DSpace at VNU: Quản lý rủi ro của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Nghệ An

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
--------o0o---------

NGUYỄN KIM YẾN

QUẢN LÝ RỦI RO CỦA NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ
PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CHI NHÁNH NGHỆ AN

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƯƠNG TRÌNH ĐINH
HƯỚNG THỰC HÀNH
̣

HÀ NỘI - 2016


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
--------o0o---------

NGUYỄN KIM YẾN

QUẢN LÝ RỦI RO CỦA NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƯ VÀ
PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CHI NHÁNH NGHỆ AN

Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60340410

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƯƠNG TRÌNH ĐINH

HƯỚNG THỰC HÀNH
̣

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. LÊ QUÂN
XÁC NHẬN CỦA GVHD

XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ

PGS.TS. LÊ QUÂN

TS. NGUYỄN TRÚC LÊ

HÀ NỘI -2016


MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................ Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU ................... Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC SƠ ĐỒ, HÌNH VẼ .................... Error! Bookmark not defined.
PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................... 1
CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ
LUẬN VỀ QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DUNG TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA
NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI ...................... Error! Bookmark not defined.
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu .............. Error! Bookmark not defined.
1.1.1. Tình hình nghiên cứu trên thế giới ........ Error! Bookmark not defined.
1.1.2. Tình hình nghiên cứu tại Việt Nam ...... Error! Bookmark not defined.
1.2. Rủi ro tín dụng và quản lý rủi ro tín dụng trong hoạt động kinh doanh của
NHTM ............................................................. Error! Bookmark not defined.
1.2.1. Khái niệm tín dụng ngân hàng .............. Error! Bookmark not defined.
1.2.2. Vai trò của tín dụng ngân hàng ............. Error! Bookmark not defined.

1.2.3. Phân loại tín dụng ngân hàng ................ Error! Bookmark not defined.
1.2.4. Khái niệm rủi ro tín dụng trong hoạt động kinh doanh của NHTM
......................................................................... Error! Bookmark not defined.
1.2.5. Phân loại rủi ro tín dụng trong hoạt động kinh doanh của NHTM Error!
Bookmark not defined.
1.2.6. Nguyên nhân dẫn đến rủi ro tín dụng.... Error! Bookmark not defined.
1.2.7. Các dấu hiệu nhận biết rủi ro tín dụng .. Error! Bookmark not defined.
1.2.8. Quản lý rủi ro tín dụng .......................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 2: THIẾT KẾ VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........... Error!
Bookmark not defined.
2.1. Cơ sở phƣơng pháp luận .......................... Error! Bookmark not defined.


2.2. Phƣơng pháp thu thập số liệu ................... Error! Bookmark not defined.
2.3. Các phƣơng pháp nghiên cứu................... Error! Bookmark not defined.
2.3.1. Phƣơng pháp nghiên cứu tài liệu........... Error! Bookmark not defined.
2.3.2. Phƣơng pháp phân tích – tổng hợp ....... Error! Bookmark not defined.
2.3.3. Phƣơng pháp thống kê mô tả................. Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ RỦI RO TÍN DỤNG CỦA NGÂN
HÀNG TMCP ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CHI NHÁNH
NGHỆ AN ....................................................... Error! Bookmark not defined.
3.1. Tổng quan về chi nhánh Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt
Nam- chi nhánh Nghệ An ............................... Error! Bookmark not defined.
3.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển BIDV Nghệ An Error! Bookmark not
defined.
3.1.2. Cơ cấu tổ chức của BIDV Nghệ An...... Error! Bookmark not defined.
3.2. Kết quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển
Việt Nam- chi nhánh Nghệ An giai đoạn 2012-2014 .... Error! Bookmark not
defined.
3.2.1. Hoạt động huy động vốn: ...................... Error! Bookmark not defined.

3.2.2. Hoạt động tín dụng:............................... Error! Bookmark not defined.
3.3. Thực trạng Quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát
triển Việt Nam- Chi nhánh Nghệ An .............. Error! Bookmark not defined.
3.3.1. Thực trạng hoạt động quản lý rủi ro tín dụng tại BIDV Nghệ An. Error!
Bookmark not defined.
3.3.2. Một số chỉ tiêu đánh giá quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP
Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Nghệ An ... Error! Bookmark not
defined.
3.4. Đánh giá hoạt động quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Đầu tƣ
và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Nghệ An Error! Bookmark not defined.


3.4.1. Kết quả đạt đƣợc: .................................. Error! Bookmark not defined.
3.4.2. Hạn chế và nguyên nhân ....................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 4: MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ RỦI RO
CỦA NGÂN HÀNG TMCP ĐẦU TƢ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM - CHI
NHÁNH NGHỆ AN. ...................................... Error! Bookmark not defined.
4.1. Định hƣớng phát triển của Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt
Nam - Chi nhánh Nghệ An trong thời gian tới Error! Bookmark not defined.
4.1.1. Định hƣớng phát triển chung của Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát
triển Việt Nam - Chi nhánh Nghệ An ............. Error! Bookmark not defined.
4.1.2. Định hƣớng tăng cƣờng quản lý rủi ro tín dụng của Ngân hàng TMCP
Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Nghệ An .... Error! Bookmark not
defined.
4.2. Giải pháp nhằm quản lý rủi ro tín dụng có hiệu quả tại Ngân hàng
TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Nghệ An ................. Error!
Bookmark not defined.
4.2.1 Hoàn thiện chính sách, cơ chế về quản lý rủi ro tín dụng............... Error!
Bookmark not defined.
4.2.2 Hoàn thiện hệ thống cảnh báo rủi ro ...... Error! Bookmark not defined.

4.2.3. Tăng cƣờng giám sát chấp hành quy trình cho vay. Error! Bookmark
not defined.
4.2.4. Tăng cƣờng quản lý sau cho vay ........ Error! Bookmark not defined.
4.3. Một số kiến nghị....................................... Error! Bookmark not defined.
4.3.1. Đối với Chính phủ ................................. Error! Bookmark not defined.
4.3.2. Đối với Ngân hàng Nhà nƣớc ............... Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN ..................................................... Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................... 4


PHẦN MỞ ĐẦU
1.Tính cấp thiết của đề tài
Hoạt động tín dụng có vai trò vô cùng quan trọng đối với các ngân
hàng thương mại, thường đem lại nguồn thu chủ yếu cho các ngân hàng.
Thực tế cho thấy đối với các ngân hàng thƣơng mại Việt Nam thì hoạt động
tín dụng mang lại 40% - 50% trên tổng thu nhập. Ngoài ra tín dụng ngân hàng
còn là công cụ tài trợ vốn cho nền kinh tế, góp phần thúc đẩy sự phát triển cân
đối của các ngành, các lĩnh vực khác theo định hướng của Nhà nước.
Tuy nhiên một vấn đề đặt ra đó là hoạt động tín dụng luôn luôn đi kèm
theo nó là rất nhiều rủi ro tiềm tàng. Rủi to tín dụng cao quá mức sẽ ảnh
hƣởng đến hoạt động kinh doanh của ngân hàng. Bên cạnh đó, rủi ro tín dụng
không chỉ tác động đến bản thân ngân hàng mà còn tác động tiêu cực đến nền
kinh tế.
Đứng trƣớc những thời cơ và thách thức của tiến trình hội nhập quốc tế,
vấn đề nâng cao khả năng cạnh tranh của các ngân hàng thƣơng mại trong
nước với các ngân hàng thƣơng mại nƣớc ngoài, mà cụ thể là nâng cao chất
lượng tín dụng, giảm thiểu rủi ro đã trở nên cấp thiết. Chính vì thế mà vấn đề
quản lý hạn chế rủi ro trong hoạt động tín dụng có ý nghĩa và vai trò vô cùng
to lớn.
Một ngân hàng kinh doanh liên tục bị thua lỗ hoặc thƣờng xuyên không

đủ khả năng thanh khoản có thể dẫn tới một cuộc rút tiền quy mô lớn và con
đƣờng phá sản là tất yếu. Nhƣ một hệ quả, ngân hàng bị thua lỗ và phá sản sẽ
ảnh hƣởng tới hàng triệu ngƣời gửi tiền, hàng triệu doanh nghiệp không đƣợc
đáp ứng vốn kịp thời, làm cho nền kinh tế bị suy thoái, giái cả tăng cao, sức
mua giảm sút, thất nghiệp gia tăng, gây rối loạn trật tự xã hội và hơn nữa là sự
sụp đổ của hàng trăm ngân hàng trong khu vực và trên thế giới
1


Cũng nhƣ các NHTM Việt Nam, lợi nhuận của Ngân hàng TMCP Đầu tƣ
và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Nghệ An chủ yếu từ hoạt động tín dụng
(chiếm khoảng khoảng 41% tổng thu nhập của ngân hàng). Do đó, quản lý rủi ro
tín dụng có ý nghĩa quyết định đối với sự tồn tại và phát triển của quản lý rủi ro
của Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Nghệ An.
Chính vì vậy, tôi đã chọn đề tài “Quản lý rủi ro của Ngân hàng TMCP Đầu tư
và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Nghệ An” làm đề tài nghiên cứu.

Câu hỏi nghiên cứu: Giải pháp nào để hoàn thiện quản lý rủi ro tín
dụng của Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Nghệ
An?
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu, phân tích về lý thuyết và thực tiễn các rủi ro có thể gặp
phải trong quá trình hoạt động kinh doanh của hệ thống ngân hàng nhằm nhận
thức một cách đúng đắn vấn đề rủi ro để từ đó đề xuất ra các giải pháp nhằm
hoàn thiện việc quản lý rủi ro của Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt
Nam - chi nhánh Nghệ An và cho hệ thống Ngân hàng cũng nhƣ các cấp vĩ
mô nói chung.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Tổng quan các nghiên cứu mật thiết tới đề tài qua đó tìm ra hƣớng

nghiên cứu cho luận văn.
- Hệ thống lại cơ sở lý luận của Quản lý rủi ro tín dụng tại ngân hàng
thƣơng mại.
- Đánh giá đƣợc thực trạng quản lý rủi ro tín dụng của Ngân hàng
TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Nghệ An.
- Đề xuất các giải pháp nhăm hoàn thiện quản lý rủi ro của Ngân hàng
TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Nghệ An
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:


3.1. Đối tượng nghiên cứu
Hoạt động quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát
triển Việt Nam - chi nhánh Nghệ An
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi về nội dung: Tác giả nghiên cứu hoạt động Quản lý rủi ro tín
dụng của Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Nghệ
An
- Phạm vi về thời gian: Tác giả nghiên cứu số liệu từ năm 2011 – 2014
tại Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Nghệ An.
- Phạm vi về mặt không gian: Nghiên cứu hoạt động tại Ngân hàng
TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Nghệ An.
4. Ý nghĩa khoa học của đề tài
Qua đề tài tác giả đã đánh giá đƣợc thực trạng quản lý rủi ro tín dụng
của Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Nghệ An
qua đó đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý rủi ro tín dụng của
Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Nghệ An.
5. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo luận văn có
kết cấu làm 4 chƣơng:
Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận về quản lý

rủi ro tín dung trong hoạt động của ngân hàng thương mại.
Chương 2: Thiết kế và phương pháp nghiên cứu.
Chương 3: Thực trạng quản lý rủi ro tín dụng của Ngân hàng TMCP
Đầu tư và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Nghệ An.
Chương 4: Một số giải pháp hoàn thiện quản lý rủi ro của Ngân hàng
TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - chi nhánh Nghệ An.


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tài liệu Tiếng Việt
1. Nguyễn Đăng Dờn (2010), Quản trị ngân hàng hiện đại, NXB Phƣơng
Đông.
2. Trần Đình Định (2008), Quản trị rủi ro trong hoạt động ngân hàng
theo chuẩn mực, thông lệ quốc tế và quy định của Việt Nam, Nhà xuất
bản Tƣ pháp, Hà Nội.
3. Phan Thị Thu Hà, Nguyễn Thị Thu Thảo (2002), Ngân hàng thương
mại quản trị và nghiệp vụ, Nhà xuất bản Thống kê, Hà Nội.
4. Phan Thị Thu Hà (2007), Ngân hàng thương mại, NXB Đại học Kinh
tế quốc dân.
5. Phí Trọng Hiển (2005), “Quản trị rủi ro ngân hàng: Cơ sở lý thuyết,
thách thức thực tiễn và giải pháp cho hệ thống ngân hàng thƣơng mại
Việt Nam”, Tạp chí ngân hàng, (Số chuyên đề năm 2005), tr.8-13.
6. Nguyễn Thị Thanh Hƣơng (2005), “Giải pháp nâng cao năng lực quản
trị rủi ro tài chính của các ngân hàng thƣơng mại Việt Nam”, Tạp chí
ngân hàng, (Số chuyên đề năm 2005), tr.4-7.
7. Mishkin F.S. (1999), Tiền tệ Ngân hàng và thị trường tài chính, Nhà
xuất bản khoa học kỹ thuật, Hà Nội.
8. Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam, Ban quản lý rủi ro
(2012, 2013, 2014), báo cáo rủi ro tác nghiệp, BIDV

9. Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam (2012,2013,2014),
Báo chất lượng tín dụng
10.Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam, Ban kế hoạch phát
triển (2013, 2014, 2015) Định hướng hoạt động của BIDV


11. Bùi Thị Kim Ngân (2005), “Một số vấn đề nâng cao năng lực quản trị
rủi ro tín dụng của các Ngân hàng thƣơng mại Việt Nam”, Tạp chí
Ngân hàng
12. Peter Rose (2004), Quản trị ngân hàng thương mại; NXB Tài chính.
13. Rose P.S. (2004), Quản trị Ngân hàng thương mại, Nhà xuất bản tài
chính, Hà Nội.
14. Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam – chi nhánh Nghệ
An , Hệ thống xếp hạng tín dụng nội bộ.
15. Quốc hội, 2010. Luật các tổ chức tín dụng \
16. Ngân hàng nhà nƣớc (2012, 2013,2014), báo cáo thường niên
17. Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Nghệ
An (2012, 2013, 2014), Các báo cáo thường niên, báo cáo tổng kết,
báo cáo kết quả hoạt động tín dụng, báo cáo phân loại nợ năm 2012,
2013, 2014.
18. Ngân hàng TMCP Đầu tƣ và Phát triển Việt Nam – chi nhánh Nghệ
An (2012, 2013, 2014), Báo cáo kết qủa kinh doanh.
19. Ngân hàng nhà nƣớc, Quyết định 493/QĐ-NHNN ngày 22/4/2005 của
Thống đốc NHNNVN.
20. Ngân hàng nhà nƣớc, Quyết định 18/2007/QĐ-NHNN ngày 25/4/2007
của Thống đốc NHNN