Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa ở cấp xã trên địa bàn thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ (tt)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
…………/…………

BỘ NỘI VỤ
……/……

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

NGUYỄN THỊ THU THẢO

CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH THEO CƠ CHẾ
MỘT CỬA Ở CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ
VIỆT TRÌ, TỈNH PHÚ THỌ

Chuyên ngành: Quản lý công
Mã số: 60 34 04 03

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG

HÀ NỘI - 2016


Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA

Người hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN THỊ HÀ

Phản biện 1: PGS.TS. Nguyễn Văn Hậu
Phản biện 2: GS.TSKH. Nguyễn Văn Thâm

Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ, Học
viện Hành chính Quốc gia.

Địa điểm: Phòng họp …....., Nhà...... - Hội trường bảo vệ luận văn
thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia.
Số: 77 - Đường Nguyễn Chí Thanh - Quận Đống Đa - TP.Hà Nội.
Thời gian: vào hồi …… giờ …… tháng …… năm 2016.

Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia
hoặc trên trang Web Khoa Sau đại học, Học viện Hành chính Quốc gia.


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong những năm vừa qua, đất nước ta đã có sự phát triển về
kinh tế - văn hóa, xã hội. Đây không chỉ là niềm tự hào của Đảng và
nhà nước mà còn là niềm vui mừng, phấn khởi của toàn thể nhân dân
Việt Nam. Trong những thành tựu đó có phần đóng góp quan trọng
của công tác cải cách hành chính một cách toàn diện, sâu sắc và có
hiệu quả.
Quá trình thực hiện cải cách hành chính gắn liền với việc thực
hiện mô hình một cửa, sau đó là một cửa liên thông và nay là cải cách
thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông hiên đại,
đã thu được những kết quả tích cực ban đầu. Để có được những kết
quả đó, trước hết các cơ quan chính quyền địa phương đã từng bước
triển khai thực các văn bản đã được nhà nước ban hành như: Quyết
định số 136/2001/QĐ - TTg ngày 17/9/2001 của Thủ tướng Chính phủ
về việc ban hành Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước
giai đoạn 2001 - 2010; Quyết định số 181/2003/QĐ-TTg ngày
04/9/2003 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Quy chế thực
hiện cơ chế một cửa tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương;
Quyết định số 93/QĐ-TTg ngày 22/6/2007 của Thủ tướng Chính phủ
về việc ban hành cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông tại cơ

quan hành chính nhà nước ở địa phương; Nghị quyết số 30c/NQ-CP
ban hành ngày 8/11/2011 của Chính phủ ban hành Chương trình tổng
thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011 - 2020. Những quy
định vừa nêu đã góp phần tạo hành lang pháp lý, đưa ra cách thức giải
quyết công việc hiệu quả cho công dân, tổ chức, đáp ứng tốt hơn nhu
cầu của nhân dân về dịch vụ hành chính công.
Tỉnh Phú Thọ, cụ thể tại các xã, phường của thành phố Việt Trì
đã tiến hành triển khai thực hiện cải cách thủ tục hành chính từ khi có
1


chủ trương của nhà nước và thực hiện cải cách thủ tục hành chính theo
cơ chế “một cửa” từ tháng 7 năm 2013 và nay là thực hiện theo cơ chế
một cửa liên thông. So với các địa phương khác cùng cấp trong tỉnh
Phú Thọ, mô hình “một cửa” tại cấp xã trên địa bàn thành phố Viêt
được triển khai khá muộn. Trên cơ sở học hỏi mô hình của các tỉnh
bạn đã triển khai có hiệu quả, chuẩn bị tốt về mặt cơ sở vật chất và
tuyển chọn đội ngũ Cán bộ công chức nhiệt tình, có trình độ chuyên
môn, Bộ phận “một cửa” của UBND cấp xã, thành phố Việt Trì trực
thuộc quản lý của Văn phòng HĐND - UBND cấp xã, thành phố hoạt
động độc lập, mang lại hiệu quả cao, được đông đảo nhân dân đồng
thuận và ủng hộ. Đặc biệt, thủ tục hành chính được công khai, giảm
hẳn tình trạng gây phiền hà, sách nhiễu tổ chức, công dân; tinh thần,
trách nhiệm, năng lực chuyên môn của cán bộ công chức được nâng
lên đáng kể.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện, bên cạnh những
kết quả đạt được như thì vẫn còn những tồn tại nhiều hạn chế như:
một số thủ tục hành chính còn rườm rà, chồng chéo, trùng lặp. Chất
lượng đội ngũ cán bộ vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu trong việc thực
hiện cải cách thủ tục hành chính, vẫn còn tình trạng đùn đẩy trách

nhiệm giữa các bộ phận. Chức năng, nhiệm vụ giữa các bộ phận vẫn
còn trùng lặp, chưa rõ ràng. Vì thế Cải cách thủ tục hành chính ở cấp
xã, phường nhằm hoàn thiện bộ máy nhà nước tại cơ sở, trở thành
khâu đầu tiên, quan trọng, giảm gánh nặng trong giải quyết các thủ tục
hành chính cho người dân ở các cấp cao hơn.
Thủ tục hành chính là một loại quy phạm pháp luật quy định
trình tự về thời gian, về không gian khi thực hiện một thẩm quyền
nhất định của bộ máy Nhà nước, là cách thức giải quyết công việc của
các cơ quan Nhà nước trong mối quan hệ với các cơ quan, tổ chức với
cá nhân công dân.

2


Việc thực hiện thủ tục hành chính ở các xã, phường được đơn
giản, thuận tiện, công khai và dân chủ sẽ góp phần tăng cường hiệu
lực, hiệu quả hoạt động của bộ máy hành chính nhà nước, rút ngắn
khoản cách giữa nhà nước với nhân dân và góp phần phát triển kinh tế
- xã hội.
Chính vì những lý do nêu trên mà tác giả chọn đề tài: “Cải cách
thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa ở cấp xã trên địa bàn
thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ” nghiên cứu làm luận văn Thạc sĩ
quản lý công.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan tới đề tài
Nghiên cứu về cải cách hành chính, cải cách thủ tục hành chính
theo cơ chế một cửa đã có nhiều nhà khoa học, nhiều nhà hoạch định
chính sách quan tâm nghiên cứu từ lâu và đã có rất nhiều công trình
khoa học được công bố, đăng tải từ trung ương đến địa phương. Có
thể kể đến một số công trình tiêu biểu sau đây:
- Nguyễn Văn Thâm và Võ Kim Sơn (2001) Thủ tục hành chính

lý luận và thực tiễn, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội
- Bùi Thế Vĩnh, “Một số vấn đề cần quan tâm khi triển khai và
thực hiện cơ chế một cửa”, Thông tin khoa học hành chính, số 3/2005.
- Nguyễn Ngọc Hiến,(2001) “Giải pháp cải cách hành chính ở
Việt Nam”, Nxb Chính trị Quốc gia Hà Nội.
- Thang Văn Phúc (2001) “Cải cách hành chính nhà nước, thực
trạng, nguyên nhân và giải pháp”, Nxb Chính trị Quốc gia.
Các công trình khoa học nêu trên, chủ yếu đề cập đến những vấn
đề lý luận trong đó chủ yếu đề cập đến các khái niệm, đặc điểm, vai
trò cảu thủ tục hành chính và sự cần thiết cần phải cải cách hành
chính; các giải pháp cải cách hành chính nhưng chủ yếu đề cập đến
những vấn đề chung chung, chưa có công trình nghiên cứu về cải cách
thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa tại các xã, phường.

3


Ngoài ra, còn có nhiều đề tài luận văn thạc sỹ quản lý công đã
nghiên cứu về vấn đề này như:
- Đỗ Ngọc Lan, “Quản lý chất lượng cải cách hành chính theo
mô hình một cửa liên thông tại UBND các quận, thành phố Hải
Phòng” Luận văn Thạc sỹ ( 2012).
- Trần Văn Tấn “Cơ chế một cửa, một cửa liên thông (nghiên
cứu từ thực tiễn tỉnh Đồng Tháp)” Luận văn Thạc sỹ ( 2012).
- Nguyễn Lệ Hà “ Cải cách thủ tục hành chính tại ủy ban nhân
dân cấp xã ở tỉnh Hà Nam” Luận văn Thạc sỹ (2012)
- Đào Thị Nga “Xây dựng mô hình một cửa liên thông cấp xã ở
tỉnh Lai Châu” Luận văn Thạc sỹ (2012)
- Đỗ Mạnh Cường “Mô hình một cửa trong thực hiện thủ tục
hành chính tại ủy ban nhân dân cấp huyện tỉnh Hưng Yên” Luận văn

Thạc sỹ (2013)
- Nguyễn Tiến Việt “Xây dựng và thực hiện cơ chế một cửa liên
thông ở xã, phường, thị trấn trên địa bàn thành phố Hà Nội” Luận văn
Thạc sỹ (2013)
- Nguyễn Thúy Trình “Thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế
một cửa tại ủy ban nhân dân quận ở thành phố Hà Nội” Luận văn Thạc
sỹ (2013)
- Nguyễn Thị Phương Hồng “ Cải cách thủ tục hành chính theo cơ
chế một cửa tại ủy ban nhân dân phường Quỳnh Mai, quận Hai Bà
Trưng, thành phố Hà Nội” Luận văn Thạc sỹ (2013)
- Trần Ngọc Quả “Thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế một
cửa liên thông tại ủy ban nhân dân quận Ngô Quyền, thành phố Hải
Phòng” Luận văn Thạc sỹ (2014)
Nhìn chung, các công trình nêu trên đã đi sâu nghiên cứu việc
thực hiện theo cơ chế một cửa, một cửa liên thông làm rõ nội dung và
thực trạng áp dụng mô hình. Các tác giả cũng đã chỉ ra phương hướng
và giải pháp nhất định nhằm hoàn thiện và nâng cao hiệu quả thực hiện
4


mô hình cải cách thủ tục hành chính một cửa. Tuy nhiên, các công trình
này nghiên cứu mô hình một cửa ở các cấp, các lĩnh vực, địa phương
khác nhau và hầu như chưa có đề tài nào nghiên cứu cải cách thủ tục
hành chính theo cơ chế một cửa ở cấp xã trên địa bàn thành phố Việt Trì.
Vì vậy, việc tìm hiểu và nghiên cứu những khó khăn và hạn chế trên cơ
sở lý luận chung về cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa tại
Việt Trì trong bối cảnh hiện nay là hoàn toàn cần thiết.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích
Nghiên cứu, phân tích thực trạng cải cách thủ tục hành chính

theo cơ chế một cửa tại các xã, phường thành phố Việt Trì, tỉnh Phú
Thọ, trên cơ sở đó đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả
của việc thực hiện cải cách TTHC theo cơ chế một cửa tại xã,
phường, thành phố Việt Trì, Tỉnh Phú Thọ trong thời gian tới.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục đích nghiên cứu nêu trên, luận văn phải thực
hiện một số nhiệm vụ cụ thể sau:
- Thứ nhất, hệ thống hoá cơ sở lý luận về cải cách hành chính và
cải cahcs thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa.
- Thứ hai, nghiên cứu, phân tích thực trạng việc triển khai hoạt
động cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa tại các xã,
phường thành phố Việt Trì;
- Thứ ba, phân tích chỉ ra được những mặt đạt được, mặt hạn
chế, xác định nguyên nhân của từng mặt hạn chế còn tồn tại trong việc
thực hiện cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa tại các xã,
phường, trên địa bàn thành phố Việt Trì;
- Thứ tư, đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công
tác cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa tại cấp xã, thành
phố Việt Trì trong thời gian tới.

5


4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu việc thực hiện thủ tục hành chính
theo cơ chế một cửa được giải quyết tại cấp xã, thành phố Việt Trì
tỉnh Phú Thọ.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi nội dung: Nghiên cứu những vấn đề, lĩnh vực giải

quyết công việc thực hiện theo cơ chế “một cửa” tại cấp xã, thành phố
Việt Trì
- Phạm vi thời gian: Từ năm 2010 - 6/2016
- Phạm vi không gian: Nghiên cứu cải cách thủ tục hành chính
theo cơ chế một cửa tại 13 xã, phường trên địa bàn thành phố Việt Trì,
tỉnh Phú Thọ
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp luận: Luận văn được nghiên cứu dựa trên nền
tảng phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử của Chủ
nghĩa Mac – LêNin và tư tưởng Hồ Chí Minh và các quan điểm chủ
trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về
Cải cách thủ tục hành chính
- Phương pháp nghiên cứu: Trong quá trình nghiên cứu, tác giả
đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau: Phương pháp phân tích,
tổng hợp, so sánh, thống kê xã hội học, nghiên cứu lý thuyết, khảo sát
điều tra và phương pháp lịch sử để nghiên cứu các đối tượng trên.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
- Hệ thống hoá cơ sở lý luận về cải cách hành chính và cải cách
thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa tại các xã, phường
- Các số liệu, thông tin thực tế của luận văn có thể giúp các nhà
quản lý, các nhà hoạch định chính sách làm cơ sở để xây dựng các quy
định phù hợp với thực tế hơn.

6


- Công trình có thể làm tài liệu tham khảo cho các nhà khoa học,
các trung tâm đào tạo chính trị
- Các giải pháp có thể ứng dụng vào thực tiễn cải cách thủ tục
hành chính tại xã, phường trong thời gian tới.

7. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo,
nội dung của luận văn chia thành 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về thủ tục hành chính và cải cách thủ
tục hành chính theo cơ chế một cửa
Chương 2: Thực trạng cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế
một cửa ở cấp xã trên địa bàn thành phố Việt Trì tỉnh Phú Thọ
Chương 3: Giải pháp cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế
một cửa tại cấp xã, thành phố Việt Trì tỉnh Phú Thọ

7


Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ THỦ TỤC HÀNH CHÍNH VÀ CẢI CÁCH
THỦ TỤC HÀNH CHÍNH THEO CƠ CHẾ MỘT CỬA
1.1. Những vấn đề chung về hành chính và thủ tục hành
chính
1.1.1. Khái niệm về hành chính
Tôi xin lấy quan niệm chung nhất về thuật ngữ “Hành chính” từ
Sách Thuật ngữ Hành chính do GS.TS Bùi Thế Vĩnh và TS. Đinh
Ngọc Hiện chủ biên, để làm cơ sở nghiên cứu ở luận văn này.
“ Hành chính là thuật ngữ chỉ những hoạt động trong lĩnh vực
tổ chức, quản lý và điều hành được tiến hành trên cơ sở sự rang buộc
bởi những quy tắc nhất định do nhà nước hoặc các chủ thể khác quy
định hoặc thừa nhận, có tính chất bắt buộc, áp đặt hoặc mệnh lệnh
(quyền lực – phục tùng) nhằm đạt tới một mục địch phục vụ cho lợi
ích chung đã được xác định”[29, tr77]
1.1.2. Khái niệm về thủ tục hành chính
Theo Sách Giáo trình Thủ tục hành chính của Học viện Hành

chính quốc gia:
“Thủ tục hành chính là trình tự, cách thức giải quyết công việc
của các cơ quan hành chính nhà nướccó thẩm quyền trong mối quan
hệ nội bộ của hành chính và giữa các cơ quan hành chính nhà nước
với các tổ chức và cá nhân công dân. Nó giữ vai trò đảm bảo cho
công việc đạt được mục đích đã định, phù hợp với thẩm quyền của các
cơ quan nhà nước hoặc của các cá nhân, tổ chức được ủy quyền trong
việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước”[1,tr7]
1.1.3. Đặc điểm thủ tục hành chính
- Thứ nhất, đây là tổng thể các hành động diễn ra theo trình tự
thời gian, thủ tục hành chính được thực hiện bởi nhiều cơ quan và

8


công chức nhà nước. Tuy nhiên mỗi thủ tục hành chính ở các cơ quan
khác nhau thì sẽ có những tính chất đặc thù riêng
- Thứ hai, thủ tục hành chính là thủ tục giải quyết công việc của
nhà nước và công việc liên quan đến quyền chủ thể và nghĩa vụ pháp
lý của công dân. Chính vì vậy, đối tượng cần thực hiện các thủ tục
hành chính để giải quyết thường không giống nhau mà rất phức tạp,
dẫn đến yêu cầu thủ tục hành chính cần đơn giản, nhanh gọn, ít khâu,
nhưng vẫn đảm bảo chính xác.
- Thứ ba, quản lý hành chính nhà nước chủ yếu là hoạt động
định hướng, mang tính mệnh lệnh cưỡng chế đòi hỏi phải thi hành
nhanh chóng, kịp thời,hiệu quả. Chính vì vậy, thủ tục hành chính phải
kết hợp khuôn mẫu ổn định tương đối và chặt chẽ với các biện pháp
thích ứng cho từng loại công việc và từng đối tượng
- Thứ tư, hoạt động quản lý hành chính đang ngày trở nên hết
sức phong phú, đa dạng về nội dung, hình thức cũng như biện pháp do

sự chuyển đổi của nhà nước từ cơ chế tập trung sang cơ chế kinh tế thị
trường có sự điều tiết của nhà nước cùng sự chuyển đổi của nền hành
chính đơn thuần sang nền hành chính phục vụ. Do đó, thủ tục hành
chính ngày nay rất đa dạng.
- Thứ năm, các thủ tục hành chính do nhà nước thực hiện chủ
yếu tại văn phòng của công sở nhà nước và phương tiện truyền đạt
quyết định cũng như các thông tin quản lý phần lớn là văn bản, vì thế
nó gắn chặt với công tác văn thư, với việc tổ chức ban hành, sử dụng
và quản lý văn bản trong cơ quan nhà nước.
- Thứ sáu, trong bối cảnh toàn cầu hóa, thủ tục hành chính sẽ
chịu ảnh hưởng và tác động, đặc biệt trong lĩnh vực xuất nhập khẩu,
đầu tư nước ngoài…đòi hỏi thủ tục hành chính phải có những thay đổi
phù hợp không chỉ với yêu cầu trong nước mà còn cả với quốc tế để
có thể dễ dàng hội nhập và mở cửa.

9


- Cuối cùng, so với các quy phạm của luật hành chính thủ tục
hành chính có tính năng động hơn và đòi hỏi phải thay đổi nhanh hơn
một khi thực tế cuộc sống đã có những yêu cầu mới.
1.1.4. Phân loại thủ tục hành chính
a. Phân loại theo đối tượng quản lý hành chính nhà nước
b. Phân loại theo công việc của cơ quan Nhà nước
c. Phân loại theo chức năng chuyên môn hoạt động của các cơ
quan
d. Phân loại theo quan hệ công tác
- Thủ tục hành chính nội bộ:
- Thủ tục hành chính thực hiện thẩm quyền, hay (thủ tục hành
chính liên hệ)

- Thủ tục hành chính văn thư
1.1.5. Nguyên tắc xây dựng và thực hiện thủ tục hành chính
Nguyên tắc xây dựng thủ tục hành chính
Nguyên tắc thực hiện thủ tục hành chính
1.1.6. Ý nghĩa của thủ tục hành chính
Thủ tục hành chính có ý nghĩa quan trọng trong quản lý nhà
nước và trong đời sống xã hội bởi
- Thủ tục hành chính đảm bảo cho các quy phạm vật chất quy
định trong các quyết định hành chính được thực thi thuận lợi.
- Thủ tục hành chính là cơ sở đảm bảo cho việc thi hành các
quyết định được thống nhất và có thể kiểm tra được tính hợp pháp,
hợp lý cũng như các hệ quả do việc thực hiện các quyết định hành
chính tạo ra.
- Thủ tục hành chính khi xây dựng và vận dụng một cách hợp lý
sẽ tạo ra khả năng sáng tạo trong việc thực hiện các quyết định quản lý
đã được thông qua, đem lại hiệu quả thiết thực cho Nhà nước.
- Thủ tục hành chính là một bộ phận của pháp luật hành chính
nên việc xây dựng và thực hiện tốt các thủ tục hành chính sẽ có ý
10


nghĩa rất lớn đối với quá trình triển khai và thực thi luật pháp, xây
dựng Nhà nước pháp quyền Việt Nam.
- Thủ tục hành chính trên một phương diện nhất định là biểu
hiện trình độ văn hóa của tổ chức.
1.2. Cải cách hành chính và cải cách thủ tục hành chính
1.2.1. Khái niệm cải cách hành chính
Có thể hiểu: Cải cách hành chính nhà nước là tạo ra những thay
đổi trong các yếu tố cấu thành của nền hành chính nhằm là cho các
cơ quan hành chính nhà nước hot động hiệu lực, hiệu quả hơn, phục

vụ nhân dân, phục vụ xã hội tốt hơn.
1.2.2. Cải cách thủ tục hành chính
Đảng và Nhà nước xác định, cải cách hành chính mà trước hết là
cải cách thủ tục hành chính luôn là nhiệm vụ có tầm quan trọng hàng
đầu trong quá trình xây dựng, hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội
chủ nghĩa.
Cải cách thủ tục hành chính là điều kiện cần thiết để tăng cường
củng cố mối quan hệ giữa Nhà nước với nhân dân, tăng cường sự
tham gia quản lý Nhà nước của nhân dân.
Cải cách thủ tục hành chính là biện pháp thực hiện nhằm hướng
tới mục tiêu hoàn thiện một hoặc nhiều nội dung mang tính thủ tục
của nền hành chính nhà nước nhằm nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu
quả phục vụ nhân dân và doanh nghiệp.
1.2.3. Sự cần thiết phải cải cách thủ tục hành chính
Thủ tục hành chính là cơ sở và điều kiện cần thiết để cơ quan nhà
nước giải quyết công việc của công dân và tổ chức theo quy định của
pháp luật, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, tổ chức có
công việc cần giải quyết.
Chúng ta đang xây dựng một nhà nước thật sự là nhà nước của
dân, do dân và vì dân. Nền hành chính đang trong quá trình chuyển

11


từng bước từ nền hành chính truyền thống sang nền hành chính phát
triển phù hợp với xu hướng hiện đại.
Trong điều kiện nước ta hiện nay đang thực hiện nền kinh tế thị
trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa thì nền hành chính mà chúng
ta hướng tới là nền hành chính được xây dựng trên quan hệ giữa nhà
nước với công dân trên cơ sở của sự bình đẳng,

Trong thực tế thì thủ tục hành chính nước ta còn nhiều nhược điểm
như: Đòi hỏi quá nhiều giấy tờ, gây phiền hà cho nhân dân, nhất là
những người ít hiểu biết về lề lối làm việc trong cơ quan nhà nước.
Nặng nề, nhiều cửa, hoặc một cửa chỉ mang tính hình thức, nhiều cấp
trung gian không cần thiết, rườm rà, không rõ ràng về trách nhiệm. Trì
trệ, cũ kỹ, theo thói quen kinh nghiệm, dựa trên các cơ sở mà ngày
nay không còn phù hợp. Thiếu thống nhất, thường bị thay đổi một cách
tuy tiện và thiếu công khai. Cải cách thủ tục hành chính còn nghiêng về
các giải pháp tình thế, thiếu một cách nhìn tổng thể và mang tính hệ
thống.
1.3. Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa ở
UBND cấp xã
1.3.1. Vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của UBND
cấp xã
a. Vị trí, vai trò của UBND cấp xã
b. Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban nhân dân cấp xã
1.3.2. Cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa tại cấp
xã thành phố Việt Trì
a. Cơ chế một cửa
b. Mục đích của việc cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế
một cửa tại cấp xã
c. Yêu cầu đối với việc cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế
một cửa tại cấp xã thành phố Việt Trì

12


Chương 2
THỰC TRẠNG CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH THEO
CƠ CHẾ MỘT CỬA Ở CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ

VIỆT TRÌ TỈNH PHÚ THỌ
2.1. Khái quát về thành phố Việt Trì tỉnh Phú Thọ
2.1.1. Vị trí địa lý và điều kiện dân cư
2.1.2. Tình hình phát triển kinh tế, xã hội
2.2. Tình hình thực hiện cải cách thủ tục hành chính theo cơ
chế một cửa ở cấp xã tại địa bàn thành phố Việt Trì tỉnh Phú Thọ
2.2.1. Công tác xây dựng và thực hiện thể chế
Thực hiện công tác cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế "Một
cửa" tại UBND cấp xã trên địa bàn, UBND thành phố Việt Trì tỉnh
Phú Thọ đã ban hành các quy định, quy chế chỉ đạo thực hiện. Cụ thể
một số văn bản ban hành trong thời gian gần đây như sau:
- Nghị quyết 01/2013/NQ-HĐND 15/07/2013 Quy định nội
dung, mức chi cho công tác cải cách hành chính nhà nước và hoạt
động kiểm soát thủ tục hành chính của tỉnh Phú Thọ
- Quyết định số 3248/ QĐ-UBND ngày 17/12/2013 Quyết định
phê duyệt danh sách cán bộ, công chức đầu mối thực hiện công tác
kiểm soát thủ tục hành chính tại các sở, ban, ngành, UBND huyện,
thành, thị và UBND xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh Phú Thọ
- Kế hoạch số 803/KH-UBND, ngày 18/3/2015 của UBND tỉnh
về việc thông tin, tuyên truyền về công tác cải cách hành chính nhà
nước tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2013-2015
- Quyết định số 615/QĐ-UBND, ngày 30/3/2015 của Chủ tịch
UBND tỉnh Phú Thọ về việc thay đổi cán bộ, công chức đầu mối thực
hiện công tác kiểm soát thủ tục hành chính tại các sở, ban, ngành,
UBND huyện, thành, thị và UBND xã, phường, thị trấn trên địa bàn
tỉnh Phú Thọ
13


- Quyết định số 1007/QĐ-UBND, ngày 19/05/2015 của Chủ tịch

UBND tỉnh Phú Thọ về việc công bố thủ tục hành chính lĩnh vực Tư
pháp thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND cấp xã tỉnh Phú Thọ
- Quyết định số 1286/QĐ-UBND, ngày 11/06/2015 của Chủ tịch
UBND tỉnh Phú Thọ về việc Phê duyệt Danh mục thủ tục hành chính
quy định trong các văn bản QPPL đang có hiệu lực của tỉnh Phú Thọ
- Quyết định số 2215/QĐ-UBND, ngày 11/09/2015 của Chủ tịch
UBND tỉnh Phú Thọ về việc công bố bộ thủ tục hành chính về lĩnh
vực Lao động – Thương binh và Xã hội thuộc thẩm quyền giải quyết
của UBND cấp xã trên địa bàn tỉnh Phú Thọ
- Quyết định số 2554/QĐ-UBND ngày 26/10/2015 của UBND
tỉnh Phú Thọ về việc phê duyệt Đề án “Ứng dụng công nghệ thông tin
trong công tác quản lý và đăng ký hộ tịch ở 3 cấp tỉnh, huyện, xã”
- Quyết định 19/2015/QĐ-UBND ngày 22/12/2015 về việc thực
hiện cơ chế một cửa, cơ chế một cửa liên thông tại các cơ quan hành
chính Nhà nước tỉnh Phú Thọ
- Kế hoạch số 5491/KH-UBND ngày 31/12/2015 của UBND
tỉnh về cải cách hành chính nhà nước tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2016 2020
- Kế hoạch số 5493/KH-UBND, ngày 31/12/2015 của UBND
tỉnh về việc rà soát, đánh giá thủ tục hành chính năm 2016
- Kế hoạch số 5494/KH-UBND ngày 31/12/2015 của UBND
tỉnh về thực hiện công tác kiểm soát thủ tục hành chính năm 2016
- Quyết định số 1241/UBND-NC1 ngày 06/4/2016 của UBND
tỉnh về thực hiện chuẩn hóa TTHC theo Quyết định số 08/QĐ-TTg
ngày 06/01/2015 của Thủ tướng Chính phủ
Nhìn chung, hệ thống văn bản ban hành đều được các cơ quan,
tổ chức áp dụng thực hiện được và thực hiện có hiệu quả cao.
2.2.2. Quy định quy trình thực hiện cải cách thủ tục hành
chính theo cơ chế "một cửa"
14

Bước
công việc

Trình tự thực hiện

Trách nhiệm
Công dân/ Công

Bước 1

Tiếp đón và hướng dẫn

chức bộ phận một
cửa

Kiểm tra, tiếp nhận hồ sơ

Công chức bộ phận
một cửa

Bước 3

Chuyển hồ sơ
tới bộ phận chuyên môn

Công chức bộ phận
một cửa

Bước 4

Thụ lý hồ sơ

Bước 2

Bước 5

Công chức bộ phận
chuyên môn

Trình duyệt; Bàn giao
kết quả cho bộ phận một cửa

Trả kết quả
cho tổ chức, công dân

Bước 6

Thống kê tổng hợp
số liệu giải quyết

Công chức bộ phận
chuyên môn; Công
chức bộ phận một
cửa
Công chức bộ phận
một cửa
Công chức bộ phận
một cửa

Bước 7
Lưu hồ sơ

Công chức bộ phận
một cửa; Công chức
bộ phận chuyên môn

Bước 8

(Nguồn: Quy trình giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế một
cửa tại UBND cấp xã trên địa bàn thành phố Việt Trì tỉnh Phú Thọ
năm 2014)
15


2.2.3. Về công tác tổ chức bộ máy thực hiện cải cách thủ tục
hành chính theo cơ chế một cửa ở cấp xã
a. Cơ cấu tổ chức và số người làm việc
b. Thời gian làm việc của Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả
2.2.4. Về công tác cán bộ
Về cơ bản trong công tác sắp xếp bố trí cán bộ, công chức làm
việc tại bộ phận tiếp nhận và giải quyết hồ sơ hành chính, UBND cấp
xã luôn chú trọng bố trí cán bộ công chức có trình độ, năng lực và
phẩm chất tốt, có khả năng giao tiếp với tổ chức, công dân. Công chức
làm việc tại bộ phận một cửa luôn được tham gia các lớp tập huấn
nâng cao nhận thức về cải cách hành chính, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng
phối hợp….Về tinh thần thái độ, ý thức làm việc và tiếp công dân của
cán bộ công chức trong bộ phận "Một cửa" cơ bản nghiêm túc, đúng
mực, có ý thức trách nhiệm. Đảm bảo thường trực giải quyết công
việc đúng thời gian quy định..

2.2.5. Về cơ sở vật chất
Về cơ sở vật chất, đa số UBND cấp xã thuộc thành phố Việt Trì
hầu hết đã nâng cấp, sửa chữa phòng làm việc sao cho phù hợp, tuy
điều kiện cơ sở vật chất chật hẹp nhưng đã bố trí một phòng “tiếp
nhận và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính” làm việc độc lập.
Chỗ ngồi chờ của tổ chức, công dân khi đến làm việc tại bộ phận “một
cửa” đáp ứng được yêu cầu về độ thoáng, sạch sẽ…
2.3. Đánh giá, nhận xét việc thực hiện cải cách thủ tục hành
chính theo cơ chế một cửa ở cấp xã trên địa bàn thành phố Việt
Trì
2.3.1. Những mặt đã đạt được
a. Kết quả giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa
trên địa bàn thành phố Việt Trì
- Kết quả tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính từ năm 2013
đến 2016
16


* Năm 2013:
Thành
phố

Tổng
hồ

Việt Trì

sơ nhận

Tổng

cộng

154.246

Số hồ sơ đã giải quyết
Đúng hạn

Quá hạn

Tỷ lệ hồ sơ giải quyết
đúng hạn

153.166

1.080

99,3%

Nguồn: Báo cáo cải cách hành chính của phòng Nội vụ thành
phố
* Năm 2014:
Thành
phố

Tổng
hồ

Việt Trì

sơ nhận

Tổng
cộng

167.428

Số hồ sơ đã giải quyết
Đúng hạn

Quá hạn

Tỷ lệ hồ sơ giải quyết
đúng hạn

166.590

838

99,5%

Nguồn: Báo cáo cải cách hành chính của phòng Nội vụ thành
phố
* Năm 2015:
Thành
phố

Tổng
hồ

Việt Trì

sơ nhận

Tổng
cộng

173.229

Số hồ sơ đã giải quyết
Đúng hạn

Quá hạn

Tỷ lệ hồ sơ giải quyết
đúng hạn

172.704

525

99,7%

Nguồn: Báo cáo cải cách hành chính của phòng Nội vụ thành
phố
* 6 tháng đầu năm 2016:
Thành
phố

Tổng
hồ

Việt Trì

sơ nhận

Tổng
cộng

85.617

Số hồ sơ đã giải quyết
Đúng hạn

Quá hạn

Tỷ lệ hồ sơ giải quyết
đúng hạn

85.446

171

99,8%

17


Nguồn: Báo cáo cải cách hành chính 6 tháng đầu năm của phòng
Nội vụ thành phố
Cùng với sự phát triển cả về mặt kinh tế chính trị của thành phố

trong những năm qua, số lượng hồ sơ nhận tăng dần lên, tỷ lệ hồ sơ
giải quyết đúng hạn cũng ngày càng cao.
- Đánh giá của người dân, tổ chức về hoạt động của bộ phận
một cửa
- Mức thu phí, lệ phí
b. Kết quả giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa ở
một số xã, phường trên địa bàn thành phố Việt Trì
Phường Nông Trang
Phường Tân Dân
Phường Vân Phú
Xã Sông Lô
Xã Thụy Vân
c. Đánh giá những mặt đã đạt được
Thứ nhất, mang lại sự thuận tiện cho người dân:
Thứ hai, xác định rõ trách nhiệm của từng các nhân, nâng cao
năng lực hoạt động của cơ quan hành chính Nhà nước
Thứ ba, về công tác tổ chức bộ máy
Thứ tư, về công tác cán bộ
Thứ năm, về cơ sở vật chất
2.3.2. Những mặt còn hạn chế
Thứ nhất, về thể chế
Thứ hai, trong việc giải quyết thủ tục hành chính cho cá nhân, tổ
chức
Thứ ba, xuất phát từ đội ngũ cán bộ, công chức
Thứ tư. cơ sở vật chất phục vụ cho công tác giải quyết thủ tục
hành chính

18

Thứ năm, sự phối hợp trong việc giải quyết thủ tục hành chính
đôi khi còn chưa có sự thông nhất
Thứ sáu, công tác tuyên truyền vẫn chưa được chú trọng thực
hiện đúng mức, chưa thực sự lôi cuốn được cán bộ, công chức tham
gia hào hứng khi thực hiện nhiệm vụ theo cơ chế mới.
2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế, tồn tại
Thứ nhất, công tác chỉ đạo
Thứ hai, thể chế
Thứ ba, cán bộ công chức
Thứ tư, vấn đề tài chính và cơ sở vật chất
Thứ năm, công tác tuyên truyền về cải cách hành chính nói
chung, về cải cách thủ tục hành chính nói riêng còn chưa tiến hành
thường xuyên, liên tục và có sự đổi mới, sáng tạo.
Thứ sáu, công tác kiểm tra giám sát thiếu thường xuyên, khiến
cho việc tiếp nhận và giải quyết TTHC theo cơ chế một cửa còn nhiều
sai sót. Các chế tài xử lý các vi phạm trong công tác giải quyết thủ tục
hành chính vẫn chưa đủ mạnh.

19


Chương 3
GIẢI PHÁP CẢI CÁCH THỦ TỤC HÀNH CHÍNH THEO CƠ
CHẾ MỘT CỬA Ở CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ
VIỆT TRÌ TỈNH PHÚ THỌ
3.1. Cơ sở đề xuất giải pháp
3.1.1. Chủ trương của Đảng và Nhà nước về cải cách hành
chính
a. Cải cách thể chế
b. Cải cách thủ tục hành chính

c. Cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà nước
d. Xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức,
viên chức
e. Cải cách tài chính công
f. Hiện đại hóa hành chính
3.1.2. Chương trình và mục tiêu cải cách hành chính nhà
nước của tỉnh Phú Thọ
a. Cải cách thể chế
b. Cải cách thủ tục hành chính
c. Cải cách tổ chức bộ máy
d. Xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức,
viên chức
e. Cải cách tài chính công.
f. Hiện đại hóa nền hành chính.
3.2. Một số giải pháp đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính
ở cấp xã, thành phố Việt Trì tỉnh Phú Thọ
3.2.1. Về nhận thức
Về vị trí, vai trò của cải cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế
một cửa

20


Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo, quyết tâm vào cuộc của lãnh
đạo trong thực hiện cơ chế một cửa ở cấp xã.
3.2.2. Về thể chế
Xây dựng quy chế hoạt động trung tâm một cửa bao gồm:
Quy chế về quan hệ công tác giữa bộ phận một cửa với các
phòng ban chuyên môn
Quy chế về trách nhiệm công vụ của cán bộ làm việc tại bộ phận

Quy chế nhận và trả các hồ sơ của công dân và các tổ chức khác.
Quy chế sử dụng trang thiết bị; lưu trữ và bảo mật thông tin
trong tài liệu;
Quy chế xử lý văn bản đi - đến tại bộ phận
Ban hành quy chế giám sát việc phối hợp hoạt động của các cơ
quan trong việc giải quyết hồ sơ hành chính của tổ chức, công dân theo
cơ chế "một cửa".
3.2.3. Về cơ cấu tổ chức
- Sắp xếp hợp lý bộ máy hành chính đảm bảo tính hiệu quả
- Khắc phục vướng mắc trong quan hệ nội bộ giữa các phòng
ban chuyên môn, sắp xếp lại mối quan hệ với các phòng ban chuyên
môn sao cho phù hợp với cơ chế "Một cửa"
- Kiện toàn tổ chức bộ máy, nâng cao trách nhiệm của người
đứng đầu
và đội ngũ cán bộ, công chức
Về cơ cấu biên chế
Về cơ chế phối hợp trong việc thực hiện cơ chế “một cửa” giữa
bộ phận tiếp nhận hồ sơ hành chính với các bộ phận chuyên môn
3.2.4. Về đội ngũ cán bộ, công chức
Lựa chọn, bố trí đội ngũ cán bộ, công chức
Đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức
Về nâng cao tinh thần trách nhiệm, phẩm chất đạo đức cán bộ,
công chức
21


Chế độ, chính sách đối với đội ngũ cán bộ, công chức
3.2.5. Về cơ sở vật chất, trang thiết bị và ứng dụng công nghệ
thông tin
Về đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị

Về ứng dụng công nghệ thông tin
3.2.6. Đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát
Hàng năm, UBND thành phố phải có kế hoạch và tiến hành kiểm
tra thường xuyên hàng quý và đột xuất để kịp thời chấn chỉnh những
hạn chế, tiêu cực, cũng như thiếu sót trong quá trình triển khai thực
hiện cơ chế “một cửa”. Bên cạnh đó, cần phải tăng cường chức năng
giám sát của Hội đồng nhân dân ở địa phương đối với việc thực hiện
thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa ở cấp xã. Cần tăng cường giáo
dục, tuyên truyền phổ biến pháp luật thường xuyên cho nhân dân, tạo
điều kiện cho nhân dân được tham gia giám sát, kiểm tra các hoạt
động cải cách hành chính. Đây chính là lực lượng giám sát chính
quyền địa phương có hiệu quả nhất nếu biết khơi dậy tiềm năng này.
3.2.7. Các giải pháp khác
Tiếp tục công khai hóa, đơn giản hóa thủ tục hành chính cũng như
có cơ chế rà soát phù hợp
Tuyên truyền cải cách hành chính và cải cách thủ tục hành
chính
Trao đổi chia sẻ kinh nghiệm giữa các địa phương

22


KẾT LUẬN
Nước ta đang bước vào một giai đoạn mới, một thời kỳ mới, một
cơ hội mới để đưa nền kinh tế phát triển nhanh chóng, đưa đất nước
hoà nhập với các nước trong khu vực và các nước phát triển trên thế
giới. Để có được điều đó phải kể đến vai trò to lớn của cải cách thủ tục
hành chính và trong đó đặc biệt quan trọng là thực hiện cơ chế một
cửa.
Trong tiến trình đổi mới đất nước, Đảng và nhà nước ta rất

quan tâm đến vấn đề cải cách thủ tục hành chính, coi đó là một trong
những nhiệm vụ trọng tâm của việc xây dựng và hoàn thiện nhà nước.
Thực hiện cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa đã tạo ra
những chuyển biến bước đầu trong phương thức làm việc của cơ quan
công quyền, thông qua đó góp phần từng bước đổi mới cơ bản mối
quan hệ cơ quan hành chính nhà nước địa phương với người dân theo
hướng chuyển từ hình thức cai trị sang phục vụ, mang lại nhiều lợi
ích thiết thực cho quá trình đổi mới đất nước và hội nhập với thế giới.
Thực hiện cải cách thủ tục hành chính ở chính quyền cấp xã,
phường luôn là khâu then chốt, quyết định trong việc giải quyết những
TTHC cho tổ chức cá nhân. Đó cũng là khâu quan trọng trong việc tạo
mối quan hệ giữa chính quyền cơ sở với người dân, liên quan đến cả
hoạt động cả bộ máy chính hành chính, thúc đẩy công cuộc cải cách
hành chính. Việc thực hiện đó của chính quyền cấp xã, phường có
thực sự đem lại hiệu quả hay không còn phụ thuộc nhiều yếu tố. Từ
việc xác định các quan điểm làm tư tưởng chỉ đạo đến việc đề ra các
giải pháp đồng bộ, sát hợp với tình hình thực tế của địa phương.
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và phân tích thực trạng việc thực
hiện cải cách thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa tại UBND cấp
xã trên địa bàn thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ, tác giả đã chỉ ra
được những mặt đạt được, mặt còn hạn chế và nguyên nhân của hạn
23