Nâng cao chất lượng hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 5 6 tuổi ở trường mầm non nga mỹ

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HÓA
PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO NGA SƠN

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG
KHÁM PHÁ KHOA HỌC CHO TRẺ 5 – 6 TUỔI
Ở TRƯỜNG MẦM NON NGA MỸ

Người thực hiện: Mai Thị Đào
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường Mầm non Nga Mỹ
SKKN lĩnh vực: Chuyên môn

THANH HÓA, NĂM 2017

1


MỤC LỤC
STT
I
1
2
3
4
II
1
2
3
3.1

a
b
3.2
3.3
3.4
a
b
3.5
3.6
3.7
3.8
4
III
1
2

NỘI DUNG
MỞ ĐẦU
Lý do chọn đề tài
Mục đích nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu
NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm
Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng SKKN
Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề
Giải pháp tạo môi trường cho trẻ khám phá khoa học
Tạo môi trường trong lớp
Môi trường ngoài lớp
Nâng cao trình độ năng lực sư phạm.

Tổ chức cho trẻ khám phá trong hoạt động chung.
Tăng cường cho trẻ quan sát vật thật, làm thí nghiệm
Cho trẻ quan sát vật thật:
Cho trẻ làm thí nghiệm, thực nghiệm:
Giải pháp dạy trẻ làm đồ dùng đồ chơi từ vật liệu thiên
nhiên để giúp trẻ hứng thú và khắc sâu kiến thức về thế
giới xung quanh
Tổ chức tích hợp các hoạt động khác giúp trẻ khám phá
khoa học.
Ứng công nghệ thông tin trong hoạt động khám phá.
Giải pháp phối kết hợp với phụ huynh
Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động
giáo dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
Kết luận
Kiến nghị

Trang
1
1
2
2
2
2
2
3
4
4
4
6

8
8
11
11
12
13
14
14
15
17
18
18
19

2


I. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài:
Bác Hồ kính yêu đã nói:
“Vì lợi ích mười năm trồng cây,
Vì lợi ích trăm năm trồng người”[1]
Giáo dục Mầm Non là ngành học mở đầu trong hệ thống giáo dục quốc
dân, chiếm vị trí quan trọng trong giáo dục Mầm Non có nhiệm vụ xây dựng
những cơ sở ban đầu, đặt nền móng cho việc hình thành nhân cách con người.
Trẻ em là hạnh phúc của mọi gia đình, là tương lai của cả dân tộc, việc chăm sóc
giáo dục trẻ không chỉ là trách nhiệm của mọi người mà của toàn xã hội và cả
dân tộc. trẻ em không chỉ là niềm hạnh phúc của mỗi gia đình mà còn là tương
lai của nhân loại. Để đặt nền móng vững chắc cho các chủ nhân tương lai của
đất nước thì ngành học Mầm Non là bước khởi đầu và là nền móng của sự

nghiệp giáo dục con người. Chính vì vậy mà mục tiêu chung của giáo dục Mầm
Non là tiến hành giáo dục trẻ theo nhiều nội dung nhằm giúp trẻ phát triển toàn
diện. Một trong những nội dung hết sức cần thiết và quan trọng đó là lĩnh vực
khám phá khoa học
Hoạt động khám phá khoa học trong chương trình giáo dục mầm non bao
gồm các hoạt động: Tìm hiểu, thử nghiệm về thế giới xung quanh, làm thỏa mãn
nhu cầu nhận thức của trẻ về thế giới xung quanh. Với đặc điểm của trẻ mầm
non thích tìm tòi, khám phá. Hoạt động khám phá khoa học là một hoạt động trẻ
yêu thích. Qua đó giúp trẻ có nhiều kinh nghiệm sống, mạnh dạn, tự tin hơn
trong cuộc sống, giao tiếp ứng xử, và các mối quan hệ. Dần dần giúp trẻ phát
triển ngôn ngữ mạch lạc, rõ ràng, có ý thức tập thể, biết giúp đỡ mọi người xung
quanh.[2]
Nếu như Văn học, Âm nhạc, Tạo hình trong trường mầm non là một môn
nghệ thuật, như là một nguồn sữa nuôi dưỡng đời sống tinh thần của trẻ, cổ vũ
tinh thần của các cháu bằng những lời ru ngọt ngào, những câu chuyện kể đầy
tính nhân văn thì “Khám phá khoa học” là một hoạt động thực sự hấp dẫn làm
thỏa mãn nhu cầu nhận thức của trẻ, mở ra cho trẻ cánh cửa rộng lớn hơn. Một
cái nhìn hoàn toàn mới về con người và cuộc sống xung quanh trẻ, đưa trẻ đến
với cuộc sống xung quanh là đưa trẻ đến với thế giới có biết bao điều kỳ diệu, ở
đó có trăng, sao, nắng, gió, chuyện ở ngoài thế gian. “Vì sao lại thế, tại vì sao lại
thế? sao không thế này, mà lại là thế kia?... Đưa trẻ đến với thế giới xung quanh
chính là chúng ta đã và đang dẫn trẻ đi những bước đầu tiên hành trình khám
phá khoa học với muôn vàn những điều lý thú và mới lạ ở phía trước mà bất cứ
ai cũng muốn tìm hiểu, khám phá.[2]
Khám phá khoa học cũng góp phần giáo dục tính thẩm mỹ cho trẻ . Qua đó
trẻ biết yêu quý cái đẹp, biết tự làm một số công việc như chăm sóc vật nuôi,
cây trồng, biết tự tạo ra cái đẹp, biết yêu lao động, và quý trọng các sản phẩm
lao động. Đồng thời qua các trò chơi khám phá khoa học trẻ được vận động một
cách khoa học hợp lý, góp phần giúp trẻ phát triển cả về thể lực và nhân cách.

1


Nhận thức được vai trò, ý nghĩa của hoạt động khám phá khoa học đối với
sự phát triển toàn diện của trẻ. Nên trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chăm sóc
giáo dục trẻ tôi luôn quan tâm đến việc làm thế nào để nâng cao chất lượng hoạt
động khám phá khoa học để hướng tới sự phát triển toàn diện cho trẻ.
Nhận thức được tầm quan trọng của hoạt động khám phá khoa học đối với trẻ
Mầm Non. Vì vậy tôi chọn đề tài: “Nâng cao chất lượng hoạt động khám phá
khoa học cho trẻ 5-6 tuổi trường mầm non Nga Mỹ” năm học 2016 - 2017.
2. Mục đích nghiên cứu:
Trong công tác giáo dục trẻ Mầm Non thì việc cho trẻ khám phá khoa học
về thế giới xung quanh là không thể thiếu. Trẻ sử dụng các giác quan để thu
nhận kiến thức, đồng thời phát triển các kỹ năng tư duy. Khám phá khoa học về
thế giới xung quanh có tác dụng giáo dục về mọi mặt đối với trẻ như là: Ngôn
ngữ, đạo đức, trí tuệ, thẩm mỹ, thể lực… Làm quen với môi trường xung quanh
là phương tiện để giao tiếp và bầy tỏ nguyện vọng của mình và đồng thời là
công cụ của tư duy.
3. Đối tượng nghiên cứu:
Tôi chọn đối tượng nghiên cứu là trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi lớp Lá Non trường
Mầm Non Nga Mỹ do tôi phụ trách.
4. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu
- Phương pháp khảo sát thực tế
- Phương pháp thực hành trải nghiệm
- Phương pháp trực quan - minh họa
- Phương pháp dùng lời nói
- Phương pháp giáo dục bằng tình cảm khích lệ
- Phương pháp nêu gương.
II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:

1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm:
Khám phá khoa học là một hoạt động học có chủ định trong chương trình
giáo dục mầm non. Thông qua hoạt động khám phá khoa học giúp trẻ nhận thức
về thế giới xung quanh, thu hút được sự chú ý của trẻ sẽ kích thích được khả
năng tư duy sáng tạo, góp phần tích cực phát triển lĩnh vực nhận thức cũng như
phát triển toàn diện đối với trẻ.
Khám phá khoa học với trẻ mầm non bao gồm tất cả các yêu tố của tự
nhiên và xã hội bao quanh đứa trẻ, các yếu tố này có mối quan hệ mật thiết với
nhau và có ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống, sự tồn tại và phát triển của trẻ. Vì
vây, việc cho trẻ khám phá khoa học là vô cùng cần thiết và quan trọng.[3]
Xuất phát từ đặc điểm tâm sinh lý của trẻ mẫu giáo lớn (5 - 6 tuổi) với các
đặc điểm cơ bản khác biệt so với các độ tuổi trước là:
- Trẻ ghi nhớ có chủ định và có khả năng tập trung tốt hơn, bền vững hơn.
- Khả năng tư duy trực quan hình tượng của trẻ phát triển mạnh mẽ.
Ở tuổi này xuất hiện tư duy trực quan sơ đồ:
2


+ Trẻ đi sâu tìm hiểu mối quan hệ giữa các sự vật hiện tượng và có nhu cầu
tìm hiểu bản chất của chúng.
+ Trẻ đã bắt đầu lĩnh hội được tri thức ở trình độ khái quát cao và một số
khái niệm sơ đẳng.
+ Ở trẻ phát triển chức năng ký hiệu của ý thức.
Tuy nhiên, trẻ đang ở bước đầu của quá trình tư duy trìu tượng nên rất dễ
nhàm chán và không hào hứng nếu như không được trực tiếp trải nghiệm với
thực tế để thỏa mãn các nhu cầu nhận thức của trẻ. Trẻ “Chơi mà học, học bằng
chơi”. Chú trọng đổi mới tổ chức môi trường giáo dục nhằm kích thích và tạo cơ
hội cho trẻ tích cực khám phá, thử nghiệm và sáng tạo ở các khu vực hoạt động
một cách vui vẻ. Kết hợp giữa giáo dục trẻ trong nhóm bạn với giáo dục cá nhân,
chú ý đặc điểm riêng của từng trẻ để có phương pháp giáo dục phù hợp. [4]

Vì vậy, nhiệm vụ đặt ra cho mỗi giáo viên là cần phải nắm vững phương
pháp giáo dục trẻ từng độ tuổi; tạo ra sự hứng thú để phát huy tính tích cực trong
trẻ, để trẻ vừa nắm được kiến thức, vừa hình thành rèn luyện những kỹ năng cần
thiết và phát huy được tính độc lập sáng tạo của trẻ.
2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm:
- Trường mầm non Nga Mỹ nằm ở trung tâm xã nên thuận tiện cho tất cả
các cháu đến trường. Trường có đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên yêu nghề mến
trẻ, có trình độ chuyên môn vũng vàng góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc,
giáo dục trẻ.
- Trường đã đạt chuẩn quốc gia mức độ I, nên cơ sở vật chất trang thiết bị
cơ bản đầy đủ để thực hiện hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ. Trang thiết bị ở
trường luôn được đầu tư nhằm nâng cao chất lượng dạy và học. Môi trường giáo
dục trong ngoài lớp đã được nhà trường quan tâm chỉ đạo xây dựng.
- Trường đã tập trung ăn ngủ bán trú tại trường nên thuận tiện cho việc tích
hợp khám phá khoa học cho trẻ ở mọi lúc, mọi nơi.
- Đa phần các bậc phụ huynh có nhận thức khá tốt về vai trò ý nghĩa của
giáo dục mầm non, có thái độ tích cực trong việc phối hợp giữa gia đình và nhà
trường trong việc thực hiện chăm sóc giáo dục trẻ.
Tôi luôn nhận được sự ủng hộ nhiệt tình từ phía phụ huynh như: ủng hộ
nguyên vật liệu sẵn có tạo điều kiện cho giáo viên làm đồ dùng đồ chơi ở lớp
đáp ứng nhu cầu giảng dạy. Thường xuyên phối hợp với cô giáo để nắm bắt tình
hình học tập của con em mình.
- Lớp với tổng số cháu 25 cháu, trong đó 11 cháu nữ, 14 cháu nam, đại đa
số các cháu trong lớp ngoan ngoãn, mạnh dạn, nghe lời cô giáo.
- Tuy nhiên môi trường giáo dục xây dựng chưa đạt hiệu quả môi trường
mở; đồ dùng, đồ chơi chưa mang tính động để gây hứng thú cho trẻ và kích
thích trẻ tìm tòi khám phá. Các điều kiện để tổ chức các hoạt động thí nghiệm
trải nghiệm còn hạn chế.
- Nga Mỹ là một xã phần lớn các bậc phụ huynh làm nông nghiệp và làm ở
hai công ty may nên chưa có điều kiện và thời gian để chăm sóc, quan tâm đến

con em mình.
3


- Cùng một độ tuổi nhưng cháu thì sinh đầu năm cháu thì sinh cuối năm
nên nhận thức của mỗi trẻ khác nhau chưa được đồng đều nên việc giảng dạy có
nhiều bất lợi, khó khăn trong việc truyền đạt kiến thức đến cho trẻ.
- Đồ dùng, đồ chơi chưa đa dạng về chủng loại, màu sắc, hầu hết là đồ
dùng, đồ chơi tự làm nên tính thẩm mỹ và khoa học chưa cao.
Từ thực trạng trên, để thực hiện mục tiêu của đề tài nghiên cứu và chuẩn bị
cho việc tổ chức thực hiện: “Nâng cao chất lượng hoạt động khám phá khoa
học cho trẻ 5-6 tuổi”. Tôi đã tiến hành khảo sát ban đầu.
* Kết quả khảo sát chất lượng đầu năm (Tháng 9/2017)
Kết quả trên trẻ
Đạt
Chưa
T
Tổng
đạt
Tốt
Khá
TB
Nội dung đánh giá
T
số

1
2
3

Trẻ có khả năng tìm tòi,
khám phá đối tượng.
Phân nhóm, phân loại
theo dấu hiệu rõ nét.
Suy luận, giải thích
được mối liên hệ đơn
giản của hiện tượng sự
vật xung quanh.

Số
trẻ

Tỷ lệ
%

Số
trẻ

Tỷ Số
lệ % trẻ

Tỷ
lệ %

Số
trẻ

Tỷ lệ
%

25

6

24%

7

28%

7

28%

5

20%

25

6

24%

7

28%

7

28%

5

20%

25

6

24%

7

28%

7

28%

5

20%

Qua bảng khảo sát thực trạng trên, chúng ta thấy kết quả thu được qua các
hoạt động khám phá ở trẻ trong lớp là rất thấp, tỷ lệ khá, giỏi chưa cao, vẫn còn
tỷ lệ chưa đạt. Điều này gây ảnh hưởng lớn đến phát triển nhận thức ở trẻ nói
chung. Đứng trước tình hình đó, tôi rất băn khoăn, trăn trở phải làm thế nào để
tổ chức được các hoạt động khám phá cho trẻ đạt hiệu quả. Và tôi mạnh dạn đưa
ra một số biện pháp để tổ chức các hoạt động khám phá khoa học cho trẻ, cụ thể

như sau:
3. Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề:
3.1. Giải pháp tạo môi trường cho trẻ khám phá khoa học
Môi trường giáo dục tại trường lớp là một trong những điều kiện quan
trọng để tổ chức hoạt động cho trẻ học tập vui chơi nói chung và hoạt động
khám phá khoa học nói riêng. Nhận thức được điều đó và căn cứ vào nội dung
yêu cầu từng chủ đề, Tôi đã quan tâm đặc biệt để xây dựng môi trường tác động
đến hoạt động khám phá khoa học ở mỗi chủ đề cụ thể. Bao gồm môi trường
trong lớp, môi trường ngoài lớp.
a) Tạo môi trường trong lớp
* Xây dựng môi trường trong lớp theo chủ đề
Với mục tiêu xây dựng môi trường trong lớp phục vụ cho hoạt động khám
phá khoa học, tôi xây dựng lồng ghép trong xây dựng môi trường giáo dục
4


chung. Nhưng để phục vụ riêng cho hoạt động khám phá khoa học, tôi đã quan
tâm xây dựng môi trường mở và đặc biệt là chuẩn bị môi trường cho trẻ được
trải nghiệm sau các hoạt động khám phá khoa học cụ thể. Sưu tầm và làm đồ
dùng đồ chơi phục vụ cho các hoạt động khám phá, tận dụng các nguyên vật liệu
sẵn có làm nguyên vật liệu cho trẻ thực nghiệm trải nghiệm để trẻ được làm, tạo
sự hứng thú và phát triển ở trẻ tư duy lôgic tính kiên nhẫn…
Ví dụ: Chủ đề thế giới thực vật
- Xây dựng mảng chủ đề chính:

Hình ảnh 1: Xây dựng mảng chủ đề chính chủ đề thế giới thực vật.
Trang trí bằng hình ảnh cây xanh và nấm để làm toát lên chủ đề chính. Phía
dưới chuẩn bị các vật liệu để trẻ được trải nghiệm. Trong các chủ đề nhánh như:
một số loại hoa, một số loại rau, quả, cây xanh và cây lương thực… sau khi cho
trẻ khám phá khoa học - tìm hiểu khám phá về các loại cây, rau, quả, tôi chuẩn

bị các loại giấy màu, đất nặn để trẻ nặn, cắt dán cây, rau, quả mà trẻ vừa tìm
hiểu, trong giờ học.
- Xây dựng các góc trong lớp: tôi cũng trang trí bằng hình ảnh các loại hoa,
các loại cây, rau, quả làm tiêu đề các góc, để toát lên chủ đề.
* Xây dựng góc khám phá khoa học: Tôi quan tâm đến xây dựng góc khám
phá khoa học trong lớp. Nội dung của góc phù hợp với nội dung hoạt động tìm
hiểu khám phá cụ thể theo chủ đề. Thường xuyên thay đổi để tạo sự mới lạ thu
hút sự chú ý của trẻ. Đồ chơi tại góc cũng được thay đổi theo nội dung chủ đề,
để thuận tiện cho trẻ trải nghiệm các hoạt động.
Ví dụ: Chủ đề thế giới thực vật:
5


Ở góc khám phá khoa học, tôi chuẩn bị bông hoa cúc thật để trẻ được tìm
hiểu khám phá trong giờ hoạt động học tôi cho trẻ cùng quan sát, sờ, nhận xét về
những điều được trải nghiệm qua bông hoa.

Hình ảnh 2: Cô hướng dẫn trẻ thực hành, trải nghiệm với bông hoa cúc.
- Tương tự, các chủ đề khác cũng vậy. Khi chuẩn bị sang một chủ đề mới,
tôi đều quan tâm lên kế hoạch về xây dựng môi trường giáo dục phù hợp với chủ
đề.
b. Môi trường ngoài lớp
Ngay từ đầu năm học, đầu mỗi chủ đề tôi hệ thống hóa các yêu cầu môi
trường cần phải đáp ứng để phục vụ cho hoạt động khám phá khoa học của trẻ
trong chủ đề đó.
Tận dụng sân, vườn trường tạo nên góc cho trẻ thực nghiệm các hoạt động
như: Thực nghiệm sự phát triển của cây, tạo góc thí nghiệm vật chìm nổi, chơi
với nước, với cát…khám phá theo dõi sự thay đổi của cây cối trong trường…
Khi dạo chơi ngoài trời, trẻ có điều kiện tiếp xúc trực tiếp với môi trường
thiên nhiên và môi trường xã hội. Các sự vật hiện tượng mà trẻ được tiếp xúc

vừa phong phú, đa dạng vừa phản ánh sinh động các mối quan hệ và quan hệ
trong thực tiễn nên chúng rất có giá trị đối với việc cho trẻ khám phá môi trường
xung quanh. Vì vậy, việc tổ chức hoạt động ngoài trời sẽ giúp trẻ tiếp cận các sự
vật, hiện tượng xung quanh một cách có hiệu quả. thông qua việc tiếp xúc với
thiên nhiên và xã hội trong hoạt động ngoài trời góp phần hình thành cho trẻ
những biểu tượng ban đầu chân thực về thế giới khách quan, giúp trẻ tích lũy

6


kiến thức và ứng dụng chúng vào thực tiễn, phát triển và rèn luyện cho trẻ các
kỹ năng nhận thức như quan sát, so sánh, phán đoán, đo lường,.. ngoài ra cho trẻ
hoạt động ngoài trời còn giúp trẻ tăng cường sức khỏe và thể lực cho trẻ thông
qua việc tiếp xúc với phong cảnh đẹp thiên nhiên, hít thở bầu không khí trong
lành và những vận động tích cực của trẻ trong một không gian rộng và thoáng
đãng.
Không chỉ thế tôi còn tham mưu với ban giám hiệu nhà trường để tổ chức
các buổi tham quan, dạo chơi để trẻ được tìm hiểu một cách thực tế môi trường
ngoài lớp.
Đồng thời tôi luôn tạo điều kiện thuận lợi cho trẻ đựơc tiếp cận với thế giới
xung quanh ngoài lớp học như: Khuôn viên trường, đài tưởng niệm các anh
hùng liệt sỹ, trạm y tế ,trường tiểu học, các khu trang trại mô hình VAC.
Ví dụ: Ở đề tài “Làm quen với một số loại hoa” tôi cho trẻ được khám phá
trực tiếp các loại hoa ở khuôn viên trường và 1 số vườn hoa ở gần trường.

Hình ảnh 3: Trẻ quan sát vườn hoa
Với đề tài “Làm quen với một số loại rau” tôi kết hợp với nhà trường cho
trẻ đi thăm quan mô hình vườn rau sạch tại địa phương….
Qua việc tạo môi trường cho trẻ khám phá khoa học mà tôi đã tổ chức thực
hiện, đã đem lại cho trẻ sự hứng thú cao trong hoạt động học tập nói chung và

hoạt động khám phá khoa học nói riêng. Từ sự hứng thú đó trẻ đã tiếp thu được
kiến thức kỹ năng dễ dàng trẻ nhớ lâu, nhớ sâu và có hệ thống.

7


Kết quả: Năm học 2016 – 2017 tôi đã xây dựng môi trường theo hướng
mở theo 10 chủ đề trong năm học và phù hợp với chủ đề thực hiện trong năm.
3.2. Nâng cao trình độ năng lực sư phạm.
Khám phá khoa học cho trẻ mầm non không nhất thiết phải là một quá
trình khám phá hoàn chỉnh các khái niệm khoa học. Bản thân khoa học không
phải là một hoạt động, nhưng nó là cách thức để thực hiện các hoạt động và nó
không nhất thiết phải tách riêng ra khỏi sinh hoạt hàng ngày của trẻ mà nó có thể
lồng ghép vào rất nhiều hoạt động khác nhau. Yêu cầu giáo viên cần phải có
kiến thức cơ bản, chính xác về các vấn đề. Với mong muốn nâng cao chất lượng
hoạt động cho trẻ khám phá khoa học về môi trường xung quanh có hiệu quả
trước tiên bản thân tôi phải luôn tích cực hoạt động, nâng cao trình độ chuyên
môn nghiệp vụ và năng lực công tác của bản thân, nắm vững và vận dụng linh
hoạt phương pháp hình thức tổ chức cho trẻ tham gia hoạt động, nắm vững kiến
thức kỹ năng chăm sóc giáo dục trẻ đạt hiệu quả.
Nắm vững yêu cầu của giáo dục mầm non, tự nghiên cứu tài liệu, sách báo,
tập san, tạp chí mầm non, qua chương trình bồi dưỡng thường xuyên, thu thập
thêm thông tin trên phương tiện thông tin đại chúng về kỹ năng tổ chức hoạt
động khám phá khoa học có hiệu quả ở trẻ lứa tuổi mầm non và học hỏi qua
đồng nghiệp của mình, tham gia dự giờ các hoạt động cho trẻ khám phá khoa
học của đồng nghiệp, từ đó đúc rút kinh nghiệm cho bản thân. Tham gia các lớp
học chuyên đề do phòng giáo dục và nhà trường tổ chức. Đặc biệt là qua việc
thực hiện chuyên đề: Mầm non mới “Lĩnh vực phát triển nhận thức” đây là một
chuyên đề trọng tâm quan trọng trong quá trình chăm sóc giáo dục trẻ, khi thực
hiện chuyên đề tôi nghiên cứu kỹ tài liệu chuyên đề giáo dục mầm non mới, áp

dụng phương pháp dạy lấy trẻ làm trung tâm vào quá trình dạy học của mình, Từ
đó bản thân đã rút được kinh nghiệm và vận dụng một cách phù hợp và sáng tạo
ở lứa tuổi mình đang chủ nhiệm.
Tôi nhận thấy rằng hoạt động cho trẻ khám phá khoa học về môi trường
xung quanh có tầm quan trọng giúp trẻ phát triển toàn diện về mọi mặt trí tuệ,
đạo đức, thẫm mỹ, thể lực và lao động.
Kết quả: Bản thân đã nắm vững kiến thức, kỹ năng và tổ chức tốt các hoạt
động khám khá khoa học đạt hiệu quả cao.
3.3. Tổ chức cho trẻ khám phá trong hoạt động chung.
Hoạt động chung là hoạt động chính để giúp trẻ khám phá khoa học. Tổ
chức hoạt động hiệu quả là hết sức cần thiết. Đây là nội dung bắt buộc trong
chương trình phải thực hiện theo chương trình mầm non mới, để trẻ đến với hoạt
động khám phá khoa học một cách nhẹ nhàng, thoải mái mà vẫn phát huy được
tích tích cực trong hoạt động trải nghiệm.
Điều đầu tiên đối với bản thân phải thực hiện tốt các nội dung đề tài được
gợi ý trong kế hoạch thực hiện của chương trình chăm sóc giáo dục trẻ theo
chương trình mầm non do Bộ Giáo Dục ban hành.
8


Vì vậy tôi luôn có thủ thuật để tạo sự chú ý cho trẻ trong suốt quá trình tổ
chức một hoạt động học cụ thể cho trẻ. Gây ấn tượng cho trẻ vào hoạt động .
Khi trẻ đã hứng thú vào hoạt động thì trong suốt quá trình tổ chức hoạt động
cũng cần phải duy trì các hình thức để trẻ tham gia một cách tích cực nhất. Đây
là một hoạt động không phải dễ thực hiện. Vì vậy tôi luôn có tâm huyết, tư duy
để tìm tòi sáng tạo các hình thức tổ chức hoạt động cho trẻ một cách hấp dẫn
nhất. Nhận thức sâu sắc đặc điểm “Trẻ học bằng chơi, chơi mà học” tôi đã luôn
tư duy tìm ra các hình thức tổ chức cho trẻ thông qua các hoạt động vui chơi,
giao lưu; các hình thức giới thiệu mang tính kích thích tính tò mò của trẻ.
Để thu hút, lôi cuốn trẻ tham gia vào hoạt động một cách tích cực, chủ động

tôi chọn lựa thay đổi các hình thức tổ chức học phù hợp, hấp dẫn như tổ chức hội
thi:
Ví dụ: Chủ đề Nghề Nghiệp - Hoạt động khám phá tìm hiểu một số nghề
truyền thống ở địa phương. Tôi lại tổ chức cho trẻ dưới hình thức hội thi “Nhà
nông đua tài”…
Ví dụ: Chủ đề thế giới động vật “Tìm hiểu khám phá một số con vật nuôi
trong gia đình” Tôi đặt tên là “các con vật đáng yêu” với các phần như sau:
+ Phần 1: Bé thể hiện tài năng (qua việc trình diễn thời trang, chào hỏi giới
thiệu về các con vật).
+ Phần 2: Bé khám phá.
+ Phần 3: Bé cùng trổ tài.
Phần 1: Trình diễn thời trang của các con vật đi xung quanh lớp để tất cả
mọi trẻ cùng được chiêm ngưỡng, để chuẩn bị tốt cho phần này tôi chuẩn bị đồ
dùng, trang phục về con vật thật kỹ lưỡng với bộ trang phục được may từ các loại
vải vụn, phù hợp với từng con vật như: Con mèo mặc trang phục màu vàng. Con
gà trống mặc trang phục nhiều màu sắc,…. Vì thế khi màn trình diễn bắt đầu đã
tạo sự hứng thú cho trẻ tham gia vào giờ học một cách tích cực và thích thú.
Phần 2: Phần khám phá: Ở phần này đòi hỏi sự tập trung chú ý vào hoạt
động tích cực của trẻ với hình thức sử dụng phương pháp dạy học tích cực lấy
trẻ làm trung tâm, khi khám phá đến con vật nào thì tôi cho trẻ đóng vai và trẻ tự
giới thiệu về mình và yêu cầu bạn khác nhận xét về hình dáng, đặc điểm riêng
khả năng và hiểu biết của trẻ cứ như vậy để trẻ tự giao lưu trao đổi với nhau cô
chỉ là người hướng lái, gợi mở.
Với từng đề tài cụ thể tôi đưa ra hệ thống câu hỏi đã chuẩn bị có tính lôgic,
để đàm thoại với trẻ, hoặc những câu hỏi để trẻ đối thoại với nhau..vv để phát
huy tính tích cực và chủ động của trẻ.
+ Tôi là Chú Gà Trống xin chào tất cả các bạn (Chúng cháu chào chú Gà
Trống); Tôi là Gà Trống, các bạn có nhận xét gì về tôi? Các bạn hãy kể về tôi
đi?....
Giúp trẻ tích cực hơn trong hoạt động khám phá trải nghiệm thì nội dung

câu hỏi còn phụ thuộc vào mục đích việc khám phá, vào nhiệm vụ cụ thể của
mỗi hoạt động khám phá.

9


Để kích thích trẻ hứng thú, tính tò mò của trẻ cần sử dụng câu hỏi nêu vấn
đề. Đó là những câu hỏi về đặc điểm, dấu hiệu của sự vật, hiện tượng mà trẻ
chưa biết rõ.
Chẳng hạn cho trẻ quan sát về Con Mèo:
+ Các con có nhận xét gì về Con Mèo? + Đây là gì của con mèo?
Để trả lời được những câu hỏi nêu trên trẻ không có cách nào khác là phải
tích cực quan sát, thử nghiệm..
Để khuyến khích trẻ tìm kiếm cách thức khám phá, khảo sát đối tượng có
thể dùng các câu hỏi như” Có cách nào” hoặc “Làm thế nào để biết”.
Để hướng sự chú ý của trẻ vào việc khám phá các đặc điểm, dấu hiệu các
đặc trưng của sự vật, hiện tượng xung quanh, đồng thời kích thích hoạt động các
giác quan.
+ Con thấy nó thế nào? Con thấy nó ra sao?
Trong quá trình trẻ khám phá khoa học rất cần có sự tham gia tích cực của
tư duy, có thể sử dụng các câu hỏi để kích thích hoạt động của tư duy.
+ Con thấy hai con vật này như thế nào? Chúng giống nhau ở điểm nào?
Khác nhau ở điểm nào? vv..
Cứ như thế lần lượt cho trẻ tìm hiểu khám phá từng con vật, để thay đổi
trạng thái cho trẻ trong hoạt động tránh ngồi lâu tôi có thể mời cả lớp đứng lên
biểu diển, múa hát bài “gà trống, mèo con và cún con”...
Phần 3: Có tên gọi “Trổ tài” ở phần này bé tham gia vào 2 trò chơi rất thú
vị. Trẻ đứng dạy đi vòng tròn vỗ tay hát và lấy rổ đồ chơi để chơi trò chơi.
Trò chơi: 1 “Tìm nhanh theo yêu cầu” ở trò chơi này cô chuẩn bị các lô tô
về các các con vật nhiệm vụ của bé sẽ giơ lô tô khi cô yêu cầu và đọc tên thật

về các con vật mà cô cho trẻ tìm như: (Con Mèo, Con Gà Trống...)
Khi trẻ đã thực hiện xong tôi nâng cao dần yêu cầu trò chơi để kích thích
trẻ hứng thú tham gia hoạt động. Xen kẽ các trò chơi động tĩnh để trẻ hứng thú.
Trò chơi 2: Thi xem ai nhanh.
+ Luật chơi: Mỗi lần lên chỉ được lấy một con vật sống trong gia đình,
không được giẫm vào vạch.
+ Cách chơi: Cô chia thành 3 đội chơi, xếp hàng dọc, các bạn sẽ lần lượt đi
theo đường zíc zắc lên lấy những con vật nuôi trong gia đình rồi gắn lên bảng.
Đội nào gắn được nhiều hơn đội đó giành chiến thắng.
Với từng đề tài cụ thể nếu không thay đổi hình thức cho trẻ được khám phá
trải nghiệm trong hoạt động có chủ định thì kết quả hoạt động sễ không cao. Vì
thế mà thay đổi hình thức trên các hoạt động học có chủ định là điều rất cần thiết
giúp trẻ tham gia hoạt động khám phá một cách tích cực và học tập có hiệu quả
Kết quả: Đạt 95% số trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động khám phá khoa
học 97% trẻ chơi trò chơi ôn luyện hứng thú. Vì vậy việc thay đổi hình thức hoạt
động góp phần rất lớn trong các hoạt động đặc biệt là hoạt động khám phá khoa
học.

10


3.4. Tăng cường cho trẻ quan sát vật thật, làm thí nghiệm
a, Cho trẻ quan sát vật thật:
Các sự vật, hiện tượng trong môi trường thiên nhiên và xã hội xung quanh
chúng ta rất đa dạng và phong phú vì vậy để giúp trẻ lĩnh hội được lượng kiến
thức từ thế giới xung quanh, cần cho trẻ được tiếp xúc với biểu tượng đó.
Nếu sử dụng tranh ảnh chỉ giúp trẻ quan sát, tìm hiểu bề ngoài (các bộ
phận, màu sắc, hình dáng, công cụ…) của các sự vật, hiện tượng chủ yếu bằng
mắt nhìn. Để hoạt động khám phá thêm sinh động ngoài quan sát bằng tranh
ảnh, tôi luôn tranh thủ lựa chọn những đề tài có thể sử dụng được vật thật nhằm

giúp trẻ có thể tận dụng tất cả các giác quan trong quá trình quan sát. Khi thực
hiện cho trẻ quan sát bằng vật thật bao giờ trẻ cũng rất thích thú và trẻ không
những được nhìn, được nghe tiếng kêu của con vật mà trẻ còn được sờ mó vào
đồ vật, con vật nhằm giúp trẻ tiếp nhận, mở rộng hiểu biết một cách đầy đủ.
Ví dụ 1: Cho trẻ khám phá khoa học về đồ vật:
- Khi Khám phá đồ dùng, đồ chơi: Tôi cho trẻ biết được đặc điểm công
dụng và cách sử dụng đồ dùng, đồ chơi
+ Một số mới liên hệ đơn giản giữa đặc điểm cấu tạo với cách sử dụng của
đồ dùng, đồ chơi quen thuộc.
+ So sánh sự khác nhau và giống nhau của đồ dùng, đồ chơi và sự đa dạng
của chúng.
+ Phân loại đồ dùng, đồ chơi theo 2-3 dấu hiệu…
Ví dụ 2: Cho trẻ quan sát trải nghiêm với cát:
- Khi ta cho trẻ quan sát trải nghiệm với cát, trẻ được khám phá khi cát
khô, cát ướt thì điều gì sẽ xảy ra, trẻ rất hào hứng, say mê với hoạt động này.

Hình ảnh 4: Trẻ đang chơi với cát.
11


b, Cho trẻ làm thí nghiệm, thực nghiệm:
Cần lựa chọn các sự vật hiện tượng gần gũi với trẻ để trẻ khám phá. Ở lứa
tuổi 5 - 6 tuổi trẻ thích tò mò, ham muốn hiểu biết các sự vật, hiện tượng, đứng
trước các sự vật cụ thể trẻ rất hiếu động, trẻ muốn tự tay mình sờ mó, nâng niu
các đối tượng cần quan sát thì những thông tin mà cô giáo truyền đạt đến trẻ
được tiếp thu một cách đồng bộ dễ dàng và hứng thú.
Ví dụ 1: Chủ đề: “Nước và một số hiện tượng tự nhiên”. Tôi tiến hành cho
trẻ làm các thí nghiệm với nước, quá trình nước bốc hơi ngưng tụ……

Hình ảnh 5: Trẻ quan sát quá trình ngưng tụ của nước.

Kết quả: 98% số trẻ hứng thú với việc được thí nghiệm trải nghiệm với vật
thật. Trẻ được tự làm, tự đong, đo, đếm và trẻ rất hào hứng
3.5. Giải pháp dạy trẻ làm đồ dùng đồ chơi từ vật liệu thiên nhiên để
giúp trẻ hứng thú và khắc sâu kiến thức về thế giới xung quanh.
Tôi nghĩ đây là một hình thức trải nghiệm, có tác động gây hứng thú và
khắc sâu kiến thức về thế giới xung quanh cho trẻ rất tốt. Giải pháp này tôi đã
tiến hành sau mỗi hoạt động khám phá cụ thể. Căn cứ vào nội dung mà trẻ đã
được tìm hiểu khám phá trên hoạt động có học, tôi cho trẻ làm đồ dùng đồ chơi
về nội dung đó.

12


Ví dụ: Bằng vỏ sữa su su + xốp màu bằng kỹ năng tạo hình tôi đã làm
thành con mèo thật ngộ nghĩnh để làm vật mẫu khi cho trẻ làm quen với các con
vật sống trong gia đình. Hay từ 1 vỏ hộp sữa chua tôi sử dụng thêm xốp để làm
đuôi con công thật đẹp sử dụng khi cho trẻ làm quen về các con vật sống trong
rừng.
Hoặc: Hướng dẫn trẻ làm con trâu bằng lá cây:
- Vật liệu: Lá cây, dây.
- Cách làm:
+ Lấy 1 lá cây to.
+ Ghắp đôi lá cây lại.
+ Dùng tay xé chéo một phần ở đầu lá theo đường vân của lá.
+ Cuộn tròn lá lại và dùng dây buộc.
+ Dùng dây buộc vào phần cuống lá rồi luồn sợi dây vào phần thân lá vừa
cuộn tròn sau đó dùng tay kéo sợi dây vào sẽ tạo thành hình con trâu.
Tương tự các chủ đề khác và các đề tài khác tôi đều tư duy cho trẻ được
trải nghiệm làm đồ dùng đồ chơi.
Khi trẻ được tư duy để tạo ra những sản phẩm trẻ sẽ nhớ rất lâu và cũng từ

đó kích thích thêm tư duy của trẻ để khảm phá tìm hiểu thêm về đối tượng.
Kết quả: Năm học 2016 -2017 cô và trẻ đã làm ra những bộ đồ dùng đồ
chơi rất ngộ nghĩnh từ nguyên vật liêu thiên nhiên như: Búp bê bằng vỏ sữa,
trang con cá bằng lá cây… để phục vụ cho hoạt động học.
3.6. Tổ chức tích hợp các hoạt động khác giúp trẻ khám phá khoa học.
Để trẻ luôn hứng thú với mỗi hoạt động “Khám phá khoa học”, tôi luôn
thay đổi các phương pháp tích hợp, lồng ghép các môn học như: văn học, làm
quen với toán, âm nhạc, tạo hình, làm quen với chữ cái…vào các tiết dạy để trẻ
đỡ nhàm chán và làm giàu vốn biểu tượng cho trẻ.
Ví dụ: Chủ đề “Thế giới động vật”.
Tích hợp môn văn học khi cho trẻ khám phá Thế giới động vật.
Văn học là 1 nội dung được tích hợp tương đối phổ biến trong quá trình
cho trẻ làm quen với Môi trường xung quanh. Trong hoạt động học tôi có thể sử
dụng thơ, chuyện, câu đố, ca dao, tục ngữ, đồng dao về các đối tượng cho trẻ
làm quen để nhằm gây hứng thú và tập trung sự chú ý của trẻ.
Lồng ghép câu đố.
Ví dụ: Trong hoạt động làm quen với động vật sống dưới nước, tôi cho trẻ
thi “đố vui”. 2 đội ra câu đố đố nhau về con Ốc và con Cá Trê.
" Nhà hình soắn nằm ở dưới ao
Chỉ có một cửa ra vào mà thôi’’
Mang nhà đi khắp mọi nơi
Không đi đóng cửa nghỉ nghơi một mình” ( Con Ốc)
Như vậy trẻ được giải câu đố vui vẻ, hào hứng, kích thích tư duy làm giàu
vốn hiểu biết của trẻ về các con vật sống dưới nước…
Kết quả: Trong các hoạt động khám phá khoa học tôi thường lồng ghép
các môn học khác vào như: Văn học giải câu đố về các con vật hoặc thể dục cho
13


trẻ bật qua các vòng lên gắn lô tô sự phát triển của cây. Tôi thấy bằng hình thức

lồng ghép nhẹ nhàng như vậy trẻ rất là hứng thú vào giờ học.
3.7. Ứng công nghệ thông tin trong hoạt động khám phá.
Trong giáo dục mầm non hiện nay, việc giáo viên cần có kiến thức và khả
năng ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy là hết sức cần thiết. Ứng dụng
công nghệ thông tin là hình thức đem đến cho trẻ nhiều điều mới lạ về thế giới
xung quanh, giúp trẻ có những trải nghiệm phong phú và thực tế hơn, gây hứng
thú, kích thích tính tò mò sự ham hiểu biết ở trẻ.
Ví dụ: Trong giờ hoạt động tìm hiểu khám phá một số con vật sống trong
gia đình, trẻ cần phải biết tên gọi, hình dáng, các bộ phận, thức ăn, nơi sống,
tiếng kêu, thói quen của các con thú.
- Tôi đã ứng dụng phần mềm Power point cho trẻ quan sát các con vật đang
chuyển động, với những hình ảnh “thật”, âm thanh “thật” thì trẻ sẽ rất thích thú,
tập trung chú ý, giờ học sẽ đạt kết quả như mong muốn.
Ví dụ: Cho trẻ quan sát con Gà, con Vịt, con Ngan.
+ Cô mở đĩa cho hát bài hát “Gà trống, mèo con và cún con” trẻ hát theo.
+ Cho trẻ kể những con vật có trong bài hát.
+ Cho trẻ xem đĩa, hỏi tên con vật đặc điểm của các con vật.
+ Cho trẻ xem hình ảnh con Gà đang ăn như thế nào? Nó dùng gì để lấy thức
ăn?...

Hình ảnh 5: Trẻ đang học trong giờ hoạt động học
“Khám phá động vật sống trong gia đình”
14


+ Đưa ra những nội dung gợi mở về lòng yêu thương động vật, cách chăm
sóc, bảo vệ các loài động vật qua những hình ảnh hoặc qua đoạn phim sống
động.
Kết quả: 95% số trẻ hứng thú với việc được quan sát các con vật, cây cối
bằng hình ảnh động qua phần mềm Power point.

3.8. Giải pháp phối kết hợp với phụ huynh
Để nâng cao hoạt động khám phá khoa học cho trẻ và để có sự giáo dục
đồng bộ giữa gia đình và nhà trường là một việc làm hết sức cần thiết.
Để huy động phụ huynh cùng tham gia vào hoạt động giáo dục trước hết
vào đầu năm học tôi đã xây dựng kế hoạch cụ thể ghi rõ nội dung yêu cầu ở mỗi
chủ đề trẻ cần được biết về kiến thức kỹ năng khám phá khoa học; các điều kiện
cần có để thực hiện tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho trẻ ở lớp; những
yêu cầu đối với phụ huynh cần giúp đỡ và đóng góp ở chủ đề.
Ví dụ: Chủ đề Trường Mầm Non: ở góc tuyên truyền ghi rõ:
Trẻ đang học chủ đề “Trường mầm non”; Chủ đề này trẻ tìm hiểu về lớp
học của bé và đồ dùng đồ chơi của bé. Các góc trong chủ đề: Góc bán hàng:
Bán đồ dùng phục vụ học tập; góc xây dựng: Trẻ chơi xây dựng trường mầm
non…
Trao đổi để phụ huynh giúp đỡ: Tìm nguyên liệu phục vụ cho chủ đề: Sách
báo cũ, phế liệu dùng trong gia đình, vải vụn…
Để phụ huynh hiểu thêm về hoạt động khám phá khoa học ngay từ đầu năm
học, tôi đã tổ chức 1 số hoạt động mẫu để giúp phụ huynh dự giờ có nhận thức
sâu sắc hơn về hoạt động này, thường xuyên gặp gỡ trao đổi với phụ huynh về
tầm quan trọng của môn học, thông qua góc tuyên truyền phụ huynh và trao đổi
trực tiếp.
Ví dụ: Với đề tài: Cây xanh và môi trường sống theo chủ đề thực vật.
Tôi trao đổi với phụ huynh về mục đích của đề tài.
Từ đó giáo dục trẻ yêu quý; biết bảo vệ cây xanh, giữ gìn trường lớp.
Tôi hướng dẫn phụ huynh về nhà cho trẻ quan sát và trò truyện bằng các
câu hỏi như: - Đây là cây gì? Cây lớn lên như thế nào? Ý nghĩa của cây xanh?
bảo vệ và chăm sóc cây xanh?... Như vậy phụ huynh sẽ nhận thức đúng đắn về
tầm quan trọng của môn học từ đó tôi động viên khuyến khích phụ huynh quyên
góp các phế liệu. Sau thời gian thực hiện tích cực công tác tuyên truyền phối
hợp với phụ huynh, môi trường nguyên liệu cho trẻ hoạt động phong phú hơn,
giúp trẻ hứng thú, tích cực tham gia vào hoạt động.

Tôi vận động phụ huynh thực hiện xã hội hóa giáo dục, cùng gom vật liệu,
đồ dùng sẵn có ở địa phương như: Làn cói, chiếu cói, mũ rơm…và xây dựng
môi trường học tập trong và ngoài lớp để tạo điều kiện cho trẻ khám phá khoa
học được sinh động và hấp dẫn.
15


Với sự cố gắng nỗ lực của tôi cùng với sự giúp đỡ của phụ huynh, chúng
tôi đã khắc phục và đạt được chất lượng cao, phụ huynh rất vui mừng và phấn
khởi trước sự lĩnh hội kiến thức của con em mình.
Kết quả: Năm học 2016 – 2017 tôi đã huy động phụ huynh mua ti vi, đầu
đĩa để phục vụ cho các hoạt động. Ngoài ra tôi còn huy động phụ huynh sưu tầm
nguyên vật liệu phế thải và tôi đã làm được 3 bộ đồ dùng học tập. Chính vì vậy
việc phối kết hợp với phụ huynh là việc rất cần thiết góp phần nâng cao chất
lượng toàn diện về CS - ND – DG trẻ.
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, với
bản thân, đồng nghiệp và nhà trường:
- Đối với giáo dục:
Qua một năm tiến hành các giải pháp đã nêu. Kết quả cho thấy. Tất cả các
cháu trong các hoạt động đều tích cực, hứng thú tham gia vào hoạt động khám
phá khoa học từ đó mở rộng vốn hiểu biết cho trẻ, trẻ mạnh dạn tự tin hơn rất
nhiều. Lớp học của tôi đã thu hoạch được những kết quả sau:
Trẻ hứng thú và tích cực tham gia hoạt động khám phá khoa học.
Kết quả đạt được sau mỗi hoạt động tăng dần.
Có tác động rất lớn đối với các hoạt động khác
*Kết quả đạt được sau quá trình nghiên cứu:
Kết quả trên trẻ
Đạt
Chưa
Tổng

đạt
Tốt
Khá
TB
TT
Nội dung đánh giá
số
Số Tỷ Số Tỷ Số Tỷ Số
trẻ lệ % trẻ lệ % trẻ lệ % trẻ

1
2
3

Trẻ có khả năng tìm tòi,
khám phá đối tượng
Phân nhóm, phân loại
theo dấu hiệu rõ nét
Suy luận, giải thích
được mối liên hệ đơn
giản của sự vật, hiện
tượng xung quanh

Tỷ lệ
%

25

17 68%

5

20%

3

12%

0

0

25

16 64%

7

28%

2

8%

0

0

25

15 60%

8

32%

2

8%

0

0

Nhờ việc áp dụng các hình thức vào thực hiện “Nâng cao chất lượng hoạt
động khám phá khoa học cho trẻ 5 - 6 tuổi trường Mầm non Nga Mỹ’’: tôi
thấy đã đạt được những kết quả sau:
Số trẻ đạt tốt tăng 11 cháu = 44% trong nội dung trẻ có khả năng tìm tòi,
khám phá đối tượng.
Số trẻ đạt tốt tăng 10 cháu = 40% trong nội dung phân nhóm, phân loại
theo dấu hiệu rõ nét.
16


Số trẻ đạt tốt tăng 9 cháu = 36% trong nội dung suy luận, giải thích được
mối liên hệ đơn giản của sự vật, hiện tượng xung quanh.
Thông qua hoạt động khám phá khoa học trẻ phát triển các kỹ năng quan
sát, so sánh,phân loại tốt, hiểu biết rộng về tự nhiên cũng như xã hội.
Cũng qua hoạt động khám phá khoa học về môi trường xung quanh, trẻ có
cơ hội để hành động trong thế giới xung quanh. Từ đó các kỹ năng, tư duy của

trẻ được phát triển.
Từ hiệu quả của việc thực hiện các giải pháp trẻ, tôi đã tự tin vào việc lựa
chọn và tổ chức thực hiện các giải pháp trên.
- Đối với bản thân:
Qua nghiên cứu đề tài này tôi rút ra được những bài học sau:
+ Bản thân luôn yêu nghề mến trẻ, luôn trau dồi và nâng cao năng lực sư
phạm, nắm chắc chuyên môn.
+ Nâng cao sự hiểu biết về kỹ năng dạy trẻ khám phá khoa học về môi
trường xung quanh.
+ Luôn có sự sáng tạo trong mỗi hoạt động, luôn có sự đổi mới trong
phương pháp dạy trẻ.
+ Thường xuyên rèn luyện bản thân, học hỏi đồng nghiệp, nghiên cứu tài
liệu để hoàn thiện hơn trong mỗi giờ dạy trể.
+ Bản thân phải nắm chắc nội dung, phương pháp tổ chức hướng dẫn trẻ
khám phá khoa học. Có kinh nghiệm kiến thức hơn trong quá trình giảng dạy áp
dụng công nghệ thông tin.
- Đối với đồng nghiệp và nhà trường.
+ Luôn có tinh thần giao lưu học hỏi kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm từ
đồng nghiệp.
+ Có mối liên hệ mật thiết với nhà trường, chỉ đạo chuyên môn để tìm ra
những sáng kiến hay, những kinh nghiệm giỏi trong nghiên cứu và tiến hành
thực hiện.
III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ:
1. Kết luận:
Giaó dục mầm non giữ một vị trí quan trọng trong sự nghiệp phát triển của
xã hội, trong quá trình hình thành nhân cách con người. Do vậy trong công tác
giáo dục mầm non phải tiến hành một cách khoa học có mục đích, có hệ thống
nhằm tạo dựng nền móng ban đầu vững chắc cho quá trình phát triển sau này
của mỗi cá nhân trẻ. Trẻ em được coi là “chủ nhân tương lai của đất nước”.
Nhận thức được điều đó sau khi vân dụng sáng kiến kimh nghiêm của mình

vào thực tế giảng dạy hướng dẫn hoạt động, bản thân tôi thấy mình cần phải
không ngừng học hỏi nghiên cứu thêm nhiều tài liệu , vận dụng linh hoạt hơn
nữa các phương pháp, biện pháp, hình thứ phù hợp để giúp trẻ phát triển toàn
diện về mặt đạo đức, nhân cách, trí tuệ, và thể chất …một cách tốt nhất và đem
lại hiệu quả cao nhất.
Thực hiện nghiêm túc chương trình, nắm vững mục đích, yêu cầu đặt ra để
cung cấp kiến thức cho trẻ.
17


Tích cực làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho hoạt động khám phá khoa học
của trẻ ngày một phong nhú và hấp dẫn.
Thực hiện tốt công tác chuyên môn, tham mưu để có sự quan tâm, động
viên kịp thời vá chỉ đạo sát sao của ban giám hiệu.
Cô giáo luôn là tấm gương sáng cho trẻ noi theo. Bới “trẻ em hôm nay thế
giới ngày mai”. Vì vậy nhiêm vụ của giáo viên mầm non hết sức quan trọng, cô
phải thực sự yêu nghề mến trẻ, có tấm lòng nhân hậu bao dung, phải là người
cung cấp tri thức, kỹ năng giúp trẻ phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể
lực và thẩm mỹ cho trẻ.
Trên đây là một số biện pháp nhằm “Nâng cao chất lượng hoạt động
khám phá khoa học cho trẻ 5 - 6 tuổi trường Mầm non Nga Mỹ’’. Rất mong
được sự góp ý của ban giám hiệu và đồng nghiệp.
2. Kiến nghị:
Qua quá trình thực hiện viết sáng kiến kinh nghiệm tôi có một số kiến nghị
sau:
Các cấp các ngành giáo dục cần hỗ trợ thêm trang thiết bị dạy học, đồ
dùng, đồ chơi cho nhà trường và hỗ trợ thêm kinh phí để nhà trường có điều
kiện chăm sóc giáo dục trẻ đạt kết quả cao.
Hằng năm sở giáo dục và phòng giáo dục cần tăng cường thêm tài liệu để
giáo viên tham khảo, nâng cao kinh nghiệm tay nghề của mình.

Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Hiệu trưởng

Nga Mỹ, ngày 10 tháng 4 năm 2017
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình viết,
không sao chép nội dung của người khác.
Người viết SKKN

Mai Thị Đào

18


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình tư tưởng Hồ Chí Minh- Hồ Chí Minh toàn tập( Bộ giáo dục và
đào tạo)
“Vì lợi ích mười năm trồng cây,
Vì lợi ích trăm năm trồng người”[1]( trang 1)
2. Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên mầm non chu kỳ II (2004
– 2007). (Vụ Giáo dục mầm non):
Hoạt động khám phá khoa học trong chương trình giáo dục mầm non bao
gồm các hoạt động: Tìm hiểu, thử nghiệm về thế giới xung quanh, làm thỏa mãn
nhu cầu nhận thức của trẻ về thế giới xung quanh. Với đặc điểm của trẻ mầm
non thích tìm tòi, khám phá. Hoạt động khám phá khoa học là một hoạt động trẻ
yêu thích. Qua đó giúp trẻ có nhiều kinh nghiệm sống, mạnh dạn, tự tin hơn
trong cuộc sống, giao tiếp ứng xử, và các mối quan hệ. Dần dần giúp trẻ phát
triển ngôn ngữ mạch lạc, rõ ràng, có ý thức tập thể, biết giúp đỡ mọi người xung

quanh[2],( trang 105,quyển 2). “Khám phá khoa học” là một hoạt động thực sự
hấp dẫn làm thỏa mãn nhu cầu nhận thức của trẻ, mở ra cho trẻ cánh cửa rộng
lớn hơn. Một cái nhìn hoàn toàn mới về con người và cuộc sống xung quanh trẻ,
đưa trẻ đến với cuộc sống xung quanh là đưa trẻ đến với thế giới có biết bao
điều kỳ diệu, ở đó có trăng, sao, nắng, gió, chuyện ở ngoài thế gian. “Vì sao lại
thế, tại vì sao lại thế? sao không thế này, mà lại là thế kia?... Đưa trẻ đến với thế
giới xung quanh chính là chúng ta đã và đang dẫn trẻ đi những bước đầu tiên
hành trình khám phá khoa học với muôn vàn những điều lý thú và mới lạ ở phía
trước mà bất cứ ai cũng muốn tìm hiểu, khám phá[2]( trang 111, quyển 2)
3. Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non: Mẫu giáo
lớn 5-6 tuổi (Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam). Khám phá khoa học với trẻ
mầm non bao gồm tất cả các yêu tố của tự nhiên và xã hội bao quanh đứa trẻ,
các yếu tố này có mối quan hệ mật thiết với nhau và có ảnh hưởng trực tiếp đến
đời sống, sự tồn tại và phát triển của trẻ. Vì vây, việc cho trẻ khám phá khoa học
là vô cùng cần thiết và quan trọng[3]( trang 68).
4. Chương trình giáo dục mầm non (Ban hành kèm theo Thông tư số
17/2009/TT-BGDĐT ngày 25 tháng 7 năm 2009 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và
Đào tạo ).
Tuy nhiên, trẻ đang ở bước đầu của quá trình tư duy trìu tượng nên rất dễ
nhàm chán và không hào hứng nếu như không được trực tiếp trải nghiệm với
thực tế để thỏa mãn các nhu cầu nhận thức của trẻ. Trẻ “Chơi mà học, học bằng
chơi”. Chú trọng đổi mới tổ chức môi trường giáo dục nhằm kích thích và tạo cơ
hội cho trẻ tích cực khám phá, thử nghiệm và sáng tạo ở các khu vực hoạt động
một cách vui vẻ. Kết hợp giữa giáo dục trẻ trong nhóm bạn với giáo dục cá
nhân, chú ý đặc điểm riêng của từng trẻ để có phương pháp giáo dục phù hợp[4]
( trang4).

19

DANH MỤC CÁC ĐỀ TÀI SKKN ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG
ĐÁNH GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT , CẤP SỞ GD&ĐT
VÀ CÁC CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ LOẠI C TRỞ LÊN.
Họ và tên tác giả: Mai Thị Đào
Chức vụ và đơn vị công tác: Giáo viên trường mầm non Nga Mỹ.
TT

1
2
3

4

Tên đề tài SKKN

Cấp đánh giá
xếp loại
(Phòng,
Sở, Tỉnh...)

Nâng cao chất lượng phát triển ngôn
B (Phòng
ngữ cho trẻ mẫm giáo 4 – 5 tuổi.
GD)
Một số biện pháp tổ chức hoạt động C(Phòng
ngoài trời cho trẻ 5 – 6 tuổi.
GD)
Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ B(Phòng
mạch lạc cho trẻ 5 – 6 tuổi thông qua
GD)

môn làm quen với văn học thể loại kể
chuyện.
Biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5 tuổi A(Phòng
làm quen với các biểu tượng toán tại
GD)
trường mầm non Nga Mỹ.
C( Sở GD)

Kết
quả
đánh
giá xếp
loại

Năm học đánh
giá xếp loại

B

2007-2008

C

2010-2011

B

2011-2012

C

2013-2014

20