he thong kien thuc co ban ve cac tac pham tu su trong chuong trinh ngu van lop 12

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

HỆ THỐNG KIẾN THỨC CƠ BẢN VỀ CÁC TÁC PHẨM TỰ SỰ
TRONG CHƯƠNG TRÌNH NGỮ VĂN 12
Tác phẩm
STT tác giảthể loại

Cốt truyện

Chủ đề

- Tác phẩm phản ánh: Cuộc sống cùng
Mị là một cô gái Mèo trẻ, đẹp, đã có người yêu nhưng bị người nhà khổ, bế tắc và sức sống tiềm tàng khát
thống lí Pá Tra bắt về làm con dâu (vợ A Sử) để gạt nợ. Cô bị bóc lột vọng tự do - hạnh phúc của những người
sức lao động, bị chà đạp nhưng cô phải cam chịu, sống tủi nhục. Còn dân lao động nghèo miền núi .
Truyện
A Phủ, một thanh niên mồ côi, gan góc vì đánh A Sử nên bị phạt vạ
ngắn
phải làm con nợ cho nhà thống lý Pá Tra. Vì hổ vồ mất bò nên anh bị - Nhà văn thức tỉnh họ và đưa họ đến với
1 “Vợ chồng trói suốt ngày đêm. Cảm thương người đồng cảnh ngộ nên Mị đã vượt cách mạng, mở ra cho họ một cuộc sống
mới.
APhủ” qua sự sợ hãi, mạnh dạn cởi trói cho A Phủ. Mị và A Phủ cùng chạy
trốn khỏi nhà thống lí. Sau đó, họ trốn đến Phiềng Sa và trở thành vợ
(Tô Hoài) chồng, tham gia du kích, cùng đồng đội giải phóng quê hương.
- 1953
Tràng là một chàng lao động nghèo, thô kệch, chưa có vợ, sống ở xóm - Tố cáo xã hội thực dân - phong kiến đẩy
ngụ cư. Trong lúc nạn đói đang hoành hành, Tràng lại “nhặt được vợ” con người vào nạn đói khủng khiếp, khiến
chỉ qua 2 lần gặp và 4 bát bánh đúc. Việc Tràng có vợ làm cho xóm mạng người trở nên rẻ rúng.
làng ngạc nhiên, bàn tán, và lo lắng. Còn mẹ Tràng thì từ ngạc nhiên
Truyện đến vừa mừng, vừa tủi, vừa xót xa thương cho đôi trẻ. Buổi sáng đầu - Ca ngợi và khẳng định vẻ đẹp tình
2

ngắn tiên có vợ, Tràng đã có sự thay đổi về ý thức, tình cảm, trách nhiệm người, khát vọng sống, khát vọng hạnh
đối với gia đình. Bà cụ Tứ đã đón con dâu bằng một “mâm cỗ” đạm phúc và niềm hy vọng vào cuộc sống mới
“Vợ nhặt” bạc ngày đói và những câu chuyện vui ở tương lai. Kết thúc câu tốt đẹp hơn mà cách mạng đem đến.
chuyện là niềm hy vọng của con người cùng khổ, niềm hy vọng ấy
(Kim Lân) được loé lên về sự đổi đời từ hình ảnh “lá cờ đỏ bay phấp phới của
-1955 Việt Minh”.


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

HỆ THỐNG KIẾN THỨC CƠ BẢN VỀ CÁC TÁC PHẨM TỰ SỰ
TRONG CHƯƠNG TRÌNH NGỮ VĂN 12
- Tác phẩm phản ánh quá trình trưởng
thành trong nhận thức cách mạng của dân
làng Xô-Man, cũng như của đồng bào
Truyện - TNú - người con của làng sau 3 năm tham gia quân giải phóng - về
Tây Nguyên.
ngắn thăm làng. Cụ Mết - già làng đã kể lại cho dân làng nghe về cuộc đời
của TNú và dân làng ngày trước: TNú mồ côi cha mẹ từ nhỏ, dân làng
- Chân lý tất yếu mà họ nhận ra là: Chỉ có
“Rừng xà nuôi anh. Lúc nhỏ, anh cùng với Mai tiếp tế và nuôi dấu cán bộ Cách
dùng bạo lực cách mạng mới có thể đè
Mạng. TNú bị địch bắt và tra tấn dã man nhưng anh không khai. Sau 3
nu”
3
bẹp được bạo lực phản cách mạng.
năm anh vựơt ngục trở về tiếp tục hoạt động và kết duyên cùng với
(Nguyễn Mai. Không bắt được TNú, bọn giặc bắt mẹ con Mai tra tấn. TNú xông
Trung ra để cứu vợ con nhưng không được. TNú bị giặc bắt và đốt 10 đầu
Thành) ngón tay. Trước cảnh tượng như vậy, cụ Mết chỉ huy dân làng đứng

1965 dậy cầm vũ khí tiêu diệt bọn ác ôn.
- Làng Xô - Man ở giữa rừng Xà nu, trong tầm đại bác của giặc.

- Kết thúc tác phẩm là cảnh rừng xà nu hùng tráng, bất diệt.
Truyện - Truyện kể về gia đình của nhân vật Việt. Cả cha và mẹ đều bị giặc - Ca ngợi tinh thần yêu nước, truyền
ngắn giết. Hai chị em cùng xung phong tòng quân giết giặc trả thù nhà đền thống cách mạng của một gia đình và của
nhân dân miền Nam trong cuộc kháng
nợ
nước,
nối
tiếp
truyền
thống
của
gia
đình.
Trong
một
trận
đánh
Mĩ,
“Những
chiến chống Mỹ cứu nước.
Việt hạ được một xe bọc thép của địch nhưng anh lại bị thương nặng
đứa con
4
và lạc đồng đội 3 ngày. Trong cơn mê, anh nhớ về quê hương, gia
trong gia
đình. Đó là mảnh đất Bến Tre, là chị Chiến, chú Năm, ba, má và
đình”

những kỉ niệm tuổi thơ.
(Nguyễn
- Kết thúc câu chuyện là việc anh Tánh và đơn vị tìm được Việt.
Thi ) 1966
- Trưởng phòng yêu cầu Phùng - anh phóng viên nhiếp ảnh - đi “săn - Tác phẩm thể hiện tình yêu tha thiết của
ảnh” để chuẩn bị làm lịch tết. Phùng đã đến săn ảnh ở một vùng biển. nhà văn với những cảnh đời, thân phận
5
Phùng thu được vào máy ảnh của mình một bức tranh có vẻ đẹp toàn trớ trêu của người lao động.
bích - chiếc thuyền trong sương sớm. Nhưng ngay sau đó, Phùng tình


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

HỆ THỐNG KIẾN THỨC CƠ BẢN VỀ CÁC TÁC PHẨM TỰ SỰ
TRONG CHƯƠNG TRÌNH NGỮ VĂN 12
Truyện cờ chứng kiến một sự thật oái oăm, nghiệt ngã của gia đình ngư dân - Đồng thời nhà văn gửi gắm những
ngắn trên chiếc thuyền ấy: người chồng đánh vợ; vợ thì cam chịu còn các chiêm nghiệm sâu sắc của mình về nghệ
con thì có thái độ phản ứng. Rồi Phùng đã có mặt trong buổi toà án thuật: nghệ thuật chân chính phải luôn
“Chiếc huyện làm việc với người phụ nữ bị chồng ngược đãi ấy, Phùng chứng gắn bó với cuộc đời và vì cuộc đời; người
thuyền kiến cảnh người đàn bà không chịu bỏ chồng.
nghệ sĩ cần phải nhìn nhận cuộc sống và
ngoài xa”
con người một cách đa diện, nhiều chiều.
- Kết quả của chuyến đi là anh có những tấm ảnh được treo ở nhiều
(Nguyễn nơi, không những trong năm ấy mà mãi về sau. Người phóng viên cứ
Minh thấy hiện ra sau bức tranh đẹp ấy là bóng dáng, cuộc sống tù đọng,
Châu) nhẫn nhục của những ngư dân vùng biển.
1983
- Truyện về nhân vật Trương Ba giỏi đánh cờ bị Nam Tào bắt chết Qua tác phẩm, tác giả khẳng định:
nhầm. Vì muốn sửa sai nên Nam Tào và Đế Thích cho hồn Trương Ba

+ Được sống làm người quý giá thật.
Kịch sống lại, nhập vào xác anh hàng thịt vừa mới chết.
Nhưng được sống đúng là mình, sống
“Hồn - Trú nhờ linh hồn trong thể xác anh hàng thịt, Trương Ba gặp rất trọn vẹn hài hòa giữa thể xác và tâm hồn
Trương nhiều phiền toái: Lí trưởng sách nhiễu, chị hàng thịt đòi chồng, gia còn quý giá hơn.
Ba, da đình Trương Ba cũng cảm thấy xa lạ.. mà bản thân Trương Ba đau khổ
6
hàng thịt” vì phải sống trái tự nhiên, giả tạo. Đặc biệt thân xác anh hàng thịt làm + Con người phải luôn đấu tranh với
Trương Ba nhiễm một số thói xấu và những nhu cầu vốn không phải nghịch cảnh, chống lại sự tầm thường,
(Lưu của chính bản thân ông.
dung tục để hòan thiện nhân cách.
Quang
Vũ) 1983 - Trước nguy cơ tha hoá về nhân cách và sự phiền toái do mượn thân
xác của kẻ khác, Trương Ba quyết định trả xác cho anh hàng thịt và
chấp nhận cái chết.