Ngữ văn 7
Người thực hiện : Phạm Thị Diệu Hiền
Ví dụ:
a. Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“ Cục …cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
……..
Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi cũng vì
vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ
(Xuân Quỳnh)
b. Hồ Chí Minh muôn năm!
Hồ Chí Minh muôn năm!
Hồ Chí Minh muôn năm!
Phút giây thiêng anh gọi Bác ba lần.
( Tố Hữu)
Ghi nhớ
Khi nói hoặc viết người ta có thể dùng biện pháp lặp
lại từ ngữ (hoặc cả một câu) để làm nổi bật ý, gây cảm
xúc mạnh. Cách lặp lại như vậy gọi là phép điệp ngữ;
từ ngữ được lặp lại gọi là điệp ngữ.
L: Hãy tìm điệp ngữ và nêu tác dụng của điệp
ngữ đó?
Một dân tộc đã gan góc chống ách nô lệ của
Pháp hơn tám mươi năm nay, một dân tộc đã
gan góc đứng về phe Đồng minh chống phát
xít mấy năm nay, dân tộc đó phải được tự do!
Dân tộc đó phải được độc lập !
(Hồ Chí Minh)
->Nhấn mạnh sự gan dạ, dũng cảm của dân tộc Việt Nam
trong cuộc chiến đấu chống ngoại xâm và nhấn mạnh quyền
được hưởng tự do, độc lập của dân tộc ta.
L: Tìm đặc điểm của các dạng điệp ngữ
a/ Khổ đầu của bài thơ
“Tiếng gà trưa”
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ :
“Cục ... cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
Điệp ngữ cách quãng
b/ Anh đã tìm em rất lâu, rất lâu
Cô gái ở Thạch Kim Thạch Nhọn
Khăn xanh, khăn xanh phơi đầy lán sớm
Sách trắng mở tung trắng cả rừng chiều
....
Chuyện kể từ nỗi nhớ sâu sa
Thương em, thương em, thương em biết mấy
( Phạm Tiến Duật )
Điệp ngữ nối tiếp
c/ Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai ?
Điệp ngữ chuyển tiếp ( điệp ngữ vòng )
Các dạng điệp ngữ
Điệp ngữ
cách quãng
Điệp ngữ
nối tiếp
Điệp ngữ
chuyển tiếp
(điệp ngữ
vòng)
Ghi nhớ 2
Điệp ngữ có nhiều dạng: điệp ngữ cách
quãng, điệp ngữ nối tiếp, điệp ngữ chuyển tiếp
(điệp ngữ vòng).
L: Tìm điệp ngữ và xác định dạng điệp ngữ
Vậy mà giờ đây, anh em tôi sắp phải xa nhau.
Có thể sẽ xa nhau mãi mãi. Lạy trời đây chỉ là
một giấc mơ. Một giấc mơ thôi.
Khánh Hoài
Bài tập 1/ 153: Tìm điệp ngữ trong những đoạn trích sau
đây và cho biết tác giả muốn nhấn mạnh điều gì?
Người ta đi cấy lấy công,
Tôi nay đi cấy còn trông nhiều bề.
Trông trời, trông đất, trông mây,
Trông mưa, trông gió, trông ngày, trông
đêm.
Trông cho chân cứng đá mềm,
Trời êm, biển lặng mới yên tấm lòng.
(Ca dao)
Thảo luận (nhóm đôi 3 phút)
a. Các từ ngữ lặp lại trong đoạn văn có biểu cảm hay không? Vì
sao?
b. Chữa lại cho đoạn văn hay hơn
Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Mảnh vườn ở
phía sau nhà em, em trồng rất nhiều hoa. Em trồng hoa
cúc. Em trồng hoa thược dược. Em trồng hoa đồng tiền.
Em trồng hoa hồng. Em trồng cả hoa lay ơn nữa. Ngày
Phụ nữ quốc tế, em hái hoa sau vườn nhà em tặng mẹ
em. Em hái hoa tặng chị em…
Đáp án thảo luận
vườn Mảnh vườn ở phía sau nhà em,
Phía sau nhà em có một mảnh vườn.
em
em trồng rất nhiều loài hoa. Em trồng hoa cúc. Em trồng hoa thược
dược. Em trồng hoa đồng tiền. Em trồng hoa hồng. Em trồng cả hoa
lay-ơn nữa. Ngày Phụ nữ quốc tế, em hái hoa sau vườn nhà em tặng
mẹ em
em. Em hái hoa tặng chị em
em…
Lỗi lặp
Sửa lại
Phía sau nhà em có một mảnh vườn. Em trồng rất nhiều loài hoa:
hoa cúc, hoa thược dược, hoa đồng tiền, hoa hồng, cả hoa lay-ơn
nữa. Ngày Phụ nữ quốc tế, em hái hoa tặng mẹ và chị em…
Bài tập 4: Hãy viết đoạn văn ngắn có sử dụng điệp ngữ
Đoạn văn tham khảo
Buổi sáng mùa hè, sân trường tràn ngập sắc nắng.
Nắng nhảy nhót trên những tàu lá xanh, nắng nhuộm
vàng những sắc hoa, nắng đậu trên vai áo của cô, của
bạn. Nắng làm bừng sáng lớp học, bừng sáng gương mặt
học trò.
Bài tập: Dòng nào nói đúng về điệp ngữ?
A. Lặp lại từ ngữ (hoặc cả một câu, một
đoạn) để làm nổi bật ý, gây cảm xúc mạnh.
B. Lặp lại một dấu thanh nào đó để tạo nhạc
điệu đặc biệt cho câu thơ, câu văn.
C. Lặp lại phụ âm đầu hoặc phần vần của
tiếng để tạo ấn tượng độc đáo.
Bi tp 1: Khoanh trũn vo ch cỏi ng trc ỏp ỏn ỳng:
1. Dựng ip ng trong cõu khi vit hay khi núi nhm mc ớch gỡ?
A. Làm cho ngời nghe chú ý đến điều mình đề
cập.
B. Tạo ra nhạc điệu cho câu văn hay câu
thơ.
C. Làm nổi bật điều đợc nói đến, gây ấn tợng và
cảm xúc mạnh.
D. Để tiết kiệm từ ngữ tối đa, tăng hiệu
quả diễn đạt.
2. Điệp ngữ có những dạng chính
nào?
A. Điệp ngữ nối tiếp, điệp ngữ cách
quãng.
B. Điệp ngữ nối tiếp, điệp ngữ chuyển
tiếp.
C. Điệp ngữ cách quãng, điệp ngữ chuyển tiếp.
D. Điệp ngữ nối tiếp, điệp ngữ cách quãng, điệp
ngữ chuyển tiếp.
HƯỚNG DẪN CÔNG VIỆC NỐI TIẾP
- Học thuộc các ghi nhớ và xem lại các
bài tập .
- Soạn tiết : Luyện nói: Phát biểu cảm nghĩ
về tác phẩm văn học
+ Tìm hiểu đề bài, tìm ý, lập dàn bài
+ Viết bài , luyện nói ở nhà