san xuat sach hon chương 1

Môn học

SẢ N XUẤ T SẠ C H HƠN VÀ
PHÒ N G NGỪ A Ô NHIỄ M
GV: T HS . PHẠM T DIE ÃM PHƯƠNG


NỘI DUNG
2

1
2.
3
ThS. Phạm T Diễm Phương

• MỞ ĐẦU
• PHƯƠNG PHÁP LUẬN SXSH
• SXSH CHO MỘT SỐ NGÀNH
CÔNG NGHIỆP ĐiỂN HÌNH


Tài liệu tham khảo
3

 [1] Tài liệu giảng dạy khóa tập huấn sản xuất sạch hơn – Dự án do

UNDP tài trợ VIE/96/023, Sở Khoa học Công nghệ và Môi trường
TPHCM, 2000
 [2] Tài liệu hướng dẫn sản xuất sạch hơn - Trung tâm sản xuất sạch

Việt

Nam,
Bộ
Giáo
dục
/>
và

Đào

tạo,

 [3] Cleaner Production – United Nations Environment Programme

(UNEP), /> [4] Cleaner Production – United Nations Industrial Development

Organization (UNIDO), /> [5] Trung tâm Tiết kiệm Năng lượng TPHCM, Sở Khoa học và Công

nghệ TPHCM,

ThS. Phạm T Diễm Phương


Tài liệu tham khảo
[1] Tài liệu giảng dạy khóa tập huấn sản xuất sạch hơn – Dự án do UNDP tài
trợ VIE/96/023, Sở Khoa học Công nghệ và Môi trường TPHCM, 2000

[2] Tài liệu hướng dẫn sản xuất sạch hơn - Trung tâm sản xuất sạch Việt Nam,
Bộ Giáo dục và Đào tạo, />
[3] Cleaner Production – United Nations Environment Programme (UNEP),
/>

[4] Cleaner Production – United Nations Industrial Development Organization
(UNIDO), />
[5] Trung tâm Tiết kiệm Năng lượng TPHCM, Sở Khoa học và Công nghệ
TPHCM,
4


Sản Xuất Sạch Hơn

Giảm bớt ô nhiễm – Tăng thêm lợi nhuận
5


CHƯƠNG 1

MỞ ĐẦU


Anh/chị hãy thảo luận
7

 Ô nhiễm môi trường
 Các vần đề ô nhiễm môi trường hiện nay

ThS. Phạm T Diễm Phương


Ô nhiễm môi trường
8

 Ô nhiễm môi trường là sự thay đổi tính chất

của môi trường, vi phạm các tiêu chuẩn của
môi trường và gây ảnh hưởng xấu đến môi
trường thiên nhiên.

ThS. Phạm T Diễm Phương


Các vần đề ơ nhiễm mơi trường hiện nay
9

STT

Vấn dề

1

Nguồn nước được sử dụng không hợp lý

2

Đất đai nông nghiệp dần dần bò bạc màu

3

Diện tích rừng bò suy giảm nghiêm trọng

4

Khoáng sản bò khai thác ngày càng nhiều

5

Suy thoái tài nguyên và đa dạng sinh học

6

Ô nhiễm môi trường không khí, nước, đất

7

Tai biến thiên nhiên và sự cố môi trường

ThS. Phạm T Diễm Phương


10

ThS. Phạm T Diễm Phương


Chất Thải Là Gì?
11

 Chất thải là: “bất kỳ dạng vật chất hoặc năng

lượng nào đi ra khỏi một quá trình hoặc cơ sở sản
xuất dưới bất cứ hình thức nào không phải là sản
phẩm”.

 Hoặc “chất thải là bất kỳ dạng vật chất hoặc năng

lượng nào đi ra khỏi một quy trình hoặc cơ sở sản
xuất mà không được sử dụng ngay từ đầu một cách
có hiệu quả nhất”
 Các định nghĩa có thể khác nhau các công ty đều

tạo ra chất thải!

18/11/2011


12

 Chất thải là một dạng tài nguyên

không được đặt đúng chỗ
ThS. Phạm T Diễm Phương


Dòng Vật Chất và Năng Lượng
13

Khí thải

Nguyên liệu
Năng lượng
Sản phẩm
Phụ phẩm

Nước
Lao động
Vốn
Chất thải rắn

Năng lượng thải ra

Nước thải
18/11/2011


Chi Phí Chất Thải Thường Được Đánh giá Thấp
14

 Đối với mỗi dollar chi phí chất thải các công ty tính

toán được thì có 2-3 dollar khác “bị ẩn” trong các
ghi chép kế toán, hoặc không hề có trên sổ sách kế
toán.
 Các công ty thường đánh giá thấp chất thải thực sự

tốn bao nhiêu chi phí, có khi thấp hơn rất nhiều.
 Điều này thậm chí cũng xảy ra ở các công ty lớn,

quản lý tốt.
18/11/2011


Chi Phí Mực Thải ở15Công Ty Southwire
 Chi phí trung bình để đổ một thùng mực thải độc hại ước

chừng 50 USD
 Tuy nhiên, chi phí thực cho mỗi thùng được phát hiện là
1.300 USD:






$819 : thất thoát nguyên liệu (mực, chất pha loãng)
$369 : chi phí hoạt động quản lý chất thải tại công ty;
$50
: chi phí đổ chất thải;
$47
: cho các hoạt động xử lý chất thải nội bộ
$16
: trả thuế chất thải độc hại

18/11/2011


Núi Băng Trôi “Chi Phí”

Chi phí chất thải có thể
giống một núi băng trôi,
chỉ nhìn thấy một phần
những chi phí này.

Chi Phí Chất Thải

Chuyển thể từ: Bierma, TJ., F.L. Waterstaraat và J. Ostrosky. 1998. “Chương 13: Tiết kiệm được chia sẻ và kế toán
quản lý môi trường”, trong The Green Bottom Line. Greenleaf
16Publishing: England.
18/11/2011


17

Vậy bằng cách nào ta làm tan núi
băng trôi chi phí này ???
...bằng
Sản Xuất sạch Hơn !!!

18/11/2011


Sự phát triển logic của tiến trình ứng phó với ô nhiễm của con
người trong các hoạt động của SX CN
18

Pha loãng và
phát tán

Xử lý cuối
đưong ống

ThS. Phạm T Diễm Phương

Phòng ngừa

phát sinh
chất thải

Phớt lờ ô
nhiễm


Phớt lờ ô nhiễm (Ignorance of pollution)
19

 Không quan tâm đến ô nhiễm do hậu quả ô nhiễm

gây ra chưa thực sự nghiêm trọng, mức độ phát triển
của các ngành công nghiệp còn nhỏ lẻ.

ThS. Phạm T Diễm Phương


Pha loãng và phát tán
(Dilute and disperse)
20

 Pha loãng: dung nước nguồn để pha loãng nước thải trước

khi đổ vào nguồn nhận
 Phát tán: nâng chiều cao của ống khói để phát tán khí

thải.
 Tuy nhiên, đối với pha loãng và phát tán thì tổng lượng
chất thải đưa vào môi trường là ko đổi.

ThS. Phạm T Diễm Phương


Xử lý cuối đường ống
(EOP = end-of-pipe treatment)
21

 Lắp đặt hệ thống xử lý nước thải, khí thải ở cuối dòng thải để

phân hủy hay làm giảm nồng độ các chất ô nhiễm nhằm đáp
ứng yêu cầu bắt buộc trước khi thải vào môi trường.
 Phương pháp này phổ biến vào những năm 1970 ở các nước
công nghiệp để kiểm soát ô nhiễm công nghiệp.
Tuy nhiên , xử lý cuối đg ống thường nảy sinh các vấn đề như:
 Gây nên sự chậm trể trong việc tìm giải pháp xử lý.
 Ko thể áp dụng với các trường hợp có nguồn thải phân tán
như nông nghiệp
 Đôi khi sản phẩm phụ sinh ra khi xử lý lại là các tác nhân ô
nhiễm thứ cấp.
 Chi phí đầu tư và sản xuất sẽ tăng them do chi phí xử lý.
ThS. Phạm T Diễm Phương


Phòng ngừa phát sinh chất thải
(Waste prevention)
22

 Ngăn chặn phát sinh chất thải ngay tại nguồn bằng cách sử

dụng năng lượng và nguyên vật liệu 1 cách có hiệu quả nhất,
nghĩa là phải có them một tỷ lệ nguyên vật liệu nữa đc
chuyển vào thành phẩm thay vì phải loại bỏ.

ThS. Phạm T Diễm Phương


Saỷn xuaỏt saùch hụn laứ gỡ?

Trng Cao ng Ti Nguyờn v Mụi Trng
TP.HCM


Câu Chuyện Củ Hành
24

ThS. Phạm T Diễm Phương


 Sản phẩm bò lỗi
 Phát thải khí
 Xả nước thải
 Chất thải rắn
 Chất thải độc hại
 Thất thoát trong quá trình sản xuất
 Sử dụng năng lượng và nước vượt đònh mức
 Sử dụng nguyên liệu thô không hiệu quả
Trường Cao Đẵng Tài Ngun và Mơi Trường
TP.HCM