Bài 20. Xây dựng và phát triển văn hóa dân tộc trong các thế kỷ X-XV

Bài 20 : Xây dựng và phát
triển văn hoá dân tộc trong
các
thế kỉ X - XV


I. Tư tưởng, tôn giáo
- Nho giáo, Phật giáo và Đạo giáo được truyền vào nước ta từ thời
Bắc thuộc; Sang thời kì độc lập, càng có điều kiện phát triển.

3


I. Tư tưởng, tôn giáo
- Nho giáo:
+ Nho gi¸o dÇn dÇn trë
thµnh hÖ t tëng chÝnh
cña giai cÊp thèng trÞ vµ
lµ t tëng chi phèi néi
dung gi¸o dôc, thi cö.

Khổng Tử  (551 – 479 TCN) 


I. T tng, tụn giỏo
- Nho giỏo:
- Pht giỏo:

+ Từ thế kỉ X đến
thế kỉ XIV, trong

nhân dân ảnh hởng
của Nho giáo còn ít.
Trong khi đó, Phật giáo
lại gi vị trí quan
trọng và phổ biến. Từ
vua đến quan và dân
đều sùng đạo Phật, các
nhà s đợc triều ỡnh
coi trọng.


I. Tư tưởng, tôn giáo
- Nho giáo:
- Phật giáo:
- Đ¹o gi¸o
Đ¹o gi¸o tån t¹i song song
víi Nho gi¸o vµ PhËt gi¸o.
Mét sè ®¹o qu¸n ®îc x©y
dùng.

Lão Tử  (604 TCN – ?) 


I. T tng, tụn giỏo
- Nho giỏo:
- Pht giỏo:
- ạo giáo

- Từ cuối thế kỉ XIV, Phật giáo và o giáo suy
giảm.

Thế kỉ XV, Nho giáo đợc nâng lên địa vị độc
tôn, trở thành hệ t tởng chính thống của nhà n
ớc phong kiến thời Lê sơ. Sự phát triển của giáo
dục Nho học cũng góp phần củng cố vị trí của
Nho giáo.



II. Giáo dục, văn học, nghệ thuật, khoa học - kĩ thuật.
HOẠT ĐỘNG NHÓM
Nhóm 1: Sự phát triển giáo dục?
Nhóm 2: Sự phát triển của văn học?
Nhóm 3: Sự phát triển của nhệ thuật?
Nhóm 4: Sự phát triển của khoa học và kĩ thuật?


II. Giáo dục, văn học, nghệ thuật, khoa học - kĩ thuật.
1. Giáo dục
- Tõ thÕ kØ XI ®Õn thÕ kØ XV, gi¸o dôc Đại ViÖt
tõng bíc ®îc hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn, trë thµnh
nguån ®µo t¹o quan l¹i chñ yÕu.

10


II. Giáo dục, văn học, nghệ thuật, khoa học - kĩ thuật.
1. Giáo dục
- Năm 1070, vua Lý Thánh Tông cho lập Văn Miếu.

II. Giáo dục, văn học, nghệ thuật, khoa học - kĩ thuật.
1. Giáo dục
- Tõ thÕ kØ XI ®Õn thÕ kØ XV, gi¸o dôc Đại ViÖt
tõng bíc ®îc hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn, trë thµnh
nguån ®µo t¹o quan l¹i chñ yÕu.
- Năm 1070, vua Lý Thánh Tông cho lập Văn Miếu.
- Năm 1075, khoa thi quốc gia đầu tiên được tổ chức ở
kinh thành.
- Thời Lê sơ quy định cứ 3 năm tổ chức một kì thi Hội để
chọn tiến sĩ.



II. Giỏo dc, vn hc, ngh thut, khoa hc - k thut.
1. Giỏo dc
- Trong dân gian, số ngời đi học ngày càng
đông và số ngời đỗ đạt cũng tng thêm nhiều.
Riêng thời Lê Thánh Tông (1460 - 1497) đã tổ
chức đợc 12 khoa thi Hội, có 501 ngời đỗ tiến
sĩ.
- Nm 1484, nhà nớc quyết định dựng bia ghi
tên tiến sĩ. Nhiều trí thức tài giỏi đã góp
phần quan trọng vào công cuộc xây dựng,
phát triển đất nớc.


II. Giáo dục, văn học, nghệ thuật, khoa học - kĩ thuật.
1. Giáo dục

Bia tiến sĩ ở Văn Miếu Quốc Tử Giám

16




II. Giỏo dc, vn hc, ngh thut, khoa hc - k thut.
1. Giỏo dc
+ 2.
Ban
Vnđầu,
hc: vn học mang

nặng t tởng Phật giáo. Từ thời
Trần, Vn học dân tộc càng
phát triển. Công cuộc xây dựng
đất nớc và các cuộc kháng chiến
chống ngoại xâm trở thành chủ
đề chính của các bài thơ, phú
và hịch nh "Hịch tớng sĩ
","Bạch ằng giang phú", "Bỡnh
Ngô i cáo"...
Hàng loạt tập thơ ch Hán ra
đời thể hiện lòng yêu nớc và tự
hào dân tộc.


II. Giỏo dc, vn hc, ngh thut, khoa hc - k thut.
1. Giỏo dc

2. Vn hc:
+ Cùng với vn học ch Hán, các tập thơ bằng ch
Nôm ra đời nh : "Hồng ức quốc âm thi tập"
của Lê Thánh Tông và "Quốc âm thi tập" của
Nguyễn Trãi.


II. Giỏo dc, vn hc, ngh thut, khoa hc - k thut.
1. Giỏo dc
2. Vn hc:
3. Ngh thut.
+ Nghệ thuật kiến trúc phát triển, các chùa,
tháp đợc xây dựng nh chùa Một Cột, chùa Dâu,
chùa Phật Tích, tháp Báo Thiên, tháp Phổ Minh,
kinh đô Thng Long đợc xây dựng từ thời Lý.
Thành nhà Hồ đợc xây dựng ở cuối thế kỉ XIV
là nhng công trỡnh nghệ thuật tiêu biểu và
đặc sắc của Việt Nam.
21





25

Kinh thành Thăng Long