skkn một số kinh nghiệm dạy câu lệnh lặp trong chương trình tin học 11

MỤC LỤC
Trang
I. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài.....................................................................................................2
2. Mục đích nghiên cứu..............................................................................................2
3. Đối tượng nghiên cứu.............................................................................................2
4. Phương pháp nghiên cứu........................................................................................2
II. NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận............................................................................................................3
2. Thực trạng vấn đề...................................................................................................5
3. Giải pháp.................................................................................................................5
3.1. Xây dựng tư liệu dạy học.....................................................................................5
3.2. Sử dụng tình huống nêu vấn đề...........................................................................6
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm....................................................................15
5. Kiến nghị, đề xuất.................................................................................................15
5.1. Kết luận..............................................................................................................15
5.2. Đề xuất, kiến nghị..............................................................................................16


I. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài.
Chương trình Tin học 11 THPT hiện nay chủ yếu trang bị kiến thức và kĩ
năng về lập trình cho học sinh. Đây là một nội dung tương đối khó với đa số học
sinh, đòi hỏi các em phải tư duy suy luận nhiều hơn so với chương trình Tin học
lớp 10 và lớp 12. Bên cạnh đó, Tin học là môn không được chọn để xét tuyển tốt
nghiệp, cao đẳng, đại học nên phần lớn các em ít quan tâm, ít đầu tư về thời gian
cũng như công sức. Tuy nhiên đây là môn học có nội dung rất bổ ích và thiết thực
với các em, không những rèn luyện tư duy logic mà còn mang tính sáng tạo. Vì vậy
đòi hỏi người dạy không những có kiến thức vững vàng mà cần có cách dạy sáng
tạo, phù hợp để kích thích thích thái độ học tập của học sinh và giúp các em tiếp
thu kiến thức một cách dễ dàng và tốt nhất, vận dụng linh hoạt để giải quyết các

vấn đề mà thực tiễn đặt ra.
Với các câu lệnh cơ bản trong chương trình Tin học 11, câu lệnh lặp được
xem là những đơn vị kiến thức tương đối phức tạp với đa số các em học sinh.
Trong chương trình SGK Tin học 11 có đề cập đến 2 câu lệnh lặp For – Do và
While – Do, bước đầu khi tiếp thu kiến thức các em còn khó hình dung được hoạt
động của 2 câu lệnh lặp này, nhiều em còn lúng túng, ngại dùng câu lệnh WhileDo, nên đứng trước các bài toán liên quan đến lặp với số lần chưa biết trước các
em đều khó giải quyết.
Phương pháp dạy học như lâu nay: giáo viên tổ chức tiết học một cách cứng
nhắc, bài dạy chỉ áp dụng các ví dụ trong sách giáo khoa, dẫn đến học sinh ỉ lại,
không chịu hoạt động, tiết học nhàm chán, có những đơn vị kiến thức giáo viên
phải giải thích đi giải thích lại nhiều lần làm giảm tiến độ tiết học.
Qua thực tế giảng dạy, nhận biết được khó khăn đó nên tôi đã đúc rút được
“Một số kinh nghiệm dạy câu lệnh lặp trong chương trình Tin học 11” để phần nào
giúp các em học tốt hơn câu lệnh lặp cũng như môn Tin học lớp 11.
2. Mục đích nghiên cứu.
Thông qua việc nghiên cứu đề tài nhằm giúp học sinh nắm vững cấu trúc và
hoạt động của câu lệnh lặp trong pascal, góp phần phát triển tư duy cho học sinh để
từ đó học tốt hơn bộ môn Tin học. Đồng thời chia sẻ kinh nghiệm với các đồng
nghiệp nhằm nâng cao hiệu quả giảng dạy bộ môn Tin học ở trường THPT hiện
nay.
3. Đối tượng nghiên cứu.
- Nghiên cứu dạy học lập trình trong chương trình Tin học phổ thông.
- Nghiên cứu SGK và SGV Tin học 10, 11, 12
- Nghiên cứu hoạt động dạy và học của giáo viên và học sinh ở trường THPT.
4. Phương pháp nghiên cứu.
- Tổng hợp, nghiên cứu các tài liệu, đặc biệt là những tài liệu có liên quan trực tiếp
tới chương trình Tin học 11 và ngôn ngữ lập trình Pascal.
2

- Phân tích tầm quan trọng của việc dạy học các câu lệnh nói riêng và lập trình nói
chung trong việc giảng dạy môn Tin học ở trường THPT nhằm nâng cao khả năng
tư duy của học sinh.
- Đề xuất một số ý kiến về dạy Tin học (nhất là dạy học Tin học lập trình).
- Trao đổi, tìm hiểu kinh nghiệm của giáo viên phổ thông. Tiếp cận tìm hiểu học
sinh, tiến hành thực nghiệm sư phạm ở 2 lớp 11C1, 11C2, sau đó so sánh, đối chiếu
kết quả với 2 lớp 11C3, 11C4.
II. NỘI DUNG:
1. Cơ sở lí luận.
a) Cấu trúc lặp:
Ý nghĩa của cấu trúc lặp: Cấu trúc lặp là điều khiển thực hiện công việc lặp
đi lặp lại khi chưa đủ số lần lặp hoặc khi một điều kiện nào đó còn đúng.
Chẳng hạn, chương trình tính điểm cho học sinh một lớp (giả sử lớp có 50 học
sinh) sẽ phải lặp lại một số thao tác như sau với mỗi học sinh:
+ Nhập họ tên học sinh (hoặc số báo danh);
+ Nhập điểm (các môn);
+ Tính điểm trung bình.
Nếu chương trình viết đi viết lại các câu lệnh thực hiện những thao tác trên thì rõ
ràng là không thuận tiện dễ dẫn tới nhàm chán. Vì thế ngôn ngữ lập trình đưa ra
cấu trúc điều khiển lặp, chỉ cần viết các câu lệnh thực hiện các thao tác cho một
học sinh sau đó cho phép chương trình tự thực hiện lặp lại các thao tác đó với các
học sinh khác. Quá trình trình lặp sẽ dừng khi đã lặp đủ một số lần nào đó (trong ví
dụ lặp đủ 50 lần- nhập đủ điểm cho 50 học sinh) hoặc khi gặp một điều kiện nào
đó. Trong ngôn ngữ lập trình Turbo Pascal có hai loại lặp tương tự như vậy: Lặp
với số lần biết trước (câu lệnh lặp For ) và lặp với số lần chưa biết trước (Câu lệnh
lặp While – do và Repeat ...Until).
Quá trình lặp không thể dừng được gọi là quá trình lặp vô hạn. Điều này xảy
ra khi điều kiện để dừng lặp không còn bị biến đổi giá trị sau mỗi lần lặp. Khi đó,
để thoát lặp vô hạn, cần có các câu lệnh cho phép thoát ngay khỏi lặp.
- Lặp với số lần biết trước

Dạng lặp với số lần biết trước dùng để thực hiện câu lệnh một số lần xác
định. Dạng này dùng một biến điều khiển để điều khiển vòng lặp. Trong Pascal mỗi
lần thực hiện câu lệnh thì biến điều khiển được tự động tăng hoặc giảm. Đến khi
biến điều khiển đạt giá trị xác định thì vòng lặp kết thúc.
- Lặp với số lần chưa biết trước
Có 2 dạng:
Dạng 1: Trong khi <điều kiện> còn đúng thì còn thực hiện <công việc>;
Dạng 2: Thực hiện <công việc> trong khi <điều kiện> đúng
Trong dạng 1, đầu tiên kiểm tra và tính giá trị của điều kiện, nếu điều kiện
nhận giá trị true thì thực hiện công việc (một lần). Mỗi lần thực hiện công việc có
thể làm thay đổi giá trị của điều kiện nên đến một lúc nào đó điều kiện lặp không
còn đúng nữa và cấu trúc lặp sẽ kết thúc. Ngược lại, nếu khi thực hiện công việc
3


không làm thay đổi giá trị của điều kiện thì cấu trúc lặp kéo dài mãi (gọi là vòng
lặp vô hạn). Để thoát khỏi vòng lặp vô hạn, trong công việc cần có câu lệnh rẽ
nhánh thoát khỏi vòng lặp vô hạn khi thõa mãn điều kiện rẽ nhánh.
Trong dạng 2, đầu tiên công việc được thực hiện, sau đó điều kiện được kiểm
tra, nếu điều kiện nhận giá trị sai thì tiếp tục thực hiện công việc, ngược lại việc
thực hiện lặp kết thúc. Trong công việc cần có câu lệnh làm thay đổi điều kiện hoặc
câu lệnh thoát khỏi vòng lặp.
b) Phương pháp dạy học nêu vấn đề.
*Bản chất:
Dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề là phương pháp dạy học trong đó
giáo viên tạo ra những tình huống có vấn đề, điều khiển học sinh phát hiện vấn đề,
hoạt động tự giác, tích cực, chủ động, sáng tạo để giải quyết vấn đề và thông qua
đó chiếm lĩnh tri thức, rèn luyện kĩ năng và đạt được những mục đích học tập khác.
Đặc trưng cơ bản của dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề là "tình huống gợi vấn
đề" vì "Tư duy chỉ bắt đầu khi xuất hiện tình huống có vấn đề" (Rubinstein).

Tình huống có vấn đề (tình huống gợi vấn đề) là một tình huống gợi ra cho
học sinh những khó khăn về lí luận hay thực hành mà họ thấy cần có khả năng
vượt qua, nhưng không phải ngay tức khắc bằng một thuật giải, mà phải trải qua
quá trình tích cực suy nghĩ, hoạt động để biến đổi đối tượng hoạt động hoặc điều
chỉnh kiến thức sẵn có.
* Quy trình thực hiện
Bước 1. Phát hiện hoặc thâm nhập vấn đề
- Phát hiện vấn đề từ một tình huống gợi vấn đề
- Giải thích và chính xác hóa tình huống (khi cần thiết) để hiểu đúng vấn đề được
đặt ra
- Phát biểu vấn đề và đặt mục tiêu giải quyết vấn đề đó
Bước 2: Tìm giải pháp
Tìm cách giải quyết vấn đề
Bước 3. Trình bày giải pháp
HS trình bày lại toàn bộ từ việc phát biểu vấn đề tới giải pháp. Nếu vấn đề là một
đề bài cho sẵn thì có thể không cần phát biểu lại vấn đề.
Bước 4. Nghiên cứu sâu giải pháp
- Tìm hiểu những khả năng ứng dụng kết quả
- Đề xuất những vấn đề mới có liên quan nhờ xét tương tự, khái quát hóa, lật
ngược vấn đề,... và giải quyết nếu có thể.

4


* Ưu điểm
- Phương pháp này góp phần tích cực vào việc rèn luyện tư duy, sáng tạo cho học
sinh. Trên cơ sở sử dụng vốn kiến thức và kinh nghiệm đã có học sinh sẽ xem xét,
đánh giá, thấy được vấn đề cần giải quyết.
- Đây là phương pháp phát triển được khả năng tìm tòi, xem xét dưới nhiều góc độ
khác nhau. Trong khi phát hiện và giải quyết vấn đề, học sinh sẽ huy động được tri

thức và khả năng cá nhân, khả năng hợp tác, trao đổi, thảo luận với bạn bè để tìm
ra cách giải quyết vấn đề tốt nhất.
- Thông qua việc giải quyết vấn đề, học sinh được lĩnh hội tri thức, kĩ năng và
phương pháp nhận thực ("giải quyết vấn đề" không còn chỉ thuộc phạm trù phương
pháp mà đã trở thành một mục đích dạy học, được cụ thể hóa thành một mục tiêu
là phát triển năng lực giải quyết vấn đề, một năng lực có vị trí hàng đầu để con
người thích ứng được với sự phát triển của xã hội)
* Hạn chế:
- Phương pháp này đòi hỏi giáo viên phải đầu tư nhiều thời gian và công sức, phải
có năng lực sư phạm tốt mới suy nghĩ để tạo ra được nhiều tình huống gợi vấn đề
và hướng dẫn tìm tòi để phát hiện và giải quyết vấn đề.
- Học sinh cần có thói quen và khả năng học tập tự giác tích cực thì mới đạt hiệu
quả cao.
2. Thực trạng vấn đề:
Trong quá trình giảng dạy, khi đưa ra ví dụ áp dụng cho các câu lệnh For-do,
While-do, tương ứng với các ví dụ trong sách giáo khoa đã giới thiệu, tôi nhận thấy
học sinh không hình dung được hoạt động của câu lệnh, đa phần các em đều thấy
khó.
Khi viết chương trình các em còn lúng túng khi sử dụng các câu lệnh lặp, có
em khi viết câu lệnh For-do còn sử dụng câu lệnh tác động lên biến điều khiển, có
em khi sử dụng vòng lặp While-do còn gặp khó khăn trong việc xác định biểu thức
điều kiện, không sử dụng Begin...end khi có câu lệnh ghép sau từ khóa do, v.v....
3. Giải pháp:
3.1. Xây dựng tư liệu dạy học:
Với đối tượng học sinh có học lực trung bình khá, nếu áp dụng các ví dụ mà
sách giáo khoa đưa ra nhiều học sinh thấy khó hiểu (chẳng hạn, trong phân phối
chương trình tin học 11 có một số ví dụ ở tiết 13, tiết 14 như Tong_1a, Tong_1b,
Tong_2) dẫn đến các em không hứng thú với tiết học, khó lĩnh hội được kiến thức,
tiến trình tiết dạy bị chậm lại, vì vậy tôi thường lấy những ví dụ liên quan đến bài
học ngoài sách giáo khoa, những ví dụ này thường là ví dụ đơn giản. Tôi chuẩn bị

5


sẵn chương trình viết bằng Pascal và sơ đồ khối của thuật toán trên giấy khổ lớn để
minh họa, giúp các em hiểu rõ được vấn đề.
Với những tư liệu dạy học xây dựng được, giáo viên sẽ vận dụng vào bài dạy
trong từng tình huống nêu vấn đề cho học sinh.
3.2. Sử dụng tình huống nêu vấn đề.
Để thực hiện dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề cho giờ học hay cho một đơn
vị kiến thức nào đó của giờ học, cần tạo ra tình huống gợi vấn đề. Sau đây là một
số tình huống mà tôi sử dụng trong quá trình dạy cấu trúc lặp.
a) Câu lệnh lặp với số lần biết trước FOR – DO
Tình huống 1: “Em hãy viết chương trình in ra màn hình các số nguyên dương từ
1 đến 10, các số nằm trên cùng một hàng và cách nhau một dấu cách trống?”
Với kiến thức đã được học các em sẽ viết chương trình này như sau:
Program Vi_du;
Begin
Write(1,’ ’);
Write(2,’ ’);
Write(3,’ ’);
Write(4,’ ’);
Write(5,’ ’);
Write(6,’ ’);
Write(7,’ ’);
Write(8,’ ’);
Write(9,’ ’);
Write(10);
Readln;
End.
Tình huống 2: “Em hãy viết chương trình in ra màn hình các số nguyên dương từ

1 đến 100, các số nằm trên cùng một hàng và cách nhau một dấu cách trống?”
- Khi gặp tình huống 2, học sinh sẽ thấy ngay được khó khăn đó là chương trình
phải sử dụng tới 100 câu lệnh write.
- Qua đây giáo viên sẽ giúp các em nhận thấy nếu chương trình được viết đi viết lại
các câu lệnh write như trên sẽ dễ dẫn tới nhàm chán. Để khắc phục điều này, thay
vì phải viết 100 câu lệnh write() ta sử dụng cấu trúc điều khiển lặp trong pascal để
thực hiện tuần tự câu lệnh write(i) 100 lần, với i (là biến đếm) nhận giá trị liên tiếp
tăng từ 1 (giá trị đầu) đến 100 (giá trị cuối).
- Giáo viên giới thiệu cấu trúc lặp với số lần biết trước:
For <biến đếm>:= <giá trị đầu> to <giá trị cuối> do <câu lệnh>;
6


- Sau khi học sinh đã nắm được cấu trúc và hoạt động của câu lệnh FOR-DO, giáo
viên yêu cầu học sinh viết câu lệnh FOR để giải quyết tình huống như đã nêu ở
trên:
For i:= 1 To 100 Do write(i,’ ’);
- Giáo viên trình chiếu chương trình viết bằng ngôn ngữ lập trình pascal để minh
họa:

- Tiếp theo sẽ là một tình huống nêu vấn đề: Nếu sử dụng vòng lặp FOR – DO để
viết chương in ra màn hình các số lẻ nhỏ hơn 100 có được không?
- Thực tế qua nhiều năm giảng dạy, có rất nhiều học sinh viết như sau:
For i:=1 to 100 do
Begin
Write(i:3);
i:=i+1;
End;
- Các em lí giải rằng: do hoạt động của vòng lặp For –do, biến i sẽ tự động tăng lên
1 sau đó nếu ta có câu lệnh tác động lên biến i (i:=i+1) thì sẽ được kết quả như đề

bài yêu cầu.
- Từ đó lưu ý cho các em: Với câu lệnh For –do thì câu lệnh viết sau do không
được thay đổi giá trị của biến đếm. Đồng thời gợi mở vấn đề, để hướng học sinh
tới một câu lệnh sẽ được học ở tiết học sau.
(Khi học sinh đã nắm vững cấu trúc và hoạt động của câu lệnh For –do dạng tiến
thì việc tiếp thu câu lệnh For – do dạng lùi sẽ rất dễ dàng)
b) Câu lệnh lặp với số lần chưa biết trước While – do
Để dạy câu lệnh này ngoài các ví dụ có tính chất nêu vấn đề thì tôi chuẩn bị
sơ đồ hoạt động của câu lệnh, các sơ đồ thuật toán trên giấy khổ lớn và một số
chương trình viết sẵn bằng ngôn ngữ lập trình pascal.
7


Dẫn dắt vấn đề: Giả sử trong tài khoản sim điện thoại của một người còn
100.000đ, người này sẽ thực hiện các cuộc gọi, chúng ta chưa biết trước người đó
sẽ gọi bao nhiêu cuộc điện thoại nhưng hoạt động gọi điện sẽ dừng lại khi tài
khoản không còn đủ tiền. Vậy trong ngôn ngữ lập trình pascal có một câu lệnh
tương tự như việc này, một công việc sẽ thực hiện lặp đi lặp lại khi một điều kiện
nào đó còn đúng. Đó là câu lệnh lặp với số lần chưa biết trước While – do.
Cấu trúc:
While <điều kiện> do <câu lệnh>;
Sơ đồ hoạt động: (chuẩn bị trước trên giấy khổ lớn)

Điều
kiện

Sai

Đúng

Câu lệnh
Ý nghĩa: Gặp lệnh này máy thực hiện như sau:
- Kiểm tra <điều kiện>
- Nếu <điều kiện> có giá trị đúng thì thực hiện <câu lệnh>, sau đó quay lại kiểm
tra <điều kiện>. Quá trình này lặp đi lặp lại cho đến khi <điều kiện> có giá trị sai
thì kết thúc vòng lặp.
Sau đây là các tình huống mà tôi đã sử dụng khi dạy câu lệnh while (đó là các
chương trình viết trên ngôn ngữ lập trình pascal và sơ đồ khối trên giấy khổ lớn).
Ví dụ 1:
Program chuong_trinh1;
Var i:integer;
Begin
i:= 1;
while i<10 do
Begin
write(i:3);
i:=i+1;
end;
readln
End.
8


i:=1;

Sai

i<10
Đúng
Write(i:3);

i:=i+1;
Ví dụ 2:
Program chuong_trinh2;
Var i, j:integer;
Begin
i:= 10; j:=5;
while ireadln
End.

i:=10; j:=5

Sai

iĐúng
Write(i:5);

9


Ví dụ 3
Program chuong_trinh3;
Var
i:integer;
Begin
i:= 1;
while i<5 do write(i:5);
readln
End.

i:=1;

Sai

i<5
Đúng
Write(i:5);

* Phương pháp thực hiện:
- Giáo viên sẽ lần lượt đưa ra các ví dụ, yêu cầu học sinh quan sát và cho biết kết
quả của các chương trình đó khi chạy chương trình?
- Sau khi học sinh đưa ý kiến, giáo viên sẽ củng cố lại kiến thức, chạy các chương
trình để các em thấy kết quả.
* Mục đích
Việc tôi đưa ra 3 ví dụ trên khi dạy câu lệnh while – do nhằm củng cố cho
học sinh các kiến thức sau đây:
- Ví dụ 1: ngoài việc giúp học sinh hiểu thêm hoạt động của câu lệnh thì giáo viên
đưa ra cho học sinh một lưu ý: Câu lệnh sau từ khóa do nếu là câu lệnh ghép thì
phải đặt giữa Begin và end.

10


- Trình chiếu chương trình:

Kết quả in ra màn hình: các giá trị từ 1 đến 9 mỗi số cách nhau 3 vị trí

- Ví dụ 2: Biểu thức điều kiện được tính giá trị trước khi câu lệnh được thực hiện,
nếu biểu thức điều kiện đã nhận giá trị sai ngay từ đầu thì câu lệnh không được

thực hiện lần nào.

11


- Trình chiếu chương trình:

- Kết quả trên màn hình: không có kết quả vì câu lệnh write(i:5) không được thực
hiện do ngay từ ban đầu điều kiện nhận giá trị sai

Ví dụ 3: Nếu biểu thức điều kiện luôn nhận giá trị đúng thì câu lệnh được thực
hiện mãi, ta gọi là vòng lặp vô hạn. Trong trường hợp này giáo viên hướng dẫn các
em thao tác thoát khỏi vòng lặp là nhấn tổ hợp phím Ctrl+Break. Cần lưu ý trong
vòng lặp while – do phải có câu lệnh làm thay đổi giá trị của biểu thức kiểm tra
điều kiện lặp.

12


- Trình chiếu chương trình:

- Kết quả của chương trình: in ra màn hình vô số số 1

c) Chuyển đổi giữa 2 câu lệnh FOR – DO và WHILE – DO.
Cấu trúc While thường là sự lựa chọn tốt nhất cho vòng lặp được kiểm soát
bởi điều kiện. Còn cấu trúc For phù hợp với các bài toán trong đó ta biết trước số
lần lặp lại.Tuy nhiên khi gặp bài toán lặp với số lần biết trước giáo viên nên hướng
dẫn cho học sinh sử dụng cả 2 câu lệnh để viết chương trình, việc này tôi thường
thực hiện trong các giờ bài tập.
13

Ví dụ1: Hãy viết chương trình tính và in ra màn hình tổng các số nguyên dương
nhỏ hơn N (N- nguyên dương, nhập vào từ bàn phím và 0(Theo 2 cách: sử dụng vòng lặp FOR-DO và WHILE – DO).
Cách 1:
Program FOR_DO;
Var i,n, s: integer;
Begin
Write(‘Nhap so nguyen duong N=’); readln(N);
S:=0;
For i:=1 to N-1 do S:=S+i;
Write(‘Tong=’, S);
Readln
End.
Cách 2:
Program WHILE_DO;
Var i,n, s: integer;
Begin
Write(‘Nhap so nguyen duong N=’); readln(N);
S:=0; i:=1;
While i < N do
Begin
S:=S+i;
i:= i+1;
end;
Write(‘Tong=’, S);
Readln
End.
Ví dụ 2: Viết chương trình in ra màn hình các số lẻ nhỏ hơn 100, mỗi số cách nhau

5 vị trí?
Đây chính là tình huống đã đặt ra ở tiết học về câu lệnh For, ở thời điểm đó đã
có học sinh ứng dụng câu lệnh For-do để viết chương trình như tôi đã nêu ở trên.
- Chương trình được viết bằng cách sử dụng câu lệnh while-do như sau:
Program so_le;
Var i:Byte;
Begin
i:=1;
While i<100 do
Begin
14


Write(i:5);
i:=i+2;
End;
Readln
End.
- Thông qua 2 ví dụ trên giáo viên giúp học sinh thấy được mối liên hệ giữa 2 cấu
trúc while – do và for – do, mọi vòng lặp while – do đều có thể chuyển về for – do
nhưng điều ngược lại không đúng.
4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm.
Về phía học sinh: Hai lớp mà tôi đã áp dụng kinh nghiệm này là 11C1, 11C2
đây là những lớp có chất lượng học sinh ở mức độ trung bình khá, khi áp dụng
cách làm này tôi thấy học sinh rất tích cực làm việc, vì các tình huống được đặt ra
vừa sức với đối tượng học sinh nên học sinh rất say mê, hứng thú.
Về phía giáo viên, tôi nhận thấy tiết học nhẹ nhàng hơn, không nhàm chán,
truyền tải kiến thức cho học sinh đơn giản mà hiệu quả, điều này cũng được đồng
nghiệp của tôi dự giờ và đánh giá cao. Đối chiếu, so sánh với lớp không áp dụng
11C3 và 11C4, đã thấy được hiệu quả giáo dục mang lại thông qua kết quả của

năm học như sau:

Lớp

Sĩ số

11C1
11C2
11C3
11C4

45
44
45
45

Áp
dụng
phương
pháp
mới
X
X

Giỏi

Khá

Trung
bình

Yếu

Kém

15
10
3
1

23
20
15
19

7
14
25
20

0
0
2
5

0
0
0
0

5. Kết luận, kiến nghị
5.1 Kết luận.
Để học sinh học tốt lập trình, ngoài đầu tư cơ sở vật chất, việc tạo hứng thú cho
học sinh bằng những bài toán hay, có ý nghĩa, gắn với thực tế là rất quan trọng. Nó
góp phần làm cho học sinh hiểu được cái hay, cái cần thiết phải học lập trình. Đề
tài này đã đạt được những mục tiêu sau:

15


- Thứ nhất: Giúp học sinh phát triển khả năng tư duy, tự chiếm lĩnh và khắc sâu
kiến thức đã học, phát huy tính chủ động, tích cực trong việc tiếp thu kiến thức
mới, khả năng suy luận để giải quyết một vấn đề.
- Thứ hai: Rèn luyện cho học sinh sự sáng tạo, làm việc khoa học, cẩn thận, từ đó
hình thành những kĩ năng cần thiết để áp dụng vào cuộc sống hàng ngày.
Trong quá trình thực hiện tôi đã áp dụng một số giải pháp trên tuy nhiên vẫn
còn nhiều khía cạnh khác chưa nghiên cứu. Đề tài chắc chắn còn nhiều khiếm
khuyết, rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các bạn đồng nghiệp để đề tài
được hoàn thiện hơn.
5.2. Đề xuất kiến nghị
3.1. Đối với Bộ GD&ĐT:
Cần có thêm nhiều tài liệu Turbo pascal đặc biệt là phần bài tập hướng dẫn ôn
thi học sinh giỏi môn Tin học để tạo điều kiện cho giáo viên ngày càng đáp ứng tốt
hơn yêu cầu của công tác bồi dưỡng học sinh giỏi.
3.2. Đối với Sở GD&ĐT:
Cần tổ chức các đợt hội thảo chuyên đề báo cáo kinh nghiệm giảng dạy, đặc
biệt là công tác bồi dưỡng học sinh giỏi để giáo viên có điều kiện học hỏi lẫn nhau.
3.3. Đối với các trường THPT:
Quan tâm, đầu tư hơn nữa về điều kiện cơ sở vật chất để phục vụ tốt hơn cho
quá trình dạy học.

Quảng Xương, ngày 20/5/2016
Người viết

Lê Thị Thu Hương

16


TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Bộ Giáo dục – Đào tạo, Sách giáo khoa Tin học lớp 11, Nxb Giáo dục, 2007.
2. Bộ Giáo dục – Đào tạo, Sách Tin học(sách giáo viên), Nxb Giáo dục, 2007.
3. Bộ Giáo dục – Đào tạo, Tài liệu bồi dưỡng giáo viên môn Tin học lớp 11, Nxb
Giáo dục, 2007.
4. Bùi Việt Hà, Tự học lập trình Pascal, NXB Giáo dục 2001
5. Đậu Mạnh Hoàn, Phương pháp giải các dạng bài tập Tin học 11, NXB Đại học
quốc gia Hà Nội, 2007

17