Pháp luật ưu đãi đầu tư và hỗ trợ đầu tư từ thực tiễn tỉnh Quảng Bình (Luận văn thạc sĩ)

VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

TRẦN CHÍ TIẾN

PHÁP LUẬT VỀ ƯU ĐÃI ĐẦU TƯ VÀ HỖ TRỢ
ĐẦU TƯ TỪ THỰC TIỄN TỈNH QUẢNG BÌNH

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

HÀ NỘI, năm 2017


VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

TRẦN CHÍ TIẾN

PHÁP LUẬT VỀ ƯU ĐÃI ĐẦU TƯ VÀ HỖ TRỢ
ĐẦU TƯ TỪ THỰC TIỄN TỈNH QUẢNG BÌNH
Chuyên ngành : Luật Kinh tế
Mã số

: 60.38.01.07

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS TRẦN ĐÌNH HẢO

HÀ NỘI, năm 2017


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn thạc sĩ: “Pháp luật về ưu đãi đầu tư và hỗ
trợ đầu tư từ thực tiễn tỉnh Quảng Bình” là kết quả của quá trình học, nghiên
cứu độc lập và nghiêm túc. Tất cả các tài liệu tham khảo, các đoạn trích dẫn
và số liệu sử dụng trong luận văn này đều được dẫn nguồn và đảm bảo chính
xác cao nhất trong phạm vi hiểu biết của tôi.
Tác Giả

Trần Chí Tiến


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
Chương 1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ PHÁP LUẬT ƯU ĐÃI ĐẦU
TƯ VÀ HỖ TRỢ ĐẦU TƯ ............................................................................. 6
1.1. Ưu đãi đầu tư và hỗ trợ đầu tư ................................................................... 6
1.2. Pháp luật về ưu đãi đầu tư và hỗ trợ đầu tư ............................................. 12
Chương 2. THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ ƯU ĐÃI ĐẦU TƯ VÀ HỖ
TRỢ ĐẦU TƯ ................................................................................................ 19
2.1. Thực trạng pháp luật về ưu đãi đầu tư và hỗ trợ đầu tư ở Việt Nam ....... 19
2.2. Thực tiễn thực thi pháp luật về ưu đãi đầu tư và hỗ trợ đầu tư tại tỉnh
Quảng Bình ..................................................................................................... 27
Chương 3. ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÁP
LUẬT VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ THỰC THI PHÁP LUẬT VỀ ƯU
ĐÃI ĐẦU TƯ VÀ HỖ TRỢ ĐẦU TƯ......................................................... 48
3.1. Sự cần thiết của việc hoàn thiện pháp luật, nâng cao hiệu quả thực thi

pháp luật ưu đãi đầu tư, hỗ trợ đầu tư ............................................................. 48
3.2. Giải pháp hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật về
ưu đãi đầu tư, hỗ trợ đầu tư ............................................................................. 50
KẾT LUẬN .................................................................................................... 60
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO


DANH MỤC CÁC CHỮ CÁI VIẾT TẮT
Nxb

: Nhà xuất bản

HĐND

: Hội đồng nhân dân

FDI

: Foreign Direct Investment
Đầu tư trực tiếp nước ngoài

PPP

: Public Private Partner
Hình thức hợp tác công tư

TT

: Thứ tự

Tr

: Trang

UBND

: Ủy ban nhân dân


DANH MỤC CÁC BẢNG
Số hiệu

Tên bảng

Trang

bảng
Bảng 2.1.

Danh mục các dự án trọng điểm kêu gọi đầu tư tại

29

Quảng Bình
Bảng 2.2.

Mức hỗ trợ bồi thường, giải phóng mặt bằng tối đa

31

Bảng 2.3.

Mức hỗ trợ giá trị xây lắp trước thuế, thực hiện đường

31

giao thông từ trục đường chính đến hàng rào của dự án
Bảng 2.4.

Mức hỗ trợ giá trị xây lắp trước thuế, thực hiện các
hạng mục: đường điện và hệ thống cấp, thoát nước đến
hàng rào của dự án

33


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Ưu đãi đầu tư và hỗ trợ đầu tư là biện pháp để Nhà nước khuyến khích
đầu tư, thu hút vốn đầu tư trong nước và đầu tư nước ngoài. Thông qua việc
ban hành và áp dụng các biện pháp khuyến khích đầu tư, Nhà nước chủ động
cơ cấu lại nền kinh tế theo lĩnh vực, vùng miền. Với tầm quan trọng như vậy,
trong những năm qua, Đảng, Nhà nước đã có nhiều chủ trương, chính sách về
ưu đãi đầu tư và hỗ trợ đầu tư đối với các nhà đầu tư trong và ngoài nước đến
đầu tư ở Việt Nam. Các chủ trương, chính sách về ưu đãi đầu tư, hỗ trợ đầu tư
đã được thể chế hóa thành pháp luật và trở thành một chế định quan trọng của
Luật Đầu tư và pháp luật có liên quan.
Cùng với tiến trình phát triển của Việt Nam, pháp luật ưu đãi đầu tư và
hỗ trợ đầu tư đã dần dần được hoàn thiện, tạo dựng môi trường pháp lý ngày
càng thuận lợi cho các hoạt động đầu tư, kinh doanh và cộng đồng doanh

nghiệp, đẩy mạnh thu hút đầu tư cho sự phát triển kinh tế và hội nhập quốc tế
ngày càng sâu rộng. Tuy nhiên, với sự phát triển nhanh chóng của quá trình
toàn cầu hóa nền kinh tế thế giới, Đảng, Nhà nước có nhiều chủ trương, chính
sách mới về phát triển kinh tế sau Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII, một số
quy định pháp luật về ưu đãi đầu tư và hỗ trợ đầu tư đã bộc lộ những hạn chế,
bất cập, không còn phù hợp với thực tiễn.
Quảng Bình là tỉnh nằm ở khu vực Bắc Trung Bộ, trong những năm qua,
để thực hiện mục tiêu thoát khỏi nhóm tỉnh nghèo, trở thành tỉnh có mức thu
nhập ngang với mức bình quân chung của cả nước, tỉnh Quảng Bình đã đẩy
mạnh công tác kêu gọi, thu hút đầu tư, ban hành các cơ chế, chính sách ưu
đãi, hỗ trợ đầu tư nhằm thu hút được nhiều nhà đầu tư lớn đến đầu tư trên địa
bàn. Với quyết tâm của cả hệ thống chính trị, Quảng Bình đã tạo được những
chuyển biến tích cực trong việc cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao chỉ số

1


năng lực cạnh tranh, tạo thuận lợi cho các thành phần kinh tế hoạt động sản
xuất, kinh doanh trên địa bàn. Tuy nhiên, quá trình thực hiện pháp luật ưu đãi
đầu tư và hỗ trợ đầu tư tại tỉnh đã bộc lộ một số bất cập, hạn chế cần thiết phải
nghiên cứu để tiếp tục hoàn thiện và nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật ưu
đãi đầu tư và hỗ trợ đầu tư ở tỉnh Quảng Bình nói riêng và trong cả nước nói
chung.
Xuất phát từ thực tiễn và những phân tích ở trên tác giả quyết định lựa
chọn đề tài: “Pháp luật về ưu đãi đầu tư và hỗ trợ đầu tư từ thực tiễn tỉnh
Quảng Bình” làm luận văn tốt nghiệp thạc sĩ của mình.
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu
Pháp luật về ưu đãi đầu tư và hỗ trợ đầu tư là vấn đề được nhiều tác giả,
nhà nghiên cứu quan tâm nghiên cứu trong thời gian gần đây, như: Tác giả Lê
Thị Lệ Thu, Pháp luật về ưu đãi đầu tư ở Việt Nam, Luận văn Thạc sĩ Luật

học, Trường Đại học Luật Hà Nội (2006). Tác giả Phạm Thị Thanh Ngọc,
Pháp luật của Việt Nam về ưu đãi đầu tư với thực tiễn ở tỉnh Quảng Ngãi,
Luận văn Thạc sĩ Luật học, Trường Đại học Luật Hà Nội (2008). Tác giả
Dương Nguyệt Nga, Pháp luật Việt Nam về các biện pháp bảo đảm và khuyến
khích đầu tư trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế, Luận án Tiến sĩ Luật
học, Viện Nhà nước và Pháp luật, Viện Hàn lâm Khoa học - xã hội Việt Nam
(2009). Tác giả Đinh Hải Yến, Pháp luật về ưu đãi thuế thu nhập doanh
nghiệp ở Việt Nam - Thực trạng và giải pháp, Luận văn Thạc sĩ Luật học,
Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội (2011). Tác giả Nguyễn Thị Trang,
Pháp luật về ưu đãi đầu tư đối với các doanh nghiệp trong Khu công nghiệp
hiện nay - Một số vấn đề lý luận và thực tiễn, Luận văn Thạc sĩ Luật học,
Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội (2014). Tác giả Phùng Lê Hải, Pháp luật
về xúc tiến đầu tư từ thực tiễn tỉnh Quảng Ninh, Luận văn Thạc sĩ Luật học,
Học viện Khoa học xã hội, Viện Hàn lâm Khoa học - xã hội Việt Nam (2016).

2


Mỗi công trình nghiên cứu có sự nhìn nhận pháp luật ưu đãi đầu tư và hỗ
trợ đầu tư từ các khía cạnh khác nhau, nhưng chủ yếu nghiên cứu trước năm
2014. Từ khi Luật Đầu tư năm 2014 được Quốc hội thông qua ngày
26/11/2014, có hiệu lực từ ngày 01/7/2015, thay thế cho Luật Đầu tư năm
2005 đến nay, có rất ít công trình nghiên cứu về vấn đề này, đặc biệt chưa có
công trình nào nghiên cứu một cách bao quát và đi sâu đánh giá các quy định
của pháp luật cả về ưu đãi đầu tư và hỗ trợ đầu tư từ thực tiễn một địa phương
cụ thể. Đây là luận văn thạc sĩ luật học đầu tiên nghiên cứu một cách toàn
diện pháp luật ưu đãi đầu tư và hỗ trợ đầu tư từ thực tiễn một địa phương cụ
thể kể từ khi Luật Đầu tư năm 2014 có hiệu lực cho đến nay.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu

Mục đích nghiên cứu của luận văn là nghiên cứu những vấn đề lý luận
về pháp luật ưu đãi đầu tư, hỗ trợ đầu tư; đánh giá thực trạng pháp luật về ưu
đãi đầu tư và hỗ trợ đầu tư. Từ đó, đề xuất, kiến nghị giải pháp nhằm hoàn
thiện pháp luật, nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật ưu đãi đầu tư và hỗ trợ
đầu tư.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục đích nghiên cứu, nhiệm vụ nghiên cứu của luận văn
được xác định là:
(i) Đi sâu làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về pháp luật ưu đãi đầu tư và
hỗ trợ đầu tư, như: khái niệm, bản chất, vai trò ưu đãi đầu tư, hỗ trợ đầu tư;
khái niệm, đặc điểm pháp luật ưu đãi đầu tư, hỗ trợ đầu tư, các yếu tố cấu
thành quan hệ pháp luật ưu đãi đầu tư, hỗ trợ đầu tư.
(ii) Đánh giá thực trạng pháp luật ưu đãi đầu tư và hỗ trợ đầu tư từ khi
thực hiện Luật Đầu tư năm 2014 đến nay. Rút ra những vấn đề còn bất cập
giữa lý luận với pháp luật hiện hành và với thực tiễn, từ đó đề xuất, kiến nghị

3


giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật
ưu đãi đầu tư và hỗ trợ đầu tư.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận văn là những vấn đề lý luận về pháp luật
ưu đãi đầu tư và hỗ trợ đầu tư; thực trạng pháp luật về ưu đãi đầu tư và hỗ trợ
đầu tư.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Luận văn nghiên cứu thực trạng pháp luật ưu đãi đầu tư và hỗ trợ đầu
tư ở Việt Nam và thực tiễn thực thi pháp luật ưu đãi đầu tư và hỗ trợ đầu tư ở
tỉnh Quảng Bình trong khoảng thời gian từ khi Luật Đầu tư năm 2014 có hiệu

lực (ngày 01/7/2015) đến thời điểm nghiên cứu.
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp luận
Đề tài được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện chứng,
duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; các quan
điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về
đầu tư nói chung, về ưu đãi đầu tư và hỗ trợ đầu tư nói riêng.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu phân tích, tổng hợp, thống
kê, so sánh, diễn dịch, quy nạp, phương pháp phỏng vấn. Phương pháp phân
tích, tổng hợp, diễn dịch, quy nạp được sử dụng ở cả 03 chương để làm sáng
tỏ các vấn đề lý luận, cũng như đánh giá thực trạng và đề xuất, kiến nghị giải
pháp nhằm hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật ưu
đãi đầu tư và hỗ trợ đầu tư. Phương pháp thống kê, so sánh, phương pháp
phỏng vấn được sử dụng chủ yếu ở chương 2, nhằm đánh giá đúng và đầy đủ
thực trạng pháp luật ưu đãi đầu tư và hỗ trợ đầu tư.

4


Luận văn đầy đủ ở file: Luận văn full