Bài 1. Tôi đi học

Tuần 1. Bài 1. Tiết 1, 2

THANH TỊNH


I. Đọc – Tìm hiểu chú thích
1. Đọc – tóm tắt văn bản
2. Chú thích
a/ Tác giả :
- Thanh Tịnh ( 1911
-1988 ) tên thật là Trần
Văn Ninh, đến năm 6
tuổi đổi tên là Trần
Thanh Tịnh, quê ở ngoại
ô thành phố Huế.


- Ông vừa là nhà giáo,
nhà văn, nhà thơ có sáng
tác từ trước năm 1945 ;
sáng tác của ông toát lên
vẻ đẹp đằm thắm, tình cảm
êm dịu, trong trẻo.
- Ông được Nhà nước
truy tặng Giải thưởng Hồ
Chí Minh về văn học nghệ
thuật năm 2007.


b/ Tác phẩm :

b/ Tác phẩm :
Truyện ngắn Tôi đi học in trong tập
Quê mẹ, xuất bản 1941.
•Trước 1945:Hận chiến trường (thơ, 1937)
Quê mẹ (truyện ngắn, 1941); Chị và em
(truyện ngắn, 1942); Ngậm ngải tìm trầm
(truyện ngắn, 1943); Viết tặng hương hồn
Thạch Lam. In trong tập Giai phẩm của Đời
Nay năm 1943,...
•Sau 1945: Thanh Tịnh đời và văn (1996)


c/ Xuất xứ tác phẩm :
Truyện “Tôi đi học” như một trang
hồi kí ghi lại những hoài niệm, kỉ
niệm đẹp của tuổi thơ được in trong
tập “Quê mẹ” – xuất bản năm 1941.
-

d/ Từ khó :


II. Đọc - Hiểu văn bản
1. Tìm hiểu khái quát văn bản
Kĩ thuật: Cặp đôi chia sẻ - 2 phút
? Thể loại; Phương thức biểu đạt chính
? Ngôi kể? Tác dụng?
? Nhân vật? Nhân vật chính? Vì sao đó là

NV chính.



Kĩ thuật: Cặp đôi chia sẻ - 2 phút
-Thể loại: truyện ngắn.
- Phương thức biểu đạt chính: Tự sự (kết
hợp miêu tả và biểu cảm).
-Ngôi kể: ngôi thứ nhất, giúp cho người kể
dễ dàng bộc bộ cảm xúc tình cảm của mình
một cách chân thực.
-Nhân vật: tôi, mẹ, ông đốc, những cậu học
trò; NV chính “tôi”; vì NV này được kể
nhiếu nhất. Mọi sự việc đều được kể từ cảm
nhận của “tôi”.


2. Tìm hiểu chi tiết văn bản
a/ Cảm nhận của “tôi” trên đường tới trường
- Thời gian: buổi sáng cuối thu (một buổi mai
đầy sương thu và gió lạnh).
- Không gian: trên con đường dài và hẹp.
+ Đó là thời điểm và nơi chốn quen thuộc,
gần gũi, gắn liền với tuổi thơ của tác giả ở quê
hương.
+ Đó là lần đầu tiên được cắp sách tới trường.


+ Tác giả là người yêu quê hương tha thiết.

-Dấu hiệu đổi khác trong tình cảm và nhận
thức của 1 cậu bé ngày đầu tiên tới trường:
tự thấy mình như đã lớn lên, con đường làng
không còn dài rộng như trước,...
-Báo hiệu sự đổi thay trong nhận thức bản
thân, cậu bé tự thấy mình lớn lên.
+ Cho thấy nhận thức của cậu bé về sự
nghiêm túc học sinh.


Thảo luận nhóm bàn – 3 phút
? Khi nhớ lại ý nghĩ chỉ có người thạo mới
cầm nổi bút thước, tác giả viết: “ ý nghĩ ấy
thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như một
làn mây lướt ngang trên ngọn núi”. Hãy phát
hiện và phân tích ý nghĩa của biện pháp nghệ
thuật được sử dụng trong câu văn trên.


-Yêu học, yêu bạn bè và mái trường quê
hương.
- Nghệ thuật so sánh.
- Kỉ niệm đẹp, cao siêu.
- Đề cao sự học của con người.


Bài tập nhanh
Chọn đáp án đúng
1.Văn bản “Tôi đi học” được viết theo

PTBĐ chính nào?
AA.Tự sự
B. Biểu cảm
C. Miêu tả
D. Nghị luận


2. Nghĩa nào đúng với từ Buổi mai trong
đoạn văn: Buổi mai hôm ấy, một buổi mai
đầy sương thu vầ gió lạnh...
A.Ngày mai
B.Buổi
sáng sớm
B
C.Buổi sáng
D.Sáng ngày mai


3. “Trong buổi mai đầy sương thu và gió
lạnh” ấy nhân vật “tôi” đã liên tưởng tới
điều gì?
A.Ngày đầu tiên đi học
A
B.Ngày tựu trường hàng năm
C.Kỉ niệm tuổi thơ
D.Kí ức về những ngày cắp sách đến
trường


Hướng dẫn học bài ở nhà

b/ Cảm nhận của nhân vật “tơi” lúc ở sân
trường

- Trước sân trường… dày đặc cả
người, người nào áo quần cũng
sạch sẽ,….
- Trường vừa xinh xắn vừa oai nghiêm
- Mấy cậu học trò bỡ ngỡ, bước
nhẹ, ngập ngừng e sợ….
Nghe gọi tên:
+ Quả tim như ngừng đập
+ Giật mình lúng túng
+ Dúi vào lòng mẹ khóc
+ Tiếng thút thít đang ngừng đập
trong cổ
-> cảm thấy sợ khi phải xa mẹ


- Phụ

huynh: chuẩn bò chu đáo,
âu yếm nắm tay con đến
trường
- Ông đốc nhìn chúng tôi với
cặp mắt hiền từ
- Một thầy trẻ tuổi, gương
mặt tươi cười…
-> tấm lòng yêu thương,

tinh thần trách nhiệm
của gia đình, nhà trường
đối với thế hệ tương lai


+ Khi ngồi trong lớp học
- Một mùi hương lạ xông lên
- Tôi nhìn bàn ghế… lạm nhận
của riêng mình
- Tôi nhìn người bạn chưa
quen….không thấy xa lạ
- Vòng tay lên bàn chăm chỉ
-> cảm giác gần gũi với
lớp học ,bạn bè, tự tin khi
bước vào giờ học



DẶN DÒ
- Đọc lại các văn bản viết về chủ đề gia đình
và nhà trường đã học.
- Ghi lại những ấn tượng, cảm xúc của bản
thân về một ngày tựu trường mà em nhớ
nhất.
- Soạn bài :
Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ
+ Xem và trả lời câu hỏi SGK//10,11