Slide sử 10 bài 20 XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỈ X-XV _Hồng Thảo ft Thúy Phượng

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐIỆN BIÊN
TRƯỜNG THPT THỊ XÃ MƯỜNG LAY
XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ DÂN TỘC
TRONG CÁC THẾ KỶ X - XV
Tiết 26, bài 20:
NHÓM TÁC GIẢ: HOÀNG THỊ HỒNG THẢO, HOÀNG THÚY PHƯỢNG
Giáo viên lịch sử, trường THPT thị xã Mường Lay, tỉnh Điện Biên
Email:
Môn: Lịch sử 10
Điện Biên, tháng 01 năm 2014

XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ DÂN TỘC
TRONG CÁC THẾ KỶ X - XV
Tiết 26, bài 20:

Tiết 26, bài 20: XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỶ X - XV
I. Tư tưởng, tôn giáo
- Nho giáo, Phật giáo và Đạo giáo
vốn được du nhập vào nước ta từ
thời Bắc thuộc sang thời kỳ độc có
điều kiện phát triển.
+ Nho giáo dần dần trở thành hệ tư
tưởng chính thống của giai cấp
thống trị, chi phối nội dung giáo
dục, thi cử song không phổ biến
trong nhân dân.
Khổng TửĐổng Trọng Thư
+ Phật giáo giữ vai trò quan trọng
và phổ biến. Từ vua đến quan, dân

đều sùng đạo các nhà sư được
triều đình coi trọng.
Phật Tổ
“ Mình về ta chẳng cho về
Ta nắm vạt áo ta đề bài thơ
Bài thơ ba chữ rành rành
Chữ trung, chữ hiếu, chữ tình là ba
Chữ trung thì để phần cha
Chữ hiếu phần mẹ đôi ta chữ tình”

Tiết 26, bài 20: XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỶ X - XV
I. Tư tưởng, tôn giáo
+ Đạo giáo tồn tại song song với
Nho giáo và Phật giáo, một số đạo
quan được xây dựng.
- Từ cuối thế kỉ XIV Phật giáo và
Đạo giáo suy giảm, Nho giáo được
nâng lên địa vị độc tôn trở thành
hệ tư tưởng chính thống của nhà
nước Lê sơ.
Lão Tử - Người sáng lập ra Đạo giáo

Tiết 26, bài 20: XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỶ X - XV
II. Giáo dục, văn học, nghệ
thuật, khoa học kĩ thuật.
1. Giáo dục
- Từ thế kỉ XI đến thế kỉ XV, giáo
dục Đại Việt từng bước được hoàn

thiện và phát triển trở thành nguồn
đào tạo quan lại chủ yếu.
+ Năm 1070 vua Lý Thánh Tông
cho lập Văn Miếu.
Văn miếu môn, cổng dẫn vào khu thứ nhất
Văn Miếu

Tiết 26, bài 20: XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỶ X - XV
Một số
hình ảnh
về Văn
Miếu –
Quốc
Tử
Giám
Khuê Văn Các
Toàn cảnh Văn Miếu xưaVăn miếu môn
Giếng Thiên Quang, Bia Tiến sĩ
Tượng vua Lê Thánh Tông

Tiết 26, bài 20: XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỶ X - XV
II. Giáo dục, văn học, nghệ
thuật, khoa học kĩ thuật.
1. Giáo dục
+ Năm 1075 khoa thi quốc gia đầu
tiên được tổ chức.
+ Sang thời Trần giáo dục thi cử
được quy định chặt chẽ hơn.

+ Thời Lê sơ nhà nước quy định
cứ 3 năm có một kì thi Hội để
chọn tiến sĩ.
- Năm 1484 nhà nước quyết định
dựng bia ghi tên tiến sĩ.
Nghe kết quả thiBảng vàng ghi tên
Bia tiến sĩ ở Văn Miếu
Bia tiến sĩ ở Văn Miếu
Cảnh trường thi ngày xưa

Tiết 26, bài 20: XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỶ X - XV
2. Văn học
- Từ thời Trần, văn học dân tộc
càng phát triển.
+ Hàng loạt các tập thơ chữ Hán
ra đời với các tác phẩm tiêu biểu:
Nam quốc sơn hà, Hịch tướng sĩ,
Bình Ngô Đại cáo
II. Giáo dục, văn học, nghệ
thuật, khoa học kĩ thuật.

Tiết 26, bài 20: XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỶ X - XV

Tiết 26, bài 20: XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỶ X - XV
2. Văn học
- Từ thời Trần, văn học dân tộc
càng phát triển.

+ Hàng loạt các tập thơ chữ Hán
ra đời với các tác phẩm tiêu biểu:
Nam quốc sơn hà, Hịch tướng sĩ,
Bình Ngô Đại cáo
+ Cùng với văn học chữ Hán các
tập thơ bằng chữ Nôm ra đời như:
Hồng Đức quốc âm thi tập, Quốc
Âm thi tập …
II. Giáo dục, văn học, nghệ
thuật, khoa học kĩ thuật.

Tiết 26, bài 20: XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỶ X - XV
2. Văn học
II. Giáo dục, văn học, nghệ
thuật, khoa học kĩ thuật.
- Đặc điểm:
+ Thể hiện lòng yêu nước và tự
hào dân tộc.
+ Ca ngợi những chiến công oai
hùng, những cảnh đẹp của quê
hương đất nước.

Tiết 26, bài 20: XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỶ X - XV
II. Giáo dục, văn học, nghệ thuật, khoa học kĩ thuật.
3. Nghệ thuật
Kiến trúc phát triển các chùa, tháp được
xây dựng: chùa Một Cột, chùa Phật Tích,
tháp Báo Thiên, thành Thăng Long …

Chùa Một cột
Chùa Một cột
Tháp chùa Phổ Minh
Tháp chùa Phổ MinhTháp chùa Phổ Minh trong tờ 100 đồng
Tháp Báo ThiênChùa Phật Tích
Cổng chính thành nhà Hồ nhìn từ xa

Tiết 26, bài 20: XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỶ X - XV
3. Nghệ thuật
Kiến trúc phát triển các chùa, tháp được
xây dựng: chùa Một Cột, chùa Phật Tích,
tháp Báo Thiên, thành Thăng Long …
Điêu khắc cũng có những nét đặc sắc
như: rồng mình trơn cuộn trong lá đề, bệ
chân cột hình hoa sen nở …
Điêu khắc rồng mình trơn cuộn trong lá đềBệ chân cột hình hoa sen nởLan can đá chạm rồngLan can đá chạm rồng
Phù điêu hình vũ nữ đang múa

Tiết 26, bài 20: XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỶ X - XV
3. Nghệ thuật
Kiến trúc phát triển các chùa, tháp được
xây dựng: chùa Một Cột, chùa Phật Tích,
tháp Báo Thiên, thành Thăng Long …
Điêu khắc cũng có những nét đặc sắc
như: rồng mình trơn cuộn trong lá đề, bệ
chân cột hình hoa sen nở …
Sân khấu như: tuồng, chèo ngày càng phát
triển, múa rối nước là một loại hình nghệ

thuật đặc sắc phát triển từ thời Lý
Chèo TuồngMúa rối nước

Tiết 26, bài 20: XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỶ X - XV

Tiết 26, bài 20: XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỶ X - XV
3. Nghệ thuật
Âm nhạc phát triển với các nhạc cụ như:
Trống cơm, sáo, tiêu, đàn cầm, đàn tranh
Ca múa trong các ngày lễ hội dân gian
khá phổ biến.
II. Giáo dục, văn học, nghệ thuật, khoa học kĩ thuật.
Trống cơm, sáo, đàn cầm, đàn tranh …

Tiết 26, bài 20: XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỶ X - XV
lễ hội đền Hùng
lễ hội Hai Bà TrưngHát Ghẹo Phú Thọ: Nét sinh hoạt văn hoá dân gian độc đáo Cồng chiêng Tây Nguyên Nhã nhạc cung đình Huế
Di sản văn hoá phi vật thể

Tiết 26, bài 20: XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỶ X - XV
II. Giáo dục, văn học, nghệ thuật, khoa học kĩ thuật.
4. Khoa học kỹ thuật
Lĩnh vực Thành tựu
Sử học
Địa lý
Quân sự

Toán học
Kĩ thuật
-


Đại Việt sử kí (Lê Văn Hưu), Lam Sơn thực lục
Đại Việt sử kí (Lê Văn Hưu), Lam Sơn thực lục
-


Dư địa chí (Nguyễn Trãi), Hồng Đức bản đồ
Dư địa chí (Nguyễn Trãi), Hồng Đức bản đồ
-


Binh thư yếu lược, Vạn kiếp tông bí truyền thư
Binh thư yếu lược, Vạn kiếp tông bí truyền thư
-


Đại thành toán pháp, Lập thành toán pháp
Đại thành toán pháp, Lập thành toán pháp
-


Súng thần cơ, thuyền chiến có lầu
Súng thần cơ, thuyền chiến có lầu

Tiết 26, bài 20: XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỶ X - XV

Đại Việt sử kí - Lê Văn Hưu
Đại Việt sử kí - Lê Văn Hưu
T
Tác giả
Ngô Sĩ Liên
Ngô Sĩ Liên
Một số
tác giả
và
những
thành
tựu về
khoa
học –
kĩ thuật
thế kỉ
X - XV

Súng thần cơ Thuyền chiến có lầu

Câu 1: Nho giáo giữ vị trí độc tôn ở
nước ta vào thế kỉ nào?
Đúng - Click bất cứ chỗ nào để
tiếp tục
Đúng - Click bất cứ chỗ nào để
tiếp tục
không đúng - Click bất cứ chỗ
nào để tiếp tục
không đúng - Click bất cứ chỗ
nào để tiếp tục

You answered this correctly!
You answered this correctly!
Your answer:
Your answer:
The correct answer is:
The correct answer is:
You did not answer this
question completely
You did not answer this
question completely
Bạn phải trả lời trước khi tiếp
tục
Bạn phải trả lời trước khi tiếp
tục
chấp nhận
chấp nhận
làm lại
làm lại
A) Thế kỉ XII
B) Thế kỉ XIII
C) Thế kỉ XIV
D) Thế kỉ XV

Câu 2: Loại hình nghệ thuật múa rối nước
phát triển ở nước ta từ triều đại nào?
Đúng - Click bất cứ chỗ nào để
tiếp tục
Đúng - Click bất cứ chỗ nào để
tiếp tục
không đúng - Click bất cứ chỗ

nào để tiếp tục
không đúng - Click bất cứ chỗ
nào để tiếp tục
You answered this correctly!
You answered this correctly!
Your answer:
Your answer:
The correct answer is:
The correct answer is:
You did not answer this
question completely
You did not answer this
question completely
Bạn phải trả lời trước khi tiếp
tục
Bạn phải trả lời trước khi tiếp
tục
chấp nhận
chấp nhận
làm lại
làm lại
A) Nhà Lý
B) Nhà TRần
C) Nhà Hồ
D) Nhà Lê sơ

Câu 3: Hãy chọn cặp đôi tương xứng Tác giả - Tác phẩm. Có thể
bấm và giữ trỏ trái chuột vào tên tác giả sau đó kéo sang cột tác
phẩm hoặc gõ A, B, C, D ở phần tác giả tương ứng với tác phẩm.
Column 1 Column 2

A. Lập thành toán pháp
B. Đại Việt sử kí
C. Dư địa chí
D. Đại thành toán pháp
C
Lê Văn Hưu
C Nguyễn Trãi
D Lương Thế Vinh
A
Vũ Hữu
Đúng - Click bất cứ chỗ nào để
tiếp tục
Đúng - Click bất cứ chỗ nào để
tiếp tục
không đúng - Click bất cứ chỗ
nào để tiếp tục
không đúng - Click bất cứ chỗ
nào để tiếp tục
You answered this correctly!
You answered this correctly!
Your answer:
Your answer:
The correct answer is:
The correct answer is:
You did not answer this
question completely
You did not answer this
question completely
Bạn phải trả lời trước khi tiếp
tục

Bạn phải trả lời trước khi tiếp
tục
chấp nhận
chấp nhận
làm lại
làm lại

Quiz
Your Score {score}
Max Score {max-score}
Number of Quiz
Attempts
{total-attempts}
Question Feedback/Review Information Will
Appear Here
Question Feedback/Review Information Will
Appear Here
Review QuizContinue

Tiết 26, bài 20: XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỶ X - XV
Củng cố
- Tư tưởng, tôn giáo: Nho giáo, Phật giáo, Đạo giáo, sự tha
y
y đổi vai trò
thống trị về tư tưởng của Phật giáo và Nho giáo
- Giáo dục ngà
y
y càng phát triển và qu
y

y củ hơn: Sự phát triển của văn
học chữ Hán và văn học chữ Nôm
- Đặc điểm nổi bật của nghệ thuật kiến trúc điêu khắc, các loại hình sân
khấu, kể được những công trình khoa học đặc sắc
Xác định
Xác định trách nhiệm của thanh niên, học sinh trong việc
giữ gìn và phát hu
y
y di sản văn hóa dân tộc

Tiết 26, bài 20: XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN VĂN HOÁ
DÂN TỘC TRONG CÁC THẾ KỶ X - XV
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Lịch sử 10, NxbGD, Hà Nội 2008
2. SGV Lịch sử 10, NxbGD, Hà Nội 2008
4. Đại cương LSVN Tập, NxbGD, Hà Nội 2004
3. Hướng dẫn hực hiện CKTKN Lịch sử 10,
NxbGD, Hà Nội 2009
5. Cơ sở văn hóa Việt Nam (Trần Quốc Vượng)
6. Một số hình ảnh, nhạc, video trên websie:
hptt ://www. youtobe.com và hptt
://nhaccuatui.com