kết quả học tập trên trẻ rất cao.
Nhờ có sự nhiệt tình của các phụ huynh như vậy nên nhà trường và phụ
huynh ngày một đoàn kết và hiểu nhau hơn, phụ huynh tạo điều kiện để nhà
trường ngày một phát triển
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm.
11
* Đối với hoạt động giáo dục: Hiện nay việc giáo viên linh hoạt tạo ra môi
trường hoạt động và sáng tạo ra những nghệ thuật sư phạm cung cấp kiến thức
kỹ năng khoa học và xã hội cho trẻ làm quen, khám phá môi trường xung quanh
đạt hiệu quả mà không cần dùng đến các đồ chơi, đồ dùng bằng nhựa nhàm
chán. Mặt khác lại tạo ra khuôn viên trường lớp với “hệ sinh thái” môi trường
học tập đẹp, xanh, sạch thoáng mát ...tạo hiệu quả kinh tế cao.
* Đối với bản thân: Tôi linh hoạt, tự tin hơn khi tiến hành hoạt động, bên cạnh
đó tôi được trau dồi kiến thức, kỹ năng, nghệ thuật chăm sóc và giảng dạy trẻ.
Tạo được môi trường học phong phú với nội dung của từng chủ đề, đồ dùng đồ
chơi và trang thiết bị cũng đã được trang bị đầy đủ hấp dẫn trẻ. Các hoạt động
khám phá khoa học không còn tẻ nhạt, khô khan đối với trẻ mà trẻ tích cực tham
gia hoạt động phát huy tính sáng tạo và khả năng tư duy khi khám phá khoa học.
* Đối với phụ huynh:
Trước khi đưa ra các biện pháp trên tôi thấy đa số phụ huynh không quan
tâm đến việc học của con em mình, nay đã nhận thức rõ được tầm quan trọng của
việc dạy trẻ làm quen với môi trường xung quanh, cùng phối kết hợp với cô giáo
tạo điều kiện cho trẻ được làm quen với môi trường xung quanh đạt kết quả cao
nhất, điều đó cũng đã góp phần nâng cao chất lượng giáo dục trẻ.
* Đối với nhà trường:
Luôn quan tâm giúp đỡ, đầu tư thêm nhiều cơ sở vật chất, có góc thiên
nhiên phong phú để phục vụ cho tất cả các hoạt động học đặc biệt là “Hoạt động
khám phá khoa học”.
Tạo điều kiện cho tôi có điều kiện học tập và nâng cao trình độ chuyên
môn. Luôn luôn giúp đỡ cho tôi trong mọi hoạt động và là nguồn động viên tinh
thần giúp tôi hoàn thành nhiệm vụ. Qua ứng dụng những biện pháp mới vào giờ
học “Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi hoạt động khám phá khoa học
tại trường mầm non Đông Minh huyện Đông sơn, Tỉnh Thanh Hóa”
* Đối với trẻ:
Từ việc áp dụng một số tiết học của phương pháp đổi mới tôi thấy trẻ rất
hứng thú học, tự tin trong giao tiếp, trẻ đã tiến bộ rõ rệt trong từng hoạt động, về
kỹ năng quan sát, so sánh, phân loại tốt, hiểu biét rộng về tự nhiên cũng như xã
hội. Trẻ nói lên được những hiểu biết của mình rất chính xác, giờ học đạt kết quả
cao, giúp cho trẻ phát triển tư duy, trí tưởng tượng, sáng tạo và giàu vốn từ.
Kết quả đạt được sau khi thực hiện các biện pháp như sau:
Tổng số
Số trẻ đạt
Số trẻ không đạt
Nội dung khảo sát
trẻ
Số trẻ
Tỷ lệ
Số trẻ
Tỷ lệ
Trẻ hứng thú với hoạt động
34
34
100%
%
học
Trẻ hiểu được mục đích yêu
34
33
97%
1
3%
cầu của hoạt động
Trẻ biết so sánh và phân loại
34
33
97%
1
3%
Trẻ biết suy luận và phán đoán
34
32
96%
2
6%
12
Bài học kinh nghiệm:
Muốn giúp trẻ học tốt hoạt động khám phá khoa học ở lứa tuổi mầm non
cô giáo trước hết phải thực sự yêu nghề, mến trẻ nắm bắt yêu cầu phương pháp
của bộ môn học này phải linh hoạt, kiên trì trong công việc dạy trẻ, vì quá trình
hình thành nhân cách con người là cả một quá trình lâu dài đòi hỏi phải lặp đi
lặp lại nhiều lần do đặc tính của lứa tuổi này là chóng nhớ nhanh quên. Vì vậy
muốn hình thành ở trẻ dù chỉ là một hành vi, cử chỉ cũng cần phải rèn luyện
thường xuyên, liên tục thì mới thành công.
Khi thực hiện đề tài này bản thân tôi luôn trăn trở, tìm nội dung phù hợp
với trẻ, phù hợp với khã năng tâm, sinh lý của lứa tuổi, làm sao cho trẻ có khả
năng so sánh, phân loại, suy luận và phán đoán một cách tốt nhất, tôi phải tìm
tòi, sáng tạo đặt ra những tình huống gợi mở, hấp dẫn những hình ảnh, đồ dùng
thật đẹp sinh động, đặt những câu hỏi gợi mở có nội dung phong phú, gần gũi
với trẻ, cố gắng cho trẻ được trải nghiệm thật nhiều để hoạt động khám phá khoa
học của trẻ được tốt ở mọi lúc, mọi nơi trong tất cả các hoạt động trong ngày.
Thực hiện nghiêm túc chương trình, qua đó đúc rút kinh nghệm qua từng
bài dạy để không ngừng nâng cao chất lượng giáo dục. Biết cách kết hợp giữa
nhà trường và phụ huynh.
Thường xuyên làm đồ dùng, đồ chơi, tham mưu bổ sung ý kiến nâng cao
cơ sở vật chất, chất lượng phục vụ cho hoạt động của trẻ.
3. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT:
1. Kết luận:
Hoạt động khám phá khoa học trong trường Mầm non là phương tiện phát
triển nhận thức, giúp trẻ hiểu được thế giới xung quanh mình, luôn hướng tới
những điều tốt đẹp trong cuộc sống. Đòi hỏi mỗi giáo viên chúng ta cần chú ý
tạo cho trẻ môi trường học thoải mái, tự nhiên, luôn được trải nghiệm, bồi
dưỡng một số kỹ năng cần thiết như: Biết so sánh, phân loại, suy luận và phán
đoán…. Để từ đó trẻ nắm được kiến thức về các sự vật, sự việc, hiện tượng xung
quanh mình. Đây là tiền đề đầu tiên, là yếu tố cần thiết để giúp trẻ tự tin học tốt
các hoạt động ở độ tuổi tiếp theo. Chính vì vậy để làm tốt việc này đòi hỏi cô
giáo cần phải có tâm huyết yêu trẻ và sự phối hợp đồng bộ giữa nhà trường và
gia đình, có làm được như vậy mới giúp trẻ có được môi trường tốt phát triển
toàn diện về mọi mặt.
Trên đây là một số kinh nghiệm được rút ra trong quá trình học tập và
công tác của bản thân tôi. Tôi xin mạnh dạn trình bày với các bạn đồng nghiệp
mong được sự đóng góp của các cấp lãnh đạo. Để từ đó bản thân tôi rút ra được
những bài học kinh nghiệm sâu sắc hơn khi tổ chức hoạt động khám phá khoa
học cho trẻ đạt kết quả tốt.
2. Đề Xuất:
Để góp phần nâng cao hơn nữa trong việc tổ chức cho trẻ 4-5 tuổi khám
phá môi trường xung quanh bằng vật thật thông qua các hoạt động thực tiễn đạt
hiệu quả cao tôi xin có một số kiến nghị sau:
* Về phía nhà trường:
13
- Phát động trồng cây xanh, tạo cảnh quang môi trường trong và ngoài lớp
học giúp trẻ vừa học vừa chơi.
- Thường xuyên thay đổi mới những đồ dùng, đồ chơi để trẻ có thể học tốt
hơn và tạo điều kiện cho trẻ phát huy khả năng sáng tạo cho trẻ.
- Phối hợp đưa trẻ đến trường đúng độ tuổi để trẻ trải nghiệm được những
gì diễn ra xung quanh trẻ.
* Về phía phòng giáo dục:
- Phòng giáo dục cần chú trọng nâng cao kiến thức và nghiệp vụ của giáo
viên mầm non trong việc tổ chức cho trẻ khám phá môi trường xung quanh
thông qua hoạt động thực tiễn.
- Cấp trang thiết bị những đồ dùng chưa có hoặc thiếu
Tôi mong muốn luôn được các cấp lãnh đạo, ban giám hiệu nhà trường cùng
bạn bè đồng nghiệp đọc, góp ý kiến xây dựng, bổ sung cho tôi để bản thân tôi
khắc phục trong quá trình công tác của mình và để bản kinh nghiệm này dần
được hoàn thiện và trở thành kinh nghiệm chung cho một số bạn bè trong quá
trình hoạt động cho trẻ “Khám phá khoa học” ở lứa tuổi mẫu giáo 4-5 tuổi.
Xác nhận của HĐKH nhà trường
Thanh Hóa, ngày 10 tháng 3 năm 2017
Tôi xin cam đoan đây là sáng kiến
kinh nghiệm của mình viết, không sao
chép nội dung của người khác
Người viết sáng kiến
Nguyễn Thị Hương
14
TÀI LIỆU THAM KHẢO
{1}Phương pháp cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh của tác giả
Hoàng Thị Minh Phương, nhà xuất bản giáo dục Hà Nội.
{2}Tạp chí giáo dục mầm non.
{3} Phương pháp cho trẻ làm quen với môi trường xung quanh của tác giả
Hoàng Thị Minh Phương, nhà xuất bản giáo dục Hà Nội.
- Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên dành cho giáo viên.
{4}Tham khảo nguồn Internet từ trang giáo án điện tử.
{5}Kế hoạch năm học lớp Mẫu giáo nhỡ – Trường mầm non Đông Minh.
15
PHỤ LỤC
MỘT SỐ HÌNH ẢNH MINH HỌA CHO MÔI TRƯỜNG GIÁO
DỤC PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC CỦA TRẺ Ở TRƯỜNG
MẦM NON ĐÔNG MINH, HUYỆN ĐÔNG SƠN
Phụ lục 1: Cô và trẻ đang làm các con vật, các đồ chơi từ các nguyên vật liệu
Phụ lục 2: Cô và trẻ đang chơi trò chơi bán hàng
16
Phụ lục 3 :
Trẻ đang chăm sóc cây, quan sát góc kpkh
Phụ lục 4:
Trẻ đang quan sát một số loại cây được trồng ở hiên trước của lớp
17
Phụ lục 5:
Trẻ quan sát trường Mầm non của bé
Phụ lục 6a:
18
Trẻ dạo chơi thăm quan vườn cổ tích
Phụ lục 6b:
Cô và trẻ đi bộ đi thăm quan
Phụ lục 7:
19
Phụ huynh đang góp các nguyên vật liệu, phế thải
20