DSpace at VNU: Ngọn cờ đại đoàn kết Hồ Chí Minh trong công cuộc xây dựng, bảo vệ chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam

DẠI H Ợ C T Ồ N G l l ự p HÀ NỘI
TẠ P C H Í K H O A H Ọ C No 3 + 4 - 1992

NGỌN CỜ ĐẠI ĐOÀN KẾT H ồ CHÍ MINH
TRONG CÔNG c u ộ c XÂY r)ỰNG, BẢO VỆ
CHỦ NGHĨA XÁ HỘI ờ VIỆT NAM
PHÙNG

H ữ u PHÚ^

PHẠM CÔNG KHÁI ^ ^

1/ C hủ tich HỒ Ch( M inh là người Việt nam dău tiên xác định con đ ư ờ n g đi i6n chủ
n ghĩa xả hội củ a dấl n ư ớ c , d ân lộc. T rọ n cuộc đ ời, N gười dã p h ấ n đ ấu k hống m ệt mỏi
c ho m ục tiêu c a o d ẹ p đó. Ti£c thay, từ năm 19S4 đ ỉ n năm 1963, khi đ ế q u ố c Mỹ tiế n
h ành c u ộ c c h i í n tra n h xàm lư ợ c làn bạu trẽn d ất nưóx la, phăn lớn tâm sứ c củ a lãnh tụ
và T ru n g ư ơ n g Đ i n g phải dành cho viộc chi đạu sự nghiệp, đ ấu tran h bảo vệ độ c lập, chủ
quySn, th ố n g n h ỉ t đ ất nư ớ c. Tuy vậy, Ngirừi vẫn dành mộí phần th ờ i gỉan, trí tu ệ đ á n g kè
dè h o àn th iệ n t ư tư ở n g về con d ư ờ n g liến lòn chủ nghĩa xã hội và chl d ạ o sự n g h iệp xây
dự ng, b ảo vệ hậu p h ư ơ n g xả hội chủ nghỈH m iĩn Bác. T rong nhử ng di sản quỷ glá mà C hủ
tich HỒ C hí M inh dè lại vẫn nồl bật lôn n h ữ ng luận đ iỉm khoa học về chiến l ư ợ c đại
đ o à n k í t tro n g th ờ i kỳ Uch sử mới.

Theo sổ liộu thtíng

chira đầy đủ. từ cufíl nam 1954 dCn CUỐI nam 1964, trong tồng

SỔ 720 bài viết, bàỉ nối của Chủ lịch Hồ Chí Minh, có 263 bài đC cập đ ến vấn đ ề đ o à n kết.
T ừ CUỐI n ă m 1 9 M đ ế n i h á n g 8 n ă m I960, khi mà c u ộ c c h i ế n t r a n h xâm lưivc c ủ a đ ế q u ố c

Mỹ mỏ’ rộ ng trê n quy mô cá n ư ứ c, lãnh tụ cũng dặc biệt quan lâm đốn ' á n d ề đ o à n kết

d ần tộc, đ o à n kết q uố c tế: 143 bàỉ viỄt, bàl nói của N gười trẽn tòng số 336 bài đ ẫ đồ cập
dến v ỉ n d ề quan trọn g này.
N hư vậy ,đ o àn kết, đoàn kếl, ílại đoàn kcl là một chiến lư ợc cách m ạng x u y tn suốt
trong hộ th ố n g t ư tưỏrng của Chủ Mch Hồ Chí Minh. Chiến lư ợc dó đirự c N g ư ờ i đồl mới,
hoàn thlộn và đ ặc biệt coi trợ n g khi cách mạng n ư ớ c la chuyền sang gtai đ o ạ n cách m ạng
xá hội chủ nghĩa mộc giai đoạn cách mạng m(Vi mẻ, hết sức p h ứ c tạp và đăy khó khăn, t h ử
thách.
2/ C h iến lự ợ c cách mạng suy cho cùng là sự nhận íh ứ c dúng đắn, yôu cầu, xu thế
( + ) Phó giáo sư, Phố tiến sĩ, Khoa Lịch sử Đạl học Tồng hợp Hà NỘI
( + + >/lện Bảo tàng Hồ Chí Mmh
50


p h á t triẾn của đcVi sống íhực liên, đ ịn h hướiip và dồ ra n h ữ n g giải p h á p khoa học đỄ i’uii
quyỄt hl^u q u ả n h ữ n g đòi hỏi k h a . h q u a n đu. C hiến lư ự c dại đ o à n kết của C h ù tịch Hi>
C hí M inh tro n g th ờ i kỳ cách m ạng xã hội t.iù nghĩa là sự p h át trlê n tiỗp lụ c t ư iưtVng
ch iến iư ợ c đại đoàn kỂl của N g ư ờ i tro n g cách m ạng d àn tộc, d ân c h ủ , song có s ự điSu
chinh hoàn th iện n h ữ n g nội d u n g m ớ i ph ù h ợ p với thời đại m ới, bối cả n h Uch s ử mới.
C uổl th ậ p kỷ 5U đến cuối t h ậ p kỳ oO là giai đ o ạ n đ ờ l số ng chính trị q u ố c tê diỗn ra
n h ữ n g b iến đ ộ n g vô cùng p h ứ c tạp . C u ộ c chiến tran h giữa hai hộ ih ổ n g ch ín h trl t h í g iớ i
nố r a q u y í t liệi. Chủ nghía đẽ q u ố c đ iê n cuồng p hản kích p h o n g tr à o cả ch m ạ n g th ể g iớ ỉ
bftng râọí thủ đ o ạ n tàn bạo, th âm đ ộc. Phong tiỉào giảắ p h ó n g d â n tộ c n ồ ra m a n h m ẽ,
song các d â n tộ c b | áp b ứ c b ó c lột p h ả i trả gĩá cho độ c lập ,tự d o b ằ n g m á u và lửa. H ệ
th ổ n g các n ư ớ c xẫ hội chủ nghĩa đ ạ t d ư ợ c n h ữ ng th àn h t ự u q u a n trọ n g tr ê n các lĩnh vự c
kinh t í - xâ hộl - q u ố c p h òn g, đ ồ n g íh ờ ỉ, một m ô hình Ểhủ nghĩa xẫ hội đ ồ n g n h ấ t voi
n h i ỉ u k h u y ít lật c h ư a đ ư ợ c p h á t Hiện từ một tru n g tâm lớ n Đ ô n g Ẳ u đ í đ ư ự c á p đ ặt và
p h ố b t í n ò n h iều n ư ớ c T ín h chất p h ứ c tạp và n h ữ ng m âu th u ẫ n gay gắt của ĩ h ờ i đai tá(.
đ ộ n g d ữ d ộ i đ ế n p h o n g trà o cộng sản, công nhân q u ố c tế, làm nảy sính n h ữ n g b ất đồng,
th ậm trf m âu thu ẫn tai hại. N h ữ n g b iến cố đó va d ậ p m ạnh vào nưcrc tc ư ờ n g k h ố i đ o à n k ế t d â n t ộc, b ì n h t i n h , s á n g SUỐI tìna c h ọ n m ộ t c h i t u I u 0 c, s à c h lượ." t ố i

ư u đ è xây d ự n g m ột mật trậ n q u ố c tẽ đoàn kết vớỉ Việt Nam Irong niội ihẽ cuộc ch ằ n g
chịt mâu th u ẫ n - dó là sự nỗ lự c phi th ư ờ n g , trí tuệ tuyệt vời của Bác Hồ và là sứ c sống
d iệu kỹ củ* c^hiến lư ợ c đại đ o àn kết H ồ Chí Minh.
ở tr o A g n ư ớ c , g l a í đ o ạ n t ừ c u ố i t h ậ p kỳ 5 0 đ ế n CUỐI t h ậ p kỷ 6 0 lả n h ữ n g n i m i h á n g

bộn b í khố khăn, th ử th ách và h ẽt s ú c ph ức tap. M ôt đ í t n ư ớ c vừa có hỏa bình v ừ a cò
c h l í n tra n h ; vừa p hải Kây d u n g h ậ u p h ư ơ n g th eo một m ô hình kinh t ế - xâ hội h oán toàn
m ớ i mẻ, vừ a phải tiẽn hànl' một cuộc chiến íra n h lâu dài nhăt, v ừ a chịu sự lác độ ng của
quy Iuậ[ kinh tế vừa chịu <>ư chi ph ô i của quy iuật chiến tranh.
T ro n g m uòn vàn vẵn dề p h ứ c lạ p |íá ả i giải quyết có m ột văn đ ỉ fă» lớn lả tập hự p.
b ố t r( l ự c Iưcrng. ở đâ y c ó md« m â u t h u ẫ n k h ô n g d ẽ giải q u y ế t . CÔDg c u ộ c *h0i p h u c , cải

t«o, p h át trlè n ktnh tế - vãn h ó a ' xả hội (V m i ĩn Bắc đòi hòi p h ải th ay dồi c ấ u trú c kinh
t í - x i hột, và trê n th ự c cẽ đả tạ o ra m ột tập h ợ p xă hội md ỉ n tộc d&n chủ. C ùng luc dó ,sự nghiỆp giải p h ỏng m l ỉn Nam, th ố n g nhải đ ấ t n ư ớ c lai
đòi hỏl p hải lôi cuổn lẫt cà các lực lư ợ n g xã hội vào t ận tu>ễn cách mạng. M uốn thắng
lợi ph ải giải quyỄt chinh xác mối q u a n hệ giữa d ân tộc - giai c í p , và rộng h a n , q uỏc gia q u ố c t f ,độc lập d ân tộc - chù nghĩa xả hội tro n g một thò i dệi mới, h ổ i cảnh lịch sử m ới
S ự đ ồ i m ớ i , h o ^ n i h t ệ n c h i é n l ư ự c đạ i đ o à n kết H ồ C h í M i n h t r u n g giai

ạn 1951-

chinh là sự diSu chinh n h ậ n th-'rc và giải p h á p đề giải quyết hiệu q u ả n h ãi nhừrtg
mối q u a n hệ v^n vô cùng p h ú c t<ỉp nói trẽn.
3 ' O u a các di cảo mà C b ủ I|c h H ồ Chí Minh đ ỉ l«i. chú ng ta cỏ thỉ- khai thác n h iíu
luận d i ỉ m cố tính nguyên tác c ủ a N g ư ở i v ĩ chiến lư ợ c dyì đ oàn kết (reng cãch m ậng >ã
hộí chủ nghĩa. B ư ớ c đầu , xin nêu n ê n ở dây một sô’ luận điềm c ơ bản.
3.1
* D «i doàn k ế t trư ớ c h í t p h á t đ ư ợ c x â y dự ng trỉn c ơ s ớ q u y ĩn lợ i tÕi Cíut Cỉ-a
dân tộc và quyần lợ i chán ch ín h cù a n h ă n dân lao động.

60


B ư ớ c vào giai đ o ạ n cách mạng xá hộl chù nghĩa, hoặl động kinh lẽ, quyền lợi kinh l£
ngày c à n g t r ở th àn h v ĩ n d ĩ q uan lâm hàng đâu cùa các giui cấ p và mỗi cá nhân. Bẽn cạnh
n h ữ n g lợi fcb chun g của cộng dò ng dân tộc xuát hiộn ngày cùng nhiỀu lợi ích riên g biệt
củ a c á c tậ p đ o à n xả hội, các tồ chứ c đ ơ n vi kinh |£ - hành chính và các cá thỄ. NSu không
giải qu y £ t d ú n g đ ắ n các mối q uan hệ vS lợi ích sẽ d ân đốn sự dijin vở khối d o à n kết to àn
dãn.
C h ủ tich H d C hí M inh luôn tim kiếm và triột đ ề khai ihác nh ững lựi ích chung n h ỉ t ,
n h ữ n g mối q u a n tâm chung n h ất của tất cả mọi n g ư ở i, lấy dỏ làm ncn (ảng xây đ ắ p khổl
đ ại đ o à n kết. N h ữ n g năm th án g đ ất n ư ớ c bi chia cắl, chiốn tran h ác liệt kéu dài, diSu
qu an tẳ m iớ n lao n h ăt, nguyộn vọng cháy bòng nhấl củ a nhân dân là dòi hòa bình, th ố n g
nhất d ỉ t n ư ớ c . C hủ Uch H ồ C h í Minh chính là N g ư ở i luôn giirirng cao ngọn c ờ hòa binh,
th ống n h ấ t, lấy dó lầm mục tiêu tập h ợ p , cồ vũ to àn dán. c ỏ lh£ tìm ihuy m ục tiẽu này
tron g h ầu h'Tt các bài viết, bài nói cùa Người.
"Tôi thiết tha kêu gọi lất cả nhữ ng người Ihật th à yôu nirởc không p hân biệt tần g
lớ p n à o ,tín n g ư ở n g nào, chín h kiến nào và t r ư ở c đây đã đ ứ ng v ĩ phc nàu. C h ú n g ta hãy
thật th à cộng tác vì dân, vì n ư ớ c mà p h ấ n d ấu đ c th ự c hiện hỏa bình, Ihống n h ấ t, dộc
lập d â n chủ tro n g n ư ớ c Viột Nam yêu quý của ch ú n g ta" ( 2).
"Toàn th ề đ ồng b ào hãy quyết tâm đ oàn kế( rộng rãi và chột chc (...)
quyết và b èn bl cho một n ư ớ c Việl Nam th ông n h ất, dộc lập , dân t h ủ
T h ống n h ấ t n ư ớ c nhà là con đ ư ờ n g sống còn cùa nhán dân la. Dili diiàn
lư ợ n g tấ t tháng. N h ờ dặi đ o àn kếl mà cách mijing ih án g lựi, kháng chiõn
Nay ch ú n g ta đại đ oàn kết (hì cuộc đấu tran h chín h lr| cùa chúng ta nhấl
n ư ớ c nhà n h ất đinh th ố n g nhất"

d ẩ u tra n h kiên
và giàu m ạnh.

kốt là một lực
d ã ih àn h công.
đ |n h Ihấng íợl,

N h ấ n m ạnh, đ ề cao quySn lợi dân tộc, song, C hủ tịch H ổ Chí Minh không q u ê n
khẳng đ ịn h q u y ề n iợi chính dáng của các giai cẫp, của mỗi con ngưử i và N gư ờ i luôn luôn
h ư ớ n g d ẫn, chl đ ạ o Đảng, Nhà n ư ớ c chăm lo ,bảo vộ n h ữ n g quyẽn lựẳ dó. H a n chế n ữ a,
N g ư ờ i t h ư ờ n g x uy ê n chi ra s ự t h ố n g nhấi bi ện c h ứ n g g i ử a q u y ồ n lựi d a n l ộ c - gtal c ấ p ,

n hà n ư ớ c - t ậ p thề - cá nhãn.
3.2
- D ạ i doàn k ẽ l p h d i trên c ơ s ở x ó a bỏ các đ ịn h k iến lịch sừ và d ấ u tranh’p h ê
bình, tự p h ê b ình :
M ộí tro n g n h ữ n g t r ử lực lớn trẽn con d ư ờ n g xây d ự n g chủ nghĩa xă hộl ch ính là
những đ |n h kiến d o lịch siV đề lại. N hững dinh klẽn đ ó tà sản phầm gắn liÈn với n h ữ n g
tàn dư củ a c h ế đ ộ p hong kiến ,th ự c dân ,trự c l i í p là của chính sách "chia dè trị" "đùng
người Việt d á n h n g ư ờ i Việt". Kẻ thù đã từng dù ng vũ khí chia rỗ đc . hông lại chiến lư ợ c
dại doàn kếl, chq đ ến khi chúng bị quét sạch thl n h ữ n g định kiến đ ộ t hại d o chún g đ ẻ ra
vẫn ià một nguy c a p há vở khối đ oàn kết dân lộc. S ự ngh iệp xây d ự n g chỗ độ xã hộl m ớl
là điSm hội lụ của các lực lư ợ n g đ ã lọt qua sự s àng lọc lịch sử, Irong đ ó c6 cả n h ữ ng
người hôm q u a d o sự xô đầy của th ờ i cuộc đã d ứ n g về trê n tuyến đối lập với cách mạng,
có cả n h ữ n g n g ư ờ i ngày hôm q u a ờ cừiig trận tu yến d ế n hôm nay tro ng q u á trình cảl tạo
kỉnh lế - xă hộl ho ặc chú ý ho ặc vô lình dâ dạt sang mộl hàng ngũ khác. Đ ó là c h ư a kè tớl
những kh ác blột vẽ nhận Ihức, v í chính kiến, về s ở nguyội I r ư ớ c một bỉến cố lớn lao và
61


m ới mé.
ở một giai đoạn n h ư vậy, m uốn xây dự ng, củng cò’ đại đ o àn kếí phải ch iến th ắ n g các
đinh ki£n lịch sử. VỚI tầm cao ư í luệ và chủ nghia nhân vân cộng sản, Chủ tịch Hft C h í

M inh luốn luôn căn d ặ n :”... điSu cần Ihiổt nhất lả đ o àn kửt (...) cSn phải xỏa b ỏ hổt th à n h
kiến , căn p hải th ật th à đ o à n kếl với nhau, giúp d ữ nhau cùng liến bộ , dề c ù ng phục vụ
nhăn d â n ”
K hông phúi ngẫu nhiên tro n g khi vun d ẩ p khối đại đ o à n kết to à n dân , C hủ
ttch HÒ Chf M inh iỹl đ ậc blột col trụ n g việc giáo dục .ihuyết phục, lậ p h ợ p c á c trí th ứ c
,Bhân sl cQ ,các cáo b ộ lư u dung, các Việt kiSu ,các lực lư ợ n g (ỏn g iáu và d ồ n g b à o các
dAn tộc ft người.
X ỏ a b ò din h k i í n Mch s ử là thái d ộ khoa học cần cỏ đc củng c ổ dại đoàn kểt, n h ư ng
hoAn t o i n khác với thái đ ộ đ oàn k í t xuôi chiSu ,vỏ nguyên tác. T r o n g ch iến lư ự c đạl
đ o à n k£( HỒ C hí M inh phê bình và tự phẽ hlnh d ư ự c coi là một luận d i ỉ m cỏ tín h nguyCn
t ỉ c , N g ư ờ i n hấn m ạnh:” M uổn đoàn kết lổl Ihì phải phc bính, (ự ph£ hình, nghia là x u ỉ t
p h át t ừ đ o à n kết mà phô bỉnh và l ự phê bình dS di d ến d oàn kếl htrn nửa"
T h ậ t thà và
dân chù th eo q u a n diỄm củ a Bác H ồ là điồu kiện q u an trụ n g h ả o đ ảm sứ c m ạnh phê bỉnh

,tự phe bình."
3.3- D ạ i đoàn k í t dân tộc là m ộ t Ilìễ th ố n g Iihăi bao gồiìì ktìố i liên m in h cô n g -n ô n g
và tấ t cà các tực lư ợ n g y ê u n ư ứ c t iín b ộ khác:
Q u a a đ i ỉ m vS t ậ p h ợ p ,bố Irí lực lư ự ng cách mth ứ c v ỉ cách giải quy£l mối quan hộ giữ a dán lộc và gỉui cấ p . vs vấn dS này , chiỉng ta
d ỉ c ó n h i ỉ u lúc t h ự c hlộn khAng đúng, khồng lố( chiốn lư ợ c đại đ u à n kốt của C hủ tich
H d C hí Minh. T ro n g cách m ạng xă hội chủ nghỉu, vấn J ề giai cấ p i h ư ử n g đ ư ự c d ỉ cao,
n h ì n n iỊn h một c h l ỉ u ; vẩn d ỉ d ân lộc t h ư ờ n g bị xem nhẹ, d o vậy, đ ả có th ờ i liên minh
cổ n g n ống d ư ợ c n h ậ n th ứ c n h ư là nguyên tắc c h i í n lưự c, cỏn mặl Irận d ân tộc thống
n h í t d ư ợ c xem là sách lư ợc.
T ro n g t ư tưỏrng cách mạng củ a Chủ tich H ồ C hí Minh ,đạl đ o à n kếl là một chiỂn
t ư ự c I&U dkl', k h 6 l d i ' ằ n k £t đ&n l ộ c tii m ộ i t h ề ihcỉng nliẵi \iiộn c h ứ n g , t r o n g đ 6 iVÊn mt nh
Cống n ỗ n g là m ộ t b ộ p h ậ n c ố t lỗ i, n£n lả n g n h ư n g k h ô n g tá c h rờ i k h ỏ i k h ố i đ u à n k ế t với

cAc lự c Iv ợ n g yfiu n ư ớ c , l i ỉ n bộ khác. N gười luAn luồn nhăt q u án q u a n diẼm; liôn minh

cống nống là n ỉn , là gốc của khối diịi đ oàn kế(, đ ồ n g Ihừi th ư ờ n g xuyôn nh ấn mạnh;" dã
cỏ n ĩ n vfrng, gốc tốt còn phải d o à n k í t VỚI các tSng lứ p iiM n dân khác (...). đ o à n kỄ( t ĩ t
c ỉ n h ữ n g n g ư ờ i Ih ự c s ự yỀu lồ qufic ,y£u hòa hình, khồng phán biệt th uộc đ ả n g p h ái nào,
tổ n giáo nào, t ỉ n g lớ p n ào và qu á kh ứ hụ đă h ợ p lác với phe nào"
3.4 - S ự đ o à n k ỉ t trong D àng và quan hệ m ậ t t h l í t g iữ a D áng VỚI quần chúng là
n h â n tố dd m bà o sứ c m ạ n h d ạ ỉ đoàn k ẽ t:
Đ ỉ n g cộng sản Vlộl Nam d o C hủ lịch H ồ Chí Minh sáng iập trê n CIT sử h ợ p n hất ba
l ồ c h ứ c cộng s i n đ ầ u nSm 1930. Sự ra đ ờ l và lớn mạnh của Đ ảng t ư ự n g tr ư n g cho sự
d o i n k í t và Đ ỉ n g cOng chính là n gư ời chl ra cho dân tộc sự c ỉ n thiết phải d o à n kốl, đổng
th ờ i p h ỉ n đ ỉ u vun đ ắ p cho khối
doần kết dỏ.
B ư ớ c vào giai đo ạn cách in^ng xẩ hội chủ nghĩa ,D ảng í r ở th à n h Đ ả n g cầm quySi,

62


n h i ỉ u cán b ộ ,đảng viẽn có cống lao tron g sự n g h i ộp dẫu Iranh giành độc lập ,tự d o d s
năm các c ư ư n g v| lăiih đ ạ o chủ chổt ở các c ơ quan Irung ư ư n g xuồng dịa phưiriig. QuySn
l ự c và q u y ĩ n lựi đ ã làm tha hóa một bộ phận cán bộ, đ ảng viẻn.
nhiSu nưi Itnh đ o à n
k ỉ t dồng chí, đồn g sinh ,đ5ng tử n hững ngày khỏri nghia, khảng c h i í n đâ bi thay th£ b ằng
s ự kèn cựa, đ ấ u đ á giành d anh - lợi; sự gẩn bó múu thịt với nhân d ân một Ihời h oạt d ộ n g
b í m ật dã bị thay th ế bằng thái độ quan liêu, cửa quySn... Đấy là nguy Cir lớn n h ất của
Đ ả n g ,của chủ nghĩa x i hộl, là nhữ ng dộc lổ c6 khả năng phá vỡ sứ c mạnh của Đ ảng , phá
v ỡ khối dại đ o à n kết d ã n tộc.
Chủ tich HỒ C hí M inh d ành sự q uan tâm hàng đẫu cho sự củng cố, tăng c ư ờ n g khổl
đo à n kết Irong Đ ảng, ch o việc giáo dục, rèn luyộn đội ngũ cán bộ, d ả n g viên; cho việc
th át chặt m ối qu an hệ g iữ a Đ ả n g với q uần chúng. Ngttời coi d ỏ là nguyôn (ác "cực kỳ cần
ihiết và cự c kỳ q u a n Irọng" là "sức m ạnh là then chối của ihành công"
4/ Thuỏr sinh thời, C hủ t|c h H ồ Chí Minh chưa một lần trình bày hộ th ố n g các luận

d iềm khoa học của minh về c h i í n lư ợ c dại đoàn k í(. N hư ng tro n g các bài v i ỉ t, bầi nól
củ a Ngưỏri t ư t ư ở n g dại đ o à n kết luốn ngởi sáng. Có lẽ tru ng nbiều th ậ p kỷ, q u ầ n ch úng
ít n g ư ờ i suy ngẫm một cách hoàn chinh VỄ c h iín lu ự c điặi đt)àn kết n h ư là m ội vấn đề lý
’uận HỒ C h í Minb, n h ư n g hàng chục Iriộu ngư ời đã tiế p nhận, thỀ nghiệm chiến l ư ợ c nầy
n h ư một chân lý b àn h động.
C ho đ í n bây g iở ,B ảo tàng H ồ Chí M inh còn lưu g íữ d ư ự c găn 30.000 b ứ c t h ư của
các tầng lớ p nhftn d â n gửl lớ i Bác Hồ. Khối tài liệu này đ a n g đ ư ợ c khaỉ thác. C 6 t h ỉ col
dây n h ư một tro n g m uồn vàn dẫn ch ứ n g khẳng định sức sốn g m ãnh liệt và sứ c m ạn h vô
dicb của chiến lư ợ c dạl đ o àn kếl H ồ c h í Mình trong đờầ sống hiện th ự c. C hính vl vậy mầ
chúng ta đã, đ ang và sẽ nhSt đinh tháng lựí.

CHÚ THÍCH:
P hạm C ô n g K hál:“Tìm h lè u tư t ư ớ n g Hồ C hí M inh v ề đ o à n k ế t d á n tộ c , g la l
đoạn 1954 -1969“ .luận văn cừ nhàn sử học, khóa 1987-1991. Khoa Lịch sừ, Dạt học
Tồng hợp Hà nội (lư u tạl Trung tám thồng tin- tư liệu khoa LỊch sừ, DHTH Hà nộl).

HÒ Chí Minh, Toàn tập, Tập 7, NXB Sự thật, Hà nộl 1987, u 35
Sách đ i ơ in , tr 464
HÒ Chí Minh, Toàn tập, Tập 7, tr 76.
HÒ C hỉ Minh, Toàn tệp, Tập 7. tr 677, 670.
HÒ Chí Minh. Toàn tập, Tập 7, tr 325, 326, 582.

63