SKKN một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn tiếng anh THCS

Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

I - PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài.
Thế kỷ 21 - Thế kỷ của sự bùng nổ tri thức và sự phát triển vượt bậc của
khoa học công nghệ. Đứng trước sự phát triển này, mỗi người giáo viên cần
phải hoàn thành mục tiêu giáo dục đào tạo và cần có khả năng thích ứng với xu
hướng phát triển của xã hội - đó là vấn đề đa dạng hoá giáo dục để đạt được
mục tiêu là: Học tri thức- Học làm việc - Học để tồn tại. Vấn đề đổi mới
phương pháp giảng dạy là một công việc vô cùng quan trọng đối với mỗi giáo
viên, việc dạy và học ngoại ngữ cũng vậy, để đạt hiệu quả cao nhất trong mục
tiêu giao tiếp, nắm bắt tri thức cùng hoà nhập vào sự phát triển của xã hội.
Mục tiêu của môn tiếng Anh là nhằm hình thành và phát triển ở học sinh
những kiến thức kỹ năng cơ bản về tiếng Anh và những phẩm chất trí tuệ cần
thiết để tiếp tục học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động. Vì vậy SGK tiếng Anh
THCS mới từ lớp 6 đến lớp 9 đều được biên soạn theo cùng một quan điểm xây
dựng chương trình, đó là quan điểm chủ điểm (thematic approach) và đề cao các
phương pháp học tập tích cực chủ động của học sinh.
Cả bốn kỹ năng nghe, nói, đọc, viết đều được quan tâm và được phối hợp
trong các bài tập và các hoạt động trên lớp.
Một trong 4 kỹ năng mà người học tiếng Anh nói chung, học sinh THCS
nói chung nói riêng, thường gặp những khó khăn nhất định trong quá trình học
đó là kỹ năng nghe.
Trên thực tế để có được kỹ năng nghe tiếng Anh thì người học ngoại ngữ
phải có quá trình luyện tập nghe thường xuyên, lâu dài với những hình thức và
nội dung nghe khác nhau. Việc dạy và học nghe môn tiếng Anh tuy không còn
mới mẻ nhưng khó đối với tất cả giáo viên và học sinh bậc THCS. Theo chương
trình SGK cũ thì tiết dạy nghe không có. Việc dạy nghe môn tiếng Anh mới chỉ
được đưa vào trong chương trình SGK từ năm học 2002- 2003.
Với việc nghiên cứu đề tài, tôi mong muốn sẽ phần nào giúp giáo viên
dần khắc phục những khó khăn trên để tiến hành dạy nghe môn tiếng Anh có

Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh

1


Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

hiệu quả tốt hơn, học sinh tích cực, chủ động trong việc tiếp thu, lĩnh hội kiến
thức của bài học. Đó cũng là lý do mà tôi chọn đề tài này.
2. Mục đích nghiên cứu.
Qua quá trình dạy học bản thân tôi nhận thấy rằng: Để nâng cao hiệu quả
đào tạo yếu tố quan trọng nhất là phải xác định và tổ chức thực hiện bằng được
trong quá trình dạy học là phải thực sự “Lấy học sinh làm nhân vật trung tâm”,
suy nghĩ trên đây là định hướng quan trọng trong dạy học và chính là đề tài
mà bản thân tôi suy nghĩ, thực hành trong quá trình dạy học và đã thu được
hiệu quả nhất định.
Với việc nghiên cứu thành công, sáng kiến này sẽ giúp giáo viên có được những
kinh nghiệm sau:
1. Cách thức tổ chức một tiết dạy nghe có hiệu quả
2. Các bước tiến hành một tiết dạy nghe có hiệu quả
3. Hướng dẫn học sinh tự luyện tập, rèn luyện để có kỹ năng và kỹ xảo
nghe tiếng Anh. Phát huy được tính tự giác, tích cực và tự lực, tính chủ động
sáng tạo. Học sinh tự tìm kiến thức dưới sự tổ chức và chỉ đạo của giáo viên,
kiến thức thu được sẽ trở thành tài sản của các em.
3. Thời gian địa điểm.
Từ tháng 9/2013 đến tháng 5/2014 tại trường THCS Tiên Lãng.
4. Đóng góp mới về mặt thực tiễn.
Trong quá trình nghiên cứu và giảng dạy của mình, bản thân tôi đã thực
hiện phương pháp điều tra, phân tích từ những yêu cầu thực tiễn kết hợp với

những kiến thức đã được học để đi đến những kết luận cho việc nghiên cứu.
Giáo viên thừa nhận, đồng cảm, tôn trọng với nhu cầu mục đích của học
sinh, đạt được độ tin cậy, tạo được sức thuyết phục và kích thích động cơ bên
trong của học sinh
Dựa vào kinh nghiệm của học sinh rồi khai thác các kinh nghiệm đó, phát
huy tính tích cực tự giác

Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh

2


Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

Đạt mức độ tối đa sự tham gia của người học, tối thiểu sự yêu cầu của
người chỉ đạo (giáo viên).
Phát huy năng lực tư duy độc lập sáng tạo, khả năng suy nghĩ tạo cho học
sinh tính năng động, tự tin.
Rèn kĩ năng nghe giúp học sinh nhận ra điểm mạnh, điểm yếu từ phía
người đối thoại và đặc biệt là tự nhận ra điểm mạnh và điểm yếu của mình để
từ đó có ý chí phấn đấu giúp cho bản thân ngày càng tiến bộ hơn.
Dễ dàng nhận thấy môi trường ngoại ngữ, điều khiển từ xa, chỉ cần nêu
cách làm, hướng dẫn cụ thể rồi triển khai theo từng cặp, từng nhóm, phân vai
giao trách nhiệm cụ thể và giáo viên dễ dàng quan sát phong cách, thu nhập kết
quả thông qua việc thực hiện của từng học sinh.
Kinh nghiệm này đã góp phần bổ sung, mở rộng cụ thể hóa việc sử dụng
kĩ thuật và hoạt động trong việc dạy nghe môn Tiếng Anh giúp cho chất lượng
của học sinh ngày càng tăng cao. Tạo điều kiện cho học sinh có hứng thú khi
tham gia bài học.

Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh

3


Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

II. PHẦN NỘI DUNG
1. CHƯƠNG I: TỔNG QUAN.
1.1. Cơ sở lý luận.
Mục đích của việc dạy ngoại ngữ không phải là cung cấp cho học sinh
kiến thức của ngôn ngữ đó, mà mục đích cuối cùng của việc dạy ngoại ngữ nói
chung, tiếng Anh nói riêng là dạy học sinh khả năng giao tiếp bằng tiếng Anh.
Khả năng giao tiếp của học sinh thể hiện qua các kỹ năng: Nghe, Nói, Đọc, Viết.
Kỹ năng nghe tiếng Anh của học sinh được hình thành qua một quá trình học tập
rèn luyện trong môi trường Anh ngữ. Ngoài việc học tập ở trường lớp, học sinh
phải tự học tập rèn luyện nghe thông qua các hình thức và các phương thức khác
nhau.
Kỹ năng nghe là khả năng sử dụng kiến thức ngôn ngữ vào mục đích nghe
hiểu bằng tiếng Anh.
1.2. Cơ sở thực tiễn.
Từ những năm trước đây, những đổi mới đồng bộ về giáo dục bậc Trung
học cơ sở và việc xây dựng lại chương trình, biên soạn sách giáo khoa theo
hướng tích cực hoá hoạt động của người học từ năm học 2002 – 2003 đã đặt ra
những yêu cầu cấp thiết về đổi mới phương pháp dạy học .
Trong thực tế, qua các năm dạy học môn Tiếng Anh tại môi trường trường
trung học cơ sở, tôi nhận thấy việc áp dụng phương pháp dạy học mới vào quá
trình dạy học vẫn còn gặp nhiều khó khăn đối với đội ngũ giáo viên Tiếng Anh
của chúng tôi. Bởi lẽ, đối với học sinh nơi tôi giảng dạy đây là môn học hoàn
toàn mới đối với các em vì ở tiểu học các em chưa hề được làm quen với môn

học này. Trước tiên là tâm lí lứa tuổi, các em đã có sự khác biệt rất nhiều, việc
học tập một môn học hoàn toàn khác biệt khi giao tiếp và thực hành không thể
tránh khỏi tâm lí thiếu tự tin, ngại tiếp nhận từ phía học sinh. Hơn nữa, môi
trường để các em để tiếp thu, để giao tiếp thì thực sự là chưa có ngoài phạm vi
lớp học, thông tin đại chúng thì còn ít, bởi vậy các em chưa có sự nhận thức đầy
đủ, đúng đắn về sự cần thiết, tầm quan trọng của môn học. Đây cũng chính là
những nguyên nhân chủ yếu gây khó khăn rất lớn cho giáo viên giảng dạy. Hơn
Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh

4


Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

thế nữa là học sinh ở đây đa dạng về dân tộc thiểu số như Sán Dìu, Sán Chỉ,
Hoa, Tày, Dao. Đặc biệt là các em học sinh dân tộc Dao ở Cái Mắt ,Cống To
chiếm tỉ lệ khá cao nhưng nhiều em còn chưa thạo Tiếng Việt, các em rất e dè
ngại giao tiếp với người xung quanh.
Vì lẽ đó, bản thân tôi là một giáo viên dạy ngoại ngữ từ khi có chương
trình thay sách đến nay, tôi luôn cố gắng tìm tòi, trau dồi nghiên cứu để tìm cho
mình một hướng đi đúng trong việc giảng dạy Tiếng Anh sao cho thật phù hợp
với các đối tượng học sinh từ các cấp học thấp đến các cấp học cao hơn, từ
những kiến thức cơ sở ban đầu, đơn giản như việc dạy và học từ vựng cho đến
những kiến thức khó hơn. Tôi luôn luôn đặt ra câu hỏi : Làm thế nào để giúp
học sinh học tập môn Tiếng Anh nói chung tốt và để giúp học sinh nghe chuẩn
xác hơn giáo viên cần làm gì?
Xuất phát từ những lí do trên, tôi mạnh dạn chọn sáng kiến kinh nghiệm
“Rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS” nhằm có cách nhìn nhận được những
nhược điểm trong cách dạy và học nghe trong môn Tiếng Anh và đáp ứng kịp
thời yêu cầu đổi mới theo phương pháp dạy học mới trong Tiếng Anh ở trường

THCS.

Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh

5


Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

2. CHƯƠNG 2: NỘI DUNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU.
2.1. Thực trạng.
Hầu hết học sinh ở trường THCS chỉ mới biết vận dụng kiến thức rất sơ
đẳng so với chương trình ngoại ngữ - môn Tiếng Anh. Học sinh chỉ học được
từ 2 tiết – 3 tiết/ tuần nên thời gian không có nhiều để cho các em thực hành
một cách thoải mái và thành thạo, trong khi đó môn học này đòi hỏi có thời
gian để thực hành nhiều, nghe cần phải rõ ràng và đúng nội dung của bài vì thế
mà các em luyện tập đã gặp không ít khó khăn.
Trong quá trình dạy và học có những điều kiện khách quan và chủ quan
ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng của môn học:
a- Giáo viên:
- Bước đầu đã tiếp cận sử dụng tương đối tốt các kỹ thuật dạy học đặc
trưng - kỹ thuật dạy nghe.
- Đã quen và chủ động với cách thức tổ chức một tiết dạy nghe
- Phối hợp khá linh hoạt các kỹ thuật dạy học
- Sáng tạo ra nhiều đồ dùng dạy học phù hợp với nội dung các tiết dạy, vì
vậy nhiều tiết dạy nghe trở nên sinh động , có sức lôi cuốn và đạt hiệu quả cao.
- Sử dụng vận hành các trang thiết bị dạy học hiện đại phục vụ tốt cho quá
trình dạy nghe: băng đĩa hình máy cassette, đầu video, đèn chiếu..
Song bên cạnh đó vẫn còn một số giáo viên gặp một số khó khăn nhất
định trong việc thực hiện các thao tác, kỹ thuật dạy nghe, trong việc lựa chọn

các kỹ thuật cho phù hợp với từng tiết dạy, từng giai đoạn của tiết dạy.Còn ngại
sử dụng hoặc sử dụng chưa thành thạo đồ dùng dạy học phục vụ cho tiết dạy
nghe ( đài cassett, hình minh họa...)
b- Học sinh:
- Học sinh đã được quen dần với môn học nghe.
- Nhiều học sinh đã nghe và nhận biết được giọng đọc, nói của người bản
ngữ.
- Phần lớn học sinh nghe được những bài nghe có nội dung đơn giản, vừa
phải thực hiện được các yêu cầu, bài tập của giáo viên sau khi nghe lần 3
Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh

6


Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

- Một số học sinh đã hình thành kỹ năng, kỹ xảo trong học tập.
* Hạn chế
- Động cơ để nghe hiểu bằng tiếng Anh còn hạn chế.
- Nhiều em ít có cơ hội để nghe, ít tiếp cận với các thông tin đại chúng mà
qua đó có thể nghe tiếng Anh.
- Một số em còn ngại nghe và nói bằng tiếng Anh, còn sợ bị mắc lỗi.
- Môn nghe hiểu còn mới với các em, nhất là học sinh lớp 6,7.
- Học sinh chưa quen với tốc độ đọc, nói trong băng của người Anh.
c- Phương tiện đồ dùng dạy học:
- Đồ dùng dạy học phục vụ cho việc giảng dạy còn quá ít, một số còn
thiếu: tranh, ảnh, băng, đài casstte.
- Chất lượng băng thâu chưa tốt, giọng đọc còn chưa rõ, tiếng ồn nhiều.
- Băng đã được cung cấp từ lâu, qua sử dụng đã bị hỏng nhiều.
d- Điều tra cụ thể:

Trong quá trình giảng dạy, bản thân tôi đảm nhận khối 6 và khối 9. Với ý
thức vừa nghiên cứu đặc điểm tình hình học tập bộ môn của học sinh vừa tiến
hành, rút kinh nghiệm. Ngay từ đầu năm học tôi đã định hướng cho mình một kế
hoạch và phương pháp cụ thể để chủ động điều tra tình hình học tập của học
sinh do lớp mình phụ trách. Qua điều tra, tôi đã nhận ra rằng hầu hết các em
nắm từ vựng không chắc, kỹ năng nghe và giao tiếp bằng tiếng Anh còn hạn chế.
Kết quả điều tra cụ thể như sau:

9

Lớp

TSHS

6
9

86
52

Giỏi
SL
%
1 1,16
1
1,9

T.Bình 
Khá
SL

%
SL
%
10 11,6 39 45,4
10 19,2 24 46,2

Yếu
SL
%
30 34,8
14
27

Kém
SL
%
6
7,0
3
5,7

2.2. Các giải pháp.
Để dạy tốt phần nghe, nhất là để rèn kĩ năng nghe cho học sinh được tốt,
tôi đã áp dụng một số giải pháp sau:
1- Trước khi nghe tôi nhận thấy trước hết cần phải chuẩn bị kĩ và đầy
đủ các vấn đề sau:

Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh

7

Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

Ngay từ những ngày đầu của năm học, thông qua những buổi lên lớp, giáo
viên phải nhiệt tình dạy học để học sinh nhận biết tốt các cách đọc, phát âm để
từ đó các em có thể đọc thành thạo và viết được từ vựng từ đó các em sẽ nghe
chuẩn hơn, rõ ràng hơn nội dung của bài nghe..
Cụ thể trong tổng số các em học sinh do tôi trực tiếp giảng dạy thì rất
nhiều em có hoàn cảnh khó khăn, con mồ côi, con dân tộc. Vì thế tôi tiến hành
trao đổi với phụ huynh sinh còn có mặt hạn chế để tìm biện pháp phối hợp giữa
phụ huynh và nhà trường để giúp đỡ các em. Ở trong lớp, đối với những em có
học lực còn yếu, thị lực kém, tôi chủ động bố trí các em ngồi ở phía trên để tiện
theo dõi uốn nắn.
Tôi cũng chuẩn bị kĩ và đầy đủ bài giảng, giáo án, phương pháp giảng
dạy, tranh ảnh, mô hình cụ thể trước khi lên lớp cũng giúp cho tôi không bị va
vấp, lúng túng khi lên lớp mà các em học sinh cũng tiếp thu bài tốt và tăng chất
lượng cho tiết giảng.Về phương pháp giảng bài tôi kết hợp nguyên tắc cơ bản
của công nghệ giáo dục là: “Thầy là người thiết kế, trò là người thi công”. Mọi
yêu cầu của giáo viên khi đưa ra phải đúng, phù hợp với nhận thức của học sinh,
thái độ giảng bài của giáo viên phải nghiêm túc, lời nói, phát âm phải chính xác,
không được ngọng. Trong mọi trường hợp, giáo viên không được bỏ qua những
học sinh chưa nghe được hoặc nghe sai, phải tìm ra nguyên nhân học sinh nghe
chưa đúng, kết hợp với việc động viên các em tự sửa sai bằng tính kiên trì của cả
học sinh và giáo viên.
Chính vì những lí do trên dẫn đến chất lượng việc nghe được nội dung của
học sinh là chưa cao. Kinh nghiệm này đã góp phần bổ sung, mở rộng cụ thể hóa
việc sử dụng kĩ thuật và hoạt động trong việc dạy nghe môn Tiếng Anh giúp cho
chất lượng của học sinh ngày càng tăng cao. Tạo điều kiện cho học sinh có hứng
thú khi tham gia bài học.

2 - Lập kế hoạch cho một tiết dạy nghe:
a- Đối với giáo viên
Để một tiết dạy nghe được tốt thì người giáo viên cần thực hiện các bước
sau:

Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh

8


Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

- Nghiên cứu kỹ các nội dung tiết dạy từ sách giáo khoa, sách giáo viên:
Sách giáo khoa, sách giáo viên là cơ sở quan trọng, để giáo viên hoạch
định giảng dạy của mình cho tiết học.
Việc nghiên cứu kỹ sách giáo khoa, sách giáo viên sẽ giúp cho giáo viên
tổ chức, điều khiển tiết dạy nghe đi đúng trọng tâm, trọng điểm; phân bố thời
gian cho các bước, các hoạt động một cách khoa học.
- Nghiên cứu mục đích yêu cầu của tiết dạy:
Mục đích, yêu cầu của tiết dạy là đích mà cả giáo viên và học sinh cần
phải đạt được sau tiết dạy học. Đối với tiết dạy nghe, thông thường mục đích,
yêu cầu của tiết dạy là giúp học sinh luyện tập và phát triển các kỹ năng:
Listening (nghe), Speaking (nói), Reading ( đọc), Writing (viết) ( trong đó kỹ
năng nghe là chủ yếu), sau khi kết thúc phần nghe học sinh hiểu được nội dung
chính của bài nghe và thực hiện một số yêu cầu hay bài tập ngôn ngữ nào đó.
- Lựa chọn và phối hợp các kỹ thuật dạy nghe (Listening Techniques) một
cách linh hoạt và phù hợp:
Việc lựa chọn kỹ thuật dạy nghe phải được xác định trên căn cứ là nội
dung của tiết dạy, đặc điểm, năng lực của lớp học và các giai đoạn trong tiến
trình dạy nghe gồm có 3 giai đoạn: Giai đoạn trước khi nghe (Pre-Listening),

giai đoạn trong khi nghe (While-listening), giai đoạn luyện tập "Postlistening" Trong mỗi giai đoạn có các kỹ thuật dạy nghe đặc trưng phù hợp với
từng giai đoạn đó.
Sử dụng tốt các phương tiện, đồ dùng dạy học phục vụ cho tiết dạy nghe:
* Sử dụng máy cassett:
+ Trước khi thực hiện dạy học cần chuẩn bị máy tốt, băng rõ và pin dự
phòng khi mất điện
+Phải đảm bảo tính an toàn khi thao tác.
+ Tuyệt đối không để học sinh tự ý sử dụng nếu chưa được hướng dẫn
+ Xem xét sự cần thiết, hiệu quả mang lại, thời gian cụ thể cho từng công
đoạn...
* Sử dụng tranh minh hoạ:

Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh

9


Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

+ Kênh hình trong SGK:
Một trong những thế mạnh của bộ SGK biên soạn theo chương trình mới
là có nhiều tranh hình minh hoạ. Việc tận dụng đến mức tối đa các tranh hình
trong SGK để giúp học sinh hiểu bài học mới là việc cần chú trọng trong tất cả
các bài học.
+ Tranh hình minh họa: ( tự tạo hoặc mua ) để giới thiệu và luyện tập bài
mới là yêu cầu bắt buộc. Không yêu cầu hình minh họa phải đảm bảo tính thẩm
mĩ cao, nhưng phải có sự liên hệ thực tế gần gũi với nội dung bài học. Nếu
không có điều kiện mua thì có thể phóng to tranh minh họa trong SGK
- Cần phải lên một giáo án hợp lý, khoa học.
Giáo viên cần hoạch định rõ hoạt động của thầy, hoạt động của trò, thời

gian cho các hoạt động, các yêu cầu của từng bài tập, các phương án trả lời của
học sinh.
- Trao đổi, thảo luận về phương án giảng dạy.
Hiệu quả của tiết dạy nghe sẽ được nâng cao hơn nếu phương án giảng
dạy được đưa ra thảo luận cùng đồng nghiệp trước khi dạy việc làm này không
chỉ mang lại kết quả tích cực cho tiết dạy nghe mà kỹ năng khác cũng có kết quả
như vậy.
b- Đối với học sinh
Giáo viên yêu cầu học sinh chuẩn bị tốt cho tiết học tới bằng cách:
- Ra hệ thống các câu hỏi gợi mở về bài mà các em sắp được học để học
sinh có thời gian suy nghĩ , tìm hiểu tài liệu....
- Yêu cầu học sinh thực hiện một số bài tập liên quan đến nội dung tiết
dạy nghe mà đối với các tiết dạy kỹ năng khác cũng có kết quả như vậy.
- Khuyến khích, động viên học sinh tự tin, chủ động, sáng tạo nêu ra
những vấn đề, câu hỏi có liên quan đến nội dung bài dạy
3- Thực hiện tốt tiến trình dạy nghe
Đối với một tiết dạy ngữ pháp hay từ vựng, thông thường trong tiến trình
của tiết dạy có 3 giai đoạn đó là: Presentation - Practie - Production. Tiến trình
của một tiết dạy nghe cũng phải trải qua 3 giai đoạn: Pre - Listening, While -

Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh 10


Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

Listening, và Post - Listening. Tiến trình dạy học này không những giúp học
sinh nắm hiểu bài mà còn giúp các em sử dụng kỹ năng nghe trong giao tiếp
thực tế. Song vấn đề tiên quyết là giáo viên cần phải xác định rõ ràng mục đích
yêu cầu cầu của từng bài nghe cụ thể để từ đó định hướng cho học sinh thực
hiện tốt nhiệm vụ trong những giai đoạn tiếp theo.

a. Pre - Listening: ( about 10 - minutes)
( True/ Frediction, Open Prediction, Ordering, Pre- Questions)
Là giai đoạn giúp học sinh có định hướng, suy nghĩ về đề tài hay tình
huống trước khi học sinh nghe.
- Giáo viên nên tạo tâm thế chuẩn bị làm bài nghe cho học sinh bằng cách
dẫn dắt gợi hỏi về chủ đề bài nghe, yêu cầu học sinh quan sát tranh, đọc từ và
đoán xem các em chuẩn bị nghe chủ đề gì, ai sắp nói với ai …
- Giáo viên có thể yêu cầu học sinh làm việc theo nhóm đoán sơ bộ về nội
dung sắp nghe thông qua tranh hay tình huống bài nghe. Có thể các em nói
không chính xác với những gì các em sắp nghe nhưng vấn đề đặt ra là các em có
hứng thú trước khi nghe.
- Giáo viên giúp các em lường trước những khó khăn có thể gặp phải về
phát âm hay cấu trúc mới, các kiến thức nền…
- Cuối cùng giáo viên nói rõ cho học sinh biết các em sẽ được nghe bao
nhiêu lần và hướng dẫn yêu cầu nhiệm vụ khi nghe (chọn đúng, sai, trả lời câu
hỏi…)
b. While - Listening: (about 20 - minutes)
( Selecting, Deliberate Mistakes,Grids, Listen and Draw, Comprehension
Questions)
Đây là giai đoạn mà ở đó học sinh có cơ hội luyện tập. Ở giai đoạn này
giáo viên đưa ra các dạng bài tập, yêu cầu học sinh thực hiện. Học sinh có thể
mắc lỗi ở giai đoạn này vì vậy giáo viên chú ý cần sữa lỗi cho học sinh và đưa ra
các phương án trả lời đúng.
Giáo viên bật băng hay đọc bài nghe 2 đến 3 lần ( nếu nội dung khó có
thể cho các em nghe 4 lần ). Lần đầu giúp học sinh làm quen với bài nghe hiểu

Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh 11


Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

bao quát nội dung bài nghe (pendown). Lần thứ hai nghe thông tin chính xác để
hoàn thành bài tập. Lần thứ ba nghe và kiểm tra lại bài tập đã làm. Mục tiêu
chính của nghe hiểu là học sinh nghe lấy nội dung chính hay lấy thông tin chi
tiết đồng thời hiểu được thái độ quan điểm của tác giả. Do đó giáo viên cho học
sinh nghe cả bài để họ nắm được ý chung cũng như bố cục cả bài và làm bài tập,
sau đó có thể cho nghe lại từng đoạn để nắm kết quả hoặc nghe lại những chỗ
khó để khẳng định đáp án. Nên hạn chế cho học sinh nghe từng câu, hoặc từng
từ một vì làm như vậy sẽ khiến người học có thói quen phải hiểu nghĩa từng từ
từng câu khi nghe.
c. Post - Listening (at least 15 minutes)
( Roleplay, Recall the story, Write- it- up, Further practice ...)
- Đây là giai đoạn luyện tập sau khi nghe. Ở giai đoạn này học sinh sử dụng
những kiến thức, kỹ năng ngôn ngữ đã được luyện tập ở giai đoạn " While Listening" vào các tình huống giao tiếp thực tế, có ý nghĩa. Sau khi nghe học
sinh cần thực hiện một số bài tập như: báo cáo trước lớp hay trong nhóm về kết
quả bài tập, các học sinh khác nghe cho ý kiến nhận xét hoặc chữa bài cho bạn.
Giáo viên cần phải kết hợp các kỹ năng khác để phát triển mở rộng thêm bài
nghe như recall, write-it-up, discussion.....
* vận dụng phương pháp đổi mới dạy nghe vào một tiết dạy cụ thể
Date of preparing : October

th, 2013

Period 16
Unit 3 : A TRIP TO THE COUNTRYSIDE
Lesson 3 : Listen
A. Objectives
- By the end of the lesson, Ss will be able to know about Ba and his
family’s route to the home village in the countryside
- Ss can improve their listening skill

B. Teaching aids :
- Poster, map, CD, catsette
- T’s book, Ss’ book
Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh 12


Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

C. Methods :
- Brainstorming
- Matching
- Gap fill
- Retell story
D. Contents :
I. Organization.
Class

Date of teaching

Absent students

9a

October ......th 2013

..........................................

9b

October.......th 2013

..........................................

II. Warm up
* Brainstorming:
Ss play in 2 teams : City and Country
bank

river

Places in the
city

Place in the
country

park

zoo

bamboo

forest

Teacher
A- WARM- UP

Students
Airport

Board taking notes
Cây đa

* Matching

Store

Sân bay

(Use a poster)

Pond store

Trạm xăng dầu

- Divide the class in to Bamboo forest

Bãi đỗ xe

two groups

Dragon bridge

Đường quốc lộ 1

Parking lot

Cửa hàng

Higway No1

Luỹ tre

?

Match

the English Gas station

words with their meaning Banyantree

Hồ
Cầu rồng

Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh 13


Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

in Vietnamese

- One by one of two

- Evaluate

groups

B- NEW LESSON:
I- Pre-listening:
1- Pre-teach:

a- Elicit vocab

-Guess the words

I-Vocabulary:

- situation

- (to) pick S.O up

- translation

- (to) continue

- picture

- (to) cross

- translation

- westwards (adv)

- example ( gas, oil...)

- fuel (n)

*-Checkstress & pronun-

-Listen and repeat

ciation
? Copy

-Copy down

b- Check vocab: R.O.R

-Rewrite the words

2-Picture ordering predic
tion
*-set the scene:
Ba and his family took a
bus from their house in
the city to their home
Village in the country-side.

II- Picture ordering

?Guess the order of the

( pictures )

pictures about their route
- Divide the class in to - Five students of two
two groups ( prepare groups use the pictures to
pictures for two groups

make

the

order

prediction

Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh 14


Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

II- While listening:
*- Matching

III- Matching

-Hang the map 4- P25 on

( map 4- P25 )

the board

A- Banyantree

- Prepare nine wordcards

B- Airport

about the names of the

C- Highway No1

places

D- Dragon bridge

? Listen,match the words

E- Gas station

-cards with the correct

F- Store

places on the map

G- Pond

- Turn on the cassette

H- Bamboo forest

-First time

- Listen check their pre

? check your prediction

-diction ( pendown)

I- Parking lot

- Second time
? Listen and match

-Taking note - compare

- Feed back

with their partners

Third time

- Give the answers they

? Listen and correct your hear
answer.
- Feed back
- Correct

-Match the names with
the places (one by one go
to the board match the
wordcards

-Evaluate

the

with

the

two places)

groups’
Prediction
(Call

one

student

to

replace the wrong order
if necessary)

Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh 15


Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

IV- Further exercise:
III-Post- Listening:

Ex:

-Divide the class in to -In groups of 4 students

At 6.30 in the morning

groups of 4

write

down

on

their Ba and his family took a

? Use the correct order of posters

bus to their home village

the pictures to rewrite - Compare with others

in the coutryside. The

about Ba and his family’s

bus ran on the highway

trip

No1 to the north..............

Feed back
Have 3- 4 groups’ posters

Hung on the board

- Exchange corretion

Correct- evaluate
IV. Summary
- Repeat the contents of the lesson
V. Homework
- Learn vocabulary by heart
- Write a short paragraph about Ba’s trip to his village
E. Evaluation :
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………….
.................................................................................................................................
................................................................................................................................
==============**********===========
4- Nắm vững các yếu tố cơ bản trực tiếp tác động đến hiệu quả của
tiết dạy nghe để áp dụng vào bài giảng.
a- Giáo viên:
- Với phương pháp dạy học mới, tích cực thì giáo viên đóng vai trò chỉ
đạo, điều khiển học sinh hoạt động trong giờ học.

Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh 16


Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

- Để tiến hành một tiết dạy nghe có hiệu quả thì giáo viên cần thực hiện
tốt các yếu tố cơ bản sau:

+ Chọn và sử dụng linh hoạt các kỷ thuật dạy nghe phù hợp với từng nội
dung bài dạy.
+ Tổ chức, điều khiển lớp học, phân bố thời gian hợp lý.
+ Sử dụng thành thạo các phương tiện, các đồ dùng dạy học phục vụ dạy
nghe.
+ Sáng tạo ra các đồ dùng dạy học phù hợp phục vụ cho tiết dạy.
+ Truyền cảm, lôi cuốn, hấp dẫn học sinh.
b- Phương pháp - kỹ thuật dạy nghe (Listening Techniques)
Phương pháp dạy nghe ( Listening techniques) được quy định bởi nội
dung dạy nghe, nói cách khác, nội dung bài dạy nghe chi phối việc lựa chọn, vận
dụng phối hợp các phương pháp, các kỹ thuật dạy nghe. Mỗi kỹ thuật dạy học
phù hợp với một hình thức bài dạy cụ thể ( dạy ngữ pháp, dạy nói,dạy viết ....)
c- Các phương tiện thiết bị đồ dùng dạy học phục vụ cho việc dạy nghe:
- Việc sử dụng thiết bị tranh ảnh hỗ trợ cho dạy học đối với môn ngoại
ngữ nói chung và tiếng Anh nói riêng được coi là một phương tiện thể hiện một
phần nội dung chính của SGK. Trong tất cả đơn vị bài học chương trình SGK
mới phần nội dung của bài nghe được ghi trong băng cát sét còn SGK chỉ in các
bài tập luyện nghe. Muốn thực hiện tốt các bài luyện nghe này thì người học
phải được nghe các nội dung bài học trong băng . Hơn thế nữa, thiết bị dạy học
còn là phương tiện tích cực trong việc đổi mới phương pháp dạy học, thúc đẩy
động cơ và gây hứng thú học tập.
* Các thiết bị cần cho môn học:
- Máy thu phát băng cassette.
- Máy ghi âm các bài đọc và nghe theo SGK.
- Tranh ảnh minh hoạ nội dung bài học trong SGK
- Các tranh ảnh đồ dùng giáo viên tự tạo....
d- Học sinh:

Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh 17

Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

Trong mối tương quan giữa cách dạy và cách học: Giáo viên là người tổ
chức, điều khiển học sinh tự chiếm lĩnh tri thức bằng chính những thao tác,
những hành động trí tuệ của riêng mình dưới vai trò tổ chức điều khiển của giáo
viên .
Để tiết dạy nghe được tốt thì học sinh cần phải có những kỹ năng cần thiết
trong việc nghe hiểu bằng tiếng Anh.
5- Đưa ra một số loại hình hoạt động luyện tập nghe và học nghe giúp
học sinh đạt hiệu quả.
Cách 1: Khuyến khích học sinh đọc sách báo và xem phim ảnh bằng tiếng
Anh nhiều nhất có thể. Nguyên tắc này đọc qua có vẻ mang tính giải trí nhiều
hơn là học tập. Thế nhưng, để có thể nghe hiểu người bản xứ nói gì, bên cạnh
việc trau dồi tiếng Anh học thuật, hãy dành thời gian nghe và đọc tiếng Anh trên
báo, đài, tivi và phim ảnh. Coi đó như là cơ hội tiếp xúc với người nước ngoài
mà thực tế bạn chẳng mấy khi có được.
Cách 2: Nghe và trả lời, thay vì nghe và lặp lại. Đừng chỉ nghe và lập lại
những bài học trên sách, vở, băng, đài. Hãy đặt mình vào vị trị của người trả lời
mà đối đáp lại nhanh nhất có thể. Khi học sinh có thể ứng biến thành bản
năng trong bất kì trường hợp nào thì việc nghe nói tiếng Anh không còn thể làm
khó cho học sinh nữa.
Cách 3: Học hát tiếng Anh, và hát theo trong khi nghe.
Yêu cầu học sinh chọn một số bài hát mà mình thích, tìm lyrics của nó rồi
vừa nghe vừa nhìn lyrics. Sau đó học thuộc lòng và hát song song với ca sĩ, và
gắng phát âm cũng như giữ tốc độ và trường độ cho đúng. Khi nào buồn buồn
cũng có thể tự hát cho mình nghe (nếu không có giọng tốt và hát sai giọng một tí
cũng không sao, vì chủ yếu là tập phát âm, tốc độ, trường độ và âm điệu tiếng
Anh). Và nói cho đúng giọng (qua hát) cũng là một cách giúp học sinh sau này
nhạy tai hơn khi nghe, vì thường thường ngôn ngữ trong các bài hát khó nghe

hơn những câu nói bình thường rất nhiều.

Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh 18


Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

Cách 4: Luyện phát âm tiếng Anh giao tiếp chuẩn
Nhiều người sẽ băn khoăn tại sao khi đang bàn tới kĩ năng luyện nghe
tiếng Anh mà lại nhắc tới việc phát âm. Thế nhưng, thực tế thì việc nắm chắc và
phát âm đúng trong tiếng Anh sẽ giúp học sinh rất nhiều trong việc nghe tốt
tiếng Anh. 90% học sinh phát âm tiếng Anh sai, và hầu hết đều dùng tiếng Anh
không có trọng âm, không có vần điệu lên xuống. Điều này đồng nghĩa với việc
gì? Giả sử khi học sinh nắm không tốt kỹ năng phát âm tiếng Anh trong lúc học,
và nắm được nhịp điệu cần thiết trong tiếng Anh cũng giống như sống ở Hà Nội
mà vào Huế nghe nói chuyện vậy. Rõ ràng là người Huế nói tiếng Việt, nhưng
tại sao lại khó nghe đến vậy. Vì cách họ phát âm từ khác với người Hà Nội.
Người Hà Nội không quen cách phát âm và nhấn nhá âm điệu kiểu Huế nên phải
gồng mình lên nghe mà cũng chẳng hiểu gì. Tương tự với tiếng Anh, việc bạn
cẩu thả trong phát âm tiếng Anh có thể ngăn cản việc bạn nghe tiếng Anh tốt.
Cách 5: Hãy cố gắng tập trung vào từng phần khi luyện nghe tiếng anh giao tiếp
Khi nghe học sinh hãy thực sự tập trung. Nghe ai nói mà không tập trung, kể cả
tiếng Việt cũng đã khó chứ đừng nói là tiếng Anh. Khi đang nghe tiếng Anh, hãy
chắc rằng đầu bạn đang làm việc. Khi tai nghe được gì thì đầu cũng tiếp nhận và
dịch ra từng đấy. Điều sợ nhất trong luyện nghe tiếng Anh giao tiếp là để tiếng đi
qua “rửa tai” cái đầu không hoạt động. Không tập trung, cho dù có ngồi nghe cả
buổi mà không cố gắng tập trung thì cũng không đạt được kết quả như mong
muốn.
Cách 6: Luyện nghe tiếng Anh giao tiếp theo phương pháp ngược
Một phương pháp truyền thống khi luyện nghe tiếng Anh của học sinh là nghe

trước, chữa sau. Nghĩa là các bạn học sinh có xu hướng nghe bài trước, nghe đi
nghe lại, đến khi nào không nghe được thì mới lôi phần file đánh chữ ra so sánh.
Đôi khi các em sẽ thấy hiệu quả nếu làm ngược lại. Đầu tiên, hãy cầm file văn
bản của bài nghe, đọc và dịch. Học sinh không cần phải vội, cứ đọc từ từ, phân
tích ý, dịch cẩn thận, cày bài thế nào tùy ý. Miễn là các em phải hiểu bài thật tốt.
Nếu cảm thấy cần thiết cứ lấy từ điển ra tra từ mới. Sau khi đọc xong bài, hãy
dành ra vài giây hình dung lại tổng thể cả bài nói về cái gì và chuyển sang nghe.

Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh 19


Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

Bật đúng file bài đó lên và nghe. Các em cũng phải thường xuyên để ý đến
những từ mình đọc trong văn bản nhưng trong file nghe lại chưa nghe tốt được,
hãy bật đi bật lại những đoạn xung quanh các từ đó.
Cách 7: Khi nghe tiếng Anh hãy để tâm lý mình thật thoải mái và rèn luyện khả
năng dự đoán.
Một trong những sai lầm của nhiều học sinh luyện nghe tiếng Anh là các em
quá hồi hộp. Khi giao tiếp với ai đó sử dụng tiếng Anh, biết là khả năng nghe
của mình không tốt, họ cứ lo lắng và dành nhiều thời gian để sợ hơn là để tập
trung nghe. Hãy cố gắng giữ bình tĩnh nếu bạn phải đối thoại với người bản ngữ
cho dù trình độ nghe của bạn chưa tốt. Phải từ từ tập trung thì bạn mới có thể
nghe được. Một điều nên nhớ nữa là hãy cố gắng đoán nghĩa. Đừng bao giờ cho
rằng bạn phải nghe được từng câu từng chữ mới là đạt. Bạn chỉ cần nghe được
những từ khóa quan trọng, cộng thêm nhịp điệu, thái độ người nói và văn cảnh
là có thể nhận ra ngay ý của người nói muốn truyền đạt tới người nghe.
6 - Động viên khuyến khích học sinh
Để đạt kết quả cao hơn nữa và áp dụng được tất cả các kĩ thuật và hoạt
động trong việc dạy và học nghe, tôi đã quan tâm đến từng đối tượng học sinh,

phân loại học sinh để với từng đối tượng sẽ áp dụng như thế nào cho phù hợp
động viên khuyến khích kịp thời để tạo cho các em cảm giác thoái mái, hứng thú
khi tham gia môn học và ngày càng yêu thích môn học ngoại ngữ.Ví dụ như :
well done, very good........Tôi cũng nên kế hoạch bồi dưỡng học sinh yếu kém để
các em nắm bắt được nội dung bài học.
2.3. Kết quả
Việc vận dụng sáng kiến kinh nghiệm này bản thân tôi đã đạt được một số
kết quả hết sức khả quan. Trước hết những kinh nghiệm này rất phù hợp với
chương trình, SGK mới. Học sinh có hứng thú học tập hơn, tích cực chủ động
sáng tạo để mở rộng vốn hiểu biết, đồng thời cũng rất linh hoạt trong việc thực
hiện nhiệm vụ lĩnh hội kiến thức và phát triển kỹ năng. Không khí học tập sôi
nổi nhẹ nhàng. Học sinh có cơ hội để khẳng định mình, không còn lúng túng, lo
Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh 20


Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

ngại khi bước vào giờ học. Đây cũng chính là những nguyên nhân đi đến những
kết quả tương đối khả quan của kết quả năm học 2013 - 2014, cụ thể là:

9

Lớp

TSHS

6
9

85

51

Giỏi
SL
%
5 5,88
3 5,88

Loại

T.Bình 
Khá
SL
%
SL
%
26 30,5 43 50,4
18 35,4 26 50,9

Yếu
SL
%
11 12,2
4
7,8

Lớp 6

Kém
SL

%
0
0
0
0

Lớp 9

Giỏi

Tăng 4,72%

Tăng 3,98%

Khá

Tăng 23,5%

Tăng 16,2%

TBình

Tăng 4,1%

Tăng 4,7%

Yếu

Giảm 20,6%

Giảm 19,2%

Kém

Giảm 6,7%

Giảm 5,7%

2.4. Rút ra bài học kinh nghiệm
Sau khi áp dụng thành công đề tài này bản thân tôi đã gặt được những kết quả
đáng kể và những kinh nghiệm quý báu cho bản thân như sau:
1- Giáo viên phải luôn tạo môi trường ngoại ngữ trong giờ học và phải sử
dụng tiếng Anh như là ngôn ngữ chính để giao tiếp. Tùy theo khối lớp và đối
tượng học sinh, giáo viên có thể sử dụng những câu tiếng Anh ngắn gọn, đơn
giản, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thuộc.
- Giáo viên phải luôn biết khích lệ học sinh sử dụng kiến thức đã học để
sử dụng trong giao tiếp.
- Giáo viên không nên quá chú ý đến lỗi của học sinh trong khi nói. Hãy
để các em nghe và nói tự nhiên. Đừng bao giờ buộc học sinh phải dừng nói
trong khi học sinh đó đang cố gắng diễn tả ý nghĩa của mình bằng tiếng Anh,
làm như vậy sẽ khiến các em cảm thấy sợ mắc lỗi khi nghe và nói.

Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh 21


Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

- Giáo viên nên lồng ghép các hoạt động nghe và nói tiếng Anh với hình
thức " vừa chơi - vừa học".
- Trong thời gian ở nhà hướng dẫn các em tập nghe tiếng Anh qua đài,

tivi, nghe các bài hát bằng tiếng Anh ....
Bằng việc tạo ra các môi trường ngoại ngữ như vậy thì học sinh mới có
thể luyện tập tốt kỹ năng nghe và các kỹ năng giao tiếp khác.
2- Giáo viên cần sự lôi cuốn, thu hút học sinh vào nội dung bài nghe bằng
các hình thức hoạt động, các kỹ thuật dạy nghe phù hợp cho từng giai đoạn của
một tiết dạy nghe
3- Sáng tạo những đồ dùng nghe phù hợp với nội dung của bài nghe: tranh
ảnh, mô hình, băng ...
( Cụ thể bản thân tôi đã thực hiện thu một bài nghe tiếng Anh từ đĩa 3 đến
4 lần điều này rất thuận tiện trong thao tác và tiết kiệm thời gian trên lớp )
4- Giáo viên cần phải chọn, sử dụng và phối hợp linh hoạt các phương
pháp, kỹ thuật dạy nghe trong tiến trình của giờ dạy. ở giai đoạn luyện tập sau
khi nghe, ngoài các bài tập sách giáo khoa, giáo viên cần đưa ra các bài tập phù
hợp, có tính năng giao tiếp thực tế cao.
Bản thân tôi nhận thấy việc tự học, tự nghiên cứu để không ngừng trau dồi về
kiến thức, về phương pháp giảng dạy, về khả năng áp dụng các phương tiện hiện
đại trong giảng dạy là việc làm vô cùng cần thiết, giúp học sinh hiểu bài sâu sắc
và học sinh hứng thú, thích học, ham học và muốn học. Có như vậy mới đáp ứng
được lòng tin yêu của học sinh và yêu cầu của xã hội, nhất là trong thời buổi
công nghệ thông tin như hiện nay.

III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận.
Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh 22


Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

Ở bậc THCS việc đưa tiết dạy nghe môn tiếng Anh vào chương trình là
điều kiện tốt để học sinh có thể phát triển một cách đầy đủ các kỹ năng ngôn

ngữ. Song dạy và học nghe Tiếng Anh còn khó đối với cả học sinh và giáo viên,
vì vậy trong những năm đầu thực hiện, cả giáo viên và học sinh không thể tránh
khỏi những khó khăn, bỡ ngỡ ban đầu. Với sáng kiến kinh nghiệm này, tôi hy
vọng sẽ góp một phần nhỏ vào việc giúp giáo viên và học sinh trường chúng tôi
nói riêng, các đồng nghiệp và học sinh các trường bạn nói chung khắc phục dần
khó khăn, thực hiện việc dạy và học nghe môn tiếng Anh đạt hiệu quả tốt hơn.
Để thực hiện một tiết dạy nghe có hiệu quả thì giáo viên cần lưu ý những vấn đề
sau đây:
- Ngữ cảnh cần phải được giới thiệu rõ ràng
- Nên tăng cường sử dụng đồ dùng dạy học, máy ghi âm để giúp học sinh
nghe được giọng đọc của người bản ngữ .
- Nếu bài nghe do giáo viên đọc, phải được đọc chuẩn xác, rõ ràng tốc độ
trung bình không nhanh quá, không chậm quá.
- Cần tạo cơ hội cho học sinh luyện các kỹ năng cần thiết trong khi nghe
như đoán từ, đoán nội dung trong ngữ cảnh, nghe ghép thông tin với tranh, nghe
điền thông tin vào bảng...
- Đối với một số bài nghe có nội dung phức tạp hơn thì giáo viên cố gắng
áp dụng tốt 3 bước nghe hiểu để tạo điều kiện phát huy khả năng nghe hiểu và
sử dụng ngôn ngữ của học sinh.
- Các kỹ năng cần được phối hợp linh hoạt trong quá trình dạy nghe.
Vì vậy một người giáo viên đòi hỏi phải có chuyên môn nghiệp vụ vững
vàng, có tâm huyết với nghề nghiệp, yêu nghề mến trẻ. Phải thường xuyên học
hỏi trau dồi, tìm tòi nghiên cứu nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Tìm ra
những phương pháp giảng dạy phù hợp với từng đối tượng học sinh. Tránh sự
nhàm chán đối với học sinh trong giờ học, gây hứng thú cho học sinh để các em
tìm hiểu và vận dụng được các kiến thức đã học theo các chủ đề vào thực tế,
nâng cao sự hiểu biết của học sinh trong mọi lĩnh vực.

Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh 23

Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

Việc dạy học cho học sinh không phải là cố nhồi nhét cho HS một mớ
kiến thức, tuy rằng kiến thức là cần thiết mà điều chủ yếu là giáo dục học sinh
có phương pháp suy nghĩ, phương pháp suy luận, phương pháp diễn tả, phương
pháp nghiên cứu độc lập. Để làm được điều đó người giáo viên phải được
nghiên cứu tìm hiểu để có phương pháp dạy tốt nhất phù hợp với mục tiêu của
quá trình đào tạo theo tinh thần đổi mới giáo dục phổ thông.
Bên cạnh việc tự học, tự nghiên cứu để nâng cao hiểu biết cho bản thân
mỗi giáo viên thì việc học hỏi thêm qua việc dự giờ đồng nghiệp, qua việc lắng
nghe ý kiến rút kinh nghiệm của đồng nghiệp và Ban giám hiệu trong từng giờ
dạy cũng là bài học vô giá đối với bản thân giáo viên.
Cuối cùng, để biết một bài giảng đã đạt được đến mức độ nào, hãy nhờ
đồng nghiệp, cán bộ chuyên môn nhận xét, góp ý. Hãy quan sát thái độ và mức
độ học tập của học sinh. Hãy lắng nghe, hãy cảm nhận và rút kinh nghiệm cho
bài sau.
Với những chuyển biến và những điều đã đạt được, tôi thấy bản thân mình
đã áp dụng được những đổi mới đó, nhưng vẫn còn hạn chế về nhiều mặt. Song
được sự chỉ đạo chặt chẽ của cán bộ chuyên viên Phòng Giáo Dục, Ban Giám
Hiệu nhà trường, các thầy cô giáo đồng nghiệp tôi đã hoàn thành nhiệm vụ của
mình.
2. Kiến nghị (cấp Trường, Phòng, Sở).
Xuất phát từ cơ sở lý luận, thực tiễn, mục đích dạy học cũng như những
thành công và hạn chế trong khi thực hiện đề tài, để góp phần cho việc dạy tiếng
Anh nói chung, dạy nghe nói riêng đạt chất lựơng ngày càng cải thiện bản thân
tôi có những kiến nghị thiết thực sau:
*Đối với nhà trường:
- Là môi trường ngoại ngữ cho nên các kỹ năng phải được luyện tập theo
đăc trưng của phương pháp dạy học, vì vậy cần phải trang bị phòng bộ môn để

tránh gây tiếng ồn cho những lớp học bên cạnh cũng như không bị tác động của
tiếng ồn từ ngoài vào.

Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh 24


Một số kinh nghiệm rèn kĩ năng nghe môn Tiếng Anh THCS

- Hệ thống điện cần phải được tu sữa để đảm bảo tính hữu dụng và an
toàn khi sử dụng.
- Cần cung cấp thêm đài, băng cassett (băng đài không có nên giáo viên tự
thu từ đĩa CD vì vậy chất lượng âm thanh không đảm bảo)
* Đối với Phòng giáo dục:
Cần tạo điều kiện cho giáo viên có cơ hội nhiều hơn nữa trong việc giao
lưu học hỏi và rút kinh nghiệm qua các hội thảo chuyên đề.
Trên đây là toàn bộ sáng kiến kinh nghiệm của tôi về “Rèn kĩ năng nghe
môn Tiếng Anh THCS”. Tôi rất mong được sự góp ý, bổ sung để bản thân tôi
ngày càng hoàn thiện hơn với tất cả tấm lòng vì học sinh thân yêu - những chủ
nhân tương lai của đất nước.
Tiên Lãng, ngày 20 tháng 5 năm 2014.
Người thực hiện

Nguyễn Thị Hoài

IV. CÁC TÀI LIỆU THAM KHẢO

Nguyễn Thị Hoài – Trường THCS Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh 25