SKKN một số biện pháp nâng cao chất lượng môn tạo hình cho trẻ mẫu giáo ghép.

PHẦN I : MỞ ĐẦU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Bác Hồ nói: "Không có giáo dục thì không nói gì đến kinh tế văn hoá". Sản
phẩm của giáo dục chính là con người, mà con người là mục tiêu, động lực của
sự phát triển đất nước, trong tương lai, đó chính là thế hệ trẻ. Vì vậy việc chăm
sóc giáo dục trẻ ngay từ khi còn nhỏ là vô cùng quan trọng trong sự nghiệp giáo
dục, nhằm hình thành và phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ sau này.
Nâng cao chất lượng giáo dục nói chung, môn tạo hình nói riêng là việc làm
cần thiết để phát huy năng khiếu của trẻ một cách tự nhiên. Trong chương trình
giáo dục mầm non, bộ môn tạo hình là loại hình nghệ thuật phản ánh thế giới
xung quanh cuộc sống con người một cách đa dạng phong phú và hấp dẫn đối
với trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo. Thông qua tạo hình trẻ được thử sức mình trong việc
thể hiện và cải tạo thế giới riêng của mình. Hoạt động tạo hình còn phát triển ở
trẻ khả năng quan sát, trí tưởng tượng sáng tạo, khả năng phối hợp giữa mắt và
tay, hoàn thiện một số kỹ năng cơ bản (vẽ, nặn, xé dán cắt ... ). Đặc biệt trong
giờ học vẽ trẻ thích tự tay vẽ được một cái gì đó dù các hình còn đơn giản như
ngôi nhà, cái cây, bông hoa, ô tô ... nhưng mang lại cho trẻ cảm xúc thực sự khi
tạo ra được 1 sản phẩm. Còn đối với những gì trẻ không thích, không hứng thú
thì trẻ sẽ vẽ đại khái cho xong và cảm thấy hài lòng hơn nữa tư duy của trẻ gắn
liền với cảm xúc, ý muốn chủ quan nên trẻ ghi nhớ những gì trẻ cảm thấy thích
thú và say mê thực hiện ý tưởng của mình. Ngoài ra, giờ vẽ còn hình hình thành
ở trẻ những kỹ năng như ngồi ngay ngắn, kỹ năng cầm bút ... , những kỹ năng
rất cần thiết cho trẻ bước vào lớp 1. Xuất phát từ đặc điểm trên tôi thấy nhiệm
vụ quan trọng mà giáo việc cần phải giải quyết khi hướng dẫn hoạt động tạo
hình không phải đơn giản là dạy trẻ vẽ theo 1 ý của riêng cô mà phải tạo cho trẻ
hứng thú thật sự trong giờ học. Có như vậy sản phẩm trẻ làm ra mới đạt kết quả
cao.
Vì vậy, tôi thấy việc tạo hứng thú cho trẻ trong giờ học vẽ là cần thiết. Hiểu
rõ được tầm quan trọng trong việc nhằm kích thích trẻ hoạt động tích cực trong
1

giờ tạo hình, tôi luôn suy nghĩ tìm ra các biện pháp tác động phù hợp giúp trẻ
phát huy đuợc khả năng tưởng tượng, tính sáng tạo mà vẫn phù hợp với đặc
điểm tâm sinh lý của trẻ : “học bằng chơi, chơi mà học’’
II. PHẠM VI, ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
- Đối tượng nghiên cứu: Trẻ mẫu giáo ghép 4-5 tuổi.
- Phạm vi nghiên cứu: Do điều kiện và khả năng có hạn nên bản thân tôi đi
vào chiều sâu nghiên cứu tại 1 lớp: Mẫu giáo ghép 4-5 tuổi trường mầm non xã
Phu Luông.
III. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU :
Mục đích của tôi khi nghiên cứu đề tài này là nhằm nâng cao chất lượng
giờ dạy để trẻ tích cực hơn trong giờ tạo hình nói chung và giờ học vẽ nói riêng.
IV. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
Nghiên cứu vấn đề này là để tìm cách vận dụng phương pháp giáo dục áp
dụng vào bài dạy để trẻ hứng thú tham gia vào bài học, từ đó nâng cao chất
lượng sản phẩm tạo hình của trẻ.
V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Tôi có sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau trong khi thực hiện đề tài
sáng kiến kinh nghiệm của mình:
- Nghiên cứu lý luận: Sưu tầm tài liệu, hướng dẫn thực hiện chương trình
trẻ 4 - 5; 5 - 6 tuổi, sách hướng dẫn vẽ, tạo hình.
- Nghiên cứu thực tiễn: Quan sát những hoạt động của trẻ, phương pháp tổ
chức của giáo viên qua các hoạt động học, hoạt động ngoại khoá
- Quan sát ghi chép: Quan sát quá trình trẻ tham gia các hoạt động của lớp,
trò chuyện thăm dò ý tưởng của trẻ. Sau khi quan sát xong, thu thập những vấn
đề liên quan và ghi chép lại một cách cụ thể, chính xác với từng trẻ.
- Thực nghiệm sư phạm: Tìm tòi sáng tạo các hình thức hoạt động tạo hình,
sưu tầm các loại vật liệu khác nhau để thử nghiệm làm tranh.

2

- Xử lý kết quả nghiên cứu bằng thống kê toán học. Sau khi đã điều tra thu
thập được đầy đủ số liệu thì tính %, xây dựng bảng số minh hoạ các kết quả
nghiên cứu.
PHẦN II : NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Xuất phát từ đặc điểm tâm sinh lí của trẻ 4 - 5 tuổi, đây là giai đoạn tuổi mẫu
giáo, vận động của trẻ đã phát triển mạnh, thích tìm tòi, sáng tạo (Khả năng cầm
bút, thao tác vẽ, cắt, xé dán đã dược hình thành). Một mặt trẻ rất hiếu động
muốn bộc lộ cảm xúc của mình với những người xung quanh. Lúc này môi
trường sống, sinh hoạt của trẻ rộng hơn, mọi sự vật hiện tượng xung quanh trẻ
đều rất mới lạ. Mặt khác vốn tiếng Việt của trẻ còn quá ít. Trẻ chưa thể diễn đạt
nguyện vọng của mình bằng ngôn ngữ mạch lạc. Vì vậy hoạt động vẽ chính là
một thứ ngôn ngữ riêng để trẻ biểu lộ tình cảm, tiếng nói của mình với mọi
người xung quanh. Để tạo ra một sản phẩm đẹp trước hết trẻ phải hiểu về đối
tượng đó, có tình cảm với nó và có kỹ năng tạo ra nó, thì trẻ mới hoàn thành sản
phẩm đó được. Chính từ các hoạt động đó sẽ làm phát triển tình cảm thẩm mỹ
của trẻ.
II. CƠ SỞ THỰC TIỄN
Khi trẻ chưa biết cảm nhận cái đẹp, thì trẻ sẽ chưa biết yêu cái đẹp, chưa có
mong muốn, hứng thú tạo ra cái đẹp, trẻ sẽ chưa biết quý trọng những sản phẩm
đẹp và cũng là trẻ chưa có được kỹ năng tạo ra những sản phẩm đẹp vậy thì làm
sao mà trẻ có thể hứng thú, mạnh dạn tham gia vào các hoạt động tạo hình được.
Qua tìm hiểu đánh giá thực trạng các hoạt động ở trường mầm non Phu Luông
và trao đổi với đồng nghiệp tôi thấy được một số tồn tại trên thực tế như sau:
- Do số lượng trẻ trong nhóm lớp còn đông, độ tuổi khác nhau nên nhận
thức và kỹ năng vẽ của trẻ không đồng đều.
- Nhiều trẻ còn chưa mạnh dạn, tự giác tham gia vào các hoạt động, trẻ
chưa có nề nếp thói quen, kỹ năng sinh hoạt tập thể. Trẻ hay thích tự ý làm

3


những điều mình muốn, chưa tập trung chú ý lắng nghe và thực hiện những
hướng dẫn yêu cầu của cô, chưa biết kết hợp cùng các bạn hoạt động theo nhóm.
- Vì số lượng cháu đông, trẻ lại hiếu động nên giáo viên còn gặp khó khăn
trong việc rèn trẻ kỹ năng tự khám phá, cảm nhận cái đẹp. Thường thì giáo viên
hay tổ chức hướng dẫn trẻ theo tập thể hoặc theo nhóm lớn, những trẻ chậm
chạp chưa có kỹ năng tạo hình, chưa thể tự mình tạo ra được sản phẩm hoàn
chỉnh, trẻ chưa biết trân trọng những sản phẩm đẹp và trẻ cũng chưa có mong
muốn tự tạo ra những sản phẩm đẹp chưa được chú ý nhiều. Khi tiếp xúc với
những sản phẩm tạo hình trẻ chưa tập trung tư duy, chưa biết cách cảm nhận,
đánh giá ý nghĩa của sản phẩm mà trẻ chỉ cảm nhận vẻ đẹp bằng cách nhìn trực
quan về mầu sắc, chưa chú ý đến đường nét, bố cục, ý nghĩa của hình ảnh.
- Khi khả năng thể hiện cảm xúc của mình vào những sản phẩm tạo hình
còn bị hạn chế : Trẻ chưa có kỹ năng cơ bản để vẽ các hình ảnh trẻ muốn, chưa
biết lựa chọn mầu sắc cho phù hợp, chưa có kỹ năng tạo hình từ đó khiến trẻ
chóng chán khi tham gia các hoạt động vì chưa tự mình tạo ra được một sản
phẩm đẹp như ý. Điều này cũng làm cho trẻ chưa mạnh dạn tự tin tham gia vào
các hoạt động tạo hình.
- Trẻ chưa có mong muốn được cùng cô tạo nên môi trường đẹp xung
quanh mình. Xác định được mục tiêu của ngành học cũng như nhu cầu thực tế
của cuộc sống, tôi nhận thấy việc làm cho trẻ yêu thích, hứng thú tham gia vào
các hoạt động tạo hình là rất cần thiết. Từ những lý do đó, tôi chọn đề tài "Một
số biện pháp kích thích trẻ mẫu giáo ghép 4- 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ
vẽ" làm đề tài nghiên cứu của mình.
III. THỰC TRẠNG CỦA LỚP.
1. Thuận lợi
- Lớp được sự quan tâm của Ban Giám Hiệu tạo điều kiện về cơ sở vật chất

cũng như đồ dùng học tập của các cháu.
- Lớp học rộng rãi, thoáng mát. Bàn ghế có đủ, phù hợp với lứa tuổi của trẻ

4


- Giáo viên có trình độ chuyên môn nắm vững kỹ năng dạy tạo hình và
nhiều năm dạy mẫu giáo ghép.
2. Khó khăn
- Trẻ còn nhút nhát không tích cực hoạt động.
- Môi trường cho trẻ hoạt động còn nghèo nàn.
- Lớp mẫu giáo ghép nên nhận thức của trẻ không đồng đều.
- Một số trẻ còn mải chơi, không hứng thú tập chung chú ý trong giờ học.
- Nhiều phụ huynh chưa nhận thức được hết về tầm quan trọng của việc học
vẽ nên chỉ chú trọng các môn làm quan chữ cái, toán... và coi học vẽ chỉ là môn
phụ, một số phụ huynh tuy cũng quan tâm tới việc học vẽ của trẻ, song phương
pháp dạy trẻ còn thiếu khoa học như : còn cầm tay trẻ vẽ, hay vẽ cho trẻ tô mầu.
Do đó, tôi thấy cũng khó khăn trong khi rèn trẻ.
* Khảo sát tình hình của lớp trước khi thực hiện đề tài nghiên cứu:
Nội dung

Tổng số

Đầu năm (tháng 9)
Khá
TB
Yếu
7
10
3

Hứng thú tham gia hoạt động

Tốt
5

vẽ.
Có kỹ năng vẽ.

20 %
3

28 %
6

40 %
11

12 %
5

12 %
6

24 %
6

44%
12

20 %
1

24 %

24 %

48 %

4%

trẻ

Có ý thức giữ gìn sản phẩm

25

- Qua khảo sát, tôi thấy kỹ năng vẽ của trẻ không đồng đều, nhiều trẻ kỹ
năng còn yếu và trung bình.
IV. BIỆN PHÁP
Từ những nguyên nhân đã nêu trên với kinh nghiệm thực tế và tâm huyết
của tôi, dưới góc độ là một giáo viên mầm non, tôi mạnh dạn đưa ra "Một số
biện pháp kích thích trẻ mẫu giáo ghép 4- 5 tuổi hoạt động tích cực trong giờ
vẽ".
1. Biện pháp 1: Giáo viên tự học tự bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ sư
phạm.
5


Tham gia đầy đủ các đợt tập huấn chuyên môn do trường và phòng giáo

dục tổ chức. Nghiên cứu kỹ chương trình giáo dục Mầm non theo độ tuổi để đưa
ra các biện pháp giáo dục phù hợp với nhận thức của trẻ.
Khai thác các bài giảng, phương pháp, hình thức tổ chức trên mạng
internet. Thường xuyên đọc sách báo, xem tin tức trên các phương tiện thông tin
đại chúng, trao đổi với đồng nghiệp, tiếp cận những cái mới tìm ra những hình
thức, phương pháp tổ chức các hoạt động sao cho trẻ không bị nhàm chán, phù
hợp với khả năng của trẻ ở lớp.
Trẻ 4-5 tuổi có những khả năng nhận thức, trẻ đã có một số kỹ năng cơ bản
của tạo hình, trẻ bắt đầu biết được ý thức của những việc mình làm hàng ngày,
muốn tự thể hiện mình trước bạn bè và những người xung quanh... để nắm bắt
được điều này tôi phải tranh thủ đọc các tài liệu về tâm lý lứa tuổi, gần gũi tìm
hiểu cá tính, khả năng của từng trẻ để đưa ra những yêu cầu, hình thức phù hợp
với nhận thức và tâm lý của trẻ. Tôi cũng tìm tòi, học hỏi thêm các hình thức tổ
chức giúp trẻ có điều kiện sáng tạo trong các hoạt động, tạo cho trẻ biết tự thể
hiện khả năng của bản thân dần dần trẻ thấy vui và yêu thích bộ môn tạo hình.
Ngoài ra tôi cũng chú ý học hỏi, tự mầy mò thêm cách tạo ra những sản phẩm
tạo hình sáng tạo, sưu tầm tạo ra một số sản phẩm phong phú làm tài liệu mẫu,
tìm phương pháp hướng dẫn trẻ sao cho trẻ hứng thú và dễ hiểu nhất, phù hợp
với nhận thức, khả năng của trẻ. Khi người giáo viên có vốn kiến thức vững
vàng, có kỹ năng sư phạm tốt, nhiệt tình tâm huyết với nghề, gần gũi yêu thương
trẻ thì chắc chắn sẽ thành công khi tổ chức các hoạt động cho trẻ.
2. Biện pháp 2: Xây dựng nề nếp, thói quen trong hoạt động tạo hình cho
trẻ.
Làm việc có nề nếp, có thói quen và có kỹ năng thực hiện hoạt động là điều
rất cần thiết khi tham gia vào hoạt động.
Điều này ảnh hưởng rất lớn đên khả năng tập trung tư duy, kỹ năng thực
hiện hoạt động của trẻ. Do vậy nếu tôi không đưa trẻ vào nề nếp thì khi trẻ tham
6

gia vào các hoạt động sẽ không đạt hiệu quả cao. Khi trẻ có nề nếp tốt thì trẻ sẽ
có sự tập trung chú ý cao, hứng thú, say mê, chú ý quan sát, lắng nghe, có trí
tưởng tượng sáng tạo trong hoạt động . Trẻ cần có nề nếp trong hoạt động, biết
thực hiện nề nếp giờ nào việc nấy, có thói quen chú ý lắng nghe thì trẻ mới có
thể hiểu được những hướng dẫn, yêu cầu của cô từ đó trẻ mới có được các kỹ
năng cần thiết khi thực hiện các hoạt động. Thời gian đầu tôi phải đưa ra những
nội quy của lớp, yêu cầu trẻ phải cùng nhau nhớ nội quy của cô, thực hiện và
kiểm soát lẫn nhau. Tôi chia lớp ra thành tổ, nhóm nhỏ để dễ kiểm soát và có
điều kiện hướng dẫn các kỹ năng tới từng trẻ. Tôi sắp xếp xen kẽ lẫn những trẻ
nhanh nhẹn gần trẻ nhút nhát, chậm chạp, những trẻ bé với trẻ lớn, giao nhiệm
vụ cho trẻ khá kèm trẻ yếu, trẻ lớn kèm trẻ bé. Có nhận xét động viên kịp thời
những trẻ tích cực có tiến bộ. Hướng dẫn trẻ cách chú ý lắng nghe, hiểu và thực
hiện các yêu cầu của cô, khuyến khích trẻ mạnh dạn trao đổi nhờ cô hướng dẫn
những chỗ chưa biết thực hiện. Tôi cũng tập trung quan sát gần gũi, nhẹ nhàng,
nghiêm khắc rèn trẻ tạo cho trẻ nề nếp, thói quen và kỹ năng thực hiện các hoạt
động. Công việc này tôi đã phối hợp đều tay thường xuyên với giáo viên cùng
lớp, thời gian đầu ngoài những giờ hoạt động học chúng tôi tích cực tổ chức lôi
cuốn trẻ vào các hoạt động chiều thường xuyên nên chỉ sau 1 tháng trẻ đã có
những tiến bộ rõ nét khi tham gia các hoạt động: trẻ có nề nếp, có thói quen,
bước đầu có một số kỹ năng thực hiện các yêu cầu của cô và điều này cũng
khích lệ tôi tích cực tổ chức các hoạt động cho trẻ. Khi trẻ đã có những nề nếp
thói quen kỹ năng thực hiện các hoạt động thì việc tổ chức các hoạt động cho trẻ
không còn gặp nhiều khó khăn như trước, trẻ đã chú ý lắng nghe biết tập trung
tư duy suy nghĩ và thực hiện các yêu cầu của hoạt động. Khi tôi tổ chức cho trẻ
hoạt động theo nhóm trẻ đã biết cách trò chuyện hỏi han thảo luận với nhau
cùng nhau thực hiện các yêu cầu của cô.
3. Biện pháp 3: Tạo cho trẻ hứng thú với hoạt động vẽ.
Thu hút được sự chú ý của trẻ vừa dễ lại vừa khó vì trẻ rất hào hứng trước
những điều mới lạ nhưng dễ chán với những gì quen thuộc. Vì vậy, tôi luôn suy
7

nghĩ thay đổi cách hình thức vào bài sao cho sinh động, hấp dẫn bằng dùng
những câu nói nhẹ nhàng, nét mặt vui tươi, sử dụng các trò chơi tạo tình huống
bất ngời để thu hút sự chú ý của trẻ vào giờ học. Qua đó, giờ học trở nên hào
hứng, không gò bó mà vẫn đạt kết quả cao.
Ví dụ: Vẽ biển: Tôi cho trẻ gấp thuyền, ca no, tàu thuỷ ... từ chiều hôm
trước, và chuẩn bị 3 bến cảng. Vào giờ học tôi cho trẻ đi lấy đồ dùng trẻ gấp
được và hỏi : “Hôm trước các con đã gấp được những cái gì ? Thuyền buồm, tàu
thuỷ ... là những phương tiện gì ? Nó hoạt động ở đâu ? Vậy con thích chơi trò
chơi với đồ chơi các con đã tạo được không? Cô đã thiết kế được các bến cảng
cho tàu thuỷ, thuyền buồm, ca nô và chúng mình cùng chơi trò chơi cho các
phương tiện đó về đúng bến của mình nhé (chơi 2 lần). Sau khi chơi xong tôi
cho trẻ ngồi xung quanh mình à hỏi : “các con thường nhìn thấy thuyền, ca nô,
tàu thuỷ ... hoạt động ở đâu? Vậy những ai đã được nhìn thấy biển rồi ? Và các
con thấy biển như thế nào ?” Trẻ kể theo hiểu biết của trẻ. Và cho trẻ xem 3 bức
tranh vẽ về biển được cô xắp xếp nội dung bố cục vào thời gian khác nhau. Để
trẻ tự nhận xét các bức tranh vẽ về biển theo ý hiểu của mình. Bằng ngôn ngữ
miêu tả, tôi hướng trẻ nhận xét về vẻ đẹp của các bức tranh qua nội dung, mầu
sắc, bố cục xắp xếp: về cảnh biển lúc bình minh, buổi trưa và cảnh biển khi
hoàng hôn buông xuống…Có thể nói hiệu quả ngôn ngữ miêu tả rất cao giúp trẻ
tái tạo, hình dung một cách sinh động. Khi trẻ đã có kiến thức về biển, tôi sẽ hỏi
trẻ thích vẽ biển vào thời điểm nào? Và có những gì ở biển, rồi gợi ý cho trẻ
cách vẽ bãi cát, sắc xanh của mây trời, của làn nước, hình dạng của thuyền
buồm, dãy núi, cánh chim hải âu bay lượn ... Kết quả không những trẻ khá vẽ
được mà những trẻ yếu cũng tạo ra sản phẩm có nội dung và mầu sắc bức tranh
thật sinh động. Ngoài ra tôi còn cho trẻ tiếp xúc với thiên nhiên, xã hội, giúp trẻ
có cảm xúc tốt. Trên cơ sở đó, bộc lộ trí tưởng tượng sáng tạo bằng các đường
nét đơn giản có tính khái quát cao, mầu sắc tươi sáng và quan trọng là trẻ sẽ gửi
vào đó các ấn tượng của mình về thế giới xung quanh.

8


Hình ảnh: Trẻ quan sát ca nô, thuyền gấp bằng giấy
Ví dụ: Những giờ học cho trẻ học ngoài trời để tiếp xúc với thiên nhiên
như: Vẽ hoa mùa xuân, vẽ trường mầm non, vẽ vườn hoa, vẽ theo ý thích ... Với
cách thay đổi các hình thức vào bài, các tiết học tôi thấy trẻ có cảm giác sảng
khoái, hứng thú và bài có kết quả cao.

Hình ảnh: Trẻ học ngoài trời
Ngoài việc tạo hứng thú cho trẻ ở tiết học, tôi còn tạo hứng thú cho trẻ ở
mọi lúc mọi nơi, trong giờ đón trả trẻ, hoạt động ngoài trời. Ngoài vẽ, tôi còn
cho trẻ làm đồ dùng đồ chơi ở hoạt động góc. Trẻ tự làm búp bê, sau đó, vẽ trang
trí mặt lạ, làm váy áo để “trình diễn thời trang’’ ...
Được hoạt động, được chơi với sản phẩm của mình làm ra, trẻ rất thích thú
tự hào, kích thích trẻ niềm say mê với môn học.

9


Chính những giờ chơi này, tôi thấy trẻ càng ngày càng thuần thục, đôi bàn
tay khéo léo hơn.
Bên cạnh đó, tôi còn tích hợp vẽ vào các môn học khách như : văn học, chữ
cái, toán ...
4. Biện pháp 4: Hình thành kỹ năng vẽ cho trẻ.
Để trẻ mạnh dạn, hứng thú tham gia vào các hoạt động tạo hình thì việc
hình thành, cung cấp cho trẻ kỹ năng cơ bản để trẻ có hành trang mạnh dạn tự
tin tham gia vào các hoạt động tạo hình là cần thiết. Sau khi khảo sát đầu vào tôi
thấy các kỹ năng tạo hình của trẻ : Kỹ năng vẽ, kỹ năng quan sát nhận xét đánh

giá sản phẩm, kỹ năng sử dụng mầu sắc, bố cục tranh....chưa cao, chưa đồng
đều... tôi đã kết hợp cùng đồng nghiệp trong lớp hình thành, cung cấp cho trẻ
các kỹ năng thông qua nhiều hoạt động khác nhau:
+ Tận dụng ngay những giờ đón trả trẻ tôi cho trẻ làm quen các bức tranh
mẫu của cô, các sản phẩm đẹp của các anh chị để cùng trò chuyện với trẻ về các
đường nét, bố cục, mầu sắc, khuyến khích trẻ tập đánh giá sản phẩm và cùng trò
chuyện với trẻ về cách vẽ, cách chọn mầu, cách sắp xếp bố cục tranh.
+ Với những loại tiết vẽ theo đề tài, ý thích tôi thường tận dụng những hoạt
động ngoài giờ học để củng cố kỹ năng cho những trẻ yếu, làm giàu vốn kiến
thức cho trẻ khá trước khi trẻ thực hiện hoạt động học. Tôi cũng chia trẻ theo
nhóm cho trẻ khá hướng dẫn trẻ yếu cùng nhau vẽ tranh theo nhóm. Tôi cũng
cho trẻ quan sát tìm hiểu các loại sản phẩm khác nhau, cùng nhau khám phá
cách thực hiện. Tôi cũng có thể cung cấp cho trẻ một số mẫu khác nhau để làm
phong phú đề tài, ý thích của trẻ. Cho trẻ luyện tập kỹ năng cho trẻ để trong giờ
hoạt động trẻ tự tin thể hiện ý tưởng của mình.
Ví dụ: Trước giờ hoạt động "Vẽ vườn cây ăn quả" tôi tạo điều kiện cho trẻ
quan sát, cảm nhận những vẻ đẹp tự nhiên của các loại cây ăn quả: Quan sát cây
sân trường, quan sát hình ảnh vườn cây trên màn hình, nghe cảm nhận qua bài
hát, cung cấp một số kỹ năng vẽ các loại cây ăn quả. Cho trẻ làm tranh về vườn
10


cây... Khi được chuẩn bị chu đáo trước cho các hoạt động tôi thấy trẻ rất tự tin,
mạnh dạn tham gia vào hoạt động và kết quả là sản phẩm của trẻ cũng luôn
phong phú.

Hình ảnh: Tranh vườn cây của bé.
Để thực hiện được ý tưởng này thời gian đầu tôi chia trẻ ra thành nhóm nhỏ
hướng dẫn yêu cầu trẻ thực hiện các kỹ năng đơn giản rồi dần dần khuyến khích
trẻ sử dụng các sản phẩm của mình để tạo thành sản phẩm chung trang trí lớp.

Với cách làm như vậy tôi nhận thấy tất cả trẻ đều đã có sự góp sức chung,
trẻ cảm thấy yêu thích hoạt động, không bị tự ti vì mình không biết làm.
Không những thay đổi về hình thức tổ chức, tôi còn thay đổi cả phương
pháp rèn kỹ năng cho trẻ trẻ, có những kỹ năng thì tôi gần gũi hướng dẫn trẻ
theo nhóm, tập thể lớp nhưng cũng có những kỹ năng tôi có thể hướng dẫn tỷ
mỷ cho một số trẻ khá để trẻ hướng dẫn lại bạn trong nhóm nhỏ 2,3 trẻ. Khi
quan sát thấy trẻ hướng dẫn và trao đổi với nhau về cách làm đồ chơi, cách vẽ,
giúp đỡ nhau cùng tạo nên sản phẩm tôi mới thấy được hiệu quả của hình thức
này. Ở lứa tuổi này trẻ rất thích được các bạn chơi với mình, muốn bạn cho nhập
hội, rất muốn thể hiện vai trò của mình trong nhóm.
Nắm được yếu tố tâm lý này nên tôi đã giao nhiệm vụ trẻ trẻ khá trong
nhóm phải hướng dẫn và làm cùng bạn sao cho được sản phẩm theo nhóm. Qua
11


cách hoạt động này tôi nhận thấy trẻ lớp tôi gắn kết nhau hơn, biết cùng bảo
nhau, tự giác hướng dẫn nhau cách thực hiện các yêu cầu của cô. Trẻ cũng mạnh
dạn gần gũi nhau hướng dẫn, có lúc làm hộ nhau, rồi cùng nhau làm, cùng nhau
thực hiện các yêu cầu của cô.

Hình ảnh: Trẻ hoạt động theo nhóm
Ngoài kỹ năng vẽ tôi còn dạy trẻ kỹ năng nhận xét, đánh giá sản phẩm. Khi
dạy trẻ nhận xét tranh của bạn, hay giới thiệu tranh của mình, những lần đầu tiên
cung cấp kiến thức cho trẻ hay gợi ý hướng dẫn trẻ nhận xét về nội dung, mầu
sắc, bố cục bức tranh. Nếu chưa cân đối thì gợi ý cho trẻ vẽ thêm một vài chi tiết
để lần sau trẻ vẽ được đẹp hơn. Nhiều lần như vậy, trẻ sẽ biết nhận xét tranh của
mình. Từ chỗ biết nhận xét tranh của mình, trẻ biết nhận xét tranh của bạn. Vẽ
xong, tôi còn cho trẻ tự đặt tên cho bức tranh của mình.
5. Biện pháp 5: Đồ dùng đẹp đa dạng, phong phú
Muốn trẻ vẽ được một bức tranh đẹp thì đồ dùng của cô như tranh mẫu, vật

mẫu, tranh gợi ý phải đẹp, chuẩn mang tính thẩm mĩ. Vì tư duy của trẻ là tư duy
trực quan hình tượng. Trẻ thu hút bởi các mầu sắc rực rỡ, những hình thù ngộ
nghĩnh sinh động, dưới mắt trẻ cái gì cũng mới mẻ, cũng gợi cho trẻ sự tò mò.
Vì lẽ đó, muốn thu hút trẻ vào giờ học vẽ, ngoài các bức tranh bằng mầu nước,
màu sáp, tôi còn sưu tầm nhiều tranh nghệ thuật, tranh dân gian... và làm thêm
nhiều tranh bằng các chất liệu khác nhau như : tranh vườn cây bằng đất nặn,

12


tranh ngôi nhà, cái cây bằng nguyên liệu thiên nhiên (như lá cây, các loại hạt ...),
tranh đồng lúa bằng len, bằng rơm...

Hình ảnh: Cây bằng hạt bí
Những bức tranh đó đều đảm bảo về nội dung, mầu sắc để trẻ quan sát và
nhận xét, giúp trẻ tích luỹ được nhiều cảm xúc, vốn hiểu biết của trẻ để thể hiện
trong tranh vẽ của mình. Từ đó phát huy được trí tưởng tượng sáng tạo của trẻ.
6. Biện pháp 6: Kết hợp với phụ huynh trong việc rèn trẻ kỹ năng vẽ tại
gia đình.
Việc tạo hứng thú cho trẻ trong giờ học, gia đình cũng đóng một vai trò rất
lớn. Đầu năm học khi họp phụ huynh, tôi nêu rõ tầm quan trọng của môn tạo
hình, đồng thời trao đổi, tuyên truyền, để họ chọn thời điểm để dạy trẻ vẽ, và
hướng dẫn trẻ vẽ từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, khuyến khích phụ
huynh cho trẻ về thế giới xung quanh.

Hình ảnh: Phụ huynh dạy trẻ vẽ tại nhà
13


V. KẾT QUẢ SAU KHI ÁP DỤNG CÁC BIỆN PHÁP TRÊN

Qua các biện pháp nhằm kích thích trẻ hoạt động tích cực trong giờ học vẽ,
tôi nhận thấy trẻ lớp tôi đã có những tiến bộ rõ ràng.
- Trẻ rất thích đi học, vui vẻ hồn nhiên khi tới lớp, yêu mến lớp học của
mình, có ý thức giữ gìn môi trường lớp học.
- Trẻ luôn có hứng thú khi tham gia các hoạt động tạo hình, có một số kỹ
năng hoạt động tạo hình.
- Trẻ luôn mong muốn được tham gia các hoạt động trang trí lớp học, tích
cực tham gia tìm hiểu, xây dựng môi trường lớp học theo chủ đề.
- Trẻ có ý thức ghi nhớ lời cô dặn, luôn tự hào với bố mẹ để giới thiệu các
sản phẩm của mình ở lớp. Phụ huynh cảm nhận được sự tiến bộ hàng ngày của
con ở lớp.
Điều đó được thể hiện rõ qua bảng khảo sát cuối năm :
Đầu năm (tháng 9)

Cuổi năm (tháng 4)

Tổng số cháu 25

Tốt

Khá

TB

Yếu

Tốt

Khá

TB

Yếu

Hứng thú tham gia

5

7

10

3

13

9

3

0

hoạt động vẽ

20 %

28 %

40 %

12 %

52 %

36 %

12 %

0%

3

6

11

5

11

10

3

1

12 %

24 %

44%

20 %

44 %

40 %

12 %

4%

Có ý thức giữ gìn

6

6

12

1

12

12

1

0

sản phẩm

24 %

24 %

48 %

4%

48 %

48 %

4%

0%

Có kỹ năng vẽ

PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
I. KẾT LUẬN
Hoạt động vẽ trong trường Mầm non là phương tiện phát triển thẩm mỹ cho
trẻ, để trẻ có lòng đam mê với nghệ thuật, hướng tới cái đẹp trong cuộc sống.
Đòi hỏi mỗi giáo viên chúng ta cần chú ý tạo cho trẻ cảm nhận được vẻ đẹp của
thiên nhiên, có cảm xúc với cái đẹp trong cuộc sống, bồi dưỡng 1 số kỹ năng cơ
14


bản cần thiết như: cầm bút, sử dụng các nguyên liệu như màu nước, giấy, hồ

dán…Để tạo ra sản phẩm trẻ yêu thích. Đây là tiền đề đầu tiên, là yếu tố cần
thiết để giúp trẻ tự tin học tốt các hoạt động ở cấp học tiếp theo.
Chính vì vậy để làm tốt việc này, đòi hỏi cô giáo cần có tâm huyết yêu trẻ và
sự phối hợp đồng bộ của nhà trường và gia đình. Có làm được như vậy mới giúp
trẻ có được môi trường tốt phát triển toàn diện đưa trẻ hướng tới “ Chân – Thiện
– Mỹ ”.
II. KIẾN NGHỊ
Đề nghị với Phòng giáo dục và đào tạo tiếp tục mở những đợt tập huấn
nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên. Cung cấp đầy đủ trang thiết bị, cơ
sở vật chất phục vụ hoạt động tạo hình cho trẻ.
Đề nghị với Ban giám hiệu tiếp tục tạo điều kiện cho giáo viên được đi
tham quan, kiến tập, dự các lớp tập huấn ở các cơ sở giáo dục Mầm non khác để
giáo viên có cơ hội học hỏi thêm nhiều kinh nghiệm và cách thức tổ chức các
hoạt động học tập và vui chơi cho trẻ.
Trên đây là “Một số biện pháp kích thích trẻ mẫu giáo ghép 4-5 tuổi hoạt
động tích cực trong giờ vẽ” rất mong ý kiến đóng góp, chỉ đạo của Hội đồng
duyệt đề tài sáng kiến.
Trong khi nghiên cứu đề tài này chắc chắn không thể tránh được những
thiếu sót. Tôi rất mong nhận được sự giúp đỡ, chỉ dẫn và trân trọng tiếp thu các
ý kiến đóng góp phê bình của Hội đồng duyệt, chấm sáng kiến kinh nghiệm.
Xin chân thành cảm ơn!
Xác nhận của hội đồng chấm sáng kiến

Phu Luông, ngày 20 tháng 4 năm 2015

cấp trường

NGƯỜI VIẾT

Đặng Thị Loan

TÀI LIỆU THAM KHẢO
15


1. Giáo trình tâm lý học trẻ em lứa tuổi Mầm non - Nhà xuất bản Đại học Sư
phạm. (Nguyễn Ánh Tuyết)
2. Phương pháp hướng dẫn hoạt động tạo hình cho trẻ mẫu giáo - Nhà xuất bản
Đại học Quốc gia Hà Nội.
3. Chương trình chăm sóc giáo dục trẻ và Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương
trình (Trẻ 4-5 tuổi; 5-6 tuổi) - Nhà xuất bản giáo dục (2009)
4. Nguồn Internet.

MỤC LỤC
PHẦN I: MỞ ĐẦU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI

TRANG
1
1
16


II. PHẠM VI ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
III. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
IV. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
PHẦN II: NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN
II. CƠ SỞ THỰC TIỄN
III. THỰC TRẠNG CỦA LỚP

1. Thuận lợi
2. Khó khăn
IV. BIỆN PHÁP
1. Biện pháp 1: Giáo viên tự học tự bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ
sư phạm.
2. Biện pháp 2: Xây dựng nề nếp thói quen trong hoạt động tạo hình
cho trẻ.
3. Biện pháp 3: Tạo cho trẻ hứng thú với hoạt động vẽ.
4. Biện pháp 4: Hình thành kỹ năng vẽ cho trẻ.
5. Biện pháp 5: Đồ dùng đẹp, đa dạng, phong phú.
6. Biện pháp 6: Kết hợp với phụ huynh trong việc rèn trẻ kỹ năng vẽ
tại gia đình.
V. KẾT QUẢ SAU KHI ÁP DỤNG CÁC BIỆN PHÁP
PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
I. KẾT LUẬN
II. KIẾN NGHỊ
Danh mục tài liệu tham khảo
Mục lục

2
2
2
2
3
3
3
4
4
5
5

6
6
7
10
12
13
14
14
14
15
16
17

17