skkn một số biện pháp nâng cao chất lượng chuyên môn trong nhà trường tiểu học

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO MỎ CÀY NAM
TRƯỜNG TIỂU HỌC AN THẠNH 1

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Đề tài::

MỘT SỐ BIỆN PHÁP
NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CHUYÊN
MÔN
TRONG NHÀ TRƯỜNG TIỂU HỌC

Đề tài thuộc lĩnh vực chuyên môn: Quản lý chuyên môn
Họ và tên: MAI THỊ HẠNH
Chức vụ: Phó hiệu trưởng
Sinh hoạt tổ chuyên môn:

Mỏ Cày Nam, tháng 01/2011


Phần mở đầu
I. Bối cảnh của đề tài
Hiện nay, trong nhà trường, chất lượng chuyên môn là mối quan tâm hàng
đầu của những người làm công tác quản lý. Đặc biệt là từ khi thực hiện đổi mới
phương pháp dạy học và thực hiện dạy theo Chuẩn kiến thức, kỹ năng các môn
học thì vấn đề chuyên môn lại càng được xem trọng. Để chất lượng chuyên môn
thật sự đạt như mong muốn thì đòi hỏi người giáo viên phải nỗ lực học tập để nâng
cao tay nghề. Đội ngũ giáo viên có vững vàng trong chuyên môn, bản lĩnh trong
ứng xử các tình huống sư phạm và có nhận thức đúng đắn về công việc của mình
thì tay nghề mới thật sự được cải thiện và nâng cao.
II. Lý do chọn đề tài
Làm thế nào để nâng cao chất lượng chuyên môn trong nhà trường ? Đây là

vấn đề làm cho tôi phải suy nghĩ khá nhiều. Kinh nghiệm quản lý chưa nhiều, tôi
phải vừa công tác vừa học hỏi kinh nghiệm của bạn bè, của những bậc anh chị có
nhiều kinh nghiệm. Bản thân tôi ngay từ khi nhận nhiệm vụ đã xác định: phải nâng
cao chất lượng chuyên môn cho giáo viên để góp phần nâng cao chất lượng giáo
dục. Chính vì thế, tôi quyết định chọn đề tài:" Một số biện pháp nâng cao chất
lượng chuyên môn trong nhà trường Tiểu học" làm đề tài nghiên cứu của mình.
III. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu: biện pháp nâng cao chất lượng chuyên môn trong nhà
trường
Đối tượng: nghiên cứu: hoạt động chuyên môn của giáo viên trong nhà
trường.

IV. Mục đích nghiên cứu
Tôi nghiên cứu đề tài: " Một số biện pháp nâng cao chất lượng chuyên môn
trong nhà trường" nhằm đưa ra những ý kiến, những việc đã làm được để góp phần


nâng cao chất lượng chuyên môn của nhà trường nói riêng và của ngành nói
chung..
V. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu
Theo tôi điểm mới trong kết quả nghiên cứu của đề tài này là tập trung vào
hoạt động chuyên môn: dự giờ, dự sinh hoạt tổ chuyên môn, thăm dò ý kiến giáo
viên qua phiếu tự đánh giá khả năng chuyên môn của từng giáo viên.

Phần nội dung
I. Cơ sở lý luận
Như chúng ta đã biết hoạt động chuyên môn là hoạt động trọng tâm, chủ
yếu của nhà trường. Trong hoạt động dạy và học, vai trò của người thầy rất quan
trọng. Người thầy đóng vai trò chủ đạo trong việc tổ chức các hoạt động dạy học
nhằm tích cực hóa các hoạt động học của học sinh. Muốn trò học tốt trước tiên

phải có người thầy dạy thật tốt. Chính vì thế mà việc đòi hỏi người thầy phải
thường xuyên trau dồi phẩm chất đạo đức, tích lũy kiến thức, kinh nghiệm và nâng
cao chuyên môn nghiệp vụ là việc làm rất cấn thiết.


II. Thực trạng của vấn đề
1. Thuận lợi
- Hiệu trưởng nhà trường luôn tạo điều kiện thuận lợi để giáo viên tham gia
tốt các hoạt động chuyên môn do Phòng giào dục và đào tạo tổ chức.
- Đa số giáo viên chịu khó học tập, trau dồi chuyên môn.
-Trình độ chuyên môn của giáo viên: Đại học: 27,6% , Cao đẳng: 69% ,
Trung học: 3,4%.
- Giáo viên nghiêm túc tham gia đầy đủ các buổi học tập chuyên môn, các
buổi họp chuyên môn ở trường, các buổi tổ chức chuyên đề, thao giảng để học hỏi
chuyên môn và nâng cao tay nghề.
- Đội ngũ các tổ trưởng có tay nghề cao, nhiệt tình; nền nếp sinh hoạt tổ
chuyên môn tốt.
2. Khó khăn
Một số giáo viên trẻ mới ra trường chưa có kinh nghiệm trong giảng dạy
cũng như trong công tác chủ nhiệm lớp.

III. Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề
1. Nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên về phẩm chất chính trị, đạo đức,
lối sống
a. Về phẩm chất chính trị
Trong công tác quản lý, tôi luôn đặt chính trị tư tưởng của đội ngũ lên hàng
đầu, chú trọng đến công tác bồi dưỡng phẩm chất chính trị là nhằm nâng cao nhận
thức về cơ sở lý luận trong đội ngũ, tạo nên sự nhạy bén và khả năng thích ứng kịp
thời về sự phát triển của xã hội, sự thay đổi của đất nước, nhất là giai đoạn hiện
nay ngành chúng ta đang thực hiện đổi mới phương pháp dạy học.

b. Về phẩm chất đạo đức, lối sống
Trong Chỉ thị 40/CT-TW của Ban bí thư Trung ương đã nêu: mục tiêu là
xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục được chuẩn hoa, đảm bảo
chất lượng, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu, đặc biệt chú trọng nâng cao bản
lĩnh chính trị, phẩm chất, lối sống, lương tâm, tay nghề của nhà giáo; thông qua
việc quản lý, phát triển đúng định hướng và có hiệu quả sự nghiệp giáo dục để
nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đáp ứng những đòi hỏi ngày càng cao của sự
nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Công đoàn Giáo dục Việt Nam
cũng đã phát động:" Mỗi thầy cô giáo là một tấm gương sáng về đạo đức, tự học và
sáng tạo" để học sinh noi theo. Như vậy, người thầy giáo cần có phẩm chất đạo
đức tốt, lòng nhân ái sư phạm, tình yêu thương con người là cái gốc của đạo lý làm
người, là cốt lõi cội nguồn sâu xa về lý tưởng nhân văn, là đặc trưng của ngành sư
phạm, có lối sống lành mạnh trong sáng của nhà giáo, ý thức phấn đấu vươn lên
trong nghề nghiệp, sự tín nhiệm của đồng nghiệp, học sinh và cộng đồng. Có tinh
thần đoàn kết với mọi người, có tinh thần chia sẻ công việc với đồng nghiệp trong
quá trình công tác.
Phẩm chất đạo đức của người thầy là tình yêu thương đối với học sinh, là
điểm xuất phát của sự lao động và sáng tạo, thể hiện hết trách nhiệm của mình
trong hoạt động dạy và học, phẩm chất đạo đức còn thể hiện sự say mê với nghề
nghiệp, hứng khởi, kiên trì, bền bỉ và có ý chí vượt qua mọi khó khăn, thử thách
đối với những người có lòng yêu nghề thật sự. Đó là yếu tố cơ bản để nâng cao
năng lực công tác. Tôi luôn đặt lên hàng đầu việc nâng cao nhận thức cho đội ngũ
giáo viên là phải biết yêu nghề, tận tụy với nghề, sẵn sàng khắc phục mọi khó khăn
để hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Từ đó, trong những năm làm công tác quản lý, tôi luôn luôn vận dụng công
tác này để nâng cao chất lượng đội ngũ bằng các việc làm như: hàng năm, vào đầu
năm học, tôi phối hợp với Chi bộ tổ chức cho cán bộ, giáo viên học tập, quán triệt
các Chỉ thị, Nghị quyết, điều lệ có liên quan đến công tác giáo dụcđội ngũ.

Mỗi cuộc họp hội đồng giáo viên, họp liện tịch, nhà trường dành phần đầu là
nội dung đánh giá công tác chính trị tư tưởng, phẩm chất đạo đức của đội ngũ trong
tháng qua.
2. Nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên về chuyên môn nghiệp vụ
a. Học nâng chuẩn
Nhà trường luôn tạo điều kiện thuận lợi để giáo viên được học các lớp nâng
chuẩn để nâng cao kiến thức và chuyên môn nghiệp vụ phục vụ tốt cho công tác
giảng dạy, góp phần nâng chất lượng chuyên môn cho nhà trường. Đây là vấn đề
nhà trường cũng rất quan tâm.
b. Phiếu tự đánh giá khả năng giảng dạy từng môn của giáo viên
Hằng năm, vào đầu năm học, tôi đề nghị mỗi giáo viên tự đánh giá khả năng
giảng dạy từng môn học mà mình trực tiếp đảm nhận theo bốn mức độ: Tốt, Khá,
Trung bình, Yếu vào phiếu có mẫu in sẵn. Sau đó, tôi nhờ tổ trưởng chuyên môn
nhận xét đánh giá, nếu có giáo viên đổi khối thì tôi nhờ tổ trưởng của năm học
trước. Các phiếu đã hoàn thành theo yêu cầu tôi đóng thành tập để theo dõi đến
cuối năm. Mỗi đợt như giữa kỳ, cuối kỳ, tôi tham khảo với tổ trưởng và ghi vào
phần kết quả trong phiếu của từng giáo viên. Mục đích của việc làm này là để tôi
có cơ sở giúp đỡ, bồi dưỡng tay nghề cho giáo viên.
c. Dự giờ
Dự giờ là công việc thường xuyên trong hoạt động chuyên môn của giáo
viên. Trên cơ sở nắm bắt được thông tin qua phiếu tự nhận xét đã có, tôi tiến hành
lên kế hoạch dự giờ hoặc đề nghị tổ lên lịch dự giờ. Trước tiên, tôi sẽ dự và đề nghị
tổ dự những môn mà giáo viên cho là dạy Trung bình, Yếu. Tất nhiên, đối với
những môn mà giáo viên tự cho là dạy Tốt, Khá, tôi vẫn phải dự để nắm bắt tình
hình. Để biết được sự tiến bộ của giáo viên tôi và tổ sẽ dự lại những môn đã rút
kinh nghiệm trước đó và ghi kết quả vào sổ theo dõi chuyên môn. Việc làm này tôi
cùng với tổ thực hiện và theo dõi thường xuyên. Cuối mỗi tháng, tôi sẽ tổng kết và
trao đổi riêng với từng giáo viên hoặc trong sinh hoạt tổ chuyên môn.

Một điểm cũng rất quan trọng là chúng tôi đã chủ động tổ chức cho các
giáo viên đến dự các tiết dạy của môn học giống nhau của các giáo viên khác
nhau. Trên cơ sở đó, giáo viên dự giờ sẽ rút kinh nghiệm qua mỗi tiết dạy và sẽ
học được ở mỗi người dạy cách chủ động sáng tạo khi ứng xử tình huống trên
lớp. Bên cạnh đó, tôi căn cứ vào thời khóa biểu của mỗi lớp để lên lịch dự giờ.
Khi dự giờ, tôi yêu cầu giáo viên ghi chép lại đầy đủ tiến trình của tiết dạy, ghi
nhận ngay những ý kiến nhận xét riêng của mình để có cơ sở góp ý khi họp tổ.
3. Nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn
Tổ chuyên môn là nhóm giáo viên dạy cùng một khối lớp. Do đó, sinh hoạt
tổ chuyên môn mục đích là để nhóm giáo viên này trao đổi những vấn đề khó khăn
hoặc kinh nghiệm giảng dạy với nhau. Chính vì thế, tôi rất chú trọng đến các buổi
sinh hoạt chuyên môn của các tổ. Mỗi tháng, mỗi tổ sẽ sinh hoạt chuyên môn hai
lần. Lần 1, tổ sẽ rút kinh nghiệm công tác chuyên môn tháng qua và tổ thảo luận
cho kế hoạch chuyên môn tháng tới. Cũng trong lần sinh hoạt này, giáo viên trong
tổ bàn bạc thảo luận những vấn đề chuyên môn trong tháng như: những nội dung
khó dạy, những nội dung lồng ghép, chọn môn khó dạy để lên lịch dự giờ, thao
giảng. Lần 2, tổ chủ yếu là rút kinh nghiệm các tiết dự giờ, thao giảng. Khi rút
kinh nghiệm các tiết dạy, tôi yêu cầu từng thành viên phải có ý kiến

. Trước khi

rút kinh nghiệm tiết dạy, tôi đề nghị giáo viên được góp ý tự nhận xét tiết dạy
trước. Khi rút kinh nghiệm phải chỉ ra được những ưu điểm, những hạn chế thật cụ
thể và phải có tư vấn rõ ràng, dễ hiểu. Trong các lần sinh hoạt tổ, giáo viên còn
kiểm tra chéo hồ sơ, giáo án với nhau. Tôi cố gắng sắp xếp để dự đều các buổi sinh
hoạt tổ chuyên môn của các tổ để hiểu rõ tình hình và cùng trao đổi với tổ những
khó khăn mà tổ gặp phải trong quá trình giảng dạy.
4. Công tác xây dựng đội ngũ tổ trưởng chuyên môn

Trong nhà trường, giáo viên thường sinh hoạt chuyên môn theo khối lớp mà
nình đang dạy – mỗi khối lớp là một tổ chuyên môn, mỗi tổ có tổ trưởng. Tổ
trưởng chuyên môn chính là cầu nối giữa ban giám hiệu với giáo viên nên cần có


sự hiểu biết nhất định về quản lý trong nhà trường. Chính vì thế mà ngay từ đầu
năm học, tôi tham mưu với Hiệu trưởng chọn những người có khả năng làm tổ
trưởng để đáp ứng được các yêu cầu của nhiệm vụ.
Tiêu chí mà tôi đặt ra để chọn tổ trưởng như sau:
* Về nhận thức:
- Có tâm huyết với nghề, nhiệt tình trong công tác.
- Biết quan tâm đến đồng nghiệp.
- Chấp hành đúng các quy định của Ngành.
- Có trách nhiệm với công việc.
- Có tinh thần học hỏi, cầu tiến bằng chính năng lực của mình.
* Về chuyên môn:
- Có nhiều kinh nghiệm trong công tác giảng dạy và chủ nhiệm lớp.
- Có trình độ chuyên môn khá vững, có kỹ năng ứng xử sư phạm.
* Về quan hệ với mọi người:
- Có khả năng giao tiếp, phải là người thật sự có uy tín.
- Biết điều hành các hoạt động của tổ một cách khoa học, hiệu quả.
Nếu trong quá trình lựa chọn mà không có người để hội đủ các tiêu chí trên
thì chọn tiếp những người có thể có một trong hai trường hợp sau:
- Có kinh nghiệm, có uy tín nhưng trình độ chuyên môn còn hạn chế.
- Có trình độ chuyên môn nhưng kinh nghiệm chưa nhiều.
Trong trường hợp như thế, tôi sẽ chọn người có kinh nghiệm, có uy tín với
mọi người đồng thời có kế hoạch bồi dưỡng thêm cho người đó. Bởi vì, tổ trưởng
phải thật sự là người có uy tín cao, có nhiều kinh nghiệm mới có thể điều hành tốt
các hoạt động của tổ. Đây chỉ là giải pháp tạm thời, ưu tiên vẫn là các tiêu chí trên.
Bên cạnh đó, tôi cũng đề xuất với Hiệu trưởng bồi dưỡng những nhân tố để kế

thừa.
5. Công tác bồi dưỡng tổ trưởng và các tổ chuyên môn
Để thực hiện công tác này, tôi đã tiến hành các công việc sau:


- Để tổ thống nhất lựa chọn các tiết dạy hoặc thao giảng. Vì vậy, hiệu quả
của các chuyên đề mang lại hiệu quả cao. Giáo viên trong tổ có thể học hỏi lẫn
nhau và giải quyết những vướng mắc trong giảng dạy. Qua đó, giáo viên đoàn kết,
gắn bó với nhau.
- Sắp xếp thời gian cùng dự sinh hoạt chuyên môn với các tổ để nắm bắt kịp
thời tình hình. Để từ đó cùng với tổ trưởng khơi gợi giúp giáo viên mạnh dạn bày
tỏ ý kiến của mình và cũng để định hướng giúp họ hoàn thành nhiệm vụ.
- Giúp các tổ trưởng thấy rõ vai trò của mình trong quản lý tổ:
+ Nghiêm túc chấp hành sự phân công của Hiệu trưởng về quản lý, chỉ đạo
các hoạt động chuyên môn của tổ.
+ Tham mưu với Hiệu trưởng phân công chuyên môn cho phù hợp với yêu
cầu thực tế của nhà trường, năng lực của từng giáo viên.
+ Tổ chức các hoạt động nhằm nâng cao chất lượng học tập của học sinh
như: bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu, ...
+ Thường xuyên bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên qua việc dự giờ, thăm lớp,
kiểm tra hồ sơ chuyên môn, phân tích sư phạm giờ dạy.
+ Giúp ban giám hiệu nắm tình hình học tập của học sinh.
- Sắp xếp để giáo viên được tham dự đầy đủ các buổi sinh hoạt chuyên môn
của Phòng giáo dục hoặc trong cụm chuyên môn tổ chức. Sau đó, trong buổi họp
tổ, tôi yêu cầu tổ rút kinh nghiệm và tổ chức lại các tiết dạy đó.
- Chú ý dự giờ các giáo viên mới ra trường, giáo viên mới đổi khối để kịp
thời giúp đỡ, định hướng cho họ giảng dạy tốt hơn.
- Tôi thường xuyên xuống lớp để nắm tình hình giảng dạy và công tác chủ
nhiệm của giáo viên.
IV. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm

Sau hơn hai năm thực hiện, tôi nhận thấy tay nghề của giáo viên đã có thay
đổi. Cụ thể như: Năm học 2008-2009: xếp loại : Tôt: 34,5%. Năm học 2009-2010::
xếp loại : Tốt: 41,4%. - Năm học 2010-2011: xếp loại : Tốt: 48,3%


Phần kết luận
I. Những bài học kinh nghiệm
Từ những kết quả đạt được như trên, tôi rút ra được những kinh nghiệm:
- Yếu tố quyết định nâng cao chất lượng giáo dục đạt hiệu quả, sự phát triển
của nhà trường có đi lên hay không là phải chú trọng nâng cao chất lượng đội ngũ
giáo viên về phẩm chất đạo đức, chính trị và năng lực chuyên môn nghiệp vụ.
- Phải xây dựng kế hoạch bồi dưỡng đội ngũ có tính thường xuyên và lâu
dài, kế hoạch cụ thể từng năm học.
- Triển khai và thực hiện đầy đủ các chủ trương, chính sách, pháp luật của
Đảng và Nhà nước đến giáo viên.
- Trong các cuộc họp hội đồng giáo viên, liên tịch, tổ chuyên môn, sinh hoạt
đoàn thể hay các phong trào thi đua đều chú trọng đến nội dung công tác chính trị,
tư tưởng đội ngũ.
- Thường xuyên kiểm tra, dự giờ, góp ý, tìm ra nguyên nhân đạt và chưa đạt
để hội đồng giáo viên rút kinh nghiệm và có hướng phấn đấu trong công tác riêng
của mình.
- Phát huy tốt vai trò, trách nhiệm quản lý của tổ trưởng chuyên môn.
- Phải coi trọng việc bồi dưỡng tổ trưởng chuyên môn.
- Góp ý với Hiệu trưởng trong việc bố trí tổ chuyên môn phải là người có
trách nhiệm cao, có năng lực chuyên môn, có phẩm chất đạo đức tốt, chính trị tốt,
gương mẫu trong mọi công việc.
II. Ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm
Tôi thấy đề tài này thật sự có ý nghĩa thiết thực trong việc nâng cao chất
lượng chuyên môn của nhà trường và dễ dàng thực hiện. Nó góp phần nâng cao
chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên.

III. Khả năng ứng dụng triển khai


Tôi sẽ thực hiện và duy trì những việc làm có hiệu quả này trong nhà trường.
Và nếu như đề tài này được công nhận là phù hợp thì tôi sẽ trao đổi cùng với bạn
bè, đồng nghiệp cùng tham khảo.
IV. Những kiến nghị, đề xuất
Đề tài này có thể vận dụng cho người cán bộ quản lý điều hành hoạt động
chuyên môn trong nhà trường. Đề nghị Hội đồng khoa học xét duyệt, Phòng giáo
dục góp ý thêm cho tôi để bổ sung điều chỉnh đề tài được hoàn thiện hơn. Các cấp
lãnh đạo nhà trường thường xuyên quan tâm đến việc nâng cao chất lượng chuyên
môn cho đội ngũ giáo viên - vì đây là lĩnh vực rất quan trọng để giúp cho chuyên
môn nhà trường ngày càng tiến bộ.


TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Chỉ thị 40-CT/TW của Ban bí thư Về việc xây dựng, nâng cao chất lượng
đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục. ngày 15 tháng 6 năm 2004.
- Tài liệu về chuyên môn của Bộ giáo dục.

Phụ lục 1
Trường: TH An Thạnh 1
PHIẾU ĐÁNH GIÁ
Về việc tự đánh giá khả năng giảng dạy các môn học của giáo viên
Năm học:........ - ..........

Họ tên giáo viên: ................................................................................
Dạy lớp ( môn ): ................
Phần tự đánh giá:
Môn

Phần tự đánh giá

Tổ trưởng
đánh giá

Kết quả
GK1

CK1

GK2

An Thạnh, ngày ... tháng .. năm ......
Người tự đánh giá

MỤC LỤC
Phần mở đầu

Ghi
chú
CN


I. Bối cảnh của đề tài
II. Lý do chọn đề tài
III. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu
IV. Mục đích nghiên cứu
V. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu
Phần nội dung

I. Cơ sở lý luận
II. Thực trạng của vấn đề
III. Các biện pháp đã tiến hành
IV. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
Phần kết luận
I. Những bài học kinh nghiệm
II. Ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm
III. Khả năng ứng dụng triển khai
IV. Những kiến nghị, đề xuất

trang 1
trang 1
trang 1
trang 1
trang 2
trang 3
trang 3
trang 4
trang 9
trang 10
trang 11
trang 11
trang 11