Cơ cấu giai cấp, phân tầng xã hội và công bằng xã hội trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (3.05 MB, 86 trang )
IQ G~AO Dli}JC VA DAO T~O
TRUONG DAI HQC KINH TE THANH PHD HO CHi MINH
DE TAl NGHIEN cuu KHOA HQC CAP BO
CG CAU G~A~ CAP, PHAN fANG Xi HQ~ YA CONG
lAlNG Xi HO~
. fiONG NiiN K~NH fi fH~. fiUOING
D~INH
. MUONG Xi NO~
. CHU NGHiA
'
.
-
I .
Ma so : B. 99. 22. 48
Chu nhi~m d~ tai : GS, Tien si NGUYEN THANH XUaNG
TP.
,~/1~Y
~
H6 Chi Minh ndm 2002
r
BQ
GiAo Dl)C VA DAO T~O
PHIEU DANG KY DE TAl
......
,
,..,
.-.
NGHIEN CUU KHOA HQC CAP BQ
:··
/
. 3 ... , CHU NHli~M Df: TAl: J/ C,IJYEN· TH..A-Iv K x t/o~
I - /
iJ- ':'_
-.,._
Chl.rc vt,J: jJJUJ ~ /
8ja chi:
4
.- • ,
1-U.AJ
_ 8i$n thoc;1i:
·~e.-ty~a;;f' <£J~J dd} ~~ 5 ·
I COQUAN CHUTRi:
f)ja chi:
8i~n
g~~ o 5S?J
thoc;1i:
Fax:
Email:·
.
~ 7/~~· ~ &~-1(" .. d}kft:XCJ /C0-1.
~7 <: f'V?J~~ ctZJ,Uf! rA.U; tQ f ·
-
H9cvj: pCrS.- ,I?TS
Fax:
I
7
THCY(GIAN TIH/C HII;:N:
.. thang
8
I KINH.PHi.THt;C i-HtN : · ·
•
b~t dau ·: ~--············ 1 /..L ..... ./...... 199!
Ngu6n riha mr6'c :
Thai gian ket thuc: ... f!.~...... 1 .. a.':{/............ 199J
cac nguon khac :
Thai gian
9
J
..
to
L0.:\1 HiNH NGHIEN Cti"U :
Nghicn ctlu
ling d1,mg
Nghicn ctlu
ca ban
D
TriEn khai
thi!C nghi~m
..
--
..
·-
..
..
·- ......
'•
KTCN
nhicn
rmii
.... .trlri'mg
... ........
D D
D
. ..
LiNH VlJC KHOA HOC :
Tv
. . ...
[2]
....
I
·-··-
Nong
U.m
.. Ngu ..
Y -DIJQ'c
X11 h(>i.
nhfui vli.n
-··-···· ·····-
. ··-
D D. 0
..
.
Giao
dvc
. -·
;.•.·
.
....
t~dng
-
'·
·-···
.
·,__
.... -....
D
..
.- ........
.•
. .. :
::··
NE?ilY o4
/.(_ ndm 199!
Chu ·rihi~m
tai
de
. (Kfib1)
\J)
!
t65 .ITS ..
frf[~~~«/!-~ . ·
A.
A'
G.:: .:
Nga}'
thdng
·ndm 199
Chu nhi~m chuang trinh (neu co)
· · · ··· ·
····· (Kjt4n)···· ····
~
···
Ngay to thdng :;;. mlm 1991
Ca quan chu qulm
· ·(K.v i~n; 'itang da'UX ·... _.. ·
I
CQNG HOA XA HQI CHU NGHIA VI~T NAM
B(> GIAO DlJC VA DAO T A.O
So:
#6'1
D(>c 1~p - TU. do - H~nh phuc
/QD-BGD&DT-KHCN
Ha Nr)i, ngay A r-thang 10 nam 2002
QUYET D~NH CUA BQ TRU'ONG BQ GIAO Dl)C VA DAO T A.O
V vi~c thanh li)p 1-I<)i doJtg nghi~m tim cap B<)
Hti nghit'm cuu khoa h<;>c
c
de
BQ TRUONG BQ GIAO Dl)C VA DAO T A.O
- Can cu Nghi d!nh so 29/CP ngay 30 thang 3 nam 1994 cua Chfnh phu qui d!nh ve
nhi¢m Yl;l, quyen h;;tn va t6 chuc b¢ may cua B¢ Giao d1;1c va Dao t~o;
-Can cu Quyet d!nh so 282/QD ngay 20/6/1980 ci:m Chi:t nhi~m Uy ban Khoa hqc va Ky
thu~t Nha nu6'c (nay la B¢ Khoa hqc, C6ng ngh¢ va M6i trucmg) ban hanh "Quy d!nh ve
th~ thUC danh gia Va nghi¢m thu cac c6ng trlnh nghien CUu khoa hQC ky thu~t";
-Can cu Quyet d!nh so 06/2001/QD-BGD&DT ngay 21/3/2001 cua B¢ truang B¢ Giao
dl;!C va Dao t~o ban hanh Quy dinh ve t6 ch~c th~rc hi¢n de tai khoa hqc va c6ng ngh¢
cap B6;
- The~ de ngh! cua cac Ong Hi¢u truang Truong D~i hqc Kinh te 'Thanh pho Ho Chf
Minh, Vl;l trubng Vl;l Khoa hqc Cong ngh~ -139 Giao dl;lc va Dao t~o;
QUYET
DJNH
Dieu 1: Thanh l~p H¢i dong khoa hqc c6ng ngh¢ dip B¢ d~ danh gia va nghi¢m thu
chfnh thuc de tai: B99-22-48 "Cu cdu giai cap, phdn ta'ng xii hl)i va c6ng bang
xii htji trong nbz kinh tl thf truo'lzg dfnh huang xii htji chit nghla" do GS TS
Nguyin Thanh Xuung, Truong D~i hqc Kinh te Thanh pho Ho Chi Minh lam
chu nhi¢m. H¢i dong gom cac thanh vien c6 danh sach kern theo.
Dieu 2: H¢i dong c6 nhi¢m V\l danh gia va nghi¢m thu cac kct qm\ nghicn CUll ella de
tai. H¢i dong chiu trach nhi~m ve ket qua danh gia va nghi~m thu cua mlnh.
Sau khi hoan thanh nhi~m Vl;l, H¢i dong se giai th~.
Dieu 3: Cac Ong Chanh Van phong, V1;1 truang V1;1 Khoa hqc Cong ngh¢- B¢ Giao d1;1c
va Dao t~o, Hi¢u truang Truang D~i hqc Kinh te Thanh pho Ho Chi Minh , cac
thanh vien cua H¢i dong va chu nhi¢m de tai chiu trach nhi¢m thi hanh quyet
d!nh nay.
w
NO'i nh(m:
- Truang DHKT TP.HCM,
- Chu nhi~m de tai,
- Luu VP, Vl;l KHCN.
GS TSKH Triin Van Nhung
'
BQ GIAO DlJC VA DAO TAO
DANH sACH cAc THANH VlEN HOI DONG KHOA HOC
DANH GIA NGHI~M THU DE TAl NCKH CAP BQ .
Ten d6 tai : Co· ca'u giai cap, phan tang xii lu)i vel cong bling xii luJi
trong ne'n kinh tl th! truung dfnh hu6-ng xii hl}i chu nghia
Ma
B99-22-48
Chii trl d~ tai: GS TS Nguyln Thanh Xuo-ng
so
:
(Kern theo Quyet d!nh so:
1. PGS TS
Nguy~n
#6' {
/QD-BGD&DT-KHCN ngay /S7IO /2002)
Quoc Te
Truong D:;ti h<;>c Kinh te
TP. Ho Chf Minh
Chii tich H(>i dong
Truong D~i h<;>c Kinh te
TP. Ho Chf Minh
U y vi en, phfm bi¢n 1
Vi¢n Khoa h<;>c Xa h(>i
t:;ti TP. Ho Chf Minh
U y vi en, phfm bi¢n 2
Truong D:;ti h<;>c Khoa h<;>c Xa h(>i
vaNhan van,
D~i h<;>c Quoc gia TP. Ho Chf Minh
Uyvien
Trung tam Khoa h<;>c Xa h(>i
vaNhan van
t:;ti TP. Ho Chf Minh
Uyvien
Ban Khoa giao Trung uang
t~i TP. Ho Chf Minh
Uyvien
TruongJ):;ti h<;>c Kinh te
.t'<)'P.-_Hl)~Ch~Minh
2. TS Le Thanh Sinh
3. TS Ho Anh Dung
4. TS Trinh Doan Chfnh
5. PGS TS Phan Xuan Bien
6. ThS
Nguy~n
Tien
7. TS Vii Anh Tuan
/ ':>
'
(H(>i dong
, I. ·.
.. ,
•. ' \,
'
gom~~(b~y.t~~ri1/~~~~~
----------~:::~-.:~~,;~-·~·
'\
' .. .
:.. /.>fl·
·.;.f
.....
'~.I
. •.(ir;' .. ·,:.
.,. .......
-.-
..-
~
MUC
LUC
•
•
..-
.,
~
A. MO BAU .................................................................................................................. l
B.
,..
NO I DUNG .............................................................................................................. 5
~
"
Cluldng 1
NH~N
,..,
,..?
,..,.
~
"
DJNH VE BIEN DOl GIAI CAP TRONG FJIEU KII;N
THl/C HI/);N NEN KIN/I Tfi Til! TRcf()NG (j Ncf()c TA 111/);N NAY .................... 5
1. Tac dqng chung eli a nhii'ng yc'u t6 thoi d".li de'n qua tdnh phan h6a giai cffp .. 5
2. Mqt s6 nh~n djnh c~ th~ v& co ca'u giai ca'p o mtoc ta hi~n nay ................... ! 0
3. Mqt
s6 giai phap va kie'n nghi v€ slf bie'n ddi giai ca'p o nuoc ta hi~n nay ... 27
Chlidng 2 MQT SO VAN FJE
LY
LU.jN VA THl/C TIEN VE Sl/ PHAN
TANG XA HQI, PHAN H6A GIAU - NGHEO TRONG Nf.:N KINH Tf TH!
TRcfaNG i'J Nc!OC TA HI.(I;N NAY. .......................................................................... 35
1.
Ly lu~n chung ................................................................................................ 35
2. Tinh chfft ctia phan tftng xa hqi, rhan h6a giau- ngheo o nu'oc ta hi~n nay37
Cluldng 3 THl/C Hlf;N CONG BANG XA HQI TRONG NEN KINH TE TH!
TRlfaNG (J Nc!OC TA HI.(I;N NAY. ........................ ,................................................. 50
1. Quan ni~m v€ cong bang xa hqi trong di€u ki~n c~ th~ o nuoc ta hi~n nay .51
2. Nhii'ng bai hQc kinh nghi~m tu cac mo hlnh phat trie'n kinh te' c6
y tuong v€
,..
ba ng xa- h"'
"' th"'
'A'
58
thlfc h'"
tyn cong
QI tren
e gtvl.......................................................
3. Kha nang ke't h<;fp giii'a tang tntdng kinh tc' va thlfc hi~n cong bang xa hqi
trong lirng bttoc va trong su6t qua trlnh phal triOn n~n kinh te' thj tntong
d~nh
huong xa hqi chti nghia - nhii'ng nhan to' bao dam cho vi~c thlfc hi~n
kh a nang ay .................................................................................................. .62
'>
,..,
C. KET
-
,..,
,..
LU~N ............................................................................................................ 74
'
A
?
D. DANH M'\)C TAl LI~U THAM KHA0 .............................................................. 76
~
?
A.MODAU
,
_,
_,
.,
_,
....
1. TINtf CAP TtfiET COA OE Tfil
Phan boa giai ca'p, phan tfing xa h(>i, va'n de d6i ngheo va nhii'ng rn~t tnii
cua n€n kinh te' thi tntong dang la rn(>t trong nh6m cac va'n de thu hut sv
quan tam ciia nhieu ngu'oi nhi~u nganh khoa h<;>c. Mvc tieu nha't quan cua
each m~ng nude ta la tang trudng kinh tC' ph~H g~n lien voi tiC'n b9 va cong
b~ng xa h(>i. Chung ta pha'n da'u xay dlfp.g m(>t n~n kinh tC' phat tri€n cao voi
llfc lu'qng san xua't hi~n d~i chinh 1a nh~m d€ giai quye't to't bai toan ve m~t
xa h(>i. Nen kinh tC' thi tru'ong rna Dang va Nha nu'oc ta chu tru'dng xay d\fng
1a m~n kinh te' thi tntong dinh hu'ong xa h(>i chii nghia. N6 laphttdng ti~n xet
ca v€ tru'oc m~t va lau dai la nh~rn giai quye't v€ can ban va'n d€ "ai th~ng
ai". do d6 trong qua trlnh phat tri€n kinh te'- xa h(>i, phai chii d(>ng phat
hi<$n, di€u chinh va kh~c phvc k!p thai nhung bidu hi<)n ch<)ch hu'ong thco
con du'ong tu' ban chii nghia. Chung t'l khong cho phep kinh te' ngay cang
phat tri€n nhu'ng eve d6i ngheo ciia xa p(>i cfing ngay m(>t tang cao, doi so'ng
cua m(>t b(}
pb~n
nhan dan d vung nong thon, vung sau vung xa CO S\t each
bi~t Ion so voi cac vung do th!. Phai pha'n da'u d6 m8i bttoc phat tri€n kinh
te' d€u g6p phfin thuc dfi'y m(>t bu'oc v€ tie'n b(> va cong b~ng xa h(>i; ho~t
d(>ng kinh te' khong chi VI lqi nhu~n rna tru'oc he't la g6p phfin vao vi~c nang
cao di~u ki~n so'ng va cha't lu'qng so'ng ciia nhan dan.
Tuy nhien, lam the' nao d6 dam bao tang tntdng kinh te' nhu'ng khong
ngan can va pha vo cac dinh che' va crinh sach kinh te'- xa h(>i trong di€u
ki~n phat tri€n kinh te' thj tru'ong? Dau la nhung nguyen nhan hie d(>ng tnfc
1
tie'p de'n sl,l' phan hoa giai ca'p, phan ~ffng xa h{)i va phan hoa giau ngheo
Vlf
phat tri~n dung djnh hudng xa h{)i chu nghia Ia di~u khong ddn gian. E>~
gop m{)t phffn nho be vao vi9c giai dap cac va'n d~ neu tren, nh6m tac gia
Ban trie't hQC - xa h{)i hQC truong D~i hQC Kinh te' thanh pho'
da chQn va'n d~ "Cd CUll giai cap, phan tilng xii hQi
H6
Chi Minh
va cong bling xii hQi
trong dilu kifll pluit triin kinh te' thi (rrliJng clinh luldng xii hQi chit nghia
ij
lllidc ta hifll nay" H'tm de tai nghicn cltu khoa hQC cua m'inh. £)~ tai Ia
m{)t each tie'p c~n tlt Sl,l' nghien CUU va khao sat th\fC ti
2. 001 TUQNG. MQC TIEO
VA GIOI ttf.IN ttGHIEtt cuo COA DE Tfll
Tren cd sd ly lu~n chung v~ xu the' phan hoa va bie'n d6i cua cac giai cffp
trong thoi ky qua o{), d0 tai t~p trung khao sat, danh gia va phan tich thl,l'c
tr~ng cd ca'u va vi tri cua cac giai ca'p, xu the' bie'n d6i, sl,l' phan tffng va
phan hoa giau ngheo cua cac giai ca'p, cac tffng lOp dan elf (J nude ta trong
dieu kic$n phat tri~n kinh te' th! tntong hi9n nay. 8~ tai cling se ~P trung
neu len m{)t so' giai phap nh~m bao dam th\fC hi9n cong b~ng Xa hQi duoi
tac d{)ng cua kinh te' thi truong. Nhung so'li9u thu th~p va gioi h~n ph~m vi
nghien cuu chi t~p trung d m(>t giai ooe;tn xac ojnh. Thong tin cung cffp cua
d~ tai nay la mang tinh thoi
S\f.
N6 c6
nhic$m V\J chinh trj C\1 th~.
2
y nghia
ph\Jc V\J tn,tc tie'p cho cac
•
3. PliUOHG PliflP HGtUEH CUO
De th\fc hi~n ffil,IC tieu cua de tai, n&oai vi~c ap dvng c6 ch9n 19C phu'dng
phap duy v~t bi~n chung va phttdng phap duy v~t lich sl't trong nghien cuu,
de tai con du'
- Phu'dng phap chuyen gia
- Phudng phap logic ke't 49P lich si't
Phu'dng phap dieu tra ~h9ll 19C thong tin, th6'ng ke, so sanh
va lu'<;lng hoa
r
-
.,
-.'
'
4. Y NGHIA COA DE TAl
Nh~n dinh v~ S\f biC'n d6i giai dip, S\f phan t~ng v6 m~t xa h9i va phan
hoa giau ngheo tru'ck tac d9ng cua nen kinh te' thi truong la va'n de ra't r9ng
ldn. Mile d9 va ph~m vi cua cac va'n de neu tren c6 tgm anh hudng sau r9ng
de'n ffi9i linh V\l'C ho~ t d9ng cua to an xa h9i. d g6c d9 nghien CUll gidi h~n
cua de tai nay }a nh~m lam sang to nguyen nhan tac d()ng de'n S\1' bie'n d5i
ve giai va xa h9i trong di€u kit;n phat tri€'n cua n€n kinh te' thi tru'ong. Vl
v~y, y nghia ly lu~n va th\fc ti~n cua cong trlnh nay Ia cung ca'p cho cac nha
nghien cll'u, cac chuyen gia ho~ch dinh chinh sach kinh te'- xa h9i va b~n
dQC nhfi'ng thong tin tham khao din thipt. Ke't qua nghien CUll cua d€ tai nay
se gop them Cd Sd khoa h9c cho vi~c ho~ch djnh CaC chinh sach kinh te'xa h9i cua Dang va Nha nude; d6ng thoi cling c6 th6Iam tai lit;u tham khao
cho cac d6ng nghi~p khi giang d~y cac mon khoa h9c Mac- Lenin. C1,1 th€'
la va'n d€ phan hoa giai ca'p, phan uing xa h()i va va'n d€ xoa d6i giam
ngheo d_,nu'oc_, ta hi~n
., nay.
_,
'
5. KET CAO COA DE TAl
Ngoai phgn md dgu, kC't luan va danh ffil,IC cac tai li9u tham khao, d6 tai
bao g6m ba chu'dng:
Clutdllg 1. Nh~n dinh ve S\1' bie'n d6i giai ca'p trong dieu kit;n thl,l'c hit;n
nen kinh te' thi truC1ng d Vi~t Nam.
Clutdllg 2. Phan tgng xa h9i va phap hoa giau ngheo trong di6u kit;n thlfc
hi~n nen kinh te' thi truC1ng d nude ta
Clutdllg 3. Tp\f hi~n cong b~ng xa h9i trong di€u ki9n phat tri€'n kinh tC'
thi tru'ong d Vi~t Nam.
3
_,
_,
.,
_,
'
5. I
ffi\IC
cac tai li~u tham khao, d~ tai
bao gBm ba chtidng:
Clutdng 1. Nh~n djnh v~ sv bie'n ddi giai ca'p trong di~u ki~n thvc hi~n
n~n kinh t~ thj tntong d Vi~t Nam.
Clutdng 2. Phan t~ng xa h()i va phan hoa giau nghco trong di~u ki~n thtfc
hi~n n~n kinh te" thi tntong d nude ta
Clutdng 3. Tht! hi~n cong b~ng xa h()i trong diGu ki~n phat trien kinh te'
thi tntong d
Vi~t
Nam.
4
I
•
B.NOIDUNG
•
CHUONG 1
~~~~" D~~~~ vi ~~~~ Do~ G~A~ CAlP T!RO~G D~lu mu1~ TH~e H~ltt
Mitt lH~lNH Tl TH~ TlRUOMG iJ MUOC TA H~llN lNAY
Nh~n dinh v~ sv thay d6i cd cff4 giai cffp trong di~u kic$n xa h(>i ta
hic$n nay la vffn d~ moi va kh6. Nhftng s6Ii<%u khao sat chinh thuc riC~ng v~
vffn d~ nay chu'a nhi6u, d9 tin c~y chtia cao. Thljc tr(;lng phan h6a lC;li dang d
trong qua trJ.nh V~n d(>ng, di~n bie'n Cl,J th~ con rfft phuc t(;lp. Khuynh hu'ong
va xu the' phat tri~n ciia n6 chu'a du cd sd d~ c6 th~ dl/ bao chinh xac. Hic$n
t(;li nhftng quan di~m danh gia v~ vffn d~ nay con rfft khac nhau, th~m chi
con nhftng each bic$t rfft IOn. Theo chung toi d~ c6 du d9 tin c~y, c~n phai c6
thoi gian Va C~n phai t6 chuc khao sat, di~u tra Xa h(_)i hQC m(_)t s6 n(_)i dung
cd ban ciia n6. Vl v~y, nhfi'ng nh~n djnh du'oi day chi la m(>t each tie'p c~n
va chi voi
1.
y nghia gia dinh, dlja tren nhung con s6 chinh thuc da cong b6.
rAe BONG
CHUNG
cuA NHUNG vE'u To THO I B~l
BEN
auA TRINH
PHAN
HOA GIAI CAP
1.1. Nhilllg ye'u to' tac dQllg cua thui dQi:
Cach ffi(;lng khoa hQC - ky thu~t va nhung th~mh t~iu ciia cong nghc$ tin
h9c, da t(;!O ra slj phclt tri~n mdi V~ chfft cua 1\iC lu'Qng san xufft, lam thay d6i
t~n g6c r~ cd cffu nganh cua m9i n~n ~an xufft. Trinh d9 hic$n dC;li ciia llfc
}u'Qng san xufft va each ffi(;lng khoa hQC- ky thu~t VOi tu' each }a m(>t bQ ph~n
quan tr9ng cua Ivc ht<;1ng san xua't uang th~tc s~t lam thay
o6i sau r(>ng
tfft ca
cac linh V\(C ho(;lt UQng CUa doi s6ng X~ h(>i, CUa cac quan he$ giai cffp, dan
5
t()c. Tac d()ng m~mh me cua khoa hQC va cong ngh~, S\i phat tri€n nhanh
chong va Vlicjt b~c CUa 1\ic hic;Jng san X!Jil cling VOi tinh chit xa hQi h6a CUa
n6 da lam biC'n d~ng S\i phat tridn cua chu nghia tti ban. C~nh tranh gay g~t
cua n€n kinh te' thi tntong tu ban trong nhlfng di0u ki~n moi da bu9c n6 phai
t\[ diSu chinh. Tinh cha't sd hlfu lhu~n tuy tu ban tu nhan v0 tu li~u san xua't
va phudng th(tc hoc l()t lhay
u6i. Cong ly c6
ph~n, hlnh th(tc thue muon
doanh nghi~p, thue muon ttt li~u s~m xua't, hc;Jp lac lien ke"t song phudng, da
phudng, doanh nghi~p vua va nhc) ... ua xua't hi~n ngay cang nhiSu. Bay
chinh la cd sd kinh te' cho sv xua'l hi~n ,:ac t~ng lOp trung luu. L\fc luc;Jng nay
da lung buoc tham gia vao qua lrlnh ui6u lic'l va phan h6 l~i lc;Ji nhu~n.
Trong d6, m()t b() ph~n khong nh() nhffpg ngtfoi cong nhan, v6n chi la nguoi
lam thue bj b6c 19t tntoc day, nay lrd thanh m()t tffng lop moi c6 lc;Ji ich g~n
liSn voi s\f t6n t~i va phat tri€n cua chi) nghTa ltf ban. Trong cac nuoc tu ban
phat tri€n ngay nay, l\fc luc;Jng nay da th\tc s\f IOn m~nh.
ca'p ch~c chiin se anh huang khong nho de'n
d phttdng
sv phan h6a giai
sv ph at tri6n chung v€ dan t9c.
di~n xa h()i, Nha mtoc tLt han cling da c6 s\t d6i thay khac
truoc. Ban cha't b6c 19t vlin sau sclc va nham hi~m, nhung hlnh thuc t6n t~i
va bi6u hi~n cua n6 tinh vi hdn, mang mau siic dan chu hdn. Ne'u tntoc day
Nha nude tu ban dung ngoai qua lr'inh san xua't va diSu hanh nSn kinh te' thl
ngay nay, b~ng nhi0u
ap Ivc khac nha4, thong qua h~ thO'ng chinh sach kinh
te' - xa h()i, da tUng buoc tham gia di~u tie't n0n kinh te' theo huang bu()c
phai chu
y nhiSu
de'n cac khia c~nh xa h9i. Md r()ng ph~m vi trung luu h6a
giai cfi'p cong nhan Va cac tffng lOp X~ h{)i khac, cling vdi S\f trc;J cfi'p thfi't
nghi~p, bao hiSm xa h()i, phuc lc;Ji confS c()ng v0 giao dl,lc, y te': .. Chu nghia
6
tu' ban dang tlm m<;>i each Utm mo d~n ~ung d(>t va d6i khang v~ m~t lqi ich
giua giai d(p tu' san va cong nhan lam thue, giua giai ca'p tu' san va quftn
chung lao d()ng.
Theo chung toi, slf phat trien cua khoa h<;>c va nhttng d~c diem mdi cua
thoi d~i da lam xua't hi<%n them m(>t
s6 d~c
diem cua giai d(p cong nhan -
giai ca'p trung tam cua thoi d~i.
Thu nhat : Slf bie'n d6i v~ cd ca'u cua giai ca'p cong nhan. Nhung nam
gftn day da xua't hi<%n nhi~u nganh ngp~ g~n vdi cong ngh~ hi<%n d~i nhu'
di<%n tu, tin h<;>c, khoa h<;>c vfi tqi. .. Cong nhan lam vi<%c trong linh vlfc khoa
h<;>c cong ngh<% cao la tftng lop cong nhan mdi khac vdi cong nhan lao d(>ng
d nhung ngh~ nghi~p blnh thu'ong.
Thu hai : Cling vdi S\f phat trien cua khoa h<;>c va cong ngh<%, giai ca'p
cong nhan ngay cang du'<;Jc tri th(tc h6a, c6 trlnh d(> h<;>c va'n va tay ngh~ cao.
Lao d(>ng b~ng cha't xam dang thay dftn cho lao d(>ng b'ttng cd b~p.
Thu ba : Trong cac nu'dc tu' ban phat trien, nhi~u cong nhan c6 c6
phftn trong cac cong ty tu' ban, tham gia quan ly san xua't, thong qua d~i bieu
hoi d6ng xi nghi~p tham gia c6ng doan nganh ... B9 ph~n du<;Jc trung htu
h6a tu cac nganh nghe d~c bi~t va c6 thu nh~p cao khong tu lao dong
tnfc ti€'p da lain cho t~ng lop trung lltu trong giai cap cong nhan tang
cao. L<;Ji ich cua cac b9
ph~n
nay each bi9t hon so voi nhil'ng nguoi lao
dong blnh thuong khac.
7
Thr1 tli : Do nang suit lao d¢ng tang cao, doi so'ng cong nhan o cac
m.foc tu' ban da du'
o6i can ban.
Nhu' v~y giai ca'p cong nhan n6i chung o m6i nttoc da thl,l'c slf c6 slf
phan h6a thco nght3 nghi9p, trlnh d() hqc vftn, chuycn mon, thu nh~p va dja
vi xa h¢i. Tac d¢ng tren day khong th~ khong anh hu'ong de'n qua trlnh phan
h6a giai ca'p o nu'oc ta hi<$n nay, d~c bi~t la cac tinh khu V\fc phfa Nam, ndi
v6n da chiu sl,l' anh hu'ong nhi~u nha't cda chu nghia ttf ban.
Nhln W khia c~nh khac, s~t tan ra cua Lien Xo va h9 thOng cac nu'oc
xa h9i chu nghia Dong Au da d~t nh&n lo~i vao m9t giai do~n phat tri€n
moi voi ra't nhi~u dao l¢n. The' gioi til (idn qtc chuy~n sang da cl,l'c; giai ca'p
tu' san d¢c quy~n
My
dang t~m thoi th~ng the',
My
dang chi ph6i the' gidi.
Tuy nhien da C\fc v~n la xu the' khong dao ngu'
va each m~ng toan the' gidi. Cu<)c dff11 tranh chung cua nhan l9ai tie'n b<)
di€n ra o ngay trong long cua chu ngh1a de' quo'c. Nhln m<)t each t6ng quat,
di€n bie'n cua tlnh hlnh the' gidi co nhiSu ph1tc t~p. Phong trao each m~ng c6
nhfi'ng bu'oc thoai trao C\JC b¢, nhu'ng xu the' chung, nhan lo~i v~n dang o
giai do~n qua d¢ tu chu nghia ttf ban ICn chu nghia xa h9i. Tinh cha't cua
CUQC dffu tranh gifi'a hai con du'ong, gifi'a VO san Va tu' ban ngay cang gay
g~t. N6 di~u tiC't va chi pho'i toan b¢ tiC'n trlnh phat trien chung cua lich sii'.
Nude ta cfing khong n~m ngoai c~:~c di~n chung tren day.
8
•
1.2. NhQn djnh - danh gia (:hung :
Trong tuyen ngon cua Dang C()ug san C.Mac chi ro : "Nh(J cdi titn
mau chong cong Cf:l sdn xuat va lam cho cdc phuang
ti~n
giao thong VO cilng
ti~n l(fi, giai cap tu sdn loi cuo'n dtn cd nhrlng dan toe dii man nhat vao trao
luu wln minh. Gid re cua nhrlng sdn phcfm cua giai cap ay la nhrlng trQng
phdo bdn thung tat cd nhrlng buc vg_n ly tru&ng thanh va buoc nhrlng ngu&i
dii man bai ngog_i uang nggnh nhat cung phdi hang ph~:tc. N6 buoc tat cd cdc
dan toe phdi du nhg,p cai gQi la win minh, nghfa la phdi triJ thanh tu sdn. N6i
•
t6m lg_i, n6 tgo ra mot tht gi&i thea hznh dnh cua n6" (lJ. Trong hoan canh
nhu' v~y, bu()c chung ta phai c6 chie"n hicjc va sach hicjc thich ling voi m6i
giai do(;ln Cl,l th€ CUa each ffi(;lng.
T6ng ke"t kinh nghi~m cua Cach pwng thang Mu'oi, Lenin cling da chi
ra rAng: "Mot ngh~ thw)t cdn thiet trong each mqmg d6 lc'l ngh~ thw)t mim
deo, bitt tfnh dtn nhrlng di~u ki~n khdch quan dii thay d6i ma nhanh chong
va dot nhien thay d6i sdch lu(fc, chQn mot con du(Jng khdc di di t&i dich cua
chung ta, ntu con du(Jng ca trong mot th(Ji gian nhat djnh nao d6 xem ra
khong thich h(fp nrla, khong di thea du(fc nrla. " (2J Ro dmg, nhan lo~;ti dang d
trong ffiQt giai do(;ln phat tri€n moi V~ chfft
SO
voi tfft ca cac giai do(;ln tnfoc
d6. Gia do(;ln rna ca thai cd va nguy cd thach thuc cling song song t6n ti;ti.
Giai do(;ln chua d\fng trong n6 nhung nhan tO' tung ngay tung giO c6 th€ lam
dao l()n sau s~c m9i thang b~c gia tri xa h()i. N6 ch~c ch~n se xufft hi~n
Trie't hQc Mac Lenin TP K.di€n, NXB Slf Th~t Ha N9i, 1978, trang 270
(Z) Lenin Toan t~p. t~p 44, trang 189, NXB Tic'n B9 Matxcdva, ban tH~ng Nga.
(ll
9
nhh~u va'n d~ rna chung ta chu'a th~ htong tnfoc, th~m chi c6 thS dgy chung
ta de'n nhung tlnh hu6ng ba't ngo.
Trong hoan canh chung hi<;n nay, tri<%t d~ v~n dt,mg di hua'n cua Bac
H6: Df bat bien : giu vung d9c l~p dan t9c, chu quy€n an ninh qu6c gia, xay
dvng m9t xa h9i dan giau, nu'oc m~nh, dan chu, cong b~ng va van minh -
Ung vgn bien : dtiong lO'i dO'i n()i, dO'i ngo~i c6 th6 luon luon thay d6i dS
phl,lC Vl,l ffil,lC tiCu chic'n }u'
XU
the' chung CUa
thai d~i. Vi v~y vi9c danh gia va'n d~ phan hoa giai d(p va dan t9c la ra't ca'p
thic"t.
2. MQT
so NH~N D!NH cu THE VE Cd CAU CUA GIAI CAP 0 NLIOC TA
HI~N ~AY.
2.1. Nh{jn llillh
va danh gia vi giai clip cong nhall:
2.1.1. Vi mif,t lj Iuijn
Mac da vie't : "giai ca]J vo sdn la giai cap nhilng cong nhfin lam thue
hi?n dr;ti, vi mctt cac tu li?u sdn xudt ctla hdn thdn, nen bu()c phdi ban sue lao
dong ctla minh dl song"
(I)
Theo Mac, giai cffp cong nhan la giai cffp khong c6 tttli~u san
xufft, h9 phai di lain thue d6 nuoi song ban than mlnh. Di~u nay trong
CUC
nude tlt ban la hoan toan c1ting. CJ cac nude Ina giai cffp
VO
San da
d~mh dUQC chinh quy~n, khai nie1n giai cffp cong nhan khong COB gicfng
nhu quan nie1n cua Mac.
'
11
Mac --1\nghcn Toan t~p. T~p 4. NXB l.TQCI. liN. 199.5, trang .596
10
v€ di€u nay, quan di~m moi nha't cua Dang ta du'QC phan anh trong
bQ chu'dng trlnh giao trlnh cac mon h9c Mac-Lenin do HQi u6ng bien so~n
giao trlnh Quo'c gia vie"t : "Giai ca]J cong nhan liz nhrlng nguoi lao dong hog_t
dong sdn xudt trong cdc ngiznh c6ng nghi~p thu9c cdc trtnh d9
kY thw}-t khdc
nhau miz dja vj kinh te- xii h9i tht tuy thuoc vao che d9 xii hl)i du(Jng thoi. (J
cdc nude tu bdn, hQ liz nhrlng nguiYi khong c6 ho(lc vi c(J bdn kh6ng c6 tu li?u
sdn xudt, phdi lam thue cho giai ca]J tu sdn va bi b6c l9t gid trj th(lng du.
0
cdc nude XHCN, hQ la nhrlng nguoi dti cung nhan dan lao dl)ng lam chu
nhrlng tu li~u sdn xua't chu yeu, vd cung rzhau h(!p tdc lao dl)ng cho mlnh ".
Nhu' v~y, theo chu nghTa Mac, ~iai ca'p cong nM\n la nhung ngu'oi
khong c6 tu' li~u san xua't di lam thue, bi b6c 19t gia tri th~ng du'. Khong gioi
hC;tn trong nganh ngh€ nao. Sau nay Lenin c6 nhffn mC;tnh hC;tt nhan cua giai
cffp cong nhan la cong nhan cong nghi<$p, cong nhan thanh thi.
Dang ta chi gioi hC;tn cong nhan la nhung ngu'oi lam vi<$c trong IInh
vljc cong nghi<$p. Trong cac nu'oc xa h9i chu nghia, h9 cling nhan dan lam
.
chu tu' li<$u san xufft, cling nhau h<;1p tac lao d9ng .
V~y cong nhan la ai va gioi hC;tn nhu' the' nao d~ xac dinh cho ro?
Theo chung toi c6ng nhan kh6ng phdi la c6ng nhan vien chuc n6i chung. HQ
la tat cd nhrlng ai dang trf!c tiep sdn xl,(at ra cua cdi v(it chat trong cdc logi
htnh doanh nghi?p khdc nhau cua n~n kinh te:
2.1.2. Th(tC trtpzg Clla dQi ngfi cong nhiin llllOC ta :
- Theo s6li<$u cua T6ng C\}C thong ke Vi~t Nam, tinh ue'n 1-7-1997,
nu'oc ta hi<$n c6 36.994,2 nghin ngu'oi lam vi<$c trong tfft ca cac nganh kinh
te'. Trong d6 kh~ vljc do Nha mtoc trung u'dng tqtc tie'p quan
11
ly
Ia 1351
nghln, khu V\fc do Nha mfoc dia phu'dng quan ly 1940,4 nghln, khu vrf.c kinh
doanh va c6 v6n d~u tu' ntfoc ngoai la 135 nghln. Nhtfng s6lu'<;'lng giai d(p
cong nhan thco s6Ii~u cua t6ng cong doan Vi~t Nam u'oc tinh de"n 1-7-1998
ta c6 khoang 1,8
tri~u
ngtfOi.
- Ne'u 1a'y s6li~u giai ca'p cong nhan t~i dia ban TP.H6 Chi Minh tli 4
ngu6n duoi day d~ phan tfch ta c6 :
* Cong nhan lam vi~c trong cac doanh nghi~p do Trung tfdng quan 1y
103,179 nghln ngu'oi.
* 242 doanh
nghi<)p thu('>c so nganh, 153 doanh nghi9p
qu~n, huy~n
quan 1y la 54.032 nghln ngu'oi.
* 612 doanh
d~i di~n
nghi~p lien doanh t~li dia ban thanh ph6 va van phong
la 100 nghln.
* 3.176
cong ty TNHH, 61 cong ty c6 ph~n, 2469 doanh nghi~p tu'
nhan, 151.810 cd sd san xua't ca th~'
'I,rm
' h
,-t"
uQ
cq khoang
1 tri~u lao d(;ng.
van h'oa:
v
+ Ca'p I+ II chie'm 52,23%
+ Ca'p III
Trlnh
chie'm 30,75%
do chuyen mon :
+ Khong c6 chuycn mon ho~tc trlnh c1() tha'p h~c 1+2 chie'm
48,80%
+ B~c thQ 3 - 4 chie'm :
37,22%
+ B~c thQ 6 - 7 chie'm :
6,98%
+ Trung ca'p va cao d~ng:
7,00%
Muc tho nhap blnh guan cua cac nh6m :
12
+ Thu
nh~p hlnh quan chung ct'!a tfft cc\ cac c10'i ttf
th~mh ph6 nam 1998 (Bao Tu6i tre ngay 23-1-1999) la 973.040 d6ng/ ngu'oi/
thang.
+ Thu
nh~p
cua c6ng nhan lam vi9c trong doanh nghi9p Nha nu'oc do
trung u'dng quan ly 807,0 ngan/ ngu'oi/ tpang.
+ Thu nh~p binh quan d~u ngu'oi d cd quan Nha nude dia phu'dng
quan ly 715,9 ngan/ nguoi/ thang.
+ Thu
nh~p cac doanh nghi9p n~oai qu6c doanh blnh quan 400-600
ngan/ngu'oi/ thang.
+ Thu
nh~p
lien doanh ntfoc ngoai 1595,0 ngan/ ngu'oi/ thang
c. M6t sf/ nh{jn dinh danh gia
-Trinh d{) van h6a cd ban chung cua c6ng nhan qua s6li9u khao sat
cua lien doan lao d{)ng TP.HCM cho thfty ra't thftp. Sf) ngtfOi c6 trinh d{) d~i
h<;c va cao d~ng chi chie"m 7%. S6 van h6a d(p 3 cfing chi c6 30,75%.
- Trinh d{) chuyen m6n cfing ra't dang lo ng~i, kh6ng c6 tay ngh~ va
tay ngh~ b~c 1-2 chie"m ty 19 48,8%. ~htt v~y g~n 50% s6 cong nhan lao
d{)ng chua c6 trlnh d{) tu'dng ling voi cong vi9c. Thmoi chie"m 6,98%. Bay Ia da'u hi9u dang lo ng~i cho vi9c ap dt,mg tie"n b{)
khoa hQC ky thu~t va nang cao SUC c~nh tranh CUa n~n kinh te'.
- Giai ca'p c6ng nhan Vi9t Nam dang d trong qua trlnh phan h6a ra't
Ion. S6Iam vi9c trong cac doanh nghi9p Nha mtoc ngay cang it, s6Iam vi9c
trong cac doanh nghi9p ngoai que>c doanh va c6ng ty mfoc ngoai ngay cang
tang. Thu nh~p giua cac d6i tu'<;Jng nay cfing c6 nhung each bi9t ra't IOn. Thu
nh~p cua cong nhan trong cac lien doanh cao ga'p d6i thu nh~p cua cong
13
nhan lam vi~c trong cac doanh nghi9p Nha nu'oc. Thu nh~p cua cong nhan
lam vi~c d khu V\fc ngoai qu6c doanh c6 linh V\fc ra't cao (khai thac danh b~t
thuy san, cong ngh~ di~n ti't tin h9c) n4ung c6 nhung linh vl,fc rfft thffp. Tuy
nhien nhin chung t6c d9 tang thu nh&p d cac doanh nghi~p ngoai qu6c
doanh c6 xu hu'ong tang nhanh, khu V\fc qu6c doanh tang rfft ch~m.
- Ngay nay do tac d()ng cua cac ye'u t6 thai dC;ti, do lien doanh, lien
I .
ke"t, do cd che' thay d6i, m9t h9 ph~n giai cffp cong nhan c6 trinh d9 khoa
h9c ky thu~t tang nhanh. DC;ti b9 ph~n s6 nay dCu mu6n Him vi~c trong cac
cong ty lien doanh, cong ty ngoai qu6G doanh c6 thu nh~p cao. Ye"u t6 nay
lam cho cac doanh nghi~p nha mfoc bj ma't di ngu6n 1\fc dS phat triSn.
Nhu'ng quan trc;mg hdn, ne'u
s6 lu'<;1ng cong nhan lam
vi~c d cac doanh
nghi~p ngoai qu6c doanh tang cao, l<;ii ich va dia vi cua h<;> g~n voi cac
doanh nghic$p nay, ph an h6a va diSn b~e'n tu tudng la kh6 tranh khoi. Trong
di6u kic$n cac doanh nghic$p Nha nuoc eli keo dai tinh trC;tng lam an kern
hic$u qua, thua 16, th~m chi tham nhfing, pha san, mo hlnh kinh te' Nha nu'oc
khong tlm ra du'<;Jc nhfi'ng giai phap ticq qfc thl khung hoang niSm tin, slf xa
hinh cua giai cffp cong nhan d6i voi Dang, voi che' d9 se tie'p tvc nay sinh.
DiSn bie'n xffu cua tlnh hlnh la tfft ye"u.
- B() ph~n cong nhan c6 thu nh~p cao g~n voi cac doanh nghi~p nu'oc
ngoai chie'm ty tr<;>ng Ion ngay cang t~ng trong t6ng
so' cong nhan. NhiSu
cong nhan da c6 c6 ph~n trong cac doanh nghic$p, c6 cac ngu6n thu nh~p
khac ngoai lu'dng. B() ph~n nay dang hinh thanh t~ng lOp trung lu'u moi ngay
trong long giai cffp cong nhan. Khuylfh hu'ong CUa 1\fC hi
14
dang la mQt thvc te" thu hut S\1' chu
nien ngay 22-10-1999, ca m.I'oc
tinh phia Nam c6 40 khu.
y cua xa h()i. Theo s6Ii~u cua Bao Thanh
hi~n
c6 66 khu cong
S6 doanh nghi<';p
nghi~p,
trong d6 cac
du'~:k dip phep ho?t d9ng de'n
thang 9-1999 la 850 ddn vi thl trong d6 doanh nghi<$p nu'oc ngoai la 543.
2.2. NhQ,n djnh
vi giai cap nvng dan Vifl Na1n :
2.2.1. Th(lc tr(lng giai cilp nong diin lJ llllflc ta
Theo s6 li<$u cua t6ng
Ct.JC
thffng kc, dan s6 a vung nang than nu'oc ta
trong mffy nam gftn day luon a
ffiUC
xffp Xl con sff 60 tri~u (nam 96:
59.224,9, nam 97: 59.993,4). Khong phai ta't ca nhung ngu'oi s6ng
a nang
than d~u la nang dan, nhu'ng ne'u theo f:On s6 thong bao cua Nha nu'oc 80%
dan s6 nu'oc ta lam nang nghi~p thl tuy~t d~i b9 ph~n s6 hQ la nang dan.
Can cu v~w chi s6 thu nh~p, dl,(a trcn sa hffu, ta c6 th6 phan nang dan
mtoc ta thanh ma'y nh6m:
Tha nh({t : S(t khac birt d(la tren cd sll diit dai
* Nh6m
nang dan ngheo khong c6 da't va thie"u da't canh tac (5.7%
khong da't; 8,71% thie'u da't).
La'y s6Ii~u a khu vrfc cac tlnh d6ng b~ng song Ci'tu Long d~ phan tich
ta c6: Nam 1994 ty I~ khong da't va thie"u da't canh tac Ia 13,69%. Nam 1998
tang len 19,69%. sff h9 nang dan ngheo do khong c6 da't va thie'u da't canh
tac tinh blnh quan tren 7 vung lanh th6 cua ca nu'oc theo s6 li~u 1997 la
17,68%, du'
25,32%
- E>dng b~ng song Hdng
9 81%
'
27,84%
- Khu b6n cfi
15
22,44%
- Duyen Hili mi€n Trung
27,84%
- Tay Nguyen
-Bong Nam B9
5,50%
- B6ng b~ng song Cl'tu Long
15,65%
* Nh6m nong dan c6 da"t til 1 de'n du'oi 4 ha. Qua s6Ii<$u khao sat cua
H()i nong dan Vi<$t Nam, t~i 719 h(> a 144 a"p 12 tinh d6ng b~ng song Cl'tu
Long c6 ty
I~
la hdn 60%.
* Nh6m nong dan c6 tu 5ha da"t tra len chie'm ty 1<$ 24%
* Ngoai 3 nh6m phan theo theo ru(>ng da"t n6i tren con phai k~ de'n
nhom nong dan VUa san xufft nong nghi<$p VUa lam cac nganh ngh€ dich V\).
khac. Nh6m nay cling c6 nhung d~c diSm rieng nhttng chu'a c6 s6Ii<$u khao
, C\J. th,:;
sat
· e.
Tha hai: S(t khac bi?t d(ta tren qui mo thunhljp va mile sifng
* Thu
nh~p va muc s6ng cua
s6 h(> ngheo khong da"t : (S6
li~u khao
sat ciia H()i nong dan Vi<$t Nama 10.129 h(> ciia 144 ffp 12 tinh d6ng b~ng
song Ciiu Long).
- Thu nh~p binh quan 89,41 nghln d6ng/ngu'oi/thang. Trong d6 c6 :
73,92%
s6 thu nh~p tu lao d(>ng lafl! thue.
- s6 chi thlfc te' 100 ngan d6ng thang bao g6m 45% chi cho lu'dng thlfc
th\fC phffm, nu'OC u6ng 4,77%, Van boa giao d\).C 1,77% .
nha
S6 COn
l~i chi cho
a, y te', may m~c va cac nhu c~u kl)ac (lhu'ong xuycn thic'u chi 10%)
- 80% nha d CUa d6i tu'Qng nay la tre nua, 94% khong dQC sach bao,
62,50% khong nghe dai, g~n 80% khqng xem vo tuye'n (blnh quan 100 h9
c6 19,95 c6 ti vi.
16
* Tho nh~p va muc so'ng cua sq hO thie'u cHit: (SO'li~u khao sat cua
h(>i nong dan o 8.320 h(> cua 144 ffp, 12 tinh d6ng b~ng song Cliu Long).
- Thu nh~p dilu ngu'oi/ thang c4a nhfing ngu'oi chi lam thuiln nong
98.47 ngan. Lam nong nghi~p va lam them ngh6 khac 96,93 ngan. Chuyen
lam thue 93,90 ngan.
- Chi 60.93% cho nhu diu ludng thVc th~tc ph~m, van h6a giao dl;lc
2,39%, y te' 6,7%.
- 78% h(> khong xcm phim, 53,6 h() khong nghc
u~ti.
91,6% h(> khong
dQC sach, 90,30% h(> khong dQC bao, 4,62 xe may tren 100 hQ, 28,83 tivi
tren 100 h(>, 23.12% tren 100 h(> c6
Thu nh{lp
va
vid~o,
radio cassette.
muc sffng cua b() ph{ln nong dan co di~n tfch dfft
canh tac duOi 4 ha (chie'm khoang 60% s6 h.t
* Thu
nh~p cua h(> thuiln nong nghi~p : 265,24 nghln/ngu'oi/thang.
Nong nghi~p c6 lam them ngh6 phv : 242,54 nghln ngttoi/thang. Nong
nghi~p
kiem dich V\J 294,38 nghln.
- Chi tieu cho lu'dng thlfc th\iC ph~m : 51% t6ng thu nh~p. nha 0 va
mua s~m thie't bi 22.61%, giao dvc va van h6a 3.82%.
- 10,41% s6 h(> c6 nha lden c6, 46,40% s6 h() c6 nha ban kien c6,
43,19% sO'h(> con nha tre la, 82,11% s6h() c6 ti vi, 42,7% c6 radio cassette,
24,64% h(> c6 video, 4,45% h(> c6 til
l~mh.
Thu nh~p va mile s6ng cua h(> c6 ~u 5ha dfft tro len c6 ty 1~ cao gffp 1,5
l~n so vdi sO' h(> c6 di~n tich dfft duoi 4ha.
Thu 3: S(t khac biit vi trinlz dQ hQc valz
17
5(A~~,~r
·'"
.•.,-"
·-
. . -·
* H<;>c
va'n s6 h9 nong dan khong oa't : Mu chu chie'm 11%. Van h6a
he't ca'p I; 35,68%.
* HQc
vffn nh6m 1 thie'u offt: Mu chu chie'm 13,89%, van h6a ca'p I
45,16%
Nh~n x6t chung t6ng quat
s6
I~fc llf(_5ng lao u()ng (j to~l.ll b9 khu V\l'C
o6ng b'tlng song Cli'u Long : T6t nghi~p ca'p II, III : 40,14%, chua bie't chu
va t6t nghi~p dtp I Ia 45,38%.
So'Iao u<)ng dtf
cong nhan ky thu~t va sd ca'p 2,41 %. Trung h9c chuyennghi~p 5,94% , cao
ding Va O~i hQC 0,94%, tren O~i hQC 0,() 1o/o .
0 khu
V~(C nong thon a6ng
bftng song Cli'u Long chi kholmg 7,75% .
2.2.2. Nhl)n djnh
vi giai cap nong dan i'J 1utilc ta hirn nay :
- Muc s6ng cua nong dan
o ca 7 vung da't nude chua cao. Ty I~ h9
ngheo gffn 20%, s6 h9 c6 muc s6ng trung blnh tha'p chic"m ty tr<;>ng cao.
h9 c6 muc s6ng trung Iuu va muc s6ng cao
S6
o nong thon chua nhiSu.
- Trlnh d() van h6a va trlnh d() chuyen mon ky thu~t ra't thffp. Nong
thon ca nude trlnh a() hC't dip II, lll la 42.62%. Trlnh <19 chuyen mon du
va nong thon dang c6 xu hudng ngay cang IOn.
- Ty I~ phan h6a trong nong dan di0n ra rfft nhanh. S6li~u khao sat
12 tinh
o
od6ng bftng song Cttu Long cho thffy ty I~ khong dfft tu 13,69% nam
1994 tang len 19,69% nam 98. s6 h<) co ti:f 3-5ha nam 94 la 3,63% thl nam
98 la 30,32%.
S6 h9 trcn 5ha nam 94 co 0,73% thl nam 98 tang len 12,65%.
18
* a nong thon da xua"t hi~n m()t hie lu'<;lng nong dan moi tu 3 ngu6n :
- Lam nong nghi~p nhung ngu6n thu nh~p chu ye'u Ut tu kinh
doanh, dich vv, dfiu cd, cho vay n~ng Uii.
- Lam nong nghi~p nhu'ng ngu6n thu nh~p chu ye'u la til kinh
doanh, djch vv, dftu co, cho vay n~ng l~i.
- Lam nong nghi~p nhu'ng b~ng thue muon lao d9ng la chu ye"u,
ngu6n thu chfnh la tu quy da't, v<'fn b() ra d~u tu' vao san xua't va tu lao
d9ng lam thue cua nong dan khac.
- Chu cac trang tn;li nho, vua, Ion, chu cac doanh
nghi~p
thu mua
che' bie'n nong h
lao d9ng, cac doanh nghi~p kinh doanh djch vv c6 thu nh~p cao, s6 nay
CO the gQi 00 la tftng lop dja chu va tLf San nong nghi~p.
- B9
ph~n
thu hai c6
ph~m
vi, qui mo va muc d9 nho hon g9i Ia
tftng lop trung lu'u moi (J nong thon, tu'ong du'
2.3. Nhljn djnh
vi tilng l(Jp trung ltiu :
2.3.1. Quan diim
vi talrg lup trung luil
Theo chting toi, tfrng lop trung ltiu thu<)c tfft ca cac giai cffp, cac
tfrng lop dan cu' trong xa hoi . Tieu chuffn d~ phan biet giua h9 voi cac
giai cffp va cac tfing lop khac la d\(a vao thu nh~p va
19
ITIUC
s6ng. B()
