VAI TRÒ CÀC TÓ CHlTC XÀ HÒI DÓI VÓ^
PHÀT TRIÉN XÀ HÒI VA QUÀN LY XÀ HÒI Ò VIÉT NAM
TRONG DIÈU KIÈN PHÀT TRIÉN KINH TÉ THI TRlTÒNG
VA XÀY DlTNG NHÀ NUÓC PHÀP QUYÉN
XÀ HÒI CHÙ NGHÌA
Tliang Vàn Phùe
1. Khài quàt ve thuc trang tó chùc xà hgi ó Viét Nam
Càc td chùc xà hdi vdi tu càch là hình Ihùe lièn hièp eùa con ngudi là mot
trong nhùng phuong thùc td chùc ddi sdng xà boi càn Ihiét, hgp ly trong ITnh vye
"phi iihà nude", nhàm phàt huy tinh nàng ddng, sàng tao, ly giàe, ly quàn eùa ngudi
dàn, cóng dòng dàn cu, dóng thòi góp phàn tao ra sy càn bang giùa nhà nude va eà
nhàn, càc cdng ddng dàn cu. Trong xà hdi hièn dai, càc td chùc xà bòi phàt trién rat
phong phù da dang, vdi nhiéu loai hình va tèn ggi rat khàc nhau nhu: lièn hièp, hiép
hdi, bòi, lièn doàn, càu lac bg, quy, vién, trung tàm, hdi dòng, ùy ban, nhdm tình
nguyén, v.v... thyc hièn càc chùc nàng, vai trd xà bòi, hoàe mye dich nghè nghiép,
bào ve mói truòng, tu thien, nhàn dao...
O Viét Nam, trong thòi ky ddi mdi phàt trién kinh té thi truòng, càc tó chùc
xà boi ngày càng tàng nhanh ve so lugng va phong phù ve loai hình, hình thùc tó
chùc, da dang ve phuong thùc boat dòng. Vai Irò eùa càc tó chùc xà bòi ngày càng
Irò nén quan trgng ddi vdi phàt trién xà hdi va quàn ly phàt trién xà hdi, giài quyèt
càc vàn de xà hdi ma nhà nude "khdng vdi Idi" hoàe kém hiéu qua trong ddi sdng
eùa càc cdng ddng dàn cu; gdp phàn làm giàm tàc ddng tièu cyc eùa kinh té Ibi
trudng. hdi nhùng boat ddng dde làp bào ve quyén va Igi ich chinh dàng, hgp phàp
eùa càc td chùc này ddi vdi tùng nhdm cdng ddng.
Thyc té hién nay d nude la, ngày càng ed nhiéu td chùc xà boi duge thành
làp, boat ddng trong tàt cà càc ITnh vye ddi sdng xà hdi vdi càc md hình va tèn ggi
rat da dang, phong phù. Tinh dén thàng 10/2012 dà ed gàn 500 hdi ed pham vi boat
TS.. Vién truòng Vién Nhirng vàn de phàt trién (VIDS), Nguyén Thù truòng Bò Nói vu.
319
VIÉT NAM HOC - KY YÉU HÓI THÀO QUÓC TÉ LÀN THtf TU
ddng toàn qude, hon 5.200 hdi ed pham vi boat ddng lai tinh, thành phó Irye thude
Trung uong va bang chuc van hdi, td chùc cdng dóng ly quàn, tó hda giài ed pham
vi boat ddng lai quàn, huyén, tW xà. Ibi trin, xà, thdn, làng, ip, bàn. Càc tó chùc xà
hdi da ed nhiéu ddng gdp trong viée phàt huy dàn chù, xày dyng co chi, chinh sàeh,
phàp luàl va thyc hièn giàm sài, phàn bién xà hdi dói vdi càc chù truòng, chinh sàch
eùa Dàng va Nhà nude; chù ddng Iham già eung ùng dich vy cdng, hd Irg cho hoat
ddng eùa Chinh phù trong viée phàn phdi va nàng cao chit lugng dich vu, giài
quyèt viée làm, xda ddi, giàm nghèo,... gdp phàn phàt triln xà boi va quàn ly phàt
trién xà hdi.
Tiiy nhién, mdt sd td chùc xà hdi boat ddng cdn hình thùc, kém hiéu qua, chua
dàp ùng duge nguyén vgng va Igi ich eùa doàn vién, hdi vién, ed tu lucVng y lai,
Irdng chd vào sy lai Irg eùa Nhà nude; ed xu hudng "hành ehinh hda" vi mal tó
chùc va boat ddng, do dd khà nàng Ihu hùt, làp hgp hdi vién hi han chi. Vice Iham
già eung ùng dich vu cdng trong mot so trudng hgp chua duge triln khai dùng vdi
tdn ehi va mye dich dà dàng ky, Ihàm ehi ed truòng hgp chay Iheo Igi nhuan don
thuàn, hoàe Igi dyng danh nghTa tó chùc phi Igi nhuàn de trón thui, gay tdn hai dói
vdi Igi ich xà hdi. Mot sd co quan nhà nude, nhilu càn bd, cdng chùc nhàn thùc
chua day dù ve tàm quan trgng va tàc dyng eùa càc tó chùc xà hdi dói vdi phàt triln
xà hdi va quàn ly phàt trién xà hdi; ed hiéu hién xem nhe vai trd, làe dyng eùa càc tó
chùc này; ehàm ban hành, sua ddi càc vàn bàn quy pham phàp luàt vi tó chùc, hoat
ddng va quàn ly hdi cho phù hgp finh hình mdi.
Mot trong nhùng nguyén nhàn dan din tình trang trén là do viée nghién cùu vi
vai trd eùa càc td chùc xà boi trong phàt trién xà hdi va quàn ly phàt triln xà bòi
chua thirc sy duge quan tàm thich dàng. VI vày, triln khai nghién cùu mdt càeh co
bàn, ed he Ihdng vai trd eùa càc td chùc xà hdi khdng chi eung cip co sd ly luan va
thyc fién cho viée phàt huy vai trd eùa càc lo chùc xà hdi trong phàt triln xà boi va
quàn ly phàt trién xà hdi, ma cdn gdp phàn ddi mdi nhàn thùc vi xà hdi dàn sy mdt vàn de hién vàn cdn duge xem là "nhay càm" d Viét Nam.
Tu két qua nghién cùu ve: "Vai trd càc td chùc xà hdi ddi vói phàt trién xà boi
va quàn ly phàt triln xa hdi d Viét Nam trong dilu kién phàt triln kinh ti thi trudng
va xày dyng Nhà nude phàp quyén xà hdi chù nghTa - Co sd ly luan va thyc lién" va
xu huc'mg phàt trién manh eùa càc td chùc xà hdi trong dilu kién chuyen sang nln
kinh té Ibi trudng dinh hudng xà hdi chù nghTa, xày dyng nhà nude phàp quyln eùa
dàn, do dàn, vi dàn va hdi nhàp qude ti. Idi xin trình bay mdt so vin di co bàn vdi
mong mudn phàt huy hon nùa vai trd càc tó chùc xà hdi dói vdi phàt triln xa hdi va
quàn ly phàt trién xà hdi d Viét Nam hién nay.
320
VAI TRÒ CÀC TÓ C H Q C XÀ HÒI DÓI VÓI PHÀT TRIÉN XÀ HÒI...
2. Khàng dinh su càn thiét tiép tue dói mói nhàn thuc, quan diém ve vi tri,
vai trò eùa càc tó chùc xà hói ò' nude ta hién nay
Phàt huy vai trò eùa càc tó chùc xà bòi ò nude ta hién nay phài duge tiép càn
Iheo phuong phàp càu trùc he thdng va dy bào, tue là xem xél tó chùc xà bòi trong
càc mdi quan he giùa thyc thè boat ddng, thiét che bd mày, càc chù thè, trong sy tàc
ddng qua lai giùa Nhà nude - Ibi trudng va xà boi, giùa dàn chù vdi phàp luàl va
phàp quyén, giùa thè che phàt trién xà hdi va quàn ly phàt trién xà hdi vdi thè che
quàn ly càc td chùc xà hdi.
2.1. Phàt huy vai trò càc tò chùc xà hpi trong phot trién xà hòì va quàn ly
phàt trién xà hpi phài xuàt phot tir nhàn thuc rò tinh tàtyéu khàch quan su hình
thành va phàt trién eùa càc tò chuc xà hpi d nude ta
Sy hình thành va phàt trién eùa càc td chùc xa hdi khdng phài là do y dinh chù
quan tao làp ra, ma là san phàm eùa qua trình beh su ly nhién, chiù sy chi phdi, tàc
ddng eùa nhùng nhàn td khàch quan va chù quan nhàt dinh nhàm mye dich dàp ùng
nhùng nhu càu eùa sy phàt trién xà hdi. Td chùc xà hdi vùa là nhu càu lién két, giao
luu eùa ngudi dàn, vùa là phuong thùc va mdi truòng tap hgp càc tàng Idp nhàn dàn
de day manh càc boat ddng, càc phong trào xa hdi eùa nhàn dàn, hudng vào mye
tièu phàt trién kinh tè - xà hdi va vàn hda de phàt trién dal nude, chàn hung dàn toc.
Nhàn dàn thdng qua càc td chùc xà boi do mình làp ra de ed dièu kién tham già xày
dyng chinh sàch, phàp luat; phàt huy dàn chù, thyc hién giàm sàt, phàn bién xà hgi
dói vdi viée xày dyng va td chùc thyc hién càc chù truòng, dudng lòi eùa Dàng,
ehinh sàeh, phàp luàl eùa Nhà nude. Day là co sd xà hdi quan trgng de giù vGng dn
dinh chinh tri - xà hdi, bào ve che dd.
Trén co sd nhàn thùc dùng sy phàt trién tàt yèu khàch quan eùa càc td chùc xà
bòi, càn chù ddng tao dièu kién md rgng va da dang hda càc hình thùc tap hgp nhàn
dàn, phàt huy vai trd eùa càc doàn thè nhàn dàn, cdng ddng dàn cu, càc boi vién
trong viée thyc hién dai doàn két dàn toc, phàt huy dàn chù xà hdi chù nghTa, tham
già càc boat ddng kinh té - xà boi, bào ve quyén va Igi ich hgp phàp eùa càc thành
vién, boi vién va cdng ddng.
2.2. Phàt huy vai trò càc tò chirc xà hpi dòi vdi phàt trién xà hpi va quàn ly
phàt trién xà hpi phài trén ca sd nhàn thirc dùng vai trò, chirc nàng eùa càc tò
chùc xà hpi à nude ta hipn nay
Mdi td chùc xa boi, tùy theo tdn chi, mye dich va dièu kién boat ddng cu thè
dèu tryc tiép hoàe giàn tiép tham già phàt trién xà hdi va quàn ly phàt trién xà hdi d
mot hoàe mot sd ITnh vye xà hdi khàc nhau. Nhìn chung, vai trd eùa càc td chùc xà
321
VIÉT NAM HQC - KY YÉU HQI THÀO QUÓC TÉ LÀN THlT TU
r
T
^
t
hdi ddi vdi phàt trién xà hdi va quàn ly phàt trién xà boi d nude ta, duge thè hièn
trén càc mal:
Thù nhàt, tap hgp càc nhu càu eà nhàn, nhdm, td chùc, cdng ddng de hình
thành nén càc nhu càu xà hdi, nhu càu ehinh sàeh. Td chùc xà hdi ra ddi dàp ùng
nhu càu ly nhién eùa con ngudi trong viée lién két ly nguyén càc cà nhàn dya trén
sy tin cày làn nhau vói mye dich giùp dd, trao ddi kinh nghiem, chia sé tàm tu, tình
càm, thè hién nhu càu vai chat va tinh thàn, bào ve Igi ich... Nhu càu lién két giùa
càc cà nhàn gàn lién vdi quyén con ngudi, quyén cdng dàn, sy phàt trién y thùc va
nàng lye ly quàn cdng ddng, trong dd ed y thùc ly quàn ehinh mình eùa nidi cdng
dàn, mdi thành vién xà hdi.
Thù hai, doàn két ngudi dàn, eùng ed ddng thuàn xa hdi, tao mdi trudng xà bòi
thuàn Igi de ngudi dàn tham già quàn ly phàt trién xà hdi. Càc sinh boat trong càc
cdng ddng, càc td chùc là mdi truòng thuàn Igi de hình thành va phàt trién tri thùc
va ky nàng quàn ly xa bòi, giùp cho càc hdi vién vugt qua nhìmg phuong thùc, càeh
làm truyèn thdng, chia sé thdng tin, thày rd càc mye tièu phàt trién xà hdi, tini kiém
càc ngudn lyc de quàn ly phàt trién xà hdi.
Thù ba, tham già xày dyng co che, chinh sàeh, phàp luàl va giàm sàt, phàn bién
-xà boi ddi vdi co che, chinh sàch, phàp luàt ve phàt trién xà hdi va quàn ly phàt trién
xà hdi, gdp phàn xày dyng mói trudng thyc hành dàn chù va hoàn Ihién nhà nude
phàp quyén; tham già tryc fiép viée giàm sàt, kiém tra boat ddng eùa bd niày cdng
quyén va hành vi eùa ddi ngù càn bd, cdng chùc nhà nude, gdp phàn ngan chàn va
khàc phye tình trang quan liéu, tha hda va lam quyén trong càc co quan nhà nude.
Thie tu, thyc hién càc cam két, phdi hgp vdi nhà nude trong td chùc eung ùng
càc dich vy cdng gdp phàn phàt trién xà hdi va quàn ly phàt trién xà hdi.
Càc td chùc xà hdi tham già chù ddng, tich cyc va ty nguyén thyc hién mot sd
cdng viée eùa Nhà nude trong eung ùng dich vu cdng, hd Irg cho boat ddng eùa
Chinh phù trong viée phàn phdi dich vu, tàng chat lugng dich vy, làm giàm gành
nàng eùa Nhà nude. Càc td chùc xà hdi dà tham già tich cyc va thyc hién ed hiéu
qua chù truòng xà boi hda càc boat ddng giào due, y té, vàn hda, khoa hgc ky thuat,
thè due thè thao, lù thien nhàn dao.
Thù nam, gdp phàn khàc phye nhùng han che eùa co che kinh té thi trudng,
giài quyét viée làm, xda ddi, giàm nghèo, tu Ihién, nhàn dao, khàc phye nhùng bau
qua eùa thién tai, bào ve mdi trudng... Càc td chùc xà hdi - nghè nghiép, hièp hdi
eùa doanh nghiép tap hgp càc phàp nhàn va thè nhàn kinh té nhàm phdi hgp sue
manh kinh doanh, ty dàn xép, thda thuàn, eùng nhau hành ddng de khai thàc va phàt
huy Igi thè eùa càc cà nhàn va td chùc, tàng khà nàng canh tranh; bào ve bang hda,
322
VAI TRÒ CÀC TÓ CHLfC XÀ HÓI DÓI VÓI PHÀT TRIÉN XÀ HÒI...
nàng cao chat lugng san phàm, thuong lugng giài quyèt tranh chàp thuong mai;
nàm bài nhu càu tièu dùng eùa xà hdi, bào ve quyén Igi eùa ngudi tièu dùng; thàm
dinh, phàn bién xà hdi ddi vdi càc ehinh sàeh kinh tè eùa Nhà nude.
Thù sàu, md rgng hgp tàc qude tè, thyc hién ddi ngoaì nhàn dàn, tàng cuòng
sy hiéu bièt, hgp làe, giùp dò làn nhau trong viée giài quyèt càc vàn de ed tinh chat
toàn ciu nhu bào ve mdi trudng sinh thài, ehdng ddi nghèo, giàm nhe Ihién tai... Do
xu thè day manh bòi nhàp qude tè, md rgng da phuong hda, da dang hda trong quan
he cude té, nén càc quan he ddi ngoai khdng ehi theo con dudng eùa Nhà nude, ma
con Iheo "kènh" eùa càc td chùc nhàn dàn, càc hdi.
2.3. Phàt huy vai trò càc té chùc xà hpi dòi vài phàt trién xà hpi va quàn ly
phàt trién xà hpi phài dàm bào thuc hành quyén dàn chù rgng rài va góp phàn
thuc hipn dàn chù hóa mgi mgt ddi song xà hpi
Nhàn dàn thyc hién dàn chù va quyén làm chù eùa mình bang nhà nude, thdng
qua nhà nude, ddng thdi cdn thdng qua càc td chùc va hình thài ngoài nhà nude. Dd
chinh là càc td chùc xa boi va hình thùc dàn sy, ddi sdng dàn sy, boat ddng ty chù,
ty cuàn, ty nguyén, ty trang trai eùa dàn, eùa càc cdng ddng dàn cu. Cho nén, phàt
huy vai trd càc tó chùc xà hdi thyc chat là chù trgng Idi dàn chù va de cao vai trd
chù ddng, sàng tao eùa quàn chùng trong thyc lièn càeh mang.
He Ihóng ehinh tri trong dói mdi da ngày càng hudng Idi viée dàp ùng càc
nhu ciu xà hdi va qua trình dàn chù hda de phàt triln dàn chù sé dinh hình ngày
càng rò hon vi thè, vai trd, tàc dyng eùa càc tó chùc xà hdi, tich cyc hda dòi sdng
xà hdi dàn sy.
Nhà nude phàp quyén khdng chi thyc hién chùc nàng chinh tri - quàn ly va
quàn tri xà hdi ma cdn ngày càng md rgng chùc nàng xà boi, hudng vào phye vu xa
hdi tàng cuòng dich vy cdng trong ddi sdng xà boi dàn sy. Chinh dièu dd dà khàch
quai hda vai trd quan trgng, khdng thè thiéu eùa càc td chùc xà hdi, eùa ddi sdng
dar sy va boat ddng xà hdi dàn sy.
2.4. Phàt huy vai trò eùa càc tè chùc xà hpi dòi vài phàt trién xà hpi va
quàn ly phàt trién xà hpi phài trén ca sd mòi trudng, khòng gian thuàn lai de càc
thành vién, hpi vién va tò chùc xà hpi thuc hipn co hiéu qua muc tièu ich nu&c,
Igi dàn
DÓi mdi manh me md hình td chùc va phuong thùc boat ddng eùa càc td chùc
xa idi nhàm nàng cao hiéu qua boat ddng, han che va tién Idi ehàm dui xu hudng
"nlà nude hóa", "hành ehinh hda". DÓng thdi filp tyc nghién cùu hoàn thién h?
théng Ibi chi quàn ly nhà nude dói vdi càc tó chùc xà boi theo hudng két hgp phàt
huy vai trd ty quàn eùa tó chùc - quàn ly noi bd vdi quàn ly eùa Nhà nude nhàm
323
VIÉT NAM HQC - KY YÉU HÓI THÀO QUÓC TÉ LÀN THlT TU
mot mal bào dàm tinh chat "phi nhà nude", màt khàc tàng cuòng sy kiém tra, giàm
sàt eùa càc co quan nhà nude dói vdi càc tó chùc xà boi. Quy dinh rd quyln va
nghTa vu eùa càc td chùc xà hdi va tràch nhiém eùa càc co quan quàn ly nhà nude
ddi vdi td chùc va boat ddng eùa càc tó chùc xà boi, tao dilu kién dh càc tó chùc
này boat ddng dùng hudng, ed hiéu qua. Thi che hda quyln va co chi tham già eùa
càc td chùc xa hdi trong viée hoach dinh chù truòng, chinh sàeh eùa Dàng, xày
dimg vàn bàn quy pham phàp luàt eùa Nhà nude, nhàt là co chi giàm sàt, phàn bién
xà bòi.
Nghién cùu xàc dinh rd va thyc hién dùng nhùng chùc nàng, nhiém vu dich
thyc eùa Nhà nude; hoàn thién thè che phàt trién xà hdi va quàn ly phàt trién xà bòi,
tìmg bude loai bd sy can thiép hành chinh vào nhùng ITnh vye, nhùng boat ddng,
nhùng quan he xà boi ma tinh chat eùa chùng khdng ddi hdi sy can thiép ày, nhàm
tao dièu kién phàt huy vai trd, chùc nàng eùa càc thiét che xà hdi trong vice thda
man nhu càu phong phù eùa ngudi dàn.
3. Ve càc giài phàp phàt huy vai trò eùa càc tò chùc xà hói dòi vói phàt
trién xà hgi va quàn ly phàt trién xà hoi ce nvt&c ta hién nay
3.1. Dòi mdi nhpn thùc ve vi tri, vai trò eùa càc tò chùc xà hpi dòi vói phàt
trién xà hpi va quàn ly phàt trién xà hpi d nude ta
Thyc té hièn nay d nude ta, nhàn thùc eùa ddi ngù càn bd, cdng chùc va ngudi
dàn ve vai trd eùa càc td chùc xà bòi ddi vdi phàt trién xa hdi va quàn ly phàt iricn xà
hdi cdn han che; vàn cdn khdng it ngudi nghi ngò hoàe thiéu tin tuòng vào vai trd eùa
càc td chùc xa bòi. Sy ehàm tré trong viée xày dyng, ban hành luàt ve bòi va nhùng
biéu hién né trành, cành giàe vi ly do "nhay càm" dói vdi vàn de "xà bòi dàn sy" eùa
mot sd co quan, td chùc va cà nhàn ed thàm quyén eùng nhu sy thiéu bang hai tham
già càc td chùc xà hdi va tàm ly thiéu tin tudng vào càc dich vu do càc td chùc xà bòi
eung ùng dal ra yèu càu ddi mói nhàn thùc ve vi tri, vai trd eùa càc tó chùc xa hgi ddi
vdi phàt trién va quàn ly phàt trién xà hdi ed y nghTa dàe bièt quan trgng.
3.2. Dòi mài tò chùc va hoat dpng eùa càc tò chùc xà hpi
Trong dièu kién hién nay, ddi mdi td chùc va boat ddng eùa càc td chùc xà hdi
là rat càp thiét va ddi hdi phài ed nhùng dinh hudng, giài phàp phù hgp, sàt Ihye tè.
Thù nhàt, viée vàn ddng thành làp td chùc hdi phài thyc sy xuàt phàt tu nhu càu,
Igi ich eùa cdng ddng, gidi, nhdm ddi lugng, ngành, ITnh vye hoat ddng... (ddi vdi
càc td chùc xa hdi - nghè nghiép) hoàe nhu càu xà hdi (ddi vói càc hdi, quy nhàn dao,
tu thién). Do dd, qua trình vàn ddng thành làp hgi khdng ehi don thuàn là Ihu thàp dù
so lugng chù ky va so lugng thành vién ban vàn dòng theo quy dinh eùa phàp luàt ma
324
VAI TRÒ CÀC TÓ Cnij-C XÀ HÒI DÓI VÓI PHÀT TRIÉN XÀ HÒI...
phài thyc sy là cuge vàn dóng, Ihóng tin, tuyén truyèn ve muc dich, tón chi eùa tó
chùc, Ihu hùt duge sy quan tàm chù y eùa nhóm dói lugng va eùa xà boi...
Thù hai, phuong thùc boat dòng eùa càc tò chùc xà bòi, ve càn bàn khàc càc
boat dòng hành ehinh, chù yèu Ihóng qua vàn dòng, thuyèt phye de Ihu hùt hgi vién
va dói lugng eó eùng sd thich, nghè nghiép, Igi ich... tham già vào boat ddng eùa td
chùc mình, ddng thdi ggi md duge tinh thàn sàng tao va Idng bang bài eùa ddi ngù
càn bd. Thdng qua càc boat ddng eùa td chùc xà boi ma tao ra càc "diém sàng", càc
"md hình mdi", d dd mang lai Igi ich eùa hdi vién va lièn bd cho cdng ddng hoàe
cho xà boi, ed sue thuyét phye va hudng dàn cho cà td chùc làm theo. Tinh thàn dàn
chù, Ihu thàp mgi sàng kién trong td chùc, ed vù cho guong Idi va nhàn td mdi là
phuong thùc hiéu qua nhàn rgng càc boat ddng hùu ich eùa mdi td chùc xà hdi.
Thù ba, càc td chùc xà boi phài khàc phye mgi biéu hién hành chinh hda trong
td chùc, hình thùc trong càc boat ddng, khdng gàn bd va thyc sy vi Igi ich hdi vién,
nhdm nghè nghiép, cdng ddng xà hdi ma td chùc dai dien. Chù trgng ddi mdi td
chùc va boat ddng eùa bd mày lành dao boi d càp Trung uong theo tinh thàn tinh
gon, hiéu qua, dàm bào viée dièu hda, phdi hgp boat ddng eùa càc càp hgi, càc hdi
thành vién dal hiéu qua. Ddi vdi càc lièn hiép boi, hgi lién hiép càn chù y quan he
phdi hgp boat ddng ngang - dgc giùa càc td chùc thành vién de vùa tao nén sue
manh long hgp chung, vùa phàt huy tinh nàng ddng, sàng tao eùa tùng td chùc
thành vién.
Thù tu, quan tàm hon nùa dén cdng tàc dào tao, boi dudng ddi ngù càn bd eùa
càc tó chùc xà boi d dia phuong, co sd de hg ed ky nàng boat ddng xà hdi chuyén
sàu va chuyén nghiép làm ndng edt tao ngudn càn bg cho càc td chùc xà boi; sdm
hình thành nghè cdng tàc xà hdi va hình thành ngành dào tao ITnh vye cdng tàc xà
boi, chù trgng van ddng nhùng ngudi tièu biéu trong dàn cu, phàt huy duge vai trd
eùa hg trong boat ddng eùa càc td chùc xà boi, de nàng cao hiéu qua boat ddng eùa
càc bòi; dóng thdi ed co che hgp ly de Ihu hùt lyc lugng càn bd tré tham già dào tao
de làm viée trong càc td chùc boi.
Thù nàm, xày dyng quy che phdi hgp hành ddng giùa càc td chùc xà boi vdi
càc càp chinh quyén, dua quy che dd vào vàn hành, kiém tra ddn dde, thudng xuyèn
so, Idng két, rùt kinh nghiem de hoàn thién quy che.
Thù sàu, xàc dinh rd càc ngudn hình thành kinh phi boat ddng eùa càc td chùc
xà hdi gdm: phi già nhàp va hdi phi do boi vién ddng gdp; càc khoàn thu tu boat
ddng eùa tó chùc; kinh phi hd Irg eùa Nhà nude tu viée thyc hién càc nhiém vy do
Nhà nude giao; càc boat ddng gay quy, lai trg, ddng gdp eùa càc td chùc, cà nhàn.
Viée su dyng kinh phi duge chù ddng theo nguyén tàc cdng khai, minh bach, dàm
325
VIÉT NAM HOC - KY YÉU HÓI THÀO QUÓC TÉ LÀN THlT T U
bào hiéu qua, chiù sy giàm sàt eùa hdi vién va kiém tra eùa co quan nhà nude ed
thàm quyén.
3.3. Tiép tue hoàn thién thè che quàn ly eùa Nhà nude dói vài càc tò chùc
xà hpi
Xày dyng, hoàn thién he thdng thè che luàt phàp ve càc td chùc xà boi nude ta
vùa nhàm tàng cuòng quàn ly nhà nude ddi vdi càc td chùc xa hdi; vùa phàt huy vai
trd eùa càc td chùc này tham già ngày càng nhiéu va hiéu qua vào dn dinh, phàt
trién xa hdi va quàn ly phàt trién xà boi.
+ Thè che quàn ly càc td chùc xà hdi là sy cy thè hda co che vàn hành xà bòi:
Dàng lành dao, Nhà nude quàn ly, nhàn dàn làm chù.
+ Thè che quàn ly càc td chùc xa boi dàp ùng nhu càu tàng cuòng quàn ly nhà
nude, phàt trién xà hgi, nhàm khdng ngùng nàng cao chat lugng cude sdng eùa càc
tàng Idp nhàn dàn theo hudng "leb nude, Igi dàn".
+ Thè che quàn ly càc td chùc xà boi phù hgp vdi dièu kién nén kinh té ibi
truòng dinh hudng xa boi chù nghTa; càc thành phàn kinh té dèu duge tao dièu kién
phàt trién; dàm bào hai hda giùa Igi ich eùa cà nhàn va cdng ddng xà hdi.
+ Thè che quàn ly càc td chùc xà hdi dàp img nhu càu dàn chù hda xà hdi, xa
hói hóa nhiém vu phàt trién xà hgi; thich ùng vói qua trình boi nhàp càc ITnh vye
ddi sdng (kinh té, vàn hda, xà hdi...) vdi khu vye va thè gidi.
+ The che quàn ly càc td chùc xà bòi két hgp chat che giùa ty quàn eùa càc td
chùc xa hdi vdi quàn ly eùa nhà nude ddi vdi td chùc xa bòi; phàt huy tinh ty quàn
eùa td chùc xà boi trong khudn khd phàp luàt eùa Nhà nude nhàm khàc phye hành
chinh hda, nhà nude hda, ddng thdi han che tinh ty phàt hoàe Igi dyng danh nghTa td
chùc xa hdi de boat ddng kinh doanh kiém Idi, thàm chi vi muc dich chinh tri, gay
màt dn dinh chinh tri - xà hdi.
+ Thè che quàn ly càc td chùc xà boi phù hgp vdi tinh chat, dàe diém, truyèn
thdng vàn hda va dièu kién cu thè ve td chùc va boat ddng eùa càc td chùc xà hgi
eùa nude ta; giùp cho mdi td chùc dèu phàt trién lành manh, dùng hudng, tao nén sy
ddng thuàn, dn dinh eùa xà hdi ta.
3.4. Hoàn tltipn thè che phàt trièn xà hpi va quàn ly phàt trién xà hpi iheo
huàng day manh xà hpi hóa eung ùng dich vu còng, tao dièu kién phài huy vai
trò eùa càc tò chùc xà hpi
- Tiép tue hoàn thién ehinh sàch xà boi theo hudng day manh xà bòi hda viée
thyc hién càc ehinh sàeh xa hdi, ddng thdi Nhà nude tàng dàu tu giài quyèt càc vàn
326
VAI TRÒ CÀC TÓ C H D C XÀ HÒI DÓI VÓI PHÀT TRIÉN XÀ HÒI...
de xà hdi, nhàt là vàn de viée làm, giàm thài nghiép, uu dai ngudi ed cdng, xda ddi
giàm nghèo, bào trg xà boi, bình dàng gidi va hành ddng vi sy lièn bd eùa phu nù,
bào ve va ehàm sde tré em, phdng ehdng té nan xà boi... gdp phàn làm lành manh
hda xà bòi nhd thyc hién cdng bang trong phàn phdi, sy bình dàng trong quan he lao
ddng, quan he xà hdi, khuyén khich mgi ngudi làm giàu hgp phàp, ddng thdi tich
eye giàm nghèo... Da dang hda càc loai hình trg giùp xà hdi va cùu trg xà boi ty
nguyén, nhàn dao, chuyén manh sang eung càp dich vy trg giùp xà boi boat ddng
khdng vi mye tièu Igi nhuàn va ehàm sde ddi lugng dya vào cdng ddng.
- Nghién cùu hoàn thién hai thiét che quan trgng lién quan dén md rgng sy
tham già eùa tó chùc xà hdi ddi vdi phàt trién xà hdi va quàn ly phàt trièn xa boi là:
Ihilt chi dói thoai xà hdi va thiét che dai dién eùa càc chù thè xà boi.
+ Ddi thoai xà bòi duge hilu là mot thiét che bao gdm tàt eà càc hình thùc trao
dói, tham khào y kiln va thuong lugng, thda thuàn giùa càc ben (càc chù thè xà hdi)
vi càe vàn di ma càc ben (càc chù the xà hdi) eùng quan tàm lièn quan dén phàt
trièn xa bòi va quàn ly phàt trién xà hdi, nhàm dàm bào hai hda va ddng thuàn xà
boi. Trong mot xà hdi phàt triln, ddi thoai xà boi là mot trong nhùng cdng cu hùu
hiéu gdp phin cài thién mói quan he tuong làe giGa càc chù thè xà hdi trong quan he
xà hdi, bào dàm bài hda Igi ich giùa càe ben, giàm thiéu xung dot Igi ich, xung dot
xà hdi, gdp phàn quan trgng phàt trièn xà hdi va quàn ly phàt trién xà hdi hiéu qua
hon. 1 rong dói thoai xà hdi, td chùc xà hdi vói tu càeh là mot chù thè xà bòi co vai
trò chù ddng, tich circ, dgc làp va bình dàng, eùng vdi càc chù thè khàc tham già ddi
thoai (phàt hién càc vin di xà boi càn ddi thoai; bay td quan diém, chinh kién eùa
mình; thdng tin, tu vin, ling nghe y kién eùa càc ben; thào luàn, thuong lugng;
phàn tich, long hgp y kién, quan diém càc ben; thda thuàn, lya ehgn phuong àn, giài
phàp tói uu) se phàt huy vai trd lo lón eùa mình dói vdi phàt trién xa hdi va quàn ly
phàt Iricn xà hdi.
+ Càe dói tàc xà hdi ngoài nhà nude (phi chinh phù), bao gdm cà càc td chùc
xà boi, là càc chù Ibi dai dién cho tièng ndi, nguyén vgng, quyén, tràch nhiém va Igi
ich eùa càe nhdm xa hdi (nhdm Igi ich) khàc nhau trong xà hdi. Tuy nhién, trong xà
hdi ed rit nhilu nhdm Igi ich khàc nhau, nhiéu khi màu thuàn, xung dot vdi nhau va
vdi Nhà nude. Viée giài quylt màu thuàn, xung ddt Igi ich này trong xà hdi thdng
qua dói thoai giùa càe chù Ibi dai dién là con dudng va giài phàp hda bình va rat
hiéu qua.
DÓi mdi eung ùng dich vu cdng trong ITnh vye xà hdi là mdt trong nhùng dinh
huóng rit quan trgng eùa hoàn thién Ibi che phàt trièn xa hdi va quàn ly phàt trién xà
hdi nhim tao dilu kién cho càe tó chùc xà hdi tham già phàt trièn xà hdi va quàn ly
phàt trièn xà hgi. Theo dd, càn xàc dinh rd dich vy nào do Nhà nude tryc fiép làm,
327
VIÉT NAM HOC - KY YÉU HÓI THÀO QUÓC TÉ LÀN THlT Tlf
dich vy nào do Nhà nude va ddi tàc xa hdi, tó chùc xa boi eùng làm, dich vy nào Nhà
nude giao cho ddi tàc xà hdi, td chùc xà hdi làm ed sy quàn ly eùa Nhà nude.
3.5. Dòi màiphuang thùc lành dao eùa Dàng dòi vài càe tò chùc xà hai
Trong dièu kién Dàng Cdng san Viét Nam duy nhit giù vai trd lành dao Nhà
nude va xà boi, do dd: ddi mdi sy lành dao eùa Dàng ddi vdi càe td chùc xà hdi là
mot bién phàp quan trgng.
- Sy lành dao eùa Dàng khdng ehi làp trung vào dinh hudng chinh tri, thyc
hién dudng Idi, ehinh sàch phàp luàl eùa Dàng, Nhà nude ma phài hucmg càc tó
chùc xà boi thàt sy là td chùc eùa dàn chù khdng phài là tó chùc "ndi theo" bay
"phuong lién" eùa chinh quyén. Càc tó chùc xà hdi phài gin bd mal thill vdi hdi
vién, doàn vién eùa mình, khdng td chùc va boat ddng kièu hành chinh nhu td chùc
ehinh quyén; phài thyc sy "là td chùc eùa dàn, phàn dàu cho dàn, bào ve quyén eùa
dàn, lién lac màt thiét nhàn dàn vdi ehinh phù"'.
Viée trg giùp kinh phi cho mdt sd td chùc xà boi boat ddng là càn thiet nhung
khdng theo co che "xin - cho", là sy dàu tu va su dyng hiéu qua ngàn sàch nhà nude
cho càe boat ddng xà boi, thdng qua kènh càc td chùc xà hdi, theo càch làm "dàn
giùp dàn". Vi vày, sy hd trg kinh phi eùa Nhà nude theo càc tièu chi: chat lugng,
hiéu qua boat ddng va ddng gdp thyc té eùa tùng td chùc cho phàt trién xà hdi, khàc
phye tình trang hành chinh hda, tu tudng y lai, bao càp trong càc td chùc xà hdi d
nude ta hién nay.
- Mot sd giài phàp chù yèu nhàm tiép tue ddi mdi phuong thùc lành dao eùa
Dàng ddi vdi càc td chùc xà hdi:
Mot là, nàng cao chat lugng càc dinh hudng eùa Dàng dói vdi càc lo chùc
xà hgi ve chinh tri - tu tudng, ndi dung va phuong thùc boat ddng, lo chùc va
càn bd de giùp càc td chùc xà hgi thyc hién tdt chùc nàng làp hgp, doàn két, phàt
huy sue manh eùa toàn dàn toc, vi dàn giàu, nude manh, xà hgi cdng bang, dàn
chù, vàn minh.
Hai là, thè che hda kip thdi càe quan diém, chù truòng eùa Dàng ve dàn van,
nàng cao chat lugng quàn ly eùa chinh quyén ddi vdi càe td chùc xà hdi; khan
truòng xày dyng, sdm ban hành Luàt ve Hdi.
Càc td chùc xà boi ed vai trd quan trgng trong phàt trién dàn chù, gdp phàn
làm phong phù phuong thùc dàn chù dai dién. Mot trong nhùng phuong thùc thyc
hién dàn chù là giàm sàt va phàn bién xà hdi ddi vdi td chùc va boat ddng eùa Dàng
1. Ho Chi Minh: Toàn tap, làp 6, Nxb Chinh tri quoc già, Ha Noi 2000, Ir. 66.
328
VAI TRÒ CÀC TÓ CHÙ-C XÀ HÒI DÓI VÓI PHÀT TRIÉN XÀ HÓI...
va càe co quan nhà nude. Do dd, Dàng càn huóng càe tó chùc xà bòi làm tòt chùc
nàng này trong tình hình mói.
Ba là, càe càp ùy Dàng lành dao chinh quyén càe càp tó chùc theo dinh ky càc
euòc gap gd, dòi thoai vói càc tó chùc xà bòi de làng nghe tàm tu, nguyén vgng eùa
hdi va eùng trao ddi tìm bién phàp giài quyét nhùng vàn de bue xùe trong quàn ly
eùa ehinh quyén ddi vdi càc boi eùng nhu trong càc boat ddng eùa hdi vi mye tièu
phàt trièn xà hdi va quàn ly phàt trién xà hdi.
Bón là, thdng qua vai trd phdi hgp hành ddng eùa Mài tran Td qude de dinh
hudng va phàt huy vai trd eùa càc td chùc xa hdi. Trude hét, Mal tran Td qude càn
ddi mdi ndi dung va phuong thùc boat ddng làp hgp duge tàt cà càe td chùc xà hdi
trong Mài tran, thyc sy là td chùc lién minh ehinh tri, lièn hiép hành ddng eùa càc td
chùc va eà nhàn tièu biéu.
Nàm là, tàng cuòng vai trd hai nhàn lành dao va néu guong eùa td chùc Dàng
va dàng vién trong càc td chùc xa boi.
Sàu là, eùng ed, tàng eudng he thdng chinh tri d co sd; chù trgng viée thyc
hién Quy che dàn chù co sd.
Bay là, xày dyng Dàng thàt sy trong sach, viing manh ngang tàm vói nhiém
vu, là lye lugng fién phong lành dao toàn dàn toc lièn lén trong thdi dai mai. Sy
lành dao eùa Dàng Cgng san dói vdi càc tó chùc xà hgi khdng phài là mdi quan he
trén - duói, ma là mói quan he giùa trung tàm va ngoai bién; tmng tàm càng manh,
sue hùt v^t thè xung quanh càng lón.
329