Khởi nghiệp tổ chức quản trị doanh nghiệp nhỏ và vừa ở việt nam

B() GIAO Dl}C VA I>AO T ~0

[l
l

,

'

TRUONG

D~I

.

K

,...,

.,

H(>C KINH TE TP. HO CHI MINH

~

•

VOMINHSANG

(

f.

'
?

~

A

~

?

KHOI NGHI~P - TO CHO"C QUAN TR~
?

A

'

'

?

A

" DOANH NGHIEP
NHO VA VUA 0 VIET
NAM
.

.

l

,..

'

?

CHUYEN NGANH: QUAN TR~ KINH DOANH
"

•

MA s6: 60.34.05

,'
LUAN
. VAN THAC
. Si KINH TE

NGUOI HlJONG DAN KHOA HQC:
TS. NGO QUANG HUAN

f

"

•

r··":=;o~~~::i~i·;:;~;,,~~;;'~\~·;;~~
THL\r;G ["': i'i''!:·: ·r;~ 'IP.HCM
ry~-~·:: -?:' \" ·{ 'F ·.·~· : •"'l'i'~

_&)

r

1 1lH~~~~tH:i MJNH - NAM 2005

•


,.......

?

,..,

PHANMOI>AU
Dat mr6'c ta hi~n dang trong qua trinh tien tri~n kha tot, cac chi tieu kinh
te - xa h(li

d~t

dUQ'C trong thOi gian qua kha cao, dOi song xa h(li dUQ'C cai

thi~n

va nang len m(lt bu6'c dang k~. Do Ia thanh t\fll cua dfnh hu6'ng phat tri~n kinh
te dung dan CUa nUOC ta, cac thanh phftn kinh te phat huy dUQ'C the m~nh, tit~m
nang va co nhiffig dong gop to l6'n vao cong cu(lc phat tri~n kinh te- xa h(lt D~c
bi~t, thanh phftn kinh te ngoai quoc doanh phat tri~n m~nh, ket qua d~t duqc

rat dang dUQ'C khich ·~, th~ hi~n ca ve so luqng va chat luqng. Khdng dfnh vf tri,
vai tro quan tr~mg doi Vffi Sl! tang trUOng va phat tri~n cao Va 6n dfnh Clla nen
kinh te dat nu6'c. Do v:)y, trong djnh hu6'ng phat tri~n nen kinh te nhieu thanh
phan theo co che thi trubng c6 SI! quan li va dieu tiet cua Nha nu6'c, doi tuqng
doanh

nghi~p

ngoai quoc doanh rna tr(;mg tam Ia doanh

nghi~p

nho va vira tiep

t\(C dUQ'C quan tam va dUQ'C h6 trQ' phat tri~n.
Thm gian qua, ben

c~nh

nhiffig ket qua

d~t

duQ'c thi doi tuqng doanh

nghi~p nho va vira trong van de khOi nghi~p, t6 chuc quan trf doanh nghi~p

cling

g~p

phai nhiffig kho khan va

dau tu va rna doanb
ng~i

nghi~p

h~n

a

che nhieu

m~t.

Cac nha dftu tu muon

thi thubng cling to ra lung tung va

g~p

nhieu tra

do cong tac qmin li cua Nha nu6'c doi v6'i doi tuqng nay con chua theo kip,

tlnh hinh khffi nghi~p va hinh thanh phat tri~n cua doanh nghi~p chUa CO SI!
danh ghi XaC thl!C. Si! trang bj Ve t6ng th~ fJ moi trUOng kinh doanh, phap ly,
van de ve t6 chuc quan trj doanh nhu the ni10 Ia phu hQ'P va d~t hi~u qua cling
chua duqc c:)p nh:)t va ph6 bien r(lng rai. Hay sl! dfnh hu6'ng phat tri~n d~ phil
hQ'p v6'i quy ho~ch phat tri~n cua nen kinh te ho~c d~ phil hQ'p v6'i xu the rna
Ctra hQi nh:)p thi doanh nghi~p can CO SI! chuftn bf va xay dl!Dg tl:)e nao cho ho~t
d(lng khOi nghi~p va t6 chuc quan trf doanh nghi~p dUQ'c hi~u qua, d~ doanh
nghi~p hinh thanh, phat tri~n va co du sue c~nh tranh Ia van de can dUQ'C

nghien Ctlu. I)~ tiep t\(C phat tri~n doi tUQ'Ilg doanh nghi~p ngoai quoc doanh ca
ve luqng Ian ve chat, rna trQng tam Ia DNNVV.
Xuat phat tir nh:)n thuc tren, toi ChQn de tai lu:)n van tot nghi~p: "KH(H

NGHI~P- TO CHUC QUAN TRl DOANH NGHI~P NHO VA VUA 0 VI~T NAM;,.
M\(C tieu cua de tai nham di vao tim hi~u thl!C tr~ng cong tac khOi nghi~p,
t6 chuc quan trj doanh nghi~p nho va vira

aVi~t Nam trong thOi gian qua d~ co


th~ nh(m djnh ra nhfmg kh6 khan va ton t~i lam cho nhfmg danh ghi, de xm1t
gop ph~n cho cong bic ho~ch dfnh khOi nghi~p, t6 chuc qmin trf doanh nghi~p
co nhfmg chuftn Hie nhat djnh giup cho ho~t d«)ng kinh doanh d~t hi~u qua va
doanh nghi~p du SUC c~nh tranh tren thf .trUOng Va d~ tiep ti,J.C khfing dfnh Va
nang cao vf trf, vai tro doi v6i st,r phat tri~n kinh te- xa h«)i nu6'c nha.
Doi tUQ'Ilg nghien CUu cua de tai Ia cac doanh nghi~p nho va vira 0 Vi~t
Nam trong vi~c khOi. nghi~p va ho~t d«)ng djnh hlnh ve t6 chuc quan trj trong
doanh nghi~p tren cac g6c dQ ve markering, ban hang, san xuat, nhan st,r, tai
chfnh trong thOi gian qua. Tren ca so danh gia nhfmg ton t~i va h~n che d~ c6

Sl! nghien CUu va de XUat d~ trong nang cao tfnh chuyen nghi~p trong ho~t d«)ng
thong qua Vi~c t6 ChUC d~y du va CO h~ thong, khoa hQC cac yeo to tren d~ giup
cho ho~t d«)ng khOi nghi~p cua doanh nghi~p thanh cong va du sue c~nh tranh
tren thi truPh~m vi nghien CUu cua de tai t(tp trung vao doi tUQ'Ilg doanh nghi~p nho

va vira o Vi~t Nam. Thong qua du li~u thong ke, nhfing bao cao, danh ghi, nh(tn
djnh, tht,rc tr~ng ton t~i va phat tri~n cua doi tUQ'Ilg nay rna c6 nhln nh(tn va
danh gia 0 goc d«) cac nguyen nhan khach quan va chu quan cua nhfing yeu
h~n

kern,

che trong doanh

nghi~p.

Tren ca so d6 de xuat nhfmg giai phap phat

tri~n rna trQng tam t(tp trung vao vi~c xay dt,rng va t6 chuc quan tri cac cac yeo

to chu yeu cua ho~t d«)ng kinh doanh: marketing, ban hang, san xuat, nhan st,r,
tai chfnh, quan trj doanh

nghi~p.

Phuong phap nghien cU:u chu yeu

sir d1;1ng Ia duy v(tt bi~n chU:ng, duy v(tt

ljch sir, phuang phap so sanh t6ng hqp, phuang phap thong ke phan tich, tham
khao

y kien

chuyen gia, chu doanh nghi~p, phuang phap dt,r bao, ... 1>~ nh(tn

djnh va de xuat giai phap cho de tai.
Do tfnh chat va muc dQ cua van de nghien CUll 0 goc dQ t6ng th~ va bao
quat, nen de tai dt,ra tren C<1 SO phan tfch nhfmg Van de COn ton t~i va h~n che
cua doi tUQ'Ilg doanh nghi~p nho va vira trong ho~t d«)ng khOi nghi~p va t6 chuc
quan trj. Tren nhfing bao cao, thong ke, nh(tn dfnh va st,r danh ghi cua xu hu6'ng
phat tri~n rna de tai se di vao khai quat h6a, t6ng hqp va phan lo~i d~ c6 de
XUat theo chuyen IDl;IC Clla cac yeu to CO ban trong san XUat kinh doanh nhU:
marketing, san xuat, tai chinh, nhan SlJ. Cac yeu to dUQ'C neu m«)t each t6ng th~
v6i nhfmg chuftn mt,rc mang tinh chat dfnh hu6'ng va phac hQa cac van de c~n


thiet cho S\1' chmln bj ve ho~ch djnh, thiet l~p, xay d\l'Dg chien IUQ'C Va tri~n khai
hanh dl)ng cho ho~t d()ng kinh doanh. Cac van de dUQ'C neu lim nhu Ia nhfi'ng
chudn ml,l'c, nhfi'ng nguyen hie hay SJ! bao ham cua van de d~ DNVVN lam co so
cho S\1' chi tiet va Cl,l th~ 0 tirng van dUQ'C neu len d~ phl,IC Vl,l cho khm nghi~p va
t6 chtrc qmin tri doanh nghi~p.
De tai duqc trinh bay theo trinh tl! gom ba chuong, ngoai ph~n mo d~u va
ph~n

ket lu~n.

Chuong 1: Co so ly lu~n ve doanh nghi~p va cac yeu to co ban lien quan
den t6 chuc- quan trj doanh nghi~p

Chuang 2 : ThJ!c tr~ng ve khm nghi~p va t6 chuc quan trf doanh nghi~p
nho va vita o Vi~t Nam
Chuang 3 : Khm nghi~p - djnh hinh t6 chuc quan trj doanh nghi~p
nho va vita o Vi~t Nam
De tai nghien CUu tren doi tuqng doanh nghi~p nho va vita, doi tuqng
doanh nghi~p m6i phat tri~n m~nh trong thOi gian gan day. V6i SJ!phan bin va
dan trai cua doi tuqng nghien CUu ciing v6i SJ! da d~ng, phuc t~p tren nhieu linh
vl,l'c c~n duqc xem xet tren nhieu goc d(), tren nhieu linh VJ!c. Do v~y, sJ! nh~n
djnh, S\1' danh gia ciing chi CO th~ d~t den 0 muc dQ t6ng quan Va bao quat, ch(r
chua th~ Cl,l th~ h6a va sat th\l'C v6i titng doanh-nghi~p. Them nfra, c6 doi ph~n
Ia nhfi'ng nh~n djnh, danh gia chu quan cua tac gia. Do v~y, de tai se c6 th~ c6
doi ch6 chua phii hQ'p, nen rat can st,r b6 sung va dong g6p ctia Quy Thay co,
H()i dong phan bi~n va Quy dQC gia d~ de tai tot nghi~p duqc hoan thi~n han va
c6 th~ duqc tiep tt,~c nghien cll'u phat tri~n./.
VOMINHSANG


L(ncAMON
-- £0(\);1 --

De tai

Iu~n

van tot nghi¢p cao hQc dugc hoan thanh v6i sJ! huang dAn

t~n

tinh ciia TS. Ngo Quang Huan- Ghing vien khoa Quan tri kinh doanh- TruD~i

hQc Kinh Te TP. H CM da co nhieu y kien hu6ng dAn, dong gop, b6 khuyet.

Qua day, cho toi tran trQng cam on denTS. Ngo Quang Huan ngum da t~n finh
huang dAn, giup do toi hoan thanh de tai nay.
Trong qua trinh nghien coo va thlJc hi¢n de tai toi cling

nh~n

dugc slJ

nhi¢t tinh giup do, b6 khuyet thong tin va djnh hu6ng them nguon tai li¢u
nghien coo cho de tai ciia cac Ca nhan, Doanh

nghi~p,

Quy dQc gia. Thong qua

day, toi xin chan thanh gOi lm cam on den cac Ca nhan, Doanh

nghi~p

va Quy

dQc ghi sau:
1. Vay Ca San- Giam doc Cong ty Santa Vina.

2. Phan Minh Tu¢- TruOng BQ

ph~n

dao

t~o-

Business Edge Vi¢t Nam,

Chuong trinh h6 trg va phat tri~n doanh nghi~p tu nhan (MPDF).
3. Hoang Due Vinh- PT. Nhan
4. HQi Doanh

nghi~p

hi~u-

Cong ty D~u phQng Tan Tan.

Tre TP.HCM.

5. Cong ty S- Fon.e.
6. Cong ty Viettel Post, Cong ty Viettel Mobile.
7. Quy dQc gia.
8. Cac ca nhan t6 chuc, doanh nghi~p khac co -dong-gop, b6 sung.

Tran trQng.
VOMINHSANG
L6p : CH12 - LD 1
(Nien khoa : 2002 - 2005).

TUVIETTAT
-- roc.Q --

DN: Doanh nghi¢p
DNNVV: Doanh nghi¢p nho va vira
DNNN: Doanh nghi¢p nha nm1c
SX - KD: San xm1t - kinh doanh
OECD: T6 chuc Hqp hie va Phat tri~n kinh te
MPDF: Chuong trinh phat tri~n kinh te tu nhan
4P: Chien luge 4P (Product, Price, Place, Promotion)
SWOT: M~ tr~n SWOT (Strengh, Opportunity, Weakness, Threat)· di~m m~nh, cO' hc')i,
nguy ca, di~m yeu
NVL: Nguyen

v~t li~u

CP NVL: Chi phi nguyen

v~t

li¢u

CP NCTT: Chi phi nghien ctlu thj tru(mg
CP SX: Chi phi san xm1t
KH: Khach hang
SP: San phftm
KHSX: Ke ho~ch san xm1t
TM: Thuong

m~i

TNHH: Trach nhi¢m hihl

h~n

CP: C6 phan
BDS: Bat dc')ng san
TSCD: Tai san co djnh
CPT: C6 phan thu(mg
VCP: Von c6 phan
DTDH: Dau tu dai h~n
CHLB: Cc')ng hoa Lien bang
DVT: Dan vi tinh
vAT: Thue gia tri gia tang
PR: Public Relation- quan h¢ cong chong
DTNN: Dau tu nu6'c ngoai.
DKKD: Dang ky kinh doanh.


Ml}C Ll}C
Trang
SOD6
So do 1: Moi truO'Ilg marketing vi mo -------------------------------------------------- 4
So do 2: Ho~ch d!nh chien Iuqc markering -------------------------------------------- 4
So do 3: Co cau t6 chuc qm'ln If trl}'c tuyen -------------------------------------------- 5
So do 4: H~ thong co cau tra Iuong, thu nh*p cho nhan vien ---------------------- 6

So do 5: Chu ky quim Iy dao t~o --------------------------------------------------------- 7
So do 6: Chu ky Juan chuy~n tien m~t ciia cong ty--.:·------------------------------- 10
So do 7: Phan khuc, ll}'a chQn thf truO'Ilg m1,1c tieu ----------------------------------- 37

So do 8: Tien trlnh dfnh ghi ban cho san ph&m-----·---------------------------------- 39·
. :! san p h:!
am------------------------------------------ 45
So d o;, 9 : Ng h"Ien cuu va p h a't t nen
A

'

'

?

So do 10: Nhan to hi~u qua ciia nguon nhan ll}'c

-------------------------------------51

So do 11: Ho~ch dfnh nguon nhan sJ! --------------------------------------------------- 52
So do 12: Ho~ch dfnh dao t~o nguon nhan IJ!c---------------------------------------- 54

D6THJ
Doth! 1: GDP theo thanh phan kinh te giai do~n: 1995- 2003-------------------- 12
Do th! 2: So lao dc)ng trong thanh phan kinh te -------------------------------------- 14
Doth! 3: Soluqng DN dang ho~t dc)ng den 01/01/2003 ----------------------------- 15
Do thf 4: Co cau von cua doanh nghi~p ngoai nha nu6'c ---------------------------- 22

BANG- BIEU
Bang 1: Hi~u qua ho~t dc)ng kinh doanh cua doanh nghi~p tir 2000- 2003 ---- 14
Bang 2: Ty I~ lai ciia cac lo~i hinh doanh nghi~p------------------------------------- 25
Bi~u 1: Ma tr*n SWOT ve doanh nghi~p nho va vira ------------------------------- 35

HINH
Hinh 1: Phat hi~n, IJ!a chQn thf truO'ng m1,1c tieu ------------------------------------- 37
Hinh 2: Thiet l*p chien luqc san ph&m ------------------------------------------------- 38
Hlnh 3 : LJ!a chQn nhan to danh gia nguon nhan IJ!c-------------------------------- 53


DANGMVC
CHlJONG 1 : CO SO LY LU~N

,....

NH NGHI~P VA CAC YEU T6 CO

BAN LIEN QUAN DEN T6 CHlJC - QUAN TR~ DOANH NGHI~P ----- 1
1.1. NHUNG KHAI LU~N VE DOANH NGHI~P ---------------------------------- 1
1.1.1. Khai ni~m ve doanh nghi~p nho va vira (DNNVV) ------~-------------------- 1

sa hilll doanh nghi~p ---------------------------------------------------- 1
1.2. NHUNG vAN DE co BAN VE KHOI NGHI~P v A CHIEN LlJ(lC
1.1.2 Cac d~ng
,

~

J>HA1l TRI~N DNNVV -----------------------------·······-·----------------------······· 1
1.2.1. Khai ni~m ve nha doanh nghi~p ------------------------------------------------- 1
1.2.2. Nhfi'ng ich Iqi va trO' ng~i tiem tang doi v6i doanh nghi~p ------------------ 2
1.2.3. Nhfi'ng van de co him doi v6i khm nghi~p --------------------------------::·---- 2
1.2.4. Khai lm~n e chien Iuoc a uim trj chien Iuqc -----~t----------------------1.2.4.1 Khai ni~m

echien Iuqc ------------------------------------------------------· -- 2

1.2.4.2. Khai lu~n e qmin trf chien Iuqc ----------------------------------------- ---- 3
1.3. CO SO LY LU~N VE T6 CHlJC QUAN TR~ DOANH NGHI~P------~--- 3
1.3.1. Khai lu~n ve qmin trf marketing------------------------------------------------- 3
1.3.1.1 Khai lu~n ve marketing ------------------------------------------ --------------- 3
1.3.1.2. Khai lu~n ve quan trf marketing------------------------------------ ---------- 4
1.3.2. Nhfi'ng khai lu~n ve t6 chuc quan trf va quan trf nhan S\1' -------- --------- 5
1.3.2.1. Khai ni~m, m\(C tieu, nguyen tac va cac ki~u cua t6 chuc------- --------- 5
1.3.2.2 Thiet ke t6 chuc cong vi~c -------········-······-·············-········· ••••••••• 6
1.3.2.3. Nhiing khai lu~n ve quan trf nhan 1\l'C ---------------------------- ---------- 6
1.3.3. Khai lu~n ve quan trf san xuat ----~------------------~-------------· ----------- 7
1.3.3.1. Khai

ni~m

ve quan trf san xuat----------------------------------- •••• ;. ________ 7

1.3.3.2. Ho~ch dfnh san xuat san phftm--------------------------------- --------------- 8
1.3.3.3. Ho~ch dfnh ton kho nguyen v~t li~u------------------------ ------------------ 8
1.3.4. Khai Iu~n ve ke tmin - tai chinh doanh nghi~p ----------· -------------------- 9
1.3.4.1. Khai ni~m ve ke toan ------------------------------------ ----------------------- 9
1.3.4.2. Nhiing khai ni~m ve tai chinh --------------------- --------------------------- 9
1.3.4.3. Khai lu~n ve bao cao tai chinh -·-··---------- .. -------------------------------- 9


1.3.4.4. Bao cao ket qua kinh doanh --------------------·------------------------------- 10
1.3.4.5. Bao cao Juan chuy~n tMn t~ ----------------------------------------------------- 10
1.3.4.6. Danh gia hi~u qua Uti chinh ciia doanh nghi~p ----------------------------- 10
CHlJONG 2 : THVC TR~NG VE KHCH NGHII;:P VA T6 CHirC QUAN TRl

DOANH NGHII;:P NHO VA VirA

0 VII;:T NAM-------------------------------

12

2.1. THVC TR~NG VE KH(H NGHII;:P VA SV PHAT TRI~N
DNNVV 0 VII;:T NAM ------------------------------------------------------------------- 12
2.1.1. Dong gop ciia DNNVV ------------------------------------------------------------- 12
2.1.2. Thl;l'c tr~ng v~ khOi nghi~p va sl;l' t6n t~i, phat tri~n ciia DNNVV -------- 15
2.2. THVC TR~NG VE CONG TAC T6 CHirC QUAN TRl

0 DNNVV

----------------------------------------------------------------------------------- 19
2.2.1. Cac yeu to san xuat kinh doanh chua dUQ'C chuftn b! day dii -------------- 19
2.2.2. Nang ll;l'C c~nh tranh, hi~u qua trong san xuat kinh doanh thap ---------- 24
2.2.3. Muc de) quan tam den lu~t phap, bien dc)ng xa hc)i con thap --------------- 25
2.2.4. Th1;Jc tr~ng v~ t6 chuc quan tr! doanh nghi~p --------------------------------- 26
CHlJONG 3 : KHOI NGHII;:P- DJNH HINH T6 CHirC QUAN TRl DOANH
A
'
'(
,
NGHI~J!tNHu VA V-UA 0 VI~T NAM -----------------·-------........ _____ .;;;-;:-:- 28
A

3.1. HO~CH DlNH CH

A

NVV

0

VII;:T NAM --------------------------------------------------------------------------------- 28
3.1.1. Quan di~m phat tri~n DNNVV -------------------------------------------------- 28
3.1.2. D!nh hinh chien luq-c phat tri~n cho DNNVV --------------------------------- 29
3.1.2.1. Danh gia nhihtg van d~ C<1 ban doi v6i khOi nghi~p ----------------------- 29
3.1.2.2. Nhihtg xem xet v~ thii t~;~c phap II dang ky thanh l~p doanh nghi~p --- 30
3.1.2.3. D!nh hinh chien luq-c phat tri~n cho DNNVV ------------------------------- 34
3.2. HO~CH DlNH XAY Dl)NG CAC YEU T6 CO BAN TRONG HO~T
D()NG SX - KD -----------------------------------------------------------------·-·······--· 36
3.2.1. Ho~ch d!nh quan tr! marketing - ban hang------------------------------------ 36
3.2.1.1. Chien IUQ'C san phfim (Product) ------------------------------------------·----- 36
3.2.1.2. Chien lugc gia (Price) ------------------------------------------------------------ 39
3.2.1.3. Chien luq-c phan phoi (Place) --------------------------------------------------- 40
3.2.1.4. Chiec lugc chien thj (Promotion)----------------------------------------------- 41


3.2.1.5. Ho~ch d!nh ke ho~ch ban hang ------------------------------------------------ 43

a. U6'c tlnh doanh so ban hang ---------------------------------------------------------- 43
b. Ke ho~ch ban hang ---------------------------------------------------------------------- 43
3.2.2. Ho~ch d!nh qm\n tri slm xm1t ----------------------------------------------------- 44
3.2.2.1. Thiet ke, san xuat san ph~m va quy trlnh cong ngh~ ---------------------- 45
3.2.2.2. Quan tr! hang ton kho ----------------------------------------------------------- 46
3.2.2.3. Cong ngh~ san xuat --------------------------------------------------------------- 47
3.2.2.4. Ho~t d(mg quan li va sir d~Jng nguyen v~t li~u ------------------------------ 48

St! ---------------------------- 48
3.2.3.1. Sa do C<1 cau t6 chuc va quan tr! nhan St!------------------------------------- 49
3.2.3. Ho~ch d!nh t6 chuc quan tr! va quan tr! nhan

3.2.3.2. Thiet I~p t6 chuc cong vi~c ------------------------------------------------------ 49
3.2.3.3. Quan tr! va nguyen tac cua quan tr! ------------------------------------------ 50
3.2.3.4. Quan tr! nguon nhan lt1c -------------------------------------------------------- 51
3.2.3.5. Van boa doanh nghi~p ----------------------------------------------------------- 54
3.2.4. Ho~ch d!nh tai chinh - ke toan cho doanh nghi~p --------------------------- 55
3.2.4.1. Cac van de ve bao cao - phan tich tai chinh --------------------------------- 56
3.2.4.2. Yeu cftu ve tai trQ' va IQ'i nhu~n ------------------------------------------------- 59
3.2.4.3. Ho~ch d!nh ve ke toan va s6 sach ---------------------------------------------- 60
3.3. NHUNG BAI HQC KINH NGHI~M D6I VOl DOANH NGHI~P NHO

VA VirA TRONG VI~C KHCH NGHI~P- TO CH(J'C VA QUAN TR~-------- 61
3.3.1. Nhfi'ng sai him ph6 bien khi khOi nghi~p -------------------------\\·--------- 61
3.3.2.

fin

. ;;

trong qua trinh ho~t dqng va phat tri~n--------\-\·------- 62

3. • KHUYEN NG H~ ---- ----------------------------------------------------------------- 63
3.4.1. Khuyen ngh! ve m~t
3.4.2. Khuyen ngh! ve ap

PH)(N KET

ap li quan li Nha mr6'c -------------------------------- 63

d~Jn

~U~N -------------

ket qua------------------------------------------------- 64
---------------------------------------------------------- 67


CHlJONG 1

COS6LfLU!NV~DOANHNGH~PVACACYfUT6COBANL~NQUAN
DfN TO CHU'C - QUAN TRf DOANH NGHIJ:;P
1.1. NHUNG KHAI LU!N V~ DOANH NGHI:¢P
1.1.1. Khai ni~m ve doanh nghi~p nho va vira (DNNVV)
- Doanh nghi~p, Ia t6 chuc kinh te c6 ten rieng, c6 tai s{m, c6 trv

sa giao djch 6n

djnh, dUQ'C dang ky kinh doanh theo quy djnh cua phap lm~t nhi\m ml)C dich thJ!C hi~n
cac ho~t d(mg kinh doanh (1).
Theo quy djnh cua phap lu:)t, doanh nghi~p c6 cac quyen va nghia Vl) duqc Nha
hii'u doanh nghi~p
nuac dam bao khong chi doi vm doanh nghi~p va ca cho ngum

sa

m(>t each hQ'p phap.

sa

- Doanh nghi~p nho va vira, Ia DN c6 CO' san xuat kinh doanh, kinh doanh d(>c
ll)p, da dang ky kinh doanh theo phap lu:)t hi~n hanh, c6 von dang ky khong qua 10 ty
dong va co so lao d(>ng thuoog xu yen trung blnh hang nam khong qua 300 ngum <2l.
Vi~c

te,

quy djnh DNNVV

a nuoc ta duqc can err tren yeu to von va lao d(>ng. ThJ!c

acac nuac trong khu VJ!C va tren the gim c6 phan Cl) th~ va chi tiet hO'D. Vi~c quy

djnh chi tiet va cv th~ den tirng nganh giup cho vi~c ho~ch djnh va h6 trq DNNVV
duqc sat thJ!c hO'D trong cac dJ! an, chuO'Dg trlnh h6 trq. D~ phan bi~t DNNVV m(>t so
tren the giai dJ!a vao: so lao d(>ng (ngum), t6ng von ho;)c gia trj tai san hay/ va doanh
thu den tirng nganh nghe dUQ'C trlnh bay chi tiet phl) h,IC 1. (xem phl) lvc 1)

a

sa hii'u doanh nghi~p
Vi~c quyet djnh hinh thuc sa hii'u cua DN se anh huang den tu each phap nhan,
1.1.2 Cac d~ng

muc d(> phuc t~p, trach nhi~m vm xa h(>i, dieu ki~n, hoan cimh, anh huang den ho~t
d(>ng t6 chU'c kinh doanh, SJ! chia xe quyen IJ!C va lqi nhu:)n. Hi~n t~i, theo quy djnh
cua phap lu:)t c6 cac d~ng

sa hii'u vm nhii'ng d;)c trung tieu bi~u duqc neu aphl) lvc 2.

1.2. NHUNG VAN D~ CO BAN V~ KH(H NGHI~P VA CHIEN LlJ(JC PHAT
,1!

TRIENDNNVV
1.2.1. Khai ni~m ve nha doanh nghi~p
Nha doanh

nghi~p

- ngum

t~o

dJ!Dg cong cu(>c kinh doanh mm phai doi m;)t vm

nhii'ng nguy CO', rid ro nhilm mvc dich d~t duqc lqi nhu:)n va lao m~nh bilng each
·nh:)n ra nhii'ng gia trj tiem nang va t:)p hQ11 nhii'ng nguon IJ!c d~ t:)n dvng <3l.
D~ co th~
D~t

tra thanh nha doanh

nghi~p th:)t khong dO'D gian va chfing d~ dang.

den Sl! thanh cong can phai trai qua m(>t ch;)ng du(mg gian nan mat nhieu cong

sue. Gao nhu phai d;)t tat ca tai san vao cong CUQC kinh doanh va phai ganh chju
nhii'ng rui ro. Neu that b~i, phai mat ca tien b~c va doi khi ca cac moi quan h~ agia

(1): Theo lu~t doanh nghi~p
(2): Theo Nghj djnh 90/2001/ND-CP
(3): Theo quan trj kinh doanh- quan trj doanh

nghi~p

can ban- Nhit xm1t bi'm thong ke.
Page 1


dinh va

b~n

be. Do v:Ity, khong phai do nhii'ng kho khan va tro

ng~i

v:Ity rna co

th~

ngan can nhii'ng con ngum voi nhii'ng hoai bao va uoc mo 16'n. Neu thanh cong se mang
den cho ban than nhii'ng ngu6n lqi va dong gop 16'n cho xa h()i. H(.) can duqc xa h()i tOn
vinh va khuyen khich phat tri~n.
1.2.2. Nhii'ng ich lqi va tro ng~i ti~m tang doi vm doanh nghi~p
- Cac CUQC khao sat cho thay chu doanh

nghi~p

vi~c

tin rang h(_) lam

m}ng nh(_)C

hon, kiem duqc nhi~u ti~n bon va cam thay h~nh phuc bon so vm di lam thue. Truoc
khi lao vao m()t dlf an kinh doanh cho ho~t d()ng khm nghi~p, moi nha doanh nghi~p
ti~m

nang

d~u

phai xem xet den cac lqi ich co ban cua vi~c lam chu m()t doanh

nghi~p:

• Thm co kien t~o v:Itn m~nh ca nhan, co h()i t~o ra sl,l' khac bi~t;
• Co h()i thu duqc nhii'ng khoan lm nhu:Itn 16'n;
• Co h()i thl,l'c hi~n nhii'ng di~u ca nhan yeu thich.
- Ben

c~nh

nhii'ng thu:Itn lqi thi cling khong ich nhii'ng tro

doi voi nha doanh

nghi~p

rna khi quyet djnh khm

nghi~p

ng~i,

rui ro

ti~m

tang

h(,) cling co nhii'ng nh:Itn djnh

va danh gia cac rui ro co th~ xay ra:
• Tinh bat 6n v~ thu nh:Itp, nguy CO' mat trang von dau tu;
• Lam

vi~c

keo dai va m)ng nh(_)c;

• Chat luqng CUQC song giam cho den khi doanh nghi~p di vao 6n djnh;
Tinh tr~ng cang thiing cao d(), trach nhi~m toan di~n .
. Nhii'ng van

d~

CO' ban doi vm khm

nghi~p

ren nhii'ng nhin nh:Itn v~ ich lqi va rui ro va nha doanh nghi ~
ho~t

quyet djnh cho

d{)ng khffi nghi~p thi CaC van d~ CO' ban dUQC dUa VaO xem xet:
• Slf cong nh:Itn va bao v~ cua Nha nuoc doi vm doanh nghi~p;
• Moi truang vi mo va Slf 6n djnh cua ~hinh trj- xa h()i;
• Sl! dap (mg va ho trq cua CO' soh~ tang va phap Ii;
• Sl! phat hi~n va kien

t~o

CO' h()i kinh doanh;

• Nh:Itn d~ng va mota ich lqi va tro ng~i trong dl,l' an kinh doanh;
• Danh gia ngu6n ll,l'c va kha nang d~ dfin dat den sv phat tri~n.
1.2.4. Khai lu:Itn
1.2.4.1. Khai

v~

chien luqc va quan trj chien luqc

ni~m v~

chien luqc

Khai ni~m chien luqc, khm nguyen thoat sinh tir Ilnh vvc quan s. va sau do tir
vi~c

phat hanh cong trinh nghien CUu cua "Theory of Games and Economic

Behavior" cua nha toan h(,)c John Von Neumann va nha kinh te h(,)c Oskar
Morgenstern vao nam 1944 t~i My thi khai ni~m Chien luqc m6i bat dau duqc ph6
bien trong kinh te h(,)c va nganh quan trj kinh doanh. Khai

ni~m

chien luqc chinh Ia

vi~c ho~ch djnh duang di d~ den hu6'ng da v~ch ra. Trong d6, ba van d~ cot IOi phai

giai quyet: Ilnh Vl,I'C, phuong phap va phuong ti~n<4 >. N6i each khac, doanh nghi~p
truoc tien phai tra lai ba van

d~:

(4): Trich dfin theo "Th! tnrPage2


• Doanh

nghi~p

lam nghe gl va trong llnh VIJC nao ?

• D~ thanh cong, c~n lam chu nhung nang IIJc Ioi va tay nghe gl ?
• Doanh nghi~p phai t6 chrrc vi~c phan b6 cac nguon IIJc nhu the nao?
1.2.4.2. Khai lu(m ve quan trj chien IUQ'C
• Quan trj chien IUQ'C Ia m(>t

ngh~

thu(lt va khoa hQC thiet l(lp, thtJc

hi~n

va danh

gia cac quyet djnh lien quan nhieu chrrc nang cho phep m(>t t6 chrrc d~t duqc nhfi'ng
mvc tieu de ra .
. Quan trj chiec Iuqc gon c6 ba giai do~n: thiet l(lp chien Iuqc, th\l'c hi~n chien
Iuqc va danh gia chien Iuqc. Giai do~n thiet l(lp chien luqc gom vi~c phat tri~n nhi~m
vj kinh doanh, xac djnh cac co h(>i va nguy co den tir ben ngoai, chi ro cac di~m m~nh
va yeu di~m

aben trong, thiet l(lp cac ml;IC tieu dai h~n, t~o ra cac chien IUQ'C thay the

va chQn ra nhfi'ng chien luqc d~c thu d~ theo du6i.
Qua trlnh quan trj chien IUQ'C c6 th~ dUQ'C nghien crru va rrng dl;lng vao vi~c sir
dvng mo hlnh, m6i mo hlnh bi~u hi~n m(>t lo~i qua trlnh nao d6. Minh hQa
3.1, Ia mo hlnh quan tri chien Iuqc toan

di~n

aphl;l ll;IC

duqc chap nh(ln r(>ng rai: Mo hlnh nay

th~ hi~n m(>t phtrang phap ro rang Va thtJC ti~n trong vi~c hlnh thanh, thtJC thi va

danh gia cac chien ltrQ'C phat tri~n cua doanh nghi~p.
Trong vi~c )IJa chQn va theo du6i chien luqc, theo quan di~m cua Michael Porter
thl vm cac cong ty 1&1 vm dau vao nhfi'ng nguon tai nguyen )On han c6 th~ c~nh tranh

sa hu6ng va gia thanh va/hm)c co sa phan bi~t, trong khi cac doanh nghi~p nho
thuang dtJa tren co sa t(lp trung vao trQng di~m. Va cac chien Iuqc c6 th~ nghien crru
tren co

de c~p den Ia(5>: (chi tiet cac chien Iuqc xem ph1;111:1c 3.2)
• Cac chien IUQ'C ket hqp: ket hqp ve phia truoc, ket hqp ve phia sau, ket hqp theo
chieu ngang .
• Cac chien Iuqc chuyen sau: tham nh(lp thj trubng, phat tri~n thj trubng, phat
tri~n san ph~m .

• Cac chien ltrQ'c

ma r(>ng: da d~ng h6a ho~t d(>ng dong tam, da d~ng h6a ho~t

d(>ng theo chieu ngang, da d~ng h6a ho~t d(>ng ki~u h6n hqp.
1.3. CO SO LY LU~N VE T6 CHUC QUAN TR~ DOANH NGHI~P
1.3.1. Khai lu(ln ve quan trj marketing
1.3.1.1 Khai lu(ln ve marketing
· Marketing Ia m(>t quy trlnh ho~ch djnh va thtJc hi~n quan di~m, gia ca, chieu
thi va phan phoi cua y tu&ng, hang h6a, djch VIJ nham t~o ra nhfi'ng trao d6i thoa man

ChO IDl;IC tieu CUa ca nhfm, CUa t6 chrrc VaCUa xa h(>i (6).
· Ban chat cua marketing Ia xac djnh va thoa man dtrQ'C cac nhu c~u cua khach
hfmg tot han each cua doi thu c~nh tranh d~ kiem lui

(?).

(5): Trich dAn theo "Khai lu(m v~ quan tri chien hrQ'c", ciia Fred R. David, Chuong 2, Tr. 49- 90.
(6): Hi~p hl)i Marketing My
(7): Business Ed~e VietNam, Giao trlnh ho~ch dinh va xily dun~ chien IUQ'c marketin~. 2005.
Page3


- Moi trubng marketing Ia bao gom tat ca cac nhan to lam anh huang den kha
nang thoa man nhu cau khach hang ctia doanh nghi~p. Moi trubng marketing
baogom: moi trubng marketing vi mo va marketing VI mo. Trong d6, moi trubng
marketing vi mo gom cac yeu to dUQ'C neu 0 SO do 1: (xem SO do 1)
So do 1: Moi

- Marketing vi mo Ia toan b() nhii'ng ho~t d()ng nao d6 doanh nghi~p huang vao
vi~c hoan thanh nhii'ng mvc tieu ctia t6 chrrc thong qua vi~c dl}' toan nhu cau khach
hang va dieu khi~n Iuong san philm/djch VI} den khach hang nham thoa man nhu cau
tot bon each cua doi tho c~nh tranh thl}'c hi~n.
1.3.1.2. Khai lm)n ve quan trj marketing
- Quan trj marketing Ia m()t quy trl.nh bao gom 3 giai
do~n

c6 moi quan

h~

do~n

can him va cac giai

ch*t che vm nhau.

• Giai do~n 1: Ho~ch djnh cac ho~t d()ng marketing bao gom cac ho~t d()ng:
xac djnh ml}C tieu, danh gia co h()i, xac djnh chien IUQ'C ke ho~ch, phat tri~n ke
ho~ch marketing, phat tri~n cac chuang trinh marketing;
• Giai do~n 2: T6 chrrc thl}'c hi~n cac ke ho~ch va chuang trlnh marketing;
• Giai do~n 3: Ki~m tra cac ke ho~ch va chuang trinh marketing bao gom vi~c
do lubng ket qua va danh gb1 Sl}' tien tri~n cua ho~t d()ng.
- Ho~ch djnh chien luqc marketing nham tim kiem co h()i hap dfin va phat tri~n
chien luqc marketing sao cho c6 kha nang sinh IQ'i cao nhat.
Vi~c ho~ch

djnh chien luqc marketing phai phil hqp vm nguon ll}'c ctia doanh
nghi~p, cling nhu vm nhii'ng mvc tieu. Bao gom cac cong do~n oso do 2:
So do 2: Ho~ch djnh chien luqc markering
Nh~n "'"'"''

"""

9''>.'V'X0>'<_,~v~~'-~v

~"''V"""'*vvv~"«'-"

~:">=V<:>'"~'~

,.,._.__,.,~,,

>"H~

Tiep c~n s~· phii hqp giiJ·a mt,Ic W~u
~~--~~
·-~ -- --·
Phat trien marketing hlm hqp

"""'

=·

"""'"' "'""

~

~

"'"''>:=»:>«

v•<>.V'>':)>V

va ngm)n Jv·c

.

I

·

J

.

,

- Chien luqc marketing (Marketing strategy) Ia xac djnh can tien hanh nhii'ng
marketing h6n hqp nhu the nao cho phil hqp vm thj truong mvc tieu.
Page4


- Ke ho~ch marketing (Marketing plan) Ia m()t van ban cl} th~ hoa chien hrqc
marketing, chi tiet ve thm gian cho vi~c thtJC hi~n va ki~m tra chien luqc.
- Chuong trlnh marketing (Marketing program) Ia SlJ phoi hqp tat ca cac ke
ho~ch marketing cua doanh nghi~p thimh m()t ke ho~ch chung.
1.3.2. Nhii'ng khai lm)n ve t6 chuc quan trf va quan trf nhan Sl!
1.3.2.1. Khai ni~m, IDI}C tieu, nguyen tac va cac ki~u cua t6 chuc
- T6 chuc duqc hi~u theo nhieu nghia khac nhau trong quan trj, va theo Harold
Koontz va Cyril O'donnell, cho rang t6 chuc Ia SlJ tuong quan gilla con ngum trong
moi quan h~ chinh thuc d~ thftnh d~t cac IDl;IC tieu.
ho~t

- Wight Bakke cho rang m()t t6 chuc xa h()i Ia m()t h~ thong lien t1;1c cua nhii'ng
d()ng con ngum duqc phan bi~t va phoi tri nham sir dl;lng, cai bien, han gan m()t

t~p

hqp tai nguyen, nhan ltJc, tai ltJc, v~t ltJc, y tuang va thien nhien vao thanh m()t th~
'

thong nhat CO nhi~m Vl;l tim giai dap cho cac van de nham thoa man CaC nhu cau d~c
bi~t cua con ngum trong lien h~ h6 tuong vai cac h~ thong ho:;tt d()ng va tai nguyen
nhan II!C khac trong moi trUOng cua no(S).
- Tren nhii'ng khai ni~m lam ro ban chat cua t6 chuc, no lam thanh m()t t6 chuc
chinh th~, co cau t~o, m()t cau true vai nhii'ng chuc nang nhat djnh.
- Trong t6 chuc co CO' cau t6 chuc, Ia t6ng hqp cac bQ ph~n (ho~c cac khau) khac
nhau, duqc chuyen mon hoa va co nhii'ng trach nhi~m, quyen h~n nhat djnh, duqc bo
tri theo nhii'ng cap nham dam bao thi!C hi~n cac chuc nang quan trj.
Nhii'ng yeu cau chinh doi vai ca cau t6 chuc Ia: khoa hQc, can doi, hqp ly, linh
ho:;tt, don gian rna hi~U qua, phil hqp vquy lu~t khach quan trong linh VlJC CO cau t6 chuc.
- Trong thi!C ti~n quan trj da xuat hi~n nhieu ki~u ca cau t6 chuc quan trj khac
nhau nhu t6 chuc quan trj trtJc tuyen, theo chuc nang, trtJc tuyen - chuc nang, theo
rna tr:)n, theo dja du, theo khach hang, ... m6i lo~i deu co nhii'ng uu - nhuqc di~m va
tuy theo d~c di~m DN ve quy mo, linh VlJC san xuat, hlnh thuc kinh doanh, ... d~ ltJa
ChQn ki~u ca cau t6 chuc phil hqp. Vi dl;l ve ca cau t6 chuc quan tri trtJc tuyen. (xem sa
do 3)

Pho gbim doc san xuat

Phan xm1ng 1

Pho giam doc san xuat

Phan xuang 2

Ci'ra hang 1

Ci'ra hang 2

(8): Trich dAn trong Nguyen hie qm\n tri cua Harold Koontz va Cyril O'donnell, Tr. 392.

PageS


1.3.2.2 Thi~t k~ t6 chuc cong vi~c
- Thi~t k~ t6 chuc cong vi~c, tren phttO'ng di~n t6ng th~ se giup doanh nghi~p ti~t ki~m
thOi gian, cong sue, nhan llJc, nang cao nang

su~t

lao d(mg. Tranh thlJc hi~n

nhi!ng vi~c vo b6, khong cAn thi~t, tranh slJ nham chan ch6ng cheo. Thi~t k~ t6 chuc cong
*~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

gian, nhy nhang hO'n,

t~O

SlJ hffp dfin Va thfch thu.

- Nhfrng phttO'ng phap ph6 bi~n dung d~ td chuc thi~t k~ cong vi~c la: chuyen mon h6a
cong vi~c, xoay vong cong vi~c,

rna r(mg cong vi~c,

lam phong phu cong vi~c, t6 d~i lao

d~ng, ...

Nhfrng phttO'ng phap nay dugc thlJc hi~n bm cac bu6'c sau:
• Xac dinh n~i dung va mvc tieu cAn d~t ciia cong vi~c;
• Quan h~, thi~t bi h5 trg: may m6c, thi~t bi, m~t b~ng, cong ngh~, .. ;
• Thi~t k~ va phan chia cong vi~c thanh nhi!ng cong vi~c cv th~;
• Xay dlJllg cac phttO'ng an t6 chuc, b6 tri s~p x~p va thlJc hi~n cong vi~c;
• LlJa chqn phttO'ng an t6i ttu;
• Td chrrc thlJc hi~n va di~u chinh cong vi~c cho phu hgp v6'i thlJc t~;
• Rut kinh nghi~m va hoan thi~n cong tac thi~t k~ va t6 chrrc cong vi~c.
1.3.2.3. Nhfrng khai lu~n v~ quan tri nhan llJc

tri hi~u qua ngu6n nhan llJc la vffn d~ kh6 khan va thu thach d6i
v6'i doanh nghi~p. Trong vffn d~ quan tri ngu6n nhan llJc c6 hai vffn d~ c6t y~u la: d~ng cO'
Lam th€ nao d~ quan

va nang llJc phai chuAn bi va xem xet.
- Nhfrng nhan t6 thU~C V~ Y~U t6 d~ng CO', d~ Xay dlJng Va duy trl dttgc d~ng CO' lam
vi~c

cho nhan vien cAn xay dlJllg va xem xet d~n cac nhan t6 nhu:

ti~n

lttO'ng, each giam sat,

s-g cong nh~n hi~u qua, truy~n thong, di~u ki~n lam vi~c. Cac nhan t6 nay phrrc hgp nhau se
t~o

nen d~ng cO' cho nhan vien.

+ Ti~n lttO'ng: Ia gia ca sue lao
dt;mg lao

d~ng

va nguOi lao

d~ng

d~ng,

drrgc hinh thanh qua thoa thu~n giii'a nguOi Slr

phu hgp v6'i quan

h~

cung cffu sue lao

d~ng

trong n~n kinh

t€ thi trucmg va khong trai v6'i quy dinh ciia phap lu~t.

+ Thu nh~p ciia nguai lao

d~ng

bao g6m cac khoan: lttO'ng, phv cffp,

ti~n

thubng, bao

hi~m, phuc lgi. Ngay nay, ngoai lttO'ng va y~u t6 v~t chfft, nguai lao d~ng con c6 nhii'ng

mong mu6n v~ cac y~u t6 phi v~t chfft. (xem sO' d6 4)
SO' d6 4: H~ th6ng cO' cffu tra lttO'ng, thu nh~p cho nhan vien
LttO'ng cO' ban
Phvdp
Thttbng

Page 6


- Nhiing nhan to thu<)c ve yeu to nang IIJc, Ia nhan to d~ dam bao nguon nhan IIJc
c6 du nang IIJc d~ thiJc hi~n cong vi~c. Nhan to nay khong chi lien quan triJc tiep den
cac van de nhU: tuy~n d~;~ng, tuy~n ChQn, danh gia hi~U qua, huan luy~n, dao t~o va
boi du6ng se co lien h~ va chju tac d<)ng trr yeu to d<)ng co. Trong vi~c xem xet, danh
ghi nang IIJC c~n quan tam den cac van de sau:

+ Tuy~n d~;~ng va tuy~n chQn: Ia m<)t tien trinh nhAm thiJc hi~n chll'c nang thu
hut nhan SJ! cho doanh nghi~p. N6 dUQ'C xay dJ!Dg tren CO' sa ho~ch djnh nguon nhan
lgc va phan tich cong Vi~C. Qua trinh tuy~n d~;~ng tuy~h ChQn (xem ph1;1 ll;IC 3.3) C~n
dUQ'C dam bao bm cac nguyen tac CO' ban sau day:
• Chinh xac: cho ra ket qua khong d6i, it sai l~ch nhat so vm yeu c~u;
• C6 hi~u IIJc: danh gia thll' c~n danh gia, SIJ chinh xac cua tien doan;

sir d~;~ng.

• C6 ich: danh ghi chi phi/IQ'i nhu~n, tinh hi~u qua cua cong c~;~

- Dao t~o: Kinh nghi~m cac doanh nghi~p thanh cong deu chll'ng to rAng hQ deu
chu trQng den huan luy~n, dao t~o va phat tri~n nguon nhan IJ!c. Ban than dao t~o Ia
m<)t phuong ti~n d~ nang cao chat ltrQ'Dg con nguOi. Huan luy~n va dao t~o d~ nhan
vien hi~U m<)t each chinh thll'c cac van de lien quan va thay dUQ'C m~;~c tieu cua doanh
nghi~p. Trong dao t~o duqc chia thanh:
• Dao

t~o

nghi~m

• Dao

t~o

CO' ban: cung cap cho nhan vien nhfrng kien thll'c (tri thll'c), kinh

(ky nang) va t~p tinh (each cu xir)
tu

nghi~p: c~p nh~t

c~n

thiet.

nhiing kien thll'c va cac kha nang co ban rna hQ

tiep thu duqc tru6'c day va bay gib' to ra khong co hm)c c6 nguy co co nhii'ng
khiem khuyet (do quen, thieu hm)c khong v;)n d~;~ng du).
• Dao t~o boi du6ng: nang cao kien thll'c va nang IIJc, co tinh den sJ! phat tri~n
va cai tien cua thiet bi, v;)t tu, cong ngh~, ...
Van de dao t~o Ia m<)t qua trinh di~n ra khong ngirng va lien t~;~c. Qua trinh dao
t~o

phai dUQ'C thiet l;)p va c6 m~;~c tieu diJ kien cho hi~n t~i va tuong lai. C6 th~ IIJa

ChQn hinh thll'c dao

t~o t~i

noi lam

Vi~c

hay/va

aben ngoai. Qua trinh dao t~o dUQ'C

danh gia nhu m<)t chu ky quan li c~n duqc lien t~;~c, djnh ky dap ll'ng cho
doanh nghi~p duqc bi~u thj qua so do sau. (xem so do 5)

ho~t

d<)ng

So do 5: Chu ky quan ly dao t~o

················································

~···

.----------.

Tuy~n chQn

v

••••••

I

,.....············

===>

~-'_P_ha_t_tr_i~_n__.l ~

.-------,
Hi~u qua

1.3.3. Khai lu;)n ve quan tri san xuat

\_

)

===>

! Danh J?;ia

I.___H_i_nh_p_h_~t__,l~

1.3.3.1. Khai ni~m ve quan tri san xuat
- San xuat: theo quan ni~m ph6 bien tren the gim thl san xuat duqc hi~u Ia m<)t
qua tr}nh t~O ra san phflm hO~C djch Vl;l tren SIJ phoi hQ'p CUa may moe, thiet bj, cong
Page7


c~;~, cong ngh~ va sue lao d(>ng cua con nguo'i. Do Ia qua trinh chuy~n bien nhfing yeo

t6 dau vao thanh cac s{m ph~m ho~c djch Vl;l adau ra.
- Qulm trj s{m xuat: gom cac ho~t d(>ng lien quan den vi~c qu{m trj cac yeo t6
dau vao,

t6 chuc, ph6i hqp nham chuy~n hoa thanh cac slm ph~m v*t chat ho~c djch

a

Vl;l VOi hi~u Smlt CaO nhat dau ra dUQ'C trinh bay chi tiet
1.3.3.2 Ho~ch djnh slm xuat san ph~m
Vi~c san xuat san ph~m dUQ'C tien hanh tren

aphl,lll,IC 4. (xem phl,lll,IC 4)

ca sa ho~ch djnh cua tien trinh ve

thiet ke, phat tri~n san ph~m va quy trinh cong ngh~.
- Thiet ke san ph~m: co anh huang tr1,1'c tiep den chat IUQ'ng san ph~m, chi phi
san xuat, muc d(> thoa man nhu cau khach hang ml,IC tieu. Vi~c thiet ke san ph~m doi
hoi Cl,l th~ va chi tiet cac van de nhU: d~c tinh chi tiet CUa tirng Jo~i san ph~m, d~C tinh
san ph~m CO anh huang tr1,1'C tiep bffi each thuc che t~o san ph~m va se quyet djnh den
vi~c

thiet ke h~ th6ng s{m xuat.
- Thiet ke quy trinh san xuat: St! thiet ke va

cac yeo t6 dau vao d~ t~o ra san ph~m

a dau

ho~ch

djnh quy trinh san xuat tren

ra. Ket qua nay Ia cac nhfm t6 hoan

chinh cho tirng bUOC CUa quy trinh san XUat rieng bi~t dUQ'C dung vao S1,1' ket n6i Vffi
nhau cua nhfm SI! can thiet, ky nang va yeo cau ve giam sat. Co nhieu ki~u quy trinh
thiet ke nhu: ki~u thiet ke huang ve san ph~m, ki~u huang ve quy trinh hay ki~u
huang ve nhom cong ngh~ hay b(> ph*n che tac, .•. M6i ki~u co nhfing d~c trrrng tieu
bi~u rna trong day can xac djnh nhan
ph~m

t6 quan trQng nhu: tinh chat cua nhu cau san

hay djch Vl,l, muc d(> ket hqp dung (theo chieu dQC), S1,1' Jinh ho~t CUa san XUat,

muc d(> t1,1' d(>ng hoa, chat IUQ'ng san ph~m hay djch Vl,l.
- Cong ngh~ san xuat: H6 trQ' cho qua trinh san xuat san ph~m dUQ'C t6i rru va
mang den chat Iuqng cao cho san ph~m vm chi phi h~. D~c bi~t Ia cong ngh~ tl! d(>ng
hoa tra nen tinh Vi han, VUQ't khoi

ph~m

Vi tirng may moe rieng

h~

rna lien ket ciJ.ng

nhau cho nhfing m1,1c tieu Ian han da tra nen ph6 bien. Ca ban co b6n Io~i h~ th6ng:
day chuyen t1,1' d(>ng, h~ th6ng hip rap t1,1' d(>ng, h~ th6ng che t~o linh ho~t, h~ th6ng
ton trfi' va phl,IC hoi t1,1' d(>ng.
1.3.3.3 Ho~ch djnh ton kho nguyen v*t Ii~u
Chinh sach ton kho rat quan trQng khien cho nha quan H san xuat, quan H
marketing va quan H tai chinh phai lam vi~c cung nhau d~ d~t den SI! th6ng nhat.
Ho~ch djnh va quan trj ton kho nham giam chi phi san xuat, chi phi ton tru. Trong

thl!c te co cac mo hinh ton kho: EOQ- Mo hinh Iuqng d~t hang kinh te ca ban; POQMo hinh Iuqng d~t hang theo san xuat; BOQ- Mo hinh hrQ'Dg dl)t himg d~ l~i; Mo hinh
khau trir theo s6 IUQ'Dg hay Mo hinh xac xuat vm thOi gian phan ph6i khong d6i. M6i
mo hinh deu co nhung dl)c trrrng tieu bi~u. Vi d1,1 ap d1,1ng mo hinh EOQ dUQ'C xay
dl!Jlg tren sao gia djnh sao:
• Nhu cau ca nam bi€t truac va khong thay d6i;
• Biet truac chu ky d~t hang, chu ky d~t hang ngan va khong thay d6i;
PageS

• LUQ11g himg cua mc)t don hang duqc thi!C hi~n trong mc)t chuyen hang

a mc)t

thbi di~m da djnh tru6'c;
• Khong tien hanh khau trir theo soiUQ11g
• Chi c6 duy nhat 2 lo~i chi phi: chi phi d~t hang va chi phi ton trii';
• Khong c6 Sl! thieu hl;lt trong ton kho neu don hang dung thOi gian.
- Cong thuc tinh tmin slm IUQ11g don hang toi uu cua m6i don hang ky hi~u Q" va
chi phi ton kho toi thi~u ky hi~u Ia C".
Trong do:
D: Nhu c~u nguyen vl)t li~u ca nam
S: Chi phi d*t hang cho m6i don hang
H: Chi phi ton trii'/don vi san phAm.

1.3.4 Khai lu:rtn ve ke toan- tai chinh doanh nghi~p
1.3.4.1 Khai ni~m ve ke toan
- Ke toan Ia vi~c thu th:rtp, xi'r ly, ki~m tra, phan tich va cung cap thong tin kinh
te, tai chinh dum hlnh thuc gia trj,

hi~n

v:rtt va thOi gian lao dc)ng.

- Ke toan tai chinh Ia vi~c thu th:rtp, xi'r ly ki~m tra, phan tich va cung cap thong
tin kinh te, tai chinh bAng bao cao tai chinh cho doi tUQ11g c6 nhu cau si'r d1;1ng thong
tin cua don vj ke toan.
- Chll'ng tir ke toan: Ia nhii'ng giay to va v:rtt mang tinh phan anh nghi~p Vl;l kinh
te, tai chinh va da hoan thanh, lam can ell' ghi s6 sach.

- Che de) ke toan Ia nhii'ng quy djnh va huang d~n ve ke toan trong mc)t linh VI!C
ho~c mc)t so cong vi~c c1;1 th~ do ca quan quan li nha nu6'c ve ke toan ho~c t6 chuc

dU1.3.4.2. Nhii'ng khai ni~m ve tai chinh
- Tai chinh duqc dung d~ mo ta cac nguon tien t~ c6 th~ si'r d1;1ng duqc (hay san
c6) cho chinh phil, doanh nghi~p ho~c ca nhan d~ thanh d~t m1;1c tieu.
- Quan trj tai chinh Ia Sl! buy dc)ng, quan li va tai trq cac nguon II!C doanh
nghi~p bAng phuong ti~n tien t~ vm

Sl! chu y thich dang ve gia ca tren thi truO'ng nhAm
toi da h6a lqi nhu:rtn va gia trj doanh nghi~p.
1.3.4.3. Khai lu:rtn ve bao cao tai chinh
- Chu ky luan chuy~n tien m~t Ia chu ky khep kin phan anh ho~t dc)ng cua
doanh nghi~p bat dau tir nguon von si'r dl;lng d~ dau tu vao may moe, thiet bj, nguyen
v:rtt li~u, thue ho~c xay nha xuang, thue lao dc)ng, ... d~ san xuat san phfim ho~c cung
Cap djch Vl;l va thi!C hi~n giao djch kinh doanh tren thj trUO'ng Va bien thanh cac
khoan phai thu, cho tm khi thu dUQ'C khoan phai thu ve, VOn quay tra ve hinh thUc
ban dau cua n6 Ia tien m~t, nhung phai bao dam rAng tien m~t quay ve tir chu ky Juan
chuy~n von luu dc)ng va tir dau tu vao tai san co djnh phai 16'n bon IUQ11g tien ban dau.

Chu ky duqc khai quat theo mo hinh

aph1;111;1c 5.1. (xem ph1;1 Ivc 5.1)
Page9


- Bimg can doi ke tmin: lit bang bao cao dUQ'C thanh ·~p vao mqt thOi di~m
nhat d!nh trong nam (thuO'ng vao ngay 31/12) theo hai each phan lo~i von va
nguon hinh thanh von can doi nhau. N6 bao gom cac lo~i tai san c6, tai san nQ', va

von c6 phan. N6 c6 y nghia quan tr«;mg doi v6i nhieu doi tUQ'Dg c6 quan h~ so hiiu,
quan ly kinh te tai chinh trong qua trinh san xuat kinh doanh. Thanh phan cua
bang can doi ke toan dUQ'c neu trong phl). ll).c 4. (xem phl). Il).c 5.2)
1.3.4.4. Bao cao ket qua kinh doanh
.- Bao cao ket qua kinh doanh Ia mc)t ban bao cao tai chinh t6ng hqp phan anh
ket qua ho~t dc)ng san xuat kinh doanh trong nam cua doanh nghi~p. N6 bao g6m
doanh thu ban himg va cac khoan chi phi trong thai gian h~ch toan.
- So Ii~u cua ban bao cao ket qua kinh doanh cung cap nhiing thong tin t6ng hqp
nhat ve tinh hinh va ket qua sir dl).ng cac tiem nang ve von, lao dc)ng va ky thm)t, kinh
nghi~m qm1n ly cua doanh nghi~p. Thanh phan cua bang bao cao ket qua kinh doanh
duqc trinh bay 0 phl). ll;IC 5. (xem phi) l~;~c 5)
1.3.4.5. Bao cao Juan chuy~n tien t~
- Bao cao Juan chuy~n tien t~ Ia ban tuO'ng trinh qua trinh thu chi tien m:)t trong
nam d~ thl!c hi~n cac nghi~p V\1 kinh te. Qua bao cao Juan chuy~n tien t~ c6 th~ thay
duqc cac ho~t dc)ng san xuat kinh doanh, dau tu va tai trq von c6 anh huang nhu the
nao den tien m:)t rong cua doanh nghi~p.
- Bao cao Juan chuy~n tien t~ giai thich xuat xu cua IUQ'Dg tien m:)t trong mc)t
thai do~n va tien nay dUQ'C_ chi vao dau. Thong qua ban nay' chu so hihi, cac nha dau
tu c6 th~ danh gia vi~c thu chi tien m~t c6 hQ'P li hay khong. Cac thanh phan trong
ban bao cao Juan chuy~n tien t~ dU1.3.4.6. Danh gia_hi~u ..quatai chinh doanh
hi~u

nghi~p

Phan tich cac ty tai chinh Ia mc)t cong c~;~ duQ'c sir d~;~ng rc)ng rai trong danh gia
qua tai chinh cua mc)t doanh nghi~p. Tren S\1' danh ghi va so sanh moi lien h~

giua cac ty so tai chinh d~ c6 danh gia kha nang sinh lai va rui ro cua DN. Sau day se
de c:)p mc)t vai ty so quan tr«;mg c6 anh huang den cong tac quan li tai chinh cua

DNNVV.
- Suat sinh lai tren von c6 phan thuO'ng (ROE): do IuO'ng hi~u qua sir dl).ng von
chu so hihi cua mc)t doanh nghi~p d~ t~o ra thu nh:)p va Iai cho cac c6 dong c6 phan
thuO'ng. N6i each khac, n6 do IuO'ng thu nh~p tren mc)t dong von c6 phan thuO'ng duqc
dua vao SX- KD hay con gQi Ia muc hoan von dau tu cho von c6 phan thuCong thuc tinh:

ROE= LR ciYr
VCPT

Ngoai ra ty so ROE con duqc tinh theo each sau:
ROE =(LQ'i nhu:)n bien)

* (Hi~u suat tai san) * (Don blly tai chinh)
Page 10


ROE = Uii rong X Doanh tho X T6ng tai san
Doanh tho T6ng tai san
Von CPT
ROE=P *A *T
Tir cong thll'c tren c6 th~ danh gia hi~u qua si'r dvng von cua chu so huu:
• LUQ'Ilg Iai rong trong m6i d6ng doanh tho (IQ'i nhu~n bien te).
• Doanh thu thu dUQ'C tren mc)t d6ng von tai sim bo vao ho~t dc)ng sim xm1t kinh
doanh, hay con gQi Ia hi~u suat tai san.
• Von CPT duqc si'r dvng d~ tai trQ' von, hay con gQi don b~y tai chinh.
- Ty so ROA: Ia ty so do luang

hi~u

qua si'r dvng va quan ly ngu6n tai san cua

DN. Ty so ROA do luang sm1t sinh IQ'i cua ca von chu so huu va ca ciia nha tai trq vay.
Cong thll'c tinh:
Hay ROA= (LQ'i

VTsct>=
nhu~n

LN
T6ng von

bien) * (Hi~u suat tai san)

- Ty so ROA c6 lien quan den cac ty so vong quay tai san nhu: vong quay cac
khoan phai thu va vong quay tai san co djnh. Bao g6m vi~c phan tich cac ty so nhu:
vong quay hang t6n kho (VTK), ky tho tien blnh quan (DSO), so ngay si'r dvng tien m:)t
blnh quan (NTM), ky thanh toan blnh quan (PP).v.v.
- Thanh phan thu ba anh huang den ROE Ia don b~y tai chinh. Don b~y tai
chinh CUa mc)t cong ty se tang khi ty I~ nQ' dUQ'C Slr dvng d~ tai trQ' cho san XUat kinh
doanh so v6i von c6 phan. Ty so nay doi khi khong nhat thiet phai dUQ'C C\l'C d~i h6a d~
lam tang ty so ROE. Van de o day Ia phai can doi giii'a IQ'i nhu~n va chi phi tai trQ' von.
Ngoai ra cac ty so lien quan kha nang thanh toan va quan trj loan chuy~n tien m:)t
dUQ'C hi~u qua va phil hQ'p can quan tam: ty I~ nq/von; ty I~ t6ng nq/t6ng von c6 phan;
solan thanh toan lai vay tir thu nh~p (TIE= EBIT/1); ty so don can nQ'; ty so kha nang
thanh toan nQ' ngan h~n (CR=TSLD/NNH); ty so kha nang thanh toan nhanh (QR),
v.v.
,

e

TOM TAT CHU'ONG 1
De tai t~p trung nghien CUu cac van lien quan den ho~t dc)ng khm nghi~p - t6
chuc quan trj DNNVV o Vi~t Nam do v~y cac khai lu~n va ca so ly lu~n t~p trung vao
nghien coo cac khai ni~m, khai lu~n ve doanh nghi~p, DNNVV o Vi~t Nam.
Ciing tren C<1 so d6 di vao tim hi~u cac van de d~ thiet ·~p chien IUQ'C phat tri~n
va

ho~ch

djnh cac yeo to ca ban, nen tang cho

ho~t

dc)ng khm

nghi~p

doi v6i chu DN.

Tren co so hi~u ro nhii'ng khai ni~m, ly lu~n t6ng quan doi v6i chii doanh nghi~p trong
giai dol;ln tien khm nghi~p va cho qua trlnh quan trj phat tri~n doanh nghi~p.
Tl;lo
qua trlnh

l~p

doanh

ho~t

nghi~p

va

v~n

hanh

ho~t

dc)ng trong day cac yeo to co ban ciia

dc)ng san xuat kinh doanh Ia marketing, san xuat, nhan S\1', tai chinh va

quan trj doanh nghi~p cling duqc de c~p tren nhii'ng khai ni~m, khai Iu~n d~ doanh
nghi~p co nhii'ng nhln nh~n va hi~u biet t6ng quan cho cac van de quan trj

to tren d~ quan trj Va dieu hanh doanh nghi~p dUQ'C tot nhat.
Page 11

0 cac yeu


CHUONG2
THl)'C TR~NG VE KHOI NGHI:¢P vA TO CHUC QUAN TR~ DOANH NGHI:¢P
NHO VA VU'A 0 VI:¢T NAM

2.1. THl)'C TR~NG KHOI NGHI:¢P VA Sl)'PHAT TRIEN DNNVV 0 VI:¢T NAM
2.1.1. Dong gop cua DNNVV

•!• Dong gop ve tang truong, phat tri~n chung cho nen kinh te

- Dat nm1c ta vm s11 chuy~n d6i kinh te theo kinh te thj truphep Sl! ton t~i va phat tri~n cua nhieu thanh phan kinh te. Lu~t Doanh nghi~p co
hi~u It!c tir nam 2000, da kich thich phat tri~n nhanh ve soiU'Qllg cua DN ngoai quoc
doanh. Theo thong ke cua Trung tam thong tin doanh nghi~p- B<) Ke ho~ch Dau tu, so
DN dang ky trong 06 thang dau nam 2005 co den 19.560 DN vm t6ng so von dang ky
gan 256 ty dong, gap 2,9 Ian ve so Ill'Qllg dang ky va 1,8 Ian ve von so vm giai do~n
1991 - 1999. Neu o nhiing nam 1990 thl ca nu6'c chi hon 11.000 DN, thl den nay len tm
gap hon 10 Ian, nang t6ng so DN het 6 thang dau nam 2005, toan quoc co 139.849 DN
dang ky kinh doanh vm t6ng so von hon 51.726 ty dong. Vi~t Nam vm bon 80 tri~u
dan, so DN thl!c ho~t d<)ng u6'c tfnh khoang 100.000 DN, blnh quan khoang hon 800
ngum dan co m<)t DN. 0 My co khoang 250 tri~u dan, co 25 tri~u DN (trung blnh 10
nguoi dan/DN), Thai Lan, Indonexia, Philippin blnh quan 40- 50 ngum dan/DN.
- Nam 1995, khu v11c DN mm chi t~o ra 103,7 ngan ty dong, chiem 45,3% t6ng
GDP (con I~i Ia khoi hanh chinh, Sl! nghi~p, h<) san xuat ca th~ chiem 54,7%) thl den
nam 2001 khu v11c nay da t~o ra 255,7 ngan ty dong chiem 53,2% GDP, gap 2,5 tan.
D~c bi~t, thanh phan kinh te ca th~ vm ty trQng chiem den 30- 35% (xem do thj 1).
Khiing djnh vai tro trQng yeu ciia DN ngoai quoc doanh rna chu yeu Ia cac DNNVV. 0
AnD<), nhiing ngum lam vi~c trong khu Vl!c khong chinh thuc dong gop den hon 60%
vao GDP va dong gop hon 70% vao thu nh~p trong nu6'c. Mexico, DN sieu nho chiem
32% GDP. Peru, vm gan 49% GDP. Nigeria va Ai C~p khoang 70% GDP.
Do thj 1: GDP theo thanh phan kinh te giai do~n: 1995-2003
·,:O.'I'!Jnl •

-.CJ)

c

'•0

'0

11111 Kinh T€ Nha nu~c

ml Kinh te ~p th~

D Kinh te ca th~

IB Kinh te c6 von NN

D Kinh te tu nhan

2003

(Nguon: T6ng eve thong ke)
Page 12


- Dong gop trong gia trj cong nghi~p phan theo thanh phan kinh te (xem phvlvc
8) bi~u hi~n giai do~n 1995 - 2003, cho thay S\1' tang dan muc dt) dong gop trong gia
trj cong nghi~p tir 32,9% trong gia trj cong nghi~p trong mrac len 38,9% doi vm thanh
phan kinh te ngoai quoc doanh. Trong do thanh phan kinh te tu nhan, ca th~ chiem ty
tr(.mg cao. Doi vm thanh phan nay neu co duaog loi dung dan va chuang tr'inh h8 trQ'
phil hqp phat tri~n len doanh nghi~p se co s1)' tiep tvc gia tang dang k~. D~c bi~t, giai
do~n tir nam 2000 - 2003, ty I~ tang truimg, dong gop muc tren 18%.
- T6ng muc ban Ie, hang hoa djch VI) phan theo thanh phan kinh te (xem phvlvc
9.1), dong gop trong linh V1)'C thUang m~i, djch VI) cua doi tUQ'Dg doanh nghi~p ngoai
quoc doanh chi em den han 83% vao nam 2003 va xu huang nay tiep tvc phat tri~n.
Khiing djnh vai tro luu thong hang hoa, kich thich S\1' phat tri~n cua nen kinh te, gop
phan gia tang S\1' nang dt)ng cho thj trUaog tren Vi~C t~o ra CO CaU kinh te mffi gom

nliieu thanh phan, nhieu nganh nghe s{m xuat kinh doanh (xem phi) lvc 9.2.), t~o ca
ht)i phan cong l~i lao dt)ng tren ph~m vi ca nuac cho mvc tieu phat tri~n.
- Tir vi~c tang nhanh ve so luqng keo theo S\1' dong gop cho cac yeu to nhu: san
xuat nhu lao dt)ng, nguon von, tai san va ket qua san xuat kinh doanh nhu doanh thu,

a

a

thue, nt)p ngan sach cling tang len. Doanh nghi~p phat tri~n Ia yeu to quyet djnh den
S\1' tang trufing cao va 6n djnh cho nen kinh te trong nhiing nam qua<9)' Doanh thu
thuan tang b'inh quan 21,6%/nam, t6ng nguon von tang b'inh quan 16,2%/nam, nt)p
ngan sach tang b'inh quan 22,0%/nam.
•!• Dong gop doi vai phat tri~n xa ht)i
- St! phat tri~n nhanh cua doanh nghi~p gop phan thu hut va gia tang giai quyet
lao dt)ng doi vm xa ht)i (xem phv lvc 10). Trong do, thanh phan kinh te ngoai nha
nuac t~o ra vi~c lam cho han 34 tri~u nguOi, chiem han 90% trong t6ng so nguOi lao
dt)ng vao nam 2001. Giai quyet vi~c lam va dieu phoi that nghi~p, kich thich tang
trufing kinh te va gia tang chat luqng CUQC song. Neu so IUQ'Dg DNNVV tang len ca so
IUQ'Dg va chat luqng se t~o nt)i 11)'c dang k~ cho nen kinh te. 0 An Dt), 90% so lao dt)ng
song nhO' vao lam vi~c acac DN trong khu V\l'C khong chinh thuc, Mexico, chiem 64%
t6ng so vi~c lam cac DN sieu nho. Tinh den 01/01/2004, DN da giai quyet vi~c lam
cho han 5,2 tri~u lao dt)ng, b'inh quan m6i nam tang len 546.000 lao dt)ng, muc luang
b}nh quan tang len va cao han nhieu SO Vffi cac khu V\l'C ho~t dt)ng kinh te khac (lO) :

a

• Nam 2000 luang blnh quan 1,054 tri~u dong/thang.
• Nam 20011uang blnh quan 1,103 tri~u dong/thang.
• Nam 2002 luang blnh quan 1,249 tri~u d6ng/thang.

• Nam 2003 luang blnh quan 1,422 tri~u dong/thang.

(9), (10): Nguon· Chtrong trinh hQ'p tac di~u tra doanh nghi¢p giii'a T6ng Cl,IC thong ke va IMF.

Page 13


Do thi 2: So lao d<)ng trong thanh phan kinh te
DKhu

40.000,0
30.000,0

16.998,9

25.996,7

27.881.1

19.977~'i

29.)7.~.1

28.619,0

J0.62J,/

Vl!C

khac

.U.2DO.R

.f/.849,9

.f/.226.4

34.072.8

20.000,0
10.000,0

.t.415{1

3./.f5.7

IIIJ
1990

I
1991

2.9MJ.4

1.97.~.2

2.92R,.l

Ill

I

1992

199.l

.W5.U

I

3.1.17.7

I

1994

/9').~

J.3RJ.O

J.2M.9

I

I
/996

1997
··-

..

,f.."iiiJ/.0

3.433.2

I

I

J99R

1999

3.~03fi

Ill

I
2tHHJ

21101

(Ngu6n: T6ng cl)c thong ke)

Ben c~nh vi~c t~o cong vi~c, gop phan giai quyet that nghi~p thl doi v6i xa h<)i va
n~n kinh te, t~O nen St! nang d{)ng ChO nen kinh te, thuc dfiy St! phat tri~n nhanh cac
nganh nghe tir khoa hQC, van h6a, chinh trj, t~O St! phat tri~n dong b<) trong CO cau
nganh, nghe va vimg lanh th6. D~c bi~t, cimg v6i St! gia tang ve quy mo, ho~t d<)ng cua
doanh nghi~p ngay cang d~t dUQ'C nhilng tien b<) ve hi~u qua SX • KD th~ hi~n: vong
quay cua toan b<) von san xuat kinh doanh dUQ'C rut ngan, nam 2000 Ia 0,79 vong/mlm
thl nam 2002 tang len 0,90 vong/nam, nam 2003 Ia 0,92 vong/nam; Ty suat IQ'i nhu~n

cua von tang tir 3,7% (nam 2000) len 4,3% (nam 2002) va 4,5% (nam 2003); T6ng so

16 giam va mll'c 16 blnh quan cua m<)t DN cling giam dan, mll'c lai tang th~ hi~n abang
1 cho thay hi~u qua SX • KD ngay cang dUQ'C cai thi~n.

Bang 1:

Hi~u

Nam

qua

ho~t

d<)ng kinh doanh cua doanh

T6ng muc lo
(Ty dong)

nghi~p

tir 2000-2003

Muc lo 1 DN

Muclai 1 DN

(Tri~u

(Tri~u

dong)

dong)

2000

12.227

1.491

1.612

2001

11.392

1.115

1.558

2002

10.959

828

1.549

2003

10.852

648

1.764

(Ngu6n: Chuong trinh hQ'p tac dieu tra doanh nghi~p gifi'a T6ng Cl)C thong ke va IMF)

Tren nhilng dii' li~u thong ke trong thai gian qua khfing djnh vj tri, vai t~o cua
doanh nghi~p ngoai quoc doanh, rna chu yeu Ia cac DNNVV. Cimg v6i st.t gia tang
nhanh ve so IUQ'Dg thl St! dong gop cua cac doanh nghi~p ngoai quoc doanh cling tang
len dang k~. D6 Ia, g6p phan t~o ra t6ng san phfim trong nu6'c (GDP); Ia doi tUQ'Dg
dong vai tro quan trQng trong giai ph6ng va phat tri~n sue san xuat; luu thong hang
h6a; buy d<)ng va phat buy n<)i lt!C n~n kinh te va xa h{)i; gop phan vao phl}C hoi va
tang tru&ng kinh te dat nu6'c; tang kim ng~ch xuat khfiu; g6p phan thu hut dau tu
nuoc ngoai; tang thu ngan sach; giam b6't ganh n~ng v~ kinh te cho thanh phan kinh
te nha nu6'c. Nhu v~y, trong djnh hu6'ng phat tri~n ph at tri~n doanh nghi~p d~t con so
500.000 vao nam 2010 theo nhu chu truong cua thu tu6'ng Phan Van Khai thl Nha

nuoc se phai c6 st! dau tu va ho trQ' tich ct.tc tir nhieu phia.
Page 14


2.1.2. Th1Jc tr~ng ve khOi nghi~p va st,r ton t~i, phat tri~n cua DNNVV
•!• Phat tri~n nhanh ve so luqng, chat luqng chua duqc danh gia dung muc

- Thai di~m dau m'lm 2003, Theo T6ng eve thong ke nganh xay diJDg, Umg binh
quan 40,1 %/nam; nganh cong nghi~p (gom khai mo; cong nghi~p che bien; phan phoi

di~n, khi dot va nu6'c) tang binh quan 20,5%/nam, nganh thuong nghi~p tang binh
quan 18%/nam (02 nam tir 2000- 2002 tang 7.242 doanh nghi~p dang ho~t d(mg). DN
t~p trung cac vung kinh te trqng di~m, nang d()ng nhu vung Dong Nam B() v6'i t~p
trung so ltt23,1 %/toan quoc (14.506 DN); Dong Nai chiem 2,8%; vung Dong bang song Hong
chiem 25,4%/toan quoc; vung Dong bang song Ciiu Long; vung Bac Trung B() chiem
6%; vung Tay Nguyen 3,4%/toan quoc.
Do thi 3: Solu----aoN w
-- - ·-- -· tlor\i"Nha i-iui'Yc ··
•cong ty c6 phlin
.Khu VJ!C c6 von NN
acong ty TNHH
..
.. . . -·· .... -·--·- -·227?7·

a

--iilnqp-tic~fi-------

~it;;~--

24794

·21l{}()0 '
:~-~ooo

;

!/(l/}()0

1------- _____..

: .'iOOO

+--·

i

:
:

0

;

-------------1
''
I

------~''""'-

i
1---------

(Nguon: T6ng c.,c thong ke)

Theo T6ng eve thong ke, thai di~m 01/0112003 so ludt)ng Ia 62.908; dau nam 2004 Ia 72.012 DN, chiem 55% so vm so dang ky. M()t bao
cao cua Chuang trinh phat tri~n kinh te tu nhan (MPDF) da khao sat tren 300 DN

dang ky thanh l~p tir thang 12/2000 - 01/2003 t~i mt)t so tinh a phia Bac, ket qua cho
thay chi con 73,7% (tuong duong 220 DN) con dang ho~t d()ng; 13,7% da dong ci'ra
khong ho~t d()ng, so con l~i trong tinh tr~ng khong ro rang. Khao sat sa bt) cho
thay, nhieu DN dang ky khong phai Ia DN mm rna Ia chi nhanh ho~c Ia cong ty con,
hay thanh l~p them cong ty cho nhiing mvc tieu ca nhan nhu d~ mua hoa don do, ... D6
Ia nhiing thong tin da bie~ den, con nhiing nguyen nhan chu quan d~n den st,r cham
dtlt ho~t d()ng thi ciing chua co SIJ phan hoi va thu th~p chinh thuc. Do v~y' rat can
nhiing chuang trlnh h~u ki~m d~ c6 danh gia chinh xac va phvc vv cho xay d1Jng
ho~c

a

chuang trinh h8 trq phu hQ'p va xac tht,rc bon. ThiJC tr~ng mt)t so nu6'c phat tri~n
thut)c t6 chuc OECD (T6 chuc Hqp tac va Phat tri~n kinh te), ty I~ DN con ho~t d()ng
sau hai nam dang ky con khoang 60-70% va sau 7 nam chi con khoang 40-50%.
•!• Doanh nghi~p phat tri~n con mang tinh tl! phat, chua co quy ho~ch djnh

htt6'ng phat tri~n ro rang.
Theo so li~u thong ke cua WorldBank thi trong so 62.098 DN dang ho~t d()ng
(vao 01/01/2003), thi thuong nghi~p chiem 39,4%; khach s~n, nha hang Ia 4,5%; cong
nghi~p thiJC phfim do uong 6,3%; d~t may, da giay Chiem 2,6%; che bien g8 va cac san
Page 15