Phat hien, tuyen chon va boi duong HSG bac THCS

Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS
-------------------------------------------------------------------------------------------A - PHN M U
I - Lí DO CHN TI:
Trong mi thi i, nhõn ti luụn l ti sn vụ giỏ ca mi quc gia, mi
dõn tc, l kho bỏu khai thỏc khụng bao gi cn ca nhõn loi... T xa ụng cha
ta ó khng nh Hin ti l nguyờn khớ ca quc gia, s vng mnh ca mt
quc gia cú hay khụng, nhiu hay ớt u tiờn phi núi n yu t ti. Theo
quan im cú tớnh k tha v phỏt trin truyn thng dõn tc thỡ Thiờn ti l
80% trớ thụng minh cng vi 20% l m hụi v nc mt nhng s ngi sinh
ra mang trong mỡnh mt trớ thụng minh, mt ti nng kit xut chim t l rt
nh trong s nhng con ngi thụng minh v ti nng. Vỡ th, ta cú th khng
nh nhõn ti do s kh luyn m cú v nh trng l cỏi nụi u tiờn phỏt hin,
nõng , bi dng nhng ti nng, nhng nhõn ti ca t nc. S m mm,
kh luyn phỏt trin nhõn ti y trong thi i no cng phi gn vi nh
trng, vi mụi trng giỏo dc lnh mnh, vi ngi thy, ngi cụ ỏng kớnh,
tn ty ngy ờm hun ỳc, chm lo cho th h tr vỡ mt ngy mai ti sỏng
hn.
Chỳng ta ang sng v lm vic trong thi i cụng nghip hoỏ, hin i
hoỏ, thi i ca khoa hc cụng ngh thụng tin v hi nhp... v chỳng ta cng
tng ngy chng kin s thay i, phỏt trin liờn tc, khụng ngng ca t nc.
Vn cp thit t ra l giỏo dc o to phi gúp phn to nờn mt th h
ngi cú tri thc, cú o c, cú bn lnh trung thc, cú t duy phờ phỏn, sỏng
to, cú k nng sng, k nng gii quyt vn v k nng ngh nghip lm
vic hiu qu trong mụi trng ton cu hoỏ va hp tỏc va cnh tranh cú
th ỏp ng c nhng s thay i ú.

---------------------------------------------------------------------- 1
-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên

Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS
-------------------------------------------------------------------------------------------So vi yờu cu phỏt trin ca t nc v thi k mi, cht lng giỏo dc
ca ta cũn thp. S phỏt trin quy mụ giỏo dc cỏc cp hc, ngnh ngh v trỡnh
o to trong nhng nm qua ó ỏp ng tt hn nhu cu hc tp ca nhõn dõn
nhng cht lng giỏo dc cha ỏp ng c nhu cu phỏt trin kinh t xó hi
ca t nc v cũn thp so vi trỡnh ca cỏc nc tiờn tin trong khu vc v
trờn th gii. iu ny ũi hi phi cú nhng thay i cn bn v giỏo dc t ni
dung, phng phỏp dy hc n vic xõy dng nhng mụi trng giỏo dc lnh
mnh v thun li, giỳp ngi hc cú th ch ng, tớch cc, kin to kin thc,
phỏt trin k nng v vn dng nhng iu ó hc vo cuc sng.
Cú th núi, vn nõng cao cht lng giỏo dc ó tr thnh mt vn
c ton xó hi quan tõm. ỏnh giỏ cht lng dy v hc cỏc trng ph
thụng, mt trong nhng tiờu trớ c ngnh giỏo dc c bit coi trng ú l s
lng v cht lng hc sinh gii hng nm ca nh trng. Chớnh vỡ vy, bờn
cnh vic nõng cao cht lng giỏo dc i tr thỡ vic phỏt hin, tuyn chn v
bi dng hc sinh gii ang c l mi quan tõm hng u trong h thng giỏo
dc ph thụng trong ú cú bc hc Trung hc c s.
Vi nhng lý do trờn, l mt cỏn b chuyờn mụn bc Trung hc c s Phũng Giỏo dc v o to, tụi quyt nh chn ti nghiờn cu v thc trng v
tỡm ra gii phỏp ch o cụng tỏc phỏt hin, tuyn chn v bi dng hc sinh gii
trng Trung hc c s lm ti nghiờn cu vi mong mun cú th ỏp dng
nõng cao cht lng giỏo dc mi nhn ca huyn nh.
II - PHM VI V I TNG NGHIấN CU:
1. Phm vi nghiờn cu.

---------------------------------------------------------------------- 2
-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên

Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS
-------------------------------------------------------------------------------------------Phỏt hin v bi dng hc sinh gii 15 trng Trung hc c s thuc
Phũng Giỏo dc v o to huyn Than Uyờn, tnh Lai Chõu qun lý.
2. i tng nghiờn cu.
Nghiờn cu gii phỏp ch o vic phỏt hin, tuyn chn v bi dng hc
sinh gii.
III - MC CH V NHIM V NGHIấN CU:
Nghiờn cu ti nhm tỡm ra cỏc gii phỏp ch o cụng tỏc phỏt hin v
bi dng hc sinh gii 15 trng Trung hc c s thuc phm vi qun lý ca
Phũng Giỏo dc v o to huyn Than Uyờn, tnh Lai Chõu trong giai on
hin nay, ng thi nõng cao cht lng hc sinh gii trong ton huyn.
IV - IM MI TRONG KT QU NGHIấN CU:
Cụng tỏc phỏt hin, tuyn chn v bi dng hc sinh gii cha c la
chn ỏp dng ti huyn Than Uyờn vi phng phỏp tin hnh tng bc, t d
n khú, t thp n cao v t n gin n phc tp, ch yu tp trung vo cỏc
i tng u cp bi dng i lờn lm nn tng vng chc cho mc tiờu cht
lng hc sinh gii ca huyn.
Vic phỏt hin, tuyn chn v bi dng hc sinh gii c ỏp dng hiu
qu trong cụng tỏc ch o, bi dng hc sinh gii, gúp phn duy trỡ v nõng
cao cht lng hc sinh gii ca huyn Than Uyờn.

---------------------------------------------------------------------- 3
-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên


Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS

--------------------------------------------------------------------------------------------

B - PHN GII QUYT VN
I - C S Lí LUN:
1. C s lý lun v c s phỏp lý ca cụng tỏc phỏt hin v bi dng hc
sinh gii.
1.1. Quan nim v hc sinh gii.
Theo quan nim truyn thng ca lch s dõn tc cng nh lch s nhõn
loi v c v Ti, hc sinh gii l nhng hc sinh thụng minh cú trớ tu phỏt
trin, cú mt s phm cht ni bt, giu tớnh sỏng to, cú u úc t duy, tng
tng phong phỳ v cú mt hoc mt s nng lc chuyờn bit ni tri (nng
khiu).
c trng, biu hin c bn ca hc sinh gii, hc sinh nng khiu l:
+ Cú u úc phờ phỏn, nhn nh, xem xột vn nhiu khớa cnh khỏc
nhau.
+ Cú suy ngh c lp khụng l thuc vo suy ngh ca ngi khỏc.
+ Nhy cm phỏt hin mõu thun, phỏt hin vn .

---------------------------------------------------------------------- 4
-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên


Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS
-------------------------------------------------------------------------------------------Nh vy, hc sinh gii trc ht phi cú phm cht bm sinh do di truyn
li; ú l tin , l c s phỏt trin thnh ti nng. Nhng i tng ny
sm c phỏt hin v bi dng mt cỏch h thng v ỳng hng chc chn
s tr thnh nhng hc sinh gii, thnh nhng cụng dõn cú ớch cho xó hi, cho
t nc. Bi vy, vic phỏt hin sm v bi dng kp thi nhng hc sinh cú

t cht, cú trớ tu cỏc bc hc núi chung v bc Trung hc c s núi riờng l
vic lm tt yu v ht sc cn thit. la tui ny, nu khụng c phỏt hin
kp thi v bi dng ỳng hng thỡ ti nng s dn b thui cht, phỏt trin
chm hoc khụng cú c hi phỏt trin.
ễng cha ta cú cõu Mt ngi bit lo bng c kho ngi bit lm, ngi
bit lo õy chớnh l ngi ti, ngi gii. Tht vy, nhõn ti l nhng ngi cú
s nhy cm, phỏt hin vn cao, nm bt c quy lut, d bỏo trc c
tỡnh hỡnh nờn sm nhỡn ra nhu cu nhõn lc trong tng lai, nh ú ch ng
c vic o to nhõn lc cho tng lai v cng ch cú ngi ti mi bit t
chc nn giỏo dc sao cho hiu qu nht nõng cao dõn trớ, dõn trớ cng cao thỡ
cng thun li cho vic tuyn chn, o to nhõn lc, ng thi dõn trớ cng cao
thỡ cng phỏt hin c nhiu nhõn ti...
1.2. Quan nim v bi dng hc sinh gii.
Bi dng hc sinh gii l:
+ Bi dng trớ thụng minh: nng lc t duy, suy lun, gii quyt vn
linh hot...
+ Bi dng úc sỏng to: t duy c lp, khụng dp khuụn, phỏt hin quy
lut, tỡm tũi gii phỏp mi...
+ Bi dng mt s phm cht khỏc: lũng ham hiu bit, khỏm phỏ, say mờ
hc tp...

---------------------------------------------------------------------- 5
-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên


Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS
-------------------------------------------------------------------------------------------Nh vy, cụng tỏc bi dng hc sinh gii l di s t chc v iu
khin ca ngi thy, hc sinh c lnh hi tri thc khoa hc tiờn tin mt cỏch

tt nht, giỳp cho trớ tu ca cỏc em phỏt trn nhanh, hiu qu, ton din nht (c
ti v c)... Mun lm c iu y, ũi hi ngi thy khụng ch n thun
ch cú nhiu tri thc, hiu rng, bit sõu v truyn t cho hc sinh tt c nhng
gỡ thy cú m thy phi nm c tõm t nguyn vng ca hc sinh, bit c
hc sinh mỡnh cn gỡ, mong mun gỡ v nờn dy cỏi gỡ trc, cỏi gỡ sau v quan
trng l dy cho hc sinh bit cỏch nhn bit, lnh hi v phỏt trin tri thc ch
khụng nờn nhi nhột kin thc khin cho hc sinh cú cm giỏc s hc. Ch
tch H Chớ Minh cng ó lu ý trong cỏch dy hc ú l: p dng phng
phỏp hin i, bi dng cho hc sinh nng lc t duy sỏng to, nng lc gii
quyt vn . Rừ rng, mun dy c hc sinh gii trc ht ngi thy phi
gii v dy gii.
Mun dy gii, trc ht ngi thy phi nm vng lý lun dy hc, nm
vng cỏc phng phỏp dy hc c trng ca b mụn, c bit l hiu rừ c
im tõm lý ca hc sinh, cú trỡnh chuyờn mụn nghip v vng vng, cú lý
tng ngh nghip, lm vic vi tt c lng tõm v trỏch nhim ca mỡnh. Cú
nh vy, thy mi cú th ỏp ng y cỏc yờu cu nhn thc ca hc sinh
trong quỏ trỡnh dy v bi dng nng lc cho cỏc em.
Thy dy gii l bit cỏch dy cho hc sinh sỏng to trong t hc, bit men
theo hng thỳ, kớch thớch tớnh tũ mũ, lũng ham hiu bit cỏc em; núi cỏch khỏc,
thy giỏo dy gii l trong mi bi dy luụn t cõu hi cho mỡnh: dy cỏi gỡ? dy
nh th no? dy bng cỏch no? hc sinh tip thu nm kin thc mt cỏch d
nht, nhanh nht, sõu nht v hiu qu nht. Chỳng ta bit rng, nng lc t hc,

---------------------------------------------------------------------- 6
-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên


Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS

-------------------------------------------------------------------------------------------t nghiờn cu s khú phỏt trin nu thiu s hng dn ca ngi thy v s hp
tỏc ca bn bố, iu ú cho thy s khụng cú trũ gii nu khụng cú thy gii.
Trong Ngh quyt Trung ng 5 khoỏ VIII cú nờu rừ Giỏo viờn l nhõn
t quyt nh n cht lng giỏo dc. Vỡ vy, i ng giỏo viờn núi chung v
giỏo viờn dy gii núi riờng cn cú c, ti, cú trỡnh chuyờn mụn
nghip v vng vng, cú phm cht o c trong sỏng mu mc, cú uy tớn cao
trong lũng hc sinh v ph huynh hc sinh ng thi c bn bố, ng nghip
tin yờu, tha nhn... song khụng phi giỏo viờn no cng lm tt c cụng tỏc
bi dng hc sinh gii vỡ ngoi nhng tiờu chun y cú giỏo viờn cũn
phi cú nhng phm cht nh: nhy cm vi kh nng ca hc sinh, nm bt
c nhu cu ca hc sinh mt cỏch mau l, phỏt hin chớnh xỏc nhng hc sinh
cú trớ tu phỏt trin, cú kh nng tip thu v t duy tt. Ngoi ra bn thõn mi
giỏo viờn bi dng cng phi bit t mỡnh rỳt kinh nghim, t iu chnh quỏ
trỡnh dy hc ca mỡnh thụng qua hot ng ging dy.
1.3. Mi quan h bin chng gia thy v trũ.
Mun cú hc sinh gii phi cú thy giỏo gii, mun cú thy giỏo gii cn
cú hc sinh gii (hc sinh cú nng khiu) ú l mi quan h bin chng. Tht
vy, ụng cha ta t xa ó cú cõu: Khụng thy my lm nờn, cõu núi ú th
hin ý ngha rt rừ rng, khụng cú ngi thy dy d, dn dt chỳng ta, giỳp
chỳng ta tip thu, chim lnh kin thc liu rng chỳng ta cú th t c nú,
bin tri thc khoa hc ca nhõn loi thnh ca mỡnh... iu ny l khụng th, bi
vỡ nu cú th thỡ t xa n nay chỳng ta cn n ngi thy lm gỡ? i vi
cụng tỏc bi dng hc sinh gii cng vy, ngi thy luụn úng vai trũ quyt
inh n cht lng v kt qu bi dng hc sinh, ng thi ngi thy gii
luụn bit cỏch phỏt hin nhng hc sinh cú t cht, cú nng lc quy hoch bi

---------------------------------------------------------------------- 7
-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên

Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS
-------------------------------------------------------------------------------------------dng, vỡ th, mun cú hc sinh gii phi cú thy giỏo gii. ú l iu kin
cn. Ngc li, nu khụng cú hc sinh gii thỡ liu cú ngi thy gii hay
khụng? Cú th núi rng, nu khụng cú hc sinh gii chỳng ta vn cú thy giỏo
gii nhng ch l gii trờn lý thuyt, bi vỡ ó l thy giỏo gii t s o to
c nhng th h hc sinh gii, cú trớ tu v chớnh nhng hc sinh gii ny mi
l ng lc thụi thỳc ngi thy phi luụn t hon thin, nõng cao tri thc cho
mỡnh v ng thi tỡm tũi ra cỏi mi, cỏi hay trong quỏ trỡnh truyn th tri thc
cho hc sinh. Cho nờn, mun cú thy giỏo gii cn cú hc sinh gii. ú l iu
kin trong mi quan h bin chng gia thy gii v trũ gii.
Mi quan h gia dy v hc cũn c biu hin: Dy hc phi m bo
cho s hc tp ca hc sinh t kt qu tt. Trc ht cn phõn hoỏ i tng,
trong quỏ trỡnh ging dy phự hp vi tng loi i tng hc sinh, phự hp vi
nhu cu v iu kin t chc giỏo dc ca cỏc vựng min, c bit l cỏc huyn
cú nhiu hc sinh dõn tc thiu s nh tnh Lai Chõu núi chung v huyn Than
Uyờn núi riờng.
Cụng tỏc phỏt hin v bi dng hc sinh gii s t hiu qu cao hn khi
ngi thy giỏo chỳ ý n vic thc hin c ch dõn ch trong dy v hc. Bi
vỡ c ch dõn ch s m bo kh nng t duy ca hc sinh c tụn trng v
phỏt huy. Cỏc em s c thoi mỏi trong hc tp, phn khi, tớch cc trong trao
i tho lun hc tp, ti nng s t ú c bc l v phỏt trin...
2. C s thc tin ca cụng tỏc phỏt hin v bi dng hc sinh gii.
2.1. Tm quan trng ca vic bi dng hc sinh gii, vic o to nhõn ti
cho t nc.
c Khng T ó núi rng: Nhõn bt hc, bt tri lý. Tht vy, lm
ngi m khụng cú hc thỡ khụng th nhn bit c õu l ỳng, l sai, khụng

---------------------------------------------------------------------- 8

-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên


Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS
-------------------------------------------------------------------------------------------ý thc c nhng vic mỡnh lm cú nh hng nh th no n s phỏt trin
ca xó hi, ca t nc, t th k XVIII vua Quang Trung - Ngi anh hựng ỏo
vi t Tõy Sn sau khi ỏnh thng quõn Thanh lờn ngụi hong ó tuyờn ngụn
Xõy dng t nc ly vic khuyn hc lm u, tỡm l bỡnh tr ly vic tuyn
nhõn ti lm gc, mun xõy dng t nc giu mnh phi cú nhng con
ngi cú hc, phi ly vic dy hc t lờn hng u; mun t nc phn vinh,
bỡnh yờn, nhõn dõn m no hnh phỳc... phi cú nhõn ti v nhõn ti s khụng th
cú nu khụng bt u t vic hc, t vic phỏt hin, tuyn chn v bi dng...
ng ta ó khng nh Con ngi va l mc tiờu, va l ng lc ca
phỏt trin, trong ú mc tiờu u tiờn l o to ngun nhõn lc cho nn cụng
nghip hoỏ - hin i hoỏ t nc, nõng cao dõn trớ cho lc lng lao ng, cho
cỏn b qun lý; cũn bi dng nhõn ti c xem l chớnh sỏch hng u, l nhim
v then cht trong vic to ra vn ngi cú cht lng cao. Cỏc nc phỏt trin
ó quan nim, ngun ti nguyờn thiờn nhiờn khai thỏc dn s cn, ch cú ngun
nhõn lc con ngi cng khai thỏc li cng phỏt trin. T ú cú th khng nh: o
to ti nng, s dng hp lý ngi ti l mt vic lm ht sc quan trng v cn
thit cho s phỏt trin ca t nc, nhõn ti khụng t nhiờn sinh ra m phi cú quỏ
trỡnh phỏt hin, tuyn chn, bi dng, o to. Chớnh vỡ l ú, cn xõy dng mt
chin lc cho vic tuyn chn v bi dng nhõn ti m khi im l vic phỏt
hin v bi dng hc sinh gii cỏc bc hc, c bit l bc Trung hc c s.
2.2. Tm quan trng ca s phỏt hin, tuyn chn v bi dng hc sinh gii,
o to nhõn ti cho huyn Than Uyờn - tnh Lai Chõu:
Than Uyờn l mt huyn min nỳi nm phớa Tõy Bc ca t quc, vi
b dy hn 60 nm thnh lp v phỏt trin, tri qua nhiu thay i thng trm

ca s phỏt trn Than Uyờn vn ng vng. Khi mi c thnh lp huyn Than

---------------------------------------------------------------------- 9
-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên


Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS
-------------------------------------------------------------------------------------------Uyờn cũn nghốo nn, lc hu, giao thụng i li khú khn, ch yu l ng mũn,
ng dõn sinh, i sng ch yu da vo trng lỳa v hoa mu, cụng tỏc giỏo
dc cha c quan tõm chỳ trng, hu ht cỏc xó u cha cú trng, lp hc...
Theo dn vi nm thỏng hỡnh thnh v phỏt trin, n nay huyn Than Uyờn ó
cú nhiu thay i ln: Giao thụng i li thun li, nhiu tuyn ng c m
rng n tn cỏc xó vựng sõu, vựng xa; nn kinh t phỏt trin vi nhiu ngnh
ngh (Nụng nghiờp, th cụng nghip, dt may th cm, thu li...); cụng tỏc giỏo
dc cng c quan tõm u t v phỏt trin... Riờng i vi cụng tỏc giỏo dc,
c s quan tõm ca cỏc cp lónh o huyn, tnh nờn tt c cỏc xó trong huyn
u cú trng hc, cỏc lp hc c m ti tn thụn bn, c s vt cht ngy
cng khang trang, thit b dy hc khụng ngng c cung ng, u t phc v
cụng tỏc dy v hc; song song vi vic m rng mng li giỏo dc thỡ cụng
tỏc cht lng giỏo dc c quan tõm, chỳ trng, c bit l vic nõng cao cht
lng giỏo dc i tr v cht lng mi nhn.
ng trc nhng vn t ra l lm sao nõng cao i sng nhõn
dõn, nõng cao trỡnh dõn trớ, giao thụng thun li, kinh t phỏt trin vng mnh
ngang tm vi cỏc huyn min xuụi, vựng thun li... gii quyt c vn
nờu trờn khụng phi n gin, khụng phi ngy mt, ngy hai m phi xõy dng
chin lc phỏt trin c th, cú th l 10 nm, 20 nm hoc lõu hn na nhng
mt trong nhng chin lc m huyn Than Uyờn t ra i vi s phỏt trin
ca huyn l u t mnh m cho giỏo dc, to mi iờu kin thun li nht

phỏt trin nn giỏo dc to ra ngun nhõn lc cú cht lng cao ỏp ng
c cỏc yờu cu phỏt trin ca huyn nh.
Nhim v c t ra cho ngnh giỏo dc l lm cỏch no cú th to ra
ngun nhõn lc cú cht lng cao trong thi gian ngn nht cú th. ng trc

---------------------------------------------------------------------- 10
-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên


Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS
-------------------------------------------------------------------------------------------vn t ra nh vy, Phũng Giỏo dc v o to ó ch o cỏc n v trng
hc trong ton huyn y mnh cụng tỏc nõng cao cht lng giỏo dc i tr, tp
trung phỏt hin, tuyn chn v bi dng hc sinh gii, hc sinh cú nng khiu
o to ra nhng ti nng huyn nh v cho xó hi.
Trờn cng v l mt cỏn b chuyờn mụn bc Trung hc c s ca Phũng
Giỏo dc v o to huyn Than Uyờn tụi ó cú nhiu chn tr, suy ngh v vn
cp thit trờn nghiờn cu tỡnh hỡnh thc thc t, tỡm ra cỏc gii phỏp nõng
cao cht lng dy hc v cụng tỏc phỏt hin, tuyn chn bi dng hc sinh
gii trong ch o chuyờn mụn ca mỡnh. T thc t qua cụng tỏc thanh tra, kim
tra nm bt tỡnh hỡnh nhiu nm, tụi mnh dn trỡnh by nghiờn cu ca mỡnh
trong ti ny.
II - THC TRNG CễNG TC GIO DC TRONG VIC PHT HIN,
TUYN CHN V BI DNG HC SINH GII CC TRNG TRUNG
HC C S TRấN A BN HUYN THAN UYấN:

Cụng tỏc giỏo dc ca huyn Than Uyờn trong nhng nm gõn õy ngy
cng c u t quan tõm v chiu sõu cht lng, Phũng GD&T ó tham
mu vi cỏc cp lónh o cú c s quan tõm u t v mi mt ca cỏc

cp cỏc ngnh do ú cht lng giỏo dc i tr luụn c duy trỡ gi vng v
tng dõn qua tng nm. Tuy nhiờn cht lng mi nhn luụn c ỏnh giỏ l
ng th 2 sau th xó Lai Chõu nhng cng khụng trỏnh khi nhng dao ng
khụng n nh qua tng nm, tng la hc sinh, c th nh sau:
1. Thc trng v i ng qun lý, giỏo viờn trung hc c s.
* u im:
Tng s cỏn b qun lớ, giỏo viờn, nhõn viờn ton ngnh: 1755 ngi
(trong ú 31 GV, 12 NV hp ng ngn hn). T l giỏo viờn t chun tr lờn

---------------------------------------------------------------------- 11
-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên


Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS
-------------------------------------------------------------------------------------------99,4%, trờn chun chim 37,2%. a s cỏn b giỏo viờn u cú phm cht o
c tt, chuyờn mụn v phng phỏp ging dy m bo yờu cu, phự hp vi
i tng hc sinh.
n nay, i ng giỏo viờn cỏc trng u v s lng, hp lý v c
cu, m bo cho cụng tỏc giỏo dc v o to ca huyn. a s giỏo viờn yờn
tõm cụng tỏc, tõm huyt vi ngh, cú phm cht o c tt, cú nng lc chuyờn
mụn vng, cú ý thc t hc, t bi dng chuyờn mụn nghip v, luụn tỡm tũi,
i mi trong phng phỏp gig dy; nhiu giỏo viờn tr kho, nhit tỡnh trong
cụng vic. Kt qu xp loi cui nm hc trc: v phm cht o c xp loi
khỏ-tt t 98,3%, xp loi v chuyờn mụn nghip v t 84% khỏ - tt.
* Tn ti:
Mt b phn giỏo viờn cú trỡnh chuyờn mụn cha t chun, cha tớch
cc trong cụng tỏc ging dy, ý thc t bi dng chuyờn mụn cha tt, trong
cụng vic ụi khi cũn chnh mng, cha nghiờm tỳc.

S giỏo viờn cú chuyờn mụn gii, cú kinh nghim trong cụng tỏc bi
dng i tuyn cp trng, huyn v tnh cha nhiu nờn nh hng nhiu n
cht lng cụng tỏc bi dng ti n v.
2. Thc trng v cht lng hc sinh (cui nm hc 2011-2012).
* u im:
- Hnh kim: TB tr lờn 3501/3512 = 99,7%, trong ú khỏ - tt 93%,
gim 1,5%.
- Hc lc: TB tr lờn 3097/3512 = 88,2%, tng 0,5%, trong ú khỏ - gii
32,1% tng 6,1%.
(04 hc sinh khuyt tt khụng ỏnh giỏ xp loi cui nm)
- Tt nghip THCS: 755/758 = 99,6% khụng tng gim.

---------------------------------------------------------------------- 12
-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên


Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS
-------------------------------------------------------------------------------------------- T l hc sinh chuyn lp thng: 3151/3512 = 89,7%, tng 1,7%.
* Tn ti: n nay mc dự cỏc trng hc c m n cỏc trung tõm xó
nhng do c thự ca vựng Tõy Bc l t l ngi dõn tc cao, chim a s; trỡnh
dõn trớ thp, i sng ca nhõn dõn cũn nghốo nn lc hu nờn cha quan tõm nhiu
n cụng tỏc giỏo dc cho nờn nh hng nhiu n t l chuyờn cn, cht lng hc
tp, kh nng tip thu kin thc do ú nờu khụng c phỏt hin v bi dng thng
xuyờn ngay t u cp hc thỡ cht lng mi nhn ch dng li i vi hc sinh cỏc
trng vựng thun li quanh khu vc th trn Than Uyờn.
3. Thc trng v c s vt cht, thit b dy hc bc Trung hc c s (tớnh n
cui nm hc 2011 - 2012).
* u im:

C bn m bo ỏp ng c nhu cu dy v hc, khụng cũn tỡnh tng
hc sinh hc 3 ca, hc sinh hc di gm sn.
Thng xuyờn c quan tõm u t t ngun ngõn sach, t cỏc chng
trỡnh d ỏn, n nay ton huyn cú 161 phũng hc, trong ú phũng kiờn c v
bỏn kiờn c 131 phũng chim 81,4%.
* Tn ti: T l phũng hc kiờn c v bỏn kiờn c khỏ cao so vi bc Tiu
hc v Mm non nhng s phũng hc xõy ó xung cp nhiu, cha c tu
sa; cỏc phũng hc ch yu l phũng hc vn húa, cha cú phũng hc b mụn,
thit b dy hc cũn thiu thn, cỏc b thit b ng b ó hng nhiu qua quỏ
trỡnh s dng nhng khụng c cung ng b sung.... nhng yu t trờn cng
nh hng nhiu n cht lng dy v hc.
4. Thc trng cụng tỏc phỏt hin, tuyn chn hc sinh gii.
* u im: Cụng tỏc phỏt hin, tuyn chn v bi dng hc sinh gii
c cỏc trng hc trong ton huyn thc hin ngay t u mi nm hc, vic

---------------------------------------------------------------------- 13
-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên


Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS
-------------------------------------------------------------------------------------------tuyn chn c thc hin qua kho sỏt ỏnh giỏ u nm, thụng qua cụng tỏc
tuyn chn ca giỏo viờn b mụn, giỏo viờn bi dng v ng ký mụn hc ca
hc sinh...
Theo s liu thng kờ kt qu thi chn hc sinh gii bc THCS nm hc
2011-2012 ton huyn cú 313 hc sinh tham gia d thi hc sinh gii cp huyn
trong ú cú 72 hc sinh t gii chim 23%, tng 1,2%; cp tnh cú 13/31 hoc
sinh tham gia t gii chim 42%.
* Tn ti:

Mt s trng hc vựng sõu vựng xa cha quan tõm nhiu n cụng tỏc
mi nhn v xõy dng i tuyn hc sinh gii bi dng. Cũn mang tớnh thi
v hoc gn n k thi hc sinh gii thỡ chn ra nhng hc sinh theo mụn hc cú
im trung bỡnh mụn cao, thnh lp i tuyn bi dng nờn cụng tỏc bi
dng khụng hiu qu, cht lng hc sinh khụng cao, khụng cú tớnh bn vng.
Cụng tỏc phỏt hin, tuyn chn v bi dng hc sinh gii hu ht cỏc
trng cha c quan ỳng mc, thc hiờn khụng bi bn, khụng theo quy
trỡnh t cụng tỏc phỏt hin n khõu bi dng, ch yu qua nhng nhn nh
cm tớnh ca giỏo viờn b mụn, giỏo viờn chu nhim nờn mt s hc sinh cha
phỏt huy ti a c nng lc s trng ca bn thõn.
Qua nhng thc trng trờn bn thõn tụi nhn thy cụng tỏc giỏo dc cũn
nhiu nhng khú khn vng mc nh hng nhiu n vic tuyn chn v bi
dng i tng hc sinh gii ca ngnh giỏo dc núi chung v cỏc trng
trong huyn núi riờng nh: cht lng i ng tuy t chun v trỡnh nhng
s giỏo viờn cú kh nng bi dng i tuyn ớt; hc sinh phn ln l ngi dõn
tc, iu kin hon cnh gia ỡnh khú khn, thi gian dnh cho vic hc tp
nh ớt; iu kin c s vt cht thiu thn, nhiu trng phi hc 2 ca nờn thiu
phũng hc cho cụng tỏc bi dng v t hc... trc thc trng ú bn thõn tụi
cng mnh dn a ra mt s gii phỏp trong cụng tỏc phỏt hin, tuyn chn v

---------------------------------------------------------------------- 14
-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên


Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS
-------------------------------------------------------------------------------------------bi dng hc sinh gii trong iu kin khú khn trờn nhm giỳp cho cụng tỏc
bi dng hc sinh gii c trng tõm v hiu qu nht.
III - NGUYấN NHN CA NHNG TN TI :

1. Cụng tỏc ch o, thc hin ca Phũng GD&T cha quyt lit, cha mang
tớnh chin lc mt s ni dung nh:
- ó quan tõm n ni dung bi dng nhng cha cú s thng nht trong
phng phỏp, ti liu bi dng c th trong ton huyn nờn hiu qu cha cao,
ch tp trung mt s giỏo viờn cú kinh nghim trong cụng tỏc bi dng.
- Cụng tỏc bi dng tp trung mnh chng trỡnh lp 9 m cha quan
tõm nhiu n cỏc khi lp di, ó t chc thi cp hun lp 6, 7, 8 nhng vic
ụn tp ch yu mang tỡnh mựa v, thi im.
- Cha cú nhiu nh hng v gii phỏp mnh cho vic phỏt hiờn v bi
dng i tuyn cỏc trng trong xó vựng sõu, vựng xa; cht lng hc sinh
gii ton huyn ch yu tp trung cỏc trng vựng thun li, dc tuyn.
- Cha quy hoch v nhõn rng nhng giỏo viờn cú nng lc v kin thc
(gii kin thc chuyờn sõu) bi dng v phng phỏp, truyn t kinh
nghim ca nhng ngi cú thõm niờn trong cụng tỏc bi dng i tuyn.
2. Cụng tỏc thc hin cỏc trng:
- Ban giỏm hiu mt s trng ch o trong cụng tỏc bi dng cha
quyt lit hoc ớt quan tõm n cht lng mi nhn, ch yu duy trỡ cht lng
i tr. Nhiu Ban giỏm hiu cha nng ng, cha cú tm nhỡn chin lc cho
s phỏt trin ca nh trng, vic bi dng, ụn tp ch yu nhm p phn
ngn (i tng hc sinh lp 9) m khụng quan tõm nhiu n phn gc
(bi dng i tng hc sinh lp di lm nn tng).

---------------------------------------------------------------------- 15
-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên


Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS
-------------------------------------------------------------------------------------------- Cụng tỏc phỏt hin, tuyn chn khụng k lng, la chn cho hc sinh

ụn tp theo mụn khụng phự hp vi nng lc, s trng lm cho cụng tỏc bi
dng khụng hiu qu v cht lng hc sinh gii qua cỏc k thi khụng cao.
- Nhiu giỏo viờn cú tõm huyt, cú sc tr nhng cũn yu v phng phỏp
truyn th kin thc, ớt kinh nghim bi dng; cha cú s chun b chu ỏo v
ti liu, ni dung bi dng nờn tớnh hiu qu cha cao.
3. i tng hc sinh v nhng nhõn t tỏc ng khụng tt n cht lng:
- a s hc sinh l ngi dõn tc thiu s (hc sinh ngi kinh ch yu
tp trung th trn v mt s trng lõn cn), iu kin hon cnh gia ỡnh khú
khn nờn vic u t thi gian cho hc tp, rốn luyn ớt, khụng thng xuyờn.
- Nhiu hc sinh nh xa trng (cỏc khong 3km n 6km) nhng khụng
iu kin bỏn trỳ, thi gian i b n trng v t trng v n nh ó
mt nhiu thi gian, sc lc nờn khụng cũn tõm trớ cho vic t hc, t nghiờn
cu kin thc.
- Gia ỡnh ca nhiu hc sinh khú khn, bn thõn hc sinh li l lao ng
chớnh trong nh, ngoi gi i hc trờn lp cũn phi ph giỳp gia ỡnh nhiu vic
nờn cha cú thi gian quan tõm nhiu n vic hc tp.

IV - MT S GII PHP CH O CễNG TC PHT HIN, TUYN
CHN V BI DNG HC SINH GII CA PHềNG GIO DC V
O TO HUYN THAN UYấN
1. Gii phỏp v cụng tỏc phỏt hin:
Vic phỏt hin cỏc i tng hc sinh gii phi thc hin ngy t u nm
hc v thc hin tun t t di lờn trờn, t lp hc n nh trng; Hiu
trng ch o nh trng giao ch tiờu phn u cho cỏc t chuyờn mụn v
phõn cụng n tng giỏo viờn b mụn chu trỏch nhim t tuyn chn cỏc em

---------------------------------------------------------------------- 16
-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên

Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS
-------------------------------------------------------------------------------------------hc sinh khỏ, gii bi dng. Trong quỏ trỡnh ging dy trờn lp, giỏo viờn b
mụn, giỏo viờn ch nhim t ch ng theo dừi cht lng bng cỏc bi kim tra,
bng kh nng t duy trc tip qua vic phỏt vn tr li cỏc cõu hi theo cỏc mc
t d n khú ngay trờn lp nhm phỏt hin ra nhng hc sinh cú t cht, cú
tim nng v lp danh sỏch chuyn cho t khi, Ban giỏm hiu.
2. Gii phỏp v cụng tỏc tuyn chn:
Cn c trờn danh sỏch hc sinh c giỏo viờn ch nhim v giỏo viờn b
mụn phỏt hin chuyn lờn, Ban giỏm hiu ch o cỏc t chuyờn mụn tip tc b
sung trang b thờm kin thc, sau mt thi gian thỡ ch o t chc kho sỏt cỏc
mụn vn húa c bn, la chn phõn loi hc sinh theo nng lc s trng ca
tng mụn hc.
3. Gii phỏp v cụng tỏc bi dng:
3.1. Thng nht ni dung chng trỡnh bi dng hc sinh gii.
*) i vi Phũng Giỏo dc v o to.
T chc hp t ct cỏn chuyờn mụn vo u nm hc bn v ni dung,
bin phỏp bi dng v thi lng bi dng. Sau khi thng nht ni dung,
chng trỡnh Phũng Giỏo dc v o to trin khai ch o cụng tỏc bi dng
theo ni dung v thi lng ó tho lun.
*) i vi cỏc trng Trung hc c s.
T ni dung ó thng nht ca Phũng GD&T ch o cho giỏo viờn bi
dng xõy dng ni dung ụn tp c th cho hc sinh ca nh trng.
La chn giỏo viờn bi dng theo ni dung chng trỡnh ó thng nht v
trin khai, giỏo viờn bi dng phi h thng hoỏ, khỏi quỏt hoỏ c tt c cỏc ni
dung c bn giỳp cỏc em nm vng v hiu sõu kin thc, cú th vn dng linh

---------------------------------------------------------------------- 17
-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT

Than Uyên


Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS
-------------------------------------------------------------------------------------------hot trong cỏc dng bi tp, trong cỏc dng mc nõng cao v m rng kin
thc nhm phỏt huy ti a kh nng t duy sỏng to ca cỏc em.
3.2. Ch o cụng tỏc bi dng hc sinh gii ca Phũng Giỏo dc v o to.
3.2.1. Ch o k hoch v t chc bi dng ca Phũng Giỏo dc v o to.
i vi cụng tỏc phỏt hin v bi dng hc sinh gii cn phi cú k
hoch di hn (xõy dng t u nm hc v k tha ca nm hc trc) v k
hoch ngn hn (giai on cui cn tng thi gian, thi lng bi dng) cho
vic bi dng thỡ mi cú hiu qu mt cỏch thc cht, vỡ hc sinh gii khụng
phi c o to ra do ch quan ca ngi bi dng m ú l kt qu ca mt
quỏ trỡnh vn ng bin chng cú quy lut ca ngi bi dng. Do ú cn cú
s phi hp cht ch gia cỏc nh qun lý vi cỏc giỏo viờn bi dng cú k
hoch, ni dung bi dng di hn cho cỏc em hc sinh.
3.2.2. Ch o mc tiờu bi dng.
Phi lm cho giỏo viờn, hc sinh, ph huynh hc sinh v ton xó hi thy
c: vic bi dng hc sinh gii khụng ch nhm mc ớch trc mt l t
kt qu cao trong cỏc k thi hc sinh gii m mc tiờu quan trng hn l gúp phn
o to nhõn ti, to ra vn ngi cht lng cao cho t nc. Vỡ th, giỏo viờn
ng nờn ch bi dng kin thc vn hoỏ m phi kt hp cht ch vi giỏo dc
ton din, nht l giỏo dc tớnh nhõn vn v sỏng to cho hc trũ. Cn lm cho hc
sinh hiu c rng mỡnh hc gii cỏc mụn vn hoỏ l ra ngoi xó hi s nhp cuc
mt cỏch mau l v d dng, khụng nờn dy cho cỏc em tr thnh nhng con mt
sỏch m li xa ri thc t xó hi; cn o to cho hc sinh va l nhng con ngi
chuyờn sõu v mt lnh vc, va l con ngi ton din. Cú xỏc nh nh vy mi
cú ng c v hnh ng ỳng n, giỏo viờn mi cú phng phỏp ỳng n trong

---------------------------------------------------------------------- 18
-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên


Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS
-------------------------------------------------------------------------------------------hot ng phỏt hin v bi dng hc sinh gii, gúp phn hon thnh tt mc tiờu:
Bi dng ngy cng nhiu nhõn ti, cng nhiu ngun nhõn lc cht lng cao
cho t nc.
3.2.3. Ch o ni dung bi dng.
Chng trỡnh v ni dung bi dng phi th hin tớnh ton din, cú nh
vy mi ỏp ng c nhu cu o to th h tr tr thnh con ngi phỏt trin
ton din, nng ng, sỏng to. Phi cú s kt hp gia dy bi dng vn hoỏ
vi cỏc mt giỏo dc nh: o c, sc kho, thm m...
Ni dung bi dng phi th hin mi quan h gia cỏc mụn trong nhúm
mụn khoa hc xó hi hay khoa hc t nhiờn, c bit l mi quan h gia lý
thuyt vi vn dng lý thuyt trong tng mụn khoa hc khỏc nhau. iu chỳ ý
nht trong son ni dung bi dy bi dng l tng cng ra nhiu bi tp vi
cỏc dng khỏc nhau, cú nhiu ng dng trong cuc sng cho hc sinh c t
hc nhiu; ni dung phi th hin tớnh k tha truyn thng nhng ng thi
cng tip cn vi kin thc hin i.
3.2.4. Ch o phng phỏp bi dng hc sinh gii.
Hin nay bc hc Ph thụng, quan nim cao kin thc, coi nh nng
lc hot ng ca hc sinh ó dn n tỡnh trng cũn t chc nhiu mụn hc trong
chng trỡnh giỏo dc, phng phỏp dy hc ch yu vn l truyn th mt chiu,
cha to c nim vui hc tp cho ngi hc, cha lm cho hc sinh cm nhn
c Mi ngy n trng l mt ngy vui. i vi cụng tỏc bi dng hc
sinh gii cng vy, chỳng ta cn phi phi hp cỏc phng phỏp dy hc linh
hot, hp lý vi mi ni dung bi dy khỏc nhau. Bi vỡ khụng cú mt phng

phỏp dy hc no l ti u nht, mt phng phỏp cú th thớch hp vi bi ny

---------------------------------------------------------------------- 19
-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên


Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS
-------------------------------------------------------------------------------------------nhng bi khỏc li khụng, cú th thớch hp vi mụn ny nhng mụn khỏc li
khụng... Ti nng ca ngi thy l bit s dng v phi hp cỏc phng phỏp
mt cỏch linh hot v hp lý trong tng tỡnh hung v i tng hc sinh c th,
phi lm sao hc sinh tip thu c nhng kin thc khú m khụng cm thy
cú ỏp lc kin thc ố nng.
Cn chỳ ý rng dy bi dng cho hc sinh l dy sỏng to cho hc sinh
cho dự l dy theo phng phỏp no thỡ cng cn m bo phỏt huy tớnh tớch cc
hc tp ca hc sinh, c bit l phi dy lm sao cho hc sinh bit cỏch t hc
cú hiu qu, vn lờn t lm ch trong vic chim lnh kin thc mi trờn c s
kin thc ó tip thu. Mi mt mụn hc cú nhng phng phỏp c trng riờng
dy v cú nhng cỏch thc khỏc nhau hc do ú trong quỏ trỡnh ch o
thc hin phng phỏp cỏc nh trng cn nm vng lý lun dy hc cỏc b
mụn ch o thc hin.
3.2.5. Ch o cụng tỏc xõy dng i ng giỏo viờn bi dng.
Nhõn t quyt inh n cht lng bi dng, thnh tớch t c ca hoc
sinh l i ng cỏn b, giỏo viờn bi dng, do ú cn phi la chn v cú k
hoch bi dng cho i ng cỏn b, giỏo viờn cỏc trng thng xuyờn hn
thụng qua cỏc hot ng: Thi giỏo viờn dy gii cỏc cp, bi dng giỏo viờn
theo chu k, theo chuyờn ... nõng cao cht lng i ng, tuyn chn i
ng ct cỏn chuyờn mụn, i ng giỏo viờn cú kinh nghim v thnh tớch trong
vic bi dng hc sinh gii cỏc trng.

Ngi thy gii l ngi thy phi bit t b vai trũ ch ng thuyt ging
ca mỡnh, tr thnh ngi t chc, thit k, o din dn dt hc trũ tỡm ra v
chim lnh tri thc. Trong cụng tỏc bi dng hc sinh gii thỡ phng phỏp ny cn
phỏt huy ti a, bờn cnh ú ngi thy cũn phi gii v kin thc chuyờn mụn, phi

---------------------------------------------------------------------- 20
-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên


Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS
-------------------------------------------------------------------------------------------bit kt hp cỏc phng phỏp hp lý, nhun nhuyn nh mt ngh thut trong ú
phng phỏp dy hc tớch cc úng vai trũ ch o.
3.2.6. Ch o Hiu trng cỏc trng chun b tt cỏc iu kin cho cụng tỏc
bi dng hc sinh gii.
Cht lng l mc tiờu hng u ca mi nn giỏo dc, nhng cht lng
cng ũi hi nhng u t tho ỏng. Vi iu kin kinh t ca huyn cha th
ũi hi nhng s u t ca nh nc cho giỏo dc ngang bng vi s u t
ca nhiu huyn, tnh khỏc c bit l nhng huyn, tnh cú nn kinh t phỏt
trin. Do ú, Phũng Giỏo dc v o to v cỏc trng Trung hc c s trong
ton huyn cn tn dng mi s u t ca nh nc, nhng úng gúp ca cỏc
t chc xó hi, ca nhõn dõn nõng cao cht lng giỏo dc mt cỏch tt nht
mc dự cht lng ny cú th cha so sỏnh c vi cht lng ca nhiu
huyn, tnh cú nn kinh t phỏt trin khỏc.
Ch o cỏc trng cn tham mu xõy dng k hoch d trự c th cho
vic mua sm ti liu bi dng nõng cao, cỏc loi sỏch tham kho, trang thit b
dy hc, xõy dng c s vt cht (phũng hc, phũng thc hnh, phũng thớ
nghim...) phc v cho cụng tỏc bi dng c ton din hn.
Bờn cnh ú, cn y mnh cụng tỏc xó hi hoỏ giỏo dc, huy ng mi

ngun lc t ph huynh hoc sinh, t nhõn dõn, t cỏc t chc on th, cỏc nh
ho tõm... to c ngun ti chớnh kp thi ỏp ng v ng viờn hot ng
bi dng hc sinh gii.
3.3. Chỳ trng cụng tỏc nõng cao cht lng i tr v tuyn chn, bi
dng hc sinh gii cỏc lp 6, 7, 8.
Trong bi núi chuyn ca Bỏc ti lp o to hng dn viờn cỏc tri hố
ngy 12/6/1956 (H Chớ Minh - Ton tp - Tp VIII - Trang 184) Ngi cú dố

---------------------------------------------------------------------- 21
-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên


Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS
-------------------------------------------------------------------------------------------chng mt s cỏn b qun lý giỏo dc cú tõm lý núng vi mun phỏt trin giỏo dc:
Khỏng chin phi mt my nm. Vi khụng c. Giỏo dc cng phi theo hon
cnh, iu kin. Phi ra sc lm nhng lm vi khụng c. T õy ra ca thỡ th
nht l bc th nht, th hai mi n bc th hai ri th ba mi l bc th ba,
vi thỡ ngó. L phi cú k hoch, cú tng bc. Tht vy, khụng ch trong cụng
tỏc bi dng hc sinh gii m c trong cụng tỏc nõng cao cht lng giỏo dc i
tr cng vy chỳng ta cn phi xõy dng mt k hoch di hi, tin tng bc,
khụng th vi vng. Chỳng ta ai cng bit rng, mun hc gii trc tiờn phi nm
vng kin thc, phi hiu v vn dng linh hot kin thc c bn nờn mun nõng
cao cht lng mi nhn trc tiờn phi nõng cao cht lng i tr hay núi cỏch
khỏc nõng cao cht lng i tr nhm to nn múng, to b phúng cho cụng tỏc
cht lng mi nhn.
Ch o cỏc trng xõy dng k hoch chin lc nh ó núi trờn l khụng
ch quan tõm n cỏc i tng hc sinh lp 9 m phi quan tõm n cỏc i
tng ngun cỏc khi lp 6, 7, 8. Mc dự khụng t chc thi hc sinh gii cp

tnh cỏc khi 6, 7, 8 nhng cỏc trng hc vn phi thng xuyờn lm tt t cụng
tỏc phỏt hin n bi dng, t ni dung n phng phng phỏp bi dng v
cú i tuyn tham gia thi hc sinh gii cp huyn lp 6, 7, 8 do Phũng GD&T t
chc tt c cỏc mụn cú th duy trỡ c nờn tng cht lng cho nh trng.
4. Nhng ói ng ng viờn cho vic dy gii v hc gii.
*) V tinh thn.

---------------------------------------------------------------------- 22
-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên


Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS
-------------------------------------------------------------------------------------------Phũng Giỏo dc v o to hng nm t chc l trao thng cho cỏc trng
cú hc sinh t gii, cho cỏc giỏo viờn bi dng v hc sinh t gii cao trong cỏc
k thi hc sinh gii cp huyn, tnh. Ch o cỏc trng bu ra cỏc cỏ nhõn in
hỡnh trong phong tro dy gii v hc gii biu dng, khen thng trc tp
th giỏo viờn, hc sinh trong ton trng, ng thi u tiờn cho giỏo viờn v hc
sinh khi bỡnh xột cỏc danh hiu thi ua, i vi giỏo viờn bi bng nhiu nm cú
hc sinh gii cp huyn, cp tnh thỡ b chớ cho i tham quan hc tp kinh nghim
theo k hoch tham quan hc tp ca Phũng Giỏo dc v o to.
*) V vt cht.
Phũng GD&T ó tham mu vi U ban nhõn dõn huyn khen thng:
Phn thng i vi giỏo viờn dy gii cỏc cp:
- GV dy gii cp huyn v giỏo viờn bi dng cú hc sinh t hc sinh
gii cp huyn: 200.000.
- Giỏo viờn dy gii cp tnh: 300.000.
Phn thng i vi hc sinh gii cp huyn v hc sinh gii cp tnh:
Hc sinh gii cp huyn

Hc sinh gii cp tnh

Gii nht Gii nhỡ

Gii ba

Gii KK Gii nht Gii nhỡ

Gii ba

Gii KK

250.000

150.000

100.000

200.000

150.000

200.000

300.000

250.000

*) V cụng tỏc thi ua khen thng.

Cui nm hc, Phũng Giỏo dc v o to cn c theo ch tiờu ó xõy
dng t u nm ca cỏc trng chm im v xp loi thi ua. Cn c vo
cỏc vn bn hng dn ca y ban nhõn dõn tnh, S Giỏo dc v o to Lai
Chõu, Phũng Giỏo dc v o to Than Uyờn cng xõy dng cỏc tiờu chớ ỏnh
giỏ xp loi thi ua ca ngnh trong ú cú tiờu trớ ỏnh giỏ xp loi cỏn b da
trờn cht lng ca n v.

---------------------------------------------------------------------- 23
-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên


Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS
-------------------------------------------------------------------------------------------Ch o cỏc trng Trung hc c s theo ch tiờu hc sinh gii ó giao cho
t chuyờn mụn v giỏo viờn xp loi thi ua ca t chuyờn mụn, ca giỏo viờn
cui nm; khen thng xng ỏng v khuyn khớch ng viờn kp thi nhng
thnh tớch ca nhng giỏo viờn tham gia bi dng t kt qu v cỏc hc sinh
t hc sinh gii cỏc cp.
V - HIU QU SNG KIN KINH NGHIM:
Sau khi trin khai ch o cỏc trng ỏp dng thc hin ti, kt qu bi
dng v ng ký thi hc sinh gii cỏc cp cú nhiu chuyn bin tớch cc. C
th qua kt qu thi chn hc sinh gii cp huyn trong 03 nm gn õy:
- Nm hc 2009-2010: Kt qu thi HSG cp huyn: 60 gii/293 HS d thi
t 18,3%.
- Nm hc 2010-2011: Kt qu thi HSG cp huyn: 47 gii/250 HS d thi
t 18,8%, tng 0,3%.
Nm hc 2011-2012: Kt qu thi HSG cp huyn: 72 gii/313 HS d thi
t 23%, tng 1.2%.

C - PHN KT LUN
I - NHNG BI HC KINH NGHIM:

- i vi Phũng Giỏo dc v o to:
+ Coi cụng tỏc phỏt hin v bi dng hc sinh gii l mt cụng tỏc ch o,
song song vi cụng tỏc nõng cao cht lng giỏo dc i tr. Gn thnh tớch ca
cụng tỏc phỏt hin v bi dng hc sinh gii ca cỏc trng vo nhim v chuyờn
mụn v xp loi cụng tỏc thi ua ca cỏc hiu trng nh trng.
+ Phi xõy dng cỏc k hoch di hn, tng bc cho cụng tỏc phỏt hin,
tuyn chn v bi dng, t vic nõng cao cht lng giỏo dc i tr n nõng cao
---------------------------------------------------------------------- 24

-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên


Giải pháp chỉ đạo phát hiện, tuyển chọn và bồi dỡng
học sinh giỏi bậc THCS
-------------------------------------------------------------------------------------------cht lng mi nhn, t cụng tỏc phỏt hin, bi dng lc lng ngun ( cỏc lp
6, 7, 8) n vic bi dng i tuyn i thi hc sinh gii cỏc cp (lp 9). Cỏc k
hoch ú cn tin hnh mt cỏch khoa hc, cú quy trỡnh rừ rng v liờn tc.
- i vi cỏc n v trng hc phi:
+ ỏnh giỏ ỳng nng lc, s trng, th mnh ca giỏo viờn b mụn v
hc sinh phõn cụng giỏo viờn bi dng c hiu qu.
+ Kp thi khớch l, ng viờn v tinh thn, vt cht cho thy cụ trc tip
bi dng hc sinh gii v cỏc em hc sinh t thnh tớch trong cỏc k thi hc
sinh gii.
+ Ch o i ng bi dng hc sinh gii chỳ ý ni dung chng trỡnh dy
chớnh khoỏ: m bo kin thc c bn, ỳng, sõu... õy l yu t quan trng h
thng hoỏ, m rng, nõng cao kin thc trong cỏc tit dy bi dng nõng cao.

+ Lm tt cụng tỏc xó hi hoỏ giỏo dc trong vic bi dng hc sinh
gii, cn phi kt hp vi cỏc lc lng giỏo dc ngoi nh trng to nờn s
quan tõm rng rói n cụng tỏc bi dng hc sinh gii.
II - í NGHA CA SNG KIN KINH NGHIM:
Vic phỏt hin, tuyn chn v bi dng hc sinh gii cỏc trng
THCS l nhim v quan trng v cp thit nhm bi dng nhõn ti to ra
ngun lc cht lng cho huyn Than Uyờn ng thi cng thc hin nhim v
quan trng trong ch o chuyờn mụn ca Phũng Giỏo dc v o to.
S ch o quyt lit ca Phũng Giỏo dc v o to ó tỏc ng mnh
m n nhn thc, t tng ca cỏn b, giỏo viờn cỏc trng. i vi giỏo viờn
cú kh nng dy bi dng ó xỏc nh trỏch nhim l phi vn lờn xng ỏng
vi nim tin yờu ca hc sinh, ph huynh v nim tin, s ngng m ca ng
nghip, bn bố. i vi nhng giỏo viờn cha cú kinh nghim trong ging dy
thỡ phi c gng vn lờn hc hi kinh nghim ca bn bố, ng nghip ỏp

---------------------------------------------------------------------- 25
-----Đinh Công Vơng - Cán bộ chuyên môn Phòng GD-ĐT
Than Uyên