THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ LAO ĐỘNG NƯỚC NGOÀI Ở TỈNH QUẢNG NGÃI (tt)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
…………/…………

BỘ NỘI VỤ
……/……

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

TRẦN THỊ XUÂN HƯƠNG

THỰC HIỆN PHÁP LUẬT
VỀ QUẢN LÝ LAO ĐỘNG NƯỚC NGOÀI
Ở TỈNH QUẢNG NGÃI

Chuyên ngành: Luật Hiến pháp và Luật Hành chính
Mã số: 60 38 01 02

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ
LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HÀNH CHÍNH

THỪA THIÊN HUẾ- NĂM 2017


Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. HUỲNH VĂN THỚI

Phản biện 1 :....................................................................................
...................................................................................
Phảnbiện 2 :......................................................................................
...................................................................................
Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ,

Học viện Hành Chính Quốc gia
Địa điểm : Phòng họp............, nhà............ – Hội trường bảo
vệ luận văn thạc sĩ Học viện Hành chính Quốc gia
Số :.........–Đường....................................–
Quận :...........
Thành phố...........
Thời gian : vào hồi............. giờ............ tháng...............năm
201..............
Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính
Quốc gia hoặc trên trang Web Khoa Sau đại học, Học viện Hành
chính Quốc gia


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Trong xu thế toàn cầu hóa, hội nhập và phát triển kinh tế thế
giới, Việt Nam đã trở thành thành viên của nhiều tổ chức thế. Thị
trường lao động Việt Nam cũng trở lên linh hoạt và đa dạng hơn,
dòng lao động nước ngoài vào Việt Nam ngày càng đông hơn, thị
trường lao động Việt Nam cũng sẵn sàng đón nhận lực lượng lao
động từ các nước khác trên thế giới. Vấn đề quản lý lao động nước
ngoài, đặc biệt trong những năm gần đây đã được Đảng, Nhà nước
cũng như chính quyền địa phương đặc biệt coi trọng nhằm thực hiện
đúng cam kết trên diễn đàn chung thế giới, đồng thời đảm bảo sự
phát triển lành mạnh, cạnh tranh, bình đẳng và bảo vệ lao động trong
nước.
Việc quản lý đối với lực lượng lao động này là một bài toán vô
cùng phức tạp đối với các cơ quan quản lý lao động, các ngành chức
năng về trật tự và an toàn xã hội và những ảnh hưởng từ lực lượng
này đến cuộc sống của nhân dân. Đặc biệt, thời gian qua một trong

những vấn đề nổi cộm là tình hình sử dụng bất hợp pháp lao động
nước ngoài (LĐNN) trong các doanh nghiệp tại Việt Nam nói chung
và tỉnh Quảng Ngãi nói riêng.
Để khắc phục tình trạng này, Nhà nước ta đã ban hành nhiều văn
bản quy phạm pháp luật để điều chỉnh công tác quản lý người lao động
nước ngoài. Pháp luật về quản lý lao động nước ngoài tại Việt Nam qui
định tại Điều 48 Hiến pháp năm 2013 “ Người nước ngoài cư trú ở Việt
Nam phải tuân theo Hiến pháp và pháp luật Việt Nam; được bảo hộ tính

1


mạng, tài sản và các quyền, lợi ích chính đáng theo pháp luật Việt Nam”;
Bộ Luật lao động năm 2012 là văn bản pháp lý có giá trị cao nhất hiện nay
và Nghị định số 11/2016/NĐ-CP ngày 03 tháng 02 năm 2016 của Chính
phủ quy định chi tiết một số điều của Bộ luật Lao động về lao động nước
ngoài làm việc tại Việt Nam có hiệu lực từ ngày 01 tháng 4 năm 2016.
Nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác quản lý nhà nước về
lao động người nước ngoài làm việc tại tỉnh Quảng Ngãi là người trực
tiếp thực thi nhiệm vụ về công tác này nhận thấy có một số vấn đề cần
tìm hiểu thêm để hướng đến giải quyết một cách hợp pháp, hợp lý. Vì
vậy, bản thân lựa chọn nghiên cứu đề tài: “Thực hiện pháp luật về quản
lý lao động nước ngoài ở tỉnh Quảng Ngãi” làm luận văn thạc sĩ
chuyên ngành Luật Hiến pháp và Luật Hành chính của mình.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Một số nghiên cứu như:
- Tác giả Phạm Mạnh Hùng với bài viết "Lao động nước ngoài
tại Việt Nam - Góc nhìn khác".
- Tác giả Sally Baber và Max Tunon, Văn phòng Khu vực
Châu Á - Thái Bình Dương, Tổ chức Lao động Quốc tế với bài viết

"Hội nhập ASEAN tác động đến lao động di cư Việt Nam như thế
nào?".
- Tác giả Lê Quốc Lý, Lê Văn Cương (Tạp chí kinh tế và dự
báo số 24 (440), tháng 12/2008) "Hội nhập kinh tế quốc tế và vấn đề
việc làm ở Việt Nam".

2


- Đề tài KX.02.01/11-15 "Vấn đề lao động người nước ngoài
tại Việt Nam trong thời kỳ hội nhập quốc tế" do TS. Nguyễn Thị Lan
Hương chủ nhiệm.
Ngoài ra, còn một số bài báo và nghiên cứu khác cũng đề cập
đến tình hình lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam như: "Tăng
cường quản lý lao động người nước ngoài" của tác giả Vũ Yến đăng
ngày 21/4/2015 trên Báo Quảng Ngãi; "Những điểm mới về lao động
nước ngoài tại Việt Nam" của tác giả Trần Quang Minh đăng trên
Thời báo kinh tế Sài Gòn ngày 09/3/2016; "Một số vấn đề về quản lý
lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam cần được sửa đổi" của
Tiến sĩ Bùi Sỹ Lợi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội đăng
trên Tạp chí Lao động và Xã hội ngày 30/6/2016; "Pháp luật về quản
lý lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam" của ThS Phạm Thị
Hương Giang đăng trên Tạp chí Dân chủ và Pháp luật ngày
28/01/2017.
Những công trình nghiên cứu nêu trên đã tiếp cận một số khía
cạnh của công tác quản lý lao động nước ngoài.Tuy nhiên đến nay
chưa có một công trình nghiên cứu một cách toàn diện về phương
diện lý luận, thực tiễn tình hình thực hiện pháp luật đối với lao động
nước ngoài làm việc tại tỉnh Quảng Ngãi. Vì vậy, đề tài: “Thực hiện
pháp luật đối với lao động người nước ngoài làm việc ở tỉnh Quảng

Ngãi” là công trình đầu tiên nghiên cứu một cách toàn diện, về thực hiện
pháp luật quản lý nhà nước về lao động người nước ngoài làm việc ở
tỉnh Quảng Ngãi.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu

3


3.1 Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận về quản lý lao động người nước
ngoài, thực hiện pháp luật quản lý lao động nước ngoài tại Việt Nam,
các yếu tố tác động đến thực hiện pháp luật về lao động nước ngoài
tại Việt Nam và những bất cập trong việc thực hiện pháp luật đối với
người lao động nước ngoài làm việc tại tỉnh Quảng Ngãi. Trên cơ sở
đó, đề xuất một số giải pháp xây dựng quy tắc xử sự nhằm khắc phục
và hạn chế thực trạng; góp phần nâng cao hiệu quả thực hiện pháp
luật, áp dụng pháp luật đối với vấn đề quản lý nhà nước về người
nước ngoài vào làm việc ở tỉnh Quảng Ngãi.
3.2 Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục đích nghiên cứu, luận văn thực hiện những
nhiệm vụ cơ bản sau:
- Hệ thống hóa một số vấn đề lý luận về quản lý lao động
người nước ngoài, thực hiện pháp luật quản lý lao động nước ngoài
tại Việt Nam, các yếu tố tác động đến thực hiện pháp luật về lao động
nước ngoài tại Việt Nam...
- Phân tích, đánh giá các quy định của pháp luật về sử dụng lao
động nước ngoài, thực tiễn áp dụng.
- Luận văn còn nêu lên những điểm hạn chế trong các quy định
pháp luật hiện hành về sử dụng lao động người nước ngoài.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

4.1.Đối tượng nghiên cứu:
Nghiên cứu những vấn đề pháp lý liên quan đến người nước
ngoài đến làm việc ở tỉnh Quảng Ngãi.
4


4.2.Phạm vi nghiên cứu:
Trong khuôn khổ của luận văn, không đi sâu vào phân tích
từng loại lao động mà chỉ đề cập đến những quy định chung.
- Phạm vi không gian: Tỉnh Quảng Ngãi.
- Phạm vi thời gian: từ năm 2014 đến nay.
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
5.1.Phương pháp luận
Đề tài nghiên cứu dựa trên cơ sở phương pháp luận duy vật
biện chứng và duy vật lịch sử của chủ nghĩa Mác - Lê nin; tư tưởng
Hồ Chí Minh; các quan điểm, đường lối chính sách của Đảng và
pháp luật của Nhà nước về quản lý lao động người nước ngoài.
5.2. Phương pháp nghiên cứu:
- Phương pháp khảo cứu tài liệu
- Phương pháp phân tích, đánh giá
- Phương pháp phỏng vấn
- Phương pháp thống kê
Ngoài ra, luận văn còn sử dụng phương pháp so sánh, tổng
hợp, phỏng vấn...để thu thập thêm những thông tin phục vụ cho quá
trình phân tích, đánh giá thực trạng thực hiện pháp luật quản lý người
lao động nước ngoài tại Quảng Ngãi.
6. Ý nghĩa của luận văn và thực tiễn của luận văn
Luận văn có thể được sử dụng làm tài liệu tham khảo trong
công tác quản lý lao động người nước ngoài, trên cơ sở này vận dụng

5


ban hành quy chế phối hợp giữa các sở, ban ngành có liên quan trong
việc quản lý lao động người nước ngoài.
Kết quả nghiên cứu là cơ sở cho việc tổ chức, triển khai công
tác quản lý nhà nước về thực hiện pháp luật đối với lao động là người
nước ngoài làm việc ở tỉnh Quảng Ngãi trong tình hình hiện nay.
7. Cấu trúc của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lục, giải thích từ ngữ viết tắt
và danh mục tài liệu tham khảo; cấu trúc của luận văn gồm 3 chương,
cụ thể như sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận và pháp lý của thực hiện pháp luật về
quản lý lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam.
Chương 2: Thực trạng thực hiện pháp luật về quản lý lao động
nước ngoài ở tỉnh Quảng Ngãi.
Chương 3: Phương hướng, giải pháp bảo đảm thực hiện pháp
luật về quản lý lao động nước ngoài ở tỉnh Quảng Ngãi.

6


Chương I
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ CỦA THỰC HIỆN
PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ LAO ĐỘNG NƯỚC NGOÀI
LÀM VIỆC TẠI VIỆT NAM
1.1. Tổng quan về quản lý lao động nước ngoài làm việc tại
Việt Nam và pháp luật quản lý lao động nước ngoài làm việc tại
Việt Nam
1.1.1. Quản lý lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam

1.1.1.1. Khái niệm quản lý lao động nước ngoài làm việc tại
Việt Nam
Khái niệm quản lý
Quản lý là sự tác động chỉ huy, điều khiển các quá trình xã hội
và hành vi hoạt động của con người để chúng phát triển phù hợp với
quy luật, đạt tới mục đích đã đề ra và đúng với ý trí của người quản
lý.
Khái niệm quản lý lao động nước ngoài
Quản lý nhà nước về lao động nước ngoài là việc nhà nước xác
định mục tiêu và bằng pháp quyền, được thể hiện thành văn bản
nhằm tác động có tổ chức lên các quan hệ và hoạt động của lao động
nước ngoài nhằm khai thác và sử dụng có hiệu quả nhất nguồn lao
động này phục vụ các mục tiêu phát triển kinh tế -xã hội của đất
nước.
Đối tượng của quản lý nhà nước về lao động nước ngoài là
toàn bộ các chủ thể: nhà nước, doanh nghiệp và tổ chức có người

7


lao động nước ngoài làm việc và cá nhân người lao động nước
người, cùng với các quan hệ giữa các chủ thể đó.
1.1.1.2. Đặc điểm quản lý lao động nước ngoài làm việc tại
Việt Nam
Lao động nước ngoài là công dân nước ngoài, không có quốc
tịch Việt Nam, đáp ứng những điều kiện pháp luật quy định để được
phép làm việc tại Việt Nam cho tổ chức, cá nhân Việt Nam hoặc tổ
chức nước ngoài tại Việt Nam.
Thứ nhất, quản lý lao động nước ngoài là một quá trình gắn
bó chặt chẽ với việc bảo vệ quyền con người và có tính quốc tế sâu

sắc.
Thứ hai, quản lý lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam là
một quá trình liên quan tới nhiều ngành, tất cả các địa phương và
nhiều quan hệ lao động.
Thứ ba, quản lý LĐNN tại Việt Nam là một quá trình thực hiện
liên quan tới nhiều yếu tố thực thi pháp luật.
Thứ tư, quản lý LĐNN tại Việt Nam là một quá trình giải
quyết các quyền lợi hài hòa, đảm bảo các lợi ích hợp pháp giữa
doanh nghiệp, nhà thầu, tổ chức kinh tế,… có người nước ngoài và
LĐNN cùng với nhà chức trách của nước sở tại trên cơ sở đảm bảo
về an toàn lao động, an ninh chính trị, trật tự xã hội, điều kiện sinh
hoạt và môi trường sống, kể cả chính sách an sinh xã hội đang thực
thi tại những vùng được thụ hưởng.
Thứ năm, quản lý LĐNN tại Việt Nam còn là một quá trình
ứng phó, tiếp kiến và tiếp giao văn hóa, có ảnh hưởng và tác động

8


làm thay đổi một số quan niệm về đời sống văn hóa tinh thần, vui
chơi giải trí và cải thiện kinh tế của một bộ phận dân cư nơi có lao
động nước ngoài sinh sống và làm việc.
1.1.1.3. Mục tiêu quản lý lao động nước ngoài làm việc tại
Việt Nam
Thực hiện chức năng Nhà nước trong xây dựng, phát triển kinh
tế và bảo vệ tổ quốc đối với tiến trình hội nhập toàn cầu hóa. Đảm
bảo thực hiện các quy tắc xử sự theo thông lệ ngoại giao, hợp tác
cùng phát triển về các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa và các lĩnh
vực đời sống xã hội khác . . . khi Nhà nước Việt Nam tham gia cam
kết, phê chuẩn trên cơ sở pháp luật Việt Nam.

Phải đáp ứng nhu cầu sử dụng lao động nước ngoài một cách
hợp lý.
Phát triển kinh tế có thể dẫn tới sự thiếu hụt lao động trong
một số lĩnh vực.
1.1.2.1. Khái niệm pháp luật về quản lý lao động nước ngoài
làm vệc tại Việt Nam
Pháp luật quản lý lao động nước ngoài là tổng thể các quy
tắc xử sự do Nhà nước ban hành hoặc thừa nhận điều chỉnh các quan
hệ xã hội phát sinh trong việc Nhà nước tác động vào đối tượng quản
lý là những người nước ngoài nhập cư vào nước sở tại để làm ăn,
sinh sống.
1.1.2.2. Đặc điểm pháp luật về quản lý lao động nước ngoài
làm việc tại Việt Nam

9


Thứ nhất, pháp luật về quản lý lao động nước ngoài bị ảnh
hưởng khá nhiều và cơ bản bởi các điều ước quốc tế, đồng thời bị ảnh
hưởng bởi các chính sách về lao động của quốc gia. gắn chặt với
chính sách trong từng giai đoạn phát triển kinh tế, xã hội.
Thứ hai, pháp luật về quản lý lao động nước ngoài làm việc tại
Việt Nam phải được xây dựng trên nguyên tắc cơ bản là: bảo đảm an
ninh chính trị và trật tự, an toàn xã hội, bảo đảm hiệu quả kinh tế và bảo
vệ việc làm cho người lao động trong nước, hướng tới các mối quan hệ
quốc tế và bảo vệ quyền con người.
Thứ ba, pháp luật quản lý lao động người nước ngoài thể hiện
sự tôn trọng các quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động nước
ngoài tại Việt Nam.
Thứ tư, pháp luật quản lý lao động nước ngoài bảo vệ việc làm

cho người lao động Việt Nam.
1.1.2.3. Vai trò của pháp luật về quản lý lao động nước ngoài
làm việc tại Việt Nam
Thiết lập nên các nguyên tắc quản lý và mô hình quản lý đối
với lao động nước ngoài
Pháp luật là một công cụ hay phương thức quản lý quan trọng
nhất của chính quyền.
1.2 Khái quát về thực hiện pháp luật về quản lý lao động
nước ngoài làm việc tại Việt Nam
1.2.1. Khái niệm thực hiện pháp luật về quản lý lao động
nước ngoài làm việc tại Việt Nam

10


“Thực hiện pháp luật quản lý lao động nước ngoài là quá
trình làm cho pháp luật quản lý lao động nước ngoài được đi vào
cuộc sống bằng hành vi hợp pháp của các chủ thể tham gia trong
quá trình quản lý lao động nước ngoài”
Các hình thức thực hiện như sau:
Tuân thủ pháp luật
Thi hành pháp luật
Sử dụng pháp luật
Áp dụng pháp luật
1.2.2. Nguyên tắc thực hiện pháp luật về quản lý lao động
nước ngoài làm việc tại Việt Nam
1.2.2.1. Nguyên tắc tôn trọng quyền con người
Quyền con người hiện nay được xem là trung tâm của đời
sống chính trị hiện đại.
1.2.2.2. Nguyên tắc bảo đảm an ninh chính trị và trật tự, an

toàn xã hội
Lao động nước ngoài bên cạnh những ảnh hưởng hữu ích cho
sự phát triển kinh tế, xã hội, đôi khi gây rắc rối cho các vấn đề an
ninh chính trị và trật tự, an toàn xã hội. Một lực lượng lớn người lao
động đến từ quốc gia thù địch không bao giờ gây sự dễ chịu cho quốc
gia sở tại.
1.2.2.3. Nguyên tắc bảo đảm hiệu quả kinh tế và bảo vệ việc
làm cho người lao động Việt Nam
Số lượng lao động nước ngoài gia tăng khiến việc làm cho lao
động trong nước có thể sụt giảm.

11


1.2.2.4. Nguyên tắc tôn trọng các quyền và lợi ích hợp pháp
của người lao động nước ngoài
Là hệ quả tất yếu của nguyên tắc tôn trọng quyền con người,
nguyên tắc này đòi hỏi không thể vi phạm các quyền và lợi ích hợp
pháp của người lao động nhập cư.
1.2.3. Các yếu tố tác động đến thực hiện pháp luật về quản lý
lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam
1.2.3.1. Yếu tố kinh tế
* Hội nhập kinh tế và vấn đề lao động di cư đến Việt Nam
- Tác động tích cực:
+ Một là, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao góp phần
nâng cao năng suất lao động xã hội.
+ Hai là, tạo nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu của các nhà đầu
tư nước ngoài vào Việt Nam.
+ Ba là, tạo môi trường cạnh tranh giữa lao động Việt Nam với
lao động nước ngoài.

+ Bốn là, góp phần đào tạo nhân lực tại chỗ theo tương tác
thẩm thấu.
- Tác động tiêu cực:
+ Một là, làm giảm thu nhập yếu tố thuần trong tổng thu nhập
quốc gia.
+ Hai là, du nhập lối sống và văn hoá ngoại lai không phù hợp
với thuần phong, mỹ tục của người Việt.
1.2.3.2. Yếu tố chính trị - hành chính
- Đảm bảo an ninh, chủ quyền, lợi ích quốc gia dân tộc

12


- Công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật về quản lý lao động
nước ngoài tại Việt Nam
- Công tác phối hợp chỉ đạo thực hiện pháp luật về lao động
nước ngoài tại Việt Nam
- Nhận thức về quyền và nghĩa vụ của người lao động nước
ngoài về chính sách, pháp luật của Việt Nam
- Nhận thức của lãnh đạo và hoạt động của cơ quan xúc tiến
tại địa phương
1.2.3.3. Yếu tố pháp lý
Lao động là công dân nước ngoài vào làm việc tại Việt Nam
phải có đủ các điều do pháp luật quy định.
1.2.3.4. Yếu tố truyền thống lịch sử, giao lưu, tiếp biến văn
hóa, xã hội
Phương diện như lương tâm, chính trị, văn hoá, nghệ thuật,
thẩm mỹ, tư tưởng, khoa học; công nghệ, thông tin trên các phương
tiện thông tin đại chúng; tính cách, khí hậu, thời tiết... chúng có vai
trò đặc biệt to lớn trong việc điều chỉnh ý thức, hành vi của con

người.
1.3 Nội dung thực hiện pháp luật về quản lý lao động nước
ngoài làm việc tại Việt Nam
1.3.1. Thực hiện quy định về đối tượng, tiêu chuẩn, điều kiện
người nước ngoài làm việc tại Việt Nam
1.3.2. Thực hiện quy định về hồ sơ, thủ tục pháp lý đảm bảo
cho người nước ngoài khi làm việc tại Việt Nam
1.3.3 Thực hiện quy định về cấp giấy phép lao động, cấp lại

13


giấy phép lao động, việc sử dụng giấy phép lao động cho người
nước ngoài làm việc tại Việt Nam
1.3.4. Thực hiện quy định về trách nhiệm của các cơ quan
quản lý nhà nước trong việc quản lý người nước ngoài làm việc tại
Việt Nam
1.3.5. Thực hiện quy định về việc thanh tra, xử lý vi phạm
liên quan tới người nước ngoài làm việc tại Việt Nam.
TIỂU KẾT CHƯƠNG 1
Trong chương 1 của luận văn đã đề cập đến một số vấn đề lý
luận về thực hiện pháp luật đối với lao động người nước ngoài làm
việc tại Việt Nam, những quy định cụ thể của pháp luật về quản lý
lao động nước ngoài tại Việt Nam theo pháp luật Việt Nam, các yếu
tố tác động đến thực hiện pháp luật về quản lý lao động nước ngoài...
Từ những lý luận và căn cứ pháp lý trên là luận cứ khoa học để phân
tích, đánh giá thực trạng thực hiện pháp luật về quản lý lao động
nước ngoài tại tỉnh Quảng Ngãi trong chương 2 cũng như đề xuất
phương hướng, giải pháp bảo đảm thực hiện pháp luật về quản lý lao
động nước ngoài ở tỉnh Quảng Ngãi trong chương 3.

14


Chương 2
THỰC TRẠNG THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ LAO
ĐỘNG NƯỚC NGOÀI Ở TỈNH QUẢNG NGÃI
2.1. Tình hình lao động nước ngoài và quản lý lao động nước
ngoài ở tỉnh Quảng Ngãi
2.2 Đánh giá thực trạng thực hiện pháp luật về quản lý lao động
nước ngoài ở tỉnh Quảng Ngãi
2.2.1. Các phương diện đánh giá
2.2.1.1. Về đối tượng, tiêu chuẩn, điều kiện người nước ngoài
làm việc tại Việt Nam
2.2.1.2. Về thủ tục pháp lý hồ sơ đảm bảo cho người NNN khi
làm việc ở Việt Nam
2.2.1.3. Về cấp giấy phép lao động, cấp lại giấy
2.2.1.4. Trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước trong
việc quản lý người nước ngoài làm việc tại Việt Nam
2.2.1.5. Về việc thanh tra, xử lý vi phạm liên quan tới người
nước ngoài làm việc tại Việt Nam
2.2.2. Đánh giá chung
2.2.2.1. Kết quả đạt được
Một là, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp, tổ chức trong
tuyển và sử dụng lao động nước ngoài.
Hai là, tạo thuận lợi cho người lao động nước ngoài, bảo vệ
quyền, lợi ích hợp pháp và khuyến khích những điều kiện có lợi hơn

15

cho họ nhưng cũng không ảnh hưởng đến an ninh việc làm trong
nước.
Ba là, tạo thuận lợi cho các cơ quan nhà nước trong việc
quản lý lao động nước ngoài.
Bốn là, phù hợp với pháp luật các nước, thông lệ quốc tế và
đặc biệt, với những cam kết của Việt Nam tại các Điều ước quốc tế
mà Việt Nam là thành viên.
Năm là, tình hình thực hiện pháp luật đối với lao động nước
ngoài làm việc tại tỉnh Quảng Ngãi đảm bảo đúng quy trình, thủ tục
theo quy định pháp luật.
2.2.2.2 Mặt hạn chế
Một là, hạn chế trong quy định của pháp luật:
Quy định về trình tự, thủ tục;
Quy định về điều kiện là chuyên gia và lao động kỹ thuật quá
chặt chẽ;
Về hồ sơ đề nghị cấp giấy phép lao động còn quy định một số
giấy tờ mà người lao động nước ngoài làm việc cho các nhà thầu
trong thời gian rất ngắn khó thực hiện;
Quy định cho phép được chuyển đổi mục đích nhập cảnh;
Về chế tài xử phạt hành chính trong vi phạm pháp luật về quản
lý lao động nước ngoài chưa đủ mức răn đe;
Chưa có quy định riêng về lao động nước ngoài làm việc cho
các nhà thầu nước ngoài.
Công tác quản lý của các cơ quan được giao nhiệm vụ quản lý
lao động nước ngoài chưa phối hợp chặt chẻ.

16

Việc xử lý vi phạm pháp luật về lao động nước ngoài làm việc
không có giấy phép chưa được xử lý triệt để vì sợ ảnh hưởng đến công
tác thu hút đầu tư của tỉnh.
Hai là, thực hiện các nội dung pháp luật về quản lý lao động
nước ngoài tại tỉnh Quảng Ngãi
Một số đơn vị chưa quan tâm đúng mức đến công tác này,
chưa báo cáo định kỳ, đột xuất danh sách lao động người nước ngoài
đến công tác, làm việc dưới ba tháng cho cơ quan quản lý lao động
tại địa phương.
Ý thức tự giác chấp hành pháp luật của một số nhà thầu và
người lao động nước ngoài trong việc tuyển, sử dụng và thực hiện
cấp giấy phép lao động; xuất nhập cảnh và cư trú còn hạn chế.
Nguyên nhân chủ yếu của những bất cập của pháp luật
quản lý lao động nước ngoài
Về các nguyên nhân của các bất cập về xây dựng pháp luật
quản lý lao động nước ngoài
Một là, nhà làm luật chưa xác định được đầy đủ các nguyên
tắc của pháp luật quản lý lao động nước ngoài.
Hai là, những mối liên hệ giữa các chủ thể quản lý lao động
nước ngoài chưa được cụ thể hóa ở tầm văn bản có giá trị pháp lý
cao.
Ba là, thiếu coi trọng vai trò của tư pháp trong hoạt động hỗ
trợ quản lý.
Về các nguyên nhân của các bất cập về thi hành pháp luật
quản lý lao động nước ngoài

17


Các địa phương thực hiện các quy định của pháp luật về lao

động nước ngoài chưa nghiêm, theo dõi và quản lý lao động nước
ngoài chưa được thực hiện thường xuyên, kịp thời
Người sử dụng lao động nước ngoài chưa thực hiện đúng
pháp luật Việt Nam
Người lao động nước ngoài chưa nghiên cứu đầy đủ các quy
định của pháp luật lao động Việt Nam do người sử dụng lao động
cung cấp.

TIỂU KẾT CHƯƠNG 2
Trong chương 2 của luận văn đã đề cập đến thực trạng thực
hiện pháp luật về quản lý lao động nước ngoài ở tỉnh Quảng Ngãi,
tình hình lao động nước ngoài và quản lý lao động nước ngoài qua
đó đánh giá thực trạng thực hiện pháp luật về quản lý lao động nước
ngoài... Những vấn đề lý luận được đề cập trong chương 1 là luận cứ
khoa học giúp tác giả luận văn phân tích, đánh giá thực trạng thực
hiện pháp luật quản lý lao động nước ngoài tại tỉnh Quảng Ngãi trong
chương 2 cũng như đề xuất phương hướng, mục tiêu, giải pháp bảo
đảm thực hiện pháp luật về quản lý lao động nước ngoài ở tỉnh
Quảng Ngãi trong chương 3 của luận văn.

18


Chương 3
PHƯƠNG HƯỚNG, GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN THỰC HIỆN
PHÁP LUẬT VỀ QUẢN LÝ LAO ĐỘNG NƯỚC NGOÀI Ở
TỈNH QUẢNG NGÃI
3.1 Phương hướng thực hiện pháp luật về quản lý lao động
nước ngoài ở tỉnh Quảng Ngãi
Một là, hội nhập quốc tế về lao động - xã hội là một trong

những nhiệm vụ trọng tâm:
Thứ hai, Hoàn thiện thể chế về lao động - xã hội theo tiêu
chuẩn khu vực và quốc tế, trong đó có các tiêu chuẩn lao động của
Tổ chức Lao động quốc tế (ILO). Thứ ba, phát triển nguồn nhân lực
chất lượng cao, phù hợp với nhu cầu, tham gia vào thị trường lao
động khu vực và toàn cầu;
Thứ tư, giữ vững chủ quyền, an ninh chính trị đồng thời bảo
đảm hội nhập quốc tế và bảo vệ quyền con người.
Thứ năm, huy động tối đa nguồn lực từ hợp tác đa phương,
song phương, hợp tác với các cá nhân và tổ chức phi Chính phủ nước
ngoài

19


3.2. Các giải pháp thực hiện pháp luật lao động nước
ngoài tại Việt Nam nói chung và tỉnh Quảng Ngãi nói riêng
3.2.1 Giải pháp về kinh tế, xã hội liên quan tới quản lý lao
động nước ngoài tại Việt Nam
Một là, thiết lập chính sách quản lý lao động nước ngoài
xuất phát từ lợi ích của người sử dụng lao động nước ngoài và bắt
đầu từ người sử dụng lao động nước ngoài.
Hai là: Gắn việc sử dụng lao động nước ngoài ở Việt Nam
vào chiến lược phát triển đất nước đến năm 2030.
Ba là, tiến hành tổng rà soát và dự toán nhu cầu sử dụng lao
động nước ngoài ở tỉnh Quảng Ngãi nói riêng và cả nước nói chung.
Bốn là, gắn mô hình tổ chức đời sống xã hội với mô hình
quản lý lao động nước ngoài.
Năm là: Hạn chế đúng mức việc sử dụng lao động nước
ngoài ở một số địa bàn nhậy cảm như đảo Lý Sơn...

3.2.2 Các giải pháp nhằm hoàn thiện pháp luật quản lý lao
động nước ngoài tại Việt Nam
Các giải pháp về xây dựng pháp luật:
Một là, xây dựng một bộ nguyên tắc cho pháp luật quản lý
lao động nước ngoài tại Việt Nam, và tách vấn đề xuất khẩu và nhập
khẩu lao động để điều tiết riêng biệt.
Hai là: qui định cụ thể hơn và chặt chẽ hơn những mối liên
hệ giữa các chủ thể quản lý lao động nước ngoài tại Bộ luật Lao
động.

20


Ba là: Coi trọng vai trò của tư pháp trong hoạt động hỗ trợ
quản lý lao động nước ngoài ở Việt Nam.
Bốn là, thống nhất trong kỹ thuật lập pháp.
Năm là, bổ sung và sử dụng chế tài đặc thù
3.3.3. Các giải pháp về thi hành pháp luật quản lý lao động nước
ngoài
Một là, xác định lại mô hình thi hành pháp luật quản lý lao
động nước ngoài làm việc tại Việt Nam và tăng cường vai trò của
người sử dụng lao động.
Hai là, phát huy vai trò tư vấn pháp luật và tuyên truyền
pháp luật.
Ba là, đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động của
người lao động và người sử dụng lao động nước ngoài.
Bốn là, thực hiện đúng chế độ báo cáo tình hình sử dụng lao
động nước ngoài để tạo điều kiện cho việc quản lý tốt người lao động
nước ngoài làm việc tại tỉnh.
Năm là, xây dựng và đưa vào sử dụng ứng dụng trực tuyến

đồng bộ hóa dữ liệu.
TIỂU KẾT CHƯƠNG 3
Những yêu cầu đặt ra và cơ sở của việc hoàn thiện pháp luật về
quản lý lao động nước ngoài ở tỉnh Quảng Ngãi; phương hướng hoàn
thiện, giải pháp thực hiện pháp luật về quản lý lao động ở tỉnh Quảng
Ngãi từ đó hoàn thiện và tổ chức thực hiện các quy định của luật
pháp liên quan đến người nước ngoài làm việc tại Việt Nam và về lâu
dài cần nghiên cứu, xây dựng, ban hành luật về người nước ngoài

21


làm việc tại Việt Nam, trong đó có quy định về quyền, trách nhiệm
của người lao động, người sử dụng lao động, các cơ quan liên quan
tới các hình thức đi làm việc của người LĐNN và người sử dụng lao
động nước ngoài. Trên cơ đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả
công tác quản lý lao động nước ngoài tại tỉnh Quảng Ngãi cho những
năm tiếp theo. Chương 3 đã đề cập tới những nội dung chính như:
Tăng cường kiểm tra, giám sát thực hiện pháp luật về quản lý lao
động nước ngoài, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, thực hiện đúng
chế độ báo cáo tình hình sử dụng lao động nước ngoài, xây dựng và
đưa vào sử dụng ứng dụng trực tuyến đồng bộ hóa dữ liệu.

22


KẾT LUẬN
Hội nhập kinh tế quốc tế là một tất yếu khách quan trong xu
thế toàn cầu hóa. Hội nhập giúp các quốc gia xích lại gần nhau hơn
trong sự hợp tác cùng có lợi nhưng cũng khiến các quốc gia phải đối

mặt với nhiều thách thức. Trong xu thế đó, cùng với dòng di chuyển
của hàng hóa và vốn, di chuyển lao động là điều không tránh khỏi.
Vấn đề sử dụng lao động nước ngoài ở các nước trên thế giới xuất
phát từ những đòi hỏi khách quan của mỗi nước để phát triển kinh tế
- xã hội. Sử dụng lao động nói chung và sử dụng lao động nước
ngoài làm việc tại các cơ sở kinh tế ở Việt Nam nói riêng là một vấn
đề quan trọng trong việc sử dụng nguồn nhân lực phục vụ cho sự
nghiệp phát triển của mỗi quốc gia và đặc biệt là ở nước ta.
Người nước ngoài vào làm việc tại Việt Nam sẽ làm tăng thêm
số lượng cũng như làm phong phú thêm lực lượng lao động, đồng
thời tăng tính cạnh tranh trên thị trường lao động. Tuy vậy, việc di
chuyển của người nước ngoài vào vào Việt Nam sẽ làm cho số lượng
và cơ cấu lao động thay đổi. Chính vì vậy, thu thập thông tin, nắm
được cung - cầu và sự biến động cung - cầu lao động nói chung và
lao động nước ngoài nói riêng làm cơ sở để quyết định chính sách đối
với lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam, hoàn thiện các văn
bản quy phạm pháp luật về quản lý, sử dụng lao động nước ngoài tại
Việt Nam, đồng thời xây dựng chế độ thanh tra, kiểm tra đối với
doanh nghiệp, tổ chức có sử dụng lao động nước ngoài, xử lý nghiêm
các hành vi vi phạm pháp luật lao động. Đây là việc làm thường
xuyên và liên tục nhằm uốn nắn những sai lệch, giải quyết vướng
mắc trong quá trình thực hiện nhằm thực hiện tốt nội dung quản lý
nhà nước đối với người nước ngoài làm việc tại Việt Nam.
Trên cơ sở hệ thống hóa lý luận cơ bản về thực hiện pháp luật
đối với lao động nước ngoài, tác giả phân tích thực trạng quản lý lao
động nước ngoài trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi. Kết hợp định hướng
và mục tiêu nâng cao hiệu quả quản lý lao động nước ngoài trên địa
bàn, tác giả đã đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả
23