Vận dụng kết hợp kĩ thuật khăn phủ bàn và kĩ thuật x y z trong dạy học một số bài lịch sử việt nam giai đoạn 1919 1945 lớp 12 ở trườ

1. PHẦN MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Ngày nay, trước những đòi hỏi của sự phát triển kinh tế - xã hội cũng như đặc
điểm tâm sinh lí người học, trong môi trường hội nhập và phát triển thì đổi mới
giáo dục là hết cần thiết. Vấn đề này đã được đặt ra từ những năm đầu của thập kỉ
60 của thế kỉ XX.
Trong những năm gần đây, việc đổi mới chương trình giáo dục phổ thông được
hưởng ứng và tích cực đẩy mạnh trong các trường học ở tất cả các cấp, các bộ môn.
Đổi mới chương trình giáo dục phổ thông bao gồm đổi mới về chương trình, về
sách giáo khoa, đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá…trong đó, trọng tâm là
đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực của học sinh.
Để vấn đề đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực
của học sinh nhanh chóng đi vào thực tiễn giáo dục, đã có rất nhiều các nghiên cứu
cho ra đời một số kĩ thuật dạy học tích cực như: kĩ thuật mảnh ghép, phòng tranh,
khăn phủ bàn, X-Y-Z, KWL… Song một thực tế rằng, không phải giáo viên nào
cũng hiểu rõ, hiểu đúng, thực hành tốt việc đổi mới phương pháp dạy học theo
hướng phát huy tính tích cực của học sinh. Hơn nữa, nhiều khi các kĩ thuật trên lại
không hoàn toàn phù hợp với điều kiện cụ thể của từng nơi, từng đối tượng học
sinh, nhất là khu vực miền núi.
Từ thực tế trên tôi đã mạnh dạn sử dụng kết hợp một số kĩ thuật dạy học phát
huy tính tích cực của học sinh trong dạy học lịch sử, đó là:
“Vận dụng kết hợp kĩ thuật khăn phủ bàn và kĩ thuật X-Y-Z trong dạy học
một số bài lịch sử Việt Nam giai đoạn 1919-1945” lịch sử lớp 12 ở trường THPT
Triệu Sơn 2.
1.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn dạy học lịch sử ở trường THPT Triệu
Sơn 2
- Nghiên cứu quá trình học tập lịch sử của học sinh lớp 12.
1

1.3. Phạm vi nghiên cứu
Nghiên cứu về kĩ thuật dạy học khăn phủ bàn và kĩ thuật X-Y-Z trong dạy
học lịch sử.
1.4. Mục đích nghiên cứu
Vận dụng đa dạng các phương pháp và kĩ thuật dạy học nhằm nâng cao chất
lượng dạy học bộ môn lịch sử ở trường THPT.
2. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
2.1. Cơ sở lí luận
Trong Luật giáo dục công bố năm 2005, Điều 28.2 có ghi “Phương pháp dạy
học phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh;
phù hợp với đặc điểm của từng lớp học; bồi dưỡng phương pháp tự học, khả năng
làm việc nhóm, rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến
tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh”
Theo nghiên cứu đã chứng minh, chúng ta có thể nhớ được 5% những điều ta
nghe; 10% những gì ta đọc; 20% những gì ta áp dụng; 30% từ những buổi trình
bày, trình diễn; 50% từ các hoạt động thảo luận; 85% từ hành động và giải thích
cho người khác. Hơn nữa, sau một thời gian kiến thức bị lão hóa đi nhiều. Song với
dạy và học tích cực có thể hạn chế được tình hình trên. Cụ thể theo nghiêm cứu như
sau:
Giải thích và

Giải thích, minh họa và

minh họa

trải nghiệm

70%

72%

85%

10%

32%

65%

Giải thích
Những gì
nhớ sau
3 tuần
Những gì
nhớ sau
3 tháng
2.2. Cơ sở thực tiễn

2


Từ nghiên cứu trên cho thấy, việc dạy và học theo hướng tích cực, là rất cần
thiết. Đặc biệt đối với bộ môn Lịch sử - một bộ môn mang tính cụ thể, quá khứ, cần
ghi nhớ cao trong khi học sinh sợ học, không hứng thú với bộ môn này.
Học tích cực đặt học sinh vào trong những tình huống bắt buộc học sinh phải
đọc, phát biểu, nghe, suy nghĩ kĩ càng và viết. Học tích cực lôi cuốn học sinh tham
gia vào giải quyết vấn đề, trả lời câu hỏi, đặt câu hỏi, thảo luận, giải thích, tranh
luận, hoặc động não trong lớp học. Để học sinh học tích cực thì cần thiết phải có sự
hướng dẫn, tổ chức của giáo viên bằng các hình thức, phương pháp, đặc biệt là các
kĩ thuật dạy học cụ thể khác nhau.

Kĩ thuật dạy học là những biện pháp, cách thức hành động của GV và HS
trong các tình huống hành động nhỏ nhằm thực hiện và điều khiển quá trình dạy
học.
Học tích cực đặt học sinh vào trong những tình huống bắt buộc học sinh
phải đọc, phát biểu, nghe, suy nghĩ kĩ càng và viết. Học tích cực lôi cuốn học sinh
tham gia vào giải quyết vấn đề, trả lời câu hỏi, đặt câu hỏi, thảo luận, giải thích,
tranh luận hoặc động não trong lớp học.
Kĩ thuật dạy học tích cực là những biện pháp, cách thức hành động của GV
và HS nhằm tạo điều kiện để học sinh : “Suy nghĩ nhiều hơn, thảo luận nhiều hơn,
làm nhiều hơn”. Từ nghiên cứu đã cho ra đời một số kĩ thuật dạy học tích cực như:
kĩ thuật mảnh ghép, phòng tranh, khăn phủ bàn, X-Y-Z, KWL…
Kĩ thuật khăn phủ bàn là kĩ thuật tổ chức học tập mang tính hợp tác kết
hợp giữa hoạt động cá nhân và nhóm giúp nâng cao hiệu quả học tập, rèn kĩ năng
tổng hợp, đánh giá, rút ra kết luận.
Kĩ thuật X-Y-Z là một kỹ thuật nhằm phát huy tính tích cực trong thảo luận
nhóm. X là số người trong nhóm, Y là số ý kiến phải đưa ra, Z là số phút dành cho
mỗi người. Kĩ thuật X-Y-Z giúp học sinh đạt được mục tiêu học tập thông qua hợp
tác theo nhóm, đồng thời tăng cường sự hợp tác, giao tiếp, học tập cách chia sẻ
kinh nghiệm và tôn trọng lẫn nhau…
3


Trong vấn đề đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực
của học sinh đã có rất nhiều các nghiên cứu cho ra đời một số kĩ thuật dạy học tích
cực như: kĩ thuật mảnh ghép, phòng tranh, khăn phủ bàn, X-Y-Z, KWL…
Song một thực tế rằng, không phải giáo viên nào cũng hiểu rõ, hiểu đúng,
thực hành tốt việc đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực
của học sinh.
Hơn nữa, mỗi kĩ thuật lại có ưu điểm và hạn chế của nó. Do vậy khi vận
dụng vào thực tế giảng dạy nhiều khi các kĩ thuật trên lại không hoàn toàn phù hợp

với điều kiện cụ thể của từng nơi, từng đối tượng học sinh, nhất là khu vực miền
núi.
Vì vậy, tôi luôn trăn trở làm thế nào để phát huy hết các ưu điểm và khắc
phục được các hạn chế của các kĩ thuật trên. Trong đó, tôi chú ý đến hai kĩ thuật là
kĩ thuật khăn phủ bàn và kĩ thuật X-Y-Z. Ví dụ như: Xử lí kết quả hoạt động nhóm
X-Y-Z như thế nào? Trong điều kiện cơ sở vật chất lớp học của hầu hết các trường
học hiện nay thì làm thế nào để trình bày trên kĩ thuật khăn phủ bàn?
Đối với kĩ thuật khăn phủ bàn, cách tiến hành được thực hiện như sau:
- Chia học sinh thành nhóm và phát cho mỗi nhóm một tờ giấy A0
- Trên giấy A0 chia thành các phần, gồm phần chính ở giữa và các phần xung
quanh. Phần xung quanh được chia theo số thành viên của nhóm, phần chính giữa
là ý kiến chung của toàn nhóm
- Mỗi thành viên ngồi vào vị trí tương ứng và làm việc độc lập và hoàn thành
nhiệm vụ của mình vào phần giấy được chia trên giấy A0.
- Trên cơ sở những ý kiến của mỗi cá nhân, học sinh thảo luận nhóm, thống
nhất ý kiến và viết vào phần chính giữa của giấy A0 theo sơ đồ sau:

4


Viết ý kiến cá nhân

1
Viết ý kiến
cá nhân

2

Ý kiến chung của cả nhóm

4

Viết ý kiến
cá nhân

3
Viết ý kiến cá nhân

Ưu điểm của kĩ thuật này là giúp học sinh đạt được mục tiêu học tập cá nhân
cũng như hợp tác; mọi kết quả làm việc của học sinh được lưu lại và ghi nhận trên
phiếu học tập. Song khi áp dụng vào thực tiến giáo dục trong các cơ sở giáo dục
nước ta nói chung, đặc biệt ở các trường học miền núi hiện nay còn nhiều khó khăn
và hạn chế. Với số lượng học sinh đông 40 học sinh/lớp, 4 học sinh/bàn thì việc sắp
xếp đặt phiếu học tập là giấy A0 để mỗi học sinh có một góc trên phiếu học tập là
rất khó khăn, buộc phải di chuyển bàn ghế mới có thể thực hiện được. Như vậy, để
hoàn thành kĩ thuật dạy học trên, phải mất rất nhiều thời gian mà chỉ giải quyết
được một đơn vị kiến thức nhất định. Rõ ràng, trong điều kiện cơ sở vật chất hiện
tại thì áp dụng máy móc kĩ thuật trên sẽ đạt hiệu quả không cao. Vì vậy, tôi chỉ áp
dụng kí thuật trên để trình bày kết quả hoạt động nhóm của học sinh.
Trong dạy học lịch sử, có những bài có những đơn vị kiến thức có bố cục
tương tự nhau. Nếu dạy học theo cách thông thường, lần lượt, tuần tự sẽ mất nhiều
thời gian và gây nhàm chán do sự lặp lại phương pháp và kĩ thuật tiến hành. Trong
5


trường hợp đó, hoạt động nhóm là phù hợp và có thể khắc phục được hạn chế trên,
thì kĩ thuật X-Y-Z là một kĩ thuật dạy học phát huy được tính tích cực trong hoạt
động nhóm.
Đối với kĩ thuật X-Y-Z, cách tiến hành như sau: Ví dụ giáo viên sử dụng kĩ
thuật 8-3-5. Tức là 8 học sinh một nhóm, mối học sinh viết ra 3 ý kiến trong vòng 5

phút. Kết quả của học sinh các nhóm trình bày trên phiếu học tập. Với kĩ thuật trên
sẽ phát huy được tính tích cực của mỗi cá nhân cũng như khuyến khích được sự
hợp tác, chia sẻ trong nhóm. Song khó khăn khi vận dụng kĩ thuật trên là xử lí kết
quả vận động của học sinh như thế nào cho có hiệu quả? Với một lớp 40 học sinh
thì phải chia tối thiểu 5 nhóm trở lên. Nếu tất cả cùng làm một nhiệm vụ giống
nhau, giáo viên sẽ phải lần lượt nhận xét, sửa bài lần lượt cho 5 nhóm. Như vậy, sẽ
mất nhiều thời gian mà lại lặp lại, nhàm chán, không hứng thú, học sinh khó khăn
khi ghi chép nội dung bài học. Trên cơ sở đó, tôi mạnh dạn điều chỉnh kĩ thuật X-YZ cho phù hợp với thực tế giảng dạy trong điều kiện hiện tại cũng như mạnh dạn
kết hợp kĩ thuật khăn phủ bàn và kĩ thuật X-Y-Z để giảng dạy học một số bài lịch
sử.
2.3. Tổ chức “Vận dụng kết hợp kĩ thuật khăn phủ bàn và kĩ thuật X-Y-Z trong
dạy học một số bài lịch sử Việt Nam giai đoạn 1919-1945” lịch sử lớp 12 ở
trường THPT Triệu Sơn 2.
2.3.1. Chuẩn bị phương tiện dạy học
- Vận dụng kĩ thuật X-Y-Z cho học sinh thảo luận nhóm nội dung cần tìm
hiểu và yêu cầu trình bày trên phiếu học tập lớn (các mảnh ghép của khăn phủ bàn)
do giáo viên chuẩn bị. Để phù hợp với điều kiện hiện tại, tôi điều chỉnh kĩ thuật XY-Z như sau: X là số nhóm, Y là số người trong một nhóm, Z là số thời gian dành
cho nhóm.
- Vận dụng kĩ thuật khăn phủ bàn để học sinh trình bày, sửa chữa, bổ sung và
kết luận vấn đề dưới sự chỉ đạo, hướng dẫn của giáo viên. Để khắc phục tình trạng
cơ sở vật chất khó khăn khi học sinh đặt giấy A 0 (“khăn phủ bàn”) để trình bày kết
6


quả, tôi chia cắt giấy A0 (“khăn trải bàn”) thành các mảnh ghép tùy thuộc vào từng
nội dung cần tìm hiểu. Sau khi có kết quả hoạt động của học sinh thì dùng nam
châm để ghép các mảnh ghép thành “khăn phủ bàn” trên bảng đen.
Như vậy, với cách vận dụng kết hợp trên không phải di chuyển bàn
ghế lại giúp học sinh tích cực hoạt động thảo luận, hợp tác làm việc, đóng góp công
sức của mình vào kết quả chung. Kết quả học tập của học sinh được ghi nhận và

dùng để tổng hợp, đánh giá, rút ra kết luận. Do đó sẽ kích thích được sự hứng thú
học tập của học sinh khi tham gia bài học. Đồng thời, vừa tổng hợp được kiến thức
một cách có hệ thống, học sinh thấy được mối quan hệ chặt chẽ giữa các đơn vị
kiến thức, tránh được sự rời rạc, lặp lại và nhàm chán.
2.3.2. Vận dụng cụ thể ở một số bài lịch sử Việt Nam giai đoạn 1919-1945
Bài 12: Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ năm 1919 đến năm 1925
– Mục I.3: Những chuyển biến về kinh tế và giai cấp xã hội Việt Nam:
Phần thảo luận:
- Bước 1: Giáo viên dùng kĩ thuật X-Y-Z để chia nhóm 5-7-5 để thảo
luận các nội dung sau:
+ Nhóm 1: Đặc điểm và thái độ cách mạng của giai cấp địa chủ?
+ Nhóm 2: Đặc điểm và thái độ cách mạng của giai cấp nông dân?
+ Nhóm 3: Đặc điểm và thái độ cách mạng của giai cấp tư sản?

5 phút

+ Nhóm 4: Đặc điểm và thái độ cách mạng của giai cấp tiểu tư sản?
+ Nhóm 5: Đặc điểm và thái độ cách mạng của giai cấp công nhân?
- Bước 2: Giáo viên phát phiếu học tập (các mảnh ghép “khăn phủ
bàn”) bằng giấy khổ lớn A0 hoặc giấy khổ nhỏ A4 (kết hợp chiếu trên máy chiếu vật
thể) đã chuẩn bị trước theo sơ đồ dưới và bút dạ để học sinh trình bày kết quả.
- Bước 3: Học sinh thảo luận nhóm và trình bày kết quả lên phiếu học
tập do giáo viên phát theo thời gian qui định.
Giáo viên giám sát, đôn đốc học sinh hoạt động.
`Phần trình bày:
7


- Bước 4: Giáo viên lần lượt gọi các nhóm cử đại diện lên treo và trình bày
kết quả. Sau mỗi nhóm trình bày, giáo viên gọi các học sinh khác nhận xét, sửa

chữa, bổ sung. Giáo viên chốt ý, học sinh đồng thời ghi chép vào vở.
- Phần trình bày kết quả trên bảng được sắp xếp theo trình tự và bố cục của
kĩ thuật “khăn phủ bàn” như sơ đồ sau:
Nhóm 1:- Phần lớn ĐC làm tay Nhóm 2: - Nông dân chiếm 90%
sai cho Pháp -> Là đối Bị cướp đoạt Rđ, thuế khóa nặng
tượng CM nề => Mâu thuẫn sâu sắc với
- Một bộ phận ĐC vừa Pháp và ĐC PK. Là lực
Nhóm 3:
và nhỏ -> ít nhiều lượng đông đảo và
Nhóm 5:
Tư sản bị
có tinh thần DT hăng hái nhất
Công nhân có
phân hóa thành
của CM
khoảng 22 vạn,
2 bộ phận:
chiếm 1% DS, bị bóc
- TS mại bản: ôm
lột thậm tệ, có đầy đủ - DTVN >< Thực dân Pháp
chân ĐQ => Là đối
các đặc điểm của
tượng CM
Nông dân >< Địa chủ
công nhân quốc tế (...) - G/c công nhân đủ phẩm
- TS DT: Kinh
lại có các đặc điểm
doanh độc lập, bị
chất lãnh đạo CM
riêng (...) nên rất

Pháp chèn ép => ít
hăng hái và
nhiều có tinh thần
kiên định
yêu nước song
Nhóm 4: Tiểu tư sản bao gồm HS,
CM
rất dễ thỏa
SV, viên chức, buôn bán nhỏ … Có tri thức
hiệp
nhưng bị Pháp khinh rẻ, bạc đãi. Do đó, TTS rất yêu
nước, hăng hái CM nhưng lại dễ dao động tư tưởng

- Bước 5: Giáo viên đặt câu hỏi chung cho cả lớp: Trên cơ sở theo dõi kết
quả hoạt động nhóm em hãy cho biết xã hội Việt Nam nổi lên mâu thuẫn nào? Giai
cấp nào có đủ khả năng lãnh đạo cách mạng Việt Nam?
Sau khi cho học sinh trả lời, thảo luận, giáo viên ghi kết luận vào phần chính
giữa.

8


Bài 12: Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ năm 1919 đến năm
1925 - Mục II.2: Hoạt động của tiểu tư sản, tư sản và công nhân Việt Nam.
Phần thảo luận:
- Bước 1: Giáo viên dùng kĩ thuật X-Y-Z để chia nhóm 6-6-7 để thảo
luận các nội dung sau:
+ Nhóm 1 và 4: Nguyên nhân? Các hoạt động đấu tranh của
tư sản dân tộc (1919-1926)? Kết quả, ý nghĩa?
+ Nhóm 2 và 5: Nguyên nhân? Các hoạt động đấu tranh của giai

cấp tiểu tư sản (1919-1926)? Kết quả, ý nghĩa?

7 phút

+ Nhóm 3 và 6: Nguyên nhân? Các hoạt động đấu tranh của giai cấp công
nhân (1919-1925)? Kết quả? Nhận xét tính chất phong trào công nhân Ba Son?
- Bước 2: Giáo viên phát phiếu học tập cho các nhóm 1, 2, 3 (các
mảnh ghép “khăn phủ bàn”) bằng khổ giấy lớn A 0 hoặc khổ giấy nhỏ A4 (kết hợp
chiếu trên máy chiếu vật thể) đã chuẩn bị trước theo sơ đồ dưới và bút dạ để học
sinh trình bày kết quả. Còn học sinh nhóm 4, 5, 6 trình bày vào phiếu học tập tự
chuẩn bị.
- Bước 3: Học sinh thảo luận nhóm và trình bày kết quả lên phiếu học
tập do giáo viên phát theo thời gian qui định.
Giáo viên quan sát, đôn đốc học sinh hoạt động
Phần trình bày
- Bước 4: Giáo viên lần lượt gọi các nhóm 1, 2, 3 cử đại diện lên treo
và trình bày kết quả. Sau mỗi nhóm trình bày, giáo viên gọi các học sinh nhóm 3, 4,
5 nhận xét, sửa chữa, bổ sung. Giáo viên chốt ý, học sinh ghi chép vào vở.
Phần trình bày kết quả trên bảng được sắp xếp theo trình tự và bố cục
của kĩ thuật “khăn phủ bàn” như sơ đồ sau:

9


Nhóm 2:
Nhóm 1:
- Nguyên nhân:
- Nguyên nhân:
Bị bạc đãi, khinh rẻ
Do bị Pháp chèn

- Hoạt động:
ép, cạnh tranh.
+ Thành lập các tổ chức
- Hoạt động:
chính trị …
+ “Chấn hưng nội hóa,
+ Xuất bản sách báo tiến bộ như:
bìa trừ ngoại hóa”
An Nam Trẻ, ….
+ Chống độc quyền
+ Tổ chức các buổi
- Kết quả : Thất
+ Thành lập
tinh tinh, biểu tình sôi
Đảng lập Hiến, bại
nổi đòi TD-DC như:
nhóm chính trị - Nguyên nhân : tự phát
Đòi phá PBC, để tang
lẻ tẻ, thiếu đường lối
để đòi TD-DC
PCT …
- Kết quả:
- Kết quả: Bị Pháp đàn
chính trị
Thất bại
áp
- Chứng tỏ : Bế tắc,
khủng hoảng
Nhóm 3:
- Nguyên nhân: Bị bóc lột thậm tệ

- Hoạt động: Bãi công lẻ tẻ
+ 8/1925: Công nhân Ba Son bãi công
à Đánh dấu chuyển sang đấu tranh tự
giác

- Bước 5: Giáo viên đặt câu hỏi chung cho cả lớp: Trên cơ sở theo dõi kết
quả hoạt động nhóm em có nhận xét, đánh giá gì về phong trào cách mạng Việt
Nam giai đoạn 1919-1926?
Sau khi cho học sinh trả lời, thảo luận, giáo viên ghi kết luận vào phần chính
giữa.

10


Bài 16: Phong trào giải phóng dân tộc và tổng khởi nghĩa tháng Tám (19391945). Nước Việt Nam dân chủ cộng hòa ra đời. Mục II.4: Chuẩn bị khởi nghĩa
tiến tới giành chính quyền.
Phần thảo luận:
- Bước 1: Giáo viên dùng kĩ thuật X-Y-Z để chia nhóm 4-8-7 để thảo luận
các nội dung sau:
+ Nhóm 1: Vai trò của lực lượng chính trị trong CM?
Đảng và mặt trận Việt Minh đã chuẩn bị lực lượng
chính trị cho CM như thế nào?
+ Nhóm 2: Vai trò của lực lượng vũ trang trong CM?
Đảng và mặt trận Việt Minh đã chuẩn bị lực lượng
7 phút
vũ trang cho CM như thế nào?
+ Nhóm 3: Vai trò của căn cứ địa trong CM? Đảng và mặt
trận Việt Minh đã chuẩn bị căn cứ địa cho CM
như thế nào?
+ Nhóm 4: Quần chúng nhân dân được tập dượt như thế nào

- Bước 2: Giáo viên phát phiếu học tập cho các nhóm 1, 2, 3, 4 (các mảnh
ghép “khăn phủ bàn”) bằng khổ giấy lớn A 0 hoặc khổ giấy nhỏ A4 (kết hợp chiếu
trên máy chiếu vật thể) đã chuẩn bị trước theo sơ đồ dưới và bút dạ để học sinh
trình bày kết quả
- Bước 3: Học sinh thảo luận nhóm và trình bày kết quả lên phiếu học tập do
giáo viên phát theo thời gian qui định.
Giáo viên quan sát, đôn đốc học sinh hoạt động
Phần trình bày
- Bước 4: Giáo viên lần lượt gọi các nhóm 1, 2, 3, 4 cử đại diện lên treo và
trình bày kết quả. Sau mỗi nhóm trình bày, giáo viên gọi các học sinh khác nhận
xét, sửa chữa, bổ sung. Giáo viên chốt ý, học sinh ghi chép vào vở.

11


Phần trình bày kết quả trên bảng được sắp xếp theo trình tự và bố cục của kĩ
thuật “khăn phủ bàn” như sơ đồ sau:

Nhóm 1:
- Đến năm 1942:
+ Tại Cao Bằng: Hội cứu quốc có ở khắp các châu
+ Ở Bắc, Trung Kì: Các Hội Phản đế đổi thành
Nhóm 4:
Nhóm 2:
hội
- 4/1944:
- 2/1941:
Cứu quốc.
Tổng bộ Việt
Thành

lập trung
- Đến năm 1943: Các
t/c VM
Minh ra chỉ thị
đội cứu quốc quân I.
và soạn
Hội Cứu
“Sửa
khởi nghĩa”
- 9/1941: Trung đội
quốc được xây dựng
kêu gọi ND “sắm sửa
cứu quốc quân II ra đời
cả ND
nước
vũ khắp
khí” =>
bí mật
- 22/12/1944: Đội Việt
Trước 8/1945: Đảng và
- Năm Nam
1944:tuyên
Thành
lập giải
may cờ, rèn vũ khí
truyền
nhân
dân
ta
đã

sẵn
sàng
- 3->8/1945:
Hội Văn Cao trào
phóng quân được ra đời
nổi dậy khi có thời cơ
kháng Nhật diễn ra trên
hóa
cứu quốc
- 15/5/1945:
Cứu quốc
cả nước, quần chúng
quân hợp nhất với VN
được tập dượt đấu
tuyên truyền giải
Nhóm 3:
tranh
- Duy trì căn cứ Bắc Sơn - Vỡ Nhai phóng quân thành
- 16/4/1945:
- 1941: thành lập thêm căn cứ Cao Bằng, VN giải phóng
UBDT giải
quân
sau phát triển thành căn cứ Cao - Bắc - Lạng
phóng
- 6/1945: Khu giải phóng Việt Bắc thành lập gồm 6 tỉnh:
thành
Cao - Bắc - Lạng - Hà - Tuyên - Thái
lập

- Bước 5: Giáo viên đặt câu hỏi chung cho cả lớp: Trên cơ sở theo dõi kết

quả hoạt động nhóm em có nhận xét, đánh giá gì về phong trào cách mạng Việt
Nam giai đoạn 1919-1926?
Sau khi cho học sinh trả lời, thảo luận, giáo viên ghi kết luận vào phần chính
giữa.
3. KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT KIẾN NGHỊ
3.1. Kết quả đạt được

12


Từ thực tế giảng dạy, tôi đã mạnh dạn vận dụng kết hợp kĩ thuật khăn phủ
bàn và kĩ thuật X-Y-Z trong dạy học một số bài lịch sử Việt Nam giai đoạn 19191945 ở lịch sử lớp 12, trong năm học 2015-2016 tại các lớp 12C5, 12C6 trường
THPT Triệu Sơn 2.
Sau khi đưa vào sử dụng tôi thấy hiệu quả rõ rệt:
- Hầu hết học sinh hứng thú, tích cực tham gia vào quá trình thảo luận nhóm
và trình bày, thuyết trình nội dung thảo luận của nhóm mình.
- Học sinh tự tìm hiểu, tự chiếm lĩnh kiến thức nên các em nắm vững, khắc
sâu được kiến thức một cách có hệ thống, logic.
- Từ sự phân tích, trao đổi, thậm chí tranh luận giữa các nhóm giúp các em
rút ra được đánh giá, kết luận và vấn đề thảo luận
- Qua đó, các em được rèn luyện kĩ năng trình bày, thuyết trình, phân tích,
rút ra kết luận, đánh giá vấn đề.
- Qua đây giúp các em hình thành phương pháp và kĩ năng tự học, tự nghiên
cứu.
- Kết quả cụ thể được biểu hiện trong chỉ tiêu chất lượng bộ môn Lịch sử
năm học 2015-2016
Tỉ lệ Tb
(%)
Giỏi

Năm học 2014-2015

Năm học 2015-2016

(Các lớp 12B5, 12B6)
15/60 = 25%

(Các lớp 12C5, 12C6)
22/65 = 33,9%

Khá

31/60 = 51,7%

37/65 = 56,9%

Trung bình

10/60 = 16,6%

6/65 = 9,2%

4/60 = 6,7%

Không

Yếu
Kém

Không

Không
Với kinh nghiệm trên tôi tự thấy đã tham gia tích vào đổi mới phương pháp

dạy học Lịch sử. Vì vậy, tôi đã xây dựng thành một chuyên đề và thực hiện ở tổ
chuyên môn tại trường THPT Triệu Sơn 2 trong năm học 2015-2016. Được chuyên
13


môn đánh giá cao. Trên cơ sở đó các đồng nghiệp của tôi đã tích cực vận dụng
trong giảng dạy tại trường và cũng đem lại hiệu quả khả quan.
3.2. Kết luận
Như vậy, việc vận dụng kết hợp kĩ thuật khăn phủ bàn và kĩ thuật X-Y-Z
trong dạy học làm thay đổi không khí học tập Lịch sử, tạo hứng thú học tập cho học
sinh. Đồng thời đem lại hiệu quả cao trong việc hoàn thành mục đích bài học, đặc
biệt hiệu quả với những nội dung bài dài và có cấu trúc tương tự nhau.
3.3. Đề xuất, kiến nghị
Qua thực tế vận dụng, tôi thấy việc vận dụng rất dễ tiến hành, không mất nhiều
thời gian chuẩn bị, không tốn kém tài chính, hoàn toàn có thể vận dụng gải pháp
này trong giảng dạy ở các trường phổ thông. Do vậy, tôi sẽ tiếp tục phát triển đề tài
và xây dựng với các bài phù hợp khác trong chương trình Lịch sử THPT.
Vì vậy, tôi mong muốn giải pháp của mình được đồng nghiệp góp ý bổ sung,
sửa chữa cho hiệu quả hơn và vận dụng rộng rãi, phổ biến trong giảng dạy lịch sử ở
trường phổ thông nói chung.
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày...tháng...năm 2017
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung
của người khác.
(Ký và ghi rõ họ tên)

Lê Xuân Phong

14


15