Tuần 13. Tỏ lòng (Thuật hoài)

Chào mừng
quý thầy cô đến dự giờ

Giáo viên: Triệu Thị Huyền


KiỂM TRA BÀI CŨ

Câu hỏi: Những đặc điểm lớn về nội dung của văn học từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX là gì ?

B. Chủ nghĩa nhân đạo
A. Chủ nghĩa yêu nước

C. Cảm hứng thế sự

D. Cả 3 đáp án trên


Tiết 37: Đọc Văn

TỎ LÒNG

(Thuật hoài )
Phạm Ngũ Lão

3


Tiết 37- Đọc văn:

TỎ LÒNG (Phạm Ngũ Lão)

I.Tìm hiểu chung
1.Tác giả:

Đọc phần Tiểu dẫn SGK. Hãy trình
bày những hiểu biết của em về
tác giả Phạm Ngũ lão ?


Tiết 37- Đọc văn:

I.Tìm hiểu chung
1.Tác giả:

TỎ LÒNG (Phạm Ngũ Lão)

-

Phạm Ngũ Lão – danh tướng đời Trần

-

Ông là người có công lớn trong hai cuộc kháng chiến chống

quân Nguyên- Mông.

- Là người có khí tiết, có tài năng ( văn võ toàn tài), được nhân dân
kính trọng vua Trần nể phục, tin dụng.

Những hình ảnh, câu chuyện về Phạm Ngũ Lão


Đền Ủng (Phù Ủng, Ân Thi, Hưng Yên) - nơi thờ
tướng quân Phạm Ngũ Lão.


Đình thôn Châu thị trấn Kiện Khê,
huyện Thanh Liêm, Hà Nam.

8


Đền Kiếp Bạc, Chí Linh, Hải Dương

9


Tiết 37- Đọc văn:

I.Tìm hiểu chung
1.Tác giả:
2.Tác phẩm

TỎ LÒNG (Phạm Ngũ Lão)

-Tác phẩm: còn lại 2 bài thơ:
+ Thuật Hoài
+ Văn Thượng tướng quốc công Hưng Đạo Đại Vương.

Tiết 37- Đọc văn:

TỎ LÒNG (Phạm Ngũ Lão)

I.Tìm hiểu chung
1.Tác giả:
2.Tác phẩm
II. Đọc–hiểu văn bản
1.Đọc -hiểu khái quát

Nguyên tác


Tiết 37- Đọc văn:

TỎ LÒNG (Phạm Ngũ Lão)

Phiên âm
I.Tìm hiểu chung
Hoành sóc giang sơn kháp kỷ thu

1.Tác giả:
Tam quân tì hổ khí thôn ngưu

2.Tác phẩm

Nam nhi vị liễu công danh trái

II. Đọc–hiểu văn bản

1.Đọc -hiểu khái quát

Tu thính nhân gian thuyết Vũ Hầu

Dịch thơ
Múa giáo non sông trải mấy thu,

Ba quân khí mạnh nuốt trôi trâu

Công danh nam tử còn vương nợ,

Luống thẹn tai nghe chuyện Vũ Hầu.

Bùi Văn Nguyên (dịch)


Tiết 37- Đọc văn:

TỎ LÒNG (Phạm Ngũ Lão)

Trình bày những hiểu biết của em về bài thơ theo mẫu sau ?
I.Tìm hiểu chung
1.Tác giả:
Hoàn cảnh

2.Tác phẩm

sáng tác

Ước đoán: Bài thơ ra đời trong cuộc kháng chiến chống

quân Nguyên- Mông lần 2.

II. Đọc–hiểu văn bản
1.Đọc -hiểu khái quát

Thất ngôn tứ tuyệt Đường luật, viết bằng chữ Hán
Thể thơ
“Tỏ lòng”:

Thuật: kể, bày tỏ
Hoài: nỗi lòng

Nhan đề

Bày tỏ khát vọng, hoài bão trong lòng.

-2 câu đầu: Tư thế,

của người anh hùng thời đại và khí thế

của ba quân thời Trần.
Bố cục

- 2 câu sau: Quan niệm về chí nam nhi và nỗi lòng của nhà
thơ.


Tiết 37- Đọc văn:

TỎ LÒNG (Phạm Ngũ Lão)

THẢO LUẬN (Theo bố cục)

I.Tìm hiểu chung
1.Tác giả:

NHÓM 1:

NHÓM 2:

Hai câu thơ đầu đã phác họa

Hai câu thơ sau đã thể hiện quan

được điều gì về hình ảnh người

niệm, nỗi lòng gì của tác giả?

anh hùng thời đại? Hình ảnh ba

(Tác giả quan niệm chí làm trai

quân nhà Trần được thể hiện

phải như thế nào? Chữ “thẹn” ở

qua những phẩm chất gì? Nghệ

câu cuối giúp ta hiểu gì về Phạm

2.Tác phẩm
II. Đọc–hiểu văn bản
1.Đọc -hiểu khái quát
2.Đọc -hiểu chi tiết

thuật?

Ngũ Lão?)


Tiết 37- Đọc văn:

TỎ LÒNG (Phạm Ngũ Lão)

* Tư thế người anh hùng thời Trần

I.Tìm hiểu chung
1.Tác giả:
2.Tác phẩm
II. Đọc–hiểu văn bản

- Hành động:“Hoành sóc”: lột

tả được nội lực, sức mạnh, tư thế chủ

động.

1.Đọc -hiểu khái quát

- Tư thế ( đặt ngang ):

2.Đọc -hiểu chi tiết
a. Hai câu đầu.

+ Không gian: núi sông
+ Thời gian: mấy mùa thu rồi
-> Tư thế hùng dũng,vĩ đại, lớn lao có thể sánh cùng đất trời,
vững trãi, bền vững theo thời gian.


Tiết 37- Đọc văn:

TỎ LÒNG (Phạm Ngũ Lão)

* Khí thế ba quân thời Trần.

I.Tìm hiểu chung
1.Tác giả:
2.Tác phẩm
II. Đọc–hiểu văn bản

- Ba quân: mạnh mẽ, khí thế như hổ báo.

-Bút pháp khoa trương, phóng đại: ví sức mạnh, khí thế có thể nuốt

1.Đọc -hiểu khái quát

trôi trâu
2.Đọc -hiểu chi tiết
a. Hai câu đầu:

-> Nhấn mạnh, tô đậm sức mạnh, khí thế của ba quân thời Trần

Sức mạnh bách chiến bách thắng - sức mạnh mang hào khí Đông A


Tiết 37- Đọc văn:

TỎ LÒNG (Phạm Ngũ Lão)

Hai câu thơ đã lột tả một cách sinh động không khí của thời đại.
I.Tìm hiểu chung
1.Tác giả:
2.Tác phẩm
II. Đọc–hiểu văn bản
1.Đọc -hiểu khái quát
2.Đọc -hiểu chi tiết
a. Hai câu đầu:


Tiết 37- Đọc văn:

TỎ LÒNG (Phạm Ngũ Lão)

I.Tìm hiểu chung
1.Tác giả:
2.Tác phẩm

Hai câu thơ đã
thể hiện được quan niệm,

II. Đọc–hiểu văn bản
1.Đọc -hiểu khái quát
2.Đọc -hiểu chi tiết
a. Hai câu đầu:
b. Hai câu cuối:

nỗi lòng gì của tác giả?


Tiết 37- Đọc văn:

I.Tìm hiểu chung

TỎ LÒNG (Phạm Ngũ Lão)

* Quan niệm “Chí làm trai”

1.Tác giả:

- Nợ “công danh”: bổn phận, trách nhiệm.
2.Tác phẩm
II. Đọc–hiểu văn bản
1.Đọc -hiểu khái quát
2.Đọc -hiểu chi tiết

- Kế thừa, phát huy.
- > Tích cực, phù hợp với thời đại.

a. Hai câu đầu:
b. Hai câu cuối:

Cái “chí” của người anh hùng, khát vọng cống hiến.


Tiết 37- Đọc văn:

I.Tìm hiểu chung
1.Tác giả:

TỎ LÒNG (Phạm Ngũ Lão)

* Nỗi lòng của nhà thơ:
- “Thẹn” :

+ Vì chưa có tài mưu lược

như Vũ Hầu
2.Tác phẩm

+ Chưa trả hết nợ công danh, chưa cống hiến được nhiều.

II. Đọc–hiểu văn bản
1.Đọc -hiểu khái quát

-Ý nghĩa của cái “thẹn”:

2.Đọc -hiểu chi tiết

nhường, tích cực học hỏi, noi gương.

a. Hai câu đầu:

+ Sự khiêm tốn, khiêm

+ Khát vọng muốn cống hiến, đóng góp.

b. Hai câu cuối:

Đó là vẻ đẹp tâm hồn, nhân cách, khát vọng của người anh hùng
thời Trần.


Tiết 37- Đọc văn:

TỎ LÒNG (Phạm Ngũ Lão)

Qua lời thơ “ Tỏ lòng” anh/chị
I.Tìm hiểu chung
1.Tác giả:

thấy hình ảnh người trai đời Trần
mang những vẻ đẹp gì?

2.Tác phẩm
II. Đọc–hiểu văn bản
1.Đọc -hiểu khái quát
2.Đọc -hiểu chi tiết

Vẻ đẹp

a. Hai câu đầu:
b. Hai câu cuối:

Ý chí
Quyết tâm
Trách nhiệm
Khát vọng


Tiết 37- Đọc văn:

I.Tìm hiểu chung

TỎ LÒNG (Phạm Ngũ Lão)

Nội dung

1.Tác giả:

- Khí thế hào hùng của một thời đại và hoài bão lớn lao của con
2.Tác phẩm

người có sức mạnh, có lí tưởng và nhân cách cao cả.

II. Đọc–hiểu văn bản
1.Đọc -hiểu khái quát
2.Đọc -hiểu chi tiết
III. Tổng kết
1. Nội dung
2. Nghệ thuật

Nghệ thuật

- Phép so sánh, bút pháp khoa trương, phóng đại.
- Cách thể hiện khéo léo, chân thực mà sâu sắc .


Tiết 37- Đọc văn:

SƠ ĐỒ TỔNG HỢP

TỎ LÒNG (Phạm Ngũ Lão)


Tiết 37- Đọc văn:

TỎ LÒNG (Phạm Ngũ Lão)

I.Tìm hiểu chung
1.Tác giả:
2.Tác phẩm

Từ hình ảnh người anh hùng thời Trần, anh/chị có nhận xét

II. Đọc–hiểu văn bản

gì về những hình ảnh của tuổi trẻ hiện nay? Anh/chị thấy

1.Đọc -hiểu khái quát

mình cần có suy nghĩ và hành động như thế nào để cống

2.Đọc -hiểu chi tiết

hiến một phần sức lực của bản thân đối đất nước trong

a. Hai câu đầu:

thời đại ngày nay?
b. Hai câu cuối:


Những hình ảnh này nó
giúp em hiểu gì về cuộc
sống? Về bản thân?