Tải bản đầy đủ (.pdf) (102 trang)

Một số giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh của tổng công ty địa ốc sài gòn

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (5.15 MB, 102 trang )

.

~a~~,,~-.,~~-."~''~'*~~~,~~'~,,~,~~~~~,~~~~'~''~~~~~~~····..

BO GIAO Dl)C vA DAO T40
TRUONG D41 HOC KINH TE THANH PRO HO CHi MINH

··..

-----oOo-----

,..,

··..

~

··..

NGUYEN KHAC GIANG

··...

...

"'

K

?


-"'

··..

"'

MOT
SO GIAI PHAP NANG CAO

"'

HI~U

?

··..

?

QUA KINH DOANH CUA

,\?

K

"'

'

··..


'

··..

'

TONG CONG TY DIA
OC SAl GON

··....

.,
Chuyen nganh
Ma sef.

··..

: QUAN TR_l KINH DOANH
: 60.34.05

··..

,...

. . .,

r,.,

~


LUAN
. VAN THAC
. SI KINH TE

---

.,_

-

.

··..
·...

NGUOI HUONG DAN KHOA HQC

TS. NGO QUANG HUAN
'•,

'

··..

BQ GIAO D!,JC VA DAO TAO
TRUcJNG DH KINH TE TP.HCM

··....
··..


TRlfVIEN
-.!.

s-1 A'\A ~ ~
..



··..

TP. HO CHi MINH - 2005

··... ·.

11.,

......

•• ••

••••

••••

'•:o.

11.,

••••


••••

... . . .

'··..

•• ••

..

•...

:o..,.

•••

••••

•••••

•• ••

.


LOICAMKET

Nguoi vie't xin cam k~t day la d€ tai do ngll'oi vie't t1,r nghien ctru, hoan toan m6i,
khong sao chep l~i cua ngueri khac. Cac s6 li~u ngll'oi vie't sir dvng la do ngU'oi vie't t1,r suu

t~p tren cac phuong ti~n thong tin hay l~y tir Phong ke' ho~ch kinh doanh, Phong ke' tmin

tai chfnh cua T6ng Cong ty Bia de Sai Gon.
Ngll'oi vie't xin chiu trach nhi~m hoan toan n~u c6 phat hi~n gi gian d6i.

-

,

NGUYEN KHAC GIANG


LOICAMON
Tru&c tien, em xin g&i Uri cam on chan thrum dSn TS. Ngo Quang Huan nguai da
hu6ng dfin em rAt t~n tinh trong qua trinh thvc hi~n dS tai nay. Em cling xin g&i lai cam
on d~n Quy thdy co Truang Dc;ti H9c Kinh TS Tp.

Hb Chi Minh da truySn

d~t kie'n thuc

trong thai gian tac gia hQc t~p t~i tntong, Ban Tdng Giam d6c Tdng Cong ty Dia 6c Sai
gon, phong Ke' ho~ch kinh doanh va phong Ke' toan Tai chinh cua Tdng cong ty da h6

trq hie gia t~ tinh trong vi~c thu th~p s6 li~u.
Cu6i cling toi xin g&i lai cam an dSn cac b~n be xa gdn, cac dbng nghi~p da g6p y,
d()ng vi en toi trong qua trinh th\fc hi~n dS tai.
NGUYEN KHAC GIANG



DANH MVC CAC BANG, MO HINH
?

BANG

Bang 1

: Thvc tr~ng doanh thu

Bang 2

: Th\l'C tn;mg CO' c~u li san cua RESCO

Bang 3

: Thl,ic tr~ng trang bi tai san binh quan m<?t lao d(>ng

Bang 4

: Thl,ic tr~ng cac khoan nq phai tra

Bang 5

: Th1fc tr~ng chi phi Hii vay

Bang 7

: Thue' va cac khoan phai n(>p ngan sach

Bang 8


: Thvc tr~ng thu

Bang 9

: Thvc tr~ng gia tri gia tang tren m<?t lao d(>ng

Bang 10

: Th1fc tr~ng cd ca'u chi phi trong doanh thu

Bang 11

: Thl,ic tr~ng

Bang 12

: Thl,ic tr~ng hi~u qua tai chinh

Bang 13

: Binh huang ho~t d(>ng cua T6ng Cong ty 2005-2010

Bang 14

: Cac thong s6 cd ban cua gia

Bang 15

: MU'c d


Bang 17

: MU'c d
Bang 18

: Cac thong s6 cd ban cua cac don bay tai chinh

Bang 19

: MU'c d(> anh hu'dng cua cac nhan t6 toi cac don bay tai chinh

nh~p

hi~u

binh quan m<?t lao d(>ng

qua su dvng tai san

tri gia tang tren m<?t lao d(>ng

MOHINH

Mo hlnh 1

: Mo hinh phan tich hi~u qua xa h
Mo hlnh 2


: Mo hlnh phan tich hi~u qua tai chinh

Mo hlnh 3

: Mo hinh phan tich cac don bgy tai chinh


Ml)C Ll)C
LOICAMKET
LOICAMON
DANH Ml)C CAC BANG, MO HINH
M<1 DAU

Trang

CHUONG 1: NHUNG LY LU!N

co BAN VE HIIJ;U QUA KINH DOANH

CUA CAC DOANH NGHIIJ;P NHA NUOC
1.1 NHUNG VAN DE

co BAN VE HIIJ;U QUA KINH DOANH

1.1.1. Khai nic%m va ban chd't hic%u qua
1.1.1.1 Khai

ni~m


1
1
1
1

1.1.1.2 Ban cha't

2

1.1.2 Hic%u qua kinh doanh cua cac doanh nghic%p nha mt6'c

2

1.1.3 M6i quan he% giii'a hic%u qua kinh doanh va lQ'i the' c~nh tranh

3

1.2 HIJ; THONG CHi TIEU DANH GIA HIIJ;U QUA KINH DOANH
CUA CAC DOANH NGHIIJ;P NHA NUOC
1.2.1 Cac cd sit tinh toan chi ti~u hic%u qua kinh doanh cua doanh nghi~p nha mt6'c:

4
4

1.2.1.1. Xac dinh cac chi til~u ke't qua d§u ra

4

1.2.1.2. Xac dinh cac chi tieu ctgu vao


5

1.2.2 He% th6ng chi ti~u danh gia hic%u qua kinh doanh cua doanh nghic%p nha mt6'c
----------------------------------------

1.2.2.1 Chi tieu danh gia hi~u qua kinh te' xa h9i
1.2.2.2. Chi tieu danh gia

7

--------------------------------

hi~u

qua tai chinh

7

9

1.3 CAC NHAN TO ANH HUdNG DEN HIIJ;U QUA KINH DOANH
?

,...

CUA DOANH NGHIJ::P
1.3.1 Cac nhan t6 b~n ngoai doanh nghic%p

12
12


1.3.1.1 Cac nhan to' thu()c moi tru'ong kinh doanh

12

1.3.1.2 Cac nhan to' thu()c moi tru'ong qmh tranh

12

1.3.2 Cac nhan t6 n()i t~i doanh nghic%p

14

1.3.2.1 Ho~t d()ng quan tri chie'n htqc

14

1.3.2.2 Ho~t d()ng quan tri marketing

14

1.3.2.3 Ho~t d()ng t6 chuc va quan tri ngudn h;t'c lao d()ng

15

1.3.2.4 Ho~t d()ng tai chinh

15

1.3.2.5 Ho~t d()ng t6 chuc san xua't va quan tri cha't htqng


17


CHUONG II: THVC TR~NG Hl:itU QUA KINH DOANH CUA
,f/

A

A;

'

'

19

TONG CONG TY DJA OC SAl GON
_,

_,:J

A

A

A;

'


'

2.1 GIOI THI~U TONG CONG TY DJA OC SAl GON

19

2.1.1 Qua trlnh hlnh th~mh va phat triin

19

2.1.2 MQ-c dich thanh h}p

19

2.1.3 Chuc nang ho~t d()ng

19

2.1.4 Dijc diim

20

2.1.5 H~ tho'ng t6' chuc b() may ciia T6'ng Cong ty

20

2.2 PHAN TICH CAC NHAN TO ANH HUONG DEN Hl:itU QUA KINH DOANH
?

_,:J


A

A;

'

'

CUA TONG CONG TY DJA OC SAl GON
2.2.1 Cac nhdn to' ben ngoai doanh nghi~p

21
21

2.2.1.1 Cac nhan to' thu()c moi tntong kinh doanh

21

2.2.1.2 Cac yeu t5 thu
23

2.2.2 Phiin tich cac nhdn to' n()i t~i chii ye'u anh hu'O'ng de'n hi~u qua kinh doanh
ciia T6'ng Cong ty Dia Oc Sai Gon
2.2.2.1 Lc;li the' C?nh tranh cua Td'ng Cong ty

~._2.7.2 Nb.an tf>_qui'm tri chien hiQ'_G __

26

26
___28_

2.2.2.3. Nhan t5 marketing

28

2.2.2.4 Nhan t5 tai chinh

29

2.2.2.5 Nhan to' b9 may quan ly va quan tri ngu6n nhan h~c

34

2.2.2.6 Cong tac quan tri cha't htc;lng

35

2.3 THVC TR~NG Hl:itU QUA KINH DOANH CUA
A

A

~

'

'


TONG CONG TY DJA OC SAl GON
2.3.1 ThQ'c tr~ng hi~u qua kinh doanh

35
35

2.3.1.1 Hi~u qua kinh te' xa h9i

35

2.3.1.2 Hi~u qua tai chinh

38


CHUONG III : MQT so GIAI PHAP v A KIEN NGHJ CHU YEU NHAM NANG
cAo HI:tu QUA KINH DOANH TONG coNG TY DJA 6c sAIGON

45

3.1 MQT so QUAN DIEM XAY DljNG CAC GIAI PHAP

45

3.1.1 M()t s6 IDQ.C tieu cd ban ciia T6ng cong ty giai do~n 2005-2010

45

3.1.2 Xac djnh vi tri c~nh tranh ciia T6ng Cong Ty


45

3.1.3 M()t s6 quan di~m cd ban djnh hu'6'ng cho cac giai phap

46

3.2 Ht THONG cA.c GIAI PHAP NHAM NANG cAo HI:tu QUA
A!

"'

,.."

....

'

KINH DOANH TONG CONG TY DJA OC SAl GON
3.2.1 Thie't l~p m()t s6 mo hlnh phan tich va danh ghi hi~u qua kinh doanh
3.2.1.1 Thie't l?p m()t scf mo hlnh

46
46
46

3.2.1.2 V?n dt~ng cac mo hlnh d~ phan tich tht;t'e tr~mg hi¢u qua
kinh doanh t?i Tdng Cong Ty Bia de SaiGon

3.2.2 Cac giai phap thu()c ph~m vi doanh nghi~p


51

58

3.2.2.1 T?n dvng va phat huy tcfi da lqi the' e?nh tranh san e6 eua doanh nghi¢p

58

3.2.2.1 Xay dl;t'ng ehie'n htqe kinh doanh phu hqp

59

3.2.2.2 f)~y m?nh ho?t d()ng marketing

60

3.2.2.3 Hoan thi¢n eong tae quan tri tai ehinh

61

3.2.2.4 Hoan thi¢n b9 may quan ly va eong tae qmin tri ngudn nhan ll;t'e

62

- - --

-

--


-----·-

3.2.3 M()t s6 kie'n nghj
3.2.3.1 Hoan thi¢n h¢ thcfng phap lu?t ve doanh nghi¢p va thi tru'ong bfft d()ng san

63
63

3.2.3.2 Thl;t'e hi¢n tcft eong tae quy ho?eh, ke' ho?eh stl' dvng dfft
tren dia ban Tp Hd Chi Minh

64

3.2.3.3 Thanh l?p va hoan thi¢n h¢ thcfng san, trung tam giao dieh bfft d()ng san

64

3.2.3.3 Cling ecf va hoan thi¢n eae eong ev tai ehinh bfft d()ng san

65

3.2.3.4 Quan ly h¢ thcfng dinh ehe'h6 trq cho thi truong bfft d()ng san

65

3.3.2.5 Td chile xay dl;t'ng va hoan thi¢n b9 may quan ly nha mtoe dcfi voi
linh vl;t'c bfft d()ng san

KETLU!N
TAILitU THAM KHAO

PHl)Ll)C

65


?

~

MODAU
1. Tinh cffp thitt cua d~ tai.

Voi slf phat triSn cua n6n kinh te' thi truong theo dinh huang xa h()i chu nghia,
n~n kinh te' Vi<$t Nam da co nhung chuySn bie'n

nh1t dinh va dc;tt du'qc nhi~u thanh tlfu

dang kS. Dong gop quan trQng trong nhung thanh tlfu do phai noi de'n sv phat triSn
nhanh chong cua thi tru'ong dia tfc, m()t thi tru'ong m~c du da hlnh thanh tU r1t lau
nhu'ng moi chi du'qc nha nu'oc quan tam va cong nh~n trong thoi gian gffn day. T6ng
Cong Ty Dia Oc Sai Gon du'qc thanh l~p theo quye't dinh stS 7363/QDUB ngay
23/1211997 cua UBND Tp. H6 Chi Minh va du'qc So Ke' Hoc;tch Dffu Tu' Tp. H6 Chi
Minh c1p gi1y chung nh~n kinh doanh stS 103446 ngay 29/0611998 voi muc vtfn ban
dffu la 350

tY d6ng la

m()t minh chung cho slf quan tam cua nha nu'oc trong vi<$c phat

triSn thi tru'ong co nhi~u rui ro va b1t 6n nay. Sau 8 nam thanh l~p, T6ng Cong Ty Dia

Oc SaiGon da g~t hai du'qc nhi6u thanh cong dang kS tren thi truong dia tfc thanh phtS.
Tuy nhien, la m()t doanh nghi<$p nha nu'oc du'qc thanh

l~p

theo bi<$n phap hanh chinh

nen hoc;tt d()ng cua T6ng Cong Ty khong tranh khoi nhung b1t c~p trong qua trlnh hoc;tt
d()ng lam anh hu'ong de'n hi<$u qua kinh doanh chung. Trong giai doc;tn moi hi<$n nay,
vi<$c nang cao hi<$u qua hoc;tt d()ng cua T6ng Cong Ty, xay dlfng T6ng Cong Ty thanh
m()t t~p doan kinh doanh dia 6c mc;tnh la m()t nhu cffu thie't ye'u. V1n d6 nay khong chi
la tdin tro cua ban lanh dc;to T6ng Cong Ty rna con la slf quan tam cua lanh dc;to Tp. H6
Chi Minh. D6 tai "M()t sfJ ghii phap nang cao hi~u qua kinh doanh cua Tdng C6ng

Ty Dja

Oc SaiGon" duqc chQn nh~m dap ling phffn nao yeu cffu do.

2. D6i tu'Q'ng nghien cuu
Lu~n van nghien cuu hi<$u qua, cac chi tieu danh gia hi<$u cua va cac nhan ttf

anh hu'ong de'n hi<$u qua kinh doanh cua doanh nghi<$p. TU' do danh gia du'qc moi
tru'ong kinh doanh va cac nhan ttf anh hu'ong de'n hi<$u qua kinh doanh cua T6ng Cong
Ty Dia Oc SaiGon. f)~ xu1t cac nhom giai phap thu()c phc;tm vi T6ng cong ty va nhung
kie'n nghi dS hoan thi<$n moi truong kinh doanh nh~m thuc d§'y slf phat triSn cua T6ng
Cong ty noi rieng va cua thi tru'ong dia tfc Thanh Phtf H6 Chi Minh noi chung.


3. Phu'dng phap nghU~n cuu
Trong qua trlnh nghien cuu, ngu'oi vie't da sii' dvng cac phu'dng phap quan sat lich

su, th6ng ke, phan tich t6'ng hqp tu cac ngu6n ali lit$u cua T6'ng cong ty, sach bao, t.;tp
chi, cac trang web ... Tu do lam ro hdn n9i dung nghien cuu v~ ly lu~n, phan tich va
trlnh bay thlfc tr.;tng, cling nhu' xay dlfng cac giai phap trong vit$c d.;tt de'n mvc tieu cua
d~ tai.

4. N()i dung cua d~ tai
£)~ tai co n9i dung chu ye'u nhu' sau :

Chu'dng 1 : Nhung cd s6ly lu~n cd ban vS hit$u qua kinh doanh cua doanh nghit$p
Chu'dng 2 : Thlfc tr.;tng hit$u qua kinh doanh cua T6'ng Cong Ty Dia Oc Sai Gon
Chu'dng 3 : M9t s6 giai pha p nh~m nang cao hit$u qua kinh doanh cua T6'ng Cong Ty
Dia Oc Sai Gon
Do thai gian nghien cuu con h.;tn che' cling nhu' cac tai lit$u tham khao con chua
d~y du, lu~n van se khong tranh khoi m9t s6 thie'u sot. Nguoi vie't mong nh~n du'qc slf

thong cam va gop y t~n tlnh cua Quy th~n co va cac d9c gia.


CHUONGI
NHUNG LY LU!N CO BAN vE Hitu QUA KINH DOANH
CUA CAC DOANH NGHitP NHA Nu'OC
1.1 NHUNG VANDE COBANVE HI~U QUA KINHDOANH.
1.1.1. Khai ni~m va ban cha't hi~u qua.
1.1.1.1 Khai ni~m.
M~c du c6 nhieu quan diSrn khac nhau song c6 thS kh~ng dinh: trong cd che" thi

tru'ong o nude ta hi~n nay rnQi doanh nghi~p deu c6 rnl,lc dich bao trurn va Hiu dai la t6i
da hoa lQi nhu~n. DS d:;1t du'Qc rnl,lc tieu nay doanh nghi~p phai xac dinh chie"n lu'Qc
kinh doanh trong rnQi giai do:;1n phat triSn phu hQp vdi nhung thay d6i cua rnoi tru'ong
kinh doanh, phai phan b6 va quan


tri co hi~u qua cac ngu6n h.fc

va luon kiSrn tra qua

trlnh dang di~n ra la c6 hi~u qua. Mu6n kiSrn tra du'Qc tinh hi~u qua cua ho:;1t dQng san
xuftt kinh doanh thl phai danh gia dl.fdc hi~u qua o ph:;1rn vi doanh nghi~p cling nhu' tung
bQ

ph~n.

C6 nhieu quan diSrn khac nhau ve hi~u qua kinh doanh. C6 nguoi cho ding
"hi~u qua san xuftt di~n ra khi xa h
khong c~t giarn san luc;1ng rnc~p de"n vftn de phan b6 hi~u qua cac ngu6n ll.fc cua nen san xuftt xa hQi. Tren giac dQ

nay r6 rang phan b6 cac ngu6n ll.fc kinh te" sao cho vi~c su dl,lng rnQi ngu6n ll.fc tren
-Qu'ong gidi-h:;ln-kha-nangsanxua"tse_larnchonenJtinhttfc;_c.S_hj~_\.l_gl.la_~~Q.l1h~t 11!.~ rndi
nen kinh te" c6 thS d:;1t dl.fdc. Trong khi d6 l:;1i c6 nhieu nha quan
kinh doanh du'Qc cac dinh boi ty

tri cho ding hi~u qua

s6 giua ke"t qua d:;1t du'Qc va chi phi bo ra dS d:;1t du'Qc

ke't qua d6. Manfred Kuhn cho r~ng "tinh hi~u qua du'Qc xac dinh b~ng each Iffy ke"t
qua tinh theo ddn vi gia

tri chia cho chi phi kinh doanh" 2 •


Tu cac quan diSrn tren c6 thS hiSu rn
phtJm tru phan anh trinh d() IQ'i dl}ng cac ngu6n lljc (nhiin lljc, v~t bjc, tien vo'n,
da't dai..) d~ d~t dtiQ'c IDl}C ti~u xac dinh. Trinh d() IQ'i dl}ng cac ngu6n lljc chi c6
thi danh gia trong mdi quan h~ v6'i ke't qua t~o ra d~ xem xet xem mlH slj hao phi
ngu6n lljc xac dinh c6 th~ t~o ra ke't qua

o muc d()

nao. Vl v~y c6 thS rno ta hi~u

qua kinh doanh b~ng cong thuc chung nhftt nhu' sau :
H

1

2

K

= c

Samuelson va W.Nordhaus: Giao trlnh Kinh te' h9c, niim 1991
Manfred Kuhn, Til' di~n kinh te' , 1990

1


Trong d6 :


H Ut

Hi~u

qua kinh doanh

K Ia ke't qua d~t du<:Jc
C h1 Hao phi ngu6n ll;l'c d€ t~o ra ke't qua d6

1.1.1.2 Ban cha't.
B€ hi€u r6 ban chfft cua hi~u qua kinh doanh cffn phan bi~t ranh gioi giua hai
ph~m tru : hi~u qua va ke't qua. Ke't qua la ph~m tru phan anh nhung cai thu du'cjc sau

m()t qua trlnh kinh doanh hay m()t khoang thoi gian kinh doanh nao d6.
Ke't qua bao giO cling la mvc ti<:~u cua doanh nghi~p c6 th€ du'cjc bi€u hi~n b~ng
ddn

vi hi~n v~t ho~c ddn vi gia tri.

Ke't qua cling c6 th€ phan anh m~t chfft lu'cjng cua

san xufft kinh doanh hoan toan dinh tinh nhu' uy tin, danh tie'ng cua doanh nghi~p. chfft
lu'cjng cua san phffm ...
Trong khi d6, hi~u qua la m()t ph~m tru phan anh trlnh d() l<:Ji dvng cac ngu6n
ll;(c san xufft. Trinh d() lcji dvng cac ngu6n ll;(c khong th€ do b~ng cac ddn
hay gia

tri rna


la m()t ph~m tru tu'dng d6i. Cffn chu

y r~ng trlnh d()

vi hi~n v~ t

l<:Ji dvng cac ngu6n

ll;l'c chi c6 th€ du'<:Jc phan, anh b~ng s6 tu'dng d6i : ty s6 giua ke't qua va hao phi ngu6n
ll;(c. Trong thl;(c te' c6 nguoi xac dinh hi~u qua b~ng chenh l~ch giua ke't qua dffu ra voi
chi phi dffu vao. Bay la m()t each hi€u chua dffy du v~ hi~u qua. Chenh l~ch giua ke't
qua va chi phi luon la s6 tuy~t d6i, n6 chi phan anh mti'c d() d~t du'<:Jc v~ m()t m~t nao
d6 nen cling mang ban chfft la ke't qua cua qua trlnh kinh doanh va khong bao giO phan
anh du'cjc trlnh d() lcji dvng cac ngu6n ll;(c san xufft.
- - - -v~yc6-tlii ](e'rru~:n-v-e-oandia'rcua lii~tCqua-Kinliaoanlinliii's-al1 : Hi~u qua
kinh doanh la m()t ph~m tru phan anh m~t chfft lu'doanh, n6 phan anh trlnh d() su dvng cac ngu6n ll;(c san xufft (lao d()ng, may m6c thie't

bi, nguyen li~u, ti~n v6n, dfft dai.. .) trong qua trlnh tie'nhanh cac ho~t d()ng kinh doanh
cua doanh nghi~p cling nhu' cua m()t qu6c gia.

1.1.2 Hi~u qua kinh doanh cua cac doanh nghi~p nha mi6'c.
Hi~u

qua kinh doanh cua cac doanh

g6c d() m()t ddn

vi kinh te' cd s(J, d6 Ia


nghi~p

chinh la

hi~u

qua du'cjc xem xet (j

doanh nghi~p. Hi~u qua kinh doanh cua doanh

nghi~p c6 th€ du'
doanh nghi~p va g6c d() toan b() n~n kinh te' qu6c dan. Du'oi g6c d() chu s(J huu doanh
nghi~p ho~t d()ng kinh doanh, hi~u qua kinh doanh th€ hi~n la hi~u qua tai chinh. Duoi

g6c d() toan b() n~n kinh te' qu6c dan, hi~u qua kinh doanh du'cjc th€ hi~n qua hi~u qua
kinh te' xa h()i. Hi~u qua kinh doanh cua doanh nghi~p nha nu'oc la m()t ph~m tru kinh
te' phuc t~p du'cjc bi€u hi~n tren nhi~u g6c d() khac nhau do xufft phat tit

vi tri d~c bi~t
2


ciia doanh nghi~p nha m.(oc. BO'i voi cac doanh nghi~p nha nu'oc, Nha nu'oc vua d6ng
vai tro la ngu'oi chii sd huu, vua d6ng vai tro la ngu'oi quan ly toan b(> n~n kinh te' xa
h()i. Ml;lC tieu chung ciia cac doanh nghi~p ho~t d(>ng kinh doanh la t6i da h6a lciia chii sd hii'u. Lnhu~n, gia tri ciia doanh nghi~p hay gia tri thi tru'ong ciia c6 phie'u ... L
nu'oc trong vai tro Ia chii sd huu cac doanh


nghi~p

nha nu'oc

ho~ t

d(>ng kinh doanh

khong chi ddn thuffn nhu' cac doanh hghi~p khac rna con la lqi ich ciia toan b(> n~n kinh
te' qu6c dan. MtJc tieu kinh te' xa h(>i ciia toan xa h(>i ciia toan b9 n~n kinh te' da du'th~ hi~n ngay trong mtJc tieu, nhi~m VtJ ciia cac doanh nghi~p nha nu'oc. Hi~u qua

thanh phffn va hi~u qua n~n kinh te' xa h(>i phai du'qua kinh doanh ciia doanh

nghi~p

nha nu'oc.

M~t

khac, Ia m(>t

lo~i

hlnh doanh

nghi~p


tham gia ho~t d()ng kinh doanh, doanh nghi~p nha nu'oc cfing cffn phai danh gia hi~u
qua C1 g6c d9 thuffn tuy kinh doanh, d6 la hi~u qua tai chinh, tren cd sd d6 mOi c6 th~
so sanh, danh gia

hi~u

qua kinh doanh ciia doanh

nghi~p

nha nu'oc voi

hi~u

qua kinh

doanh ciia cac lo~i hlnh doanh nghi~p khac.
Vl

v~y, hi~u

qua kinh doanh ciia cac doanh

doanh cffn du'
nghi~p

nha nu'oc

ho~t


d(>ng kinh

ca hai g6c d(> hi~u qua kinh te' xa h()i va hi~u qua

tai chinh. Hi~u qua kinh te' xa h(>i ciia doanh nghi~p nha nude la hi~u qua thlfc hi~n cac
mtJc tieu v~ m~t kinh te' xa h(>i, day Ia mtJc tieu d~c bi~t trong ho~t d(>ng ciia doanh
nghi~p nha nu'oc, hi~u qua kinh te' xa h(>i la di~m khac nhau cd ban v~ mtJc dich ho~t

d(>ng ciia doanh nghi~p nha nu'oc va doanh nghi~p tu' nhan.
1.1.3 M()Jguan !t~_giua_hi~!l9l!~~in_lt (f_oanbvfll_Q'ithf~f.l-nbtranh_
Hi~u qua kinh doanh va l
Ia hai ph~m tru

kinh te" c6 m6i quan h~ khang khit, m~t thie't voi nhau. Hi~u qua kinh doanh ngay
cang du'lqi the" c~nh tranh vO'n c6, ddng thoi c6 th€ md r(>ng nhfi'ng lDoanh nghi~p c6 hi~u qua kinh te' xa h(>i cao: thu nh~p ciia ngu'oi lao d()ng du'thi~n va nang cao se la d(>ng htc d€ ngu'oi lao d(>ng ga:n b6 va tie'p we d6ng g6p

cong sue vao slf phat tri€n ciia doanh nghi~p, doanh nghi~p n(>p thue' cho ngan sach
nha nu'oc nhi~u, d~y dii va Iqp thoi se t~o di~u ki~n nang cao uy tin ciia doanh
nghi~p d6i voi cac cd quan quan ly, va tu'dng tlf nhu' v~y, m6i quan h~ voi cac ngan

hang, t6 chuc tin dtJng se ngay cang du'cac khoan HH vay va ndiSu ki~n tang them niSm tin cho c6 dong tie'p we gop vO'n d~u tu vao doanh
nghi~p. Ngu'

doanh

nghi~p

se c6 cd h(>i gianh du'
nghi~p

khac khong

3


th~ c6 du'qc. Lqi the' v~ quy rno, lqi the' v~ vi~c tie"p c~n du'qc nhung ngu6n h,tc c6

gia n~ nhu' lao d()ng, dfft dai, ti~n v6n ... d~u la nhung ye"u t6 quan trQng trong vi~c
d:;tt du'QC hi~U qua kinh doanh CUa doanh nghi~p.
""

,.,.,

?

"

,

,

?


"

?

,

1.2 H.J:: THONG CHI TIEU DANH GIA HI.J::U QUA KINH DOANH CUA CAC
DOANH NGHI)tP NHA NUOC
1.2.1 Cac cd sd tinh toan chi tieu hi~u qua kinh doanh ciia doanh nghi~p nha mioc:
1.2.1.1 Xac (}!nh cac chi tieu ke't qua ddu ra :
a. Doanh thu thudn :
Doanh thu thufin la chi tieu k~t qua kinh doanh quan trQng dfiu tien cua rn()t
doanh nghi~p, n6 c6 th~ du'<;Jc tim thffy rn()t each d~ dang tren bao cao k~t qua kinh
doanh ciia doanh nghi~p d6. Day cling Ia rn()t chi tieu quan tr9ng nha't th~ hi~n qui rno
ho(_lt d()ng san xua't kinh doanh ciia doanh nghi~p.
Doanh thu thufin la chi tieu ke"t qua kinh doanh thu'ong du'<;Jc sii' dl;lng ra't nhi~u
trong tinh toan hi~u qua kinh doanh ciia doanh nghi~p, cling nhu do Iuong t6c d9 phat
tri~n cua doanh nghi~p. Tuy nhien, chi tieu nay c6 nhu<;Jc di~rn cfin lttu
hi~u qua la n6 bao ham toan b()· gia

y khi danh gia

tri hang h6a cung ca'p cho khach hang, tuc la bao

g6m : C + V + M. Trong d6, C la ke"t qua ciia qua trinh san xua't kinh doanh tntdc d6
xet tren ph:;tm vi toan xa h()i. N~u tinh t6ng doanh thu thi se bi hi~n tu<;Jng trung l~p.

b. Ghi tri gia tang:
- -Gia-tri-gia -tang-la phfin --gia tri moi -du<;Jc tC;t o ra -trong qua trinh san xua't-kinh

doanh trong rn()t thoi ky nha't dirih (V + M). Gia tri gia tang phan anh t6ng h<;Jp toan b()
thanh qua ciia doanh nghi~p trong thoi gian nha't djnh. N6 du<;Jc xac djnh b~ng chenh
l~ch gifi'a t6ng gia tq san xua't va tieu thl;l vdi t6ng gia

tri hang h6a djch vv mua vao

tuong ung. Gia tri gia tang la k~t qua ciia qua trinh san xua't kinh doanh du<;Jc phan chia
cho bo'n tac nhan chu ye"u da tham gia. D6 la :
~

Tra ti~n Iuong, ti~n cong cho cong nhan, nhan vien.

~

Tra ti~n lai vay cho nguoi cho vay v6n.

~

N()p thue" cho nha nude.

~

L
nhu~n

ciia chii doanh nghi~p du
Sii' dl;lng chi tieu gia tri gia tang cho phep tha'y ro rn~t hi~u qua kinh t~ xa h()i
trong danh gia


hi~u

qua kinh doanh cua doanh

nghi~p.

Sii' dl;lng chi tieu gia tri gia tang

se t(_lo di~u ki~n thu~n l<;Ji trong vi~c xern xet m6i quan h~ giua gia tri gia tang, doanh
thu, l
SO

sanh hi~U qua giii'a CllC

4


mtoc, cac nganh, cac khu vt.tc kinh te', cac thanh phffn kinh te' cling nhu' giii'a cac doanh
nghi~p.

c. Thue' va cac khoan khac n()p cho nha nu'6'c (gQi chung Ia thue) :
Thue' va cac khoan dong gop khac la ngu6n dong gop quan tn,mg ciia cac doanh
nghi~p vao ngan sach nha nttoc, tt,to ngu6n tich lliy cho nha nttoc d€ dffu ttt trd lt,ti n~n

kinh te', cac cong trlnh cd sd ht,t tffng, cac cong trlnh phuc lke't qua kinh doanh ciia doanh nghi~p dong gop vao ke't qua chung ciia toan b() n~n
kinh te' qu6c dan. Dijc bi~t Ia thong qua thue' cac doanh nghi~p nha nttoc Vi~t Nam
hi~n nay con th€ hi~n vai tro chii lt,tc ciia mlnh trong kinh te' nha nttoc va qua do kinh te'


nha nu'oc th€ hi~n vai tro chii dt,to trong kinh te' qu6c dan. Tuy theo nganh, linh vt.tc hot,tt
d()ng, cac lot,ti thue' rna doanh nghi~p n()p cho ngan sach nhu' sau :
1. Thue' gia tri gia tang.

5. Thue' tai nguyen.

2. Thue' tieu th1:1 dijc bi~t.

6. Thue' nha dfft.

3. Thue' xufft nh~p khffu.

7. Ti~n thue dfft.

4. Thue' thu nh~p doanh nghi~p.

8. Cac lot,ti thue' va phai thu khac ...

1.2.1.2 Xac djnh cac chi tieu dau vao :
Chi tieu dffu vao bao g6m hai lot,ti: chi tieu phan anh ngu6n lt.tc va chi tieu phan
anh chi phi sii' d1:1ng ngu6n lt.tc. Do v~y khi so sanh tinh toan, danh gia hi~u qua kinh te'

y nghia khac nhau. Cac chi tieu
kinll doanhsiia doanh_ nghi~p nhtt

cling co th€ co nhi~u lot,ti hi~u qua kinh te' voi nhii'ng
dff u v~o cd ban t~l(ong_clii11g_d~

til1h t_<>~n h!~_l.l ql.l~


sau:

a. TD€ danh gia hi~u qua kinh doanh ciia doanh nghi~p nha nu'oc, chi tieu v~ vO'n sii'
d1:1ng thich hIa tdng vO'n phan anh m()t each dffy du nhfft v~ qui mo v6n du'kinh doanh. Ty 1~ so sanh giii'a ke't qua va t6ng tai san se danh gia m()t each t6ng quat
hi~u

qua kinh doanh ciia doanh

nghi~p.

dung lam cd sd so sanh

hi~u

qua chung ciia cac

lot,ti hlnh doanh nghi~p trong n~n kinh te' qu6c dan.
Chi tieu vO'n chii sd hii'u phan anh lttho1;1t d()ng d€ hy VQng d1;1t du'ke't qua va vO'n chii sd hii'u phan anh chinh xac nha't hi~u qua lu'da dffu tu'. Trong doanh nghi~p nha nu'oc vO'n chii sd hii'u chii ye'il la vO'n ciia nha nu'oc
hoijc v6n nha nu'oc chie'm ty trQng kh6ng che', vl v~y chi tieu hi~u qua hlnh thanh do so
sanh voi vO'n chii sd hii'u phan anh ro net hi~u qua dffu tu' ciia nha mtoc trong vi~c huy

5



d(}ng v6n d~ phat tri~n kinh te', t~O ngudn thu cho ngan sach va thlfc hi~n cac nhi~m Vt,I
kinh te' xa h()i.
b. So'hiQ'ng lao d()ng stY dt,mg:
Con ngu'oi la nhan

t6 quan trQng hang dff u trong qua trlnh san xua't kinh doanh.

Llfc luqng lao d()ng dong dao, c6 ky lu~t, du'thuc dffy Slf phat tri~n cua doanh nghi~p va lnghi~p.

c6

Do v~y, lao d()ng voi tinh nang d()ng chu quan va sue sang t~o san c6, lao d()ng

y nghia quye't dinh de'n hi~u qua

ke't qua ciia doanh nghi~p nha nu'oc. Ngudn nhan

h,tc cua m()t t6 chuc, doanh nghi~p du'tro khac nhau va du'h,tc khac voi cac ngudn llfc khac cua doanh nghi~p do chinh phffm cha't cua con ngu'oi.
c. Tli'ng chi phi hol}.t d()ng san xua't kinh doanh :
T6ng chi phi ho~t d()ng san xua't kinh doanh la m()t chi tieu t6ng quat th~ hi~n
toan b() cac chi phi rna doanh nghi~p da chi ra nh~m thlfc hi~n toan b() ho~t d()ng san
xua't kinh doanh. Theo nguyen t~c ke' toan Vi~t Nam hi~n t~i chi phi nay bao gdm : gia
v6n hang ban, chi phi ban hang, chi phi quan ly doanh nghi~p. chi phi ho~t d()ng tai
chinh va chi phi khac.
ffi


Gia v6n hang ban, day Ia chi tieu phan anh t6ng htrlnh san xua't nh~m t~o ra san phffm hoi;ic dich Vt,I. Chi tieu nay bao gdm ba
nh6m chi phi IOn d6 la chi phi nguyen v~t li~u trlfc tie'p, chi phi nhan cong
__!t:lfc _ti~pv~ c;hielli ~~11 )(_!t~t ~hu11g.

ffi

Chi phi ban hang Ia m()t chi tieu chi phi t6ng hkhu vlfc ban hang nhu' : chi phi nhan cong, chi phi nguyen phl;l

li~u,

chi phi

khffu hao tai san CUa khu VlfC ban hang, chi phi quang cao ...
ffi

Chi phi quan ly doanh nghi~p cilng la m()t chi tieu chi phi t6ng hcac chi phi thUQC khu VlfC quan ly doanh

nghi~p

nhu' : chi phi nhan cong, chi

phi nguyen pht,I li~u, chi phi kha'u hao tai san ciia khu vlfc quan ly, chi phi
van phong ...
ffi

Chi phi ho~t d()ng tai chinh la nhung chi phi lien quan de'n ho~t d()ng tai

chinh ciia doanh nghi~p, trong d6 chi phi quan trQng va IOn nha't la lai vay
phai tra cho nguoi vay.

ffi

Chi phi khac theo nguyen t~c ke' toan hi~n nay cilng gdm nhi~u chi phi nhu' :
n
6


1.2.2 H~ tho'ng chi tieu danh gia hi~u qua kinh doanh cua doanh nghi~p nha mihc
Sau khi xac dinh cac chi tieu phan anh ngu6n llfc, chi phi va ke't qua ho~t d9ng
san xua't kinh doanh, tie'n hanh so sanh giii'a chi tieu ngu6n llfc va chi tieu ke't qua se co
chi tieu danh gia hi~u qua. Cac chi tieu danh gia hi~u qua kinh doanh cua doanh
nghi~p nha nude co th~ bao g6m :

1.2.2.1 Chi tieu danh gbi hi~u qua kinh te' xa h()i
Chi tieu danh gia hi~u qua kinh te' xa h9i la chi tieu danh gia d6ng thoi

ca v€

m~t kinh te' va m~t xa h9i. No khong chi phan anh hi~u qua vi~c dong gop cua doanh
nghi~p nha nu'oc vao ban than Slf phat tri~n cua doanh nghi~p rna con th~ hi~n hi~u

qua Slf dong gop cua doanh nghi~p nha nu'oc vao n€n kinh te' qu6c dan vao vi~c thlfc
hi~n m1;1c tieu nang cao doi s6ng ngu'oi lao d9ng.

a. Gia trf gia tang tren m()t lao d()ng :


VA
ES= - L
ES : Gia tri gia tang tren m9t lao d9ng, VA : Gia tri gia tang, L : S6lu<;:lng l~o d9ng.
Chi tieu nay phan anh m9t lao d9ng tham gia vao qua trlnh san xua't kinh doanh
t~o du'<;:Jc bao nhieu d6ng gia

tri gia tang. T6ng gia tri gia tang cua cac doanh nghi~p
trong n€n kinh te' se la t6ng GDP toan qu6c. Tang du'<;:lc gia tri gia tang tren m9t lao
-d()ng-quye't-dinh-sl;l'-tang-tru'($ng-eua-chi-tie u-GB P/dffu-ngu'oi cua-qu6c-gia-;- Do-v~y; chi
tieu gia tri gia tang tren m9t lao d9ng phan anh m9t each t6ng quat nhfft hi~u qua sll'
dt,mg ngu6n nhan ll;l'c, phan anh m9t each dffy du nhfft hi~u qua kinh te' xa h9i cua
doanh nghi~p nha nu'oc. Chi tieu nay l~i ph1;1 thu9c vao hai chi tieu cd ban la ty sua't gia
tri gia tang tren t6ng tai san va ty sufft t6ng tai san tren s6lu'<;:lng lao d9ng.

ES : Gia tri gia tang tren m9t lao d9ng, VA : Gia tri gia tang, L : S6 lu'<;:Jng lao
"
va' A : T,:,ong t'a1. san.
d9ng,
?

Thn nhft't, chi tieu ty sufft gia tri gia tang tren t6ng tai san, chi tieu nay phan anh
cu m9t d6ng v6n tham gia vao qua trlnh san xua't kinh doanh t~o du'<;:lc bao nhieu d6ng
gia tri gia tang, hay t~o du'<;:Jc bao nhieu d6ng gia tri moi sang t~o ra, nh~m thl;l'c hi~n tai
san xua't md r9ng, nang cao doi s6ng ngu'oi lao d9ng. Chi tieu ty sua't gia tri gia tang
7


tren t6ng v6n cao va tang len chling to hi~u qua kinh t€ xa h9i cua doanh nghi~p nha
nude t~o ra ldn va phat tri€n thea chieu hudng t6t.


Thu hai, chi tieu t6ng tai san tren s6 luqng lao d()ng, chi tieu nay th€ hi~n mlic
d() dffu tu' tai san cho m9t lao d()ng. Mlic dffu tu' tai san cho m9t lao d()ng quye't d!nh
mlic d9 trang hi cong Cl;l lao d()ng, ye'u t6 quye't dinh nang sufft lao d9ng. Do v~y, gia
tang mlic dffu tu' cho m9t lao d()ng se lam gia tang nang sufft lao d()ng, qua do tang kha
nang c~nh tranh cho doanh nghi~p d6ng thoi cai thi~n dieu ki~n lam vi~c va dieu ki~n
s6ng cho nguoi lao d()ng, nang cao nang sufft lao d()ng xa h9i.
B€ tinh chi tieu ty sufft gia tri gia tang tren t6ng tai san can eli vao bi€u s6
03/CNCS gia tri san xufft, chi phi trung gian, ghi tq gia tang them cua T6ng Cl;JC th6ng
ke d€ xac dinh chi tieu ghi tri gia tang va Bi€u BOl-DN Bang din d6i ke' toan, bi€u
B02-DN bao cac ke't qua kinh doanh cua B9 tai chinh d€ xac dinh t6ng s6 tai san sli
dl;lng va cac chi tieu con l~i va bi€u s6 02-CNCS cua T6ng Cl;JC th6ng ke ban hanh d€
xac dinh s6lao d()ng blnh quan ..

b. Ty sua't thu€ tren t6ng s6 v6n :
T
TOA = - - x
A

100%

TOA : Ty sufft tren t6ng tai san, T Ia Thue' va A Ia T6ng tai san.
___ C:hi ti~u n_~y_p_!1~11 ~1111 ctl' m()t d6n.g v6n _t!l_a.m_g!_a v~<) ql1c.cl.Jr!!!h_§an x.u~t .Ignh
doanh dong gop duqc bao nhieu d6ng thue' cho ngan sach nha nu'oc. Chi tieu ty sufft
thue' tren v6n phan anh m9t each ro net hi~u qua dong gop cua doanh nghi~p nha nu'dc
vao nen kinh t€ qu6c dan.

TY sua"t thu€ tren v6n cua cac ctoanh nghi~p nha nuoc cao va

tang len, chling to hi~u qua kinh t€ xa h9i rna doanh nghi~p t~o ra ldn va phat tri€n
theo chi€u hu'ong t6t.

B€ xac dinh t1 sufft thue' tren t6ng v6n hay t6ng tai san can eli vao Bi€u s6 B02DN Ke't qua ho~t d()ng kinh doanh, phffn II- Tlnh hlnh thlfc hi~n nghia VlJ voi Nha nu'oc
cua b9 tai chinh d€ xac dinh s6 thu€ rna doanh nghi~p phai n()p va Bi€u mffu s6 BOlDN, Bang din d6i ke' toan cua b9 tai chinh ban hanh d€ xac dinh t6ng s6 tai san sli
d1;1ng.

c. Thu nh~p binh quan ngtioi lao d(}ng.

TIN
TNBQ=
LDBQ
8


TNBQ: thu th~p blnh quan cua lao d()ng, TTN: T6ng thu nh~p cua ngu'oi lao
d()ng va LNBQ: S6lao d()ng blnh quan
Chi tieu nay phan anh muc thu nh~p trung blnh tren m()t lao d()ng, n6 th~ hi~n
ke't qua lao d()ng cua doanh nghi~p vao vi~c ciii thi~n doi s6ng cua ngu'oi lao d()ng. Tuy
nhien, khi nghien CUU S\l' bie'n d(}ng CUa chi tieu nay cfin xem xet m6i quan h~ giua n6
va nang sua't lao d()ng.
Chi tieu nay c6 th~ phan tich thanh hai nhan t6 anh hu'dng co ban nhu' sau:
TTN
TNBQ=
A

A
x--LDBQ

TNBQ: Thu nh~p blnh quan cua lao d()ng. TTN: T6ng thu nh~p cua ngu'oi lao
d()ng, LDBQ: S6lao d()ng blnh quan, va A la t6ng tai san.
Nhu' v~y, thu nh~p blnh quan ngu'oi lao d()ng ph1;1 thu()c vao m()t d6ng tai san t~o
ra bao nhieu d6ng thu nh~p cho ngu'oi lao d()ng va muc trang bi tai san cho m()t lao d()ng.

Thu nh~p blnh quan m()t lao d()ng tang khi m()t d6ng tai slm t~o ra nhi~u d6ng thu nh~p
cho ngu'C1i lao d()ng va

d~c bi~t

Ia rnuc trang bi cho rn()t lao d()ng tang.

D~ tinh toan du'c;:lc chi tieu thu nh~p blnh quan ngu'oi lao d()ng, chung ta c6 th~

can cu vao bi~u s6 02/CNCS cua T6ng Cl;IC th6ng ke ban hanh d~ xac dinh s6lao d()ng
blnh quan va thu nh~p cua ngu'oi lao d()ng.
----Tom-lai i-Qua -phan-tieh e-ac-ehi- tieudanh-gia- hi~u quakinh-te'- xa-h()i-neutren,
chi tieu quan tn,mg nha't va t6ng quat nha't, danh gia tu'ong d6i dfiy du hi~u qua kinh te'
xa h()i cua doanh

nghi~p

Nha nude chinh la chi tieu gia tri gia tang tren rn()t lao d()ng,

du'9c tinh b~ng each Iffy t6ng gia tri tang chia cho s6lao d()ng str du.ng.

1.2.2.2 Chi tit~u danh gia hi~u qua tai chinh.
Chi tieu danh gia hi~u qua tai chinh la chi tieu chi xet thufin tuy de'n ke't qua tai
chinh rna doanh nghi~p Nha nude d~t du9c, day cling la nhung chi tieu hi~u qua rna
rnQi lo~i hlnh doanh nghi~p ho~t d()ng kinh doanh d~u phai coi trQng. Cac chi tieu danh
gia hi~u qua tai chinh Ia cac chi tieu co ban va quan trQng b~c nha't trong h~ th6ng chi
tieu danh gia hi~u qua kinh doanh cua doanh nghi~p Nha nu'oc. Chi tieu hi~u qua tai
chinh quye't dinh va la ti~n d~ V~t chfft d~ d~t du'QC hi~U qua dong gop CUa doanh
nghi~p Nha nu'oc vao n€n kinh te' qu6c dan, vao vi~c nang cao doi s6ng nguoi lao


d()ng. Trong n~n kinh te' thi tru'ong, hi~u qua tai chinh la ye'u t6 hang dfiu quye't dinh
kha nang c~nh tranh, sl;l' t6n t~i va phat tri~n cua doanh nghi~p, vi v~y ne'u hi~u qua tai
chinh doanh nghi~p kinh doanh nao khong d~t du'Qc, doanh nghi~p d6 khong th~ t6n t~i
9


va phat tri~n du'cling nhu' n9p ngan sach Nha nu'oc.
Cling nhu' nhi~u lo~i hlnh doanh nghi~p kinh doanh khac, hi~u qua tai chinh
doanh nghi~p Nha nu'oc ho~t d()ng kinh doanh c6 th~ du'
s6 chi tieu

cd ban sau:

a. Lqi nhu~n:
Ltieu ke't qua dgu ra va chi tieu phan anh chi phi d~ d~t du'phan anh t6ng h
c6 djnh ... Chi tieu
hi~u qua nay du'n6 pht;1 thu()c vao qui mo ho~t d()ng ciia doanh nghi~p. Chi tieu nay moi th~ hi~n m~t
qui mo ciia hi~u qua v~ m~t lu'cha't ciia chi tieu hi~u qua.

b. Ty sua't lqi nhu~n tren t6ng tai san (t6ng vo'n).
Hi~u qua kinh te' cling du'
va chi tieu phan anh ngu6n lt!c dgu vao. Chi tieu phan anh ngu6n llJ'c dgu vao cd ban

nha't ciia m<;>i doanh nghi~p chinh la t6ng v6n hay t6ng tai san, con chi tieu phan anh
ke't qua d~u ra thu~n tuy v~ m~t tai chinh chung nha't ciia cac doanh nghi~p ho~t d()ng
kinh doanh chinh Ia l
nhu~n

rong hay thu

nh~p

rong ho~c con g<;>i Ia l
nhu~n

sau khi

n()p thue' va cac t6n tha't d~c bi~t. Chi tieu ty sua't lb~ng_5~ch_:__

___________________ _
NI
ROA

= - - x 100%
A

ROA : Ty sua't lChi tieu phan anh cu m()t d6ng v6n tham gia vao qua trlnh san xua't kinh doanh
t~o ra cho chii d~u tu' hay chii doanh nghi~p bao nhieu d6ng l

du't6ng h
t6 anh hu'dng. T6ng tai san tham gia vao qua trlnh san xua't kinh

doanh t~o nen ke't qua d~u ra t6ng quat Ia doanh thu, sau d6 Iffy doanh thu tru di toan
b9 cac chi phi trong qua trlnh san xua't kinh doanh bao g6m ca Hii vay va thue' phai tra
moi thu du'tieu dgu tien ciia qua trlnh san xua't kinh doanh . Ne'u chung ta so sanh chi tieu tren voi
cac chi tieu trung gian trong qua trlnh d6 chung ta se c6 nhi~u chi tieu danh gia hi~u
qua thanh ph~n ho~c b9 ph~n.

10


f)~ tinh tmin du'
B01 - DN bang can d6i ke' toan va Bi~u B02 - DN bao cao ke't qua kinh doanh ciia b9
tai chinh ban hanh rna cac doanh nghi<%p phai

c.

1~p

hang ky.

Ty sua't lqi nhui}n tren vo'n chu si'f hiiu :

Cong thuc:


IROE

NI

=

X

E

100%

Chi tieu nay phan anh cu m9t d6ng v6n chii sd huu bo ra t~o du'd6ng lrang nha't hii'u hi<%u nha't va t~p trung nha't trong vi<%c d~t du'nghi<%p ho~t d9ng kinh doanh, d6 Ia lchii sd hii'u la thttoc do hoan hao, danh gia sq' thanh cong m9t doanh m9t doanh nghi<%p
n6i chung va doanh nghi<%p Nha nu'oc

ho~t

d9ng kinh doanh n6i rieng. Chi tieu nay c6

th~ phan tich thanh hai chi tieu cq th~ bang each chia ca tu s6 va mftu s6 cho t6ng tai

san, d6ng thoi v6n sd hii'u du'
NI

=


X

A

1
- - - - x100%
1-D/A

Trong d6 : ROE Ia ty sua't lt6ng ncua doanh nghi<%p.
Nhu' v~y, ty sua't lt6ng tai san va cd ca'u v6n ciia doanh nghi<%p. Chi tieu cd ca'u v6n ciia doanh nghi<%p th~
hi<%n chinh sach tai chinh ciia doanh nghi<%p. Vi<%c danh gia cd ca'u v6n nhu' the' nao gQi
Ia cd ca'u v6n t6i u'u Ia m9t va'n d~ kha kh6 khan, n6 lien quan de'n nhii'ng bie'n d9ng
cua thi tru'ong tai chinh, chinh sach tai chinh ti~n t<% ciia chinh phil ... va m9t lo~t nhii'ng
va'n d~ IOn lien quan de'n riii ro, va'n d~ nay se du'f)~ tinh toan chi tieu ty sua't l
li<%u c6 san trong Bi~u B01- DN Bang can d6i ke' toan va Bi~u B02- DN bao cao ke't
qua kinh doanh ciia B9 Tai chinh ban hanh rna cac doanh nghi<%p phai 1~ p cu6i m&i ky
ke' toan.

11


TO ANH Hu'CJNG DEN Hitu QUA KINH DOANH ciJA DOANH
NGHitP KINH DOANH DfA OC.
1.3 cAc NHAN


1.3.1 Cac nhan tO' b~n ngoai doanh nghi~p
1.3.1.1 Cac nhan tO' thu(}c moi trliMoi tntong kinh doanh chung Ia m9i tntong bao trum len mQi

ho~t

d(>ng ciia cac

doanh nghi~p. c6 anh hu'dng tnjc tie'p ho~c gian tie'p tdi hi~u qua kinh doanh ciia doanh
nghi~p . Moi tru'ong kinh doanh chung dttqc xac l~p bdi cac ye'u
lu~t phap, kinh te', vanh6c, xa h(>i, dan

s6 tl! nhien, ky

t6 vi mo nhtt: chinh tri

thu~t cong ngh~ ... Moi trttong

kinh doanh Chung CO anh hu'dng la U d~ti de'n CaC doanh nghi~p va thu'ong n~m ngoai SJ!
ki~m soat ciia doanh nghi~p.

SJ! thay d5i ciia moi tru'ong kinh doanh lam thay d5i Cl;IC

di~n ciia thi truong ciing nhu' cac ye'u

t6 n9i b9 ciia doanh nghi~p. Tuy nhien, muc d9

tac d(>ng va tinnh cha't tac d(>ng ciia lo~i m(>i trtiong nay khac nhau theo tung nganh,
tung doanh nghi~p.

Cac doanh nghi~p nha nha nude, trong d6 c6 T5ng Cong ty Dia Oc Sai Gon chiu
anh httdng ra't IOn tu nhan

t6 thu(>c moi truong kinh doanh do vi tri

d~c bi~t ciia doanh

nghi~p nha nu'oc ciing nhu' thJ!c tr~ng cd che' quan ly doanh nghi~p nha nude hi~n t~i (1

nu'oc ta. Ye'u

t6 moi tru'ong kinh doanh c6

th~ anh hu'dng toi doanh nghi~p m(>t each

d9c l~p ho~c trong m6i quan h~ lien ke't vOi cac ye'u

t6 khac. Vai tro chinh trong

vi~c

hoan thi~n moi tru'ong kinh doanh, t~o di€u ki~n cho cac doanh nghi~p ho~t d(>ng c6
hi~u qua chinh Ia nha nu'oc. Tuy nhien, cac doanh nghi~p ciing phai chii d(>ng di€u

chinh ho~t d(>ng ciia minh cho thich hqp, dt! kie'n nhfi'ng thay d5i ciia moi tru'ong va
--------

---

----


--

--------

-----

-

- ---------

d6ng thoi kie'n nghi voi nha nude giai quye't nhfi'ng va'n d€ gay kh6 khan vttong m~c
cho doanh nghi~p.
1.3.1.2 Cac nhan tO' thu(}c moi trliNghien cful y~u t6 moi tru0ng c~ tranh la m(>t n(>i dung quan trQng nhfit trong
qua trinh ki6m soat moi tru0ng ben ngOlli. Day la y~u t6 g~n tn..rc ti~p v6i timg doanh
nghi~p va phftn 16n cac ho~t d(>ng cua doanh nghi~p cfing nhu S\1' c~nh tranh gifra cac
doanh nghi~p xay ra tf\l'c ti~p t~i day.
Michael Porter, giao su n6i ti~ng v€ chi€n luqc c~nh tranh da dua ra mo hinh nam
lvc c~nh tranh t~o thanh b6i canh c~nh tranh trong bfit cu nganh nao. Theo mo hinh nay
trong bfit cu nganh nao du la n9i dia hay qu6c t€, du la san xufit hay lam dich vv. Mo hinh
nay g6m 5 y€u t6

* Khach hang.
Doanh nghi~p san xua't va cling ca'p cac san phffm va dich

Vl;l

cho khach hang.


M6i quan h~ gifi'a doanh nghi~p va khach hang la m6i quan h~ tren thi trttong. Trong

12


mo'i quan h~ d6 k.hach hang CO th~ tl].O ap llfc d6i voi cong ty, chu ye'u khach hang hay
doi hoi v~ gia va cha't lu'kha'u. Tit d6 tac d()ng khong nho de'n lthe' se c6 cd h()i cho cong ty tang gia va kie'm nhi~u l
* Ngu(ii cung ung.
Ngu'oi cung ling du'hang cung ca'p cho cong ty len, anh hu'dng de'n muc lthu'<1ng phi lien h~ voi cac t6 chuc cung ling, cac ngu6n hang khac nhau nhu: v~t tu' thie't
bi, ngu6n lao d()ng, tai chinh ... Ye'u t6 lam tang the' ml].nh cua cac t6 chuc cung ling
ciing tu'dng tl;l' nhu' cac ye'u t6 lam tang the' ffi(].nh cua ngu'oi mua san phffm.

* Dffi thii c~nh tranh.
Sl;l' CC].nh tranh giii'a cac cong ty trong nganh Ia ye'u t6 quan trQng t(].O ra cd h()i
ho~c m6i de d9a cho cac cong ty. Ne'u sl;l' qnh tranh nay la ye'u cac cong ty c6 cd h()i

d€ nang gia nh~m thu ld~n de'n sl;l' c(].nh tranh quye't li~t v~ gia va cha't lu'
cua cac cong ty. Sl;l' CC].nh tranh cac cong ty trong nganh thu'ong ch!u sl;l' tac d()ng t6ng
h
* San ph~m thay the'.
San phffm thay the' la nhii'ng san phffm cua cac cong ty trong nhii'ng nganh khac
nhu'ng thoa man nhii'ng nhu cffu cua ngu'oi tieu dung gio'ng nhu' cac cong ty trong nganh.

-Nhii'ng cong-tynaythu'ongc(].nhtranh gian tie'p voi nhau. 'Frong-nhung-thoidi~mnha't
dinh CaC san phffm thay the' CO th~ lam dao lQn S\f tu'dng quan VI chfft lu'?

,

cua no.
Do v~y cong ty phai thu'ong xuyen quan tam, theo doi va chu d()ng do'i ph6. Nhu'
v~y, Slf t6n tl].i nhii'ng san phffm thay the' hlnh thanh sue ep C(].nh tranh ra't IOn, n6 giOi

hl].n muc gia m()t cong ty c6 th~ d!nh ra va do d6 giOi h(].n muc lNgu'h()i d~ tang gia va kie'm du'
* Dffi thii c~nh tranh ti~m ~n:
La cac cong ty hi~n khong c6 C1 trong nganh nhu'ng c6 kha nang nhay vao hol].t
d()ng kinh doanh trong nganh d6 ba't cu hie nao. D6i thu ti~m ffn luon la m6i de dQa,
m6i de dol]. nay se mai luon ti~m ffn hay trd thanh hi~n thl;l'c trong thai gian ng3:n hay
dai la tuy thu()c vao rao can gia

nh~p

nganh.

13


1.3.2 Cac nhan to' n()i t~i doanh nghi~p.
C6 nhi€u each tie'p c~n phan tich moi truong n()i b(), song each tie'p c~n heo
nhfi'ng chuc nang hol;lt d()ng chinh cua doanh


nghi~p

Ia

thu~n

lqi cho ca phan tich danh

gia ciing nhu' d€ ra phu'dng an hoan thi~n va t6 chuc thtjc hi~n cac giai phap da d€ ra.
Ho~t d()ng kinh doanh cua doanh nghi~p c6 th~ phan thanh.

1. Hol;lt d()ng nghien cuu phat tri~n, quan tri chie'n lu'qc va marketing.
2. Hol;lt d()ng t6 chuc va quan tri ngu6n nhan ltjc.
3. Hol;lt d()ng tai chinh : bao g6m cac hol;lt d()ng dffu tu', sii' dt,mg hi~u qua tai san
va cac hOl;lt d()ng tai trq.
4. Hol;lt d()ng t6 chuc san xua't va quan tri cha't htqng

1.3.2.1 Ho~t d()ng quan tri chie'n hi«!c
Quan tri chie'n htqc c6 vai tro d~c bi~t quan tn;mg trong cac doanh nghi~p, tru'oc
nhfft VI n6 gi(ip thffy ro cac ffil,lC tieu cua doanh nghi~p, thong qua d6 loi keo CaC nha
quan tri CUa cac cffp vao qua trlnh quan tri chie'n lu'QC CUa doanh nghi~p, tl;lO ra m()t Slj
CQng hu'CJng cua toan b() doanh nghi~p nhftm dl;lt tOi nhil'ng ffil,lC tieu chung CUa toan b()
doanh nghi~p hdn Ia cac ffil,lC tieu Cl,l th~ cua tung b9 ph~n, phong ban. Thu hai, quan

tri chie'n lu'qc quan tam va giai quye't hai hoa cac nhu cffu va lqi ich cua ta't ca cac t6
chuc, ca nhan c6 lien quan tOi slj phat tri~n cua doanh nghi~p nhu': khach hang, nha
cung ca'p, nhfi'ng nguoi lao d()ng, nhil'ng ngu'oi chu sd hil'u ... Thu ba, quan tri chie'n luqc
g~n du'

vungcua· doanli-nglii~p:trong

morirlfong kinh- doarili- thay a6rriflarih-v1.-bilt d}nh, ihl

vi~c xii' ly cac va'n d€ buc bach hi~n tl;li chi c6 hi~u qua khi n6 dtja tren m()t dinh huang

dai hl;ln va hu'ong toi vi~c dl;lt du'qc cac ffil,lC tieu chie'n lu'qc dai hl;ln. Cu6i cling quan tri
chie'n lu'nghi~p dl;lt toi cac ffil,lC tieu cua n6 VOi hi~u sufft cao nhfft.

Vl v~y, xac ding dung d~n cac ml,lc tieu chie'n luqc dai hl;ln, lam cho m<;>i nguoi
hi~u ro cac ffil,lC tieu d6; qua do hu'ong cac ngu6n ltjc va hOl;lt d()ng cua doanh nghi~p

vao vi~C dl;lt tOi cac ffil,lC tieu VOi hi~U sufft cao nhfft la di€u quan tr<;>ng trong quan tri
m()t doanh nghi~p. Quan tri chie'n lu'qc giup thtjc hi~n di€u nay.

1.3.2.2 Ho~t d()ng quan tri marketing
HOl;lt d()ng marketing Ia ye'u t6 quan tr<;>ng hang dffu cua cac doanh nghi~p, n6
g~n Ii€n ngay tu qua trlnh dffu tu' hlnh thanh doanh nghi~p va trong su6t qua trlnh t6n

tl;li cua doanh nghi~p. Thi tru'ong khong ttj nhien de'n voi doanh nghi~p rna doanh
nghi~p phai chu d()ng nghien cuu, tim kie'm

thi tru'ong, tl;lo

l~p thi tru'ong, ltja cho mlnh

14



thj tniong mJ.,lC tieu, khach h~tng m1.,1c tieu Va tlm du'ong t6t nhfft, hi~U qua nhfft de'n VOi
thi tntong.
Cac kie'n thilc, ky thu~t v€ marketing v€ cd ban t~p trung lam sao tang du'doanh thu cho doanh nghi~p. Doanh thu cua m()t doanh nghi~p c6 th€ th€ hi~n la m()t
ham cua hai t6 h<;1p bie'n

s6 cd ban la san lu<;1ng va gia

ca. Do v~y chi tieu danh gia cd

ban nha't v€ ke't qua cua ho~;tt d()ng nay chinh Ia qui mo va t6c dQ tang doanh thu cua
doanh nghi~p. N()i dung cd ban cua ho~;tt d()ng marketing bao g6m

tu vi~c thie't ke', ll,l'a

chQn san phffm, cd ca'u san phffm, cd ca'u thi tru'ong, chie'n lu'ph6i va chie'n lu'
1.3.2.3 Ho~t d()ng t6 chuc va quan tri ngu6n h!c lao d()ng
Trude nha't la va'n d€ t6 chile, chuc nang t6 chile la vi~c ·ll,l'a chQn nhii'ng cong
vi~c, nh6m, va giao ph6 m6i nh6m m()t nguoi chi huy voi chuc nang nhi~m VJ.,l, quy€n

h~;tn, tnich nhi~m cffn thie't d€ thl,l'c hi~n m1.,1c tieu cua t6 chuc da v~;tch ra. Cd ca'u t6

chuc qmin tri la t6ng hh6a va c6 nhii'ng tnich nhi~m va quy€n h~;tn nha't djnh, du'bao dam thl,l'C hi~n cac chile nang quan trj Va phl,lC Vl,l mJ.,lC tieu chung da xac djnh.
Chuc nang t6 chile se hlnh thanh b() khung, bao dam cho cd che' quan tri v~n hanh trong
n6 va c6 tac dl,lng tich Cl,l'C d6i voi vi~c d~;tt du'hoan hao thl quan tri cang tac d()ng m()t each hi~u qua de'n san xua't kinh doanh lam gia

tang l<;1i nhu~n. Ngu'ke' cong vi~c khong tu'dng quan de'n quy€n hanh, xe'p d~ t nhan vi en khong dung thl n6
-se-tr(hhanh-nhan t&klm-ham lam-giam-hi~u qua-san-xua't-kinh·doanh;
Va'n d€ thil hai la quan tri ngu6n nhan ll,l'c . Ngu6n nhan ll,l'c khac voi cac ngu6n
ll,l'c khac cua doanh nghi~p do chinh ban chfft con ngu'oi. Nhan vien c6 cac nang ll,l'c,
d~c di€m ca nhan khac nhau, c6 ti€m nang phat tri€n, c6 kha nang hlnh thanh nhii'ng

nh6m h()i, cac t6 chile cong doan d€ bao v~ quy€n 1<;1i cua hQ, c6 th€ danh gia va d~t
cau hoi d6i voi ho~;tt d()ng cua cac quan tri gia, hanh vi cua hQ c6 th€ thay d6i phl,l
thUQC vao chinh ban than hQ ho~c sl,l' tac d()ng cua moi tru'ong xung quanh. Do v~y quan
tri ngu6n nhan ll,l'c kh6 khan va philc t<;tp hdn nhi€u so voi quan tri cac ye'u t6 khac cua
qua trlnh san xua't kinh doanh. "Trong ta't ca cac nhi~m Vl,l cua quan tri, quan tri con
ngu'oi la nhi~m Vl,l trQng tam va quan trQng nhfft VI tfft Ca CaC vffn d€ khac d€u phl,l
thu(k vao muc dQ thanh cong cua quan tri con ngu'oi".

1.3.2.4 Ho~t d()ng tai chinh
Ho~;tt d()ng dffu tu' va sii' d1.,1ng hi~u qua tai san Ia cac vffn d€ c6 quan h~ m~t thie't

voi nhau va chi ph6i lfin nhau. Ho~;tt d()ng dffu tu' la cac ho~;tt d()ng lien quan de'n vi~c

15


mua sa:m chuy~n nhu'qng tili san, day la di~m khdi d~u doanh nghi~p va anh hu'dng
trong su6t qua trlnh t6n t~;ti cua doanh nghi~p. Ho~;tt d9ng d~u tu' hinh thanh nen qui mo
va cd cffu tai san cua m9t doanh nghi~p. Ho~;tt d9ng d~u tu' se quy~t dinh cd cffu chi phi
cua m9t doanh nghi~p, do v~y quy~t dinh cffp d9 don can chi phi; rui ro kinh doanh cua
doanh nghi~p.
Ho~t d(}ng ddu tii c6 th~ phan chia thanh d~u tu' tai chinh va d~u tu' dai h~;tn. D~u


tu' ali chinh la cac ho~;tt d9ng d~u tu' cac cd h9i kinh doanh tren thi tru'ong tai chinh, d~u
tu' chung khoan. f)~u tu' kinh doanh Ia cac ho~;tt d9ng d~u tu' cac cd h9i kinh doanh qua
vi~c d~u tu' tai sand~ t~;to ra cac san phffm va dich VlJ cung cffp cho khach hang. Ho~;tt

d(>ng d~u tu' c6 th~ phan thanh d~u tu' nga:n h~;tn va d~u tu' dai h~;tn. Trong d6 d~u tu' dai
h~;tn chi~m vai tro rfft quan trc;mg nhfft, d~u tu' dai h~;tn c6 th~ phan thanh hai ho~;tt d9ng

chinh la nghien

CUll,

phan tfch, hinh thanh cac dlf an d~u tu' va thlfc hi~n cac dlf an d~u

tu'. Ho~;tt d(>ng d~u tu' theo nghia r9ng se bao ham

tu khi hinh thanh d~n khi k~t thuc

thanh ly tai san, nghia Ia bao ham toan b9 qua trlnh kinh doanh. Do v~y, hi~u qua cua
ho~;tt d9ng d~u tu' la hi~u qua dai h~;tn, cffn du'qc quan tam theo doi va ki~m soat trong

su6t qua trlnh t6n t~;ti cua dl;i an, doanh nghi~p.
Vai tro cua cong

ngh~

va nang life cong

ngh~

trong cac doanh


nghi~p

ngay cang

trd nen c6 gia tri trong vi~c tang tru'dng kinh t~ va nang cao hi~u qua kinh doanh. Trong
nhieu dinh nghia v€ nang ll;l'c cong ngh~, m9t each ti~p c~n c6 th~ du'qc sll' dl;lng nhi€u
do nh6m tac gilt Ernst va nhii'ng ngu'oi khac (1998) du'a ra trong d6 nang life cong

ngh~

c6 th~ bao g6m 6 nang life chinh: nang ll;l'c d~u tu', san xufft, cai ti~n nho, marketing,
lien -~~t

y_a

nghi~n c_ul.l d6i 1110i Jdn. Pb~n

cU'ng ciia

~o_ng ngh~ _d6la thie't

bi may

m6c ... voi cac tieu chi danh gia nhu': tu6i cua thi~t bi, muc d9 hao mon, d9 hi~n d~;ti cua
thi~t bi ... Ph~n m€m cua cong ngh~ d6 chinh

Ht cac ky nang, kinh nghi~m ... , nang ll;l'c

sll' dl}ng, thay d6i cong ngh~ cua nhan ll;l'c ho~;tt d9ng trong doanh nghi~p. Ph~n cung

cua cong ngh~ thu'ong ga:n chl}t voi ho~;tt d9ng d~u tu', con ph~n m€m thl thu'ong du'qc
tich lily trong qua trlnh sll' dl;lng. Nghien

CUll

sau hdn v€ nang ll;l'c cong ngh~ nhu' nhii'ng

kha nang cua nhan life (ph~n m€m cua cong ngh~) c6 y nghia la u dai hdn, quy~t dinh
tinh b€n vii'ng ciia phat tri~n cong ngh~ t~;ti cac doanh nghi~p. Suy c:ho cling cac thi~t bi
may m6c du hi~n d~;ti d~n dau ding c6 th~ eli di, l~;tch~u va hao mon hii'u hinh va vo
hlnh. Nang ll;l'c cong ngh~ nhu' la kha nang cua con ngu'oi la y~u

t6 quy~t dinh tinh c~;tnh

tranh cua doanh nghi~p trong tu'dng lai la u dai.
Ho~;tt d9ng d~u tu' va trlnh d9 cong ngh~ c6 anh hu'dng quy~t dinh d~n hi~u qua sll'

dl;lng t6ng tai san

c6 dinh cua doanh

nghi~p. Hi~u qua sll' dl;lng tai san lu'u d9ng phlJ

thu9c vao hi~u qua su dl;lng tai san co' dinh, va ban than hi~u qua cong vi~c d~u tu' vao
cac tai san lu'u d9ng: v6n b~ng ti€n, chung khoan va d~u tu' nga:n h~;tn khac, t6n kho va

16



×