Tuần 9. Con đường trở thành "Kẻ sĩ hiện đại"

CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ GIÁO
ĐẾN DỰ GIỜ THĂM LỚP!


Tiết 33

Con đường trở thành kẻ sĩ hiện đại
Nguyễn Khắc Viện


I. Tiểu dẫn
1. Tác giả
a. Tiểu sử
- Nguyễn Khắc Viện (1913 -1997)
- Quê: Hương Sơn, Hà Tĩnh
b. Quá trình trưởng thành
- 1934 đỗ Tú tài, 1935 học ĐH Y
- 1937 học ngành Y tại Pháp, 1941 trở thành
bác sĩ tại bệnh viện lớn ở Pari


c. Các hoạt động chính
-1942- 1952, bị lao phổi, trải qua 7 lần mổ→ tìm ra
phương pháp dưỡng sinh tự cứu chữa
- Hoạt động ở nước ngoài rất hăng hái để quảng bá
hình ảnh của Việt Nam
-1989 Thành lập trung tâm nghiên cứu tâm lí trẻ em
d. Các tác phẩm chính:
-Kiều (dịch, 1965)
- Bàn về đạo Nho (1993)

-Việt Nam một thiên lịch sử (2007)


Một số bộ sách về các tác phẩm của
Nguyễn Khắc Viện


Một số tác phẩm khác của Nguyễn Khắc Viện


Kết luận
- Nguyễn Khắc Viện là nhà văn hóa nổi tiếng, một
“kẻ sĩ hiện đại”
- Là người đã hoạt động hết mình để cho thế giới
hiểu đúng về đất nước và con người Việt Nam,
xây dựng một xã hội Việt Nam văn minh, dân
chủ
- Ông là mẫu hình kết hợp Đông – Tây của văn
hóa Việt Nam trên đường hội nhập với thế giới
→Có đủ thẩm quyền và nhân cách để bàn luận về
“con đường trở thành kẻ sĩ hiện đại”


Thảophẩm
luận nhóm:
2. Tác
a. Xuất
xứbài viết này, có các ý kiến khác nhau:
Nói về
- Đây

là bài
bàntheo
về đạo
Trích
từ bài
“Noi
đạoNho
nhà”
- Đây là bài kể về quá trình tu dưỡng và rèn
Trong
“ Bàn
luyệncuốn
đạo đức
củavề
tácđạo
giả
Nho”
- Đây là bài nhìn lại quá trình phát triển tư
b. Mục đích sáng tác
tưởng và giải thích quan điểm chính trị của
tácTừ
giả hiểu biết và kinh
nghiệm tu dưỡng bản
Hãy
nêu
thân,
tác
giảý kiến
luận của
bànbản

về thân em?
“con đường trở thành kẻ
sĩ hiện đại”.


II.Đọc hiểu khái quát văn bản
1. Đọc, giải thích từ khó
2. Thể loại: Nghị luận xã hội
3. Bố cuc:
- P1: Từ đầu→ “trưởng thành”: Những ưu điểm
của Nho giáo
- P2: Còn lại :Quá trình tu dưỡng bản thân và bài
học


Mô hình hoá hướng rèn luyện cho "nên người"
của Bác sĩ Nguyễn Khắc Viện


III. Đọc hiểu chi tiết văn bản

học tập
1.Phần Phiếu
1
a. Cơ duyên thành công của Nguyễn Khắc Viện
Cơ duyên nào khiến tác giả có những
- “Lớn lên trong truyền thống một gia đình Nho
→ công
Hiểu rõ
vàchúng

sâu Nho
giáo
giáo”
thành
như
ta biết?
- “Tiếp thu tinh thần khoa học thực nghiệm kết
hợp+ được
nhiều mặt”.
Gia đình
→ Chịu ảnh hưởng của văn hóa tư tưởng phương Tây
Hoàncó
cảnh
sống
học
tập giàu nghị lực
- Bản+ thân
năng
lực và
bẩm
sinh,
+ Phẩm
nhân– Tây kết hợp
Hìnhchất
mẫucá
Đông


Phiếu học tập : Nguyễn Khắc Viện đã so sánh
Nho giáo và chủ nghĩa Mác như thế nào?

Nho giáo

Chủ nghĩa Mác

•Thời gian xuất hiện

Thời gian xuất hiện

•Ưu điểm nổi bật

•Ưu điểm nổi bật

•Dẫn chứng

•Dẫn chứng


b. Thái độ với đạo Nho
Nho giáo

Chủ nghĩa Mác

* Phương Đông cổ, trung đại * Phương Tây cận hiện đại
*Ưu điểm nổi bật:
Đặt vấn đề xử thế, lối sống,
cách sống ở đời nổi bật và
rõ ràng nhất. Cách ứng xử
của nhà Nho với vua chúa
(trí thức với người cầm

quyền)

*Ưu điểm nổi bật:
Phân tích xã hội để hiểu
lịch sử, xác minh đường lối.

*Dẫn chứng : Hứa Do rửa tai *Dẫn chứng:
và câu trả lời của nhà nho
Hoàng đế Hi Lạp đến thăm
khi được vua gọi lên.
nhà sử học Đi-ô-gien.


c. Những ưu điểm của Nho giáo
- Đặt vấn đề xử thế một cách rõ ràng và đầy đủ
hơn nhiều học thuyết khác.
- Rất quan tâm đến vấn đề tu thân và luôn đề cao
trách nhiệm của con người đối với xã hội.
- Trong hệ thống ứng xử của Nho giáo, tinh thần
có mức độ luôn hiện diện.
→Những ưu điểm nói trên của Nho giáo xoay
quanh vấn đề tu dưỡng đạo đức cá nhân.


d. Nghệ thuật
-Văn phong trong sáng, giản dị, tự nhiên
-Bố cục rõ ràng
- Thể hiện tình cảm trực tiếp, tự nhiên
+ “Tôi thích thú”
+ “Thích hơn cả”

+ “Tôi thích câu chuyện”
- Lập luận rõ ràng, chặt chẽ, dẫn chứng tiêu
biểu, xác đáng