SKKN xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực

I .ĐẶT VẤN ĐỀ:
Như chúng ta đã biết, bất kì trong xã hội nào, nghề dạy
học cũng luôn được đề cao và quý trọng. Đặc biệt là trong
chế độ XHCN, nghề dạy học lại càng được tôn vinh và được
xem là một nghề cao quý trong các nghề cao quý. Cái nghề
“truyền chữ”, “trồng người” này lại không đơn giản, nhất là ở
lứa tuổi các em học sinh tiểu học. Đây là lứa tuổi nhạy cảm
và rất quan trọng để các em định hướng trưởng thành sau
này.
“Vì lợi ích mười năm thì phải trồng
cây
Vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người ”.
Vâng theo lời Bác, trong những năm qua, ngành giáo
dục luôn phấn đấu đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục và
đào tạo, thi đua dạy tốt, học tốt, đào tạo nguồn nhân tài có
đủ phẩm chất, năng lực phục vụ, xây dựng đất nước.
Từ năm học 2008 - 2009, hưởng ứng phong trào thi
đua “Xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực ” do
Bộ GD & ĐT phát động, ở đơn vị nơi tôi công tác đã có
những chuyển biến hết sức rõ rệt. Đặc biệt là sự tăng trưởng
về cơ sở vật chất phục vụ cho việc dạy và học. Trường đã có
sự “thay da đổi thịt”. Khuôn viên, trường lớp ngày càng sạch
đẹp, khang trang. Chất lượng giáo dục toàn diện của nhà
trường đã được cải thiện và từng bước phát triển.
Là một giáo viên chủ nhiệm, lại dạy học theo mô hình
trường học mới Việt Nam, tôi nhận thấy: để xây
dựng“Trường học thân thiện, học sinh tích cực ” phải bắt
đầu từ việc xây dựng “lớp học thân thiện, học sinh tích
cực”. Vì mỗi lớp học thân thiện, học sinh tích cực là một viên
gạch nền móng vững chắc cho một ngôi trường thân thiện,
học sinh tích cực hoàn thiện và nhanh nhất.

Trong gần 3 năm dạy học theo mô hình VNEN, bản thân
tôi đã thực hiện tương đối tốt mối quan hệ giữa thầy và trò,
đồng thời tạo điều kiện cho học sinh có mối quan hệ thân
thiện với nhau và sử dụng các phương pháp dạy học nhằm
phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh trong
học tập, từng bước đưa chất lượng giáo dục của lớp tôi chủ
nhiệm đi lên. Thực hiện tốt các việc làm đó cũng là góp một


phần nhỏ vào thành công của phong trào “xây dựng trường
học thân thiện, học sinh tích cực.”.
Như chúng ta biết, lớp học – ngôi nhà thứ 2 của các em.
Với những học sinh học 2 buổi/ ngày và bán trú, thì thời gian
các em ở trường ở lớp đôi khi nhiều hơn thời gian các em ở
nhà. Hầu hết các hoạt động học tập, vui chơi, sinh hoạt, ăn
uống, ngủ nghỉ,… đều diễn ra ở trường và lớp học thân yêu
của các em.
Lớp học theo mô hình VNEN được trang trí nhằm phục
vụ tốt các hoạt động học tập, sinh hoạt phù hợp với cách
thức dạy học VNEN. Vì vậy, tôi xin mạnh dạn trình bày những
kinh nghiệm tôi đã thực hiện trong quá trình tham gia phong
trào “ xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực” ở
trường bằng những việc làm cụ thể ở các lớp tôi chủ nhiệm
qua đề tài: “ Biện pháp xây dựng lớp học thân thiên,
học sinh tích cực theo mô hình Trường học mới Việt
Nam”.
II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
1. Cơ sở lý luận
Mục tiêu giáo dục Tiểu học đã chỉ rõ: Giáo dục nhằm
đào tạo nên những con người phát triển toàn diện về: “ Đức,

trí, thể, mỹ”. Để thực hiện được điều này, ngành GD&ĐT
nước ta đã và đang tiếp tục thực hiện đổi mới về nội dung,
chương trình SGK ở các bậc học; tiếp tục phát động phong
trào thi đua : “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích
cực”.
Mục đích chủ yếu và ý nghĩa quan trọng nhất của việc
xây dựng trường học thân thiện là tạo nên một môi trường
giáo dục an toàn, bình đẳng, tạo hứng thú cho học sinh trong
học tập, góp phần bảo đảm quyền đi học của học sinh. Trong
môi trường trường học thân thiện, trẻ em sẽ cảm nhận được
sự thoải mái khi việc học của mình vừa gắn liền với kiến thức
trong sách vở, vừa trải nghiệm của chính bản thân trong các
hoạt động ngoại khóa, trong các trò chơi dân gian, các hoạt
động tập thể vừa chơi vừa học. Như thế mỗi ngày trẻ em đến
trường là một ngày vui.
Trường học thân thiện gắn bó chặt chẽ việc phát huy
tính tích cực của học sinh. Trong môi trường phát triển toàn
diện đó, học sinh học tập thích thú, chủ động, chủ động tìm


hiểu kiến thức dưới sự hỗ trợ của giáo viên khi cần, gắn chặt
gữa học và hành, rèn luyện kĩ năng và phương pháp học
tập.trong đó yếu tố hết sức quan trọng là khả năng tự tìm
hiểu, khám phá, sáng tạo.
Với cuộc vận động “xây dựng trường học thân thiện,
học sinh tích cực” học sinh trở nên năng động, tích cực, các
em được học trong môi trường trường học thân thiện sẽ góp
phần phát triển một cách toàn diện về nhân cách và đó
chính là nhân tố quyết định sự phát triển bền vững của đất
nước trong tương lai.

2. Cơ sở thực tiễn.
Trong những năm qua, hưởng ứng phong trào “Trường
học thân thiện, học sinh tích cực của Bộ Giáo dục phát
động, tôi nhận thấy thực trạng về vấn đề dạy và học ở
trường tôi công tác như sau:
- Trường học được xây dựng kiên cố, được trang bị đầy đủ
các thiết bị đồ dùng dạy học cho tất các phòng tin học, âm
nhạc và phòng truyền thống.
- Phần đông các em được cha mẹ quan tâm đến việc học.
Bên cạnh đấy một số em có bố mẹ đi làm xa nhà, học ít, gia
đình các em chưa quan tâm đúng mức đến việc học tập của
con cái.
- Các em học sinh tiểu học còn nhỏ, còn ham chơi, chưa ý
thức hết được tầm quan trọng của việc học tập, chưa tự giác
học tập vì thế kết quả học tập của các em còn hạn chế.
Để đảm bảo các chỉ tiêu của trường, của ngành đề ra,
các áp lực công việc về thời lượng tiết dạy, mục tiêu bài học,
kết hợp giáo dục lồng ghép, phân hóa đối tượng học sinh, hồ
sơ giáo viên….không ít giáo viên đôi khi quá nóng vội trong
việc giáo dục học sinh để đảm bảo những chỉ tiêu và hoàn
tất các công việc đó.
Chính vì lí do trên, giáo viên dễ rơi vào tình trạng áp
đặt, nhồi nhét kiến thức, răn đe, hình phạt, gò bó học sinh,
chưa lắng nghe tâm tư nguyện vọng tình cảm của học sinh.
Việc đánh giá sửa sai còn khắt khe, nghiêm khắc làm học
sinh cảm thấy mệt mỏi, chán nản, sợ học, làm mất đi tinh
thần ham học hỏi, tính tích cực, sôi nổi của các em.
Một số giáo viên chưa thường xuyên tự bồi dưỡng thêm
những kiến thức và kĩ năng sư phạm cũng như các kiến thức

tâm sinh lí trẻ thường xuyên, nên đôi khi thấy lúng túng
trong các tình huống sư phạm.
Qua hai năm dạy học theo mô hình VNEN tôi nhận thấy
mức độ chuyên cần của học sinh lớp mình chủ nhiệm trong
hai năm học 2012 – 2013 và năm học 2013-2014 ở hai lớp
3A và 4A. Kết quả như sau:
Bảng thống kê số học sinh nghỉ học trong các tháng:
Lớp 3A
Năm
học
20122013
27 học
sinh
Lớp 4A
Năm
học
20122013
27 học
sinh

Tháng

9 10 11 12

1

2

3

4

5

Nghỉ học có
phép
(lượt)
Nghỉ không
phép (lượt)

2

2

2

3

4

2

2

3

2

3

5

4

5

6

4

3

6

4

Học sinh bỏ
học
Nghỉ học có
phép
(lượt)
Nghỉ không
phép (lượt)
Học sinh bỏ
học

0

0

0

0

0

0

0

0

0

1

2

2

3

1

2

1

2

3

3

3

2

3

3

2

2

1

1

0

0

0

0

0

0

0

0

0

Bảng thống kê khảo sát chất lượng đầu năm 2012 –
2013, năm 2013 -2014 như sau:
Năm học
Học lực
2012 -2013
Môn học
Hoàn thành
Chưa hoàn thành
27 HS
SL
TL%
SL
TL%
Lớp 3 A
Toán
24
88,5
3
11,5
Tiếng
23

85,2
4
14,8
Việt
Năm học
Toán
25
92,6
2
7,4
2013-2014
Tiếng
26
96,3
1
3,7
27 HS
Việt
Lớp 4A
3. Các giải pháp thực hiện.
Thực hiện việc xây dựng “Lớp học thân thiện, học sinh
tích cực” tôi đã tập trung vào các giải pháp sau đây:


- Tăng cường công tác trang trí lớp học.
- Xây dựng Hội đồng tự quản và phát huy tính tích cực
của Hội đồng tự quản.
- Phát huy vai trò của nhóm trưởng trong các hoạt động.
- Xây dựng tập thể lớp đoàn kết thân ái và giúp đỡ nhau
cùng tiến bộ.

4. Các biện pháp tổ chức thực hiện:
4.1.Tăng cường công tác trang trí lớp học :
Mỗi ngày đến trường, đến lớp là một ngày vui, bản thân
các em thêm yêu trường yêu lớp, gắn bó với ngôi nhà chung
đó. Việc trang trí lớp học thân thiện là một sự sáng tạo phù
hợp với đặc điểm tâm lý học sinh nó tạo cho các em nhận
thức về cái đẹp và có ý thức gìn giữ trường lớp của mình
sạch đẹp, góp thêm cho lớp học một luồng không khí thân
thiện, thoải mái, sinh động, hăng say trong giờ học, rèn
luyện kĩ năng sống cho học sinh.
a. Thiết kế hộp thư vui
Vì vậy, tôi đã kết hợp với
phụ huynh và học sinh để tổ
chức trang trí lớp học. Tôi đã
hướng dẫn cho phụ huynh và
học sinh dùng các tờ giấy bìa
để gấp các phong bì thư, các
ngôi nhà nhỏ xinh xắn sau đó
cùng trang trí lên tờ giấy A0 để
làm “Hộp thư vui kết tình
bè bạn” - Đây là nơi hội tụ
những cảm xúc của các thành
viên trong lớp. Ngay lập tức,
góc nhỏ đáng yêu ấy tạo nên
hiệu ứng sôi nổi tới các bạn
học sinh. Mỗi buổi sáng, những
lá thư với dòng chữ còn hơi nguệch ngoạc nhưng chất chứa
bao tình cảm sâu lắng, những mảnh giấy nhỏ bé, rồi cả hình
vẽ ngộ nghĩnh đáng yêu về bạn bè trong lớp, những bức ảnh
ghi lại khoảnh khắc của lớp lần lượt xuất hiện trên tường

ngôi nhà.
b. Làm hòm thư điều em muốn nói:


Mục đích nhằm giúp cho học sinh có cơ hội bày tỏ ý
kiến, những điều em không tiện nói trước lớp, những ý kiến,
những chia sẽ về cuộc sống, hoàn cảnh gia đình, về tâm sinh
lý….Giúp cho học sinh bày tỏ tất cả những vướng mắc trong
cuộc sống và trong học tập, các em viết một bức thư nhỏ và
gửi vào hòm thư của lớp. Cuối mỗi tuần giáo viên sẽ mở hòm
thư phân loại và có cách xử lý cho từng vấn đề học sinh đặt
ra, có thể phối hợp với gia đình, nhà trường, địa phương để
có cách giải quyết tế nhị và có hiệu quả nhất.
c. Xây dựng góc cộng đồng: Giáo viên và học sinh sưu
tầm, giới thiệu về văn hóa lịch sử của địa phương, dân tộc,
các tác phẩm thơ ca hò vè, trò chơi dân gian….Các sản phẩm
của địa phương làm ra. Chính hoạt động này kích thích các
em hứng thú tìm tòi, sưu tầm, giới thiệu và qua đó cũng sẽ
giúp các em thêm yêu văn hóa, lịch sử truyền thống một
cách tự nhiên, bền vững.


d. Xây dựng thư viện lớp học: Là tủ sách thân thiện có sự
đóng góp của phụ huynh, học sinh , giáo viên, có sự giúp đỡ
của nhà trường và địa phương tạo điều kiện cho các em ham
đọc sách, mở rộng hiểu biết, phát triển khả năng đưọc cho
các em. Rèn kĩ năng sống có trách nhiệm, có ý thức bảo
quản tài sản chung, có thói quen sống gọn gàng, ngăn
nắp. Ngoài việc đọc sách tăng thêm vốn tri thức, học sinh còn
tham gia các hoạt động giới thiệu quyển sách của em do giáo

viên phụ trách lớp hướng dẫn, giúp các em tự tin hơn, diễn đạt tốt
hơn. Đây là một trong những kĩ năng sống rất cần thiết cho học
sinh sau này.


e. Góc sinh nhật: Mục đích tạo sự vui tươi trong lớp học.Giúp
cho học sinh biết cách quan tâm đến bạn bè, biết cách tổ chức
những buổi lễ kỉ niệm nho nhỏ trong ngày sinh của bạn. Tạo sự
gắn kết của các thành viên trong lớp.

g . Góc học tập: Bao gồm góc Toán, Tiếng Việt, Khoa, Sử, Địa ,
góc các họat động giáo dục lànơi trưng bày các tài liệu và đồ
dùng học tập phục vụ cho các môn học. Góc học tập giúp học
sinh thu nhận, tổng hợp kiến thức bằng cách thực hành, thao tác,
quan sát và sử dụng các đồ vật ở góc học tập.


- Bảng hoa việc tốt : Phản ánh rõ ràng, chính xác, công
khai kết quả học tập của mỗi nhóm, cá nhân học sinh sau
mỗi hoạt động. Việc tuyên dương cá nhân, nhóm trong mỗi
giờ chào cờ đầu tuần kích thích học sinh tích cực, tự giác học
tập để đạt được kết quả cao hơn.
Giáo viên luôn thân thiện, gần gũi với học sinh, những lời
nhắc nhở nhẹ nhàng của giáo viên sẽ đạt được kết quả cao.
Viết câu nhắc nhở hóm hỉnh như: “Cho tôi xin rác !” được
dán trước mặt thùng rác nơi HS dễ thấy. Hay câu: “Tắt đèn,
tắt quạt khi ra khỏi lớp bạn nhé ! ”
Lớp có đủ ánh sáng, quạt, lọ hoa, cây xanh, tạo không
khí thật sự thoải mái , thân thiện gần gũi với thiên nhiên hơn.
Bàn giáo viên có khăn trải bàn, lọ hoa, tủ đồ dùng phải gọn

gàng, sắp xếp khoa học, sạch đẹp, dễ đưa vào sử dụng.
Xây dựng đủ các bảng, biểu mẫu đúng quy định của
lớp VNEN.


4.2. Phát huy tính tích cực của mỗi thành viên
trong Hội đồng tự quản của lớp:
Sau khi thành lập được Hội đồng tự quản (HĐTQ), tôi đã
tổ chức tập huấn cho HĐTQ học sinh về nhiệm vụ cụ thể của
từng
ban
và
cách
thức
làm
việc.
Ví dụ : Chủ tịch Hội đồng tự quản (CTHĐTQ) cần phải làm
những việc như: Vào đầu và cuối mỗi tiết học hoặc khi có
khách tới CTHĐTQ biết mời các bạn đứng lên chào. Vào mỗi
tiết học, CTHĐTQ bước ra khỏi chỗ ngồi đứng trước lớp mời
Ban văn nghệ lên sinh hoạt văn nghệ, sau đó mời Ban học
tập lên phát tài liệu và đồ dùng học tập.


* Ban văn nghệ : Tổ chức cho các bạn hát, múa, chơi
trò chơi vào đầu tiết học và cuối tiết học. Có thể lồng ghép
chơi
trò
chơi
để

ôn
lại
kiến
thức
cũ.
Ví dụ: Sau khi học xong Bài 8 ( tài liệu Tiếng việt 3a): Ban
văn nghệ có thể tổ chức cho các bạn chơi trò chơi Tìm từ
nhanh để tìm từ chỉ hoạt động hoặc có thể chơi các trò chơi
khác do các em sáng tạo hay nhờ sự tư vấn của phụ huynh.
Tôi luôn hướng dẫn và động viên các em trong ban văn nghệ
vào những lúc rãnh rỗi xuống phòng Tin học của trường để
cùng nhau lên mạng tìm kiếm những bài hát, những trò chơi
tập thể như: cái trống, đếm sao, cá bơi, giành ghế số 1, tôi là
vua, tôi bảo…..vừa phù hợp với chủ điểm vừa tạo không khí
vui vẻ, vừa tạo hứng thú cho HS trước khi vào tiết học, cũng
như giải tỏa sự căng thẳng mệt mỏi của các em sau mỗi tiết
học.
* Ban học tập: Có nhiệm vụ phát đồ dùng và mời các
nhóm trưởng lên nhận tài liệu và đồ dùng học tập, kiểm tra


bài cũ, bài tập ứng dụng của các bạn, báo cáo với cô giáo
vào đầu giờ. Trong tiết học ngoài nhiệm vụ học tập của mình
phải quan sát bao quát lớp để cuối mỗi tiết học nhận xét
đánh giá tình hình học tập của lớp.
Ngoài ra, tùy từng bài mà đặc biệt là ở hoạt động làm
việc cả lớp, giáo viên có thể để ban học tập thay cô giáo
kiểm tra lại kiến thức mà các nhóm vừa thảo luận xong.
Muốn làm được tốt công việc đó, cuối mỗi buổi học, tôi
thường mời ban học tập ở lại để giao nhiệm vụ trước cho các

em.
Ví dụ: Bài 17 B: Những người dân nông thôn ( Tài liệu
tiếng
việt
3A)
HĐ1 ( làm việc cả lớp): Chơi đóng vai thể hiện lại đoạn 2 và 3
trong câu chuyện Mồ Côi xử kiện.
Giáo viên mời Ban học tập lên điểu khiển lớp chơi.
Ban học tập sẽ bước lên trước lớp và tự mời các bạn lên
tham gia đóng vai :
Ông lão, ông chủ quán và vai Mồ Côi.
Sau đó, ban học tập tự mời các bạn dưới lớp nhận xét và
bạn trong ban học tập là người nhận xét cuối cùng.
Thông thường trong mỗi tiết học, tôi luôn tạo điều kiện
cho các em trong ban học tập phát huy hết năng lực của
mình bằng cách. Tôi hướng dẫn cho các em cứ tới hoạt động
đó là ban học tập sẽ lên điều khiển lớp. Cụ thể: Thi đọc giữa
các nhóm, sửa bài tập….
*Ban lao động: Có nhiệm vụ theo dõi vệ sinh chung của
cả lớp. Đầu mỗi buổi học phải phân công vệ sinh lần lượt cho
các nhóm và kiểm tra nhóm nào chưa thực hiện hoặc thực
hiện chưa tốt. Cuối mỗi buổi học cũng phải kiểm tra lại xem
nhóm nào thực hiện vệ sinh chưa tốt để kịp thời nhắc nhở
các bạn thực hiện tốt.
* Ban thể dục: Có nhiệm vụ theo dõi phần tập thể dục
giữa giờ và các tiết học thể dục xem bạn nào thực hiện tốt,
bạn nào thực hiện chưa tốt.
* Ban sức khỏe: Theo dõi về sức khỏe nếu trong lớp bạn
nào có vấn đề về sức khỏe thì đưa bạn lên phòng y tế của
trường hoặc chạy đi báo với cô y tế.

* Ban thư viện: Ra chơi cho các bạn mượn truyện đọc,
thu truyện và sắp xếp thư viện gọn gàng ngăn nắp.


* Ban ngoại giao: Có nhiệm vụ nếu lớp có khách đến
thăm thì ra mời khách vào và biết giới thiệu về trường, lớp
các
góc
học
tập,
cô
giáo,
các
bạn.
…
Sau mỗi buổi học, HĐTQ ở lại về sau các bạn 5 phút để
gặp giáo viên báo cáo những việc đã làm được những việc
chưa làm được còn gặp khó khăn để giáo viên kịp thời tư vấn
giúp đỡ và giao nhiệm vụ ngày mai cho các bạn.
4.3. Phát huy vai trò của mỗi nhóm trưởng:
Học theo mô hình VNEN, bàn ghế sẽ được sắp xếp cho
HS ngồi đối diện nhau. HS tự thảo luận, tự tìm khúc mắc và
tự đưa ra phương án giải quyết. Mỗi nhóm có 4 học sinh, ngồi
quây tròn, mỗi bạn đều được đặt câu hỏi cho các bạn khác
trả lời.
Ưu điểm của phương pháp học nhóm được phát huy rất
rõ nét trong học nhóm theo mô hình VNEN, tất cả HS trong
nhóm đều được luân phiên nhau làm nhóm trưởng, hướng
dẫn các bạn trong nhóm để điều hành các hoạt động do GV
yêu cầu và không có một bất cứ học sinh nào ngoài cuộc,

không một học sinh nào ngồi chơi.
Tuy nhiên để tiết học dạy theo mô hình VNEN thành
công hay không thì phụ thuộc rất nhiều vào các nhóm
trưởng. Và công việc chính của nhóm trưởng đó là: Thay
giáo viên điều hành các bạn hoạt động nhóm. Xác định được
mục tiêu của hoạt động nhóm. Phân công nhiệm vụ cho công
bằng giữa các thành viên trong nhóm.
Một điều quan trọng nữa đó là nhóm trưởng phải biết tự
mình làm thế nào để huy động được sự tham gia của mọi
thành viên vào giải quyết nhiệm vụ nhóm và phải tạo ra
những tương tác đa chiều giữa các thành viên trong nhóm.
Hướng dẫn các bạn biết cách tìm kiếm hỗ trợ và giải quyết
được một số khó khăn gặp phải. Biết quản lí và sử dụng thời
gian hiệu quả, biết sử dụng và bảo quản tài liệu học tập. Biết
tổ chức và quản lí công việc. Biết giơ thẻ khi đã hoàn thành
công việc và biết giơ thẻ cứu trợ khi không tự giải quyết được
công
việc.
Vậy làm thế nào để có các nhóm trưởng làm được điều này.
Qua trải nghiệm, tôi đã tự rút ra được một số biện pháp như
sau:


Cách 1: Vào cuối hoặc đầu mỗi buổi học giáo viên cần
mời các nhóm trưởng ngồi lại tạo thành một nhóm và hướng
dẫn
các
em
cụ
thể

từng
bước
một.
Ví dụ: Sau khi đã ghi xong đề bài nhóm trưởng điều khiển
các bạn đọc mục tiêu:
- Nhóm trưởng nói to đủ cho cả nhóm nghe (Mời các
bạn đọc mục tiêu. Bạn nào đọc xong thì giơ tay lên)
Nhóm trưởng nói: Mình mời bạn A đọc mục tiêu
thứ
nhất
Mời bạn B đọc mục tiêu thứ hai….
(Sau khi các bạn trong nhóm mình đọc xong thì giơ thẻ
hoàn thành lên để GV biết đến kiểm tra).
Cách 2: Đối với những nhóm còn yếu, nhóm trưởng làm
việc còn lúng túng. Vì vậy, người giáo viên phải là người
“làm mẫu” và đóng vai trò là một nhóm trưởng chứ không
phải vai trò là một người giáo viên.
Ví dụ: Bài “Ôn tập bảng nhân và bảng chia” ( tài liệu
toán
lớp
3
trang
15)
Bài tập 1: Ôn tập bảng nhân, bảng chia 2,3,4,5
Câu a:Yêu cầu trong tài liệu là : Em đố bạn đọc bảng
nhân, chẳng hạn bảng nhân 2, em nghe bạn đọc và sửa lỗi
nếu có cho bạn.
Nhóm trưởng ( tức giáo viên làm mẫu) làm việc như
sau:
+ Mời các bạn thảo luận theo nhóm 2: Bạn A với bạn B

là một nhóm, bạn C với bạn D là một nhóm….
+ Các nhóm hãy tự đố nhau đọc bảng nhân, chẳng hạn
bảng nhân 2, nghe bạn đọc và sửa lỗi nếu có cho bạn.
+ Sau khi các nhóm làm xong, nhóm trưởng điều khiến
đặt câu hỏi và đố bạn trong nhóm trả lời, sau đó mời bạn
khác nhận xét và cuối cùng đi đến ý kiến thống nhất chung
cả nhóm . Giơ thẻ hoàn thành báo để cô giáo viên kiểm tra.
Hoặc trong các bài khác ngoài nội dung câu hỏi sách giáo
khoa khi đã hoàn thành nhóm trưởng phải biết nêu thêm
một số câu hỏi để kiểm tra xem các thành viên trong nhóm
có nắm được kiến thức hay không.
Cách 3: Giáo viên chọn ra một số học sinh học giỏi,
nhanh nhẹn trong học tập xếp cho các em này ngồi vào một
nhóm để giáo viên huấn luyện khi học sinh đã biết việc và


biết cách điều hành nhóm rồi thì chia các bạn này đến mỗi
nhóm mỗi bạn làm nhóm trưởng các nhóm.
Cách 4: Hoặc có thể cho nhóm làm tốt làm mẫu thảo
luận một hoạt động nào đó và các nhóm còn lại chú ý để học
tập theo. GV cũng không quên động viên, tuyên dương kịp
thời các nhóm làm tốt.
- Một điều nữa cần phải lưu ý đó là vị trí đứng của giáo
viên khi các nhóm thảo luận cũng hết sức quan trọng. Qua
kinh nghiệm giảng dạy, tôi nhận thấy giáo viên nên đi xung
quanh bốn bức tường của lớp vì vừa có thể bao quát các
nhóm, vừa đánh giá đúng nhóm nào làm nhanh nhất, chậm
nhất, nhóm nào giơ thẻ hoàn thành lên trước hay lên sau hay
nhóm nào giơ thẻ cần cứu trợ, để từ đó giáo viên kịp thời đến
kiểm tra hay giúp đỡ.

4.4. Xây dựng tập thể lớp đoàn kết, hòa đồng:
Như Bác Hồ đã nói:
“Đoàn kết , đoàn kết, đại đoàn kết
Thành công, thành công, đại thành
công”.
Muốn xây dựng được mối đoàn kết giữa các bạn trong
lớp với nhau, thì vai trò của hội đồng tự quản cũng không
kém phần quan trọng đặc biệt là ban văn nghệ của lớp. Ban
văn nghệ dưới sự hướng dẫn của GV, vào giờ ra chơi ban văn
nghệ tự tổ chức, tự khởi xướng ra các hoạt động, các trò chơi
và tôi cũng cùng tham gia chơi với học sinh. Trước khi chơi,
GV thường đưa ra những giải thưởng thú vị, giải nhất có thể
là gói bánh, gói kẹo, hộp phấn…. để kích thích tinh thần chơi
của các em.
Ví dụ: Trò chơi “Kéo co” không chỉ đòi hỏi sức mạnh, sự
khéo léo mà còn đòi hỏi tinh thần đoàn kết cao. Nếu như
không có sự hợp tác - đoàn kết cao thì chắc chắn sẽ thua
cuộc.
Qua trò chơi, GV vừa giúp ban văn nghệ thêm mạnh
dạn, tự tin, rèn luyện thêm kỹ năng điều hành lớp vui chơi,
văn nghệ, vừa giúp các em thể hiện sự đoàn kết, hợp tác,
giúp đỡ nhau để cùng nhau hoàn thành tốt nhiệm vụ. Thông
qua những giờ giải trí thú vị ấy, HS càng thân thiết, quý mến
nhau hơn và chắc chắn rằng các em sẽ sẵn sàng giúp đỡ


nhau khi gặp khó khăn trong học tập cũng như trong cuộc
sống
5. Hiệu quả của sáng kiến:
Nhờ áp dụng, kết hợp các biện pháp trên mà tôi đã thu

được kết quả đáng mừng trong việc xây dựng lớp học thiện,
học sinh tích cực cho học sinh lớp mình chủ nhiệm. Kết quả
đạt được trong hai năm học 2012-2013; 2013-2014 như sau:
Tháng
9 10 11 12 1 2 3
4
Năm học
2012-2013
Nghỉ có phép
3
2
5
4 3 5 3
2
Lớp 3A
(lượt)
27 học sinh

Năm học
2013-2014
Lớp 4A
27 học sinh

Nghỉ không
phép
(lượt)
Bỏ học

1

2

0

1

1

1

1

0

0

0

0

0

0

0

0

Nghỉ có phép
(lượt)

1

2

0

2

1

0

1

0

Nghỉ
khôngphép
(lượt)
Bỏ học

1

1

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

Bảng thống kê khảo sát chất lượng cuối năm 2012 – 2013,
2013 -2014 như sau:

Năm học
2012 -2013
27 HS

Lớp 3 A
Năm học

Môn học
Toán
Tiếng
Việt
Toán

Học lực
Hoàn thành
Chưa hoàn thành
SL
TL%
SL
TL%
96,3

1

3,7

26

96,3

1

3,7

27

100

0

26


2013-2014
27 HS
Lớp 4A

0
Tiếng
Việt

27

100

0

0

III. KẾT LUẬN
Nhớ lời Bác dạy: “Dù khó khăn đến đâu cũng tiếp tục thi
đua học tốt, dạy tốt”. Mặc dù còn nhiều khó khăn trong việc
giảng dạy và giáo dục học sinh, nhưng tôi tin rằng: “ Mỗi
giáo viên đều có thể vượt qua được những khó khăn đó và

hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao bằng chính sự tận tâm
của mình ”. Bản thân tôi thấy mình cần phải cố gắng nhiều
hơn nữa trong việc rèn luyện phẩm chất đạo đức, học tập
nghiên cứu tìm hiểu, nâng cao kiến thức. Từ đó đúc kết kinh
nghiệm cho bản thân và tìm ra những giải pháp để hướng tới
mục tiêu chung của toàn ngành đã và đang thực hiện: “ Xây
dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực ” và
nâng cao hiệu quả giáo dục.
1.Bài học kinh nghiệm.
Để xây dựng được “lớp học thân thiện, học sinh tích
cực”, giáo viên cần làm tốt các vấn đề sau:
- Cải thiện tốt mối quan hệ thầy trò, thực hiện qui tắc
ứng xử thân thiện.
- Cần chịu khó học hỏi, tìm tòi, đổi mới,phối hợp hài hòa
các phương pháp,vận dụng đổi mới các hình thức dạy học
phù hợp, tăng tính sư phạm, giảm nhàn chán. Làm đồ dùng
dạy học, sưu tầm tài liệu chuyên môn, học tập trao đổi
chuyên môn trong trong tổ và các tài liệu có liên quan.
- Lập kế hoạch bồi dưỡng HS giỏi, HS năng khiếu. Lên
Kế hoạch phụ đạo HS yếu thường xuyên trong mỗi tiết dạy,
đầu hoặc cuối tiết học.
- Làm tấm gương tốt cho HS noi theo như: đi dạy đúng
giờ, nếp sống, sinh hoạt đúng đắn, nói là làm, không nói một
dằng làm một nẻo. Làm việc gì, chắc việc đó. Tránh những
việc làm hình thức, ít tác dụng vì nó có thể vô tình gây tâm lí
mệt mỏi cho HS.
- Nghiên cứu tâm lí lứa tuổi, tạo môi trường thật sự thân
thiện, từ việc trang trí lớp đến việc giảng dạy và các hoạt

động ngoài giờ, để phát huy hiệu quả nhất tính tích cực, tự
giác của mỗi HS.
- Nhẹ nhàng uốn nắn, sửa sai cho HS kịp thời, thường
xuyên. Kịp thời tuyên dương khi thấy các em tiến bộ dù là rất
nhỏ, để các em tự tin hơn, vượt qua những mặc cảm tự ti.
- GV cần bao dung và công tâm trong giảng dạy và giáo
dục HS.
- GV đông thời là người thầy, người mẹ, người bạn cho
HS khi cần được dạy dỗ, khi muốn được che chở, khi cần
được chia sẻ.
- Tạo điều kiện cho các em hòa nhập với bạn bè trong
lớp, ở trường và cộng đồng. (Tham gia các cuộc thi, buổi giao
lưu của trường, địa phương tổ chức)
- Phối hợp phụ huynh HS thống nhất quan điểm giáo
dục.
- Tận dụng tối đa những điều kiện sẵn có để phát triển
giáo dục.
- Tranh thủ sự ủng hộ giúp đỡ của trường và phụ huynh
HS để phục vụ cho hoạt động học tập của HS và công tác
giáo dục.
2. Đề xuất kiến nghị với các cấp:
Xây dựng được hoàn thiện một lớp học thân thiện –
Học sinh tích cực không phải ngày một, ngày hai mà đó là cả
một quá trình lâu dài cần phải được tiến hành đồng thời ở
các lớp, có sự ủng hộ giúp đỡ của các ban ngành địa phương,
gia đình, nhà trường và Đoàn, Đội Thiên niên Tiền phong và
Sao nhi đồng.
Đối với xã hội cần quan tâm đến ngành giáo dục nhiều
hơn nữa cùng nhà trường làm lành mạnh môi trường sống,
không còn các tệ nạn xã hội, ảnh hưởng không tốt đến nhận

thức và lối sống của học sinh.
Nhà trường cùng cha mẹ học sinh triển khai thực hiện
qui tắc gia đình thân thiện, để mỗi học sinh đều được sống
trong môi trường thân thiện.
Xây dựng mô hình lớp học thân thiện, học sinh tích cực
ở mỗi lớp học.
Cần tạo cho các em sân chơi để các em giáo lưu, học
hỏi và tiến bộ hơn, thi giọng hát hay, thi tìm hiểu các ngày lễ
lớn.


Nhà trường phối hợp, Đoàn Thanh niên, Đội Thiếu niên,
Sao Nhi đồng tổ chức thêm nhiều hoạt động ngoại khóa
như trồng cây nhớ Bác, 1trò chơi dân gian, tìm hiếu an toàn
giao thông,..…để các em có sân chơi thật sự vui, khỏe, an
toàn.
Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi trong quá trình
giảng dạy và học tập đã rút ra được. Dù hết sức cố gắng,
nhưng chắc chắn không thể tránh khỏi những hạn chế và
thiếu sót. Rất mong được sự góp ý của các bạn đồng nghiệp
và Hội đồng Khoa học cấp trên.