Đại số (6-7), 2 cột (mới)

Trỉåìng
THCS
Mảc Âénh Chi
Ngy soản : 07/ 09/ 2008
Tiãút 6 : NHỈỴNG HÀỊNG ÂÀĨNG THỈÏC ÂẠNG NHÅÏ
(tiãúp theo)
A. MỦC TIÃU.
- Kiãún thỉïc: HS nàõm âỉåüc 2 hàòng âàóng thỉïc
+ Láûp phỉång ca mäüt täøng v
+ Láûp phỉång ca mäüt hiãûu hai biãøu thỉïc ty .
- K nàng :
+ Biãút nháûn dảng hàòng âàóng thỉïc
+ Âỉa mäüt biãøu thỉïc vãư hàòng âàóng thỉïc
- Thại âäü : Rn luûn cho hc sinh cạc thao tạc tỉ duy, kh nàng phán têch,
tỉång tỉû họa.
B. PHỈÅNG PHẠP.
- Gåüi måí váún âạp.
- Kiãøm tra thỉûc hnh
- Têch cỉûc họa hoảt âäüng ca hc sinh
C. CHØN BË .
- Giạo viãn: SGK, giạo ạn, thỉåïc thàóng, pháún mu, cạc phạt biãøu 2 hàòng
âàóng thỉïc bàòng låìi, cạc bi táûp ạp dủng
- Hc sinh: SGK, SBT, än táûp quy tàõc nhán âa thỉïc våïi âa thỉïc, xem trỉåïc
bi måïi
D. TIÃÚN TRÇNH LÃN LÅÏP.
I. ÄØn âënh låïp:
II. Kiãøm tra bi c : (7 phụt)
Hs: Viãút cäng thỉïc täøng quạt 3 hàòng âàóng thỉïc bçnh phỉång ca mäüt
täøng - bçnh phỉång ca mäüt hiãûu v hiãûu hai bçnh phỉång ca hai biãøu
thỉïc ty lãn bng. Phạt biãøu bàòng låìi cạc hàòng âàóng thỉïc ny ?
Gv: HD sỉỵa sai v cho âiãøm

III. Bi måïi:
1. Âàût váún âãư:
Ta â biãút (a + b)
2
= a
2
+ 2ab + b
2
v (a - b)
2
= a
2
- 2ab + b
2
. Váûy thç (a + b)
3
v (a - b)
3
âỉåüc khai triãøn nhỉ thãú no ? -> Bi hc häm nay cạc em s âi tçm
hiãøu âiãưu âọ.
2. Triãøn khai bi :
Hoảt âäüng ca tháưy v tr Näüi dung ghi bng
Hoảt âäüng 1: Tçm hiãøu hàòng âàóng thỉïc láûp phỉång ca mäüt täøng
(12 phụt)
Hs: Âc näüi dung [?1] trong SGK
Gv: Ghi lãn bng v u cáưu mäüt em
âỉïng tải chäø thỉûc hiãûn
4. Láûp phỉång ca mäüt täøng.
[?1] Tênh (a + b).(a + b)
2

Våïi a,b l 2 säú
ty
Gii
Ta cọ: (a + b).(a + b)
2
= (a + b).(a
2
+ 2ab
+ b
2
)
= a
3
+ 2a
2
b + ab
2
+ a
2
b + 2ab
2
+ b
3
=> (a + b)
3
= a
3
+ 3a
2
b + 3ab

2
+ b
3
Ngỉåìi Soản --- Tráưn Hỉỵu Trung
15
Trỉåìng
THCS
Mảc Âénh Chi
-> Giåïi thiãûu dảng täøng quạt ca
hàòng âàóng thỉïc ny
? Âc v tr låìi [?2]
Hs: Láûp phỉång ca mäüt täøng hai
biãøu thỉïc ty bàòng láûp phỉång
ca biãøu thỉïc thỉï nháút cäüng ba láưn
têch bçnh phỉång biãøu thỉïc thỉï nháút
våïi biãøu thỉïc thỉï hai cäüng ba láưn
têch biãøu thỉïc thỉï nháút våïi bçnh
phỉång ca biãøu thỉïc thỉï hai cäüng
láûp phỉång ca thỉïc thỉï hai
Gv: Chè vo hàòng âàóng thỉïc v
phạt biãøu lải chênh xạc hàòng âàóng
thỉïc bàòng låìi
- Âỉa bi táûp ạp dủng lãn bng
phủ, u cáưu hc sinh láưn lỉåüt
thỉûc hiãûn (âỉïng tải chäø)
p dủng:
a) Tênh: (x + 1)
3

b) Tênh: (2x + y)

3

? Chè r biãøu thỉïc thỉï nháút, biãøu
thỉïc thỉï hai
Hs: Tr låìi v láưn lỉåüt 2 em thỉûc
hiãûn
Gv: Nháûn xẹt v HD sỉỵa sai
* Våïi A,B l hai biãøu thỉïc ty , ta
cọ:
(A + B)
3
= A
3
+ 3A
2
B + 3AB
2
+ B
3
[?2] Phạt biãøu bàòng låìi:
......................................................
p dủng:
a) Tênh: (x + 1)
3
= x
3
+ 3.x
2
.1 + 3.x.1
2

+
1
3

= x
3
+ 3x
2
+ 3x + 1
b) Tênh:
(2x + y)
3
= (2x)
3
+ 3.(2x)
2
.y + 3.(2x).y
2
+
y
3

= 8x
3
+ 12x
2
y + 6xy
2
+ y
3

Hoảt âäüng 2: Tçm hiãøu hàòng âàóng thỉïc láûp phỉång ca mäüt hiãûu
(12 phụt)
Hs: Âc näüi dung [?3] trong SGK
Gv: Ghi lãn bng v y/c hc sinh ạp
dủng hàòng âàóng thỉïc thỉï tỉ âãø
khai triãøn
Hs: Âỉïng tải chäø tr låìi
-> Giåïi thiãûu dảng täøng quạt ca
hàòng âàóng thỉïc ny
? Âc v tr låìi [?4]
Hs: Láûp phỉång ca mäüt hiãûu hai
biãøu thỉïc ty bàòng láûp phỉång
ca biãøu thỉïc thỉï nháút trỉì ba láưn
têch bçnh phỉång biãøu thỉïc thỉï nháút
våïi biãøu thỉïc thỉï hai cäüng ba láưn
têch biãøu thỉïc thỉï nháút våïi bçnh
phỉång ca biãøu thỉïc thỉï hai trỉì
láûp phỉång ca thỉïc thỉï hai
Gv: Chè vo hàòng âàóng thỉïc v
phạt biãøu lải chênh xạc hàòng âàóng
thỉïc bàòng låìi
- Âỉa bi táûp ạp dủng lãn bng
phủ, u cáưu hc sinh láưn lỉåüt
5. Láûp phỉång ca mäüt hiãûu.
[?3] Tênh [a + (-b)]
3
våïi a,b l cạc säú
ty
gii

Ta cọ:
[a + (-b)]
3
= a
3
+ 3.a
2
.(-b) + 3.a.(-b)
2
+ (-
b)
3
= a
3
- 3a
2
b + 3ab
2
- b
3
=> (a - b)
3
= a
3
- 3a
2
b + 3ab
2
- b
3

* Våïi A,B l hai biãøu thỉïc ty , ta
cọ:
(A - B)
3
= A
3
- 3A
2
B + 3AB
2
- B
3
[?4] Phạt biãøu bàòng låìi:
......................................................
Ngỉåìi Soản --- Tráưn Hỉỵu Trung
16
Trỉåìng
THCS
Mảc Âénh Chi
thỉûc hiãûn (âỉïng tải chäø)
p dủng: a) Tênh:
3
3
1
x







−
p dủng: a) Tênh:
3
3
1
x






−
=
b) Tênh (x - 2y)
3

c) ............................
? Hy chè r biãøu thỉïc thỉï nháút,
biãøu thỉïc thỉï hai
Hs: Tr låìi v láưn lỉåüt 2 em thỉûc
hiãûn
Gv: Nháûn xẹt v HD sỉỵa sai
- u cáưu khai triãøn (x - 1)
3
v (1 -
x)
3

Hs: Âỉïng tải chäø trçnh by
Gv: HD chè ra sỉû khạc nhau giỉỵa 2
hàòng âàóng thỉïc
= x
3
- 3.x
2
.
3
1
+ 3.x.
2
3
1






-
3
3
1







= x
3
- x
2
+
3
1
x -
27
1
b) Tênh:
(x - 2y)
3
= x
3
- 3.x
2
.(2y) + 3.x.(2y)
2
+
(2y)
3
= x
3
- 6x
2
y + 12xy
2
- 8y

3
c) Cạc khàóng âënh âụng l : 1) v
3)
Ta cọ: (x - 1)
3
= x
3
- 3.x
2
.1 + 3.x.1
2
- 1
3
= x
3
- 3x
2
+ 3x - 1
(1 - x)
3
= 1
3
- 3.1
2
.x + 3.1.x
2
- x
3

= 1

3
- 3x + 3x
2
- x
3
=> (x - 1)
3
= (1 - x)
3
* Rụt ra âỉåüc hàòng âàóng thỉïc:
(A - B)
3
= - (B - A)
3

(A - B)
2
= (B - A)
2

IV. Luûn táûp - cng cäú : (12 phụt)
Hs1: Lãn bng viãút cäng thỉïc täøng
quạt 3 hàòng âàóng thỉïc âáưu
Hs2: Lãn bng viãút hàòng âàóng thỉïc
thỉï 4 v thỉï 5
Gv: Gi 2 em lãn bng lm BT 26/ 14
(SGK)
Hs: Hai em lãn bng thỉûc hiãûn, c
låïp lm vo våí
Gv: Nháûn xẹt v sỉỵa sai

Hs: 2 em lãn bng lm tiãúp BT 28/14
(SGK)
Gv: Nháûn xẹt v HD bäø sung
Bi táûp 26/14 (SGK)
a) (2x
2
+ 3y)
3

= (2x
2
)
3
+ 3.(2x
2
)
2
.(3y) + 3.(2x
2
).(3y)
2
+
(3y)
3

= 8x
6
+ 36x
4
y + 54x

2
y
2
+ 27y
3

b)
3
3x
2
1






−
= ... =
8
1
x
3
-
4
9
x
4
y +
2

27
x
- 27
Bi táûp 28/14 (SGK)
a) ... 1000 ; b) ... 8000
V. Hỉåïng dáùn vãư nh: (2 phót)
+ Xem lải cạc näüi dung â hc trong våí + SGK, cạc bi táûp [?] v
pháưn ạp dủng
+ Hc thüc 5 hàòng âàóng thỉïc â hc.
+ BTVN : 27,29/ 14 (SGK) ; 16,17 / 05 (SBT)
=> Xem trỉåïc bi : NHỈỴNG HÀỊNG ÂÀĨNG THỈÏC ÂẠNG NHÅÏ (tiãúp
theo)
VI. Bäø sung, rụt kinh nghiãûm:
Ngỉåìi Soản --- Tráưn Hỉỵu Trung
17
Trỉåìng
THCS
Mảc Âénh Chi
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..........................................
Ngy soản : 11/ 09/ 2008
Tiãút 7 : NHỈỴNG HÀỊNG ÂÀĨNG THỈÏC ÂẠNG
NHÅÏ (tiãúp theo)
A. MỦC TIÃU.
- Kiãún thỉïc: HS nàõm âỉåüc 2 hàòng âàóng thỉïc
+ Täøng hai láûp phỉång v
+ Hiãûu hai láûp phỉång ca hai biãøu thỉïc ty .
- K nàng :

+ Biãút nháûn dảng hàòng âàóng thỉïc
+ Âỉa mäüt biãøu thỉïc vãư hàòng âàóng thỉïc
- Thại âäü : Rn luûn cho hc sinh cạc thao tạc tỉ duy, kh nàng phán têch,
tỉång tỉû họa.
B. PHỈÅNG PHẠP.
- Gåüi måí váún âạp.
- Kiãøm tra thỉûc hnh
- Têch cỉûc họa hoảt âäüng ca hc sinh
C. CHØN BË .
- Giạo viãn: SGK, giạo ạn, thỉåïc thàóng, pháún mu, cạc phạt biãøu 2 hàòng
âàóng thỉïc bàòng låìi, cạc bi táûp ạp dủng, bng täøng håüpû 7 hàòng âàóng
thỉïc âạng nhåï, bi táûp 32/16 (SGK)
- Hc sinh: SGK, SBT, hc bi v lm âáưy â bi táûp vãư nh, xem trỉåïc
bi måïi
D. TIÃÚN TRÇNH LÃN LÅÏP.
I. ÄØn âënh låïp:
II. Kiãøm tra bi c : (9 phụt)
Hs1: Viãút cäng thỉïc täøng quạt hàòng âàóng thỉïc láûp phỉång ca mäüt
täøng v - láûp phỉång ca mäüt hiãûu hai biãøu thỉïc ty . Phạt biãøu bàòng
låìi cạc hàòng âàóng thỉïc ny ?
Hs2: Viãút x
3
- 3x
2
y + 3xy
2
- y
3
dỉåïi dảng têch.
Tênh giạ trë ca biãøu thỉïc ny khi x = 1,5 v y = 0,5

Gv: Nháûn xẹt, HD sỉỵa sai v cho âiãøm
III. Bi måïi:
1. Âàût váún âãư: Khäng cáưn biãún âäøi, ta cọ thãø viãút ngay âỉåüc âa thỉïc
x
3
+ 8 v x
3
- 8 dỉåïi dảng têch âỉåüc hay khäng ? Âãø tr låìi cáu hi ny häm nay ta
âi tçm hiãøu hai hàòng âàóng thỉïc: Täøng hai láûp phỉång v hiãûu hai láûp phỉång
2. Triãøn khai bi :
Hoảt âäüng ca tháưy v tr Näüi dung ghi bng
Hoảt âäüng 1: Tçm hiãøu hàòng âàóng thỉïc täøng hai láûp phỉång (12
phụt)
Hs: Âc näüi dung [?1] trong SGK
6. Täøng hai Láûp phỉång.
[?1] Tênh (a + b).(a
2
- ab + b
2
) Våïi a,b l
Ngỉåìi Soản --- Tráưn Hỉỵu Trung
18
Trỉåìng
THCS
Mảc Âénh Chi
Gv: Ghi lãn bng v u cáưu mäüt em
âỉïng tải chäø thỉûc hiãûn
cạc säú ty .
Gii
Ta cọ: (a + b).(a

2
- ab + b
2
)
= a
3
- a
2
b + ab
2
+ a
2
b - ab
2
+ b
3

-> Giåïi thiãûu dảng täøng quạt ca
hàòng âàóng thỉïc ny
? Âc v tr låìi [?2]
Hs: Täøng hai láûp phỉång ca hai biãøu
thỉïc ty bàòng têch ca täøng hai
biãøu thỉïc våïi bçnh phỉång thiãúu ca
hiãûu hai biãøu thỉïc âọ.
Gv: Chè vo hàòng âàóng thỉïc v
phạt biãøu lải chênh xạc hàòng âàóng
thỉïc bàòng låìi
- Âỉa bi táûp ạp dủng lãn bng
phủ, u cáưu hc sinh láưn lỉåüt
thỉûc hiãûn (âỉïng tải chäø)

p dủng:
a) Tênh: x
3
+ 8
b) Tênh: (x + 1).(x
2
- x + 1)
? Chè r biãøu thỉïc thỉï nháút, biãøu
thỉïc thỉï hai
Hs: Tr låìi v láưn lỉåüt 2 em thỉûc
hiãûn
Gv: Nháûn xẹt v HD sỉỵa sai
= a
3
+ b
3
=> a
3
+ b
3
= (a + b).(a
2
- ab + b
2
)
* Våïi A,B l hai biãøu thỉïc ty , ta
cọ:
A
3
+ B

3
= (A + B).(A
2
- AB + B
2
)
* Quy ỉåïc: A
2
- AB + B
2
gi l bçnh
phỉång thiãúu ca hiãûu A - B
[?2] Phạt biãøu bàòng låìi:
......................................................
p dủng:
a) x
3
+ 8 = x
3
+ 2
3

= (x + 2).(x
2
- 2x + 4)
b) (x + 1).(x
2
- x + 1) = x
3
+ 1

3

= x
3
+ 1

Hoảt âäüng 2: Tçm hiãøu hàòng âàóng thỉïc hiãûu hai láûp phỉång (12
phụt)
Hs: Âc näüi dung [?3] trong SGK
Gv: Ghi lãn bng v y/c hc sinh ạp
dủng quy tàõc nhán âa thỉïc cho âa
thỉïc âãø thỉûc hiãûn
Hs: Âỉïng tải chäø tr låìi
-> Giåïi thiãûu dảng täøng quạt ca
hàòng âàóng thỉïc ny
? Âc v tr låìi [?4]
Hs: Hiãûu hai láûp phỉång ca hai biãøu
thỉïc ty bàòng têch ca hiãûu hai
biãøu thỉïc våïi bçnh phỉång thiãúu ca
täøng hai biãøu thỉïc âọ.
Gv: Chè vo hàòng âàóng thỉïc v
phạt biãøu lải chênh xạc hàòng âàóng
thỉïc bàòng låìi
7. Hiãûu hai láûp phỉång.
[?3] Tênh (a - b).(a
2
+ ab + b
2
) Våïi a,b l
cạc säú ty .

Gii
Ta cọ: (a - b).(a
2
+ ab + b
2
)
= a
3
+ a
2
b + ab
2
- a
2
b - ab
2
- b
3
= a
3
- b
3
=> a
3
- b
3
= (a - b).(a
2
+ ab + b
2

)
* Våïi A,B l hai biãøu thỉïc ty , ta
cọ:
A
3
- B
3
= (A - B).(A
2
+ AB + B
2
)
* Quy ỉåïc: A
2
+ AB + B
2
l bçnh
phỉång thiãúu ca täøng A + B
[?4] Phạt biãøu bàòng låìi:
......................................................
p dủng:
Ngỉåìi Soản --- Tráưn Hỉỵu Trung
19