DSpace at VNU: Biện pháp quản lý hoạt động giáo dục hướng nghiệp cho học sinh trường THPT Hoàng Diệu, Hai Bà Trưng, Hà Nội

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

LÊ THỊ KIM DUNG

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
HƯỚNG NGHIỆP CHO HỌC SINH TRƯỜNG THPT
HOÀNG DIỆU, HAI BÀ TRƯNG, HÀ NỘI.

LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

HÀ NỘI – 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

LÊ THỊ KIM DUNG

BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC
HƯỚNG NGHIỆP CHO HỌC SINH TRƯỜNG THPT
HOÀNG DIỆU, HAI BÀ TRƯNG, HÀ NỘI.

LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
CHUYÊN NGÀNH
Mã số

: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
: 60 14 01 14

Người hướng dẫn khoa học

PGS.TS Đặng Danh Ánh

HÀ NỘI – 2015


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn này tác giả đã nhận đƣợc sự giúp đỡ của các
thầy cô giáo, bạn bè đồng nghiệp và các em học sinh.
Trƣớc hết tôi xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo đã giảng dạy,
giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và các thầy cô giáo trong khoa Quản
lý giáo dục, các thầy cô giáo trong phòng Đào tạo – Trƣờng Đại học giáo dục
– ĐHQG Hà Nội.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới thầy hƣớng dẫn khoa học là
PGS.TS Đặng Danh Ánh về sự giúp đỡ tận tình, chu đáo, nghiêm túc của thầy.
Tôi xin cảm ơn sự giúp đỡ của Ban giám hiệu, các thầy cô, bạn bè đồng
nghiệp Trƣờng THPT Hoàng Diệu – Hai Bà Trƣng - Hà Nội và gia đình đã
động viên khuyến khích và tạo mọi điều kiện cho tôi trong suốt quá trình học
tập và nghiên cứu.
Mặc dù đã hết sức cố gắng nhƣng luận văn chắc chắn không khỏi
những thiếu sót. Tôi rất mông nhận đƣợc sự góp ý, chỉ dẫn của các Thầy giáo,
cô giáo, các bạn bè đồng nghiệp và những ai quan tâm tới luận văn này.
Hà Nội, tháng 11 năm 2015
Tác giả

Lê Thị Kim Dung

i

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN
CĐ

Cao đẳng

CBQL

Cán bộ quản lý

CNH – HĐH

Công nghiệp hóa – hiện đại hóa

CSVC

Cơ sở vật chất

ĐH

Đại học

GD – ĐT

Giáo dục – đào tạo

GDHN

Giáo dục hƣớng nghiệp

GV

Giáo viên

HS

Học sinh

HSPT

Học sinh phổ thông

PHHS

Phụ huynh học sinh

KTTH – HN

Kỹ thuật tổng hợp – hƣớng nghiệp

SGK

Sách giáo khoa

THCS

Trung học cơ sở

THPT

Trung học phổ thông

ii


MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN .................................................................................................... i
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN .................................... ii
MỤC LỤC ........................................................................................................ iii
DANH MỤC BẢNG BIỂU ............................................................................ vii
DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ ................................................................... viii
MỞ ĐẦU ......................................................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GDHN
......................................................................... Error! Bookmark not defined.
1.1. Tổng quan vấn đề nghiên cứu: ............. Error! Bookmark not defined.
1.1.1 Ngoài nước:.................................... Error! Bookmark not defined.
1.1.2 Trong nước:.................................... Error! Bookmark not defined.
1.2 Một số khái niệm cơ bản. ...................... Error! Bookmark not defined.
1.2.1Hướng nghiệp, GDHN và hoạt động GDHNError! Bookmark not
defined.
1.2.2 Quản lý, quản lý nhà trường và quản lý hoạt động GDHN .... Error!
Bookmark not defined.
1.3 Tam giác hƣớng nghiệp và các giai đoạn hƣớng nghiệp ............... Error!
Bookmark not defined.
1.3.1 Tam giác hướng nghiệp ................. Error! Bookmark not defined.
1.3.2 Các giai đoạn hướng nghiệp .......... Error! Bookmark not defined.
1.4 Nội dung và hình thức hoạt động GDHN trong trƣờng phổ thông. .. Error!
Bookmark not defined.
1.4.1 Ý nghĩa và tầm quan trọng của giáo dục hướng nghiệp cho HSPT
................................................................. Error! Bookmark not defined.
1.4.2 Mục tiêu của giáo dục hướng nghiệp trong trường phổ thông.

................................................................. Error! Bookmark not defined.

iii


1.4.3 Nhiệm vụ giáo dục hướng nghiệp trong trường phổ thông .... Error!
Bookmark not defined.
1.4.4 Các hình thức tổ chức hoạt động giáo dục hướng nghiệp ...... Error!
Bookmark not defined.
1.4.5 Các mối quan hệ giữa các hình thức giáo dục hướng nghiệp Error!
Bookmark not defined.
1.5 Nội dung quản lý hoạt động GDHN tại trƣờng THPT: ................ Error!
Bookmark not defined.
1.5.1 Lập kế hoạch .................................. Error! Bookmark not defined.
1.5.2 Tổ chức và chỉ đạo thực hiện kế hoạch:Error!

Bookmark

not

defined.
1.5.3 Kiểm tra đánh giá việc thực hiện kế hoạchError! Bookmark not
defined.
1.5.4 Các lực lượng tham gia giáo dục hướng nghiệpError! Bookmark
not defined.
1.6 Các yếu tố tác động đến quản lý giáo dục hướng nghiệp .............. Error!
Bookmark not defined.
Tổng kết chƣơng 1 .......................................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG II: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC HƢỚNG
NGHIỆP TẠI TRƢỜNG THPT HOÀNG DIỆU GIAI ĐOẠN 2012 – 2015.

......................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.1 Vài nét giới thiệu về trƣờng THPT Hoàng Diệu, Hai Bà Trƣng, Hà Nội.
Error! Bookmark not defined.
2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển trườngError! Bookmark not
defined.
2.1.2 Nhiệm vụ đào tạo ........................... Error! Bookmark not defined.
2.1.3 Thành tích đào tạo ......................... Error! Bookmark not defined.
2.1.4 Những điểm mạnh, điểm yếu của trườngError!
defined.

iv

Bookmark

not


2.1.5 Kế hoạch những năm tới ................ Error! Bookmark not defined.
2.2 Nhận thức của HS, PHHS, GV và CBQLtrong nhà trƣờng về GDHN.
Error! Bookmark not defined.
2.2.1 Nhận thức của HS, PHHS, GV và CBQL về tầm quan trọng của
GDHN...................................................... Error! Bookmark not defined.
2.2.2 Nhận thức của HS, PHHS, GV và CBQL về tính cần thiết của các
hình thức GDHN. .................................... Error! Bookmark not defined.
2.3 Thực trạng triển khai hoạt động GDHN của trƣờng THPT Hoàng Diệu:
..................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.3.1 Thực trạng ứng dụng các hình thức GDHN tại trường THPT
Hoàng Diệu. ............................................ Error! Bookmark not defined.
2.3.2 Thực trạng về đội ngũ giáo viên dạy GDHNError! Bookmark not
defined.

2.3.3 Thực trạng về CSVC phục vụ cho GDHNError! Bookmark not
defined.
2.4 Thực trạng quản lý hoạt động giáo dục hƣớng nghiệp của trƣờng hiện
nay ............................................................... Error! Bookmark not defined.
2.4.1 Thực trạng việc lập kế hoạch, chỉ đạo thực hiện và kiểm tra kế hoạch
GDHN đã đề ra của trường. ....................... Error! Bookmark not defined.
2.4.2 Nhận xét về công tác quản lý hoạt động GDHN của trường: Error!
Bookmark not defined.
2.4.3 Công tác kiểm tra hoạt động GDHN:Error!

Bookmark

not

defined.
2.5. Nhận xét về thực trạng hoạt động GDHN và quản lý GDHN cho học
sinh trƣờng trong những năm qua: .............. Error! Bookmark not defined.
2.5.1 Các kết quả đạt được: .................... Error! Bookmark not defined.
2.5.2 Những hạn chế và khó khăn:.......... Error! Bookmark not defined.
2.5.3 Những nguyên nhân chủ yếu: ........ Error! Bookmark not defined.
Kết luận chƣơng 2 ........................................... Error! Bookmark not defined.

v


CHƢƠNG III: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG GDHN CHO HỌC
SINH TRƢỜNG THPT HOÀNG DIỆU, HAI BÀ TRƢNG, HÀ NỘI... Error!
Bookmark not defined.
3.1 Cơ sở xây dựng biện pháp:.................... Error! Bookmark not defined.
3.1.1 Các văn bản về những chủ chương của Đảng và Nhà nước về nâng

cao chất lượng hoạt động GDHN ở trường PT.Error! Bookmark not
defined.
3.1.2 Các văn bản của Bộ GD – ĐT về hướng nghiệp và dạy nghề.
................................................................. Error! Bookmark not defined.
3.1.3 Yêu cầu của công tác hướng nghiệp trong chiến lược GDHN của
Luật giáo dục........................................... Error! Bookmark not defined.
3.1.4 Các văn bản của địa phương ......... Error! Bookmark not defined.
3.2 Nguyên tắc xác lập các biện pháp: ........ Error! Bookmark not defined.
3.2.1 Nguyên tắc đảm bảo tính giáo dục. Error! Bookmark not defined.
3.2.2 Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn. Error! Bookmark not defined.
3.2.3 Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi. .. Error! Bookmark not defined.
3.3 Biện pháp quản lý hoạt động GDHN ở trƣờng THPT. .................. Error!
Bookmark not defined.
3.3.1 Biện pháp 1: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận
thức của CBQL, GV, PHHS và HS về GDHN.Error!

Bookmark

not

defined.
3.3.2 Biện pháp 2: Lập kế hoạch, tổ chức thực hiện và kiểm tra hoạt
động GDHN cho HS ở trường THPT Hoàng Diệu.Error!

Bookmark

not defined.
3.3.3 Thực hiện đa dạng hóa các hình thức hướng nghiệp cho HS các
khối trong trường. ................................... Error! Bookmark not defined.
3.3.4 Biện pháp 4: Tổ chức dạy tích hợp môn GDHN với một số môn có

liên quan, hướng tới mục tiêu trong thời gian tối thiểu để HS thu được
kiến thức tối đa về GDHN. ...................... Error! Bookmark not defined.

vi


3.3.5 Biện pháp 5: Đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ dạy
hướng nghiệp cho CBQL và GV của nhà trường.Error! Bookmark not
defined.
3.3.6 Biện pháp 6: Tổ chức liên kết với các trường chuyên nghiệp, CĐ,
ĐH và các doanh nghiệp trong GDHN cho HS.Error! Bookmark not
defined.
3.3.7 Biện pháp 7: Tăng cường cơ sở vật chất cho GDHN. ............ Error!
Bookmark not defined.
3.4 Khảo nghiệm một số biện pháp............. Error! Bookmark not defined.
3.4.1 Khảo sát tính cần thiết của các biện phápError! Bookmark not
defined.
Tổng kết chƣơng 3 .......................................... Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................. Error! Bookmark not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO CHÍNH: .................................................................. 1
PHỤ LỤC ........................................................ Error! Bookmark not defined.

vii


DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 2.1: Bảng thống kê chất lượng giáo dục HS trong 3 năm học gần đây
của Trường THPT Hoàng Diệu ...................... Error! Bookmark not defined.
Biều đồ 2.1 Chất lượng giáo dục HS của Trường THPT Hoàng Diệu 3 năm
gần đây. ........................................................... Error! Bookmark not defined.

Bảng 2.2: Kết quả khảo sát nhận thức của HS, PHHS, GV và CBQL về tầm
quan trọng của GDHN .................................................................................... 44
Biểu đồ 2.2 Nhận thức của HS, PHHS, GV và CBQL về tầm quan trọng của GDHN
......................................................................................................................... 45
Bảng 2.3: Kết quả khảo sát nhận thức của HS về tính cần thiết của các hình
thức GDHN ..................................................................................................... 47
Bảng 2.4: Kết quả khảo sát nhận thức của PHHS về tính cần thiết của GDHN
......................................................................................................................... 48
Bảng 2.5: Kết quả khảo sát nhận thức của GV về tính cần thiết của các hình
thức GDHN ..................................................................................................... 49
Bảng 2.6: Kết quả khảo sát nhận thức của CBQL về tính cần thiết của các
hình thức GDHN ............................................................................................. 50
Bảng 2.8 Thực trạng về đội ngũ giáo viên trường THPT Hoàng Diệu ........... 52
Biểu đồ 2.7: Thực trạng đội ngũ GV trường THPT Hoàng Diệu ................... 53
Bảng 2.9 Thực trạng quản lý hoạt động GDHN của Trường Hoàng Diệu hiện
nay: .................................................................................................................. 56
Bảng 3.1: Dự kiến tiến độ thực hiện kế hoạch GDHN cho HS 11, 12 năm học tới:
......................................................................................................................... 73
Bảng 3.2 Kết quả khảo sát tính cần thiết của các biện pháp .......................... 86
Biểu đồ3.2 Kết quả khảo sát tính cần thiết của các biện pháp ....................... 87
Bảng 3.3 Kết quả khảo sát tính khả thi của các biện pháp ............................. 88
Biểu đồ 3.2 Kết quả khảo sát tính khả thi của các biện pháp ......................... 89

viii


DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ
Sơ đồ 1.1. Tam giác hướng nghiệp ................. Error! Bookmark not defined.
Sơ đồ 1.2. Nhiệm vụ tổng quát của giáo viên PT trong hoạt động GDHN
......................................................................... Error! Bookmark not defined.

Sơ đồ1.3 Tóm tắt quy trình tư vấn hướng nghiệpError!
defined.

ix

Bookmark

not


TÀI LIỆU THAM KHẢO CHÍNH:
1. Lê Vân Anh ( 1998). Cha mẹ học sinh với vấn đề hướng nghiệp, Tạp
chí nghiên cứu giáo dục số 5 – 1988.
2. Đặng Danh Ánh ( 2005).Tư vấn chọn nghề cho học sinh phổ thông.
Tạp chí giáo dục số 121 – 9/2005.
3. Đặng Danh Ánh (2007). Cần đặt vị trí của tư vấn hướng học và tư vấn
hướng nghiệp trong trường phổ thông. Tạp chí giáo dục số 163 –
5/2007.
4. Đặng Danh Ánh. Giáo dục hướng nghiệp ở Việt Nam. Nhà xuất bản
văn hóa thông tin, 2010.
5. Đặng Danh Ánh. (2013). Đổi mới giáo dục hướng nghiệp bắt đầu từ
đâu? Tạp chí khoa học giáo dục số 90 –3/ 2013.
6. Bộ giáo dục và Đào tạo (1981), Thông tư số 31/TT ngày 17/8/1981
của Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn thực hiện nghị quyết 126/CP
về công tác hướng nghiệp trong trường phổ thông.
7. Bộ giáo dục và Đào tạo (2003), Chỉ thị 33/2003/CT Bộ giáo dục và
đào tạo ngày 23/7/2003 của Bộ trưởng Bộ giáo dục và đào tạo về tăng
cường Giáo dục hướng nghiệp cho học sinh phổ thông, Hà Nội.
8. Bộ giáo dục và Đào tạo (2006), Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm
học 2006 – 2007.

9. Bộ giáo dục – Đào tạo (2013), Tài liệu tập huấn đổi mới giáo dục
hướng nghiệp trong trường phổ thông.
10.Đoàn Chi: Mấy biện pháp hướng nghiệp cho học sinh phổ thông. Tạp
chí giáo dục số 2 – 1982.
11. Nguyễn Đức Chính: Cơ sở lý luận và thực tiễn của đánh giá giáo
dục. Bài giảng.

1


12. Phạm Tất Dong: Những vấn đề đặt ra trước yêu cầu nâng cao hiệu
quả công tác hướng nghiệp hiện nay. Đối thoại Pháp – Á Vấn đề hƣớng
đi cho Giáo dục hƣớng nghiệp Việt Nam”. Hà Nội – 01/2005.
13. Đảng Cộng Sản Việt Nam (2001), Văn kiện đại hội, đại biểu toàn
quốc lần thứ IX, Nxb Chính trị Quốc gia.
14.Vũ Cao Đàm: Phương pháp luận nghiên cứu khoa học. Nhà xuất bản
khoa học kỹ thuật Hà Nội.
15. Kỷ yếu hội thảo quốc tế: Đối thoại Pháp - Á: Vấn đề hướng đi cho
Giáo dục hướng nghiệp Việt Nam”. Hà Nội – 01/2005.
16. Nguyễn Thị Mỹ Lộc (chủ biên) (2012), Quản lý giáo dục, một số vấn
đề lý luận và thực tiễn. Nxb ĐHQG Hà Nội.
17. Nguyễn Đức Trí. Giáo dục hướng nghiệp trong trường phổ thông:
Vấn đề và định hướng giải pháp. Tạp chí giáo dục số 146 – 9/2006
18. Luật Giáo dục (2005).
19.Cổng Thông tin hƣớng nghiệp
/>--------------------------------------------------------------

2