Bài 25. Viết đoạn văn trình bày luận điểm

TiÕt 100:

ViÕt ®o¹n v¨n
tr×nh bµy luËn
®iÓm


I. TèM HiU BI:
1/ Trình bày luận điểm thành một đoạn
văn nghị luận
* Bài
tập SGK/
1:
a.
Ví dụ:
(1) Đoạn a: Câu Thật là chốn tụ hội trọng
yếu của bốn phơng đất nớc; cũng là nơi
kinh đô bậc nhất của đế vơng muôn
đời. là câu chủ đề - đứng cuối đoạn

Đoạn quy nạp.
văn.
* Từ các luận cứ cụ thể khái quát thành
luận điểm (Câu chủ đề)


(2) Đoạn b: Câu Đồng bào ta ngày
nay cũng rất xứng đáng với tổ tiên
ta ngày trớc là câu chủ đề ng
u on vn
Đoạn diễn dịch.

* Từ luận điểm (câu chủ đề) đa ra
các luận cứ cụ thể (làm sáng tỏ luận
điểm)


Cách lập luận đoạn (a):
+ Đại La vốn là kinh đô cũ
+ Đại La có nhiều lợi thế
Xứng đáng là kinh đô muôn đời.
Cách lập luận đoạn (b):
- Tinh thần yêu nớc của đồng bào ta
ngày nay:
+ Mọi lứa tuổi
+ Mọi vùng miền
+ Mọi ngành nghề
Bằng việc làm khác nhau đều thể
hiện lòng yêu nớc.


Bài tập 2:
* Lập luận: là việc sắp đặt các
luận điểm và luận cứ thành một hệ
thống có sức thuyết phục nhằm làm
sáng
tỏ vấn
đề cần nghị luận.
a)
Luận
điểm:
- Bản chất chó của vợ chồng Nghị

Quế (câu chủ đề cuối đoạn)
b) Lập luận (theo cách tơng phản)
Đa ra cách xem chó, quý chó. Cách
đối xử với ngời giở giọng chó má
làm nổi bật luận điểm: Bản chất
chó má của giai cấp địa chủ.


c) Thay đổi trật tự sắp xếp các
ý làm cho luận điểm mờ nhạt.
d) Việc xếp các cụm từ: chuyện
chó con, giọng chó má, thằng nhà
giàu rớc chó vào nhà, chất chó đểu
của giai cấp nó cạnh nhau là cách
thức làm cho đoạn văn vừa khiến
bản chất thú vật của bọn địa chủ
hiện thành hình ảnh rõ ràng, lí thú.


Ghi nhớ:
Khi trình bày luận điểm trong đoạn
văn nghị luận, cần chú ý:
- Thể hiện rõ ràng, chính xác nội
dung của luận điểm trong câu chủ
đề. Trong đoạn văn trình bày luận
điểm, câu chủ đề thờng đợc đặt ở
vị trí đầu tiên (đối với đoạn diễn
dịch) hoặc cuối cùng (đối với đoạn
quy nạp).
- Tìm đủ các luận cứ cần thiết, tổ

chức lập luận theo một trật tự hợp lí
để làm nổi bật luận điểm.


III/ Luyện tập:
1. Bài tập 1 (SGK-81)
- Diễn đạt ý mỗi câu thành một
luận điểm ngắn gọn.
a) Cần tránh lối viết dài dòng khiến
ngời đọc khó hiểu.
b) Nguyên Hồng thích đợc truyền
nghề cho bạn trẻ.
luận điểm cần trình bày ngắn
gọn, chính xác, rõ ràng.


2. Bài tập 2 (SGK-82)
- Luận điểm: Tế Hanh là một ngời
lắm
-tinh
Luận
cứ:
+ Tế Hanh đã ghi lại đợc nét thần
tình về quê hơng.
+ Thơ Tế Hanh đa ta vào một thế
giới gần gũi thờng ta chỉ thấy một
cách mờ mờ, cái thề giới những tình
cảm đã âm thầm trao cho cảnh vật.
- Cách sắp xếp luận cứ: Theo trình
tự tăng tiến làm cho ngời đọc

thấy hứng thú đợc không ngừng tăng
thêm.


3. Bài tập 3 (SGK-82)
Viết đoạn văn triển khai các luận
điểm:
a) Học phải kết hợp làm bài tập thì
mớiLàm
hiểu
bài.
+
bài
tập giúp cho việc nhớ lại,
củng cố lí thuyết
+ Làm bài tập giúp ta nhớ kiến thức
dễ dàng.
+ Làm bài tập giúp ta rèn và phát
triển năng lực t duy hiểu bài dễ
hơn.
Học phải kết hợp với làm bài tập
thì sự học mới đầy đủ và vững


b) Học vẹt không phát triển đợc
năng lực suy nghĩ.
+ Học vẹt là học thuộc một cách máy
móc, không cần hiểu.
+ Học mà không hiểu thì rất dễ quen
và khó vận dụng những điều đã học

vào thực tế làm mất thời gian (công
sức)
+ Học vẹt tạo thói quen lời suy nghĩ
mòn năng lực lực t duy.
+ Cần học trên cơ sở hiểu, nhận thức
đúng về đối tợng
không nên học vẹt.


4. Bài tập 4 (SGK-82)
- Luận điểm: Văn giải thích cần
phải viết cho dễ hiểu
- Các luận cứ và trình tự sắp xếp:
+ Văn giải thích đợc viết ra nhằm làm
cho ngời đọc hiểu.
+ Giải thích càng khó hiểu
thì ngời viết càng khó đạt mục
đích.
+ Ngợc lại, giải thích càng dễ hiểu thì
ngời đọc càng dễ lĩnh hội, dễ nhớ
+ Vì thế, văn giải thích phải viết sao
cho dễ hiểu.