T ạp chí Khoiì học Of ÍQCỈHN, Khon học X.1 hộj và N h â n vỗn 24 (2008) 74-80
Một sô vấn đê thường gặp khi xây dựng và thực ửii chiến lược
đào tạo, phát triến nguồn nhân lực ừong tổ chức
T r ư ơ n g T h u ì là*
Tnrờw^ D ại học Khoa học X ã hội và N h ã n váỉĩ, D H Q G liN
336 N *iuyễn T r ã i Tliaiìh X u â n , ỉiả Nội
N h ậ n n g ày 05 th ả n g 04 n à m 2008
T ó m ì i ì . D ào iíỊO và p h á t trien n g u ổ n n h n n lực lả một tro n g n h ừ n g n h iệm vụ ch ủ yỏ’u c ù a q u ã n tri
n g u ũ n n h à n l ự c N ỏ có vai trò q u a n ư ọ n g tro n g viộc d á m báo iự c lư ọ n g lao đ ộ n g d ù n ă n g lực th ự c
hiộ n hiộ u q u ả s ử m ện h cúa tổ chứ c. T u y n h iên , m ộ t s ố u> ch ứ c đỏi khi còn lư ữ n g lự kki f4iải th ự c
h iệ n đ à o tạo - p h á t tríê n n g u ố n n h â n lực c ủ n g n h ư vư
trmh bày và dc xuất hưchic’n lư ọ c d ả o tạ o • phÁi tríốn n g u õ n n h ã n lực của lổ chửc.
Đ à o tạ o và p h á t triến n g u ổ n n h â n lực là
k h á c n h a u v ế s ự tư o n g đ ổ n g , k h á c b iệ t g iừ a
m ộ t tro n g n h ù n g n h iệ m v ụ chú yOU củ a Q u ả n
đ à o tạo và p h á t ỉriển. Q u a n đ ic m p h ổ biên
đ ư ợ c n h i ê u n h à n g h i ê n c ứ u Iro n g v à ngO tìi
trị n g u ổ n n h ã n lục.. T u y n h iên , khi xây d ự n g
v à th ự c thi chieh lư ọc đ à o tạo, p h á i triến
n ư ó c n h ư W ay ne, C en z o , R obbins, PGS.TS.
n g u õ n n h ả n l ự c các tố c h ứ c v ẫ n th ư ờ n g g ặ p
m ộ t sô' v ấ n đ ể v ư ó n g m á c d ầ n đ é h s ự Ihièu
N g u y ổ n N g ọ c Ọ u â n . TS. T rã n K im D u njỉ
[1 Ị... s ừ d ụ n g thi xảc định:
h iệu q u à cúo chiôh lược.
Đ ào tạo: là các h o ạ t đ ộ n g h ọc tậ p n h ằm
g iú p cho ng ư ò i lao đ ộ n g có th e ỉ h ự c hiộn cỏ
1. Q u a n n i ệ m về đ á o tạo, p h á t tríể n n g u ổ n
h iệu q u ả h ơ n c h ứ c n ă n g , n h iộ m v ụ c ú a m inh.
P h á t triến: là các h o ạ t đ ộ n g họ c tậ p v ư ợ t
n h á n lự c'
ra k hòi p h ạ m vi c õ n g v iệc Irư ớ c m ắ t của
n g ư ờ i lao d ộ n g , n h ằ m m ò rn c h o h ọ nhửnj:;
C ác k hái n iệm đ à o tạo, p hát ư ic n tro n g tổ
c h ứ c đ c u đ ư ợ c đ ế c ậ p đ é h n h ư m ộ i q u ả trinh
cô n g viộc m á i d ự a trê n co sờ n h ữ n g đ ịn h
h ư ó n g t ư ơ n g lai củ a tổ c h ứ c |2].
c h o p h é p con n g ư ờ i ticp ỉhu các kiến thức,
họ c các kỹ n ă n g mới; th a y đổi các q u a n đ iế m
h a y h à n h vi đ ể n â n g c ao k hả n ă n g th ự c h iện
N h ư vậy, b àn c h ấ t củ a đ à o tạo và p hát
triến đ ế u là n h ữ n g h o ạ t đ ộ n g h ọ c lậ p g iú p
n â n g c ao trìn h đ ộ , tảc d ộ n g đ ê h h à n h vi ng h e
c ỏ n g việc. T ro n g th ự c tế, có n h iế u q u a n đ iể m
n g h iệ p củ â n g ư ò i lâ o đ ộ n g . C h ú n g k h á c biệl
n h a u ó d iế m cơ b ả n lâ tro n g khi đ à o tạ o đ jn h
h ư ớ n g v à o việc b ù đ ắ p n h ử n g thiêU h ụ t v ể
ĐT: 84-4-9717724
E-mail: trxjongỉhuha031isyahcx).com
kiêh thức, kỹ ĩtăn g th ự c hiện c ô n g v iệc hiện
74
Tnnm '^ Thu ỉià / Tợự chi Khoa học D Ĩ^Q C ĨiN . Khoa học X ã hội và Nhồn văn 24 (2008} 74'SO
75
tại cú a cá n h â n thì p h á t Iric'n lại là s ự c h u ẩ n bị
khi c ầ n thiết. Việc đ á n h giá hiộu q u à đ à o tạo -
n h ữ n g kiôh i h ứ c kỹ n ă n g c ẩn thie't cho việc
th ự c hiện c ò n g việc tro n g lư ơ n g lai, licn q u a n
p h á t ỉriến đ ư ợ c th ự c h iện íheo 4 kh ía cạnh:
p h ả n ứ n g củ a n g ư ờ i học, n h ữ n g kiến th ử c -k ỹ
đ è h chicn lược dải h ạ n cú a cà tố chức v à cá
n h â n hay nói cách k h á c p h á t triến ỉh ự c chất
n ă n g tiêp th u đ ư ợ c , m ứ c đ ộ ứ n g d ụ n g v à o
th ự c h iện c ô n g việc và kỀ \ q u ả m à tổ c h ứ c đ ạ t
Icì sự đ n o tạ o trư óc, đ à o tạ o cho tư ơ n g lai
(b án g 1).
đ ư ợ c.
Bj r g 1. P h ân bi(H đ à o tạ o Vỉt p h á t íricn n g u ỏ n n h â n
lực [21
D ả o tộo
1 T áp tru n g
C ô n g vií*c hiựn tai
2 P h ạm vi
C á nhốn
3. T hời pían
4. M ục đích
họn
K hắc p h ụ c hự th íc u hụl
v ế k iêh th ứ c và kỹ m ìng
hiv n tội
P h át trỉến
C ông việc
tư ơ n g lai
C á n h ả n và
TÓ chửc
D ài hạn
C h u ẩ n bị cho
tư ơ n g lai
Bên cọnh dó, đ à o tạo và p h á t triền k h ô n g
H ìn h 1. Q u y t n n h d à o tiỊi) và p h á t ỉrlon n g u õ n n h â n
iực [3|.
phải Icì các hoọ t d ộ n ^ d ạ y và học đ ơ n lé m à là
m ột q u y trin h cỏ h o ạ ch đ ịn h và có tó chức.
N ó đ ư ợ c xây d ự n g và iỗ c h ứ c th ự c h iện th eo
4 giai đ o ạ n tử xác đ ịn h n h u cấu đ à o tạ o -p h á t
trien, lẽn k ế h o ạ ch và c h u í n bị đ ê h th ự c thi k ế
hoạch va cuoi c u n g Ui d a n h guí
quiì đ a o
lạo - p h á t ìTÌôn (h in h 1). Xác đ ịn h n h u cẵu
đ à o tạ o -p h á ỉ triẽn lò viộc p h á n tich k h o à n g
ccích g iừ a y ê u cẵ u v ế kiôh ỉhức, kỹ năng ,
n ã n g [ực cán ihiOt đ c Ihục hiộn c ò n g việc với
hiện trạng, trôn c o s ơ đ ỏ xác đ ị n h p h ải đ ả o
ỉcỊO khi nào, ợ đ â u , nội d u n g gi và bao n h iè u
ngưới. Bước lẽn kê hoộch và c h u ả n bị củ n g
b a o g ổm m ộ t loại CÍÌC c ỏ n g viộc t ừ xác đ ịn h
m ục tiêu đ à o tạo, lựa ch ọ n đ ò i tư ợ n g đ à o tạo,
xây d ự n g nội d u n g , lựa ch ọ n h ìn h th ứ c p h ư ư n g p h á p d à o {ạo, lự a c h ọ n g iá o v iê n , d ự
tính chi p h í d à o tạo, c h u ấ n bị co s ò v ậ t chễiì
đêh thic't lập q u y trin h đ á n h giá. C ả n c ứ vào
k ế hoạch và kê*t q u á c h u ẵ n bị, tổ c h ử c th ự c
hiện đào tạo, th eo dôi lien đ ộ và đ iể u ch in h
2. T ừ q u a n n iệ m đ ế n th ự c th i...
N am đuực
n iv u ì
v á t.h tU ú c t h ự c
hiện, n h ư n g n h iể u tổ c h ứ c vẫn k h ô n g triển
k h ai d à o tạ o - p h á t triên n g u õ n n h ả n lực vì
còn ph ài c ân n h ắ c "L iệu có nõn đ à o tạo và
p h á t Iriến n h à n v iên hny không?".
N h ừ n g lổ c h ú c c h ọ n "nôn" th ư ờ n g d ự a
trê n nhŨTìg lý lẽ VC lọi ích rô rà n g m à việc
d à o tạ o và p h á t Iriên n h ã n viên m a n g lại ch o
tổ chức, t ù n h ữ n g lợi ích hử u h ìn h n h ư tă n g
sản lượng, g iả m chi phí, tict kivm thờ i gian,
tă n g ch ất lư ợ n g sản p h á m , dịch v ụ . . . đ ế n
n h ữ n g lợi ích v ô h ìn h n h ư cài th iệ n thói q u e n
làm việc^ cải th iệ n thái đ ộ và h à n h vi th ự c
h iệ n cô n g việc, tạ o m ô i trư ò n g làm việc tốt
h ơn, tạo đ iể u k iện đ ế n h ả n v iên p h á ỉ triển,
n â n g c ao h ìn h à n h tổ c h ứ c ... K h ò n g chi tổ
76
Tnnrtĩ<ỉ I h t ỉ ĩ ỉ ả / Tap c h i Khoỉi học D H Q G H N , Khoa họ c X ả h ội ĨVÌ N hân ĩ>íírt 24 (2(KiS) 74'SO
chức, khi đ ư ợ c đ à o tạ o và p h á t triẽn, b à n thân
n g ư ờ i lao đ ộ n g c ũ n g n h ậ n đ ư ợ c n h iể u lọi ích
p h á p n à y sẽ khiẽh nhà q u â n lỷ chi cò đuợc
m ộ t đội n g ũ n h â n lực vói n lì ừ n g kỹ n ă n g đ o r
n h ư tă n g c ư ờ n g kicn thức, kỷ n ă n g ỉ h ự c hiện
giàn, rời rạc. T h u ê lao đ ộ n g thời v ụ t u y giúp
ta giài quyẽ't vâh đ ổ trư ỏ c m ắ t s o n g chi p h í sO
cõ n g việc, tă n g đ ộ Ihoá m â n vói cô n g việc, có
co hội th ả n g tiên, cỏ đ ộ n g lực làm v i ệ c tạ o ra
b ư ớ c p h á t Irien n g h ế n g h iệp, dỗ Ihức ứ n g vói
s ự biến d ổ i c ủ a mòi trường...
T u y vậy, vẩn có n h ữ n g tô c h ứ c chọn
" k h ô n g nen"'- T rư ó c đ â y , họ k h ô n g m u ô n tổ
tư ơ n g đòì c ao và k h ô n g p h ù h ọ p cho việc báo
m ậ t th ò n g lin củii tò chức. T ự u c h u n g lội,
n h ừ n g biện p h á p này v ẳ n chi Lì giải p h á p
tạ m thời, k h ô n g t h ế th a y thỏ m ộ t c á c h ben
v ữ n g cho việc đ à o tạo, p h á t triẽn n h ả n viên.
c h ứ c đ à o tạo, p h á t trién n h á n viên vi coi đ ó là
M ợl sô* tổ c h ứ c c ảm th ay m in h rơi vào
m ộ t k h o ả n chi p h i k h ỏ n g h iệ u quà. N h ư n g
m ộ t v ò n g trò n luô n q u â n : ch ọ n " k h ô n g n ên "
ihi sẽ k h ô n g có đội n g ũ n h â n viôn d ú n â n g
n h ữ n g n g h iê n c ứ u th ụ c n g h iộ m tại M ỹ, N h ậ t
Bàn c h o thãV chi c h o đ à o tạo, p h á t triế n là
m ộ t loại d ẫ u t ư sin h lợi đ á n g kế, có th e m a n g
lại hiệu q u ả c ao h ơ n đ ẵ u t u đ ố i m ớ i m á y m óc
thièt bị; d a y c h u y e n cô n g n g h ệ và các ycu tô
k h á c cùci q u á trìn h sàn xuâ't kinh d o a n h .
N g à y nay, m ặc d ù h ẩ u n h ư k h ô n g ai p h ù
n h ậ n n h ĩrn g lụi ích c ú a việc đ à o iạ o n h ư n g
n g ư ò i ta v ẫ n k h ỏ n g h o à n to à n n h â ỉ trí vì
nhiều n g u y ê n n h â n , c h a n g h ạ n chày m áu
châ't xám, T ro n g m ộ l c u ộ c kh ả o sát n h a n h cú a
lụ c m à ch ọ n " n ê n " thì p h á i đỏì m ặ í v ó i vấn
đ ể n h ả n v iên ròi b ò {6 c h ứ c khi đ ã đ ù kha
năn g , tệ h ơ n n ữ a là .sang làm cho c h ín h dỏì
th ù c ạn h tra n h cú a m in h . T h ự c ỈỄl việc m ộ t
n h â n viên thỏi viộc ncn đ ư ợ c n h ìn nhận,
p h â n tich d ư ớ i gó c nh in cú a chiôh lược q u á n
trị n h ã n lực tổ n g th ê h a n ]à vấn đ e c ú a đào
tạo. N g h iê n cử u h à n h vi cù a n h â n v iê n chi rn
rang, m ặ c d ù k h ỏ n g coi tiốn d ẫ u t ư c h o đ'ã0
cô n g ty U nicom , 83% chú d o a n h n g h iệ p tò ra
tạo là m ộ t p h ẩ n cú a th u n h ậ p , n h ư n g đ ư ợ c
đ à o tạo, p h á t triêh nghê' n g h iộ p Lì m ộ t trong
b ử c xúc trư ó c vấn đ ế n h â n viên b ó đi s a u đ à o
tạo: 'T ô i đ ã sần s à n g đ ẩ u tư lá n c h o n h â n
viên cùn m m h , s o n g khi đ ủ lòng đ u c á n h họ
n h ữ n g y ế u t ố đ ư ợ c n h ã n v iên đ á n h giá c ao và
g iữ ch o h ọ gắn b ó với lô c h ứ c hơn. N ó lý giái
tại sao m ọ t s ố n h a n v iên c u a n h ữ n g tỏ chưc
rời b ò cô n g ty m à k h ô n g q u a n tả m ỉới viộc ai
n h ư BIDV, C M C m à íác g iả đii p h ò n g vân
k h ô n g n h ậ n c h u v ẽ n c h ỏ làm m ớ i cỏ m ú c
là ngườ i g iú p h ọ có đ ư ợ c n g à y h ỏ m n a y ..." [4].
T h ay vì đ à o ỉạo, m ộ l s ố tổ c h ứ c c h u y ê n
sa n g s ú d ụ n g các biộn p h á p Ihay t h ế n h ư
tu y ên d ụ n g n h â n lự c trin h đ ộ cao, đ o n g iản
hó a cô n g viộc hav th u ẽ lao đ ộ n g th ò i vụ.
M u ố n íu y ế n d ụ n g n h ả n lự c th ạ o việc, cỏ Irình
đ ộ thì tô c h ứ c se phiíi trá m ứ c lư o n g rấ t cao.
Đ iểu n à y tò ra kém hiộu q u ả , đ ặ c b iệ t với
lư o n g c ao hơn. Đ iế u đ ỏ có n g h ĩa là đ ẩ u hr
đ à o tạ o đ ú n g h ư ó n g , h ợ p lý, tiio cơ hội p h á t
Iriến c h o n h ả n viên ch ín h là m ộ t c ò n g cụ
đ ộ n g v ìẻn v à g iừ n g ư ờ i cúiì tố chức.
RÕ ràng, với n h ử n g lợi ich d o đ à o tạo,
p h á i triển m a n g lại thi việc đ à o tạo, p h á t triẽn
n h ữ n g đ ơ n vị n h ò v à v ù a , m à ỉh ự c t ế k h ô n g
p h ải lúc nào cũriịị có sẵn Iih ữ n g n g ư ò i Iilìư
n h â n v ien là tâ't yếu, đ ặ c biột Irong bôl cành
m ò i tr ư ờ n g th ư ờ n g xuyỏn b iêh đ ộ n g . N h ữ n g
lổ c h ứ c q u á n lý lỏl n h â l, Uêh b ộ n h â l l.ì
vậy đ ể tuy ến . Đ o n g ià n ho ả c ô n g việc sẽ làm
n h ữ n g ỉổ c h ứ c đ ẩ u íư n h iế u nhâ't c h o đ à o tạo
g iàm yêu c l u íh ự c h iện cô n g việc th ô n g q u a
M o to ro la d à n h 3,6% q u ì lư a n g , GE g ià n h 5%
q u ĩ lưortg, cỏ n g ty tư v ấ n A n d e rs e n d à n l
chia n h ó cô n g việc, so n g d ề làm cô n g việc trở
n ê n đ o n đ iệ u và v ẽ lâu dài, th ự c thi biện
6,8% q u ĩ lư ơ n g Ị4Ị.
Tn/xmy 77tỉỉ ỉ l ấ ỉ TíĩỊỉ chi Khoiĩ học D tlQ C ỈiN . Khoỉì học Xả hội và Nỉừìỉi
24 í2008j 74‘80
77
3. T ừ thự c thi đến kếl q u à ...
liệu p h á p đ à o tạo, p h á t ỉriến khí n h â n viên
Q u á trin h xây d ụ n g v à th ự c thi chiôh lu ọ c
đ à o tạ o - p h á t triôn n h ả n viên tro n g các tổ
c h ư a có d ú n h ữ n g kiô'n thúc, kỳ n ă n g cẩn
thiêt đ e th ự c h iện tố t c ô n g việc.
c h ứ c đ ô i khi k h ò n g m a n g lại k ò \ q u ả m o n g
m u ố n . Đ ây có thò là d â u hiộu cún m ộ t s ố tổn
3.2. Viẹc xá c d ịn h nhu cãu đào tạo và phát triển
chưa được coi trọĩiỊỊ
tại sau:
3 ĩ. V ĩự c hiện dào tạo và p h á t tricn chưa phủ hợp
với hoíiỉĩ cảnh
Xác đ ịn h n h u c ẩu là k h âu ih iẽ ì y ế u Irong
c h iêh lược đ à o iạ o và p h á t triến n h â n viên.
T u y nh iên , k h ô n g ph ái lúc nào việc xác đ ịn h
Đ ào tạo, p h á t trièn n h â n viên là c ẩn thict
n h u c ẩu c ủ n g đ ư ợ c coi ỉrọng.
C h ú n g ta có th ế tim thấy d â u h iệ u cú a sự
và nó nèn đ ư ợ c th ụ c hiộn m ộ l cảch th u ò n g
x uyên, liên t ụ c 5>ong đ iế u n à y k h ò n g có
c h ư a coi trọ n g n à y ò n h ử n g k h o á học th eo
n ghỉa đ à o tạ o v à p h á t triên n h â n lục lúc nào
k iêu " đ ổ n g ù " : m ộ t cõ ch o tất cá m ọ i người.
N h ữ n g n g ư ò i ú n g h ộ cách đ à o tạo, p h á t h iế n
c ù n g có thè m a n g ra s ử d ụ n g khi h iệu q u à
này giải ỉhích rằng : Đ ào tạo c ù n g là m ộ t th ứ
th ự c h iệ n cỏ n g việc c ủ a n h à n v iê n k h ò n g
đ ư ợ c n h ư y ê u cẩu. N ó chi cố ihô là gicii p h á p
q u y ể n lợi. Đô c ò n g bằn g, cẩn á p d ụ n g m ộ t
c h o hiộu q u à k é m ỉr o n g th ụ c hiộ n cõ n g việc
khi n g u y c n n h ả n liên q u a n đ e n Irinh độ, hiếu
c h ư o n g trìn h đ à o tíio ch o tâì cá m ọi n g uờ i. Có
th ế k h ô n g p h ả i ỉál cà d ế u c ẩn n h ữ n g kiến
biôL kỹ n ă n g cú a n g ư ờ i Ino động.
thức, kỹ n ă n g d ỏ n h u n g chắc c h ắ n sẽ k h ô n g
ai bị b ỏ q u ẽ n . T h ự c ra, tính h ợ p lý cúa lập
C ó noi cho đ à o iạo, p h á t Iriến n h ư q u y ể n
lựi, đ à o tạo trà n ian m à k h ỏ n g tinh tới you lố
lu ậ n n ày p h ải ìu ỳ th u ộ c nhu c ẩu và m ụ c tìêu
hiộu q u ả v ó i n g ư ò i lao đ ộ n g Viì vói tố chức,
đ à o tạo. C ó n h ử n g c h ư ơ n g trìn h đ à o tạo m à
thậm chí coi n ó n h ư m ộ t giói p h á p tạo đ ộ n g
t ự c c ứ th â y tinh thiín nhiĩn viên x u ỏ n g d ố c là
p h ẵ n lớn m ọi ngvrôi đ ê u cỏ n h u cẩu, ch ang
h ạ n k h o á đ à o tạ o đ ịn h h ư ớ n g n h ả n viên m òi
lú
c ỉiú c
K ỉ l ù 1 1^ ỉ l l Ó l I u l U lii . \ . h u i i
th ì tn .ìn
n h . ì n v i« * n m ó i
r à n ítõVt
{ỘO h ọ p lý. C hiíng h ạ n , khi làm v iệ c với các
đ ó ch ú yếu là n h ử n g c h ư o n g trìn h đ à o ìạo kỹ
n ả n g c h u n g , cơ btìn. C ò n hâu h ế t các c h ư ơ n g
g iám đ ò c d o a n h n g h iộ p , U n ic o m n h ã n đ ư ọ c
trìn h đ à o tạo ph ái căn cứ n h u c ãu rièng của
m ột y ê u cSu n h ư sau ''T ỏi m u ò h đ à o tạo toàn
t ừ n g n h â n v i ê n VI d ù đ e u c í n d à o t ạ o n h i m g
th ụ c S ự có đ u ạ c c h o m in h m ộ t c h iẽ h lư ọ c đ à o
b ộ cô n g ty tòi v ế kỹ n ă n g lăn h đ ạ o ... đ ế cho
h ọ biết làm lãnh d ạ o k h ổ n h ư th ê 'n à o - . / '|4 Ị .
N h ữ n g lý d o n h ư trôn k h ỏ n g thê là n g u y ê n
nh ân đ ổ ta th ự c hiện đ à o tạ o - phíit íriển mà
ho ạỉ đ ộ n g đ ó nêu cỏ d ư ợ c thự c hiộn c ũ n g
k h ô n g th ế m a n g lại hiộ u q u à tò't vì k h ô n g g ắn
vói y ê u c ẩu th ự c tr p h á t sin h từ r ô n g v iệ r cúa
tổ chức.
n g ư ờ i đ ă có k in h n g h iệ m SC có n h u cãu khác
n h ừ n g n g ư ờ i c h ư a có kinh nghiộm .
M ộ t d ấ u hiộu k h á c củ a hiộn tư ợ n g trên là
kiếu đ à o tạ o ''đ i chợ". Đỏi khi n g ư ờ i ta lậ p ra
m ộ t c h ư a n g trìn h đ à o tạo í ỉ liên q u a n đ ế n
m ụ c tiêu chiến lược c ú a ịS chức. Việc xây
d ự n g m ộ t k h o á đ à o tạ o m ới đ ư ợ c th ự c hiện
g iố n g n h ư là đ i chợ, trô n g th ấ y th ự c p h ẩ m
Đ ào lạ o v à p h á t Iriến tu y m a n g lại n h iẽu
m ó i lạ liẽn n ả y ra ỷ tư ờ n g th ử m ộ t c h ê 'đ ộ ăn
lọi ich n h u n g chi có cài ỉh iện kiéh thức, kỹ
năn g m ớ i là lợi ích trự c tiọ p . C h i n e n ỉh ự c thi
m ới. T ro n g m ô i tr ư ờ n g th ỏ n g tin đ a chiểu,
các ả h p h ẩ m giới ỉh iệu n h ữ n g cách th ứ c q u ả n
78
Tnrơn^^ Thu Hà / Tí^» chi Khitíĩ học D H Q G H N , KhíM học Xả hội vá Nhân văn 24 (20()S) 74'80
\ỷ m ới trà n ngập; n h â n viôn đ ư ợ c đ à o lạo
th ự c hiện th ư ớ n g x u ycn, liên tục. C h ư n n ị
p h ư ơ n g p h á p m ói m à k h ỏ n g q u a p h ả n tích
kỷ x cm có th ế á p d ụ n g đ ư ợ c k hô n g, g iố ng
ư ìn h d à o tạ o n ê n đ ư ợ c chia n h ò th à n h n h iei
h ọ c p h ẫ n , d c d á n g cho viộc th o o h ọ c l^êrr
n h ư t h ử m ộ t ch c đ ộ ă n m ới rõi ìù b ò trư ớ c
tra, đ á n h giá liên tục. Đ ây là m ộ t k inh nghiệrr
đ à đ ư ọ c á p d ụ n g rả t th à n h c ỏ n g ở C ò n g h
khi n h ìn th ấ y b ấ i kỳ m ộ t lợi ích thự c s ự nào.
C h ù đ ẽ đ à o lạo mới, cách tiế p c ận m ó i, ý
tư ờ n g m ứi đ ư ợ c th ứ n g h iv m vả bị b ò d ò
{rước khi có kê*t q u ả d o n h ù n g n h â n t ố c àn trở
n h ư k h ò n g đ ư ợ c ú n g hộ, k h ò n g có thờ i g ian
th ự c hiện, k inh p h í h ạ n h ẹ p . . . [5].
Viễn th ô n g Q u ỏ c tê' (VTl), lặ p đ o à n B ưi
c h in h v iễn th ô n g V iệt N a m th e o k à \ qu<
n g h iê n c ứ u củ a lác giả- Đ ổ n g thòi, viộc xá)
d ự n g c h ư ơ n g trìn h đ à o tạo p h à i d ự a trê n n h t
cẩu đ à o tạo, m ụ c tiêu đ à o tạo, đôì tư ợ n g đà(
Bời vậy; xác đ ịn h n h u cSu là k h â u rầ \ cẩn
tạ o đ ế xác đ ịn h nội d u n g , p h ư a n g p h á p Vc
đ ẩ u tư thòi gian, c ô n g sức. N h u c5u đ à o tạo,
p h á t triể n p h ù h ọ p p h à i có s ự g ắ n kết g iữ a
h o ạ ch đ ịn h tiẽh trìn h đ à ữ tạo. N goài ra, kh
xảy d ự n g c h ư ơ n g trìn h đ à o tạo, n g u ò i íhíêì
n h u c ẩu c ủ a b ả n th â n n g ư ò i lao đ ộ n g và n h u
kê còn p h ả i tính đ e n các y ế u l ố g iá o viên, ch
p h í và đ ặ c biệt là ih iẽ ì lậ p q u y trìn h đ á n h gÌ 2
c ẩu cù a tỏ chức. Việc xác đ ịn h n h u c ẩu cẩn
d ự a ỉrôn c o s ò p h â n lích cô n g v i ệ c p h ả n tích
đ ẽ có Ih ể xác đ ịn h đ ư ọ c h iệ u qu<ì của c h u ơ n ^
lồ c h ứ c p h á n Hch n h â n viẽn và đ á n h giá th ự c
trình.
h iệ n c ò n g việc.
3.4. N^ịu ờ ì học chua có m ôi tnrờn^ị thuận lợi
3 3 . X â y diatf; chươỉĩịỊ trình dào lạo quá tái v ề ỉĩộ i
trước, trong và sau k h i ííị học
C h o họ c iiằ q u y ổn lọi, m ộ t sô' tổ c h ứ c CC*
C ó n h ic u q u a n đ iô m cho rằ n g c h ư ơ n g
trin h đ à o tạo c àn g n h ie u nội d u n g c à n g t ố t
h y v ọ n g tro n g thòi gian n g ấ n có th ê c u n g cấp
cho nKÂn viôn m ộ t VKôi
lỏ n l»'ĩôn thiVr,
t h ế n g h ĩ rằng n g ư ở i !ao đ ộ n g se luô n sẵn
s à n g đi học, d o đ ó h ọ k h ô n g íh ấ y cân plìiìí
giâi thích gì thò m v ớ i n g ư ò i lao đ ộ n g truóc
Hìi r ừ rti h ọ r T h u r
th'i rtirọ r cir íli h ọ r r r
kỹ n ả n g th ự c hiện c õ n g việc. M ộ t ư o n g
n h ừ n g h ậ u q u à kh á p h ổ b iên c ủ a việc n à y lá
th è coi là q u y ế n lọi n h u n g k h ô n g h a n vi nó li
n g ư ò i d à o tạo đ ư ợ c y õu cẩu cắt b ớ t nội d u n g
q u y ê n lọi m«ì ngườ i lao đ ộ n g s ẵ n sà n g đi học
C ó n h iể u tr ư ò n g h ọ p n h â n v iên đ ư ợ c cú đ
chi tiồ't tro n g chu o n g trình đ h o tạo cho p h ù
h ọc m i\ k h ô n g b ìiĩì gi v ế k h o á h ọc hoặc ỉhcVy
h ợ p với k h u n g th ò i g ia n hạn h ẹ p nõn k h ỏ n g
thỏ tâ p tru n g cho việc tộp h u ấ n n h ũ n g kv
kh o á học là k h ô n g c an ỉhict. H ọ roi Viìo trỏn^
Ihủi k h ô n g sẵn s à n g đ ế tic p n h ả n kiô’n thúi-
n ă n g cụ thô, chi có th e giói Ihiộu so lu ợ c cho
n g ư ờ i học. N h ư vậy, n g ư ò i họ c đ ư ợ c n g h e
Đ ieu gi xảy ra khi n h â n v iên đ i họ c m à khỏng
san s à n g tiêp n h ị n kiến Ihức? N êu khôny
n h iê u nội d u n g n h ư n g rộ n g m à tạỉ k h ô n g
sảu, h ạ n c h ế m ứ c đ ộ á p d ụ n g v à o từ n g cô n g
đ ư ọ c giải thích rỏ lý d o vì s a o p hải có m ặ ’
việc cụ thỏ.
R ỏ ràng, đ à o tạ o là m ộ t q u á trinh, k h õ n g
the d ổ n lại đ ế th ự c hiộn tro n g m ộ t th ò i gian
n g ă n . N ội d u n g đ à o tạo phiíi tu â n th ù n g u y ê n
tro n g k h o á h ọ c, n g u ò i học sê k h ô n g tập trun^
m à luôn n g h ĩ đ c n khô i lư ợ n g cò n g viộc d ổ r
lại m ìn h sẽ ph ái giải quye't sau g iờ học. VcVi tu
cách là n g ư ờ i h ọ c đ â t r ư õ n g th à n h , nh ân viôr
tắc " v ừ a sức" tro n g g iáo dvic. Việc đ à o tạo,
đ ư ợ c cừ đ i học sẽ chi tiê p thu n h ữ n g kiỏv
thức, kỹ n ă n g m ó i khi th â y đ ư ợ c s ự phù hợp
p h á i Iriến sẽ có h iệ u q u ả cao h a n n ế u d ư ọ c
và giá ÌT\ củ a c hủ ng , Đ iế m m â u ch ốt ò đ â y Ic
T rm m v l l ĩ u l l à / 1 'ạ p c h i Khoíi học D IÌQ G H N , K h o ã h ọ c X â hội 1*ÀN ìiA n J'dfi 24 Í2(H)8} 7 4-80
79
m o n g m u ỏ h đ u ực học hòi. N h ũ n g n g ư ò i
m u ỏ h học hoi sẽ sằn s à n g học hỏi, n h ừ n g
ngươ i k h ô n g th â y c ẩn thio't học SC k h ỏ n g
t h u ậ n lợi đ ê n g ư ờ i họ c liếp Ihu và th ự c h à n h
n h ừ n g kiữn thứC; kỹ n ă n g học d ư ợ c m ộ ỉ cách
h iệu q u à n h ấ t lá hôi sứ c q u a n trọ n g . T rư ó c
chịu học.
M ặí khác, d o v â h đ e v ậ n h à n h h o ạ t đ ộ n g
khi c ừ n h â n v iên đi họC; đô' việc đ à o tạo đ ạ t
h iệ u q u ả caO; n h à q u à n lý nên tạo ra đ ộ n g lự c
c hu ng , nhiổu khi n h â n viên đ ư ợ c c ừ đi đ ào
tạ o n h ư n g v ầ n ph ài h o à n th à n h các c ô n g việc
h ọc hòi noi n g ư ờ i học. Với mỗi k h o á h ọc can
iàm ch o n g ư ò i h ọ c th â y rõ sự liên q u a n củ a
tro n g tỏ chức. Đi họ c l«ìm g iâ m th iêu thòi
k h o á họ c vói c ô n g viộc vò n h u n g cơ hội á p
gitìn là m việc, k h ié h c h o c õ n g việc củ a họ bị
d o n lại. N g ư ò i họ c k h ô n g thô‘ xoav x ò đ ẻ giái
d ụ n g n h ữ n g đ ic u đ u ọ c học vảo ỉh ự c tế- Điểu
n à y đ ã đ ư ợ c tr ư ờ n g Đại họ c K hoa họ c Xã hội
q u y e l ca hai việc cùnjỊ m ộ ỉ lúC; đ à n h châ'p
v à N h â n v ả n th ự c hiộn rất Ihành c ô n g khi tổ
c h ứ c các ló p bổi d ư ò n g N g h iộ p v ụ s ư p h ạ m
n h ậ n tin h trạ n g h ọ c ch o x on g c h u y ệ n hoặc
m a n g theo c ó n g viộc đ ê h ló p học, ngổi học
m à to àn b ộ tâ m trí bị chi p h õ ì bòi c ò n g việc ở
Cữ quan.
Ben c ạn h đ ó , th ô n g th u ò n g , khi đ à o tạO;
n g ư ò i ta p h à n đ ị n h rò n h ivn ì v ụ tổ c h ứ c đ ào
tạo th u ộ c bộ p h ộ n n h ă n sự, th ụ c thi đ à o lạo
th u ộ c VC g iáo viC*n v à h ọc viôn so n g kh ô n g
xác đ ịn h rò trách n h iv m s ử d ụ n g n h ữ n g gì đã
họ c th u ộ c v ế ai, m ặ c n h iê n c h o rằ n g đ ó là việc
cu a n g u ờ i học. Kci qUci là n h á n viên coi đ à o
ìạ o n h ư Ihú n g hiv m , học c ứ họ c còn đ e n đắu,
d ù n g n h ư tho n no k h ô n g p h à i viộc cú a m inh.
N h ử n g n h ô n viên có tTikh nhiộm , n h in nh ậ n
đ ã o tạo đ u n g bcin chủl CU<1 no Vỉí m a n g ra ưng
d ụ n g n h ử n g d ie u họ c đ ư ợ c nhcSm cài thiện
h o ạt đ ộ n g cú a b^ìn thiin ho,ĩc U) c h ứ c ìh ì rơi
v ào ỉrạ n g Ihái d a n độc. H ọ m u ố n á p d ụ n g
kiên thúc, kỹ n á n g m ó i n h ư n g k h ô n g íhẽ vì
d ieu kién á p d ụ n g tọi m ói trư ờ n g h ọ đ a n g
làm việc c h u a c h o ph ép : n h ũ n g n h ả n viên
c h o G iả n g v iê n ỉré. C ác g ián g v iê n đ ư ợ c
ỉh ỏ n g b ả o chi tiết nội d u n g c h u ơ n g trin h học,
th ò i kh ó a bie’u kòm th e o cam kò ‘ì củ a trư ờ n g
cho p h é p m iền các cỏ n g viộc tro n g Ihòi g ian
đ i học. Sự p h ù h ợ p cao cũa từ n g nội d u n g
tro n g c h ư ơ n g trin h (đ ặ c biộí các nội d u n g v ế
kỹ n ă n g ) c ù n g với tín h linh h o ạ t củ a việc
đ ả n g ký h ọc đ ả tạo d ộ n g lực đ ế các g iả n g
viên h ả n g hái họ c tập. Đ ố n g thời, k h ô n g n h ấ t
thiêt p h ải c h ò đ ê h m ộ i tình hu ô n g cụ t h ế mód
k h u y ẽ h k h ích n h â n viOn họ c hỏi. Trái lại, n h à
q u à n lý n ẽn th ư ờ n g x u y ê n ch ú Irụng lạ o ra
b ẫ u k h ô n g khí khích lộ việc học iỈỊp và á p
d ụ n g n h ư n g kien Ih u c moi v a o co n g viẹc.
Q u a đó^ n h à n viẽn sè n ỏ lực c ù n g c ố kỹ n ă n g
c ú a m in h v à íạo ra n h ữ n g thay d ổ i khi th ự c
h iện c ò n g việc đỏ đ ạ l kê*t q u à c ao h o n . T ro n g
q u á trin h n h à n vicn đ i học, tố c h ứ c nõn lạo
đ iẽ u kiện đ ê n h à n vicn có m ộ t k h o á n g thòi
g ian tãch rời s ự th ự c hiộn công viộc, g iâ m b ớt
x u ng q u a n h k h ô n g có n h ừ n g kiêh thứC; kỳ
n à n g m ớ i n h u hụ; cỏ nỏp h oạt đ ộ n g cũ,
n h ủ n g ý lu ớ n g m ớ i bị làm n g a h o ặ c bị k h á n g
khối lư ọ n g cô n g viộc m à n h â n viên đ ó th ự c
hiện, coi việc di học n h ư m ộ t p h ẫ n củ a cô n g
việc. C h ẳ n g h ạ n , Q u y chò'cùa t r ư ò n g Đ ại học
cự. C uôì c ù n g , n h â n v icn đ à n h bỏ q u a n h ừ n g
gi d ư ọ c đ à o tạo.
Thực ra b ấ t k ỳ k h â u n à o ì T o n g q u á trinh
K h o a h ọ c Xã hội và N h à n văn cho p h é p g iả n g
viên ỉro n g q u á trìn h đ à o tạ o n â n g cao c h u y ê n
đ à o ỉạo, p h á t triế n đ õ u c ẩn đ ẽ h b à n tay c h ăm
c h ú t cú a n g ư ò i q u ả n lý. T u y k h ò n g c an thiệp
trự c tiếp n h ư n g s ự q u a n tâm , tạo m ô i tr u ờ n g
m ô n đ ư ợ c g iả m 50% g iờ c h u ẩ n d ã th ự c s ự
k h iế n cho các g iả n g v iè n tập tr u n g họ c tập
h iệ u q u à h o n . C u ô ĩ cù ng , nh à q u à n lý c ũ n g
cẵn g iữ vai trò q u a n trọ n g tro n g việc h ồ trợ.
80
Trtíxni^ TÌÌU Hà / TợỊt chi AC/UH? học D HQ GỈ ỈN. Khoa học Xả hội 1« Nhàn I>âfi 24 f2008ì 74'ỉ^o
k h u y ế n khích, lạo m ỏi t r u ò n g cho n h â n viên
m ớ i đ ư ợ c đ à o tạo tip d ụ n g kiôn thứC; kỷ n ã n g
đ à o tạo - p h á t ỉrien n h á n viên là con đưcniị
đ ư a tổ c h ứ c tới s ự ồ n đ ịn h v à p h á t triến.
họ c đ ư ự c v à o s ự th ự c hiện cô n g việc. S ự vận
d ụ n g tu y k h ỏ n g trự c tiếp n ă m tro n g quy
trìn h đ à o tạo n h ư n g lại cỏ ý n g h ĩa h c l sức
q u a n trọ n g với to c ìn b ộ c h iêh iư ọ c n à y vì suy
c h o cùng, ỉố c h ứ c th ự c h iện đ à o tạo có't lả đ ế
n â n g cao k ù \ q u ả th ự c hiộn c ò n g việc.
T rên đ â y là m ộ t $ ố n h ừ n g vấn đ ế m à lố
ch ứ c có I h ế g ặ p p h á i khi xảy d ụ n g và ìh ự c thi
chiến lược đ à o tạo, p h á t triên n h â n v icn c ù n g
v ớ i h ư ó n g k h ắ c p h ụ c . D ư ớ i cái n h ìn tích cục,
t ố c h ứ c c ẩn p hải đSu tư n g h iẻ m ìú c h ơ n n ử a
c h o chiến lược đ à o tạo, p h á t trien c ú a m inh,
đ ặ t chiéh lược đ à o tạo, p h á t triẻn tro n g chiêh
lư ọ c q u ả n trị n g u ổ n n h ả n lự c và chiên lưọc
c h u n g củ a tổ chức. X ử lý n h ừ n g tổ n tại trên
T á i liệ u th a m k h ả o
ị^\ T rá n Kim D ung,
trị n>ịuđrt nhăn lực, NXE
'ĩh ố n g kê, I lõ C hi M inh. 2006.
[2] N g u y ễ n V ân Đ icm . N g u y en N gọc Q u â n , Ciái
irinh Quàn trị nhản tực, NXB Lđo đ ỏ n g - Xả hộí
H à N ọi, 20Cm!
[3] B usiness E d g ứ . Dào tạo
nhàn lự c • L ìm Sđí
đ ẽ khói "ỉtém tiên qua cira $5*7, NXĐ Trỏ, H ổ C h
Minh, 2006.
|4) w w w .a im .e d u .n c l. Chiếìĩ lược giừ nịịirởì sai
đàỡ tạo, n g ày 21/02/2008.
Ị5| V iện n g h ic n c ứ u và d à o tạ o v ế q u ả n lỷ, 37 Unỉ
huống quàn iỷ nhán sụ* (ĩiển hinh trong ảoanì
nghiệp, NXB Lao đ ộ n g • Xâ hội, I ỉà N ội, 2005.
đ ể xây d ự n g và th ự c thi h iộu q u à chidn lược
Some problems in implementing the training and
development strategy of an organization
Truong Thu Ha
Colle^ỊC o f Social Sciences and H um anities, V N U
336 N g u y e n Trai, Tlianb X uatt, ỉiatĩoi, Vietnam
O n e o f the m njor H u m a n R eso u rc e M a n a g e m e n t fun ctio ns is Ihc tra in in g a n d d e v e lo p m e n t ol
h u m a n resources. T h is p la y s a n im p o r ta n t role in e n s u r in g a n o rg a n iz a tio n 's lab or force capable
o f carry in g o u t iis m ission, H o w e v e r, this task h a s n o t a lw a y s b e e n p a id d u e a tte n tio n to, and
so m etim es, e v en this tra in in g a n d d e v e lo p m e n t of h u m a n re so u rce s is in o p e ra tio n s, p ro b le m i
still exist- It is, therefore, the a im o f th is p a p e r to a d d re s s the issue w ith respect to a n a ly z in g the
p ro b le m s a n d p ro v id in g re c o m m e n d a tio n s for settin g u p a s o u n d stra teg y to p ro m o te the
tra in in g a n d d e v e lo p m e n t o f h u m a n reso urces in a n o rg an izatio n.